URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI GARWÓŁ W GMINIE WOŁÓW Hasło: Garwół wioska leśnych rozmaitości AUTORZY - Grupa Odnowy wsi Garwół w składzie: - Justyna Brzózka - Dorota Bartosiak - Alicja Łukasik - Natalia Ożdżyńska - Janusz Durys - Barbara Lewandowska MODERATORZY: Edyta Rząsa Irena Krukowska -Szopa marzec 2013 r. Strona1
SPIS TREŚCI ANALIZA ZASOBÓW... 3 ANALIZA SWOT wsi GARWÓŁ... 7 ANALIZA POTENCJAŁU ROZWOJU WSI GARWÓŁ... 8 WIZJA... 9 PROGRAM KRÓTKOTERMINOWY ROZWÓJ WSI GARWÓŁ... 10 PROGRAM DŁUGOTERMINOWY ROZWOJU WSI GARWÓŁ... 11 DOKUMENTACJA FOTOGRAFICZNA... 13 Przeprowadzenie warsztatów zostało sfinansowane ze środków Gminy Wołów Koordynator gminny Regionalnej Odnowy Wsi Dolnośląskiej - Patrycja Olech Stawiska Strona2
ANALIZA ZASOBÓW WSI GARWÓŁ Zasoby wszelkie elementy materialne i niematerialne wsi i związanego z nią obszaru, które mogą być wykorzystane obecnie bądź w przyszłości w realizacji publicznych bądź prywatnych przedsięwzięć odnowy wsi. Zwrócić uwagę na elementy specyficzne i rzadkie (wyróżniające wieś). Opracowanie: Ryszard Wilczyński Rodzaj zasobu Opis (nazwanie) zasobu jakim wieś dysponuje Znaczenie zasobu Małe Duże Wyróż niające Przyrodniczy walory krajobrazu, rzeźby terenu - wieś usytuowana jest na terenie równinnym otoczona ze wszystkich stron lasami stan środowiska - środowisko ekologiczne mało zanieczyszczone walory klimatu - klimat łagodny walory szaty roślinnej - duże zróżnicowanie środowiska (lasy, łąki, pola) stanowią zróżnicowaną szatę roślinną, - szczególna rolę odgrywa szata leśna ok.70% zalesienia - występują rośliny chronione: kocanka piaskowa, kopytnik pospolity, marzanka wonna, bluszcz pospolity, śniadek baldaszkowaty, kruszyna pospolita cenne przyrodniczo obszary lub obiekty świat zwierzęcy (ostoje, siedliska) - las mrówkowy - las jagodowy - bogate runo leśne - daniele, jelenie, dziki, zające - gatunki mniej pospolite,występuje świergotek, łąkowy - kolonia mrówki rodnicy wody powierzchniowe (cieki, rzeki, stawy) - 2 stawy wody podziemne - gleby - gleba kl.iv. IVa, IVb, V i VI kopaliny - kruszywo naturalne-drobne walory geotechniczne - Kulturowy walory architektury - zwarta zabudowa jednorodzinna - willa z 1880r. walory przestrzeni wiejskiej publicznej - świetlica z terenem rekreacyjnym z boiskami i placem zabaw -kościół św.,,franciszka walory przestrzeni wiejskiej prywatnej - zadbane posesje i pasy zieleni przydrożnej - przydomowe ogródki kwiatowe i warzywne zabytki i pamiątki historyczne - zabytkowy cmentarz przy zachodnim krańcu wsi osobliwości kulturowe - miejsca, osoby i przedmioty kultu - kapliczka,,matki Boskiej przy, której odbywają się nabożeństwa majowe święta, odpusty, pielgrzymki -,,Boże Ciało z wystawieniem ołtarzy Strona3
wykonanych przez mieszkańców - odpust w,, św. Franciszka - festyny i imprezy okolicznościowe tradycje, obrzędy, gwara - rękodzieło - śpiewy majowe pod kapliczką legendy, podania i fakty historyczne - przekazy o istnieniu pałacu z zabudową folwarczną, kużnie przekazy literackie - ważne postacie i przekazy historyczne - mieszkanka 101-letnia p. Cieleń specyficzne nazwy - specyficzne potrawy - chleb wypiek własny - ogórki kiszone - wypieki kulinarne dawne zawody - zespoły artystyczne, twórcy - Obiekty i tereny działki pod zabudowę mieszkaniową - spora ilość działek pod zabudowę mieszkaniową działki pod domy letniskowe - działki pod zakłady usługowe i przemysł - pustostany mieszkaniowe - 2 pustostany mieszkaniowe pustostany poprzemysłowe - tradycyjne nie użytkowane obiekty gospodarskie (stodoły, spichlerze, kuźnie, młyny, itp.) - Infrastruktura społeczna place publicznych spotkań, festynów - plac rekreacyjny przy świetlicy - plac zabaw sale spotkań, świetlice, kluby -świetlica wiejska miejsca uprawiania sportu - boisko do piłki nożnej - boisko do koszykówki - boisko do siatkówki miejsca rekreacji - teren rekreacyjny przy świetlicy - plac zabaw ścieżki rowerowe, szlaki turystyczne - trasa rowerowa żółta szkoły - przedszkola - biblioteki - placówki opieki społecznej - placówki służby zdrowia - Infrastruktura techniczna wodociąg kanalizacja - wodociąg grupowy Straszowice, obejmuje swoim zasięgiem Garwół i okoliczne wsie długość sieci dla Garwołu 4,1 km. - dokumentacja wykonana, skanalizowanie wsi w planie drogi (nawierzchnia, oznakowanie oświetlenie) - droga powiatowa - droga asfaltowa gminna przebiegająca przez wieś, oświetlona - oznakowanie pionowe Strona4
- drogi polne dojazdowe do pól gminne i leśne chodniki, parkingi - chodnik ok.150 m. przystanki - 2 przystanki autobusowe, na początku i końcu wsi sieć telefoniczna i dostępność internetu - wieś posiada sieć telekomunikacyjną - dostępność do internetu poprzez łącza telefonia komórkowa - PLUS, T-MOBILE, ORANGE inne Gospodarka, rolnictwo Miejsca pracy (gdzie, ile? ) - firmy ogólno-budowlane ok. 9 osób - gastronomia ok. 3osób znane firmy produkcyjne i zakłady usługowe. -Firma ogólno-budowlana,,struktura i ich produkty - Firma ogólno-budowlana Krzysztof Magoń - Firma hydrauliczna - Restauracja,,Splendor gastronomia - miejsca noclegowe - gospodarstwa rolne - gospodarstwa indywidualne od 1h do kilku hektarów uprawy hodowle - uprawy zbóż - drób na własne potrzeby - 3 konie i kucyk - hodowla ptactwa egzotycznego możliwe do wykorzystania odpady - produkcyjne zasoby odnawialnych energii - Środki finansowe i pozyskiwanie funduszy środki udostępniane przez gminę Fundusz Sołecki środki wypracowywane -pozyskujemy środki zewnętrzne: dotacje i sponsorzy - dochody za udział w konkursach lokalnych np. wieniec dożynkowy, palma wielkanocna -dochody z kiermaszów i festynów Autorytety i znane postacie we wsi - Krajanie znani w regionie, w kraju i zagranicą - Osoby o specyficznej lub ważnej dla wiedzy i umiejętnościach, m.in. studenci Przedsiębiorcy, sponsorzy Mieszkańcy (kapitał społeczny i ludzki) - wicedyrektorka przedszkola,, Słoneczka - 2 nauczycieli i katecheta - 3 nauczycieli emerytowanych - pan leśniczy - z-ca komendanta policji - 2 pracowników samorządu - 3 studentów - Firma ogólnobudowlana,,struktura - Firma ogólnobudowlana Krzysztof Magoń Osoby z dostępem do Internetu - większość mieszkańców i umiejętnościach informatycznych Pracownicy nauki - Związki i stowarzyszenia Kontakty zewnętrzne (np. z mediami) - Rada Solecka - Rada Parafialna - grupa nieformalna- aktywni mieszkańcy wsi i grupa odnowy wsi - kontakty z radami sołeckimi i stowarzyszeniami z sąsiednich wsi Strona5
Współpraca zagraniczna i krajowa - współpraca z Gminą Wołów - współpraca z LGD Krainą Łęgów Odrzańskich Publikatory, lokalna prasa Książki, przewodniki - wzmianki w prasie lokalnej,,kurier Gmin - informacje w biuletynie LGD Kraina Łęgów Odrzańskich Strony www - Strona6
ANALIZA SWOT wsi GARWÓŁ SILNE STRONY 1. Wieś otoczona lasami około 70%, bogata fauna i flora, wyróżnia nas las mrówkowy oraz roślinność chroniona. 2. Świetlica wiejska z dobrze wyposażonym terenem rekreacyjnym, z boiskami i placem zabaw. 3. Kościół pod wezwaniem Św. Franciszka dla mieszkańców i sąsiedzkiej wsi Miłcz. 4. Wieś zadbana, mało zanieczyszczona (wieś nie jest przelotowa). 5. Odnowiona kapliczka Matki Boskiej, przy której, odbywają się śpiewy majowe, przekazywane z pokolenia na pokolenie. 6. Liczne imprezy kulturalne: festyny, zabawy okolicznościowe (Mikołajki, Dzień Kobiet), uroczyste obchody Bożego Ciała oraz odpustowe. 7. Duża ilość działek pod zabudowę o atrakcyjnym położeniu oraz wiele rozpoczętych inwestycji. 8. Przebiegająca trasa rowerowa z pięknymi krajobrazami. 9. Wieś posiada wodociąg grupowy. 10. Wykonana dokumentacja pod budowę kanalizacji. 11. W dość dobrym stanie drogi dojazdowe do wsi jak i drogi dojazdowe do pól. 12. Dobrze oświetlona wieś. 13. Dobrze rozwinięta sieć telekomunikacyjna. 14. Aktywni mieszkańcy, działający jako grupa nieformalna, koncentrująca się na realizacji nowych projektów na rzecz wsi. 15. Na terenie wsi znajduje się Rodzinny Dom Dziecka. 16. Nietypowa hodowla ptactwa egzotycznego, z możliwością zwiedzania. 17. Miejsca pracy we wsi 18. Umiejętność zarządzania funduszem sołeckim. 19. Umiejętność wypracowania własnych środków poprzez kiermasze czy udział w konkursach. 20. Mieszkańcy są zintegrowani, 21. wymieniają się doświadczeniami i umiejętnościami. 22. Rada sołecka współpracuje z ościennymi sołectwami i stowarzyszeniami. 23. Lokalne rękodzieło stanowi ofertę wsi. SZANSE 1. Możliwość pozyskiwania funduszy unijnych. 2. Napływ nowych mieszkańców. 3. Udział w programie Odnowy Wsi. 4. Promocja gminy i poszczególnych miejscowości. 5. Współpraca z gminą,z LGD Krainą Łęgów Odrzańskich. 6. Kontakt z byłymi mieszkańcami wsi. 7. Bliskość dużych miejscowości. 8. Plan budowy kanalizacji. 9. Sponsorzy sponsorujący lokalne inicjatywy. 10. Bliskość miasta, ułatwiony dostęp do usług, służby zdrowia. SŁABE STRONY 1. Słabe gleby mniej urodzajne rolniczo. 2. Nie uporządkowany staw w centralnej części wsi. 3. Za słabo doposażona świetlica, wymagająca remontu. 4. Zabytkowy cmentarz wymagający renowacji. 5. Brak kanalizacji. 6. Brak chodnika, na chwile obecna tylko ok 150 m. 7. Potrzeba doświetlenia wsi przy nowo powstałych posesjach. 8. Ograniczona współpraca z radą parafialną. 9. Ograniczony dostęp do towarów. 10. Rozpadający się pustostan, zagrażający mieszkańcom. ZAGROŻENIA 1. Niewystarczająca ilość połączeń komunikacyjnych. 2. Migracja młodych ludzi za pracą. 3. Brak pracy w strefie lokalnej. Strona7
ANALIZA POTENCJAŁU ROZWOJU WSI GARWÓŁ 8 0 6 3 4 0 1 3 + ( = ) + ( = ) 5 2 Standard życia (warunki materialne) 2,4,7,9,10,11,12,13,3,5,6,7, Tożsamość wsi i wartości życia wiejskiego 1,3,5,8,20,2,6,4, 2, Jakość życia (warunki niematerialne) 6,14,15,16,21,22, 3,5,10,8,9,10 1 2 0 + ( + ) Byt (warunki ekonomiczne) 17,18,19,1,4,7,8, 9,1, 2,3 + ( + ) silne strony słabe strony szanse zagrożenia 3 4 1 2 Strona8
WIZJA Wizja hasłowa: Wizja opisowa Garwół wioska leśnych rozmaitości GARWÓŁ - wsią z rozwiniętą infrastrukturą techniczną i społeczną, zapewniającą dogodne warunki do aktywności społeczno kulturalnej, w której zintegrowani mieszkańcy angażują się we wspólne działania, nawiązując pozytywne relacje z otoczeniem. To miejsce warte zamieszkania, pełne atrakcji, opartych o wyjątkowy leśny krajobraz, lokalne obyczaje i umiejętności mieszkańców, w którym kultywuje się rozmaite tradycje i dba o rodzimą tożsamość wsi, a w szczególności o jej dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe. Strona9
PROGRAM KRÓTKOTERMINOWY ROZWÓJ WSI GARWÓŁ na okres 04.2013 31.12.2013 r. Kluczowy problem Odpowiedź Propozycja projektu (nazwa) Czy nas stać na realizację? (tak/nie) Organiz acyjnie Finanso wo Punktac ja Hierarc hia Co nas najbardziej zintegruje? Wspólna zabawa, wspólna praca Organizacja festynu LEŚNEGO TAK TAK 16 2 Na czy nam najbardziej zależy? Zapewnienie dogodnych warunków do integracji Budowa altany na terenie rekreacyjnym przy świetlicy TAK TAK 20 1 Co nam najbardziej przeszkadza? Nie wystarczająca współpraca Organizacja wycieczki integracyjnej TAK TAK 6 5 Co najbardziej zmieni nasze życie? Uczestnictwo w programie Odnowy Wsi Realizacja projektów, udział w szkoleniach i warsztatach TAK TAK 10 3 Co nam przyjdzie najłatwiej? Oznakowanie miejscowości Opracowanie i postawienie witaczy TAK TAK 8 4 Strona10
PROGRAM DŁUGOTERMINOWY ROZWOJU WSI GARWÓŁ na lata 2013r. do 2020r.Wizja: Garwół wioska leśnych rozmaitości I. Plan rozwoju II. Program rozwoju 1. Cele jakie musimy osiągnąć by urzeczywistnić wizję naszej wsi 1.Odnowa miejsc kultu i ochrona dziedzictwa kulturowego, przyrodniczego i historycznego wsi. 2.Kultywowanie tradycji i obyczajów wsi. 3. Rozwijanie tożsamości lokalnej w oparciu o zasoby wsi 2. Co nam pomoże osiągnąć cel? 3. Co nam może przeszkodzić? BARIERY ATUTY Słabe strony Zasoby Silne strony Co wyeliminujemy? Czego użyjemy? i Szanse Zagrożenia Co wykorzystamy? Czego unikniemy? A. TOŻSAMOŚĆ WSI I WARTOŚCI ŻYCIA WIEJSKIEGO kapliczka, - Możliwość pozyskania - nieuporządkowany staw, środków unijnych, staw, świetlica, - Udział w programie - nieuporządkowany cmentarz, Odnowy Wsi, cmentarz, sołtys, - Współpraca z gminą rada sołecka, - Współpraca z LGD grupa Odnowy Wsi Krainą Łęgów sponsorzy, Odrzańskich, mieszkańcy, Projekty, przedsięwzięcia jakie wykonamy? 1.1 Modernizacja kapliczki. 1.2 Oczyszczenie stawu. 1.3 Warsztaty poszerzające wiedze o faunie i florze wsi. 1.4 Remont cmentarza. 1.5 Organizacja spotkań z ekoznawcą i z leśniczym 1.6 Organizacja akcji sprzątanie swiata 2.2 Warsztaty tradycyjnych pisanek wielkanocnych. 2.3 Warsztaty wypieków kulinarnych. 2.4 Warsztaty plastyczne dla dzieci. 2.5/3.1 Warsztaty grzybobrania połączone z konkursem. 1.6/3.2 Wspólne tworzenie legend o lesie 1.7/3.3 Organizacja konkursu na najlepszą jagodziankę 3.4 Organizacja rodzinnej gry terenowej W poszukiwaniu mrówkojada \ 3.5 Szydełkowanie leśnych gałązek 3.6 Organizacja konkursu fotograficznego Leśne rozmaitości Garwołu B. STANDARD ŻYCIA
1. Rozwój infrastruktury technicznej i społecznej wsi. 2. Poprawa estetyki wsi. droga gminna, droga powiatowa, drogi poboczne, świetlica, teren rekreacyjny, wieś, gmina, sołtys, rada sołecka, mieszkańcy, - Współpraca z gminą, - Sponsorzy, - Współpraca z LGD Krainą Łęgów Odrzańskich, - Lasy, - Aktywność mieszkańców, - Położenie wsi, - brak kanalizacji, - niedostatecznie doposażoną świetlicę, - słabo doświetlone punkty, - brak chodnika, - niedostatecznej ilości połączeń, 1.1 Doświetlenie wsi. 1.2 Budowa chodnika. 1.3 Budowa kanalizacji. 1.4 Remont świetlicy. 1.5 Rozwój tras rowerowych. 2.1 Postawienie witaczy. 1.6/2.2 Budowa altany na terenie rekreacyjnym. 1.7/2.3 Opracowanie i postawienie tablic informacyjnych plan wsi. 1.8 Budowa ścieżki zmysłów 1. Zwiększenie poziomu współdziałania w życiu wsi różnych grup społecznych. 2. Integracja społeczności lokalnej poprzez rozwój oferty edukacyjnokulturalnej oraz sportowej. 3. Poprawa bezpieczeństwa na wsi. 4. Zwiększenie dostępności do towarów i usług. 1. Wspieranie przedsiębiorczych postaw wśród mieszkańców. 2. Promowanie walorów i atrakcji wsi. las, świetlica, trasy rowerowe, droga gminna, mieszkańcy, gmina, rada parafialna, rada sołecka, pustostan, mieszkańcy, rada sołecka, świetlica, las, C. JAKOŚĆ ŻYCIA - Aktywni mieszkańcy, - brak współpracy z radą - Rada sołecka, parafialna, - Współpraca z gminą, - ograniczony dostęp do - Współpraca z LGD towarów, Krainą Łęgów - pustostan zagrażający Odrzańskich, mieszkańcom, - Współpraca z gminą, - Współpraca z LGD Krainą Łęgów Odrzańskich, - Aktywni mieszkańcy, - Rada sołecka, - Grupa odnowy wsi, - Pan leśniczy, D. BYT - niedostateczną wiedze na temat gleby mniej urodzajnej rolniczo, - migracje młodych ludzi, - braku pracy 1.1/2.1 Wspólne wyprawy na jagody i grzyby. 2.2 Przywrócenie zajęć aerobowych dla mieszkańców. 1.2/2.3 Wspólne wycieczki rowerowe. 1.3/2.4 Warsztaty rękodzieła. 2.5 Festyn LEŚNY,, pieczonego ziemniaka. 3.1 Progi zwalniające. 2.6 Organizacja wycieczki krajoznawczej 2.7 Organizacja Gminnego konkursu na leśny stroik bożonarodzeniowy 2.8 Organizacja cyklicznego rajdu pieszego i rowerowego przez las Gdzie mrówkojad mrówek, grzybów i jagód szuka 2.9 Organizacja konkursu plastycznego na wygląd maskotki mrówkojada 4.1Wnioskowanie o zwiększenie ilości połączeń komunikacyjnych. 2.7 Nawiązanie kontaktu z radą parafialną. 3.2 Ogrodzenie pustostanu. 1.1 Szkolenie z zakresu rozwijania przedsiębiorczości i zakładania działalności gospodarczej. 1.2 Szkolenie dla rolników z zakresu rozwijania działalności pozarolniczej w oparciu o walory wsi. 2.1 Promocja wsi poprzez ulotki. 2.2 Promocja wsi poprzez stronę internetową. 2.3 Promocja wsi poprzez zaprojektowanie kalendarza. 2.4 Założenie kroniki wsi. 2.5 Rozpowszechnienie lasu mrówkowego. 2.6 Organizacja kramu z przetworami z owoców lasu 2.7. Wykonanie maskotki mrówkojada 2.8 Udział w konkursach i imprezach promujących wieś
Sołecka Strategia Rozwoju wsi Garwół w Gminie Wołów Strona 13 DOKUMENTACJA FOTOGRAFICZNA