Plan zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń dla wód portowych w Porcie Morskim Darłowo
Spis treści 1. Wykaz telefonów alarmowych 1 2. Wykaz telefonów dodatkowych 2 3. Schemat powiadamiania w akcji zwalczania zagrożenia 3 4. Wstęp 4 5. Informacje ogólne o Porcie Morskim Darłowo 4 6. Określenie potencjalnych zagrożeń dla wód portowych 5 7. Wykaz środków do wykorzystania i nałożone zadania 6 8. Procedury zwalczania rozlewów substancji ropopochodnych 10 9. Szacowanie wielkości skażenia 11 10. Zasięgi prognozowanych zagrożeń (również w ekstremalnych warunkach meteorologicznych) 12 11. Miejsca awarii oraz procedury awaryjne służb portowych 14 12. Zasady postępowania w przypadku wypłynięcia padliny 19 13. Zasady postępowania poawaryjnego 19 14. Zasady udzielania pomocy medycznej, ewentualnie weterynaryjnej 19 15. Zasady postępowania w przypadku zatonięcia jednostki pływającej 19 16. Deklaracja uzgodnienia i zatwierdzenia Planu zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń dla wód portowych w Porcie Morskim Darłowo 21 17. Deklaracja zapoznania się z obowiązkami podmiotów uczestniczących w akcji zwalczania zagrożeń ujętych poza służbami specjalistycznymi w Planie zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń dla wód portowych w Porcie Morskim Darłowo 21 18. Arkusz aktualizacyjny 22 0
1. Wykaz telefonów alarmowych: FUNKCJA Kapitan Portu / członek zespołu kryzysowego Dyrektor Zarządu Portu Morskiego Darłowo / członek zespołu kryzysowego Inspektor ds. rozliczeń i dzierżaw / Morska Bryza Pracownik ds. gospodarczych / Morska Bryza Dyżurny Bosman / członek zespołu kryzysowego Inspektor Centrum Dyspozycyjno Kontrolne Administracji Morskiej w Ustce (Słupsk Radio) Państwowa Straż Pożarna w Darłowie Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Sławnie Brzegowa Stacja Ratownictwa Morskiego Portowa Stacja Odbioru Wód Zaolejonych Szczepanik Sp. z o.o. Marek Sochoń Armator jednostek Złota Rybka oraz PILOT 55 (Portowa Stacja Pilotów) holowanie jednostek M&W Stocznia Darłowo KONTAKT UKF 12, 16 Tel. sł. (94) 340 68 20/40 Tel. kom. 608 308 509 Tel. sł. (94) 314 51 85 Tel. kom. 509 462 277 Tel. sł. (94) 314 51 85 Tel. kom. 509 462 214 Morska Bryza UKF 12 Tel. kom. 509 092 741 UKF 12, 16 Tel. sł. 94 340 68 40 UKF 16, 71 Tel. sł. (59) 814 62 04 (59) 814 48 89 Tel. sł. (94) 314 02 40 (94) 314 27 48 998 Tel. kom. Komendanta 609 750 328 Tel. sł. (59) 810 30 08/09 Tel. kom. Komendanta 604 415 861 Tel. sł. (94) 314 26 34 Tel. kom. Kierownika 509 474 131 Tel. kom. Obsługi 694 433 866 Tel. sł. (94) 314 24 44 Tel. kom. Właściciela 502 326 300 Tel. kom. 501 641 302 Tel. sł. (94) 314 21 76 Tel. kom. Kierownika 607 853 921 Tel. sł. (59) 847 42 14 Tel. kom. 602 386 874 Główny Inspektor Ochrony Środowiska Morskiego Urzędu Morskiego w Słupsku Inspektor Ochrony Środowiska Urzędu Morskiego w Słupsku na port w Darłowie / Tel. kom. 608 308 505 członek zespołu kryzysowego Załoga jednostki HYDROGRAF - 31 Tel. pr. 601 682 660 Komisariat Policji w Darłowie Tel. sł. (94) 314 22 07 1
2. Wykaz telefonów dodatkowych: NAZWA / FUNKCJA KONTAKT Ratajski s.c. / Dźwig do 40 ton Tel. kom. 602 350 975 Dźwigbud Sp. j. ze Słupska / Dźwigi 40 ton i 55 ton Tel. sł. (59) 842 69 84 Beczkowóz 20 ton Tel. kom. 603 895 618 Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej / Beczkowóz 1 tona Tel. sł. (94) 314 23 65 Andrzej Gapski / Płetwonurek Tel. kom. 605 540 586 Nutril / Odbiór padliny Tel. kom. 601 928 604 FUH Al. Eko / Odbiór odpadów ropopochodnych do utylizacji Tel. sł. (94) 347 08 43 Tel. kom. 501 522 522 Sintac Polska Tel. kom. 502 077 355 2
3. Schemat powiadamiania w akcji zwalczania zagrożenia ZESPÓŁ KRYZYSOWY Dyrektor Zarządu Portu Informuje: Burmistrz Miasta Darłowo, Miejskie Centrum Reagowania. Wzywa: Inspektor ds. rozliczeń i dzierżaw, Pracownik ds. gospodarczych, W razie potrzeby Brzegowa Stacja Ratownictwa Morskiego, Inne podmioty. Informacja o zanieczyszczeniu Bosman Dyżurny Portu (w razie potrzeby uruchamia zaporę stałą) Inspektor Ochrony Środowiska Morskiego w Porcie Darłowo Wezwanie na potrzeby akcji zwalczania zagrożenia po uprzednim uzgodnieniu przez członków zespołu kryzysowego: Państwowa Straż Pożarna, M & W Stocznia Darłowo, Stacja Odbioru Wód Zaolejonych, Hydrograf 31, Morska Bryza, Stacja Pilotów w Porcie Darłowo, Inne podmioty, jeśli uznano za konieczne. Kapitan Portu Informuje: Dyrektor Urzędu Morskiego w Słupsku. Informuje: CDKAM / Słupsk Radio w Ustce. Informuje: Główny Inspektor Ochrony Środowiska Morskiego Urzędu Morskiego w Słupsku. 3
4. Wstęp Zarząd Portu Morskiego Darłowo Sp. z o.o., zgodnie z 15, ust. 1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 3 grudnia 2002 roku w sprawie organizacji i sposobu zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń na morzu opracował Plan zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń dla wód portowych w Porcie Morskim Darłowo. W niniejszym opracowaniu wykorzystano postanowienia i zalecenia następujących aktów prawnych: Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 grudnia 2002r. w sprawie organizacji i sposobu zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń na morzu (Dz. U. z dnia 31 grudnia 2002r. nr 239, poz.2026) ; Ustawa z dnia 16 marca 1995r. o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki (Dz. U. z dnia 9 maja 1995r. nr 47, poz. 243) ; Konwencja sporządzona w Helsinkach dnia 9 kwietnia 1992r. o ochronie środowiska morskiego obszaru Morza Bałtyckiego (Dz. U. z dnia 14 kwietnia 2000r. nr 28, poz. 346). 5. Informacje ogólne o Porcie Morskim Darłowo Port Darłowo jest portem handlowo rybackim, leżącym w ujściu rzeki Wieprza (54 26 30 N, 16 22 54 E). Jest portem naturalnym obejmującym prawie 3 kilometrowy odcinek Wieprzy, wpadającej tutaj do morza. Składa się on z dwóch części: Pierwsza część zlokalizowana jest w bezpośredniej bliskości morza, z falochronami, wejściem do portu, Awanportem, Basenem Rybackim i Zimowym, oraz mostem; Druga część portu położona jest w odległości ok. 2,3 km od wejścia portowego w bezpośrednim sąsiedztwie miasta Darłowo z Obrotnicą portową, Basenem Przemysłowym, oraz korytem rzeki Wieprza. Obie części portu łączy 2,5 km kanał portowy o żeglownej głębokości 5,5 m. Wielkość statków wchodzących do portu nie może przekroczyć 75 metrów długości całkowitej lub 4 m zanurzenia. Za zgodą Kapitana Portu w Darłowo wskazane parametry mogą ulec zmianie. Port Darłowo leży w odległości około 25 Mm na zachód od portu Ustka i w odległości 33 Mm na wschód od portu Kołobrzeg. Jest portem otwartym Morza Bałtyckiego. W granicach portu znajduje się następująca infrastruktura techniczna: 4
Reda portu o promieniu 1,5 Mm, miejsce na postój i oczekiwanie statków na wejście do portu; Tor podejściowy z morza do głowicy falochronu wschodniego o kierunku 116, o parametrach: długości 926 m, szerokość w dnie 60 m, głębokość 8 m; Wejście do portu o szerokości 38 m i głębokości 7 m, utworzone jest przez dwa falochrony: wschodni o długości 416 mb, i zachodni o długości 451 mb; Tor wodny (od ujścia rzeki Wieprza do Obrotnicy), łączna długość 2420 m, szerokość 23 m w osi toru wodnego i głębokość 5,5 m; Obrotnica (rozgałęzienie kanału i wejścia do Basenu Przemysłowego), o średnicy obrotu 110 m, głębokość 5,5 m; Stałe znaki nawigacyjne wraz z systemem zasilania energetycznego; Urządzenia lampowo oświetleniowe wszystkich obiektów hydrotechnicznych w porcie; Łączna długość wszystkich nabrzeży w porcie wraz z falochronami wynosi 5307 mb, w tym nabrzeży Skarpowych i Refulacyjnych z małymi głębokościami do 1,2 m wynosi 2112 mb. Pozostałe nabrzeża z głębokościami od 3,5 m do 5,0 m i o długości 3430 mb, są nabrzeżami eksploatacyjnymi służące do postoju, za/rozładunku statków. W porcie Darłowo brak jest nabrzeży o typowej konstrukcji płytowej, stosowanych w portach o większych głębokościach dna. Port Darłowo w ograniczonym zakresie pełni wszystkie typowe funkcje gospodarcze polegające na: przeładunkach towarów w obrocie krajowym i zagranicznym, skupie, składowaniu, przetwórstwie i sprzedaży ryb morskich, dokonywanie remontów, konserwacji kadłubów i silników okrętowych, świadczenie usług dla postoju jednostek z pełną obsługą serwisową w postojach między rejsowych, przyjmowanie i świadczenie usług dla jednostek sportowo rekreacyjnych. 6. Określenie potencjalnych zagrożeń dla wód portowych Zagrożeniem dla wód portowych w Darłowie są ewentualne rozlewy substancji ropopochodnych z: cumujących przy nabrzeżach kutrów rybackich, łodzi oraz innych jednostek pływających, cystern samochodowych, rozlew wód zaolejonych. 5
Mogłyby one nastąpić na skutek nieszczelności rurociągów, nieuwagi obsługujących ludzi, nieprzestrzegania przepisów określonych dla procedury tankowania jak i kolizji bądź też zatonięcia jednostki pływającej. Rozlewy substancji ropopochodnych mogą wystąpić: podczas operacji bunkrowania paliwa z cystern samochodowych przy Nabrzeżu Koszalińskim Słupskim, podczas operacji zdawania wód zaolejonych przy Nabrzeżu Dorszowym II, podczas operacji bunkrowania paliwa z barki paliwowej w Basenie Rybackim, w wyniku awarii statków lub też ich kolizji, podczas spływu zanieczyszczeń Rzeką Wieprzą lub Grabową. Określenie potencjalnych awarii i ich skutków: a) Bunkrowania statków: awaria węża dostarczającego paliwo, przelania zbiorników statkowych, uszkodzenia cysterny podczas manewrowania na nabrzeżu portowym, uszkodzenia barki z paliwem podczas cumowania do niej, zdawania wód zaolejonych: awaria węża przez, który zdawane są wody zaolejone, niedopatrzenia przez obsługującego; b) Rozlew na Nabrzeżu Dorszowym II wód zaolejonych, dostanie się ich do studzienki burzowej, co spowoduje spłynięcie do wód portowych; c) Kolizji statków w porcie, kolizji podczas cumowania do nabrzeży i na wyjściu z portu w złych warunkach pogodowych może wystąpić niekontrolowany rozlew z uszkodzonego kadłuba; d) Zatonięć statków w porcie i związany z tym wypływ oleju napędowego poprzez nie zamknięte zawory, wywietrzniki czy uszkodzone zbiorniki paliwowe; e) Celowego pozbycia się w porcie wód zęzowych; f) Wypłynięcie w akwenach portowych padliny lub też zwłok ludzkich. 7. Wykaz środków do wykorzystania i nałożone zadania W Porcie Morskim Darłowo znajdują się następujące urządzenia, które wskazane wyspecjalizowane jednostki organizacyjne są zobowiązane dostarczyć na miejsce akcji podczas zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń: 6
Kapitanat Portu w Darłowie: Zasoby sprzętowe i ludzkie do użycia: urządzenia portowej zapory przeciwolejowej szer. 90cm na stałym stanowisku przy Bosmanacie Portu Darłowo, środki łączności w postaci przenośnych radiostacji UKF w ilości 2 sztuk, statek Hydrograf 31 w przypadku braku możliwości skorzystania z jednostki ZPMD Morska Bryza. Zadania: utrzymanie i konserwacja sprzętu w stałej gotowości technicznej, rozstawienie stałej zapory przeciwolejowej na wyjściu z portu, pomoc jednostką Hydrograf 31 przy rozstawieniu lekkiej zapory przeciwolejowej Stoczni M&W, jeśli występuje brak możliwości skorzystania z jednostki ZPMD Morska Bryza ; Brzegowa Stacja Ratownicza oraz Służby SAR: Zasoby sprzętowe i ludzkie do użycia: samochód transportowo ratowniczy Musso wraz z obsługą w ilości 2 osób i przyczepa towarowa do przewozu zapory, 300m Zapory Przeciwolejowej GP 900, zbieracz Komara 12k o wydajności 12m 3 /h, zbieracz Ro-Mop o wydajności 5m 3 /h, Zestaw do trałowania emulsji i olejów ciężkich MiniScantrawl, 2 zbiorniki przenośne FastTank o pojemności 5m 3, 20 szt. rękawów sorbentowych Spillsorb; Zadania: dostarczenie w miejsce akcji sprzętu przeciwrozlewowego i jego obsługa tylko i wyłącznie na pisemne zlecenie Dyrektora Zarządu Portu Morskiego Darłowo Sp. z o.o.; Zarząd Portu Morskiego Darłowo Sp. z o.o.: Zasoby sprzętowe i ludzkie do użycia: załoga w ilości 2 osób, 7
w okresie od 1 kwietnia do 30 listopada każdego roku łódź Morska Bryza wraz z radiostacją UKF na pokładzie, która również przy braku zalodzenia wód portowych może zostać zwodowana poza wymienionym okresem jej eksploatacji, miniciągnik marki KUBOTA wraz z przyczepą do przewozu odpadów lub też sprzętu do zwalczania rozlewów substancji ropopochodnych, sorbenty w rulonach o wymiarach 1 metr x 48 metrów długości, beczka na zużyte sorbenty, pompa Aquafast, 1 sztuka 150 m dwukomorowa zapora wężowa DKS z PE na zwijadle, 2 sztuki zamknięcie klamrowe z PE z łącznikami 75, 2 sztuki zawór liniowy odcinając 75, 1 pojemnik 5 kg masa uszczelniająca do podłoża, 1 sztuka UV- folia ochronna transportowa dla zapory, 1 sztuka torba transportowa dla zamknięć klamrowych, 1 sztuka 30 m zapora, 1 sztuka dmuchawa powietrzna spalinowa, 1 sztuka wąż powietrzny napełniający, Zapora sorpcyjna Marine MWB 121 tylko do oleju - długość 100 metrów, Pompa zanurzeniowa CHIEMSEE EX, PCW wąż spiralny 75 odporny na ropopochodne, smok ssawny z nasadą 75 do ssania z wysokości 5 metrów, wyłącznik ochrony silnika z ks wyłącznikiem pływającym do automatycznej, regulowanej poziomem wody, pracy pompy, z podwieszeniem przewodu; Zadania: rozstawienie posiadanego sprzętu przeciwrozlewowego za pomocą łodzi Morska Bryza, pomoc na jednostce Hydrograf 31 przy rozstawianiu sprzętu przeciwrozlewowego w przypadku jej wykorzystania; Stocznia M&W w Darłowie: Zasoby sprzętowe i ludzkie do użycia: 3 szt. zbiorników po 1m 3 każdy na wody zaolejone, Samochód ciężarowy z podnośnikiem do przewozu zbiorników oraz obsługa, 8
Dźwig, Lekka pływająca zapora segmentowa dł. ok. 50 m i szer. 40 cm, 3 osoby do obsługi sprzętu, Nurek ze sprzętem nurkowym do obsługi stałej zapory segmentowej na wejściu do portu; Zadania: obsługa stałej zapory segmentowej na wejściu do portu, czyszczenie i konserwacja zapór po akcji zwalczania rozlewu, dowóz zbiorników w miejsce akcji; Żegluga Przybrzeżna Marek Sochoń: Zasoby sprzętowe i ludzkie do użycia: jednostka pilotowa Pilot 55 wraz z załogą na wyłączne zlecenie Zarządu Portu Morskiego Darłowo Sp. z o.o.; Zadania: dostarczenie na czas akcji jednostki pilotowej PILOT 55 w celu ewentualnego holowania obiektów. Jednostka Ratowniczo Gaśnicza Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Darłowie: Zasoby sprzętowe i ludzkie do użycia: agregat prądotwórczy Rubin Subaru /moc 2,2 kw/, agregat prądotwórczy Honda /moc 2,2 kw/, agregat prądotwórczy Eismann /moc 2,2 kw/, lampy najaśnice, pompa szlamowa Rubin Subaru PTX 301 /wydajność 100 l/min/, pompa pływająca Niagara /wydajność 1200 l/min/, pompa pływająca Medium /wydajność 1150 l/min/, pompa pływająca Maksimum /wydajność 1100 l/min/, pompa turbinowa głębinowa, węże pożarnicze, łódź aluminiowa z silnikiem zabudowanym o mocy 20 KM; Zadania: Obsługa sprzętu oświetleniowego, Obsługa pomp oraz łodzi, 9
Pomoc w rozstawienie zapór oraz zbieraniu substancji ropopochodnych, Pomoc przy wyciąganiu padliny czy też ludzkich zwłok z wód portowych; Stacja Odbioru Wód Zaolejonych Szczepanik Sp. z o.o. Zasoby sprzętowe i ludzkie do użycia: Zbiornik na magazynowanie substancji zebranych wraz z obsługą w ilości 1 osoby; Zadania: Odbiór, magazynowanie i utylizacja substancji ropopochodnych, Utrzymywanie wolnych powierzchni zbiorników dla odbioru wód zaolejonych z zaistniałych rozlewów. 8. Procedury zwalczania rozlewów substancji ropopochodnych Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 grudnia 2002 r. w sprawie organizacji i sposobu zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń na morzu. (Dz. U. z 2002r. Nr 239, poz. 2026) 14. 1. Na obszarze portu inicjatorem i koordynatorem akcji zwalczania zanieczyszczeń prowadzonej przez wyspecjalizowane jednostki organizacyjne jest kapitan portu (...), 2. Działania mające na celu zwalczanie zagrożeń i zanieczyszczeń na obszarach portowych podejmują podmioty zarządzające portem przy wykorzystaniu wyspecjalizowanych jednostek organizacyjnych. Procedura zwalczania rozlewów na obszarze Portu Morskiego Darłowo zależna jest od lokalizacji wykrytego rozlewu. Bosman Portu pełniący służbę całodobową po otrzymaniu informacji ustnej lub sygnału o zaistniałym rozlewie substancjami ropopochodnymi, skutkującym zanieczyszczeniem wewnętrznych wód portowych powiadamia odpowiednie osoby według schematu w punkcie 3. Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 3 grudnia 2002 roku w sprawie organizacji i sposobu zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń na morzu inicjator tj. Kapitan Portu zwołuje zespół kryzysowy w skład, którego wchodzą: Dyrektor Zarządu Portu Morskiego Darłowo Sp. z o.o., Kapitan Portu w Darłowie bądź też osoba go zastępująca np. Oficer Portu oraz Inspektor Ochrony Środowiska Morskiego w Słupsku na port w Darłowie. Zespół kryzysowy zwalczania zagrożenia spotyka się w miejscu powstania zagrożenia. 10
Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 3 grudnia 2002 roku w sprawie organizacji i sposobu zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń na morzu, na obszarach portowych działania mające na celu zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń podejmują podmioty zarządzające portem tj. zgodnie z ustawą o przystaniach i portach morskich z dnia 20 grudnia 1996 roku (Dz. U. Nr 9, poz. 44 z 1997 roku z późniejszymi zmianami) Zarząd Portu Morskiego Darłowo Sp. z o.o.. W zależności od wystąpienia zagrożenia Dyrektor Zarządu Portu Morskiego Darłowo Sp. z o.o. wzywa odpowiednie służby, które za pomocą dostępnych środków przystąpią do jego zwalczania. W przypadku wezwania Państwowej Straży Pożarnej po przyjeździe jej funkcjonariuszy dowodzenie akcją przejmują przybyłe służby, które przystępują do akcji zwalczania zagrożenia. Zadaniem zespołu kryzysowego jest udostępnienie posiadanych sił i środków do zwalczania zagrożenia oraz rzetelne przekazanie wszelkich informacji dowodzącemu przybyłym służbą. W czasie prowadzenia akcji Słupsk - Radio podaje ostrzeżenia związane z sytuacją w porcie, jest również punktem informacyjnym i kontaktowym. Po likwidacji rozlewów lub w czasie prowadzenia akcji Inspektor Ochrony Środowiska Morskiego z siedzibą w porcie Darłowo prowadzi dochodzenie mające na celu ustalenie przyczyny i sprawcy zanieczyszczenia. Reagowanie w sytuacjach skażenia środowiska: do 5 litrów rozlanej substancji nie prowadzi się działań, od 5 litrów do 500 litrów mały rozlew w porcie (akcja prowadzona w zależności od okoliczności oraz decyzji Zespołu kryzysowego), od 500 litrów duży rozlew w porcie (akcja neutralizacji skażenia podejmowana przez Zespół kryzysowy i wezwanych na miejsce podmiotów i służb). 9. Szacowanie wielkości skażenia The Bonn Agreement Oil Appearance Code Kod Opis koloru Grubość filtra olejowego (μm) Litry na km 2 1 Srebrny / szary 0,04 0,30 40 300 2 Tęczowy 0,30 5,0 300 5000 3 Metaliczny 5,0 50 5000 50 000 4 Porozrywany kolor rzeczywisty oleju 50 200 50 000 200 000 5 Ciągły kolor rzeczywisty oleju 200 i więcej niż 200 200 000 więcej niż 200 000 11
10. Zasięgi prognozowanych zagrożeń (również w ekstremalnych warunkach meteorologicznych) Rozlew mały Za mały rozlew substancji ropopochodnych przyjmuje się rozlew spowodowany przedostaniem się od 5 do 500 litrów substancji ropopochodnych na 1 km 2 powierzchni wód portowych. W przypadku takiej ilości rozlewu istnieje małe prawdopodobieństwo przedostania się substancji ropopochodnych poza obszar wód portowych bez względu na panujące warunki atmosferyczne. Długotrwałe i mocne skażenie środowiska morskiego jak i flory i fauny znajdującej się na terenie Portu Morskiego Darłowo oraz poza nim jest małoprawdopodobne. Rozlew mały może nastąpić w skutek: przelania pojemności zbiorników podczas tankowania na Nabrzeżu Koszalińskim, zrzucenia wód zaolejonych przez łodzie i kutry rybackie na terenie całego portu, zatonięcia łodzi rybackiej z powodu rozszczelnienia jej kadłuba lub kolizji z nabrzeżem bądź też inną jednostką pływającą na terenie całego portu. Rozlew duży Za duży rozlew substancji ropopochodnych przyjmujemy rozlew spowodowany przedostaniem się od 500 litrów wzwyż substancji ropopochodnych na 1 km 2 powierzchni wód portowych. Plama spowodowana takim rozlewem może być koloru tęczowego, metalicznego lub rzeczywistej barwy oleju. Może być spowodowany: rozszczelnieniem kadłuba kutra rybackiego spowodowanego kolizją z nabrzeżem lub inną jednostką pływającą, które może wystąpić na tereniu całego portu, zatonięciem większej jednostki pływającej i rozszczelnieniem zbiorników paliwa, które może wystąpić na terenie całego portu, rozszczelnieniem się cysterny zaparkowanej w bliskości kanału portowego, które może wystąpić przy Nabrzeżu Koszalińskim oraz Słupskim. Przy takim rozlewie dużym czynnikiem mającym wpływ na przemieszczanie się rozlanej substancji ropopochodnej jest kierunek i siła występującego wiatru. Należy przyjąć następujące hipotezy: wiatr południowy duże prawdopodobieństwo zanieczyszczenia redy i przyległych plaż co może skutkować dużymi stratami ekonomicznymi oraz miejscowym skażeniem flory i fauny; 12
wiatr zachodni duże prawdopodobieństwo zanieczyszczenia redy i plaży na wschód od portu co może skutkować dużymi stratami ekonomicznymi oraz miejscowym skażeniem flory i fauny ; wiatr wschodni duże prawdopodobieństwo zanieczyszczenia redy i plaży na zachód od portu co może skutkować dużymi stratami ekonomicznymi oraz miejscowym skażeniem flory i fauny ; wiatry północne, północno-wschodnie i północno-zachodnie mniejsze prawdopodobieństwo skażenia redy i plaż, a przy silnych i sztormowych wiatrach z tych kierunków wystąpi zjawisko cofki (odwrócenie nurtu rzeki i kierunku spływu zanieczyszczenia), w tym wypadku może nastąpić duże skażenie wód rzeki Wieprza i przyległych do niej terenów występujących do zapory wodnej w Darłowie, ale istnieje duże prawdopodobieństwo zebrania większości substancji ropopochodnych, które zostaną zatrzymane na terenie portu. Wyjście zanieczyszczenia spowodowanego rozlewem kilkunastu ton paliwa poza główki wejścia do portu stworzy zagrożenie znacznego zanieczyszczenia brzegu morskiego co spowoduje znaczne straty ekonomiczne oraz zmiany w środowisku morskim. W wypadku, kiedy substancja ropopochodna nie uległa jeszcze rozproszeniu oraz przy szybkiej reakcji podmiotów zwalczających zagrożenie, istnieje duże prawdopodobieństwo zapobiegnięciu skażenia środowiska i możliwe jest znaczne zebranie substancji ropopochodnej z powierzchni wód portowych za pomocą dostępnych sił i środków. W przypadku wystąpienia wiatrów południowych oraz z kierunków zachodnich i wschodnich istnieje możliwość szybkiego rozproszenia się w wodach portowych substancji ropopochodnej oraz jej wyjście poza teren portu. W takim wypadku w zależności od kierunku wiatru wystąpi skażenie plaży, które wywoła znaczne straty ekonomiczne oraz długotrwałe negatywne skutki dla środowiska morskiego. Dla obydwu ww. sytuacji, im wcześniejsza reakcja, tym większa szansa na zatrzymanie i zebranie zanieczyszczenia zanim wydostanie się ono poza wody portowe. Zasady postępowania podmiotów zwalczających zagrożenie ETAP I Postawienie lekkiej zapory segmentowej bezpośrednio przy źródle wycieku, ETAP II Po rozpoznaniu wielkości zanieczyszczenia (rozlew duży lub mały postawienie zapory ruchomej odcinającej wybrany basen /akwen w porcie. ETAP III Odcięcie całego kanału portowego, 13
ETAP IV W przypadku przedostania się części substancji ropopochodnej przez zapory rozstawione w ETAPIE I, II, III uruchamiana jest zapora stacjonarna przy Bosmanacie Portu. Po rozstawieniu zapór Służby SAR (jeśli zostało wystawione zlecenie przez ZPMD), Państwowej Straży Pożarnej oraz Stoczni M&W wymienione służby rozpoczynają zbieranie z powierzchni wód portowych zanieczyszczenia spływającego z prądem i gromadzącego się przy zaporze. Zebrane zanieczyszczenia gromadzi się w zbiornikach dostarczonych przez służbę SAR lub Stocznię M&W i w miarę potrzeb transportuje się je do Stacji Odbioru Wód Zaolejonych. 11. Miejsca awarii oraz procedury awaryjne służb portowych BASEN ZIMOWY Rozlew podczas tankowania paliwa na statki z lądowych cystern samochodowych. Zastosowane działanie: odcięcie drogi rozprzestrzeniania się wycieku paliwa wokół statku za pomocą zapory segmentowej przenośnej o długości 50 m w kierunku na otwarte morze (ETAP I), jeśli działania prowadzone w ETAPIE I nie są skuteczne przejść do odcięcia drogi wycieku za pomocą zapory segmentowej przenośnej o długości 50 m przed mostem (ETAP III), jeśli działania prowadzone w ETAPIE III nie są skuteczne przejść do odcięcia drogi przemieszczenia się rozlewu z akwenu basenu w kierunku na otwarte morze poprzez rozciągnięcie i postawienie zapory segmentowej stacjonarnej (ETAP IV), w przypadku rozszczelnienia autocysterny zastosować sorbenty oraz utrzymywać zaporę w pogotowiu. Następnie przystąpić do likwidacji ewentualnego przecieku oraz usuwanie zanieczyszczeń z powierzchni wody środkami i sprzętem dostępnym w porcie oraz przekaz zebranych zanieczyszczeń do stacji odbioru wód zaolejonych. BASEN RYBACKI Całkowita powierzchnia basenu wynosi 14 856 m 2. Basen przeznaczony jest do postoju, remontu kutrów rybackich, łodzi oraz innych jednostek pływających różnego typu i wielkości do maksymalnie 35 metrów długości. 14
Ogólna liczba stacjonujących tu jednostek wynosi 20 szt. W basenie jest zacumowana barka paliwowa Stoczni M&W, która na razie nie jest wykorzystywana do bunkrowania paliwa czy magazynowania substancji ropopochodnych. Istnieje prawdopodobieństwo zaistnienia rozlewu substancji ropopochodnych w przypadku wzajemnej kolizji kutrów, dokonywania prac remontowych czy też podczas dobijania do nabrzeży lub tankowania z barki. Zastosowane działanie: odcięcie drogi rozprzestrzeniania się wycieku paliwa wokół statku za pomocą zapory segmentowej przenośnej o długości 50 m (ETAP I), jeśli działania prowadzone w ETAPIE I nie są skuteczne przejść do odcięcia wypływu zaistniałych zanieczyszczeń z basenu w nurt kanału portowego poprzez przegrodzenie wejścia do basenu lekką zaporą przenośną (ETAP II), jeśli działania prowadzone w ETAPIE II nie są skuteczne przejść do odcięcia drogi przemieszczenia się rozlewu z akwenu basenu w kierunku na otwarte morze poprzez rozciągnięcie i postawienie zapory segmentowej przenośnej o długości 50 m w rejonie przed mostem (ETAP III), jeśli działania prowadzone w ETAPIE III nie są skuteczne przejść do odcięcia drogi przemieszczenia się rozlewu z akwenu basenu w kierunku na otwarte morze poprzez rozciągnięcie i postawienie zapory segmentowej stacjonarnej (ETAP IV), Następną czynnością będzie przystąpienie do usuwania powstałych zanieczyszczeń środkami i sprzętem specjalistycznym dostępnym w porcie. NABRZEŻE DORSZOWE II Lokalizacja Stacji Odbioru Wód Zaolejonych. Możliwość powstania rozlewu w przypadku awarii rurociągu grawitacyjnego stacji, przelania zbiornika lub awarii na statku. Zastosowane działanie: odcięcie drogi rozprzestrzeniania się wycieku paliwa wokół statku za pomocą zapory segmentowej przenośnej o długości 50 m (ETAP I), jeśli działania prowadzone na ETAPIE I nie są skuteczne przejść do odcięcia drogi przemieszczenia się rozlewu z akwenu basenu w kierunku na otwarte morze poprzez rozciągnięcie i postawienie zapory segmentowej przenośnej o długości 50 m w rejonie Nabrzeże Łebskie - Usteckie (ETAP III), 15
jeśli działania prowadzone na ETAPIE III nie są skuteczne przejść do odcięcia drogi przemieszczenia się rozlewu z akwenu basenu w kierunku na otwarte morze poprzez rozciągnięcie i postawienie zapory segmentowej stacjonarnej (ETAP IV), Następnie przystąpienie do likwidacji i usuwania zatrzymanych przez zaporę zanieczyszczeń ropopochodnych z powierzchni wody środkami i sprzętem dostępnym będącym na wyposażeniu w porcie. BASEN PRZEMYSŁOWY Basen Przemysłowy o całkowitej powierzchni 8500 m 2 przeznaczony jest na postój oraz rozładunek i załadunek jednostek handlowych oraz na postój jednostek rybackich oraz obsługi portowej (pilot, holownik, barka, jednostki pasażerskie). W podanych wyżej rejonach istnieje prawdopodobieństwo zaistnienia rozlewu substancji ropopochodnych w przypadku uszkodzenia zbiorników paliwowych. Podczas operacji tankowania paliw na statki handlowe, pogłębiarki, czy też na jednostki obsługi portowej w rejonie Basenu i Obrotnicy a także może dotrzeć z prądem rzeki rozlew powstały poza granicami wód portowych (elektrownia wodna, jazy, użytki rolne). Zastosowane działanie: odcięcie drogi rozprzestrzeniania się wycieku paliwa wokół statku za pomocą zapory segmentowej przenośnej o długości 50 m (ETAP I), jeśli działania na prowadzone na ETAPIE I są nieskuteczne przejść do odcięcia wypływu zaistniałych zanieczyszczeń z basenu w nurt kanału portowego poprzez przegrodzenie wejścia do basenu lekką zaporą przenośną (ETAP II), jeśli działania prowadzone na ETAPIE II są nieskuteczne przejść do odcięcia drogi przemieszczenia się rozlewu z akwenu basenu w kierunku na otwarte morze poprzez rozciągnięcie i postawienie zapory segmentowej przenośnej o długości 50 m między Nabrzeżami Dorszowym II Słupskim II lub Nabrzeżami Łebskim - Usteckim (ETAP III), jeśli działania prowadzone na ETAPIE III są nieskuteczne przejść do odcięcia drogi przemieszczenia się rozlewu z akwenu basenu w kierunku na otwarte morze poprzez rozciągnięcie i postawienie zapory segmentowej stacjonarnej (ETAP IV), Następną czynnością będzie przystąpienie do usuwania powstałych zanieczyszczeń środkami i sprzętem specjalistycznym dostępnym w porcie. 16
BASEN OSADOWY dotyczy obszaru od Obrotnicy do kładki. Basen Osadowy o powierzchni całkowitej 11 700 m 2 jest wykorzystywany jako miejsce postojów między rejsowych kutrów rybackich i statków sportowych. W podanych wyżej rejonach istnieje prawdopodobieństwo zaistnienia rozlewu substancji ropopochodnych w przypadku uszkodzenia zbiorników paliwowych. Podczas operacji tankowania paliw na statki towarowe, pogłębiarki, czy też na jednostki obsługi portowej w rejonie Basenu i Obrotnicy a także może dotrzeć z prądem rzeki rozlew powstały poza granicami wód portowych (elektrownia wodna, jazy, użytki rolne). Zastosowane działanie: odcięcie drogi rozprzestrzeniania się wycieku paliwa wokół statku za pomocą zapory segmentowej przenośnej o długości 50 m (ETAP I), jeśli działania prowadzone na ETAPIE I są nieskuteczne przejść do odcięcia wypływu zaistniałych zanieczyszczeń z basenu w nurt kanału portowego poprzez przegrodzenie wejścia do basenu lekką zaporą przenośną (ETAP II), jeśli działania prowadzone na ETAPIE II są nieskuteczne przejść do odcięcia drogi przemieszczenia się rozlewu z akwenu basenu w kierunku na otwarte morze poprzez rozciągnięcie i postawienie zapory segmentowej przenośnej o długości 50 m między Nabrzeżami Dorszowym II Słupskim II lub Nabrzeżami Łebskim - Usteckim (ETAP III), jeśli działania prowadzone na ETAPIE III są nieskuteczne przejść do odcięcia drogi przemieszczenia się rozlewu z akwenu basenu w kierunku na otwarte morze poprzez rozciągnięcie i postawienie zapory segmentowej stacjonarnej (ETAP IV). Następną czynnością będzie przystąpienie do usuwania powstałych zanieczyszczeń środkami i sprzętem specjalistycznym dostępnym w porcie. 17
18
12. Zasady postępowania w przypadku wypłynięcia padliny zdarzenie na torze wodnym akcja w gestii Kapitana Portu, zdarzenie w akwenach poza torem wodnym akcja w gestii Zarządu Portu, zawiadomienie odpowiednich służb weterynaryjnych, w zależności od wielkości padliny w akcji wyjęcia uczestniczy jednostka Morska Bryza lub jednostka Straży Pożarnej. 13. Zasady postępowania poawaryjnego sporządzenie dokumentacji z przeprowadzonej akcji rozlewu substancji ropopochodnych, dokładna analiza zaistniałego wypadku i działań ludzkich w celu przyszłościowych działań prewencyjnych, dostępowanie administracyjne oraz ewentualne sankcje karne dla winnych powstałych zagrożeń i zanieczyszczeń środowiska, przekazanie raportu z całości akcji kompetentnym urzędom celem dokonania pełnej analizy wypadku i przeprowadzonej akcji ratowniczej. 14. Zasady udzielania pomocy medycznej, ewentualnie weterynaryjnej skierowanie poszkodowanych do miejskiej przychodni lekarskiej, powiadomienie pogotowia ratunkowego o byciu w stanie gotowości do udzielenia pomocy osobom znajdującym się w miejscu awarii i biorącym udział w akcji zwalczania zanieczyszczeń, pomoc medyczna ze strony straży pożarnej w przypadku dużej ilości poszkodowanych, pomoc weterynaryjna według zaleceń Powiatowego Inspektora Weterynarii. 15. Zasady postępowania w przypadku zatonięcia jednostki pływającej W przypadku braku określenia chęci wydobycia zatopionej jednostki przez armatora podczas prowadzonej akcji zwalczania rozlewu zastosowanie mają następujące przepisy Ustawy z dnia 18 września 2001 roku Kodeks morski (Dz. U. Nr 138 poz. 1545 z 2001 roku): Art 282. 1.Właściciel mienia (statku, ładunku lub innego przedmiotu) zatopionego w obrębię polskich morskich wód wewnętrznych lub polskiego morza terytorialnego powinien w ciągu 6 miesięcy od dnia zatonięcia mienia zgłosić we właściwym urzędzie morskim zamiar wydobycia tego mienia i określić termin, do którego zamierza zakończyć wydobywanie. Dyrektor urzędu morskiego może w ciągu 3 miesięcy od dnia zgłoszenia zażądać zmiany 19
wskazanego terminu lub zakreślić właścicielowi stosowny termin zakończenia wydobywania, nie krótszy jednak niż rok, licząc od dnia doręczenia decyzji. 2.Jeżeli właściciel mienia w terminie określonym w 1 nie zgłosił zamiaru wydobycia mienia albo nie ukończył wydobywania mienia w terminie określonym przez siebie lub wyznaczonym przez dyrektora urzędu morskiego, dyrektor urzędu morskiego może zarządzić wydobycie mienia na koszt właściciela. 3.Jeżeli właściciel mienia w wyznaczonym terminie nie zgłosi się po odbiór mienia albo nie uiści kosztów jego usunięcia, dyrektor urzędu morskiego może sprzedać mienie i z sumy uzyskanej ze sprzedaży pokryć swoje koszty oraz wydatki za przechowywanie i przeprowadzenie sprzedaży, a resztę złożyć do depozytu sądowego w celu wydania jej osobie uprawnionej. 4.Właściciel mienia odpowiada za koszty i wydatki poniesione przez urząd morski w granicach wartości mienia. Art 284. 1.Jeżeli mienie zatopione bądź opuszczone znajdujące się na mieliźnie lub na powierzchni wody utrudnia żeglugę lub pracę w porcie, na redzie lub drodze wodnej albo zagraża żegludze, dyrektor urzędu morskiego może zarządzić usunięcie przeszkody na koszt właściciela, wyznaczając mu stosowny termin do odbioru mienia za zwrotem poniesionych kosztów. W pierwszej kolejności w zależności od miejsca zdarzenia stosowane są procedury zwalczania powstałego rozlewu z zatopionej jednostki. Po zabezpieczeniu miejsca zdarzenia i przedostania się substancji ropopochodnych w głąb kanału portowego służby portowe w porozumieniu z armatorem jednostki powinny przystąpić do organizacji wyciągnięcia zatopionej jednostki. W przypadku braku zgody armatora w ciągu trzech godzin od powstania zdarzenia na wyciągnięcie jednostki zastosowanie mają powyższe przepisy Kodeksu Morskiego. 20
21
17. Arkusz aktualizacyjny Data aktualizacji Punkt planu Strona planu Zaktualizowana treść potwierdzona przez Dyrektora ZPMD 22
23
24
25
26