VFF Karta techniczna HO.05 wrzesień 2000 Wytyczne do wizualnej oceny wykończonej ostatecznie powierzchni drewnianych okien i drzwi balkonowych Wydanie wrzesień 2000 Karta techniczna HO.05 Verband der Fenster- und Fassadenhersteller e.v. Zrzeszenie Producentów Okien i Fasad przy współpracy z: BIV des Glaserhandwerks, Hadamar BV der Jungglaser und Fensterbauer e.v., Hadamar BIV des dt. Maler- und Lackiererhandwerks, FFM BIV des Tischlerhandwerks (BHKH), Wiesbaden Informacje techniczne i zalecenia zawarte w niniejszym opracowaniu opierają się na stanie wiedzy w momencie oddania do druku. Nie wynikają z tego żadne zobowiązania prawne. Wydawca: Verband der Fenster- und Fassadenhersteller e.v. Bockenheimer Anlage 13, D-60322 Frankfurt VFF, Frankfurt 2000 VFF Merkblatt HO.05: 2000-09 Bundesinnungsverband des Glaserhandwerks, Hadamar Bundesverband der Jungglaser und Fensterbauer e.v., Hadamar Bundesinnungsverband des deutschen Maler- und Lackiererhandwerks, Frankfurt
Bundesverband des Holz- und Kunststoffverarbeitenden Handwerks, Wiesbaden Verband der Fenster- und Fassadenhersteller e.v., Frankfurt Wytyczne do wizualnej oceny wykończonej powierzchni drewnianych okien i drzwi balkonowych Wytyczne zostały opracowane przez służby techniczne wyżej wymienionych związków. 1. Zakres stosowania Niniejsze wytyczne dotyczą wizualnej oceny powierzchni okien i drzwi drewnianych, wykończonej lakierami kryjącymi i przezroczystymi. Powierzchnia obrobiona na gotowo w nowych oknach drewnianych oznacza stan po nałożeniu ostatecznej warstwy wykończeniowej. Technologia nałożenia warstw wykończeniowych powinna być zgodna z wytycznymi producenta. Wymagana grubość powłoki musi być w procesie wykańczania uzyskana. Wytyczne nie dotyczą: Uszkodzeń mechanicznych i chemicznych powstałych po nałożeniu ostatecznej warstwy wykończeniowej na skutek działania czynników zewnętrznych. Niezgodności (wzajemnego niekorzystnego oddziaływania) pomiędzy podłożem a materiałem lakierniczym. Powód takich uszkodzeń należy wyjaśnić w porozumieniu z producentem lakieru. 2. Sprawdzenie Podczas sprawdzania błędów lakierowania miarodajny jest wizualny wygląd wykończonej powierzchni. Sprawdzenie należy zasadniczo wykonywać z odległości ok. 1 m od ocenianej powierzchni i pod takim kątem, pod jakim jest ona zwykle oglądana. Sprawdzenie powinno się odbywać w miarę możliwości przy oświetleniu odpowiadającym dziennemu światłu rozproszonemu. 3. Informacje Ocenę właściwości drewna należy dokonać w oparciu o normę PN-88-88/B-10085 (lub DIN EN 942 Holz in Tischlerarbeiten, Allgemeine Sortierung nach der Holzqualität ).
4. Wymagania Cecha Wymaganie 4.1 Nierówności po struganiu s = długość fali Oceniana powierzchnia s 2,0 mm > 2,0 4,0 mm przy otwartym oknie przy otwartym oknie 4.2 Ślady szlifowania Ślady szlifowania poprzecznie do kierunku włókien na powierzchniach są niedopuszczalne. Nierzucające się w oczy ślady szlifowania w kierunku równoległym i skośnym do układu włókien są dopuszczalne na wszystkich powierzchniach 4.3 4.3.1 4.3.2 Pęknięcia Pęknięcia wzdłużne Pęknięcia poprzeczne Pęknięcia wzdłużne nie powinny się odznaczać na wykończonej powierzchni. Tylko w obszarze wrębów ościeżnicy i skrzydła, jak również zewnętrznej krawędzi ościeżnicy dopuszczalne są rysy o szerokości max. 0,5 mm, długości 100 mm i głębokości maksymalnie do 12,5% całkowitej grubości elementu. Rysy te normalnie nie zostają wypełnione. Pęknięcia poprzeczne są niedopuszczalne. 4.4 Wyrwania Wyrwania (ubytki) na krawędziach w obszarze wrębów 3 mm o długości do 30 mm są dopuszczalne, za wyjątkiem powierzchni przylgowych profili uszczelniających. 4.5 Włókna drzewne Włókna drzewne muszą być całkowicie pokryte materiałem wykończeniowym. 4.6 Pozostałości kleju Resztki kleju na złączach, np. w narożach ram o szerokości do 3 mm są dopuszczalne; na powierzchni plamy kleju są niedopuszczalne.
4.7 Łączniki do listew przyszybowych Łączniki nie powinny rdzewieć i nie muszą być wpuszczane w drewno. Jeżeli do mocowania listew przyszybowych przewidziane są łączniki (sztyfty, zszywki) i zostały one wpuszczone w drewno, to powstałe przy tym otwory należy wypełnić odpowiednim materiałem, przy czym punktowa różnica wyglądu powierzchni jest nie do uniknięcia. Wpuszczenie łącznika musi przy tym być odpowiednio głębokie (> 1 mm). Jeżeli ze względów technicznych (lub na życzenie klienta) wymagane jest mocowanie listew wkrętami, to wkręty mogą być widoczne. Wkręty nie mogą rdzewieć. 4.8 Szczeliny Szczeliny pomiędzy listwą przyszybową i wrębem szybowym nie powinny być większe niż 0,5 mm. 4.9 Otwory po żerowaniu owadów / Ambrosiakäfer 4.10 Przekroje poprzeczne Otwory po żerowaniu owadów są niedopuszczalne, za wyjątkiem pojedynczych, wypełnionych otworów o średnicy do 2 mm, pochodzących od owadów żerujących w świeżym drewnie. Wyjaśnienie: sporadycznie występujące otwory o średnicy do 2 mm, pochodzące od owadów, które mogą żyć tylko w świeżym drewnie w przypadku niektórych gatunków drewna są nie do uniknięcia. Ponieważ w zasadzie nie mają one żadnego wpływu na własności techniczne, a jedynie estetyczne wyrobu, pojedynczo występujące otwory po żerowaniu owadów mogą być tolerowane. Obrabiana powierzchnia Na tych powierzchniach przekroje poprzeczne drewna nie muszą być szlifowane. Należą tu również zaokrąglenia na krawędziach i złączach ram. Ubytki drewna na przekrojach czołowych należy wypełnić odpowiednim materiałem. 4.11 Mocowanie wkrętami 4.12 Struktura warstw wykończeniowych O ile ze względów technicznych wymagane jest mocowanie wkrętami, np. listew przymykowych, dopuszczalne jest pozostawienie widocznych wkrętów. Wkręty na powierzchni zewnętrznej nie powinny rdzewieć. Zacieki lakieru są niedopuszczalne. Grubość powłoki musi się mieścić w dopuszczalnej tolerancji. Na powierzchniach różnice grubości powłoki nie mogą być zauważalne w postaci chmurki. 4.13 Wgniecenia Wgniecenia o powierzchni 2 cm² lub głębokości 1,5 mm są dopuszczalne na powierzchniach, które na zamkniętym oknie nie są widoczne. 4.14 Pory drewna Pory drewna muszą być całkowicie i wystarczająco pokryte materiałem wykończeniowym, jednak zależnie od gatunku drewna, mogą się w różny sposób odznaczać. 4.15 Układ przyrostów rocznych Z powodu różnego zachowania drewna dopuszczalna jest wyraźna widoczność ukształtowania powierzchni przyrostów rocznych.
4.16 Połączenia na miniwczepy, zaprawki korkowe i sęki Również mogą się odróżniać od powierzchni. Zaprawki korkowe muszą być również na krawędziach całkowicie wklejone. 4.17 Wycieki żywicy Niezależnie od sposobu wykończenia powierzchni przy wykorzystaniu gatunków drewna bogatych w żywicę, np. sosny, wycieki żywicy są nie do uniknięcia. Małe ilości wyciekającej żywicy są sprawą naturalną i nie stanowią wady. 4.18 Różnice koloru i stopnia połysku Wyraźnie rzucające się w oczy różnice koloru drewna, które poprzez ostateczne lakierowanie nie zostały wyrównane, nie są dopuszczalne. Różnice stopnia połysku na powierzchniach są niedopuszczalne, jednak na powierzchniach są dopuszczalne, o ile przy zamkniętym oknie optycznie różnice te nie są odbierane jako przeszkadzające. Odcienie wynikające z rodzaju drewna nie powinny być brane pod uwagę przy ocenie różnic koloru drewna (patrz również DIN EN 942). 4.19 Szorstkość Skala szorstkości: Na powierzchniach oznaczonych i powierzchniach widocznych przy zamkniętym oknie Ruch roboczy podczas czyszczenia nie powinien być utrudniony przez szorstkość powierzchni. Jako subiektywny wzorzec porównawczy może służyć polakierowany papier ścierny o granulacji min. 280, z którego 10% powierzchni ściernej powinno być przetarte papierem ściernym o granulacji 220. Powierzchnie wrębów Funkcja i trwałość wykończenia muszą być zagwarantowane. Jako subiektywny wzorzec porównawczy może służyć polakierowany papier ścierny o granulacji min. 220, z którego 10% powierzchni ściernej powinno być przetarte papierem ściernym o granulacji 180.
Wizualna ocena obrobionej na gotowo powierzchni drewna Wymagania w zależności od ocenianej powierzchni Zaokrąglenia należy traktować jak powierzchnie Czynniki wpływające na powierzchnię Cykl obróbki Uszkodzenia Cechy 4.0 Szorstkość po pile 4.1 Ślady po struganiu 4.2 Rysy po szlifowaniu 4.3.1 Pęknięcia wzdłużne 4.3.2 Rysy / pęknięcia poprzeczne 4.4 Wyrwania / ubytki 4.5 Włókna drzewne 4.6 Resztki kleju 4.7.1 Gwoździe wpuszczone 4.7.2 Gwoździe nie wpuszczone 4.9 Otwory po żerowaniu owadów 4.10 Powierzchnie czołowe 4.12 Struktura warstw wykończ. 4.3.1 Pęknięcia wzdłużne 4.3.2 Rysy / pęknięcia poprzeczne 4.4 Wyrwania / ubytki - + - - - - - + + - - - - Struktura powierzchni drewna 4.13 Wgniecenia 4.14 Pory, które cechują gatunek drewna 4.15 Usłojenie 4.16 Połączenia na miniwczepy, zaprawki korkowe i sęki 4.17 Wycieki żywicy 4.18 Różnice koloru i stopnia połysku 4.19 Szorstkość + + + +... cecha dopuszczalna... cecha dopuszczalna warunkowo -... cecha niedopuszczalna ; ; Powierzchnie o zróżnicowanych wymaganiach do oceny obrobionych ostatecznie okien drewnianych powierzchnie widoczne po wbudowaniu i powierzchnie wrębów widoczne po otwarciu okna powierzchnie widoczne w zamkniętym oknie wbudowanym powierzchnie niewidoczne po wbudowaniu okna