Regulamin Ogólnopolskiego Konkursu Historycznego PRL państwem stanu wyjątkowego ORGANIZACJA OGÓLNOPOLSKIEGO KONKURSU HISTORYCZNEGO PRL PAŃSTWEM STANU WYJĄTKOWEGO W ROKU SZKOLNYM 2011/2012 1. Za organizację Ogólnopolskiego Konkursu Historycznego PRL państwem stanu wyjątkowego dla uczniów gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych odpowiada, w zakresie ustalonym w odrębnej umowie, Śląski Kurator Oświaty oraz Sekcja Krajowa Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność". 2. Cele Konkursu: 1. Rozwijanie i pogłębianie zainteresowań uczniów historią Polski w latach 1956-1989, ze szczególnym uwzględnieniem historii stanu wojennego oraz historii regionalnej i dziejów rodziny. 2. Motywowanie uczniów do samodzielnego pogłębiania wiedzy i umiejętności z historii. 3. Rozwijanie umiejętności pracy uczniów z różnorodnymi źródłami historycznymi. 4. Rozwijanie myślenia historycznego o charakterze przyczynowo skutkowym. 5. Tworzenie możliwości do współzawodnictwa uczniów. 6. Tematyką konkursu są zagadnienia związane z różnymi postawami ludzi i wydarzeniami, które rozegrały się na przestrzeni lat 1956-1989, a które mogą być postrzegane jako wydarzenia stanu wyjątkowego w Polsce i w Europie Środkowo-Wschodniej, ze szczególnym uwzględnieniem stanu wojennego wprowadzonego 13 grudnia 1981 roku. 7. Proponujemy uczniom dotarcie do źródeł, a jeśli to możliwe to do świadków historii lub pozostawionych przez nich świadectw (zdjęć, dokumentów, relacji) i poprzez te źródła opisanie ich losów na tle wydarzeń. 3. Konkurs będzie przeprowadzony równolegle na dwóch poziomach: 1. gimnazjalnym, 2. ponadgimnazjalnym. 4. Obszary umiejętności wymagane na wszystkich etapach Konkursu: 1. Dla uczniów gimnazjum: sytuowanie wydarzeń, zjawisk i procesów historycznych w czasie i przestrzeni, kojarzenia i powiązania zjawisk historycznych z zakresu dziejów powszechnych z historią Polski, ujmowanie treści historycznych w związkach przyczynowo - skutkowych, ocena faktów i wydarzeń historycznych, interpretacja źródeł historycznych oraz integracja informacji pozyskanych z różnych źródeł. 2. Dla uczniów szkoły ponadgimnazjalnej: porządkowanie i scalanie wydarzeń z historii Polski i powszechnej z uwzględnieniem ich dynamiki i zmienności, przedstawienie ciągłości procesów historycznych, analiza i interpretacja wydarzeń, zjawisk i procesów historycznych 1
z wykorzystaniem różnorodnych źródeł informacji i aspektów procesu historycznego, selekcja i hierarchizacja informacji. 5. Treści kształcenia wymagane na wszystkich etapach Konkursu: 1. Dla uczniów gimnazjum: kryzysy polityczne lat 1956, 1968, 1970, 1976 (przyczyny, przebieg, skutki, postacie), wybór Polaka na papieża i jego pielgrzymki do Polski, rok 1980 i powstanie Solidarności, stan wojenny (przyczyny, przebieg, skutki), sytuacja polityczna, społeczno - gospodarcza w Polsce w latach 80- tych, przełom roku 1989 tzw. Jesień Ludów. 2. Dla uczniów szkoły ponadgimnazjalnej: przyczyny, przebieg, skutki kryzysów 1956 r., 1968 r., 1970 r., 1976 r., polityczna i społeczna rola Kościoła katolickiego w PRL, znaczenie pontyfikatu Jana Pawła II dla przemian politycznych w Polsce, przyczyny i skutki wydarzeń sierpniowych 1980 r., rola Solidarności w przemianach politycznych i ustrojowych, okoliczności wprowadzenia i następstwa stanu wojennego (przyczyny, przebieg, skutki), Okrągły stół i jego postanowienia, rok 1989, międzynarodowy wymiar kryzysów w Polsce. 6. Literaturę Konkursu stanowi załącznik nr 1 7. Udział uczniów w Konkursie zgłaszają dyrektorzy szkół do właściwych terytorialnie Wojewódzkich Komisji Konkursowych (formularz zgłoszenia zał. 2 plik w formacie MS Word). 8. W Konkursie nie mogą brać udziału dzieci organizatorów konkursu na każdym etapie. 9. Nad prawidłowym przebiegiem Konkursu czuwać będzie Krajowa Komisja Konkursowa powołana przez Prezydium Sekcji Krajowej Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność. 1. Komisja podejmuje decyzje o charakterze merytorycznym i organizacyjnym, sprawuje nadzór nad przebiegiem Konkursu oraz koordynuje pracę Wojewódzkich Komisji Konkursowych. 2. Decyzje Krajowej Komisji Konkursowej są ostateczne i nie podlegają weryfikacji lub zaskarżeniu. 10. Konkurs jest dwu etapowy: 1. etap I wojewódzki, 2. etap II ogólnopolski finał. 11. Na etapie I i II oceniana będzie wiedza ogólna uczestników dotycząca wszystkich zagadnień podanych w celach szczegółowych konkursu. 1. Na etapie II ogólnopolskim, dodatkowo oceniana będzie praca multimedialna na jeden z podanych tematów- zagadnień. 2. Zagadnienia prezentacji multimedialnych: 1) Stan wojenny w mojej miejscowości. 2) Łamanie praw człowieka w stanie wojennym. 3) Życie codzienne w czasie stanu wojennego. 4) Prawo czy bezprawie stan wojenny a prawo w PRL. 2
5) Bez przebaczenia wspomnienia ze stanu wojennego. 6) Powiedzcie mi obywatelu Jeż przeciwko czemu wy macie te kolce - humor i satyra w okresie stanu wojennego. 3. Zadaniem uczniów jest opracowanie prezentacji multimedialnej mającej charakter twórczy, opartej o publikowane i/lub niepublikowane źródła i opracowania. 4. Oceniane będą wyłącznie prezentacje przygotowane przez uczniów samodzielnie pod kierunkiem opiekuna. 5. Forma pracy prezentacja multimedialna opracowana w programie Microsoft Power Point 1997-2003 o objętości do 20 slajdów, wewnętrzna organizacja i ilustracja slajdów dowolna, prezentacja powinna działać automatycznie po uruchomieniu czas trwania prezentacji do 15 minut. 6. Dyskwalifikacji podlegają prace, które były: 1) wcześniej zgłaszane w innych konkursach, 2) opublikowane w całości lub w części przed rozstrzygnięciem konkursu. 7. Zasady oceniania pracy multimedialnej zostaną przesłane mailem do finalistów Konkursu po I etapie oraz opublikowane na stronie internetowej NSZZ Solidarność do 31 października 2011 r. 12. Sekcje Regionalne wchodzące w skład jednego województwa wspólnie organizują jedną Wojewódzką Komisję Konkursową. Komisja ta organizuje Konkurs na terenie województwa. Z przebiegu Konkursu komisja wypełnia protokół (protokół WKK zał. 3 plik w formacie MS Word), który następnie wraz z pracami uczestników przesyła do Regionalnej Sekcji Oświaty i Wychowania Regionu Śląsko Dąbrowskiego NSZZ Solidarność pod adres: Regionalna Sekcji Oświaty i Wychowania Regionu Śląsko Dąbrowskiego NSZZ Solidarność ul. Floriana 7, 40-286 KATOWICE (z dopiskiem konkurs historyczny PRL państwem stanu wyjątkowego ) 13. Wojewódzka Komisja Konkursowa podaje do wiadomości adres, pod który należy przesyłać zgłoszenia (oraz telefon kontaktowy), wyłania najlepsze zespoły. 14. Etap I przeprowadzany jest przez Wojewódzką Komisję Konkursową. 1. Etap I obejmuje test sprawdzający wiedzę i umiejętności uczestników związaną z tematyką konkursu w oparciu o podaną literaturę obejmującej wiedzę ogólną z lat 1956-1989, zawartą w opisanych treściach kształcenia konkursu, ze szczególnym uwzględnieniem stanu wojennego w Polsce 1981 1983 r. 3
2. Test jest oceniany zgodnie ze standardami egzaminu (gimnazjum) lub nowej matury (szkoła ponadgimnazjalna). 3. Wojewódzka Komisja Konkursowa w oparciu o wyniki testu, wskaże zwycięzców I etapu Konkursu i zakwalifikuje do udziału w II etapie. 1) Do II etapu zakwalifikowanych zostanie 16 uczniów z najwyższą ilością punktów ze wszystkich regionów kraju. 4. Wszyscy uczestnicy I etapu otrzymają dyplomy, istnieje możliwość fundowania nagród przez władze oświatowe i samorządowe; 5. Uhonorowani zostaną również nauczyciele - piekunowie zwycięzców I etapu. 15. Etap II przeprowadzany jest przez Krajową Komisję Konkursową. 1. Informacja o miejscu Konkursu zostanie przekazana drogą listowną do 25 listopada 2011 roku, przez Sekcję Krajową Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność. 2. Przewodniczący Krajowej Komisji Konkursowej powołuje wewnątrz Komisji Konkursowej dwie podkomisje: po 1 na poziomie gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym. 3. Finał konkursu odbywał się będzie w dwóch częściach; 1) Pierwsza część finału polegać będzie na przeprowadzeniu testu, 2) W drugiej części zadaniem finalistów będzie ustna prezentacja i obrona prac multimedialnych stworzonych przed II etapem. 3) Prace multimedialne zapisane na płytce CD lub DVD uczestnicy konkursu przesyłają do Krajowej Komisji Konkursowej pod adres: Regionalna Sekcji Oświaty i Wychowania Regionu Śląsko Dąbrowskiego NSZZ Solidarność ul. Floriana 7, 40-286 KATOWICE (z dopiskiem konkurs historyczny PRL państwem stanu wyjątkowego ) do 25 listopada 2011 roku (liczy się data stempla pocztowego) oraz przesyłają mailem na adres oswiata@solidarnosckatowice.pl Opis prezentacji multimedialnej tytuł, autorzy, opiekun, sekcja Solidarności, miasto, wykaz źródeł, z których autorzy prezentacji korzystali. 4. Krajowa Komisja Konkursowa określi laureatów oraz wyróżnionych. 5. Wszyscy uczestnicy II etapu konkursu otrzymają dyplomy finalistów Konkursu. 6. Uhonorowani zostaną również nauczyciele - opiekunowie uczestników konkursu II etapu. 7. Nagrody dla najlepszych uczestników konkursu ufunduje Sekcja Krajowa Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność. 16. Sekcja Krajowa Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność pokrywa koszty uczestnictwa w II etapie. Koszty udziału w etapie I ponoszą organizatorzy szczebli wojewódzkich. 4
17. Terminarz konkursu: 1. 1.09.2011 r. - ogłoszenie Konkursu. 2. do 15.09. 2011 r. powołanie Krajowej Komisji Konkursowej. 3. do 27.09.2011 r. powołanie wojewódzkich komisji konkursowych. 4. 25.10. 2011 r. roku przeprowadzenie etapu wojewódzkiego. 5. 27.10.2011 r. przesłanie protokołów etapu wojewódzkiego na adres mailowy oswiata@solidarnosckatowice.pl oraz przesłanie prac uczestników pocztą na adres Krajowej Komisji Konkursowej z siedzibą w Katowicach 6. 4.11.2011 r. Krajowa Komisja Konkursowa określi finalistów II etapu, przesyłając mailowo informację do poszczególnych sekcji regionalnych. 7. Do 25.11.2011 r. przesłanie prac multimedialnych do Krajowej Komisji Konkursowej w Katowicach. 8. Do 1.12.2011 roku przesłanie zgłoszeń zwycięskich uczniów na adres mailowy Krajowej Komisji Konkursowej w Katowicach. 9. 14-15 grudnia 2011 r. przeprowadzenie ogólnopolskiego etapu konkursu. 18. Nadesłane w ramach Konkursu prace nie będą zwracane autorom, zostaną skatalogowane i zarchiwizowane przez Sekcję Krajową Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność. 19. Organizatorzy zastrzegają sobie prawo do wykorzystania prac powstałych w każdym etapie konkursu do celów naukowych i edukacyjnych oraz ich publikacji we fragmentach lub w całości z zachowaniem praw autorskich. 1. Autorzy zachowują prawo do samodzielnej publikacji prac konkursowych pod warunkiem podania, że praca została przygotowana na ogólnopolski konkurs historyczny organizowany przez Sekcję Krajową Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność. 20. Dane osobowe uczestników konkursu są chronione zgodnie z ustawą z 29 października 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. nr 103, poz. 926 z późn. zm.). 21. Wszelkie informacje o konkursie, komunikaty Komisji Konkursowej oraz materiały konkursowe będą publikowane na stronie internetowej Sekcji Krajowej Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność i Kuratorium Oświaty w Katowicach. 22. We wszelkich sprawach związanych z Konkursem można także kontaktować się z właściwymi terytorialnie Wojewódzkimi Komisjami Konkursowymi (dane adresowe zostaną podane w późniejszym terminie na stronach internetowych Sekcji Krajowej Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność i Kuratorium Oświaty w Katowicach). 23. Przekazywanie informacji 1. Wszystkie informacje dotyczące organizacji i przebiegu Konkursu umieszczane są na stronach internetowych organizatorów. 5
24. Zapewnienie bezpieczeństwa uczestnikom Konkursu I i II etapu 1. Za zapewnienie bezpieczeństwa uczestnikom I i II etapu Konkursu w czasie dojazdu do miejsca przeprowadzania Konkursu, jego trwania, a także powrotu do szkoły odpowiada dyrektor szkoły, do której uczęszcza uczeń. 25. Dostosowanie warunków przebiegu konkursu do indywidualnych potrzeb psychofizycznych ucznia 1. Dyrektor szkoły powiadamia Przewodniczącego Wojewódzkiej Komisji Konkursowej dwa dni przed terminem konkursu o uczestniku konkursu, uczniu jego szkoły, u którego stwierdzono: 1) ograniczenia sprawności ruchowej skutkujące koniecznością dostosowania warunków pracy do jego możliwości ruchowych w miejscu organizacji Konkursu, 2) chorobę przewlekłą wymagającą podania posiłku, napoju lub obecności pielęgniarki w czasie trwania Konkursu, Wprowadzone dla ucznia dostosowania nie mogą naruszać warunku jego samodzielnej pracy jako uczestnika konkursu. 2. Wszyscy uczniowie biorą udział w Konkursie na tych samych zasadach. 3. Uczniowie ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się, w tym posiadający opinie poradni psychologiczno pedagogicznych przystępują do Konkursu na tych samych zasadach jak pozostali uczestnicy. Zatwierdzili: Lesław Ordon... /Przewodniczący Sekcji Krajowej Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność / Stanisław Faber /Śląski Kurator Oświaty/ Katowice, 1 września 2011 roku 6
Załącznik nr 1 do regulaminu Literatura dla uczestników konkursu Gimnazjum: Etap I: Litaretura W. Roszkowski, Historia Polski 1914-1997, PWN Warszawa 1998 i późniejsze wydania, s. 218-418, Konstytucje PRL 1952 i 1975 Społeczeństwo i polityka. Podstawy nauk politycznych, red. Konstanty A. Wojtaszczyk, Wojciech Jakubowski, Warszawa 2001 r. s. 260-264. Sławomir Cenckiewicz, Anna Solidarność, Poznań 2010 r., rozdziały 3,4,5,6,7,8 Etap II: Literatura z pierwszego etapu oraz: W. Roszkowski, Półwiecze. Historia polityczna Świata po 1945r., PWN, Warszawa 1998r., s. 185-198, 328-339, 367-368, 372-374, 378-381, 386-400. zasoby internetowe IPN http://www.13grudnia81.pl/portal/sw/696/6712/historia.html Świadectwa stanu wojennego, relacje i wspomnienia. Warszawa 2001 r. opracowanie Antoni Dudek, Krzysztof Madej. Wielka Historia Polski pod red. S. Grodziski, J. Wyrozumski, M. Zgórniak, T. 10, Od drugiej do trzeciej Rzeczpospolitej (1945-2001), Wyd. FOGRA, Kraków 2001,s. 167-210, 281-329, 337-357. Szkoły ponadgimnazjalne: Etap I: podręczniki szkolne, Andrzej Friszke, Polska, losy państwa i narodu 1939-1989 r., t. II, Warszawa 2003 r., s. 215-481. W. Roszkowski, Historia Polski 1914-1997, PWN Warszawa 1998 i późniejsze wydania, s. 218-418, Społeczeństwo i polityka. Podstawy nauk politycznych, red. Konstanty A. Wojtaszczyk, Wojciech Jakubowski, Warszawa 2001 r. s. 260-264. zasoby internetowe IPN http://www.13grudnia81.pl/portal/sw/696/6712/historia.html 7
Konstytucje PRL 1952 i 75 Etap II: Literatura z etapu I oraz: Biuletyny IPN Archiwalne numery Biuletynu są dostępne do pobrania (w formacie PDF) na stronie internetowej IPN, numer bieżący po 3 miesiącach od wydania drukiem http://ipn.gov.pl/portal/pl/24/: min. ze szczególnym uwzględnieniem Biuletynów IPN nr-y, nr 5-6 2009; nr 3 rok 2010; nr 7 2008; nr 9-10 2010;5-6 2007; nr 11-12 2006, 4/2007, 3/2008, 4/2011, 1-2/2011 Najnowsza Historia świata 1945-1995, Kraków 1997 r., 325-335,i I str. 305-308;t. II str. 60-75; 177-184; t. III str107-138; 222-226. Kalendarium 13 grudnia 1981-4 czerwca 1989 w: Solidarność 20 lat później, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen - Tysol sp. z.o.o 2000. Sławomir Cenckiewicz, Anna Solidarność, Poznań 2010 r., rozdziały 3,4,5,6,7,8 Świadectwa stanu wojennego, relacje i wspomnienia. Warszawa 2001 r. opracowanie Antoni Dudek, Krzysztof Madej. Władimir Bukowski, Moskiewski proces, dysydent w archiwach Kremla, Warszawa 1998 r. str od 540-605. Benjamin Weiser, Ryszard Kuklińki życie ściśle tajne, Warszawa 2005 r., rozdziały: VIII i IX, str 170-236. Antoni Dudek, Stan wojenny w Polsce 1981-1983 monografia, Warszwa 2003 8
Załącznik nr 2 do regulaminu Wojewódzka Komisja Konkursowa w.. ul.. Zgłoszenie uczniów do udziału w Ogólnopolskim Konkursie Historycznym PRL państwem stanu wyjątkowego Nazwa szkoły... Adres... Tel/fax... Adres internetowy... Gmina/powiat... Zgłaszam udział uczniów w I etapie Ogólnopolskiego Konkursu Historycznego PRL państwem stanu wyjątkowego i proszę o przekazanie zestawu pytań konkursowych....... /data/ /imię i nazwisko dyrektora szkoły/ 9
Załącznik nr 3 do regulaminu Regionalna Sekcja Oświaty i Wychowania Regionu Śląsko Dąbrowskiego NSZZ Solidarność ul. Floriana 7, 40-286 Katowice. Protokół z eliminacji wojewódzkich Ogólnopolskiego Konkursu Historycznego PRL państwem stanu wyjątkowego Nazwa szkoły... Adres i telefon... Adres internetowy... Gmina/Powiat... Wojewódzka Komisja Konkursowa w składzie: Przewodniczący... Członkowie 1.... 2.... 3.... stwierdza, że Ogólnopolski Konkursu Historyczny został przeprowadzony zgodnie z Regulaminem zatwierdzonym przez Śląskiego Kuratora Oświaty oraz Sekcję Krajową Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność". Liczba uczniów biorących udział w konkursie... 10
Wykaz uczestników I etapu Ogólnopolskiego Konkursu Historycznego PRL państwem stanu wyjątkowego Lp. Kod ucznia Imię i nazwisko ucznia Data i miejsce urodzenia Klasa Ilość uzyskanych punktów Nazwa, adres, telefon szkoły Imię, nazwisko, stopień naukowy nauczyciela...... miejscowość i data podpis Przewodniczącego Wojewódzkiej Komisji Konkursowej Podpisy członków Wojewódzkiej Komisji Konkursowej 1.... 2.... 3.... 11