Informacja z działalności Prokuratury Apelacyjnej w Białymstoku w 2011 roku

Informacja z działalności Prokuratury Apelacyjnej w Białymstoku w 2011 roku I. Informacje kadrowe. W roku 2011 obszar miejscowej właściwości Prokuratury Apelacyjnej w Białymstoku nie uległ zmianom w porównaniu do roku ubiegłego. W obszarze tym funkcjonowały nadal 4 Prokuratury Okręgowe i 28 jednostek rejonowych. Apelacja Białostocka dysponowała 374 etatami orzeczniczymi: - na początku 2011 roku 344 etatami prokuratorskimi i 30 etatami asesorskimi, - na koniec 2011 roku 348 etatami prokuratorskimi 26 etatami asesorskimi. Rok 2011 rozpoczęto w obsadzie kadrowej (prokuratorzy i asesorzy): 362 osób, w tym : w Prokuraturze Apelacyjnej w Białymstoku - 28 prokuratorów, w Prokuraturach Okręgowych - 114 prokuratorów, w Prokuraturach Rejonowych - 220 prokuratorów i asesorów Rok ten zakończono w obsadzie (prokuratorzy i asesorzy): 361 osób, w tym : w Prokuraturze Apelacyjnej w Białymstoku - 33 prokuratorów, w Prokuraturach Okręgowych - 115 prokuratorów, w Prokuraturach Rejonowych - 213 prokuratorów i asesorów. Urzędnicy, asystenci i pracownicy obsługi na: 01.01.2011 r 31.12.2011r w Prokuraturze Apelacyjnej w Białymstoku - 44 43,5 w Prokuraturach Okręgowych - 151,5 149,75 w Prokuraturach Rejonowych - 225,5 227,25 Razem: 419 419,5 1

W roku 2011 : - 6 prokuratorów odeszło w stan spoczynku, - 13 asesorom wypowiedziano stosunek służbowy w związku z zakończeniem okresu pełnienia czynności prokuratorskich, - 8 asesorów otrzymało powołanie na pierwsze stanowisko prokuratorskie, 3 osoby otrzymały mianowanie na stanowisko asesora. II. Podstawowe wyniki pracy w okręgu apelacyjnym na odcinku postępowania przygotowawczego Wyniki pracy w zakresie postępowania przygotowawczego za rok 2011 kształtują się następująco: 1. Wpływ spraw ogółem - 62 648 w tym: w okręgu Prokuratury Okręgowej - Białystok - 19 323 - Łomża - 8 394 - Olsztyn - 28 706 - Suwałki - 6 164 Dla porównania w roku 2010 roku - 61 263 w tym: w okręgu Prokuratury Okręgowej - Białystok - 18 309 - Łomża - 8 618 - Olsztyn - 28 176 - Suwałki - 6 094 Powyższe dane wskazują, iż w 2011 roku w okręgu apelacji białostockiej odnotowano wpływ wyższy od uzyskanego w 2010 r. o 1.385 spraw. Spadek wpływu odnotowano tylko w okręgu łomżyńskim (o 224 sprawy). 2. Załatwienie spraw - w 2011 r. załatwiono ogółem 62 217 spraw w tym: w okręgu Prokuratury Okręgowej - Białystok - 19 097 2

- Łomża - 8 358 - Olsztyn - 28 571 - Suwałki - 6 129 - w 2010 r. załatwiono ogółem 61 494 sprawy w tym: w okręgu Prokuratury Okręgowej - Białystok - 18 368 - Łomża - 8 621 - Olsztyn - 28 335 - Suwałki - 6 099 Roczny wpływ spraw nie został zatem załatwiony w żadnym z podległych okręgów. Do jego załatwienia w skali apelacji zabrakło 431 spraw, podczas gdy w 2010 r. wpływ załatwiono z nadwyżką sięgającą 231 spraw. W skali apelacji białostockiej w 2011 r. odnotowano ogółem 12 593 sprawy skierowane do sądu z wnioskiem w trybie art. 335 1 kpk i art. 156 1 kks. Dla porównania w 2010 r. było to 12 350 spraw. Odnotowano zatem nieznaczny wzrost i dotyczył on głównie okręgów białostockiego i olsztyńskiego. Sytuacja w tym zakresie w latach 2007 2010 w poszczególnych okręgach przedstawiało się to następująco: 2011 r. 2010 r. 2009r. 2008r. 1. białostocki 3709-3418 - 3892-3698 2. łomżyński 1788-1934 - 2191-2274 3. olsztyński 5597-5485 - 6274-6789 4. suwalski 1480-1494 - 1677-1496 Stosunek liczby spraw zakończonych wnioskami w trybie art. 335 1 kpk i art. 156 1 kks do ogółu spraw skierowanych do sądu wynosił: w 2011 r. w 2010 r. w 2009 r. 1. w skali apelacji 61,9% 59,8 % 62,1 % 2. w okręgu białostockim 59,9 % 56,9 % 60,5 % 3. w okręgu łomżyńskim 69,2 % 66,2 % 67,7 % 4. w okręgu olsztyńskim 60,1 % 58,3 % 60,4 % 5. w okręgu suwalskim 66,8 % 64,9 % 65,5 % 3

Średnie miesięczne obciążenie prokuratora w prokuraturze rejonowej (bez prok. apel. i okręg.) - liczone w/g obsady w poszczególnych jednostkach na dzień 31 grudnia 2011 r. do wpływu spraw karnych - wynosiło w apelacji białostockiej 23 sprawy. Najwyższe obciążenie odnotowano w okręgu łomżyńskim 25,7 sprawy. W okręgu olsztyńskim wynosiło ono 25,3 sprawy, w okręgu białostockim 21,6 sprawy i w okręgu suwalskim 17 spraw. Średnie obciążenie liczone w powyższy sposób jest większe o 0,8 sprawy od obciążenia w 2010 roku, które wynosiło 22,2 sprawy. 3. Efektywność. W 2011 r. efektywność postępowania wzrosła prawie o 2% w stosunku do 2010 r. i wyniosła w skali apelacji 54,5%, podczas gdy w 2010 r. wyniosła 52,7 %, w roku 2009-53,1%,a w 2008 r. 53,1 %. W Wydziale do spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji wynik w zakresie efektywności za 2011 r. wyniósł 61,3 %, W poszczególnych okręgach przedstawiało się to następująco: 2011 r. 2010 r. 2009 r. 2008 r. 1. białostocki 54,4 % 51,6 % - 51, 7 % - 50,0 % 2. łomżyński 55,9 % 56,1 % - 58,4 % - 56,2% 3. olsztyński 53,9 % 52,0 % - 52,3 % - 55,4 % 4. suwalski 55,2 % 54,2 % - 53,6 % - 49,9 % 4. Sprawy długotrwające wg procesowego czasu trwania postępowania przygotowawczego Łącznie w skali apelacji, bez Wydziału V Prokuratury Apelacyjnej w Białymstoku, na koniec 2011 r. odnotowano: - 190 spraw trwających ponad 3 miesiące - 131 spraw trwających ponad 6 miesięcy w tym: 44 powyżej roku W 2010 r. zarejestrowano: - 173 spraw trwających ponad 3 miesiące - 95 spraw trwających ponad 6 miesięcy w tym: 49 powyżej roku W poszczególnych okręgach w porównaniu do roku poprzedniego 4

przedstawiało się to następująco: białostocki: - 2011 r. 3 m. - 71, 6m. 53, w tym ponad rocznych - 27-2010 r. 3 m. - 72, 6m. 45, w tym ponad rocznych - 28 łomżyński: - 2011 r. 3 m. 9, 6m. 13, w tym ponad rocznych - 2-2010 r. 3 m. - 13, 6m. 9, w tym ponad rocznych - 3 olsztyński: - 2011 r. 3 m. 97, 6m. 57, w tym ponad rocznych - 13-2010 r. 3 m. - 78, 6m. 37, w tym ponad rocznych - 16 suwalski: - 2011 r. 3 m. 13, 6m. 8, w tym ponad rocznych 2-2010 r. 3 m. - 10, 6m. 4, w tym ponad rocznych - 2 Sprawy trwające ponad 1 rok generalnie są prowadzone w wydziałach śledczych Prokuratur Okręgowych. W porównaniu do roku ubiegłego w skali apelacji nastąpiło pogorszenie wyników zarówno w zakresie spraw ponad 3 i 6-miesięcznych, odpowiednio o 17 i 36 spraw. Tylko o 5 zmniejszyła się przy tym liczba spraw ponad rocznych, a wśród nich ciągle są sprawy ponad 5 letnie. Ma to ogromne znaczenie również w kontekście ustawy o skardze na przewlekłość postępowania przygotowawczego. W związku z tym aktualne pozostaje zalecenie, aby systematycznie badać poziom i terminowość wykonywania czynności w postępowaniach przygotowawczych, a kierownictwo okręgów winno nadal podejmować działania nadzorcze i kontrolne zmierzające do zmniejszenia liczby tych spraw. 5. Tymczasowe aresztowanie. W skali apelacji białostockiej w ciągu 2011 r. tymczasowe aresztowanie w tym do listów gończych) zastosowano wobec 1522 osób, a w 2010 roku w stosunku do 1419 osób. W Wydziale do spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji środek ten w 2011 r. zastosowano wobec 47 osób. W poszczególnych okręgach tymczasowe aresztowanie zastosowano: 1. w białostockim wobec 472 osób, a w 2010 r. wobec 444 osób, 2. w łomżyńskim wobec 148 osób, a w 2010 r. wobec 92 osób, 3. w olsztyńskim wobec 633 osób, a w 2010 r. wobec 566 osób, 4. w suwalskim wobec 222 osób, a w 2010 r. wobec 277 osób. Jak z tego zestawienia wynika, prawie wszystkie okręgi odnotowały wzrost w tej kategorii, za wyjątkiem okręgu suwalskiego, gdzie nastąpił spadek o 55 5

osób. Procentowy stosunek osób tymczasowo aresztowanych do osób podejrzanych ogółem w skali apelacji w 2011 r. wyniósł 5,4 %, a w 2010 r. wynosił on 5,2 %. W Wydziale do spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji wskaźnik ten w 2011 r. wyniósł aż 23,9 %. W poszczególnych okręgach wyniki w tym zakresie przedstawiały się następująco: 1. w białostockim 5,4 %, w 2010 r. 5,3%, 2. w łomżyńskim 4,2 %, w 2010 r. 2,5 %, 3. w olsztyńskim 5,0 %, w 2010 r. 4,6 %, 4. w suwalskim 7,8 %, w 2010 r. 9,9 %, 6. Zabezpieczenia majątkowe Ogółem w okręgu apelacyjnym postanowienie o zabezpieczeniu majątkowym wydano w stosunku do 5 536 osób. Łącznie zabezpieczono mienie o wartości 15 113 184 zł. Dla porównania w 2010 r. postanowienie o zabezpieczeniu majątkowym wydano wobec 5701 osób na kwotę 21 813 121 zł. Dane z okręgów w 2011 r.: 1. białostocki wobec 1654 osób zabezpieczono mienie o wartości 2 933 557 zł 2. łomżyński wobec 1143 osób zabezpieczono mienie o wartości 1 575 640 zł 3. olsztyński wobec 1771 osób zabezpieczono mienie o wartości 8 177 162 zł 4. suwalski wobec 950 osób zabezpieczono mienie o wartości 635 602 zł Dla porównania dane za 2010 r. z okręgów: 2. białostocki wobec 1528 osób zabezpieczono mienie o wartości 4 782 564 zł 3. łomżyński wobec 1170 osób zabezpieczono mienie o wartości 5 483 981 zł 4. olsztyński wobec 2149 osób zabezpieczono mienie o wartości 7 689 956 zł 5. suwalski wobec 817 osób zabezpieczono mienie o wartości 772 713 zł Powyższe zestawienie wskazuje na zmniejszenie zarówno ogólnej liczby 6

wydanych postanowień jaki na spadek wartości zabezpieczonego mienia. 7. Postępowania zawieszone Ogółem na koniec 2011 r. w jednostkach prokuratury apelacji białostockiej pozostawały 2472 sprawy zawieszone. W 2010 roku zanotowano ich2452. Należy zaznaczyć, iż w okresie sprawozdawczym decyzję o zawieszeniu wydano w 1364 sprawach, podczas gdy w 2010 r. zawieszono 1270 spraw. Ogólna liczba spraw zawieszonych pozostała zatem na poziomie z poprzedniego. Wzrosła natomiast o 94 liczba spraw zawieszonych w okresie sprawozdawczym. Wzrost na tym odcinku odnotowały okręgi białostocki (o 68 spraw) i olsztyński (o 65 spraw). Okres trwania zawieszenia postępowań przygotowawczych pozostających na stanie prokuratur okręgu apelacji białostockiej: 1. do 6 miesięcy dotyczył 562 spraw, 2. od 6 miesięcy do roku dotyczył 282 spraw, 3. powyżej roku do 2 lat dotyczył 341 spraw, 4. powyżej 2 do 5 lat dotyczył 524 spraw, 5. powyżej 5 lat dotyczył 763 spraw. 8. Postępowania mediacyjne W 2011 r. do postępowania mediacyjnego skierowano łącznie 813 spraw, tj. o 64 spraw mniej niż w roku 2010. Nieznaczny wzrost w tym zakresie odnotowały okręgi białostocki (o 12 spraw) i suwalski (o 14 spraw). Na uwagę zasługuje wysoki wskaźnik spraw zakończonych ugodą w stosunku do spraw skierowanych do postępowania mediacyjnego. W skali apelacji w 2011 r. wyniósł on 70,1 %, w 2010r. wynosił 70,6 %. W poszczególnych okręgach kształtuje się następująco: w okręgu olsztyńskim - 76,1 %, w okręgu białostockim- 71,0 %, w okręgu suwalskim 66 % i w okręgu łomżyńskim 62,7 %. 9. Podsumowanie. W 2011 r. w jednostkach prokuratury apelacji białostockiej: 1) odnotowano zatrzymanie występującej w poprzednich okresach statystycznych tendencji spadku wpływu spraw; dalszy spadek nastąpił tylko w 7

okręgu łomżyńskim, a pozostałe odnotowały wzrost, największy - okręg białostocki w liczbie 1014 spraw. 2) nie został załatwiony roczny wpływ spraw ani w skali apelacji, ani w żadnym z podległych okręgów - do jego załatwienia w skali apelacji zabrakło 431 spraw, 3) efektywność prowadzonych postępowań wzrosła o blisko 2 % w skali apelacji, 4) gorsze są wyniki w zakresie pozostałości spraw długotrwałych na odcinkach spraw ponad 3-miesięcznych i ponad 6-miesięcznych liczba spraw ponad 6- miesięcznych w porównaniu z danymi za rok 2010 wzrosła w skali apelacji aż o 36 spraw tj. o 27,5 %; w okręgu olsztyńskim liczba spraw tej kategorii zwiększyła się o 20 tj. o blisko 65%, 5) znacząco wzrosła liczba tymczasowych aresztowań, których odnotowano w 2011 r. o 22,4 % więcej niż w roku 2010, przy czym należy podkreślić, że jednocześnie zmalała liczba osób tymczasowo aresztowanych do których postępowanie umorzono z 12 w 2010 r. do 7 w 2011 r. 6) spadła ponownie ilość zabezpieczeń majątkowych z 5664 do 5536 w całym okręgu /o 128/ przy czym zdecydowanie największy spadek odnotowano w okręgu olsztyńskim- o 378. Okręg białostocki i suwalski odnotowały wzrost ilości zabezpieczeń, 7) znowu wzrosła liczba spraw zawieszonych pozostających na stanie prokuratury na koniec okresu sprawozdawczego - wprawdzie w całym okręgu wzrost wyniósł tylko 20, ale w okręgu olsztyńskim liczba spraw zawieszonych zwiększyła się o 65 spraw w porównaniu z 2010 r., 8) zwiększyło się średnie miesięczne obciążenie prokuratora w Prokuraturze Rejonowej sprawami karnymi, które w 2011 r. wyniosło 23 sprawy w 2010 r. wynosiło 22,2 sprawy. W poszczególnych okręgach średnie obciążenie w podległych prokuraturach rejonowych w 2011 r. przedstawiało się w sposób następujący: białostockim 21,6 sprawy, łomżyńskim 25,7 sprawy, olsztyńskim 25,3 sprawy, w 2010 r. 20,9 sprawy, w 2010 r. 26,3 sprawy, w 2010 r. 22,9 sprawy, suwalskim 17 spraw, w 2010 r. 18,6 sprawy. 8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

III. Wyniki pracy w strukturze Wydziału I Organizacji Pracy Prokuratur 1) Postępowanie skargowe W 2011 roku w rejestrze Ap. I S 051 zarejestrowano łącznie 13 skarg (w 2010 było ich 21), z czego: - 6 dotyczyło treści czynności podejmowanych przez prokuratorów w prowadzonych postępowaniach przygotowawczych, - 2 - kultury urzędowania, - 3 - czynności administracyjnych podejmowanych przez kierowników podległych jednostek, - 2 - innej działalności prokuratora i pracownika prokuratury. Wszystkie skargi uznano za niezasadne. Ponadto w rejestrze Ap. I S 052 zarejestrowano 9 skarg, dotyczących prokuratorów z podległych okręgów oraz innych organów. Skargi te przekazano do załatwienia właściwym organom. 36

2) Kontakty z prasą W roku 2011 dziennikarzom radia, telewizji i prasy udzielono łączenie 56 informacji, w szczególności w zakresie spraw prowadzonych w Wydziale V ds. Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Prokuratury Apelacyjnej. 3) Działalność szkoleniowa Działalność szkoleniowa w roku 2011 prowadzona była w Prokuraturze Apelacyjnej w Białymstoku w różnych formach zgodnie z Harmonogramem pracy Prokuratury Apelacyjnej w Białymstoku. W szkoleniach brali udział zarówno prokuratorzy, asesorzy, jak też pracownicy administracyjni. Prokuratorzy z okręgu apelacji białostockiej wzięli udział w 30 szkoleniach i naradach szkoleniowych organizowanych centralnie. Były to szkolenia zorganizowane przez Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury w Warszawie, Lublinie i Krakowie, Prokuraturę Generalną Biuro Prokuratora Generalnego, Departament Postępowania Przygotowawczego, Departament Organizacji Pracy, Wizytacji i Systemów Informatycznych Prokuratury, Departament do Spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji, Departament Postępowania Sądowego, Biuro Ochrony Informacji Niejawnych i Spraw Obronnych, a nadto przez inne podmioty, np. Ministerstwo Sprawiedliwości, OLAF Towarzystwo Badawcze Prawa Europejskiego, Podlaski Ośrodek Straży Granicznej, Stowarzyszenie Przyjaciół Wydziału Prawa Uniwersytetu w Białymstoku, Sąd Apelacyjny w Białymstoku. W dniu 31 marca 2011 roku organizowane było przez Prokuraturę Apelacyjną w Białymstoku szkolenie zawodowe dla prokuratorów. Tematyka szkolenia dotyczyła Problematyki ścigania przestępstw z art. 258 kk, i Aktualne orzecznictwo Sądu Najwyższego w sprawach karnych. W szkoleniu uczestniczyło 17 prokuratorów. W dniu 28 czerwca 2011 roku zorganizowano szkolenie dla prokuratorów Prokuratury Apelacyjnej i Prokuratury Okręgowej w Białymstoku. Tematem szkolenia było Problematyka zwrotu podatku VAT, fałszowanie i posługiwanie się fałszywymi fakturami. Omówienie dorobku orzecznictwa i praktyki w kontekście trudności w jednolitym stosowaniu kwalifikacji prawnej jak również 37

Postępowanie z materiałami niejawnymi (pochodzącymi głównie z kontroli operacyjnej) aktualny stan prawny oraz zmiany w kodeksie postępowania karnego i innych ustaw, obowiązujące od 11 czerwca 2011 roku. Wykładowcami byli: Zastępca Prokuratora Apelacyjnego P. Marian Jaroszewicz oraz P. Leszek Rudnik prokurator Prokuratury Apelacyjnej. W szkoleniu uczestniczyło 24 prokuratorów. W dniu 21 czerwca 2011 roku w siedzibie Prokuratury Apelacyjnej w Białymstoku odbyło się szkolenie z zakresu ochrony informacji niejawnych przewidziane dla kierowników jednostek organizacyjnych, w których są przetwarzane informacje niejawne o klauzuli ściśle tajne lub tajne. Uczestnikami tego szkolenia byli Prokuratorzy Okręgowi w Białymstoku, Łomży i Suwałkach oraz Prokuratorzy Rejonowi z okręgów białostockiego, łomżyńskiego i Suwalskiego. Tematem szkolenia było m.in.: System ochrony informacji niejawnych, Odpowiedzialność karna dyscyplinarna i służbowa, Działalność obcych służb specjalnych, Postępowania z materiałami niejawnymi (pochodzącymi głównie z kontroli operacyjnej aktualny stan prawny oraz zmiany w kpk i innych ustawach, obowiązujące od 11.06.2011 r. Szkolenie prowadzili funkcjonariusze ABW Delegatura w Białymstoku. W szkoleniu wzięło udział 18 osób. Natomiast w dniu 14 grudnia 2011 roku w siedzibie Sądu Apelacyjnego w Białymstoku odbyło się szkolenie dotyczące postępowania odwoławczego. Tematyka zajęć obejmowała: Zakres i graniczne orzecznicze sądu odwoławczego na podstawie praktyki kasacyjnej Sądu Najwyższego, Możliwość modyfikacji zaskarżenia na etapie rozprawy odwoławczej, Tryb rozpoznawania zażaleń na orzeczenie, zarządzenie i czynności w postępowaniu przygotowawczym podlegające zaskarżeniu. Zajęcia przeprowadził dr Dariusz Święcki Sędzia Sądu Najwyższego adiunkt w Katedrze Postępowania Karnego i Kryminalistyki Uniwersytetu Łódzkiego. W szkoleniu uczestniczyło łącznie 46 prokuratorów i sędziów Sądu Apelacyjnego i Okręgowego w Białymstoku. Pracownicy administracyjni wzięli udział w 30 szkoleniach organizowanych centralnie i czterech szkoleniach organizowanych wewnętrznie. W okresie od dnia 28.03.2001 r. 22.04.2011 r. odbyły się szkolenia pracowników sekretariatu Wydziału V z zakresu obsługi programu Sydig 38

służącego digitalizacji akt postępowań przygotowawczych. Szkolenia przeprowadzone zostały w postaci zajęć praktycznych. W szkoleniu wzięły udział 4 osoby w cyklach tygodniowych. Szkolenie przeprowadził Pan Marek Zajkowski Kierownik Działu do Spraw Informatyzacji i Analiz w Prokuraturze Apelacyjnej w Białymstoku. Zgodnie z harmonogramem działań na rok 2011 zorganizowane zostało szkolenie kadry urzędniczej. Dla okręgu białostockiego, łomżyńskiego i suwalskiego w dniu 19 października 2011 r., natomiast dla okręgu olsztyńskiego w dniu 24 października 2011 roku. Tematyka zajęć obejmowała: Czynności sekretariatu w sprawach, w których zastosowano środki zapobiegawcze, ze szczególnym uwzględnieniem tymczasowego aresztowania oraz czynności sekretariatu związane ze stosowaniem zabezpieczenia majątkowego, Omówienie zarządzenia Nr 5/10 Prokuratora Generalnego z dnia 31 marca 2010 r. w sprawie organizacji i zakresu działania sekretariatów oraz innych działów administracji w powszechnych jednostkach organizacyjnych prokuratury w kontekście wprowadzonych zmian, Zasady sporządzania sprawozdań statystycznych, Przedstawienie zasad przekazywania za pomocą systemu elektronicznego informacji o sprawach monitorowanych, zaprezentowanie programu do sporządzania informacji miesięcznej oraz programu Zarządzania funkcjonującego w Prokuraturze Apelacyjnej. W szkoleniu uczestniczyło łącznie 114 urzędników. Wykładowcami byli: P. Bazyli Telentejuk Naczelnik Wydziału Organizacji Pracy Prokuratur w Prokuraturze Apelacyjnej, P. Wiesława Jelińska St. inspektor do spraw biurowości w Prokuraturze Apelacyjnej, P. Cezary Wawrentowicz administrator systemu informatycznego w Prokuraturze Apelacyjnej, P. Monika Salmanowicz inspektor ds. biurowości w Prokuraturze Okręgowej w Olsztynie.\ W związku z wdrożeniem nowej wersji Systemu Informatycznego Prokuratury Libra w dniach 13 i 14 grudnia 2011 roku zorganizowane zostało szkolenie dla pracowników sekretariatu Prokuratury Apelacyjnej w celu poznania i instruktażu zasad przetwarzania danych w prowadzonych postępowaniach w nowej wersji SIP Libra 2. W szkoleniu uczestniczyło łącznie 17 urzędników. Wykładowcą był P.Marek Zajkowski Kierownik Działu ds. Informatyzacji i Analiz w Prokuraturze Apelacyjnej. 39

W dniu 21 grudnia 2011 roku w związku ze zbliżającym się rocznym okresem sprawozdawczym za 2011 r. odbyła się narada szkoleniowa poświęcona omówieniu problemów związanych ze sprawozdawczością oraz omówieniem nadesłanej z Prokuratury Generalnej instrukcji do sprawozdań statystycznych z działalności prokuratury. W naradzie brali udział inspektorzy ds. biurowości i kierownicy sekretariatów z Prokuratury Apelacyjnej i z podległych Prokuratur Okręgowych. Również w tym samym dniu odbyło się szkolenie urzędników zajmujących się sprawami kadrowymi w okręgu apelacji białostockiej. Przedmiotem szkolenia było omówienie Zarządzenia Prokuratora Generalnego Nr 73/11 z dnia 2 grudnia w sprawie wzoru wykazów służbowych dla prokuratorów i sposobu ich prowadzenia. 4) Działalność rzecznika dyscyplinarnego W 2011 roku do rejestru Ap. I. K. 113 wpisanych zostało (tak jak w roku poprzednim) 12 spraw, przedmiotem których była kwestia oceny zachowań prokuratorów pod kątem ewentualnej odpowiedzialności dyscyplinarnej. Tylko jedna z tych spraw zakończona została skierowaniem do sądu dyscyplinarnego wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego, jedna postanowieniem o braku podstaw do skierowania takiego wniosku, a dwie pozostają na biegu. Pozostałe sprawy załatwiono w inny sposób. 5) Działalność Działu do Spraw Informatyzacji i Analiz Dział do Spraw Informatyzacji i Analiz wchodzi w skład Wydziału I Organizacji Pracy Prokuratur Prokuratury Apelacyjnej w Białymstoku. W 2011r. w Dziale obowiązki wykonywało dwóch analityków kryminalnych, dwóch informatyków, dwie osoby zatrudnione na zastępstwo zajmujące się digitalizacją akt oraz kierownik Działu. Jednym z podstawowych zadań realizowanych w 2011r. przez analityków kryminalnych i informatyków było wsparcie analityczne Wydziału V do Spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Prokuratury Apelacyjnej w Białymstoku. W 2011r. powyższe działania, pracownicy Działu realizowali wielotorowo: 40

1. wykonywali analizy kryminalne, 2. uczestniczyli w budowie struktur bazodanowych, na potrzeby prowadzonych w Wydziale V postępowań karanych, 3. wykonywali zapytania do CBD-SIP 4. wykonywali zapytania do systemu RUDA 5. digitalizowali akta spraw karnych. 1. Wykonywanie analiz kryminalnych. W 2011r. dwóch analityków kryminalnych, przy współpracy z informatykami wykonało 60 zleceń różnorodnych analiz kryminalnych. W 2010r. zostało wykonanych 58 zleceń. Jednostka Liczba zatrudnionych analityków Ilość wykonanych analiz kryminalnych w 2010r. Ilość wykonanych analiz kryminalnych w 2011r. 31 XII 2010r. 31.12. 2011r. Bilingi Pozostałe Bilingi Pozostał e Prokuratura Apelacyjna w Białymstoku 2 2 36 22 8 52 Należy również podkreślić, iż w ramach prowadzonych analiz kryminalnych, analitycy nie ograniczali się jedynie do wykorzystywania programu Analyst s Notebook i ibase firmy i2. Często też, korzystali przy wsparciu informatyków z programu Encase, służącego do analizy elektronicznych nośników informacji. 2. Tworzenia baz danych do spraw prowadzonych w Wydziale V Prokuratury Apelacyjnej w Białymstoku Na wstępie należy zauważyć, iż na chwilę obecną przestępczość, a w szczególności przestępczość zorganizowana najszybciej i w najszerszym zakresie wykorzystuje zdobycze nowych technologii informatycznych w realizacji przestępczych działań. Przykładami są sprawy związane z praniem brudnych pieniędzy, sprawy paliwowe, wyłudzeń ubezpieczeń komunikacyjnych, itp. Są to 41

ogromne przestępcze struktury mające wiedzę i środki na realizację przestępczych celów. Bolączką każdej jednostki prokuratury w takich sprawach jest długotrwałość postępowań przygotowawczych. Przyczyna długotrwałości leży po stronie konieczności zebrania i zanalizowania ogromnej ilości danych masowych np. przepływów środków finansowych na rachunkach bankowych, ogromnej ilości połączeń telefonicznych, tysięcy faktur, setek zdarzeń i powiązań osobowych w sprawach np. o wyłudzenia ubezpieczeń komunikacyjnych. Prokuratura jest przygotowana do walki z taką przestępczością, jak również do znacznego skrócenia okresów prowadzonych postępowań karnych przy założeniu, że prawidłowo zostaną wykorzystanie posiadane struktury informatyczne. W Prokuraturze Apelacyjnej w Białymstoku została nawiązana ścisła współpraca między Wydziałem V do Spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji, a Działem do Spraw Informatyzacji i Analiz. W każdej sprawie, przy udziale analityków kryminalnych gdzie występują dane masowe przygotowywany jest dedykowany program komputerowy, który po wprowadzeniu danych pozwala automatycznie wygenerować: 1. dane do zlecanych analiz kryminalnych, 2. postanowienie o przedstawieniu zarzutu/zarzutów, 3. protokoły oględzin rzeczy, 4. postanowienia o powołaniu biegłych, 5. postanowienia o uznaniu za dowody rzeczowe, 6. postanowienia o żądaniu wydania rzeczy/przeszukaniu, 7. zestawienia danych masowych, niezbędnych w trakcie prowadzonych czynności procesowych. Takie rozwiązanie znakomicie sprawdziło się w tut. Prokuraturze. Przykładowo można podać, iż takie oprogramowanie zostało przygotowane w sprawie o zasięgu ogólnopolskim, dotyczącej automatów o niskich wygranych (na chwilę obecną ok. 2360 maszyn). Automatycznie generowana jest historia każdego automatu, łącznie z czasookresami wstawiania do konkretnych lokali; biegłych, którzy wydawali poświadczające nieprawdę opinie do poszczególnych automatów; operatorów, którzy wstawiali automaty do lokali, itp. 42

Innym przykładem jest program przygotowany do sprawy wyłudzeń ubezpieczeń komunikacyjnych tzw. stłuczek. Program pozwala prześledzić całą historię fikcyjnych kolizji, osób uczestniczących: organizatorów procederu, właścicieli pojazdów, policjantów, agentów ubezpieczeniowych, całej dokumentacji związanej z fikcyjnymi kolizjami, itp. W chwili obecnej w bazie zarejestrowanych jest 862 zdarzenia. Do sprawy prowadzonej w Wydziale V Do Spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji, w Dziale do Spraw Informatyzacji i Analiz został też przygotowany dedykowany program do obliczania należności akcyzowych związanych z nielegalnym obrotem spirytusem. Program po wprowadzeniu danych dotyczących ilości spirytusu oraz stawek akcyzowych w danym okresie samodzielnie oblicza należności akcyzowe. Program posiada też możliwość wygenerowania raportu w formie papierowej. Kolejnym zadaniem jakie zostało przydzielone do realizacji analitykom kryminalnym, było przygotowanie narzędzi informatycznych pozwalających na ujawnienie powiązań wynikających z połączeń telefonicznych nawiązywanych za pomocą telefonów zaopatrzonych w karty pre-paid (brak danych osobowych użytkownika karty u operatora). W związku z tym, został przygotowany specjalny program komputerowy skierowany do funkcjonariuszy policji. W toku każdej sprawy, w której zabezpieczane są telefony komórkowe, oględziny telefonów dokonywane są w formie elektronicznej z możliwością eksportu danych do programu analitycznego ibase będącego na wyposażeniu Działu. Z drugiej strony, został przygotowany program generujący postanowienie o żądaniu wydania bilingów (z automatycznym wygenerowaniem karty zlecenia analizy bilingu), który również sprzężony jest z programem analitycznym. Elektroniczne powiązanie danych zawartych w telefonach komórkowych z bilingami pozwala bardzo szybko ustalić żądane powiązania lub ewentualnie wskazywać kierunki dalszych czynności procesowych. Nie ulega wątpliwości, iż powyższe narzędzia informatyczne wpływają na szybkość i jakość prowadzonych postępowań karnych. 43

3. Realizacja zapytań do Centralnej Bazy Danych Systemu Informatycznego Prokuratury W ramach wykonywanych obowiązków analitycy w 2011r. realizowali zapytania do Centralnej Bazy Danych Systemu Informatycznego Prokuratury (CBD-SIP), na którą składa się Baza Danych SIP oraz moduł dostępowy do systemów zewnętrznych baz danych: Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL), Krajowego Rejestru Sądowego (KRS), Krajowego Rejestru Urzędowego Podmiotów Gospodarki Narodowej (REGON), Centralnej Ewidencji Pojazdów (CEP), Centralnej Ewidencji Kierowców (CEK), Centralnej Bazy Danych Ksiąg Wieczystych (NKW), Centralnej Bazy Osób Pozbawionych Wolności (Noe.Net), Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych (KCIK), Systemu Informacyjnego Schengen (SIS) i Krajowego Rejestru Karnego (KRK). Powyższe bazy za pośrednictwem analityków kryminalnych w bardzo szerokim zakresie wykorzystywane były w toku prowadzonych postępowań karnych. W 2011r. analitycy kryminalni skierowali do zewnętrznych baz danych 799 zapytań. W 2010r. skierowali łącznie 386 takich zapytań. Nazwa Bazy 2010r. 2011r. PESEL 119 254 REGON 17 63 KRS 28 92 Noe.Net 30 27 NKW 15 26 CEP 19 65 CEK 5 0 SIS 8 8 KCIK 145 21 KRK 0 243 suma 386 799 44

4. System Retencji i Udostępniania Danych RUDA W 2011r. w Dziale do Spraw Informatyzacji i Analiz został uruchomiony system RUDA, służący do uzyskiwania za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej danych bilingowych od operatora sieci Play. W dniu 1 sierpnia 2011 roku zostało wydane zarządzenie Nr 53/11 Prokuratora Apelacyjnego w Białymstoku w sprawie pilotażowego wdrożenia i zasad organizacyjnych uzyskiwania danych z systemu Retencji i Udostępniania Danych RUDA ze stanowisk dostępowych w Prokuraturze Apelacyjnej w Białymstoku. Na tej podstawie, w Dziale do Spraw Informatyzacji i Analiz zostały utworzone stanowiska dostępowe do systemu RUDA, na których były realizowane postanowienia wydane w oparciu o art. 218 1 kpk dotyczące udostępnienia danych, o których mowa w art. 180c i 180d ustawy z dnia 16 lipca 2004r. Prawo telekomunikacyjne, w związku z prowadzonymi postępowaniami karnym lub karno skarbowym przez prokuratorów: 1) Prokuratury Apelacyjnej w Białymstoku, 2) Prokuratury Okręgowej w Łomży i Prokuratur Rejonowych okręgu łomżyńskiego, 3) Prokuratury Okręgowej w Suwałkach i Prokuratur Rejonowych okręgu suwalskiego. Od dnia 1 sierpnia 2011r. do końca 2011r. zrealizowano łącznie 63 postanowień. 5. Digitalizacja akt spraw karnych Sydig W 2011r. digitalizacją akt zajmowały się 2 osoby, zatrudnione na zastępstwo w niepełnym wymiarze czasu pracy. Osoby te zdigitalizowały w ciągu roku łącznie 700 tomów akt. W Prokuraturze Apelacyjnej w Białymstoku, digitalizacja akt wprowadziła nową jakość w sposobie pracy z aktami przez prokuratorów, asystentów oraz urzędników. System digitalizacji akt w dużej mierze zwiększył efektywność realizowanych zadań w zakresie merytorycznym, jak i usprawniając pracę biurową. Do najważniejszych zalet digitalizacji należy możliwość szybkiego 45

wyszukiwania żądanych danych, sporządzanie różnorodnych wykazów, w tym wykazów dowodów do aktów oskarżenia, szybka analiza materiału dowodowego i wykorzystanie jej wyników do sporządzania uzasadnień merytorycznych decyzji kończących postępowanie. Digitalizacja akt w ogromnym stopniu przełożyła się także na zmniejszenie kosztów pracy. Nie zachodzi już konieczność sporządzania czasami kilku kopii akt papierowych spraw liczących nierzadko dziesiątki tomów, co generowało ogromne koszty materiałowe (papier, toner) i osobowe (konieczność wykonywania kopii akt papierowych przez pracownika, który w tym czasie może wykonywać bardziej efektywne zadania). Celem redukcji kosztów związanych z przesyłaniem lub przewożeniem akt postępowań karnych, zaplanowano w ramach IP VPN apelacji białostockiej dostęp do systemu digitalizacji akt przez jednostki nadrzędne. Dzięki bezpiecznej łączności IP VPN będzie możliwe przeglądanie zdygitalizowanych akt postępowań karnych przez prokuratorów przełożonych lub nadzorujących takie postępowania w jednostkach niższego szczebla. Spowoduje to wymierne oszczędności finansowe. Nie będzie koniecznym przesyłanie pocztą lub przewożenie samochodem służbowym czasami setek tomów akt. Należy podkreślić, iż w chwili obecnej system Sydig już funkcjonuje w ramach sieci IP VPN Apelacja między Prokuraturą Apelacyjną w Białymstoku, a Prokuraturą Generalną w Warszawie. W ramach sprawowanego nadzoru i monitoringu spraw, Prokurator z Departamentu do Spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Prokuratury Generalnej za pośrednictwem sieci IP VPN Apelacja ma dostęp do zdygitalizowanych akt spraw prowadzonych w Wydziale V tut. jednostki. 6. Uruchomienie IP VPN apelacji białostockiej. W 2011r. w Dziale do Spraw Informatyzacji i Analiz Prokuratury Apelacyjnej w Białymstoku powstał projekt uruchomienia sieci wewnętrznej łączącej wszystkie jednostki okręgu apelacji białostockiej. Technologia wykonania nowej sieci Pesel-Net/MPLS pozwoliła na bezpłatne w ramach jedynie opłat abonamentowych Pesel-Net/MPLS (i tak ponoszonych obowiązkowo przez część jednostek z uwagi na dostęp do CBD i KRK) wykreowanie sieci bezpiecznej 46

(szyfrowanej) IP VPN_P umożliwiającej komunikację między jednostkami podległymi Prokuraturze Apelacyjnej w Białymstoku. W ramach tej sieci zaplanowano uruchomienie Systemu Informatycznego Prokuratury Libra 2 w ten sposób, że serwery obsługujące SIP Libra 2 będą umieszczone jedynie w 4 Prokuraturach Okręgowych i Prokuraturze Apelacyjnej, natomiast użytkownicy z prokuratur rejonowych będą łączyli się z SIP Libra2 za pośrednictwem sieci IP VPN_P bezpośrednio z serwerami właściwych prokuratur okręgowych. W 2011r. Prokuratura Apelacyjna w Białymstoku uczestniczyła w pilotażu, mającym na celu ustalenie pożądanych przepustowości łącz niezbędnych do prawidłowego działania aplikacji SIP Libra 2 w ramach sieci IP VPN_P. W 2012r. Zaplanowano w ramach budowanej sieci IP VPN uruchomienie następujących usług: 1. Bazy apelacyjnej i okręgowej Systemu Informatycznego Prokuratury Libra2, 2. Systemu digitalizacji akt Sydig, 3. Poczty wewnętrznej apelacji białostockiej, 4. Programu obsługującego statystykę okręgu apelacji białostockiej, 5. Programu Zarządzanie informacją, 6. Programu do monitoringu spraw korupcyjnych, paliwowych, papierosowych okręgu apelacji białostockiej, 7. Programu monitoringu bazy lokalowej jednostek okręgu apelacji białostockiej, 8. Programu Legalis Intranet (lub inny), 9. Szkolenia videokonferencyjne okręgu apelacji białostockiej, 10.Dostęp prokuratur rejonowych do Intranetu prokuratur okręgowych, 11.Intranetowy System Powiadamiania InSeP. 47

IV. Wydział II Postępowania Sądowego A. Postępowanie sądowe w sprawach karnych 1. Osądzeni, skazani, uniewinnieni W poszczególnych okręgach sytuacja w kategorii osądzonych, skazanych i uniewinnionych wyglądała następująco: Osoby (Sąd Rejonowy + Sąd Okręgowy) OKRĘG Rok Ogółem osądzono Uniewinnieni Ogółem w tym z aresztu % uniewinnionych (4:3) % uniewinnionych TA do ogółu uniewinnionych (5:4) Ogółem Skazani % skazanych do osądzonych (8:3) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 PO Białystok 2011 8034 111 2 0,14 1,8 7234 90,0 2010 7332 115 12 1,56 10,4 6684 91,2 PO Łomża 2011 3375 45 2 1,33 4,4 2909 86,2 2010 3359 32 0 0,95 0 2906 86,5 PO Olsztyn 2011 12071 151 4 1,25 2,6 11041 91,5 2010 12312 195 12 1,58 6,15 11256 91,4 PO Suwałki 2011 2590 44 0 1,69 0 2314 89,3 2010 2744 52 1 1,89 1,92 2476 90,2 Razem PO 2011 26070 351 8 1,34 2,27 23498 90,1 2010 25747 394 24 1,53 5,27 23322 90,6 PA Wydz.V 2011 211 18 2 8,53 11,1 192 90,1 2010 121 3 0 2,48 0 107 88,4 Łącznie PA i PO 2011 26281 369 10 1,4 2,7 23690 90,1 2010 25868 397 25 1,53 6,29 23429 90,6 48

W 2011r. w białostockim okręgu apelacyjnym sądy w I Instancji osądziły 26281 oskarżonych (w 2010 r. 25868 oskarżonych, w 2009-28.546 oskarżonych, w 2008-28320, w 2007r. 30.823, w 2006r. - 33.330, w 2005r. 35.812, w 2004r. 38.196, 2003r. 35.951, w 2002r. 32.272). W tej kategorii w 2011r. w porównaniu do poprzedniego roku nastąpił niewielki wzrost - o 413 osób (o 1,6 %). Należy przypomnieć, że to w roku 2010 ilość osądzonych była na najniższym poziomie w cyklu 10 ostatnich lat. W 2011r. w 4 okręgach oraz w Wydziale V tut. Prokuratury Apelacyjnej wyroki skazujące zapadły wobec 23690 osób, w 2010 r. - 23429, 2009-25964, 2008r.- 25667, w 2007r. 28070, w 2006r. 30663, w 2005 r. 32.887, w 2004 r. 34.615, w 2003 r. 31.898, w 2002 r. 27.539. Odnotowano więc po raz pierwszy wzrost osób skazanych w porównaniu do r. 2010, kiedy ich ilość stanowiła minimum w cyklu 10 letnim. Procentowy wskaźnik skazanych do ogółu osądzonych wyniósł 90,1 %, (w 2010 r. 90,6%, 2009-90,09%, 2008-90,6%, w 2007r. - 91,1%, w 2006r. - 92,1%, w 2005r. 91,8%, w 2004r. 90,6%, w 2003r. 88,7%, w 2002r. 85,3%). Odnotowuje się więc stabilizację na przestrzeni ostatnich 8 lat w granicach 90-92% tego wskaźnika efektywności postępowania karnego w aspekcie sądowym. Najwyższy wskaźnik tej efektywności dotyczy podobnie jak w ub. roku okręgu olsztyńskiego- 91,5% (91,4% w 2010r). W okręgu białostockim jest niewiele mniejszy- 90%, w pozostałych wynosi: suwalskim- 89,3 %, łomżyńskim- 86,2%. W ub. roku odnotowano 369 przypadków uniewinnień osób oskarżonych (w okręgach 351, w Wydziale V PA-18). Dane dotyczące PO wyniosły: w 2010 r. 394, 2009r.- 394, 2008r.- 455, w 2007r. 455, w 2006r. 410, w 2005r. 451, w 2004r. 567, 2003r. 700, w 2002r. 663. Wskaźnik uniewinnień liczony w 2011r. do ogółu osób osądzonych polepszył się i wyniósł 1,40 (w 2010r.-1,53%, w 2009r.-1,62%, w 2008r.- 1,60, w 2007r. 1,47%, w 2006r. 1,23%, w 2005r. 1,26%, w 2004r. 1,5%, w 2003r. 1,94%, w 2002r. 2,05%. Potwierdza to stabilizację wskaźnika uniewinnień w granicach 1,3 1,6% w ostatnim 8-letnim cyklu. Wskaźnik najniższy dotyczy okręgu białostockiego 0,14 % (w 2010 r. 1,56 %). W 2 okręgach (olsztyńskim i łomżyńskim)) występuje zbliżony wskaźnik uniewinnień (1,25%; 1,33%).W suwalskim wynosi też poniżej 1,69%. Tylko w 49

okręgu łomżyńskim odnotowano wzrost tego wskaźnika w porównaniu z rokiem 2010-0,95 %, zaś w pozostałych 3 spadek w tym zdecydowanie największy w okręgu białostockim 1,56 % w 2010 r. Wśród 369 osób uniewinnionych przez Sądy nieprawomocnie w I Instancji, było 10 tymczasowo aresztowanych (w 2010 r. 25 na 397, w 2009r.- 12 na 473, w 2008-25, w 2007r. 9, w 2006r. 8 na 410 uniewinnionych, w 2005r. 11 na 451, w 2004r. 12 na 567, 2003r. 29 na 700, 2002r. 24 na 663). Przypadki takich uniewinnień odnotowano w okręgu olsztyńskim 4, białostockim i łomżyńskim po 2 (w tym ostatnio po raz pierwszy od kilku lat). Natomiast ani jednej osoby tymczasowo aresztowanej nie uniewinniono w okręgu suwalskim. Generalnie należało odnotować zdecydowany spadek liczby osób uniewinnionych w tej kategorii spraw w porównaniu do r. 2010 25. Wskaźnik ten odnosząc go do ogółu osób uniewinnionych we wszystkich okręgach wyniósł- 2,7 % (w 2010 r. - 6,3%, w 2009r.- 2,53%, w 2008r- 5,49%, w 2007r. - 1,97%, w 2006r. 1,95%, w 2005r. 2,4%, ). Trzeba dodać, że kategoria uniewinnień osób aresztowanych prawomocnych w 2011r. dot. tylko 2 osób, bo ta dopiero kategoria grozi realnie odpowiedzialnością odszkodowawczą Skarbu Państwa i następnie regresową. 2. Zwroty spraw do uzupełnienia Generalnie w 2011r. zasadność skierowanych aktów oskarżenia i wniosków do sądów uległa niewielkiemu pogorszeniu. Wskaźnik zwrotów spraw wyniósł 0,16 % (w 2010 r. - 0,12%, w 2009r- 0,21%, w 2008r.- 0,20%). W liczbach bezwzględnych było to o 9 spraw więcej. Jest to głównie efekt wzrostu zwrotów w okręgu białostockim (o 6) olsztyńskim i suwalskim po 4. Z kolei w okręgu łomżyńskim odnotowano spadek w tej kategorii spraw z 9 do 4. Najlepszy wskaźnik odnotowano w okręgu olsztyńskim 0,12 % i łomżyńskim - 0,14%, zaś najgorszy w suwalskim 0,3 %. 50

Obrazuje to tabela: Sprawy Okręg Rok Skierowane do sądu z a.o. i sk. wnioski (bez art.324 kpk) Zwroty (art.345 1kpk) % zwrotów (4:3) 1 2 3 4 5 PO Białystok 2011 6450 11 0,17 2010 5980 5 0,08 PO Łomża 2011 2800 4 0,14 2010 2921 9 0,3 PO Olsztyn 2011 9753 12 0,12 2010 9379 8 0,08 PO Suwałki 2011 2310 7 0,3 2010 2296 3 0,13 Razem Okręgi 2011 21313 34 0,16 2010 20576 25 0,12 3. Apelacyjność OSOBY Sąd Rejonowy + Sąd Okręgowy Osądzono Zaskarżalność Okręg Rok Ogółem wyrokie m nakazowym w tym w trybie 343 387 kpk 156 1 kks Osądzeni po odliczeniu 343 i 387 kpk (3-5) Wniesio no apelację Wniesiono sprzeciw Łącznie środki zaskarżenia (7+8) % zaskarżalności (9:6) (wraz ze sprzeciwami) 51

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 PO Białystok 2011 8034 274 4046 3988 478 21 499 12,5 2010 7322 279 3762 3570 530 30 560 15,7 PO 2011 3375 129 2174 1201 127 57 184 15,3 Łomża 2010 3359 128 2139 1220 115 49 164 13,4 PO Olsztyn 2011 12071 382 7136 4935 605 50 655 13,3 2010 12312 378 7251 5061 750 71 821 16,2 PO Suwałki 2011 2590 19 1720 870 167 1 168 19,3 2010 2744 28 1740 1004 178 6 184 18,3 Okręgi razem 2011 26070 804 15076 10994 1377 129 1506 13,7 2010 25747 813 14892 10855 1573 156 1729 15,9 W ujęciu liczbowym (o 196) w 2011r. zmniejszyła się ilość wniesionych apelacji. Sytuacja w ujęciu liczbowym w tej kategorii w okręgach przedstawia się następująco: spadek w okręgu olsztyńskim o 145, oraz spadki w suwalskim i białostockim o 11 i o 52. Jedynie w łomżyńskim wystąpił wzrost o 8. Trzeba natomiast zauważyć wzrost ilości - o 139 osób osądzonych z wyłączeniem skazanych w trybie 343 i 387 kpk- 1,3%. W okręgu apelacji w poprzednich latach odnotowano bowiem spadek i tak: w 2010 r. o 8 %, w 2009r. o 6,6%, w 2008r. o 15%, w 2007r. tylko o 0,9%, w 2006r. o 15,8%, w 2005r. aż o 36,6%, bowiem wzrastała wówczas ilość koncyliacyjnych form zakończenia postępowań karnych, oraz spadała ogólna liczba osądzonych. Analiza powyższych danych pozwala na stwierdzenie, że aktywność prokuratorów w 2011r. w zakresie zaskarżalności efektywnej (gdzie były teoretyczne możliwości zaskarżenia wyroku apelacją lub sprzeciwem), zmniejszyła się w porównaniu do roku 2010 o 2,2 % (w latach 2008 2010 utrzymywała się na poziomie 15-16 %). Można to w pewnym stopniu tłumaczyć właśnie wzrostem po raz pierwszy ilości spraw osądzonych w trybie koncyliacyjnym. 52

W poszczególnych okręgach zaskarżalność apelacyjna przedstawiała się w roku 2011 następująco: suwalskim 19,3 %, łomżyńskim 15,3 %, olsztyńskim 13,3 % i białostockim 12,5 %. Największy spadek odnotowano w okręgu olsztyńskim o 2,9 %, zaś w białostockim o 2,2 % i łomżyńskim o 1,9 %. Wzrost odnotowano natomiast w okręgu suwalskim o 1 %. Po raz kolejny okręg ten stał się liderem w zaskarżalności. 4. Skuteczność apelacji Skuteczność apelacji (osoby) Apelacje rozpozn. Apelacje uwzgl. % skuteczności (4:3) apelacje cofnięte apelacje wniesione % cofnięć (6:7) 1 2 3 4 5 6 7 8 PO Białystok 2011 346 223 64,5 83 409 20,3 2010 435 281 64,6 105 481 21,8 PO Łomża 2011 93 72 77,4 33 115 28,7 2010 76 58 76,3 24 103 23,3 PO Olsztyn 2011 506 357 70,6 55 549 10,0 2010 605 422 69,7 54 656 8,2 PO Suwałki 2011 123 93 75,6 35 158 22,2 2010 142 111 78,1 34 163 20,9 Okręgi razem 2011 1068 745 69,8 206 1231 16,7 2010 1258 872 69,3 217 1403 15,5 PA od wyroku SO 2011 170 93 54,7 58 146 39,7 2010 144 117 81,25 42 186 22,6 Wskaźnik skuteczności apelacji od wyroków sądów rejonowych w niewielkim stopniu wzrósł, tj. o 0,5% i wyniósł 69,8 % (w 2010r. - 69,3%, w 2009-65% w 2008r.- 68,4%, w 2007r. 63,1%, w 2006r. - 66,5%, w 2005r. 53

63,9%, w 2004r. 59,3%). Był najwyższy na przestrzeni 10-leci. W okręgu białostockim wyniósł 64,5% (spadek o 0,1%), w olsztyńskim 70,6% (wzrost o 0,9%), a w łomżyńskim i suwalskim odpowiednio 77,4%, 75,6% (przy wzroście o 1,1% w pierwszym przypadku i spadku o 2,6% w drugim). Ma też tendencję do dalszego wyrównywania się. Jeżeli w 2006r. rozpiętość wskaźnika skuteczności w okręgach przekraczała 25% (55,4% Olsztyn 81,1% Suwałki), to w latach 2007-2009 wynosiła około 8%. W dwóch ostatnich latach ta rozpiętość została utrzymana co do 3 okręgów, bo w roku 2010 tylko w białostockim różnica wyniosła 13,5% w stosunku do najlepszego wskaźnika w okręgu (78,1%- suwalski), zaś w 2011 r. różnica 11,1 % (77,4 % - w łomżyńskim). Ilość cofniętych apelacji (co do osób) na szczeblu okręgów zmniejszyła się o 11 do poziomu 206. Wskaźnik łączny w okręgach cofnięć apelacji zwiększył się o 1,2 % z 15.5 % do 16,7 % z uwagi też na to, że zmniejszyła się ilość wywiedzionych tego typu środków odwoławczych z 1403 w 2010 r. do 1231 w 2011 r. Tylko w okręgu białostockim odnotowano spadek tego wskaźnika o 1,5%. Z kolei w Wydziale II Prokuratury Apelacyjnej nastąpił wzrost ilości cofniętych apelacji z 42 do 58 o 21,5 % przy jednoczesnym spadku apelacji wywiedzionych od wyroków Sądów Okręgowych ze 186 do 146 o 39,1 %. Skutkowało to też wzrostem wskaźnika cofnięć o 17,1 % (z 22,6 % w r. 2010 do 39,7 % w r. 2011). Na uzyskanie stosunkowo wysokiej skuteczności apelacyjnej miała więc też wpływ praktyka wstępnego oceniania w Wydziałach Sądowych zasadności wnoszonych apelacji i odważnego sięgania do instytucji cofania oczywiście bezzasadnych środków odwoławczych. Systematyczność działań w zakresie poprawy zasadności i poziomu wywodzonych apelacji powinna spowodować dalszy spadek tego wskaźnika cofnięć. 5. Postępowanie kasacyjne Okręg Rok Kasacja prokuratora /osoby/ Odpowiedzi na kasację /osoby/ Kasacja rozpoznana Kasacja uwzględniona Białystok 2011 12 27 6 1 2010 8 24 5 2 Łomża 2011 3 2 1 1 54

2010 1 5 0 0 Olsztyn 2011 0 14 0 0 2010 9 20 0 0 Suwałki 2011 12 9 4 4 2010 14 6 11 7 Razem 2011 27 52 11 6 2010 32 55 16 9 Prokuratura Apelacyjna 2011 3 53 1 0 2010 3 33 0 0 Łącznie 2011 30 105 12 6 2010 35 88 16 9 W ujęciu liczbowym zadania prokuratorów w całym okręgu apelacyjnym (łącznie z PA) związane ze sporządzeniem odpowiedzi na kasacje wzrosły (o 17), głównie z powodu ich wzrostu w Prokuraturze Apelacyjnej z 33 do 53, bo w 2 okręgach odnotowano spadki: z 20 do 14 w olsztyńskim i z 5 do 2 w łomżyńskim. Z kolei w okręgach białostockim i suwalskim ilość udzielonych odpowiedzi wzrosła o 3 odp.: z 24 do 27 i z 6 do 9. Nadal utrzymywała się dobra aktywność na odcinku kasacji zwykłych (30, spadek o 5), (w 2009 r. 39, w 2008r.- 20, w 2007r. - 19, w 2006r. 18). Z uznaniem należy odnotować, że po raz kolejny najbardziej aktywna na tym odcinku była Prokuratura Okręgowa w Suwałkach, gdzie ilość wywiedzionych nadzwyczajnych środków zaskarżenia przewyższała nawet (tylko w tym jednym okręgu) ilość udzielonych odpowiedzi na kasacje (12 9). Odnotować też trzeba 100 % - jak dotychczasową - skuteczność kasacji wywiedzionych w tamtejszej prokuraturze (4 rozpoznane i uwzględnione). Podobna 100 % skuteczność w Prokuraturze Okręgowej w Łomży (wywiedziono 3 kasacje, a rozpoznano i uwzględniono jedną). Z kolei w Prokuraturze Okręgowej w Białymstoku sporządzono identyczną jak w okręgu suwalskim ilość kasacji, ale z dotychczas 6 rozpoznanych tylko jedną Sąd Najwyższy uwzględnił (16,7 %). Generalnie aktywność prokuratorów na odcinku kasacyjnym należy ocenić pozytywnie. Tradycyjnie też na tym odcinku tut. okręg apelacyjny wyróżnia się w 55

kraju. Zwrócić trzeba uwagę na skuteczność kasacji- 50 % (w 2010 r. - 56%, w 2009r.- 90%, w 2008r.- 22%). 6. Postępowanie sądowe przed Sądem Apelacyjnym W 2011r. prokuratorzy Prokuratury Apelacyjnej wzięli udział w 2804 sprawach karnych rozpoznawanych na posiedzeniach i rozprawach, (w 2010 r. 2600, w 2009r.- 2673, w 2008r.- 2532, w 2007r.- 2375 karnych, w 2006r. 2594, w 2005r. 2415). Sprawy (1957) penitencjarne (odwoławcze) stanowiły 69,8% wszystkich rozpoznanych na posiedzeniach. Wyliczenia te nie obejmują świadczonej pomocy prawnej PA w Warszawie dotyczącej spraw z okręgu ostrołęckiego 345 więcej o 254 w porównaniu do roku ubiegłego 279,1 %. Na rozprawach apelacyjnych (karnych i cywilnych) z udziałem prokuratora Sąd Apelacyjny rozpoznał 255 spraw (w 2010 r. 247, w 2009r.-225, w 2008r.- 223, w 2007r. 239, w 2006r. - 289, 2005r. 297). Spośród nich 79 spraw (w 2010 r. 63, w 2009-44, 2008r.- 49, w 2007r. 61, w 2006r. 81, w 2005r. 76) dotyczyło apelacji prokuratora odnośnie 170 osób (w 2010 r. 144, w 2009-71, w 2008r.- 78, w 2007r. 79, w 2006r. - 126, w 2005r. 108). Sąd Apelacyjny uwzględnił je w 93 przypadkach -54,7 % (w 2010 r. - 81,25%, (w 2009r.- 59,15%, w 67,9% w 2008r., w 59,5% w 2007r., w 68,3% w 2006r., w 62% w 2005r.). Dane dot. apelacji cofniętych przez prokuratorów Prokuratury Apelacyjnej przedstawiają się następująco: 2011r. 26 (co do 58 osób), 2010r. - 30 (co do 42 osób), 2009r. - 17 (co do 26 osób), 2008r. 23 (co do 33 osób), 2007r. 26 (co do 38 osób), 2006r. 38 (co do 46 osób), 2005r. 23 (co do 42 osób), 2004r. 38 (co do 72 osób), 2003r. 43 (co do 69 osób), 2002r. 41 (co do 74 osób). W roku 2011 odnotowano dalszy wzrost co do osób liczby cofniętych apelacji. Tendencja ta utrzymuje się od roku 2005. Wzrósł również w porównaniu 56

z rokiem 2010 wskaźnik cofnięć apelacji liczonych co do osób w strukturze wniesionych (rozpoznane i cofnięte) z 22,6 % do 39,7 % (w 2010 r. - 30,6%, w 2009r. do 22,6% w 2010r., w 2008r.- 33,3%, w 2007r. 30,1%, w 2006r. 30,6%, w 2005r. 28%, w 2004r. 33,2%). Cofanie apelacji, odnosząc je tylko do kategorii środków odwoławczych oczywiście bezzasadnych, jest słuszną praktyką m.in. z uwagi na obniżenie społecznych kosztów postępowania w szeroko rozumianym zakresie. Wskaźnik skuteczności apelacji w dużej mierze zależy również od decyzji o cofnięciu apelacji niezasadnej lub możliwości modyfikacji na rozprawie odwoławczej, choć głównym determinantem jest oczywiście zasadność i prawidłowość jej konstrukcji w chwili sporządzania. Cofnięcie apelacji poprzedzane jest zawsze wnikliwą oceną sprawy i argumentów przedstawionych w tym środku odwoławczym i zazwyczaj tę decyzję procesową podejmuje się jeszcze przed wyznaczeniem rozprawy. Wnioskodawca argumentuje swoje stanowisko szczegółową notatką. W roku 2011 podobnie jak w roku 2010 w Prokuraturze Apelacyjnej wywiedziono 3 kasacje. Skierowano także 53 odpowiedzi na kasację (w 2010 r. 33, w 2009r- 25, w 2008r.- 26, w 2007r. 38, w 2006r. 53, w 2005r. 33, w 2004r. 51, w 2003r. 48). Efektem udziału prokuratorów w postępowaniu sądowym przed Sądem Apelacyjnym i analizy spraw było skierowanie 90 pism instrukcyjnych (w 2010 r. 118, w 2009r.- 82, w 2008r.- 65, w 2007r. 81, w 2006r. 86, w 2005r. 52, w 2004r. 103, w 2003r. 104), które jeśli dotyczyły uchybień z Prokuratur Rejonowych przekazano również do wiadomości ich prokuratorom nadrzędnym. W pismach instrukcyjnych generalnie zwracano uwagę na: - błędy w konstrukcji apelacji, - potrzebę zaskarżania wadliwych orzeczeń, - powody, dla których apelacje prokuratora popierano jedynie w części bądź modyfikowano ją w trybie art. 440 kpk, - potrzebę większej aktywności prokuratora biorącego udział w postępowaniu przed Sądem I Instancji, - przedstawienie błędnych poglądów prawnych, w drodze których starano się podważyć orzeczenie sądów, 57