POLSKA AKADEMIA NAÜK INSTYTUT BADAN LITERACKICH JERZY BARTMINSKI O JE^ZYKU FOLKLORU WROCLAW WARSZAWA KRAKOW GDANSK ZAKLAD NARODOWY MIENIA OSSOLINSKICH WYDAWNICTWO POLSKIEJ AKADEMU NAUK 1975
SPISTREäGI - --. '. '.:. Str. I. WST^P, ' :' '.:! :' "!' ' " : H i,f 1. DiaJektologiczny Charakter pracy...'... -' -... -.;..,,<., 11 2. Stan badan ' -'-.........;,<..,,..- ;.;'... 12 3. Cel.;badan.,..........*..-.....» -...-., - 17. 4:. tröäla...... -..... '............. ;....' 20,1 5. Zröznicowanie j^zykowe badanego terenu..,.... \.. 31 II. FOL'EL-dR JÄKÖ POST'ÄÖ Ji^ZYKl UST1^(J0 ^--'^.^. ; 1. Ceehy regionalne drugorz^dne....,.'... 38 2. Eiipsa.......,.,.....,...' '.... 40... 3. Kontaminacja..., -...... 41.; 4. Pormtila '........ -..',*. ^- ' ^2 5. Powtörzenie 48 6. Eola incipitu.^,^...... 58 7. Dialogowosc...',....... ;... 60 8. Ograniczenie selekcji cecha folkloru i j^zyka niö'svionego 64 lir. ronetyka TEKSTU gpiewanego ' 1. Poezja ludo-vv-a poezjc^ meliozjiq, ' 65 2. iletody analizy, 67 3. BarTva samoglosek w spiewie 68 A. Szerokie warijfuty fonemu «(u, d)........ 68 B. Szerokie 'warianty i, y 74 ;, C. Osla'bienie redukcji nie akcentowanych samoglosek o, e..... 79 : D. Pozorjie a pocliylone '.,.'.. 83 E. Delahializacja o i jcgo zblizenie do o...'..,... 87 : ; F. Szerokie e.... :... 88 ; Gr. Podsumowanie: Tejidencja do neutralizacji bar-i\^ wynik kon- 1. : fliktu artykulacji i fonacji 88 : 4. Przebieg artykulacji samoglosek 102 A. OslaMenie labializacji naglosowycli o, u... 102 B. Prejotacja i postjotacja 107 C. Wzmocnionie rezonansn nosowego w wygiosie.. 123 D. Dyftongizacja i neutralizacja: dwa sposoby przystosowania. tekstu do wymogöw muzyki.,,..... '.,...,. 129 5. Wyl^cznosc form typu lilija a prawo sylab otwartych.'...... 131
IV. J^ZYK WiEBSZA NA TLE JlßZYKA PROZY 1. Formanty wiersza ludovrego 1S6 2. Zdrobnienia i Bpieszczenia. 137 A. Waga problemu.. '. 137 B. Co to jest zdrobnieniel 13S C. Stopnie derywacji, ich nacechoiraaie emocjonalne. 140 B. Metoda opisu 142 E. Zdrobnienia w pietoiach 143 F. Zdrobnienia -w.wicrsiach recytowanych 149 G. Zdrobnienia vr tekstach prozaicsnyeh 160 H. Poröwaanie zdrobnied -nryat^nj^cycli -w prozie i pieini 152 a) Jakie wyrazy ulegaj^ ^obnieniu. 152 b) Iloä6 zdrobnied opartych na jednej podstawie 157 c) B6znice vr produktytmofici sufiksöw dh.... 15» d) Niekt6re formacje dh lüni^ce pieän od' pfozy 162 e) Stopnie deminutywizacji 163 t) Fiinkcje zdrobnied w pieäni 167 3. Obocznoäd krötkich i dtugich poataci wjtazötr jako czynnik reguliij%oy rytm wieraza... 171 A. Nieröwnosylabiczne dublety fonetyczne 171 a) ^ci^ni^te i nie äci^ni^te postacie zaimköw dzieriawczycb: Tnoja \\ ma itp. 171 b) Oboczne postacie czasoiniiköw: stojala \\ stala, bojala si^ \\ hcha si^ 176, c).formy czasotmikowe typu enaje 182' d) PrzyWady rzadszych dubletöir fonetycznych 186 ^ B. Nieröwnoaylabiczne dublety slowotworcze 187, stajenniea: pot.»tajnia 187., polowiea, polowina: pot. polowa, polöwha 187^ kijanica: pot. hijanka. 187i paliea: pot. pälka 189^ gzmanica, szklemca: pot. smanka 189 Podoleniec: pot. Podolak. 189, eakoehanie: pot. kochanie 192 mac: pot. matka 192 kowalicha: pot. kowalka,. 192 wolek: pot. wolee, ezyszceony byezek 194 kowiic, kowany: pot. kuc, kuty 194 hiesec: pot. hiee, is6 196 tdkowy: pot. taki 196 nieohaj: pot. niech 198 jako: pot: jak 198 C. Nierownosylabiczne oboczne formy flekayjne 199; do ci^ itp.: pot. do ciebie itp 199 ptaszkowie: pot. ptaazki 201 na kon itp.: pot. na konia itp 203 Dopelniacz 1. mn. Tzeczownik6w m^akicb z konc. 0: pot. -öw, 203 Repartycja koncöwek narz^dnika 1. mn. -mi\\-ami 20» 4. Szyk przydawki dzierzawczej 206 _
V,7 A. Inwersja (azyk poatpozycyjny zaimka) typu ojeieo möj yr wierezacli ' i prozie. 206 B. Inweraja a typ zaimka (dzieriatirczy-wskazuj^cy) 208 C. Pozycja grupy z inwersja w wersie (zdaniu). 209 D. Inweraja a przypadek rzeczownika. 212 E. Eozdzielnol6 grupy z przydawk^ dzierzawcz^.......... 214 F. Podsumowanie 215 6. Lamanie normy J^zykowej w rymaoh 215 V. POZAMELICZNE I POZAWERSYFIKACYJNE WYRÖ2NIKI STYLU ARTYSTYCZNEGO 1. *.......... 221 2. Liryczne mazurzenie w piesniacb zamojskicli. 221 3. Poetyzmy leksykalne 222 A. Poetyzmy przekladalne" i nieprzekladalne". 222 B. 0 metodzie. 224 C. Przyklady opozycji leksykalnycb.. 225 bör, gaj: pot. las......... 225 dqbrowa: pot. d^bma, las... r.... 227 terem: pot. dorn, palae^ beadroeel 228 «hata: pot. chdlupa, dorn,. 230 podwoje: pot. dr«w 232 komnata: pot. izba, mieazkanie, poköj 232 rodzioex pot. ojcowie, ojce 233 nadobny. pot. piqkny 234 krasny. pot. 1" pi^hny, 2" czerwony 234 krasa: pot. uroda 234 wctspem, wasan, V!asze6: pot. pan r......... -236 prewota: pot.t 236 myto: pot. eaplata, nagroda 236 rozauö: pot. rossypaö i 237 rusy: pot. jasny 237 rosiste, rz^giste (wloay): pot. bvjnel 238 wrony, brony (kod): pot. kary 238 atojawa: pot. przeslica, adwent 240 choda, tviaa: pot. zwierz^, owoo 241 maehaj: pot. ogon 241 gielda: pot. brona, plug 242 (kwiecied-) pleoien: pot. 0 242 (ptaszek-) kr^gulaszek: pot. 0 242 (plachta-) tarachta: pot. 0, 243 (Janek-) podkasanek: pot. 0 243 (matka-) rozklepatka (dzieci^ta-) wytrzyszcz^ta: pot. 0 244 kiejby: pot. jak 244 lecz: pot. ale 245 k^dy: pot. gdzie 245 gdy: pot. jak, kiedy 245 gdyby. pot. jak 246 D. Przyklady opozycji semantycznych 246 dunaj 'wielka woda; morze, rzeka lub tp.': pot. 'nazwa wlaana'.. 246
8' - bvikowina 'lais bukowy': pot. 1 'nagienie lub drewno -buka',' 2 buczyna, bukowy las 249 podole 'dolina': pot. 'nazwa wlasna'..;'..... ; 249 podlasie 'miejsce pod lasem'r pot. 'nazwa wlasna'.. ; ;....:. 250 kocjianeh, kochanka 'ukocbany, -a': pot. 'amant, «soba spoza mal- :. zenstwa'...;..... ;. ;.. ; i..... ;.....". 251 nieboga 'narzeczona, zona': pot. 'nieszcz^iliwa kobieta*. :,. :. 251 litery 'ksi^äki': pot. 'znaki älfabetu'., ;.'.. :.,,..,.. j.. 252 ryzula, ryzocha 'krowa', 'klaoz': pot. 'trawa' i in. 252 bystra (woda) 'czysta': pot. 'szybko ptyn^ica'.. :'.-:.''.... 252 cisowy 'kosztowny, pi^kny': pot. 'zrobiony z cisu'.. '...... 253 lawendowy 'ladny' pot. '?' 254 malowany "pi^kny, ladny lub tp.': pot..'pomalowany'........ 254 marmurowy 'kosztowny': pot. 'z marmuru'.. ;...,..... 254 toczony 'pi^kny': pot. 'wytoczony'.........-. ;...;. 255 zeznoiö si^ 'spoclc si^' (o czlowieku): pot. 1 'pokry6 si^ ros^ (o szkle-)', 2 spooic si^...'.:.:..,,.,j.'.; :..... 255 stroiö 'budowaö, wznosiö': pot. 'zdobic, ubierac'.. 255 pkikac kogo: pot. plakac za kirn, po Mm, o kogo.,.,.'. 255 E. Röznice iywotnosoi......... :,v... 256 F. Najwazniejsze grupy semantyczne poetyzm6w>.....:...... 258 Tl. ZAKOIJCZENIE 1. J^zyk folkloru gwarq, artystycznq,. ;.. ; ; 259 2. Cechy wyrözniajqce tekstöw melicznych...... ;........ 260 3. Cechy wiersza w odroznieniu od prozy. 260 4. Wiaiciwosci poetyckie ;.......,.... 261-5. Selekcja i generalizacja elementöw potocznych w folklorze..... 262-6. Aktywizacja biernych elementöw j^zykowych..-...- 264 7. Przejawy tworzenia si^ interdialektu poetyckiego ; 265 8. Poetyzmy stale i zmienne. Typy zmian Icksykalnych........ 266 9. Charaktery?tyka geaetyczna poetyzmöw: archalzmy, neologizmy, zapozyczenia 268 10. Rola elementöw ukrainskicli i rosyjskich w folldor^e liibelskim 271 ' 11. Uwagi o j^zyku glöwnych gatunkow folklorii. ;...!.... 273 Wykaz cyto%vanyeh prac....,........... 276 ' ;
POLSKA AKADEMIA NAUK INSTYTUT BADAI^ LITERACKICH FORMY LITERATURY POPULARNEj STÜDIA POD REDAKCJ4 ALEKSANDRY OKOPIEN-SLAWINSKIEJ WROCLAW WARSZAWA KRAKOW GDAi^ISK ZAKLAD NARODOWY IMIENIA OSSOLINSKICH WYDAWNICTWO POLSKIEJ AKADEMU NAUK 1973
03 SPIS TRESCI Str. Aleksandra Okopied-Siawidska Slowo wstqpne 7 Zbigiiiew JarosiAski Literatura popularna a problemy historycznoliteracuie 11 Albin B a g i n Literatura popularna i jej odbicie we wspölczesnej prozie slowackiej (ze slowackiego przelozyla Danuta Abrahamowicz) 31 Zofia Mitosek Pcwiesc i stereotypy. (Pröbo interpretacji powieici A. F. Ossendowskiego Pi?c minut do pölnocy") 43 Wojciech LipoAski Sport w literaturze prasowej dvmdziestolecia miqdzywojennego... 67 Anna Martuszewska Niektöre wlaiciwosci struktury polskiej wspölczesnej powieici kryminalnej 93 Jozel Bachörz Polska powiesc tajemnic w pierwszym cwiercvneczu jej istnienia.. 115 Janina Kamionkowa Almanachy literackie jako przejaw dziewiqtnastowiecznej kultury popularnej 137 Anna Baranczak Konwencjonalnosä w piosence jako problem semantyczny.... 173 Stanislaw Barariczak Nasza wola Polska gola!" (O transparentach, kihicöw pilkarskich).. 193 Jadwiga J a g i e 11 o Postaci bohateröw ludowej ballady 209 Indftks nazwisk 233
INDEKS OSÖB Abrahamowicz Danuta 42 Abramowicz Johanna 160 Akkerman Rudolf 142 Aladin Jegor 140 Albanski Spirydion 88 Alex Joe zob. Slomczyfiski Maciej Allen G.K. (pseud.) 76 Andersen Hans Christian 49, 157 Andrews Maurice C. zob. Szczypiorski Andrzej Ankwicz Siaw 94 Aricescu CD. 120 Bach Johann Sebastian 182 Bachörz Jözef 115 135 Bachtin Michail 19, 44, 55, 64 BaczyAski Stanislaw 97 Bagin Albin 31 12 Balcerzan Edward 182, 190 Ball Jan (pseud.?) 75, 76 Balucki Michal 118, 127, 128, 130, 132 Bandrowski Jerzy 17 Baranowski Amurat 157 Baranowski Wojciech 19 21, 23, 25 BaraAczak Anna 173 192 Baranczak Stanislaw 32, 193 208 Baratynski Jewgienij 142 Baronzi George 120 Barthes Roland 44, 59 Bass Eduard 38 Baudelaire Charles 38 Bechet Charles 125 Becu Salomea 146, 160 Benveniste ßmile 56 Bernard Jan 93, 101 Best George 204 Bestuzew Aleksandr 142 Beyle Marie Henri zob. Stendhal Bielowski August 157 Bill Mike (pseud.) 15 Blonska Wanda 56, 59 Bobkiewicz Franciszek 157 Boccherini Luigi 181 Bode Carl 137 Bogucki Jözef Symeon 117, 130 132 Boguslawski Edward Wojciech 117, 118, 132 Borkowski Dunin Leszek 116, 127, 151 Borkowski Zenon 99 Boy-2eleAski Wladyslaw zob. 2eleAski Wladyslaw (Boy) Branecky Jozef 39 Braun Valentin (bokser, przezw. Zezowaty Val) 72 Bremond Claude 44 Brodzinski Kazimierz 157 Bucelski Teofil 157 Bujnicka (?) 160 Bujoreau loan M. 120 Burkot Stanislaw 127 Burski Aleksander 157 Byron George 123 Bystron Jan Stanislaw 210 Caillois Roger 108, 131 Cantor Norman F. 139 Carnero Primo 87 Carry Lucienne 75 Cassa-Kasicka Emilia 112 Cavaignac Godefroy 125 ChalasiAski Jözef 155 Chamisso Adalbert 142 Champfleury Jules Husson 124 Charlton Bobby 205 Charpentreau Jacques 137 Chl^dowski Walenty 147, 156 Chodzko Aleksander 157 Chodzko Dominik 159
234 Chodzko Ignacy 157 Chomiakow Aleksiej 142 Chotomski Ferdynand 159 Christie Agatha 103, 110 ChruäciÄski Kazimierz 117 Chwostow Dmitrij 151 Cieplinski Marcin 157 Cottin Sophie de 122 Coubertin Pierre de 72 Crosby Bing 192 Cyprian Tadeusz 79, 80 Czajkowska Krystyna 127 Capek Karel 32 34, 37, 38 Daiches David 137 Daszynski Ignacy 79 - D^browski Stanislaw 113 D^browski Wiktor Junosza (pseud. Jan O. Rzutowski) 71, 72, 76, 90 Delwig Anton 142 Demarczyk Ewa 176, 177 Dembowski Edward 148, 170 Dempsey Jack 72, 86' Dickens Charles 122, 123 Dolatowska Krystyna 131 Dostojewski Fiodor 13, 19, 37, 44, 45 Doyle Arthur Conan 22 Draminska-Joczowa Maria 124 Dorians H. (pseud.?) 89 Ducange (a. Du Gange) Victor 124 Dumas Alexandre (ojciec) 37, 124 Dunin Janusz 137 Duranty Philippe 124 Dygasiiiski Adolf 119 Dzierzkowski Jözef 116, 117, 126 130, 132, 133 E.L. 45 Eagen Eddie 72 Eco Umberto 38, 126, 184 Edigey Jerzy zob. Korycki Jerzy Eichendorff Joseph von 142 Escarpit Robert 137 Fag Adam 78 Faryno Jerzy 52 Fedorowski Grzegorz 98 Fichte Johann Gottlieb 142 Fink B. (pseud.?) 86 Fiszmajster Edward (pseud. Edward Ran) 72, 87 Franco Bahamonde Francisco 205 Frankowski Karol 117 Fredro Aleksander 159 Frybes Stanislaw 116 Frybesowa Aleksandra zob, Ol^dzka-Fry. besowa Aleksandra Frye Northrop 44 Gadocha Robert 204 Gaertner Katarzyna 175 Gajos Stefan 85 Galecki Tadeusz zob. Strug Andrzei Gawareclü Wincenty Hipolit 157 ^ Genlis Felicite Ducrest de Saint-Aubin, Mme de 122, 124 German Anna 175, 181 Gessen Siergiej 141 Giesz L. 34, 35 Ginsbert Julian 15 Glücksberg August Emanuel 116, 157 Glowacki Aleksander zob. Prus Boleslaw Gluski Marceli 157 Gniedicz Nikolaj 142 ' Godebski Franciszek Ksawery 157 Goetel Ferdynand 78 Goethe Johann WoLfgang von 142 Gogol Nikolaj 37, 122 Gold Artur 183 Gombrowicz Witold 183 ; Gomola Jan 203 Gorczyiiski Adam 116 Gordon Barbara zob. Mitzner Laryssa Gorecki Antoni 144, 159 Goslawski Maurycy 146 Goszczynski Seweryn 157 Görka Olgierd 15 Görski E. Feliks 115 Grabowski Michal 116, 140, 147 Grajewski Wincenty 65 Gramsci Antonio 32, 35, 38 Gribojedow Aleksandr 142 Grom Jan 120 Groza Aleksander 157 Gutowski Tadeusz 90 Hajota zob. Pajzderska Helena Janina Hamsun Knut 82 Hardenberg Friedrich Leopold von zob. Novalis Hart James 137 Hartwig Walenty 77
235 Hauser Arnold 139 ~ Helwecjusz (wlasc. Helvetius Claude Adrien) 128 Hemingway Ernest 56, 81 85 Herburt Mamert 157 Hernas Czeslaw 12, 138, 194 Herrera Hellenio 199, 201, 204 Hopfinger Maryla 12 Hrusovsky Jan 39 Hrüz Pavol 39, 41, 42 Hugo Victor 37 ' Hutnikiewicz Artur 124 Huttner Karol Jözef 143 Hviezdoslav zob. Orszägh Pavol Inglot Mieczyslaw 118, 154 Iwanow Wiaczeslaw 53 Iwaszkie'wicz Jaroslaw 27 _ J. Antoni dr 20b. Rolle Antoni Jachowicz Stanislaw 147, 157 Jagiello Jadwiga 209 232 Jakimowicz Tatiana 125 Jakubowicz Jözef 168 - Jalowiecki Florentyn 157, 159 Jan II Kazimierz, kröl polski 164 Jan HI Sobieski, kröl polski 206 Janicki Klemens 143 Janin Jules 125 Janion Maria 28, 61, 122 Januszkiewicz z Becu Hersylia 160 Jarosik Andrzej 204 Jarosifiski Zbigniew 11 30, 31 Jaros Peter 39 41 Jastrz^bski Jerzy 97, 102, 108 Jazykow Nikolaj 142 Jeffries Jim 81 Jesensky Janko 39 J^drzejowska Jadwiga 74. Jilemnicky Peter 40 Joachim Jacek (pseud.) zob. Kubikowski Zbigniew Joczowa Maria zob. Draminska-Joczowa Maria Johnson Lester 81 Jökai Mör 39 Jouy Etienne 125 Joyce James 121 Jurfo Jan 32 Jurkiewicz Jakub 157 Kaczanowski Alojzy 98 Kaczanowski Jözef 117 Kaes Rene 137 Ka-ku-sy (pseud. zbior.) zob. Kaluza Zygmunt, Kuchar Wladyslaw, Synowiec Tadeusz Kaluza Zygniunt 79 Kamiriski Jan Neptomucen 146 Kamionkowa Janina 137 171 Kasicka Emilia zob. Cassa-Kasicka Emilia Katoni Jözef 158 Kawczynski Antoni 75 Kazynski Wiktor 159 Kerner Justinus 142 Ketchell Stanley (Stanislaw Kiecal) 87 Kicka Teresa 149 Kleszczynski Zdzislaw 13 KtodziAska Anna (pseud.?) 93 95, 98, 99. 103 Kloskowska Antonina 74, 211 Kniaznin Franciszek Dionizy. 16, 144 KociubiAski Wladyslaw 157 Kolberg Oskar 210 KoHupajlo Wincfnty 157 Konarski Michal 83 Konieczny Zygmunt 176 Konstancja z Habsburgöw, zona Zygmunta III 164 Korkozowicz Kazimierz 94, 98, 104 Korsak Julian 157 Kor well Karol 157 Korzeniowski Jözef 146, 157 Korzycki Jerzy (pseud. Jerzy Edigey) 94, 95, 99, 101, 103, 104, 107, 112 Kosinski Ryszard 90 Kostecki Tadeusz (pseud. K.T. Wand) 94, 97 Kostka Hubert 201, 204 Kostkiewiczowa Teresa 16 Koszko A.F. (pseud.?) 15 Koszutski Adam Witold 119^ 132 Kot Jozef 42 Kotoni Jözef 158 Kozlow Iwan 142 Kozlowski Kornel 229 Kozmian Jan 116 Krakowowa Paulina 118, 157 Kraszewski Jözef Ignacy 117, 118, 143, 154, 157, 158, 164
236 Kriestowsfci Wsiewolod 120 KropiAski Ludwik 157, 159 Krylow Iwan 141, 142 KrzemieA Slaw 124 Kubikowski Zbigniew 95, 100, 101, 105 Kuchar Wladyslaw 79 Kumelski Norbert Alfons 158 Kusocinsld Janusz 72, 74 Kwasniewski Kazimierz zob. Slomczynski Maciej Kwiatkowski Tadeusz (pseud. Noel Randon, Wigiliusz RandoAski) 93, 96 Kwiatkowski Wladyslaw 126 Labaczewski M. 80 Langie Karol 156 Lee Francis 206 Lek (pseud.) 79, 80 Lenartowicz Teofil 146, 157 Lenöo Tibor 42 Lennon John 192 Leonidas (pseud. pilkarza) 88 Lewinöwna Zofia 149 Lewis Matthew Gregory 123 Liba Peter 32 LipoAski Wojciech 67 91, 197 London Jack 81 83, 85 Lotman Jurij 40, 52, 53, 59 61 Löwenthal Leo 137 Louis Joe 86 LubaAski Wlodzimierz 198, 202, 204 Lukäcs György (a. Georg) 53 Lawska Modesta 160 Lempicka Marcelina 160 Lugis Andrzej zob. Reksza Aleksander, Strzelecki Marian M.T. 15 MacCartney Paul 192 Macdonald Dwight 193 Macherey Pierre 47, 64 Maciejewski Janusz 118, 145, 195 Maciejewski Marian 122 Macpherson James 143 Majakowski Wladimir 121 MakuszyAski Kornel 12 Mandrou Robert 137 Marczynski Antoni 16, 17, 22 Martuszewska Anna 93 113 Martyna Henryk 88 Maruszewski FeUks 158, 159 Massalski Edward Tomasz 134 Matyas Michal 88, 201 Maupassant Guy de 82 Mauss Jözef 143 Mayen Jözef 134 Mercier Louis-Sebastien 125 Merzbach Samuel Henryk 117 Michaelis Karin 17 Miciukiewicz Alina 43, 44 Mickiewicz Adam 144, 157 159 Miechowiczowa Felicja 146 Mielech Stanislaw 80 Miko Frantisek 34, 36, 37 Mitosek Zofia 40, 43 66 u u 41''.'* Mitzner Laryssa (pseud. Barbara Gordon) 94,,; Mlynarski Wojciech 180 182, 192., Mniszköwna Helena (wla c. Helena Radomyska) 14, 16, 27 Mochnacki Maurycy 140, 141 Modzelewska Natalia 19, 44 Moles Abraham A. 43 Moniuszko Stanislaw 159 Morawski Dzierzykraj Franciszek.159 Morin Edgar 104, 193 Mukafovsky Jan 134 Müller Wilhelm 142 Nagiel Henryk 119 Nezval VitSzslav 38 Nicoll Allardyce zob. Ramsay John Niemcewicz Julian Ursyn 159 Nisard Charles 137 Niinänsky Joi 39 Novalis (wlasc. Friedrich Leopold von Hardenberg) 142 Nowak Alina 181 Nowakowski Henryk 150 Nowakowski Zygmunt 84 Nowosielski Teofil 158 Nurmi Paavo 74 Obr^palski Antoni 158 Odyniec Antoni Edward 145, 149, 157, US Odyniec Konstancja 160 OkopieA-Slawinska Aleksandra 7 l». 30, 61, 63, 106 Ol^dzka-Frybesowa Aleksandra 193 Orszägh Pavol (przyd. Hviezdoslav) 40 Orzeszkowa Eliza 116 H «'' ''
237 Osiecka Agnieszka 190 Ossendowski Antoni Ferdynand 40, 43, 45, 46, 53 55, 57, 62 65 Owst G.R. 137 Pajzderska Helena Janina (pseud. Hajota) 13 Paszkowski Jözef 157 Peretiatkowicz Antoni 52 Petkiewicz Stanislaw 74 Petrik Vladimir 39, 41 Piqtkiewicz Ludwik 143 Pieszman A. 159 Piorunowa Aniela 61 Piasin Raimund 142, 152 Poe Edgar Allan 121 Pol Ernest 199 Pol Wincenty 157 Pola5ek Karel 38 Pollak Roman 67, 68 Pope Alexander 143 Poreda Stanislaw 87 Preiss Walenty 85 Prokop Jan 14 Propp Wladimir 44, 209, 222 Prus Boleslaw (wlasc. Aleksander Glowacki) 116 Przybora Jeremi 180, 192 Pszczolowska Lucyila 182 Puszkin Aleksandr 140 142, 158 PytlasiAski Wladyslaw 72 Radcliffe Ann 122 Radomyska Helena zob. Mniszköwna Helena Ramsay John (pseud. Allardyce Nicoll) 62 Ran Edward zob. Fiszmajster Edward Randon Noel zob. Kwiatkowski Tadeusz RandoAski Wigiliusz zob. Kwiatkowski Tadeusz Rappaport Zenon 169 Rautenstrauchowa Lucja z Giedroyciöw 127 Reksza Aleksander (pisal z Marianem Strzeleckim pod pseud. Andrzej Lugis) 72, 75, 76, 84, 85, 89 Restif (a. Retif) de la Bretonne Nicolas- -Edme 125 Reutt Gozdawa Wincenty 158 Richard Tex 72 Rimbaud Jean Arthur 38 Rolle Antoni (pseud. dr Antoni J.) 154 Rosnowska Janina 116, 117 Rousseau Jean-Jacques 52, 53 Rozbicki Rozmiar Soter 117, 130 Rusiecki K.R. 117, 132 Rusinek Michal 180 Ruttkowski Wolf gang Victor 174 Rylejew Kondratij 142 Rzewuski Adam Wawrzyniec 159 Rzewuski Henryk 168 Rzutowski Jan O. zob. D^browski Wiktor Junosza Sade Donation marquis de 123 Sadek Jerzy 199 Safian Zbigniew 94 Saussure Ferdinand de 59 Schechner Richard 197 Schelling Friedrich Wilhelm Joseph von 142 Schiller Friedrich 142, 152 Schlegel August Wilhelm 142 Schopenhauer Arthur 53 Schubert Franz Peter 174, 175, 177 Scott Walter 19, 37, 124, 164, 166 Semil Malgorzata 197 S^kowska A. 160 Sekowski Jözef 116 Sienkiewicz Henryk 39, 75 Simenon Georges 95 Skimborowicz Hipolit 146 Skolyszewski Franciszek 186 Skrunda Wiktor 155 Skwarczynska Stefania 144 Sloboda Rudolf 42 SlawiAska Alelcsandra zob. Okopien-SlawiAska Aleksandra Slawinski Janusz 14, 63, 106, 134, 145, 182 Slodkowska Elzbieta 138 Slomczynski Maciej (pseud. Joe Alex, Kazimierz Kwasniewski) 95, 96, 101 Slonski Edward 19 Slowacki Juliusz 146, 158 Smirnow-Sokalski Nikolaj 142 Spesz (autor Okultizmus a zdzrak) 41 Stasko Pawel 25, 27, 29 Stendhal (wlasc. Marie-Henri Beyle) 124 Stevenson Lionel 137 Straszewska Maria 117, 155 Stribling Young 86 Strohsovä E. 37, 38
238 Strug Andrzej (wlaäc. Tadeusz.Galecki) 56 Strzelecki Marian (pisal z Aleksandrem Reksz^ pod pseud. Andrzej Lugis) 75, 76, 89, ^ ;. Sudolski Zbigniew 146 \ : Sue Eugene.115 117, 119, 120,.124 128, 131 135, :,:; ;..: -. Suski Alfred 199. Sütovec M. 32, 34, 35 Synowiec Tadeusz 79 SzabraAiski Antoni Jözef 153 Szczeglow Jurij 22 Szczerba Ryszard 111 Szczypiorski Andrzej (pseud. Maurice C. Andrews) 96, 97 " Szepielewicz Jozefa 160 Szereszewski M. 76 Szklowski Wiktor 37, 123 Szletter Zygmunt 115 Szoltysik Zygfryd 199,' 202, 207, 208 Sztyrmer Ludwik 170 Szurkowski Ryszai:d 202 Szymanowska Maria 159^ 160- ' ' " Szymanow^i Waclaw 132 Scislowska Zofia 166 ". Swi^cicki Mateusz 176 Teige Karel 38 Texa Richard 72 Tieck Johann Ludwig 142 Tilden William 76 Todorov Tzvetan 44, 56 Toeplitz Krzysztof Teodor 98, 106, 108 Toporow Wladimir 53 Tripplin L. Teodor 115, 118 Trojanowiski W. 80 Trzaska Wladyslaw 98 Trzynadlowski Jan 65, 197 Tunney Gene 86 Tu Wim Julian 12, 16, 176 Tymowski Tomasz Kantorbery 144 Uhland Ludwig 142 Urmowski Klemens 143 Vajansky Svetozär Hurban 39 Varnhagen von Ense Karl August 142 Voss Johann Heinrich 152 Waga Antoni 151 Wahl Eberhard 42 Wand K.T. zob. Kostecki Tadeusz Wankowicz Melchior 194 Wardasöwna Maria 73 WaruszyAski A.J. 119, 132 Wasitowa Zofia 116 Wasowski Jerzy 180 Wasylewski Stanislaw 151 ' Vv'att lan 137 Weinsberg Adam 184 ' Werthman Michael S. 139 - Wiaziemski Piotr 142 i Wilde Jimm 86 f Wilk Eryk 83, 89, 90 - WilkoAska Paulina z Lauczöw 149 ^ Williams Raymond 137 ' Wilson Harold 197 i Winawer Bruno 13 > Witkiewicz Stanislaw Ignacy (Witkacy) 56 Witten L. 80 Witwicki Stefan 145, 156 Wlast Andrzej 185 ''' WoLff Boleslaw Maurycy l49, 150 Woiski Wlodzimierz Dionizy 154 ' Wöjcicki (a. Wöycicki) Kazimierz Wladydyslaw 132, 147, 150, 156, 157, 168 Zagörski Jerzy 180 i Zaj^czkowski J.P. dr (pseud. zbiorowy) 15 Zaj^czkowski Szymon 159 Zaleski Dionizy 145 Zaleski Jözef Bohdan 144, 145, 157, 159 Zamorra Ricardo 88 Zarzycka Irena 43 Zelenay Wladyslaw 80, 89 Zeydler-Zborowski Zygmunt 94, 102 ZieliAski Wiktoryn 144 Ziemi^cka Eleonora 116 Zola ßmile 82, 124 Zygmunt III Waza, kröl polski 164 Zykmund Vaclav 32, 34, 36 S'-elenski Wladyslaw (Boy) 79, 80 2;eromski Stefan 26 Zmichowska Narcyza 170 2migrbdzka Maria 127 Äölkiewski Stefan 12, 28, 29, 31 Zölkowski Alojzy 144 2ukowski Wasilij 141, 142 Zurowski Maciej 116, 131
I K ^^ ^-^ ^. r-,-^ r- 1 POLSKA AKADEMIA NAÜK INSTITUT BADAN LITERACKICH KQI^TEKSTY NAUKI O LITERATURZE "> POD REDAKCJA MALGORZATY tzermlnskiej WROCLAW WARSZAWA KRAKOW GDANSK ZAKLAD NARODOWY IMIENIA OSSOLINSKICH WYDAWNICTWO POLSKIEJ AKADEMU NAUK 1973
SPIS TRESCI Slowo wstepne..... '....,. 7 Maria Stefan Janion Marksizm a humanistyka rozumiejqca. Horyzont badaü nad literaturq. 9 Äölkiewski O badaniu dynamiki kultury literackiej 49 Zdzislaw Henryk LapiAski Poezja i psychologia 79 Markiewicz Literatura w Swietle semiotyki (na marginesie prac J. Lotmana)... 91 Anton P o p o V i ö Teoria przekladu w systemie nauki o literaturze; ze slowackiego przelozyla Maryla Papierz 107 Stanislaw Dqbrowski Zakwestionowanie tezy o wylc^cznoici tworzywa jqzykowego w dziele literackim 127 Indeks nazwisk 153
INDEKS NAZWISK Ablancourt Perrot d' 107 Adorno Theodor W. 134 Ajschylos 36 Alembert Jean Le Rond d' 107 Althaus Horst 9, 12, 32, 33 Althusser Louis 40 Anders J. F. 36 Andrzejewski Jerzy 142, 143 Apollinaire Guillaume (pseud., wlasc. Kostrowicki Wilhelm Apolinaris) 123 Aragon Louis 35 Auerbach Erich 38 Axelos Kostas 13 Bachtin Michail Aleksandrowicz 66 68, 97, 98 Baczko Bronislaw 9 Bahr Ehrhard 22, 24, 26, 33 Balcerzan Edward 117, 119, 125 Baluch Jacek 121 Balzac Honore 34, 37, 38 Banach Andrzej 136 BaraAczak Stanislaw 121 Barberis Pierre 38 Barthes Roland 66 Batiuszkow Konstantin Nikolajewicz 91 Bazin Andre 142 Beckett Samuel 34 Beguin Albert 38 Benjamin Walter 36, 39, 40 Benn Gottfried 34 Bergson Henri 9, 31, 143 Berlewi Henryk 134 Bernal John Desmond 130 Bialoszewski Miron 83, 88 Bielinski Wissarion G. 133 BieAkowski Zbigniew 90 Bloch Ernst 9, 23, 36, 37 Bogatyriow Piotr Grigoriewicz 52, 66 Bois Jacqueline 13 Bollnow Otto Friedrich 31 Borowski Wlodzimierz 134 Boy-2eleAski Tadeusz 149 Brecht Bertold 36 40 Breton Andr6 123 Brodzka Alina 11, 24, 34 Brooks Cleanth 98 Bruni Leonardo 107 Brzozowski Stanislaw 18 Buber Martin 10, 128 Bulba Taras 95 Bultmann Rudolf 45 Chardin Teilhard de 130 Charteris Leslie 62 Chryzyp z Soloi 43 Ciechanowska Zofia 137 CieSlikowska Teresa 141 Claudel Paul 124 Cleveland Sidney E. 84 Cooper James Fenimore 38 Corneille Pierre 47 Cyceron (Marcus Tullius Cicero) 107 CzermiAska Malgorzata 8 CzerwiAski Marcin 44 Czukowski Korniej 109 Czyzewski Tytus 150 Capek Karel 123 Cepan Oskar 117, 121 Daix Pierre 35 Decourdemanche D. 16 Descartes Rene 10 Diagilew Siergiej 132 Dilthey Wilhelm 9,12, 17- -20, 28, 31, 32,, 43 45 Dolet Etienne 107 Dos Passos John 34, 37
154 Dreyfus Sylvie 9 Dryden John 107 Du Bellay Joachim 107 Dubuffet Jean 134 Öuriäin Dion^s 114 Dziemidok Bohdan 130, 131 Eberhardt Konrad 135 Eco Umberto 66 Eichenbaum Boris Michajlowicz 66, 127, 132, 134, 151 Eisenstein Siergiej Michajlowicz 66 Eisler Hanns 37, 39, 40 Eluard Paul 35 Emerson Ralph Waldo 131 Engels. Friedrich 30 Ernst Paul 21 Escarpit Robert 51, 75 Eurypides 43 Ezechiel prorok biblijny 48 Falkowska Barbara 136 Faryno Jerzy 91, 92 Felix Josef 123, 124 Ferentik J. 113 Feuerbach Ludwig 22 Fiodorow Andriej Wieniediktowicz 109 Fischer Seymour 84 Fleming Jan 62 Fönagy Ivan 102 Freud Sigmund 79 Frye Northrop 96 Fügen Hans Norbert 51 Gaffron Mercedes 81 Gallas Helga 24, 27, 35 37, 39, 40 Galle Henryk 137 Genette G^rard 40, 46 48 George Stefan 9, 13 GlowiAski Michal 44 Goethe Johann Wolfgang 27, 41, 137, 138 Gogol Nikolaj Wasiliewicz 95 GolaAskl Filip Neriusz 137 Goldmann Luden 9, 12, 15, 21, 51, 76 GoSlicki Janusz 11 Görny Wojciech 133, 146, 147 Görski Konrad 150 Greimas Algirdas Justas 66 Grygiel S. 10 Gundolf Friedrich 9, 12, 29 Guze Joanna 76 - Hartmann Max 139 Hasior Wladyslaw 134 Hausenblas Karel 110, 112 Hauser Arnold 51 Head Henry 85 Hebbel Friedrich 25 Hecht Werner 36, 37 Hegel Georg Wilhelm Friedrich 10, 20 23, 27, 28, 35, 40, 41 Heisenberg Werner 45 Herder Johann Gotfried von 148 Hernas Czeslaw 63 Hieronim iw. 107 Hikmet Nazim 35 Hjelmslev Louis 147 Horacy (Quintus Horatius Flaccus) 107 Hölderlin Friedrich 2i; 28 Hugo Victor 124 Humboldt Wilhelm von 117 Husserl Edmund 27 Hviäö Josef 116 Hutnikiewicz Artur 131 Hyppolite Jean 22, 23 Ingarden Roman 127, 128, 137, 139, 149, 151 Irzykowski Karol 142 Iwanow Wiaczeslaw Wsiewolodowicz 66 Jackiewicz Aleksander 140, 141 Jakobson Roman 66, 98, 99, 108, 111, 125, 135, 137, 143, 151 Janion Maria 9, 140 JasieAski Bruno 150 Jastrzebski Zdzislaw 133, 134 Jerschina Stanislaw 137 Jesienin Siergiej Aleksandrowicz 124 Jirät V. 108 Joyce James 34, 37 Jung Karl Gustav 79 Jungmann Josef 107 Jurys Julia 41 Kaden-Bandrowski Juliusz 74 Kafka Franz 34 Kant Immanuel 15, 130 Karpow M. M. 128 Karpowicz Tymoteusz 86 Kartezjusz zob. Descartes Rene Kasperski E. 91 Kerenyi Karol 45
155 JCepiAski Z. 91 Kierkegaard S0ren Aabye 9 "Kisielewski Stefan 146 Kleiner Juliusz 102, 139 Klobusicky E. 36 Kloskowska Antonina 41 Kmita Jerzy 149 Koch Sigmund 81 Kolaczkowski Stefan 18 "Kolakowski Leszek 9, 14, 15, 48 Kornacki Jerzy 131 Xorsch Karl 37 Kofinek Josef 112 Kossak Jerzy 135 Kostkiewiczowa Teresa 88 KotarbiAski Tadeusz 129, 148 TCoziol Urszula 86, 87 Xracauer S. 141 Kremer-Marietti Angele 10 12 TCridl Manfred 112, 132 Krokiewicz Adam 43 Kruczkowski Leon 56 XrzemieA Krystyna 31, 41 TCrzyzanowski Julian 63, 130 ICuderowicz Zbigniew 10, 17, 31 Xunzel F. P. 113 Kurecka Maria 45 Kwiatkowski Jerzy 88 Xarin B. 117 Xask Emil 9, 27 Leglis Paul 143 X,e Mans 107 I^enin Wladimir Iljicz 9, 14, 34 Xiermontow IVüchail Juriewicz 98, 100 L,e mian Boleslaw 83 Levi-Strauss Claude 26, 46, 66, 76 Xevy Jifi 109 111, 119 LewaAski Julian 130 X,ewicki Boleslaw Wlodzimierz 141 Xichtcheim George 9, 11, 12, 21 24, 28 Lotman Jurij Michajlowicz 66, 67, 91 106, 122 Luchterhand Hermann 12, 36 Lukäcs György 9, 11 15, 18-^4, 124 Luksemburg Röza 9 Luter Martin 107 Lutman Roman 16, 17 LapiAski Zdzislaw 14 Lempicki Zygmunt 16 18 Luciuk Juliusz 146 Lukasiewicz Jacek 90 Lukaszewicz Maria 136 Mackay A. L. 130 Majakowski Wladimir 124 Makowski Zbigniew 136 Makunajte Aldona 135 MakuszyAski Kornel 69 Mann Thomas 37 Mannheim Karl 19, 20 Marceau Marcel 139 Marinetti Pilippo Tommasso 150 Markiewicz Henryk 131, 133, 149, 150 Marks Karl 10, 11, 14, 15, 19 22, 26, 27, 30, 34, 36, 40, 42, 43 Mark war dt Bruno 17 Martakova-Räzusova Maria 124 Mathesius Vil m 112 Mayenowa Maria Renata 147 Mayer Günter 40 MQtrak Krzysztof 24 Mickiewicz Adam 82, 102, 107 Miko FrantiSek 112 Mlodozeniec Stanislaw 150 Mojzesz z Kobrynia 10 Moliere (pseud. wlasc. Poquelin.. Jean- -Baptiste) 122 Moore Henry 134 Morris Charles 103 Moscovici J. 37 Mostowicz Tadeusz Dol^ga 74 Mukafovsky Jan 98, 108 Musil Robert von 34 Mycielski Zygmunt 138 Nalkowska Zofia 74 Nietzsche Friedrich 44 Norwid Cyprian Kamil 83, 118 Novalis (pseud. wlaäc. Hardenberg Friedrich von) 31 Okopien-SlawiÄska Aleksandra 88, 150 Opacki Ireneusz 131 Ossowski Stanislaw 52 Papierz Maryla 126 Pasternak Boris Leonidowicz 103 Pazura Stanislaw 42 Peiper Tadeusz 135 Penderecki Krzysztof 138
156 Perlini Tito 28, 32 Pianko Gabriela 28 Picasso Pablo 35 Piorunowa Aniela 140 Piscator Erwin 39 Piwocki Ksawery 131 Polezajew Aleksander N. 94 Popoviö Anton 121 Posnett Hutcheson Macaulay 128 Poulet Georges 19, 20, 40, 47 Prochäzka Vladimir 108 Prokop Jan 127 Propp Wladimir Jakowlewicz 66 PrzyboS Julian 83, 88, 89 Puszkin Aleksander 95, 101 Rabelais Francois 68, 149 Ramuz Charles-Ferdinand 124 Ranke Leopold 16, 17 Rasch W. 37 Raszewski Zbigniew 139 Rehof Hruby z Jeleni 107 Rickert Heinrich 9 Ricouer Paul 40, 44 47 Roscommon Wentworth Dillon 107 Rühle Jürgen 36 Saussure Ferdinand de 65 Schilder Paul 84, 87 Schiller Friedrich 26, 27, 32 Schlegel August Wilhelm 12, 107 Schlegel Friedrich 17, 31, 139, 146 ' Schleiermacher Friedrich 11, 45, 107 Shontz Franklin C. 84, 85 Schönberg Arnold 134 Serejski Marian Henryk 16 Shakespeare William 43 SiciAski Andrzej 62 SiemiAska Ewa 139, 142, 143 Simenon Georges 65 Simmel Georg 9, 15 22, 28, 29 Sinko Tadeusz 138 SkwarczyAska Stefania 67, 127 130, 132 134, 137, 138, 141, 143 148, 150 151 SlawiAski Janusz 88 Slowacki Juliusz 82 Sollers Philippe 44, 45 Solzenicyn Aleksandr Isajewicz 36 Sorel Georges 9 Staiger Emil 127 Staäko Pawel 74 ' Stazewski Henryk 134 Stendhal (pseud., wlaäc. Beyle Henri-Marie) 76 Stern Anatol 135 Szczeglow Jurij Konstantynowicz 65 Szczuka Mieczyslaw 135 Szekspir William zob. Shakespeare WiH liam Szklowski Wiktor 132 Szyma Tadeusz 24, 42 Svantner Frantiäek 124 Sniatecka-Wowerowa Felicja 76 Switch Jerzy 121 Taine Hipjwlyte 7 Tapies Antonio l34 Tatarkiewicz Wladyslaw 130 Toeplitz Jerzy 143 Tolstoj Lew Nikolajewicz 25, 26, 34, 3T Toporow Wladimir Nikolajewicz 66 TroczyAski Konstanty 112 Trubeckoj Nikolaj 99 Turek Leszek 42 TuTski Zbigniew 146 Tuwim Julian 69 Tynianow Jurij N. 66, 99 Tytler Alexander Fräser 107 Tzara Tristan 35 Uspienski Boris Andriejewicz 66, 98 VanCura ZdeAek 108 Vico Giovanni Battista 10 Villon Frangois 149 Vodiika Felix 108 Vrchlicky Jaroslav (pseud., wlasc. Frida Emil) 107 Waldorff Jerzy 138 Wallis Andrzej 62 Walzel Oscar 144 Warren Austin 146 Waßen Florian 36 Weber Max 9, 13, 19, 20 Wellek Rene 146 Wert Pola 140, 142 Wierzewski Wojciech 140, 142 Wierzbicka Anna 132 Windelband Wilhelm 9, 130 Wolf Josef 125
157 Woloszynow Walentin Nikolajewicz 66 Worringer Wilhelm 15, 16, 18 Wöjcicki Kazimierz 112 Wölfflin Heinrich 144 Zabolocki Nikolaj 91, 95,.96 Zalamansky Henri 75, 76 Zener Karl E. 81 Zeraffa Michel 26 Ziegler Jean 13 Äabicki Zbigniew 38 2urowski Maciej 146 2ywczyAski Mieczyslaw 16 2ilka Frantiäek 108
POLSKA AKADEMIA NAUK. INSTYTUT RADAN LITERACKICH GRZEGORZ GAZDA FUTURYZM W POLSCE WROCLAW WARSZAWA KRAKOW GDANSK ZAKLAD NARODOWY IMIENIA OSSOLIlSiSKICH WYDAWNICTWO POLSKIEJ AKADEMU NAUK 1974
INDEKS NAZWISK Alomar Gabriel 41 Altomare Libero 43, 44 Amundsen Rpald 97 Annunzio Gabriele d' 36, 37, 39, 40, 50, 51, 52 Apollinaire Guillaume (wlasc. Kostrowicki Wilhelm Apolinaris) 36, 37, 39, 40, 45, 50 52 Asiejew Nikolaj 60 Awerczenko Arkadij 57 BaczyAski Krzysztof Kamil 24 Bakoä Mikulaä.34, 35 Balcerzan Edward 5, 108, 130 Balla Giacomo 44 Balmont Konstantin 53 BaAcer Stefania 76 Barr Alfred H. jr 36 Baudelaire Charles 38, 74 76 Baumgarth Christa 38 43, 47 Bederski Adam 81 Berent Waclaw 114 Bergman Pär 49 Bergson Henri 40, 48, 49, 62, 63, 69 Bibrowski Mieczyslaw 27 Bielski Konrad 20 Biely Andriej 107 BieAkowski Wladyslaw 27 Bierdiajew Nikolaj 114 Bleriot Louis 84 Blök Aleksandr 53, 57, 107 Bobrow Siergiej 60 Bobrowski Czeslaw 20, 22, 27 Boccioni Umberto 39, 44, 54, 70, 130 Bolgopolow L. K. 107 Bonzagni Aroldo 44 Borowski Tadeusz 24 Bouchary Jean 52 Braun Jerzy Lubicz 94 Briusow Walerij 55, 60 Brodzka Alina 7 Broniewski Wladyslaw 104, 105, 108 111 Brucz Stanislaw 64, 70, 71, 94 Brühll Stefan 64 Brun-Bronowicz Julian 24 Brzeski Kazimierz 04 Brz^kowski Jan 20, 26 Brzozowski Stanislaw 13, 63, 67 Bujnicki Teodor 28 Bunikiewicz Witold 19 Bunin Iwan 57 Burluk Dawid 52 55, 57, 60 Burluk Nikolaj 54, 58, 98 Burek Tomasz 12 Burow L. 54 Buzzi Paolo 43, 44 Byron George 67 Capuana Luigi 41 Carli Mario 46 Carlyle Thomas 67 Carra Carlo 44, 48 Carrieri Giuseppe 43 Cavacchioli Enrico 43 Cieslikowska Teresa 5 Chlebnikow Wielimir (wlaäc. Wiktor) 54, 57 59, 87, 115 Chwistek Leon 5, 65, 66, 69 Claudel Paul 40 Cocteau Jean 130 Corradini Enrico 39, 46 Coutts-Smith Kenneth 98 Czachowski Kazimierz 17 Czarnowska Maria 30 Czarnowski Stefan 7 Czechowicz Jözef 20, 27, 106 CzekaAska-Heymanowa Röza 28 Czernik Stanislaw 25
135 Czerny Anna Ludwika 52 Czorny Sasza (wlasc. Glikberg Aleksandr) 57 Czukowski Korniej 53, 55, 57, 76 Czyzewski Tytus 5, 12, 16, 21, 64 66, 68 70, 72, 77, 85, 91 96, 99, 100, 120 122, 124, 126, 128, 132 Dehmel Richard 40 DembiAski Stefan 121 Denhoff-Czarnockl Waclaw 107 Dobrowolski Stanislaw Ryszard 27, 28 Dostojewski Fiodor 57 Druidi-Gambilli Maria 42 Dubuffet Jean 115 Duganow P. 97 Duvignaud Jean 11 Erlich Victor 61 Estreicher Karol 5 Etiemble Rene 76 Fik Ignacy W, 15, 35 Fiori Teresa 42 Fryde Ludwik 30 Gacki Stefan Kordian 27, 64, 70, 71, 83, 84, 126 Gajcy Tadeusz 24 Galczynski Konstanty Ildefons 5, 28, 114 Gastiew Aleksiej 111 Gazda Grzegorz 23, 38, 61, 79, 81, 118, 120 GlowiAski Michal 5 8, 11, 16, 32, 38, 77, 125 Gniedow Wasilij 57 Gorki Maksym (wlasc. Pieszkow Aleksiej) 57 Gorodecki Siergiej 54, 115 Gottlieb Leopold 13 Govoni Corrado 43, 44, 48 Graal-Arielski (wlasc. Pietrow Stiepan) 55, 56 Grabowski Ignacy 62 Grabska Elzbieta 39, 42, 50 Gralewski Waclaw 20, 28, 29 Gredzinski Mieczyslaw 20, 21, 94 Grydzewski Mieczyslaw 18 Guro Jelena 52, 54, 58 Harasymowicz Jerzy 120 Hermelin Bronislaw 64 Hofman Vlastimil 13 Holz Arno 40 Hopensztand Dawid 59 Hulewicz Jerzy 13 Hutnikiewicz Artur 5, 50 Ibsen Henrik 40 Irzykowski Karol 17, 19, 64, 79, 106 Iwanow Gieorgij 54 Iwanow Wiaczeslaw 55 Iwanowski Bronislaw 94 Iwanscy, rodzina 28 Iwaszkiewicz Jaroslaw 17, 28, 63, 69 Jakimowicz Mieczyslaw 13 James William 48, 49 Jankowski Jerzy 5, 63, 66, 77, 89, 90, 92, 1132 Jarry Alfred 39 JasieAski Bruno 5, 16, 22, 27, 52, 64, 66 73, 79, 80, 82 84, 88 98, 100, 101, 103 105,,107 114, 121 124, 126 130, 132 Jaworski Roman 114 Jaworski Stanislaw 5, 73 Jellenta Cezary 63 Jesienin Siergiej 107 Jewgieniew A. 60 Jewstigniejewa Lidia 54 Juszczak Wieslaw 13 Kahn Gustave 38, 41 Kamienski Wasilij 52, 54, 59 61 Kapidzic-Osmanagic Hanifa 62 Karatson Andre 62 Katanian Wasilij 59 Kazanski (wlasc. Ignatiew Iwan) 55 57 Kin Cecylia 40, 46 Kirchner Hanna 23 KleszczyAski Zdzislaw 24 Kolaczkowski Stefan 19, 115 KoltoAski Aleksander 63 Korzeniewska Ewa 132 Kosidowski Zenon 17 Kotula Adam 36 Kowalczykowa Alina 5, 18, 63, 79 Kozikowski Edward 19, 28, 81 Kozlowski Czeslaw Jastrz^biec 76 Krahelska Haiina 111
136 Krakowski Piotr 36.,.. Kriuczkow Dimitrij 57 Kruczkowski Leon 24, 25 Kruczonych Aleksiej 52, 57, 59 Krzyzanowski Julian 33 Kulbin Nikolaj 54 Kuprin Aleksandr 57 Kurek Jalu 26, 97 Kuzmin Michail 57, Lam Andrzej 34, 50, 63, 69, 72, 73, 131 LechoA Jan (wlasc. Serafinowicz Leszek) 15, 17, 63, 85 Lenin Wladimir (wlasc. Uljanow) 1Ö7 Lesmian Boleslaw 19, 115, 118 Lier Henri van 78 Liwszyc Benedikt 54, 58 Lucini Gian Pietro 41, 43, 44 Lukacs György 35 Luti Giorgio 40, 47 Lochwicka Mirra 55 Lopalewski Tadeusz 79, 84 Majakowski Wladimir 45, 52, 53, 57 61, 97, 104, 105, 107, 108, 111, 130 Mallarme Stephane 38, 40, 41, 53 Maria Federico de 43, 44 Marinetti Filippo Tommaso 34, 36 55, 59, 61, 62, 66, 67, 76, 87, 91, 98, 116 Markiewicz Henryk 11, 33, 34 Markov Vladimir 53, 54, 57, 58, 59 Marks Karol 106, 107 Maszinski S. O. 33 Matejko Aleksander 7, 9, 10 Mathauzer Zdenek 36, 53, 54 Matjuszyn Michail 54 M^czka Jözef 24 Meyerhold Wsiewolod 61 Mickiewicz Adam 103 Milawski B. 97 Miller Jan Nepomucen 19, 22, 114, 115 Milosz Czeslaw 27, 28.. Mlodozeniec Stanislaw 5, 16, 20, 27, 70, 80, 89, 94 97, 99, 100, 106, 117 120, 122 124, 128, 129, 132 Morasso Mario 39 Morawska Hanna 42 ' Morse Samuel 67 Mussolini Benito 46 Nalkowski Waclaw 108 Nevinson C. R. W. 45 Nezval Viteäslav 107 Niekrasow Nikolaj 53 Nietzsche Friedrich 48, 49, 54 Niezabitowski Edward Lubicz 114 Nizen Jekaterina 58 NowaczyAski Adolf 17 OkopieA-SlawiAska Aleksandra 125 Olimpow Konstantin (wlasc. Fofanow) 55 Olmsted Michel S. 7 Orsyd (wlasc. Limprechtöwna Anna) 62 Ortega y Gasset Jose 114 Palazzeschi Aldo 43, 47, 48 Panteo TuUio 41 Papini Giovanni 39, 40, 46, 47, 48 Pasternak Boris 60 Peguy Charles 40 Peiper Tadeusz 5, 20, 22, 26, 52, 69, 70, 73, 83, 105, 106, 127, 129 Peterajova Ludmila 48 Picon Gaetan 61 Piechal Marian 28 Pietrzak Michal 28 Poggioli Renato 35 Pollaköwna Joanna 5 Pomorska Krystyna 61 Pratella Francesco 54 Previati Gaetano 44 PrezzoUini Giuseppe 40 Prokop Jan 13, 63 Pronaszko Andrzej 12 Pronaszko Zbigniew 12 Przybos Julian 20, 26, 106 Przybyszewski Stanislaw 16, 18, 131 Pugaczow Jemielian 123 Puszkin Aleksandr 53, 57 Radziszewski W. 97 Ratajczak Dobrochna 92 Rawinski Marian 24, 108, 122 Razin Stienka (wlasc. Stiepan) 61, 123 Remizow Aleksiej 57 Relidzynski Jözef 24 Reymont Wladyslaw Stanislaw 12, 122 Rimbaud Arthur 38, 40, 75, 76, 86 Romani Romolo 44
137 RossijaAski M, (wlasc. Zak Lew) 60 Rousset Jean 33 Rudner Karol 67 Rudnicki, wlasciciel kawiarni 30 Russolo Luigi 44 Rylko Zdzislaw 52 Rytard Jerzy Mieczyslaw (wlaäc. Kozlowski Mieczyslaw) 65, 76, 81 Salcstein Mieczyslaw 64 Sapegno Natalino 40 Schaukai Richard 40 Schnür-Peplowski Stanislaw 121 Sebyla Wladyslaw 28, 30 Sebylowa Sabina 30 Segantini Giovanni 44 Settimelli Emilio 46 Severini Gino 44, 48 SierotwiAski Stanislaw 125 Siewierianin Igor (wlaäc. Lotariew) 55, 57, 84 Skriabin Aleksandr 83 Skwarczynska Stefania 5, 116, 120, 122 Skwarczynski Adam 17, 27 SlawiAski Janusz 5 7, 16, 20, 25, 73, 125 Slobodnik Wlodzimierz 64 Slonimski Antoni 5, 17, 21, 63, 75 77, 81, 85, 106 Soffici Ardengo 46, 47, 48 Solecki Leon 65 Sologub Fiodor 57 Solowiow Wladimir 54 Spengler Oswald 114 Staff Leopold 85, 119 Stande Stanislaw Ryszard 104, 109, 111 Stawar Andrzej 24, 25 Stern Anatol 5, 16 18, 20, 27, 52, 64 68, 69, 70 78, 80, 82, 87, 88, 90, 91, 95, 97, 98, 100, 103 109, 113, 114, 116, 117, 126, 128 130, 132 Stradecki Janusz 6, 9, 17, 18 Strohsovä Eva 62 Strumph-Wcjtkiewicz Stanislaw 65, 84 Stryjenska Zofia 122 Stur Jan (wlasc. Feingold Hersz) 8, 15, 16, 19, 21, 77, 114 Strzeminski Wladyslaw 98 Szabolcsi Miklos 35 SzczepiAska Joanna 19 Szczuka Mieczyslaw 98 Szela Jakub 121 123 Szenwald Lucjan 21, 28 Szerszeniewicz Wadim 54, 59 Szirokow Pawel 56 Szklowski Wiktor 59 Szymanski Edward 28 Spiewak Jan 57, 59, 72 Tatlin Wladimir 61 Teige Karel 107 Themerson Stefan 97 Themersonowa Franciszka 97 Thieghem Paul van 33 Tierentiew Igor 59 Timofiejew W. W. 61 Tolstoj Lew 57 Tomaszewski Boris 126, 130 Trzynadlowski Jan 61 Tuwim Julian 5, 16, 17, 24, 63, 75, 76, 77, 84, 88, 89, 118, 130, 131 Tynianow Jurij 59 Tzara Tristan 51, 130 Viele-Griffin Francis 41 Verhaeren Emile 39 Verlaine Paul 38, 43 Wandurski Witold 20, 104, 105, 109, 111 Warren Austin 33 Wat Aleksander (wlaäc. Chwat) 17, 65, 70, 72, 75, 82, 83, 85, 86, 88, 89, 95, 97, 100, 113, 114, 126, 128 130, 132 Wazyk Adam 26, 52, 86 Wellek Rene 33 Whitman Walt 39, 50, 53, 76, 90 Wieczorka Tatiana (wlasc. Tolstoj) 59 WierzyAski Kazimierz 16, 17, 76, 77, 84 Winawer Karol 107 Witkiewicz Stanislaw Ignacy (Witkacy) 19, 20, 92, 114, 131 Wittlin Jözef 19, 106, 114 Wojciechowski Aleksander 12 Wojnar Irena 11 Wojtkiewicz Witold 13 Wolkow Anatolij 61 Woroszylski Wiktor 45, 58, 60, 61 Wyka Kazimierz 11, 12, 63, 85, 121, 132 Wyka Marta 5 Wyspianski Stanislaw 12, 85, 121, 122 Zagörski Jerzy 28
138 Zawistowski Wladyslaw 18 ZawodziAski Karol Wiktor 27 Zaworska Helena 5, 43, 48, 49, 50 Zdaniewicz Uia 59, 60 Zegadlowicz Emil 19, 21, 27, 81, 115, 122 Ziejka Franciszek 122 Ziomek Jözef Maksymilian 30 Znaniecki Florian 114 Zola Emile 39 Zabicki Zbigniew 7, 23 Zarnowski Jözef 29 Zeromski Stefan 12, 17, 52, 79, 106, 121 Zurowski Maciej 39, 49, 51, 52
SPIS TRESCI Od Autora 5 I. Spoleczne uwarunkowania grup literackich w Polsce mi^dzywojennej.. 7 il. Grupa literacka. Wybrane zagadnienia 7 2. U podstaw nowego okresu literackiego 11 3. Grupy literackie po roku 1918 16 4. Wobec tradycji 24 5. Grupy a instytucje zycia literackiego 25 II. Futuryzm. Chronologia i programy prqdu 32 1. Pr^d literacki. Zarys problematyki 32 2. Marinettyzm i futuryzm wloski 38 3. Najblizsze konteksty ruchu dadaizm i programy Apollinaire'a. 50 4. Od egopoezji do Nowego LEF-u". Futuryzm w Rosji 52 5. Polski program futuryzmu 62 III. Elementy jwetyki immanentnej polskiego futuryzmu 74 1. Od symbolisitycznego urbanizmu do dadaistycznej Gga..... 74 2. Z cywilizacjq i przeciw niej 89 3. Literatura na lewo 100 4. Wobec prymitywu i poezji ludowej 114 rv. Legenda polskiego futuryzmu 125 Indeks nazwisk 134 Str.
POLSKA AKADEMIA' NAUK INSTYTUT ibadaivf LITERACKICH TEKST I JEZYK PROBLEMY SEMANTYCZNE Praca zbiorowa pod redakcjq ^ MARI^ RENA WMAYENOW^ WROCLAW. WARSZAWA KRAKOW GDANSK ZAKLAD NARODOWY IMIENIA OSSOLINSKICH WYDAWNICTWO POLSKIEJ AKADEMU NAUK 1974
SPIS TEESCI Btr. Od Redakcji. 7 Jan Firbas O poj^ciu dynamicznosci wypowiedzenioxvej w teorii funkejonalnej perspektywy zdania (z j^zyka czeskiego przel. A. Budzynaka) 9 Frantisek Daneä Semantyczna i tematyczna struktura zdania i tekstu (z j^zyka czeskiego prz^. Maria Renata Mayenowa) 23 Krystyna Pisarkowa O spöjnosei tekstu möwionego... 41 Zygmunt Saloni O nwzuwosciach elipsy okreslenia ezasownika w polskim temoie wielozdaniowym 73 Miroslav Öervenka O tematyeznym nast^pstwie: na materiale czeskich tekstöw poetyckich (z JQzyka czeskiego przel. E. Nadolska) 85 Margarita J. Lekomoeva Uwagi o strukturze semantyeznej tekstu poetyckiego (z j^zyka roayjskiego przd. Zofia Balakier) 99.Jerzy Bartminski O spöjnosei pie^ni ludowej 107 Teresa Dobrzynska O poczqtkaeh i koncach bajek zwierz^cych 131 Luoylla Pszczolowska Metafory dewi^kowe w poezji i ich motywacja 165 Jurij D. Apresjan Antonimy leksykalne i przeksztalcenia wyrazen antonimicznych (z j^zyka rosyjskiego przel. Elzbieta Janus) 177 Maria Karpluk Semantyczne podstawy zmian rodzaju gramatycznego w polszczyznie XVI w. 201 Jad-n-iga Puzynina O modalnosci w polskioti derywataoh 225 Ifenata Grzegorczykowa Tijpy semantyczne przyslöwköw temporalnych w j^zyku polskim, 235 \^licja Xagörko Ilosciowy opis kategorii nazw wykonawcöw czynnosci w systemie i tekstach wspölezesnego j^zyka polskiego 243 farlwiga SamboT X zagadnien semantyki derywatöw rzadkieh 271»laria Renata Mayenowa Teoria tekstu a tradycyjne zagadnienia poetyki 299
POLSKA AKADEMIA NAUK INSTYTUT BADAN "LITERACKICH BADANIA NAD KRYTYKA LITERACKA POD REDAKCJA JÄNUSZA SLAWmSKIEGO WROCLAW WARSZAWA KRAKOW GDANSK ZAKLAD NARODOWY IMIENIA OSSOLINSKICH WYDAWNICTWO POLSKIEJ AKADEMU NAUK 1974
Janusz Jan SlawiAski SPIS TRESCI Krytyka literacka jako przedmiot badaii historycznoliterackich., '. 7 Prokop Krytyka jako nierozumienie dziela.. 27 Jerzy Kmita ' Oceny krytycznoliterackie jako zrödlo historyczne 33 Frantiäek Miko Wartoiciowanie i analiza dziela literackiego (ze slowackiego przelozyj Janusz SlawiAski) ;..... 57 Marek Gumkowski, Janusz Pawlowski O toieloglosowoici tekstu krytycznego 67 Marian Plachecki, Krzysztof Zaleski Metatekst w tekscie krytycznym 81 Kazimierz BartoszyAski Pograntcza krytyki literackiej....... ;.. 95 Krzysztof Dybciak, Tadeusz Witkowski Wypowiedi poetycka jako akt krytyczny.121 Irena Kitowiczowa O zadaniach krytyki literacfciej laf 1800 1820. ' 133 Ewa Szary-Matywiecka Od krytyki ignorancji do krytyki kompeteneji 161 Henryk Markiewicz Jak byl zrobiony Beniaminek" 181 Andrzej Biernackj Krytyka i historia literatury. Korbut KridZ Elzenberg: nieporozumienia powracajqce 193 Stefan Sawicki O syntetycznym ujmowaniu literatury 203 Indeks nazwisk (opräc. K. OkopieA) 215
INDEKS NAZWISK Opracowal Krzysztof OkopieA Adamczewski Stanislaw 190 Adler Alfred 36 Aigner Chrystian Piotr 137 Alisowa T. B. 60 Archer William 54 Austin Lloyd James 168 Bachelard Gaston 102 Bachtin Michail Michajlowicz 68, 111, 162 Baczko Bronislaw 141 BaczyAski Stanislaw 100, 104 Bagin Albin 57 Baluch Jacek 213 Balzac Honorfe de 172 Bandrowski-Kaden Juliusz 181, 182 Barnett H. G. 210 Bars Henry 99, 103 \ Barthes Roland 98 100, 104, 105, 108, 111, 118, 144, 172 BartoszyAski Kazimierz 14, 95 120 Baudelaire Charles Pierre 117, 129, 161 164, 167, 171 179 Bellour Raymond 105 Belcikowski Adam 194 Bentkowski Feliks Jan 146 Benveniste fimille HO, 162, 163 Berent Waclaw 189 Bergson Henri 201 Bialoszewski Miron 129 Biegeleisen Henryk 194 Biernacki Andrzej 193 202 BloAski Jan 98, 105 Boileau Nicolas 135 Borowski Leon 155, 156 Borowy Waclaw 193, 197, 199, 202 Bouilhet Louis 169 Boy-Zelefiski Tadeusz zob. Zelefiski Tadeusz (pseud. Boy), Braudel Fernand 20 Braun Jerzy 181, 183, 190 Breiter Emil 199 BrodziÄsk'i Kazimierz 82, 141, 151 153, 155, 157, 158 Brooks Cleanth HO -.,! Bryll Ernest 125, 127, 130 Brzozowski Stanislaw 91, 106, 181, i82, 187, 197 Budzyk Kazimierz 22, 83, 96, 129, 133 Burek Tomasz 8, 89, 91 Bums Robert 125 Butor Michel 102, 104, 105 Champfleury Jules 172 Chlebowski Bronislaw 194, 195, 200, 202 Chmielowski Piotr 133, 194, 195 Chodkiewicz Aleksander 136, 137 Chodynicki Ignacy 146 Chomsky Noam 37 39, 60 Chrzanowski Ignacy 133, 207 Chwalewik Witold 102 Corneille Pierre 54, 150 Croce Benedetto 202 Custine Adolphe de 172 CywiAski Stanislaw 190, 207 Czachowska Jadwiga 8, 106 Czajkowskl Pawö 135 Danek Danuta 68, 103, 107, 108, 111, 112, 124 Dqbrowska Maria 199 Dembowski Edward 84, 207, 210, 211 Derrida Jacques 167 Descartes Rene 201
216 Dobrzycki Stanislaw 133, 208 Doroszewski Witold 203 Dostojewski Fiodor Michajlowicz 111 Dybciak Krzysztof 14, 121 131 Eliot Thomas Stearns 53, 54, 98, 102, 103, 117, 121, 134 Elzenberg Henryk 197 201 Engels Friedrich 168, 170 Fayolle Roger 95 FeliAski Alojzy 142, 151 Fergusson Francis 53, 54 Ffeval Paul 172 Fichte Johann Gottlieb 152 Fik Ignacy 181, 182, 192 Flaubert AchUle 176 Flaubert Gustave 161 163, 165 179 Foucault Michel 143 Fredro Aleksander 203 Fredro Andrzej Maksymilian 147 Freud Sigmund 35, 182 Frey G. 165 Fromm Erich 36 Frycz Modrzewski "Andrzej zob, Modrzewski Frycz Andrzej Fryde. Ludwik 200 Gall Anonim 127 Geiger Moritz 105 Genette G^rard 104 Gide Andr6 106 Glowala Wojciech 8 GlowiAski Michal 8, 101, 106, 108, 110, 112 Goetel Ferdynand 182 Gombrowicz Witold 27, 28, 209 Gomulicki Juliusz Wiktor 133, 140, 203 GoszczyAski Seweryn 84, 86 Grabowski Michal 88 Grabowski Tadeusz 133 Grajewski Wincenty 163 Grochowiak Stanislaw 125, 129 Groddeck Gotfryd Ernest 137, 148 Grzymala-Siedlecki Adam zob. Siedlecki Grzymala Adam Gumkowski Marek 67 79 Guyau Jean Marie 82 Guze Joanna 102 Hamburger Käte 110 Hausenblas Karel 59 Hauser Arnold 103 Hegel Georg Wilhelm Friedrich 211 Hennequin ßmile 82 Herbert Zbigniew 125 127 Hernas Czeslaw 204 Hjelmslev Louis 58 Hoff mann Ernst Theodor Amadeus 111 Homer 144, 155 Honour Hugh 139 Hopensztand Jakub Dawid 173 Horacy (Quintus Horatius Flaccus) 125 Ibsen Henrik 54, 84 Ingarden Roman 36 38, 40, 44, 45, 50, 62, 105, 117 lonesco Eugene 29 Irzykowski Karol 8, 9, 14, 105, 106, 111, 181 192 Iwanow Wiaczeslaw Wsiewolodowicz 163 Jakobson Roman 68, 143, 179 Jakubowski Jan Zygmunt 214 Janion Maria 101, 103, 104, 205, 212 JasiAska Maria 108 Jeffrey R. O. 43 Jung Carl Gustav 36 Juszczak Wieslaw 102, 104 Kaden Bandrowski Juliusz zob. Bandrowski-Kaden Juliusz Kallenbach Jözef 194, 195 Kamionkowa Janina 103, 147, 157 Kant Immanuel 152, 201 Karcewski Siergiej Osipowicz 58, 170 KarpiAski Franciszek 136, 146 KarpiAski Wojciech 95, 104 Kasprowicz Jan 199 Katon Mlodszy (Marcus Porcius Cato Uticensis) 136, 137 Kaulfuss Jan Samuel 136 Kijowski Andrzej 162, 174, 200 Kirchner Hanna 8 Kisielewski Stefan 181, 182 Kitowiczowa Irena 133 159 Kleiner Juliusz 203, 209 Klimowicz Mieczyslaw 204 Klonowic Sebastian Fabian 138, 139 Klopstock Fredrlch Gottlieb 138
217 Kmita Jerzy 33 55 Kochanowski Jan 209 Kock Charles Paul de 172 Kolaczkowski Stefan 197 Komornicka Maria 86 KoniAski Karol Ludwik 181, 190 KopczyAski Onufry Andrzej 138, 139 Korbut Gabriel 193 197, 199 Korzeniewski Bohdan 158 Kostkiewiczowa Teresa 146 Krahelska Haiina 103 Krasicki Ignacy 141, 146, 173 KrasiAski Zygmunt 84 Kridl Manfred 194 197, 201 Kristeva Julia 108, 109, 111 Kruczkowski Leon 190 KryAski Adam Antoni 185 KrzemieA Wiktoria 108 Krzywicka Irena 189 Krzywicki Ludwik 84, 86 Krzyzanowski Julian 193, 203, 204 Kubacki Waclaw 99, 100, 103, 116 Kulczycka Janina 200 Kummer Werner HO Kurysiowa krystyna 95 Lalande Andre 196 Lanson Gustave 196 La Rochefoucauld Franpois de 147 Lautreamont de (wlasc. Isidore Luden Ducasse) 31 Lechicki Czeslaw 190 Leibniz Gottfried Wilhelm 201 Lern Stanislaw 106, 113 Leonardo da Vinci 106 Le Sage Laurent 95 Levi-Strauss Claude 105, 161 Locke John 201 Lorentowicz Jan 186 Lotman Jurij Michajlowicz 61, 62, 65, 165, 168 Lubicz Zaleski Zygmunt zob. Zaleski Lubicz Zygmunt L^ski J. P. 136 Macherey Pierre 102, 104 Maciejewski Marian 152 Maciejowski Waclaw Aleksander 211 Maj Witold 126 Majorkiewicz Jan 207, 211 Mallarme Stephane 101 Malecki Antoni 209 Markiewicz Henryk 49, 101,.113, 114, 134, 143, 181 192, 197, 200 Marks Karl 168, 170 Matuszewski Ignacy 8, 82, 87, 197 Mauron Charles 158 Mayenowa Maria Renata 88 Mickiewicz Adam 51, 52, 125, 183, 203, 207, 210, 211 Miko Frantiäek 57 65 Milaszewski Stanislaw 190 Milosz Czeslaw 123 Mochnacki Maurycy 154 Modrzewski Frycz Andrzej 206 Modzelewska Natalia 111 Moliere (wlasc. Jean Baptiste Poquelin) 185 Morawski Franciszek 150, 152 Mukafovsky Jan 50, 51, 91, 210 Musnicki Nikodem 142, 146 Nalkowska Zofia 182 Nezval Vitezslav 50, 51 Niemojowska Maria 96, 121 Nietzsche Friedrich Wilhelm 201 Norwid Cyprian Kamil 42, 123, 165, 203, 209 Novalis (wlasc. Friedrich Leopold von Hardenberg) 111 NowaczyAski Adolf 182, 190 Nowak Leszek 38 Odebrecht Rudolf 45 Okonska Alicja 193 OkopieA-Slawinska Aleksandra 83, 112, 128 Okraszewski Stanislaw 145, 151 Opacki Ireneusz 152 Ortwin Ostap 8, 106 Osinski Ludwik 158 Ostrorög Jan 206 Pajgert Jözef 140, 148 Pascal Blaise 187 Pawlowski Janusz 67 79 Peiper Tadeusz 123, 181 Peirce Charles Sanders 165 Picard Raymond 104