POPE JOHN PAUL II STATE SCHOOL OF HIGHER EDUCATION IN BIA A PODLASKA Medical aspects of civilization diseases in the modern world Medyczne aspekty chorób cywilizacyjnych we wspó czesnym wiecie Edited by Barbara Soko owska Bia a Podlaska, wrzesie 2013
Scienti c Reviewers: Prof. dr hab. Zbigniew Borz cki Prof. dr hab. Jadwiga Daniluk Prof. dr hab. Janusz Schabowski Copyright 2013 by Pa stwowa Szko a Wy sza im. Papie a Jana Paw a II w Bia ej Podlaskiej ISBN 978-83-61044-15-4 Nak ad: 100 egzemplarzy Liczba ark. wyd.: 8,7 Editorial address: Instytut Zdrowia Pa stwowa Szko a Wy sza im. Papie a Jana Paw a II w Bia ej Podlaskiej 21-500 Bia a Podlaska ul. Sidorska 102, tel. (083) 344 99 18 e-mail: zdrowie@pswbp.pl Image on the cover: Adam Spisacki Printing, binding and cover design: Agencja Reklamowa TOP, ul. Toru ska 148, 87-800 W oc awek, tel.: 54 423 20 40, fax: 54 423 20 80, www.agencjatop.pl
Contents Foreword... 7 I. Clinical aspects in modern medicine I. Aspekty kliniczne w medycynie wspó czesnej Marek Tomaszewski, Sylwia Ciemi ga, Gra yna Olchowik, Monika Tomaszewska, Marcin Mandryk Irritable bowel syndrome and quality of life... 11 Zespó jelita dra liwego, a jako ycia Marek Tomaszewski, Gra yna Olchowik, Monika Tomaszewska Asthma-consciousness disorders and disease progression... 25 Astma oskrzelowa- wiadomo schorzenia, a post p choroby Marek Tomaszewski, Ewelina K dra, Gra yna Olchowik, Monika Tomaszewska, Marcin Mandryk Gastricand duodenal ulcers, and human consciousness... 34 Choroba wrzodowa o dka i dwunastnicy, a wiadomo cz owieka Marek Tomaszewski, Gra yna Olchowik, Monika Tomaszewska Liver cirrhosis- disease awareness and dietary behavior... 46 Marsko w troby- wiadomo schorzenia, a post powanie dietetyczne Marta Nowak Sexual dimorphism of cephalo- and somatometric parameters and body components of rural children and youth from the Subcarpathian region at the beginning of the 21st century... 55 Dymor zm p ciowy parametrów cefalo- i somatometrycznych oraz komponentów cia a dzieci i m odzie y wiejskiej z regionu Podkarpacia na pocz tku XXI wieku El bieta Bernaciak, Ma gorzata Lesicka-Sawicka, Jolanta Barzowska Feeling the coherence at women with the diagnosed cancer of the breast... 78 Poczucie koherencji u kobiet z rozpoznan chorob nowotworow piersi 3
Medical aspects of civilization diseases in the modern world Krzysztof Jeziorski Gastro-entero-pancreatic neuroendocrine tumors a challenging group of rare neoplasms... 87 Guzy neuroendokrynne uk adu pokarmowego wyzwanie terapeutyczne rzadkich nowotworów Wojciech Jó wicki, Mateusz Matusiak, Cezary Jochymski, Anna Koper, Krzysztof P awski, Anna A. Bro yna Estrogen (ER), progesterone (PR) and human epidermal growth factor HER-2 receptors expression status in breast cancers: study on the patients population at the Oncology Centre in Bydgoszcz... 94 Status ekspresji receptorów estrogenowych (ER), progesteronowych (PR) i ludzkiego epidermalnego czynnika wzrostu HER-2 w rakach piersi: badania populacji pacjentek Centrum Onkologii w Bydgoszczy Maciej Kisiel, Dariusz Kacik, Ma gorzata Konon-Kisiel Long-term results of the incision and resection of the bladder neck with bladder outlet obstruction based on the own material.... 107 Odleg e wyniki naci cia i resekcji szyi p cherza moczowego z powodu przeszkody podp cherzowej w materiale w asnym Edyta Guty, Magdalena Kozimala, Ma gorzata Dziechcia, Luiza Balicka Adamik, Joanna I ecka Assessment of functional capacity in patients with dementia... 115 Ocena sprawno ci funkcjonalnej pacjentów z ot pieniem Edyta Guty, Magdalena Kozimala, Ma gorzata Dziechcia, Luiza Balicka Adamik, Factors in uencing the occurrence of urinary incontinence in patients of psycho-geriatric ward... 129 Czynniki wp ywaj ce na wyst powanie nietrzymania moczu w ród pacjentów oddzia u psychogeriatrycznego Dariusz Kacik, Maciej Kisiel TUR syndrome - pathophysiology, symptoms, diagnosis and treatment.... 139 Zespó poresekcyjny (TUR syndrom) - pato zjologia, objawy, diagnostyka i leczenie 4
Contents Anna A. Bro yna, Anna Gutowska, Cezary Jochymski, Wies awa Windorbska, Ryszard Go da, Wojciech Jó wicki Epidermal growth factor receptor type 2 (HER-2) expression in gastric cancer a correlation between clinical and histological features in patients at the Oncology Centre in Bydgoszcz... 148 Ekspresja naskórkowego czynnika wzrostu typu 2 (HER-2) w raku o dka - korelacja cech klinicznych i histologicznych u pacjentów Centrum Onkologii w Bydgoszczy Renata G adka, El bieta Ma ecka Stroke prevention as practiced by nurse professionals in the Silesian Voivodship... 162 Stosowanie pro laktyki udaru mózgu przez grup zawodow piel gniarek w województwie l skim Alicja Karwowska, Marek Gacko, Anna Milewska, Jan Karczewski Epidemiological analysis of potential risk factors for abdominal aortic aneurysms - preliminary results... 181 Analiza epidemiologiczna potencjalnych czynników ryzyka wyst powania t tniaków aorty brzusznej wyniki wst pne Gustaw Wójcik, Jolanta Piskorz, Teresa Stawi ska, Barbara Soko owska, W odzimierz Bulikowski Diagnostic methods used in detecting aortic aneurysm... 193 Metody diagnostyczne stosowane w wykrywaniu t tniaków aorty Pawe Koz owski Venous thromboembolic disease potentially life-threatening clinical problem... 201 ylna choroba zakrzepowo-zatorowa potencjalnie gro ny dla ycia problem kliniczny Anna Kr giel, Marlena Zakrzewska Stroke pain and shoulder dysfunction... 210 Udar mózgu ból i dysfunkcja barku Ewa Rudnicka Dro ak, Justyna Natora, Ewa Dutczak, Robert Sambor The epidemiology of multiple sclerosis, the potential factors causing and affecting the course of the disease... 224 Epidemiologia stwardnienia rozsianego, potencjalne czynniki wywo uj ce i wp ywaj ce na przebieg choroby 5
Medical aspects of civilization diseases in the modern world II. Transplantation of organs according to the survey of public opinion II.Transplantacja narz dów w wietle bada opinii publicznej E dyta Letka-Paralusz, Anna Kukielczak, Marta Bro yna, Karolina Sobczyk, Karolina J dryszek The level of education as a determinant of awareness in the eld of organs transplantation in the selected populations... 235 Poziom wykszta cenia jako czynnik determinuj cy wiadomo z zakresu transplantacji narz dów w wybranych populacjach Edyta Letka-Paralusz, Anna Kukielczak, Marta Bro yna, Karolina Sobczyk, Karolina J dryszek Has Poland already overcome a resistance to transplantation? Public opinion about organ transplantation... 250 Czy w Polsce pokonano ju niech do transplantacji? Opinie spo eczne dotycz ce przeszczepiania organów 6