Diagnoza Miasta Głogów Część jakościowa Warszawa, grudzień 2011 SPIS TREŚCI
1. BADANIE ZASPOKOJENIA POTRZEB SPOŁECZNYCH MIESZKAŃCÓW GŁOGOWA... 3 2. ANALIZA PROBLEMÓW MIASTA GŁOGÓW... 7 3. CZYNNIKI ROZWOJOWE MIASTA GŁOGÓW... 12 2
1. BADANIE ZASPOKOJENIA POTRZEB SPOŁECZNYCH MIESZKAŃCÓW GŁOGOWA Różnorodne potrzeby ludzi oraz dążenie do ich zaspokojenia są podstawą podejmowania wszelkich działań. Ocena obecnego stopnia zaspokojenia potrzeb mieszkańców miasta stanowi ważną informację w procesie pracy nad strategią rozwoju miasta. W związku z tym w ramach opracowywania Strategii Rozwoju Miasta Głogowa do roku 2026 została zrealizowane badanie ankietowe Ocena zaspokojenia potrzeb społecznych mieszkańców miasta Głogów. Ankieta została przeprowadzana przy użyciu Platformy internetowej Cyfrowy Manager w dniach 8.06.2011-6.09.2011. Udział w badaniu można było wziąć po otrzymaniu bezpośredniego dostępu do Platformy bądź po otrzymaniu linku do strony z ankietą i wypełnieniu jej przy użyciu specjalnego PINu. Bezpośredni dostęp do Platformy otrzymało 56 osób, spośród których 13 wypełniło ankietę. Ponadto, wygenerowano 1216 PINów, przy czym 116 linków zostało przesłane do osób, które zgłosiły chęć do wzięcia udziału w ankiecie po opublikowaniu artykułu na ten temat na stronie Miasta. Łącznie ankietę wypełniło 241 osób. W ankiecie zostało wymienionych 15 potrzeb: Zabezpieczenie materialne obejmujące: poziom dochodów, strukturę dochodów, możliwość zachowania, odtwarzania i powiększania dochodów, Wyżywienie obejmujące: jakość wody pitnej, jakość żywności produkowanej na swoim terenie, dostępność produktów żywnościowych, skalę ewentualnego niedożywienia, kulturę i racjonalność żywienia, dostęp do zbiorowych form żywienia, Schronienie obejmujące: możliwość samodzielnego zamieszkiwania, standard mieszkań, typ budynków mieszkalnych, skalę ewentualnej bezdomności, Bezpieczeństwo obejmujące: zagrożenia przestępczością, zagrożenia spokoju publicznego, zagrożenia związane z ruchem komunikacyjnym, zagrożenia zdarzeniami losowymi, Zdrowie i życie obejmujące: przeciętną długość trwania życia, umieralność niemowląt, zachorowalność, w tym na choroby przewlekłe, choroby cywilizacyjne, zagrożenie zdrowia i życia wynikające z zachowań patologicznych, udział niepełnosprawnych, dostęp do otwartego i zamkniętego lecznictwa, styl życia, Opieka obejmujące: opiekę nad dziećmi, nad niepełnosprawnymi, nad osobami w podeszłym wieku, nad osobami niedostosowanymi społecznie, Rozwój ludzi obejmujące: długość kształcenia szkolnego, jakość kształcenia, poziom wykształcenia mieszkańców, czas poświęcony rozwojowi fizycznemu, poziom rozwoju fizycznego, czas na rozwój emocjonalny i duchowy, Rekreacja, wypoczynek, przyjemności obejmujące: ilość czasu wolnego, dostęp do różnorodnych form rekreacji i wypoczynku, jakość (poziom rekreacji i wypoczynku), 3
Kultura, poznanie i kreacja otoczenia obejmujące: poziom biernego uczestnictwa w kulturze, poziom uczestnictwa czynnego w kulturze, dostęp do różnorodnej oferty kulturalnej, możliwość oddziaływania na otoczenie materialne i społeczne, Kontakty społeczne, więź grupowa obejmujące: stopień integracji społeczności lokalnych, stopień zorganizowania społeczności lokalnych, tolerancyjność, ofiarność, lojalność grupową, Swoboda i łatwość kontaktów przestrzennych obejmujące: różnorodność, niezawodność i wygodę w nawiązywaniu kontaktów, koszt kontaktów, czas zużywany na realizowanie kontaktów, Poczucie użyteczności, uznanie, akceptacja, gratyfikacja obejmujące: możliwość aktywności zawodowej, możliwość aktywności pozazawodowej, poziom uczestnictwa w aktywnościach, mechanizmy gratyfikacji, poziom satysfakcji materialnej i niematerialnej, Przynależność do miejsca, ład przestrzenny obejmujący: identyfikację z miejscem, poziom uczestnictwa w zarządzaniu miastem, orientację w przestrzeni, walory estetyczne, historyczne i symboliczne, Wartości moralne i potrzeby religijne obejmujące: obecność autorytetów, poczucie wolności przekonań, dostępność do miejsc kultu, tolerancyjność dla różnych wyznań, Potrzeby konsumenckie/ilość i jakość obiektów handlowych i usługowych obejmujące: dostępność do obiektów handlowych i usługowych, zróżnicowanie obiektów handlowych i usługowych. Zadaniem respondentów była ocena poziomu zaspokojenia wyżej wymienionych potrzeb, przyznając każdej z nich punkty w skali od 0 do 10, przy czym 0 oznaczało brak zaspokojenia potrzeby natomiast 10 oznaczało pełne zaspokojenie potrzeby. Wyniki ankiety przedstawiają się następująco: 4
Tabela 1 Wyniki ankiety Ocena zaspokojenia potrzeb społecznych mieszkańców miasta Głogów Źródło: Opracowanie własne 5
Wykres 1 Wyniki ankiety Ocena zaspokojenia potrzeb społecznych mieszkańców miasta Głogów wartości średnie Źródło: Opracowanie własne Zaspokojenia wszystkich potrzeb analizowanych w ankiecie zostało ocenione na 5,2 punktu. Najwyższa ocena została osiągnięta w przypadku zagadnień związanych z wyżywieniem oraz schronieniem. Powyżej średniej znalazło się również zaspokojenie potrzeb w zakresie: Wartości moralnych i potrzeb religijnych, Bezpieczeństwa, Przynależności do miejsca, ładu przestrzennego, Swobody i łatwości kontaktów przestrzennych, Potrzeb konsumenckich. Najgorzej mieszkańcy Głogowa ocenili możliwości jakie dostarcza Miasto w zakresie rekreacja, wypoczynku i przyjemności. Nisko zostały ocenione również kwestie związane z rozwojem kapitału ludzkiego oraz z kulturą, poznaniem i kreacją otoczenia. 6
2. ANALIZA PROBLEMÓW MIASTA GŁOGÓW W trakcie pracy warsztatowej uczestnicy zidentyfikowali problemy Miasta w ramach wyznaczonych obszarów: 1. Zaspokojenie potrzeb mieszkańców. 2. Potencjały i zasoby Miasta. 3. Gospodarka i promocji Miasta. Problem jest to nieakceptowana sytuacja odnosząca się do podmiotu strategii, uniemożliwiająca utrzymanie pożądanego stanu lub osiągnięcie zamierzonych celów/rezultatów. Problem, to także nieakceptowany skutek oddziaływania wewnętrznych lub zewnętrznych czynników rozwojowych. Poniżej przedstawione są problemy określone w poszczególnych obszarach tematycznych. Tabela 2 Analiza problemów w zakresie zaspokojenia potrzeb mieszkańców Zakres Główne problemy zabezpieczenie materialne (poziom Ponadnormatywne zróżnicowanie dochodów wśród osób dochodów; struktura dochodów; pracujących dla głównego pracodawcy i zatrudnionych w możliwość zachowania, odtwarzania przedsiębiorstwach usługowych i produkcyjnych. powiększania dochodów), Monokultura zatrudnienia, przemysł wydobywczo-przetwórczy miedzi (45% bezpośrednio lub pośrednio pracuje w firmie głównego pracodawcy i budownictwie). Rynek pracy pracodawcy. Wysokie płace występujące na rynku pracy (silna konkurencja dla przedsiębiorstw sektora produkcyjnego). Ograniczone możliwości powiększania dochodów w zakresie produkcji w Mieście. Ograniczanie zatrudnienia przez głównego pracodawcę w Mieście. Korporacyjny (hermetyczny) charakter głównego pracodawcy w Mieście. Brak tradycji gospodarczych i rzemieślniczych. Niewystarczające wsparcie drobnej przedsiębiorczości lokalnej w zakresie podatków i opłat. Niewystarczająco rozwinięta polityka Miasta wspierająca trwałość zatrudnienia w lokalnych firmach. Duże bezrobocie, szczególnie wśród młodzieży ok.30 %- tj. ok. 1500 osób. Niskie zainteresowanie inwestorów Miastem ze względu na zbyt wysokie wymagania płacowe potencjalnych pracowników. Niewystarczające wykorzystanie potencjału turystycznego Miasta dla rozwoju przedsiębiorczości związanej z turystyką. Negatywna opinia o mieście, że Głogów to miejsce emerytów, rencistów i klientów pomocy społecznej. Brak programów aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych. schronienie (mieszkalnictwo- Najsłabiej zaspokojone potrzeby mieszkaniowe w grupie osób możliwość samodzielnego średnio zarabiających (w stosunku do osób zamożnych jak i zamieszkiwania; standard mieszkań; korzystających z pomocy społecznej). typ budynków mieszkalnych; skala Rosnący problem eksmisji osób fizycznych. ewentualnej bezdomności, Brak form mieszkalnictwa chronionego jako alternatywy w mieszkalnictwo chronione), stosunku do domów pomocy społecznej. bezpieczeństwo życia, zdrowia i mienia (zagrożenia przestępczością; Potencjalne i realne zagrożenia dla zdrowia i życia związane z funkcjonowaniem Huty Miedzi i zbiornika Żelazny Most (emisja 7
zagrożenia spokoju publicznego; zagrożenia związane z ruchem komunikacyjnym; zagrożenia zdarzeniami losowymi) ochrona zdrowia i życia (przeciętna długość trwania życia, umieralność niemowląt; zachorowalność, w tym na choroby przewlekłe, choroby cywilizacyjne; zagrożenia zdrowia i życia wynikające z zachowań patologicznych; udział niepełnosprawnych; dostęp do otwartego i zamkniętego lecznictwa; styl życia) opieka (nad dziećmi, osobami niedostosowanymi społecznie, niepełnosprawnymi, nad osobami w podeszłym wieku) rozwój ludzi (jakość kształcenia; poziom wykształcenia mieszkańców; czas poświęcony rozwojowi fizycznemu; poziom rozwoju fizycznego; czas na rozwój emocjonalny i duchowy) kultura, sport, rekreacja, wypoczynek, przyjemności (ilość czasu wolnego; dostęp do różnorodnych form kultury, sportu, rekreacji, wypoczynku; jakość (poziom) kultury sportu, rekreacji i wypoczynku) zanieczyszczeń do powietrza, transport ładunków niebezpiecznych przez Miasto). Duże zagrożenie powodziowe Odry. Brak kompleksowego programu profilaktyki i leczenia skutków zagrożeń wynikających z działalności przemysłowej. Niewydolny układ komunikacyjny dróg krajowych przebiegających przez miasto, brak obwodnicy (drogi będące w gestii GDDKiA, Zarząd Dróg Wojewódzkich). Niezadawalające rozwiązania w zakresie organizacji ruchu na części dróg (część rozwiązań komunikacyjnych wymaga budowy i przebudowy (ronda, sygnalizacje świetlne itp.). Brak drugiej przeprawy przez Odrę. Rosnący problem wandalizmu w Mieście. Brak zaufania pacjentów do lokalnego szpitala, silna preferencja dla szpitali w Lubinie i Nowej Soli. Słaba promocja zdrowia. Brak lokalnej opieki specjalistycznej w zakresie m.in.: kardiologii, onkologii, diabetologii, geriatrii, urologii i neurologii. Ograniczenie opieki zdrowotnej w zakresie pulmonologii (zlikwidowana poradnia pulmonologiczna). Niezaspokojone potrzeby w zakresie rehabilitacji (niewystarczająca sieć punktów rehabilitacyjnych). Nierozwiązane problemy występujących barier architektonicznych. Styl życia sprzyjający rozwojowi chorób cywilizacyjnych. Brak możliwości wczesnego zdiagnozowania niemowląt (brak ośrodka wczesnej interwencji diagnozującego niemowlęta). System pomocy socjalnej w niewystarczającym stopniu przyczyniający się do aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych w wieku produkcyjnym. Niewystarczająca ilość miejsc w żłobkach. Niewystarczająca opieka długoterminowa i paliatywna. Bardzo ograniczona oferta skierowana do osób starszych z zakresu aktywności ruchowej, brak integracji różnych grup stowarzyszających osoby starsze. Brak ośrodka socjoterapeutycznego dla dzieci i młodzieży. Brak kompleksowego systemu wsparcia osób niepełnosprawnych. Odpływ ludzi młodych i dobrze wykształconych do większych miasta głównie Wrocławia i Poznania (spowodowany słabym rynkiem pracy i brakiem oddziałów zamiejscowych renomowanych uczelni). Niedostosowanie szkół podstawowych do przyjęcia dzieci sześcioletnich po zmianie podstawy programowej. Niedofinansowanie szkół na poziomie ponadgimnazjalnym. Niewystarczające nakłady na kulturę. Brak młodzieżowego centrum kultury działającego w oparciu o ustawę oświatową. Brak Multikina. Obniżona atrakcyjności turystyczna Miasta ze względu na nie rozwiązany problem zabytków m.in. : Teatru Głogowskiego, fortyfikacji i Kościoła Św. Mikołaja i terenów bulwaru nadodrzańskiego terenów rekreacji weekendowej. Brak ścieżek zdrowia, ścieżek rekreacyjnych oraz brak połączenia istniejącego systemu ścieżek rowerowych. 8
kontakty społeczne, więź grupowa, tożsamość z gminą (stopień integracji społeczności lokalnej; stopień zorganizowania społeczności lokalnej; tolerancja; ofiarność; lojalność grupowa) Źródło: Opracowanie własne Brak szeroko rozumianych imprez integracyjnych. Tabela 3 Analiza problemów w zakresie potencjałów i zasobów Miasta Zakres Główne problemy potencjał techniczny (budynki i Ruch tranzytowy przez miasto (brak drugiej przeprawy budowle, infrastruktura techniczna, mostowej, obwodnicy). infrastruktura społeczna, systemy Utrudniony ruch w mieście pomiędzy jego wschodnią zabezpieczeń przed: powodzią, ogniem i a zachodnią częścią (ruch tranzytowy na drodze nr 12). skażeniem, systemy eksploatacji i Brak dogodnych połączeń komunikacyjnych z innymi miastami. odnowy) Brak skomunikowania części parku rozdzielonych dużym rondem. Korki występujące w mieście. Trudność dojazdu służb ratowniczych do obiektów na terenie osiedli. Brak monitoringu i określonych tras przewozu ładunków niebezpiecznych. Brak infrastruktury kanalizacyjnej we wschodnich dzielnicach miasta. Niedostatek miejsc parkingowych na terenie miasta. Brak parkingów dla samochodów ciężarowych na peryferiach miasta. Brak zintegrowanego systemu ścieżek rowerowych. Zagrożenie degradacją obiektów budowlanych, niezabezpieczonych przed szkodami górniczymi. Niewystarczające systemy zabezpieczeń przeciwpowodziowych. Coroczne podtopienia osiedli nadodrzańskich. Nieprzystosowanie atrakcyjnych terenów w strefie nadodrzańskiej dla celów spacerowych (brak bulwaru nadodrzańskiego, niezagospodarowana zatoka Neptun, niezagospodarowana nadodrzańska część Ostrowa Tumskiego, brak kładki pieszo-rowerowej łączącej stare miasto z Ostrowem Tumskim). Całkowite niewykorzystanie potencjału rzeki Odry. potencjał przestrzenny, ład przestrzenny potencjał ekologiczny (zasoby naturalne, systemy i urządzenia Brak terenów inwestycyjnych (budownictwo, wielkopowierzchniowe obiekty handlowe) poza granicą południowej części miasta. Ograniczenie rozwoju miasta w kierunku południowym wynikający z aktualnego przebiegu granic administracyjnych. Postępująca degradacja terenów (po)wojskowych w centrum miasta. Zaburzenie przestrzenne w centrum miasta (niezabudowana działka pomiędzy ratuszem a ruinami kościoła św. Mikołaja, nieukończona inwestycja kina Bolko ). Brak parku pomiędzy osiedlem Piastów I i Piastów II. Uciążliwy dla mieszkańców hałas komunikacyjny wzdłuż trasy tranzytowej (droga nr 12). 9
proekologiczne, ekoświadomość), Ponadnormatywne stężenie średniodobowe pyłów PM10. Nadmierne zapylenie, zadymienie i zanieczyszczenie powietrza na osiedlach domków jednorodzinnych i w centrum miasta z kotłowni lokalnych i ogrzewania indywidualnego. Skutki eksploatacji złóż miedzi: ruchy górotworu, wielkoskalowe obniżanie terenu, obniżanie poziomu wód gruntowych. potencjał ludzki (demograficzny/biologiczny, kwalifikacje zawodowe), potencjał kulturowy (obiekty zabytkowe, przedmioty kultury materialnej, tradycje, zwyczaje. Mała atrakcyjność rynku pracy przede wszystkim dla absolwentów szkół wyższych kierunków humanistycznych i społecznych. Niski poziom tożsamości mieszkańców z miastem (duży odpływ z miasta osób kończących aktywność zawodową, bardzo niski poziom powrotu absolwentów uczelni wyższych). Osiedlanie się mieszkańców poza granicami miasta. Nieodbudowane od czasów wojny cenne obiekty zabytkowe (w szczególności teatr miejski, kościół św. Mikołaja, fragmenty twierdzy z fosą, kościół kolegiacki, gród piastowski na Ostrowie Tumskim). Wysoki stopień degradacji Ostrowa Tumskiego. Niewystarczająco rozwinięta oferta kulturalna w mieście. Tabela 4 Analiza problemów w zakresie gospodarczym i promocji Miasta Zakres Główne problemy mikroprzedsiębiorstwa, MŚP Słabo rozwinięta ilościowo przedsiębiorczość (mikroprzedsiębiorstwa mniej niż 10 pracowników, roczny obrót lub całkowity bilans za ostatnie 2 lata Wg danych statystycznych, w mieście gospodarczo aktywnych jest ok. 6800 firm, z tego ok. 2000 to jednoosobowe bez istotnego znaczenia dla gospodarczego rozwoju w przyszłości. nie przekracza 2 mln EUR, małe Zbyt wysokie koszty pracy. przedsiębiorstwa, mniej niż 50 Zbyt niska zdolność kredytowa większości firm. pracowników, roczny obrót 10 mln Zbyt mała liczba małych przedsiębiorstw (obecnie działa ich ok. euro lub całkowity bilans roczny nie 230). przekracza 10 mln EUR, średnie Zbyt mała liczba średnich przedsiębiorstw (ok. 50 firm). przedsiębiorstwa mniej niż 250 Brak współdziałania MSP w kontaktach handlowych z hutą i pracowników, roczny obrót nie KGHM. przekracza 50 mln EUR lub całkowity Zbyt wysokie podatki i opłaty lokalne w stosunku do możliwości bilans roczny nie przekraczający 43 płatniczych firm. mln EUR) duże przedsiębiorstwa (zatrudniające od 250 pracowników) rynek pracy (jeden z rynków czynników wytwórczych, na którym przedmiotem wymiany są usługi świadczone przez siłę roboczą, czyli praca) instytucje otoczenia biznesu (instytucje oferujące przedsiębiorcom usługi wspierające w szerokim zakresie. Pomoc może dotyczyć zagadnień związanych z W Głogowie działa tylko 5 dużych firm w tym 2 huty miedzi, które wielkością zatrudnienia, wielkością oraz wartością produkcji ogromnie dominują wśród dużych przedsiębiorstw, co powoduje niepożądaną monokulturę miedziową. Jest zbyt mało dużych przedsiębiorstw o zróżnicowanej działalności, przełamujących monokulturę miedziową. System edukacyjny produkuje osoby z wyższym wykształceniem, które po studiach nie znajdują pracy zgodnej ze swoim wykształceniem, osoby te zasilają grupę bezrobotnych. Niedobór osób z wykształceniem technicznym w MSP. Niedostosowanie kierunków kształcenia w szkołach zawodowych dla potrzeb MSP. Brak inkubatora przedsiębiorczości działającego na rzecz rozwoju przedsiębiorczości MSP. Brak reprezentacji środowiska MSP w kontaktach z samorządem lokalnym. 10
tworzeniem, prowadzeniem i rozwojem przedsiębiorstwa, np. stowarzyszenia przedsiębiorców, centra wspierania przedsiębiorczości, inkubatory przedsiębiorczości itp.) promocja miasta polityka gospodarcza miasta (świadome oddziaływanie na zjawiska gospodarcze za pomocą określonych narzędzi, służących do osiągnięcia założonych celów (z tej definicji wynika, że polityka gospodarcza jest związana z instytucją państwa) Źródło: Opracowanie własne Brak strategii komunikacji - brak ukierunkowania promocji i integracji działań promocyjnych. Zbyt mało informacji o prowadzonych działaniach promocyjnych przekazywanych jest radzie, środowisku przedsiębiorców. Brak polityki podatkowej Miasta wspierającej MSP. 11
3. CZYNNIKI ROZWOJOWE MIASTA GŁOGÓW Podczas spotkań warsztatowych uczestnicy identyfikowali czynniki sprzyjające (mocne strony i szanse) oraz niesprzyjające (słabe strony, zagrożenia) dotyczące rozwoju Miasta Głogów. Identyfikacja została przeprowadzona odrębnie dla czynników rozwojowych wewnętrznych (mocne i słabe strony) odnoszących się do Miasta Głogów (na które Miasto może w dużym stopniu wpływać) oraz czynników rozwojowych zewnętrznych (szanse i zagrożenia), które odnoszą się do otoczenia Miasta (na które Miasto nie może wpływać lub może wpływać tylko w bardzo ograniczonym stopniu). Analiza SWOT została przeprowadzona w podziale na wyznaczone obszary tematyczne: 1. Zaspokojenie potrzeb mieszkańców. 2. Potencjały i zasoby Miasta. 3. Gospodarka i promocji Miasta. Tabela 5 Analiza czynników strategicznych (SWOT) w zakresie zaspokojenia potrzeb społecznych Mocne strony Dobra lokalizacja Miasta z punktu widzenia szlaków komunikacyjnych. Potencjał turystyczny oraz możliwości komunikacyjne i gospodarcze wynikające z położenia Miasta nad rzeką Odrą. Duży potencjał ludzi wykształconych i kreatywnych. Wysoka społeczna akceptacja kultury i wydatków na nią ponoszonych (niezależna od aktywnego uczestnictwa w kulturze). Wysoki poziom kształcenia w szkołach podstawowych i gimnazjach. Dobra baza sportowa. Dobry poziom bezpieczeństwa i porządku publicznego w Mieście. Zielone miasto. Istniejący potencjał historyczny Miasta. Aktywność organizacji pozarządowych. Miasto Otoczenie Słabe strony Mało ożywiony rejon Rynku Miasta. Wysoki wskaźnik bezrobocia. Zbyt mało ofert pracy. Słabo rozwinięta mała i średnia przedsiębiorczość. Bardzo słabe połączenie komunikacyjne z dużymi aglomeracjami. Wyludnianie się miasta. Niewystarczająca infrastruktura zdrowia. Mała stabilizacja finansowa organizacji pozarządowych. Szanse Dostępność środków unijnych. Bliskość KGHM jako głównego pracodawcy. Dostępność społecznych projektów i programów krajowych i regionalnych (w szczególności w zakresie edukacji, kształcenia ustawicznego, wspierania rynku pracy i wykluczenia społecznego). Źródło: Opracowanie własne Zagrożenia Bliska lokalizacja przemysłu wydobywczego i jego wpływ na środowisko i zwiększone ryzyko niekorzystnych zdarzeń losowych. Szlaki tranzytowe przebiegające przez Miasto (zagrożenie paraliżem komunikacyjnym Miasta) Zagrożenie szkodami górniczymi (sejsmologiczne). 12
Tabela 6 Analiza czynników strategicznych (SWOT) w zakresie potencjałów i zasobów Miasta Mocne strony Miasto Głogów Słabe strony Korzystne położenie geograficzne Miasta. Bardzo wysoki udział zatrudnienia u jednego Istniejące rezerwy terenów na cele rozwojowe. pracodawcy (KGHM). Istniejące uzbrojone tereny inwestycyjne w mieście Zachodnia Dzielnica Przemysłowa. Słabe skomunikowanie Miasta z systemem dróg wojewódzkich i krajowych. Wysokie wpływy podatkowe (główno źródło: Niski poziom drożności komunikacji w Mieście. Huta Miedzi Głogów). Postępująca degradacja (likwidacja) połączeń Główny pracodawca w mieście KGHM. kolejowych lokalnych i dalekobieżnych. Wysoki poziom średnich dochodów Słabo rozwinięta infrastruktura rekreacyjna. mieszkańców (w porównaniu do innych miast w Polsce). Zły stan zabytków, uniemożliwiający ich turystyczne wykorzystanie. Dobrze rozwinięta baza sportowa. Wysoki koszt siły roboczej dla tworzenia nowych Bogata i długa historia Głogowa (o dużym znaczeniu w skali kraju). alternatywnych w stosunku do KGHM miejsc pracy. Istniejące obiekty historyczne w mieście Postępujący spadek liczby mieszkańców. (zamek, kolegiata, ratusz, twierdza, teatr miejski, fundamenty sukiennic). Niewykorzystane tereny (po)wojskowe w śródmieściu. Odbudowane Stare Miasto. Niezagospodarowane tereny przemysłowe Potencjał gospodarczy i społeczny rzeki Odry. (dawne: cukrownia, fabryka domów, zakłady Duża ilość zieleni w Mieście, w tym obszary odzieżowe). NATURA 2000. Niewykorzystane gospodarczo uzbrojone tereny inwestycyjne w mieście Zachodnia Dzielnica Przemysłowa. Słaba oferta handlu detalicznego (w szczególności brakuje galerii handlowych). Niedostatek obiektów do prowadzenia działalności kulturalnej. Otoczenie Szanse Atrakcyjność turystyczno-rekreacyjna okolic Miasta. Realizowany projekt: połączenia kolejowego pomiędzy miastami: Głogów, Polkowice, Lubin, Legnica. Wspólna oferta przewozowa jeden bilet jedna taryfa. Inicjatywa utworzenia związku gminnego celem negocjacji obniżenia kosztów energii cieplnej i elektrycznej. Możliwości utworzenia regionalnego centrum unieszkodliwiania odpadów na bazie związku gmin (ustawa o odpadach z dn. 13 maja 2011). Stworzenie ścieżki rowerowej na dawnym torowisku pomiędzy Sławą a Głogowem. Bardzo duża liczba obiektów zabytkowych w sąsiednich gminach. Źródło: Opracowanie własne Zagrożenia Zły stan techniczny zabezpieczeń przeciwpowodziowych w najbliższym otoczeniu Miasta, zagrażających miejskim ujęciom wody. Jeden główny dostawca ciepła (w szczególności do wielorodzinnych zasobów mieszkaniowych) - wysoka wrażliwość na ewentualne awarie. Ograniczenia w zagospodarowywaniu terenów objętych obszarem NATURA 2000. Przypadki stosowania pozamerytorycznych kryteriów oceny projektów finansowanych ze środków unijnych. Ograniczony dostęp środków unijnych w nowym okresie finansowania na lokalne projekty infrastrukturalne. Niekorzystne regulacje prawne w ustawie o finansach publicznych w zakresie finansowania zadań inwestycyjnych przez samorządy. 13
Tabela 7 Analiza czynników strategicznych (SWOT) w zakresie gospodarczym i promocji Miasta Mocne strony Położenie Miasta nad Odrą. Położenie na historycznej trasie kolejowej Berlin - Wrocław. Wysoki poziom dochodów mieszkańców (potencjalne możliwości kumulowania kapitału konsumenckiego). Wysoki poziom siły nabywczej mieszkańców. Ruiny Twierdzy Głogów. Nowe Stare Miasto. Zorganizowana Miejska Strefa Inwestycyjna (są to tereny inwestycyjne z infrastrukturą, tereny dla rozwoju miasta). Miasto Słabe strony Niezrównoważenie rozwoju sfery gospodarczej z powodu słabo rozwiniętej MSP (silnie rozwinięty przemysł miedziowy). Niedostatek i rozdrobnienie kapitału inwestycyjnego innego niż w KGHM. Duże oddalenia Miasta od lotniska i głównych dróg. Brak obwodnicy Miasta z drugą przeprawą mostową. Słabo rozwinięta promocja Miasta (brak planu promocji). Zbyt mało organizacji reprezentujących grupy interesów gospodarczych. Spadek liczby mieszkańców Miasta. Starzenie się społeczeństwa, odpływ młodych i wykształconych mieszkańców Miasta. Otoczenie Szanse Potencjał Odry jako szlaku transportowego dla potrzeb małej turystki. Plany modernizacji sieci kolejowej. Inwestycyjnie rozwijająca Specjalna strefa Ekonomiczna. Źródło: Opracowanie własne Zagrożenia Niestabilność światowego systemu finansowego. Niekorzystna ustawowa zmiana zasad opodatkowania podatkami lokalnymi (wzrost obciążenia podatkami, dotyczy firm budowlanych i transportowych). Niski poziom edukacji zawodowej w Mieście. Nadmierna uciążliwość organów kontrolno skarbowych dla podmiotów gospodarczych. 14