Instrukcja obsługi do programu Foton 12464 Copyright DASL Systems, Kraków 2007
1. Instalacja Program Foton 12464 dostępny jest do pobrania na stronie producenta www.daslsystems.com lub na płycie instalacyjnej otrzymanej przy zakupie. Program instaluje się za pomocą instalatora (pliku FotonSetupxxx.exe), który umożliwia prawidłową instalacje w środowisku MS Windows. Po prawidłowym zainstalowaniu, w menu Start-Programy powinna znajdować się ikona programu Foton 12464 (lub na pulpicie ekranu). Copyright DASL Systems, Kraków 2007 2
2. Uruchomienie Program uruchamia się po dwukrotnym kliknięciu na ikonie programu. W trakcie uruchomienia na ekranie pokaże się winieta programu a następnie okno główne gotowe do pracy. Copyright DASL Systems, Kraków 2007 3
3. Rejestracja i aktywacja Aby mieć dostęp do wszystkich funkcji programu należy program zarejestrować i aktywować. Aby to zrobić należy zakupić licencje na użytkowanie programu. Proces rejestracji i aktywacji. Po zainstalowaniu programu należy wybrać z menu [Pomoc] [Rejestracja]. Następnie należy przeczytać warunki licencji, zaznaczyć flagę rejestracji i po zaakceptowaniu przejść do okna, w którym wpisuje się klucz produktu. Klucz produktu można znaleźć w pudełku. Po wprowadzeniu klucza należy przejść do kolejnej formatki, w którą wypełnia się danymi użytkownika programu. UWAGA! Dane podane w tym formularzu będą wyświetlane na stronach protokołu dlatego dane należy wprowadzać ze szczególną starannością. Kolejnym korkiem jest wysłanie formularza rejestracyjnego do producenta. Można to zrobić metodą [Automatycznie przez Internet], wygenerować plik tekstowy, który można wysłać listem e-mail lub wydrukować na drukarce i przesłać dane faksem. Uwaga! Licencja na program jest jednostanowiskowa. Oznacza to, że program może być zaktywowany tylko na jednym komputerze. Istnieje możliwość zakupu Licencji przenośnej, która umożliwia pracę na dowolnym komputerze, aktywowanym kluczem sprzętowym w gnieździe USB. Producent, po otrzymaniu formularza, zweryfikuje dane i odeśle klucz aktywujący. Klucz aktywujący należy wprowadzić wybierając z menu [Pomoc] [Rejestracja] a następnie zaznaczając flagę [Aktywacja programu] przejść do kolejnego kroku. W wyświetlonej formie należy wprowadzić klucz aktywujący i zakończyć proces. Po ponownym uruchomieniu programu, program będzie działał w wersji pełnej, zarejestrowanej. Copyright DASL Systems, Kraków 2007 4
4. Praca z programem Program służy do sporządzania protokołów z pomiarów natężenia oświetlenia. Każdy z protokołów, zapisywany jest w oddzielnym pliku, zapisywanym w dowolnym folderze (wskazanym przez użytkownika). Okno główne Nowy po kliknięciu, użytkownik tworzy plik, w którym zapisane będą dane dla protokołu. Pliki można zapisywać w dowolnym katalogu na dysku. Otwórz otwiera wcześniej zapisany plik. Ustawienia zawiera bestw ustawień do programu (patrz rozdział Ustawienia ). Po założeniu nowego protokołu, pasek narzędzi wzbogaci się o kolejne przyciski tj. Wstecz (umożliwia cofnięcie ostatniej operacji), Drukuj (umożliwia wydruk protokołu). Wybór norm. Po założeniu nowego protokołu program automatycznie wyświetli planszę, w której użytkownik powinien określić wg jakich norm mają być dokonywane oceny wyników. Po wybraniu odpowiednich norm należy nacisnąć przycisk [Zapisz]. Uwaga! Zmian norm odniesienia nie można zmieniać w trakcie edycji raportu. Copyright DASL Systems, Kraków 2007 5
Definicja raportu. Po wybraniu norm odniesienia, program przejdzie do formy [Definicja raportu], w którym użytkownik określa informacje opisujące miejsce i warunki pomiarów. Edycji poszczególnych pól dokonuje się klikając dwukrotnie na prawej kolumnie tabeli, przycisku [+] lub poprzez naciśnięcie klawisza [Enter]. Copyright DASL Systems, Kraków 2007 6
Dodawanie kategorii pomieszczeń. Raport w programie przedstawiony jest w formie drzewa obrazującego strukturę budynku. Aby łatwo odnaleźć daną część budynku, pomieszczenia można łączyć w kategorie. Aby stworzyć kategorię pomieszczeń należy nacisnąć na przycisk [Dodaj kategorię pomieszczeń]. Następnie w wyświetlonym oknie należy podać nazwę kategorii. Copyright DASL Systems, Kraków 2007 7
Do kategorii można teraz dodawać pomieszczenia. Dodawanie pomieszczeń Pomieszczenia, w których przeprowadzane były badania mogą być dodawane do założonych wcześniej kategorii lub do części głównej, tuż po definicji raportu. Aby dodać nowe pomieszczenie należy nacisnąć przycisk [Dodaj pomieszczenie]. W wyświetlonym oknie należy zdefiniować rodzaj nowego pomieszczenia oraz określić jakiego rodzaju oświetlenie było badane. Nazwa pomieszczenia nadawana przez użytkownika nazwa opisująca pomieszczenie, w którym było przeprowadzone badanie. Typ pomieszczenia typ, wybierany z listy wg klasyfikacji podanej w normie EN-12464 Podtyp uszczegółowienie typu, zgodnie z klasyfikacją podana w normie EN-12464 Data pomiaru data określenie daty wykonania pomiarów. Każde z pomieszczeń może mieć przypisaną odrębną datę. Uwagi informacje dodatkowe mogące mieć znaczenie przy interpretacji wyników (komentarz, ocena subiektywna). Copyright DASL Systems, Kraków 2007 8
Definiowanie rodzajów badań. Do każdego pomieszczenia można przypisać 3 rodzaje badań: oświetlenie ogólne, awaryjne, stanowiskowe. Oświetlenie ogólne Po zdefiniowaniu typu i podtypu oświetlenia, program automatycznie przypisuje do oświetlenia ogólnego w danym pomieszczeniu wartości wymagane. Wartości (które określa norma) wyświetlone są obok przycisku [Oświetleni ogólne]. Jeżeli takie badanie wykonywane było w danym pomieszczeniu należy nacisnąć przycisk [Oświetlenie ogólne]. Ikona umieszczona z lewej strony przycisku zmieni swój stan na aktywny. Oświetlenie awaryjne Awaryjne oświetlenie dzieli się na następujące rodzaje: Awaryjne oświetlenie ewakuacyjne Jego celem jest zapewnienie bezpieczeństwa podczas opuszczenia miejsca pobytu w sytuacji zaniku normalnego zasilania. Oświetlenie ewakuacyjne możemy podzielić na trzy typy: Oświetlenie dróg ewakuacyjnych Ma na celu stworzenie warunków widzenia umożliwiających identyfikację i wykorzystanie dróg ewakuacyjnych oraz zlokalizowanie i wykorzystanie sprzętu pożarowego i bezpieczeństwa. Oświetlenie strefy otwartej Ma na celu zapobieżenie wystąpienia paniki i zapewnienie bezpieczeństwa osobom zmierzającym w kierunku dróg ewakuacyjnych. Oświetlenie strefy wysokiego ryzyka Ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa osobom biorącym udział w potencjalnie niebezp9ecznym procesie lub znajdujących się w potencjalnie niebezpiecznej sytuacji oraz umożliwić zakończenie działań w taki sposób aby zapewnić bezpieczeństwo osobom przebywającym w tej strefie. Copyright DASL Systems, Kraków 2007 9
Awaryjne oświetlenie zapasowe Jest częścią oświetlenia awaryjnego umożliwiająca kontynuowanie normalnych czynności w sposób zasadniczo niezmieniony. Poprzez wybór odpowiedniego typu oświetlenia awaryjnego automatycznie określane są wartości wymagane. Aby zaakceptować wybór należy nacisnąć duży przycisk [Oświetlenie awaryjne]. Oświetlenie stanowiskowe Oświetlenie stanowiskowe ma na celu zapewnienie bardzo dobrych warunków wzrokowych do wykonania zadania oraz zapewniało bezpieczeństwo osobie wykonującej zadanie. Ten rodzaj oświetlenia składa się z pola zadania i bliskiego otoczenia pola. Pole zadania to część pola na miejscu pracy, gdzie wykonywane jest zadanie wzrokowe natomiast bliskie otoczenie pola to pas o szerokości co najmniej 0,5m otaczający pole zadania, występujący w polu widzenia. Aby dodać do pomieszczenia pomiary stanowiskowe należy kliknąć na duży przycisk [Oświetlenie stanowiskowe]. Edycja pomiarów natężenia oświetlenia ogólnego. Okno edycji pomiarów składa się z paska nawigacyjnego i tabeli. Dodawanie poszczególnych punktów wykonuje się poprzez naciśniecie przycisku [Dodaj wiele punktów]. Aby wpisać od razu żądana ilość punktów wystarczy w linii edycyjnej zawartej w przycisku podać odpowiednią wartość. Jeżeli punkty mają być wstawione między punktami, należy usunąć flagę z pozycji [Dodaj na końcu]. Tabela składa się z kilku części. Pierwsza linia informuje o rodzaju badania ( Oświetlenie ogólne ). Kolejna, zawiera wymagania i wartości graniczne: Em minimalna wartość średniego natężenia oświetlenia UGR maksymalna wartość olśnienia przykrego Ra minimalna wartość wskaźnika oddawania barw Uy minimalna wartość współczynnika równomierności Poniżej znajdują się opisy i wartości dla badanych punktów. W kolumnie obok opisu punktów użytkownik ma możliwość wprowadzania wartości pomierzonych. Po wprowadzeniu wartości, Copyright DASL Systems, Kraków 2007 10
program automatycznie wykonuje kalkulację średniej natężenia oświetlenia oraz współczynnika równomierności. Wpisane punktu mogą być usuwane poprzez zaznaczenie jednej lub wielu linii i naciśnięci przycisku [Usuń zaznaczone wiersze]. Mogą też być przesuwane wyżej lub niżej po naciśnięciu przycisków [Przesuń do góry/w dół]. Obliczenie ilości wymaganych punktów pomiarowych W przypadku badania pomieszczenia dla oświetlenia ogólnego, powierzchnię należy podzielić na kwadraty o boku 1 metra i mierzyć natężenie w środku kwadratu na wysokości roboczej płaszczyzny. Należy wtedy obliczyć ilość wymaganych punktów poprzez podawanie długości, szerokości i wysokości pomieszczenia. Copyright DASL Systems, Kraków 2007 11
Edycja pomiarów natężenia oświetlenia awaryjnego. Edycja pomiarów przebiega w podobny sposób jak dla pomiarów oświetlenia ogólnego. Edycja pomiarów natężenia oświetlenia stanowiskowego. Aby dodać pomiar natężenia oświetlenia stanowiska należy nacisnąć przycisk [Dodaj stanowisko pomiarowe]. Wyświetlone zostanie okno definicji stanowiska. Copyright DASL Systems, Kraków 2007 12
W oknie tym, należy opis stanowiska, określić typ i podtyp zgodny z klasyfikacją podaną w normie EN-12464 oraz ilość pomierzonych punktów dla pola zadania i dla otoczenia pola zadania. Po zaakceptowaniu, program wprowadzi wartości do tabeli i dokona automatycznego porównania i oceny. Dla pola zadania i dla otoczenia pola zadania punkty pomiarowe w tabeli edytowane są tak samo jak w przypadku poprzednich rodzajów badań. Za pomocą paska nawigacyjnego, można dodawać, usuwać i przenosić punkty pomiarowe. Aby usunąć całe dodane badanie dla stanowiska należy kliknąć na linii z nazwą stanowiska i wybrać przycisk [Usuń zaznaczone wiersze]. Program wykonuje porównania osobno dla pola zadania, osobno dla otoczenia pola zadania a na końcu porównuje oba zestawy badań i przypisuje ocenę końcowa dla danego Stanowska pracy. Copyright DASL Systems, Kraków 2007 13
Układanie kolejności elementów w bocznym menu Aby posortować wyświetlane elementy w bocznym menu należy nacisnąć prawym przyciskiem myszy na odpowiedni element (może to być zbiór lub pomieszczenie), który ma być przesunięty i wybrać opcje [Do góry] lub [Na dół]. Mamy też możliwość usunięcia elementu lub skopiowania elementu. Aby skopiować element jeden raz wystarczy nacisnąć na [Klonuj raz], a w przypadku wielokrotnego kopiowania należy wpisać odpowiednia liczbę kopiowania i nacisnąć [Klonuj] Copyright DASL Systems, Kraków 2007 14
Copyright DASL Systems, Kraków 2007 15
2. Wydruk. Aby wydrukować protokół należy nacisnąć przycisk [Drukuj]. Wyświetlone zostanie okno z opcjami wydruku. Aby wybrać lub wyłączyć określoną opcję należy kliknąć na danym przycisku. Strona tytułowa włączenie i wyłączenie drukowania strony tytułowej Spis treści włączenie i wyłączenie spisu treści. W tym przypadku spis treści powoduje wydruk struktury budynku w postaci drzewa. Legenda włączenie i wyłączenie legendy do protokołu oraz definicji użytych pojęć. Wydruk czarno-biały powoduje włączenie i wyłączenie wydruku w trybie czarno-białym. Podział na oddzielne strony powoduję podział poszczególnych części protokołu na osobne strony. Copyright DASL Systems, Kraków 2007 16
3. Ustawienia Ustawienia mają na celu dostosowanie działania programu do wymagań użytkownika. Użytkownik ma do dyspozycji: Autopodpowiedzi w liniach edycyjnych Program podczas edycji każdej z linii edycyjnej, zapamiętuje wprowadzane teksty i podczas kolejnej próby użycia danego słowa, automatycznie podpowiada wcześniej zapamiętany fragment tekstu. Mechanizm podobny do autopodpowiedzi w przeglądarkach internetowych. Aby wyczyścić zapamiętane teksty należy nacisnąć przycisk [Wyczyść wszystkie podpowiedzi]. Ustawienia norm Program został oparty o wymagania normy EN 12464. Wprowadza ona klasyfikacje pomieszczeń i określa minimalne wartości parametrów oświetlenia. Jeżeli użytkownik chce wprowadzić swoje standardy może wywołać okno [Edycji norm] i wprowadzić stosowne dane. Sposób wprowadzania danych opisano w następnym rozdziale. Copyright DASL Systems, Kraków 2007 17
Ustawienia logo firmy Aby wstawić na stronie tytułowej logo swojej firmy wystarczy nacisnąć przycisk [Wczytaj logo firmy] i wskazać plik graficzny. Jeżeli logo jest już ustawione, jest też możliwość tymczasowego wyłączenia z wydruku poprzez usunięcie flagi [Drukuj logo]. Copyright DASL Systems, Kraków 2007 18
4. Edycja norm. W programie opracowano klasyfikację pomieszczeń wraz z wymaganiami dla parametrów oświetlenia na podstawie normy EN 12464. Jeżeli użytkownik chce zastosować inny standard, może wykorzystać do tego [Edytora norm], wywołując go z poziomu [Ustawień programu], [Ustawienia norm]. Struktura normy w programie składa się z 3 części: nazwa normy, nazwa grupy kategorii (typy), nazwa kategorii (podtypy). Wybrana norma Użytkownik wybiera do edycji normę, dodaje, usuwa lub edytuje przynależność normy do rodzaju badań. Aby wybrać normę do edycji należy rozwinąć listę i wskazać żądaną normę. Aby dodać nową należy nacisnąć przycisk ze znakiem plus. Następnie w wyświetlonym oknie należy podać nazwę dla normy oraz przyporządkować ją do konkretnych typów badań. Przypisanie do typu badań oznacza, że podczas tworzenia protokołu z danego rodzaju badań wykorzystywane będą wartości w tej konkretnej normy. Aby zaakceptować należy nacisnąć [OK]. Następnie przechodzimy do edycji typów i podtypów pomieszczeń. Aby dodać typ pomieszczeń należy nacisnąć przycisk ze znakiem plus. Dodana zostanie linia w tabeli, w której należy podąć nazwę typów np. Pomieszczenia socjalne. Następnie należy przypisać do tego typu konkretne podtypy pomieszczeń, korzystając z niżej umieszczonej tabeli [Podtypy]. Copyright DASL Systems, Kraków 2007 19
Poprzez naciśnięcie przycisku plus dodana będzie linia w tabeli, która należy wypełnić danymi np. Szatnia oraz konkretnymi wartościami liczbowymi dla Em, UGR, Ra, Em, Uyst, Uyot, Emax/Emin. Copyright DASL Systems, Kraków 2007 20