ZESPÓŁ SZKÓŁ SPECJALNYCH w Mrągowie Nr 1/ 2009 TRZYMAJ FORMĘ Witajcie!!! Oto pierwszy numer naszej szkolnej gazetki Trzymaj formę. Znajdziecie w niej mnóstwo informacji na temat zdrowego trybu życia. Pomożemy Wam jak wybierać mądrze i żyć zdrowo. Mamy nadzieję, że spodoba Wam się nasza gazetka. Życzymy miłej lektury!!! Zespół redakcyjny Zespół redakcyjny: G.Bogdan, P.Szczepan Adres szkoły: 11-700 Mrągowo, ul. Królewiecka 42; tel.0-89 741-20-24
NA DOBRY POCZĄTEK... PIRAMIDA ŻYWIENIA/ZDROWIA Różne pokarmy zawierają różne składniki pokarmowe i ważne dla zdrowia substancje. Żadna potrawa nie zawiera jednak wszystkich składników odżywczych w wystarczającej ilości. Na przykład pomarańcze zawierają witaminę C i kwas foliowy, nie zawierają natomiast witaminy B12, z kolei ser zawiera wapń, witaminę B12, nie zawiera za to witaminy C. Aby upewnić się, że spożywasz wszystkie niezbędne dla zdrowia składniki odżywcze zapoznaj się z piramidą zdrowia jako z podstawą wiedzy o prawidłowym odżywianiu. PAMIĘTAJ! Co na dole jak najczęściej, co na górze jak najrzadziej!!
12 zasad Zdrowego ŻYWIENIA Zawsze myj ręce przed posiłkiem Jedz 5 posiłków w ciągu dnia Jedz o stałych porach i nie śpiesz się Mleko, jogurty, sery to podpora mocnych kości Mięso, jaja, czy ryby- możesz wybierać Pamiętaj o kaszach, jedz chleb, nie bułeczki Dzień bez świeżych warzyw i owoców to dzień stracony Do szkoły wychodź po zjedzeniu śniadania i z drugim śniadaniem Obiad to zapas energii na aktywne popołudnie Kolacje zjadaj wieczorem, nie tuż przed snem Czystą wodą gaś pragnienie Ruch na co dzień, słodycze od święta
SPRAWDŹ CZY ODŻYWIASZ SIĘ PRAWIDŁOWO Zastanów się nad własnym sposobem odżywiania się i odpowiedz na podane poniżej pytania. Zaznacz odpowiedź. 1. Czy spożywasz posiłki regularnie, co najmniej trzy razy w ciągu dnia, o tych samych godzinach? TAK / NIE 2. Czy codziennie jadasz rano śniadanie przed wyjściem z domu? TAK / NIE 3. Czy utrzymujesz prawidłową wagę ciała? TAK / NIE 4. Czy zwracasz uwagę, aby Twoje posiłki były urozmaicone tzn. zawierały wiele różnych produktów? TAK / NIE 5. Czy jadasz przynajmniej raz dziennie ciemne pieczywo lub musli? TAK / NIE 6. Czy wypijasz codziennie około 2 szklanek mleka (lub jogurtu, kefiru) i zjadasz biały ser? TAK / NIE 7.Czy przynajmniej 2 razy w tygodniu przygotowujesz posiłki z ryb zamiast mięsa? TAK / NIE 8. Czy jesz codziennie owoce i warzywa? TAK / NIE 9. Czy więcej jadasz tłuszczów roślinnych (margaryny, oleje) niż zwierzęcych (masło, smalec)? TAK / NIE 10. Czy starasz się ograniczać spożycie słodyczy i słodkich napojów? TAK / NIE 11. Czy ograniczasz spożycie soli kuchennej? TAK / NIE Podlicz liczbę odpowiedzi TAK -.. punktów 11-10 punktów- możesz sobie pogratulować: odżywiasz się prawidłowo, chroniąc w ten sposób swoje zdrowie. 9-7 punktów- świadczy o tym, że starasz się podchodzić racjonalnie do żywienia, lecz może warto zrobić pewne korekty. 6 i mniej punktów- powinieneś uzupełnić swoją wiedzę, a co najmniej zgłosić się po poradę do dietetyka, gdyż Twój sposób odżywiania może sprzyjać chorobom.
PRZEPIS NA ZDROWIE SURÓWKA Z KAPUSTY o jabłko o olej o sól o cukier SPOSÓB WYKONANIA: Obrać jabłko i oskrobać marchew, starkować na tarce do jarzyn. Kapustę oczyścić i poszatkować. Wsypać wszystkie składniki do miski, dodać sól, cukier, olej i wymieszać. SAŁATKA Z RYŻEM SKŁADNIKI: 2 torebki ryżu ugotowanego na sypko 10 dkg sera żółtego 20 dkg szynki drobiowej ogórki konserwowe świeża papryka kukurydza sól, pieprz majonez SPOSÓB WYKONANIA: Ryż wsypać do miski. Ser, szynkę, ogórki i paprykę pokroić w kostkę i włożyć do miski z ryżem. Kukurydzę odsączyć na durszlaku i również wsypać do miski z pozostałymi składnikami. Wsypać sól i pieprz do smaku, wymieszać. Dodać majonez i powtórnie wymieszać. Smacznego!
CO DO SZKOŁY NA DRUGIE ŚNIADANIE? WYBIERAJ MĄDRZE! TAK!!! NIE!!! SOKI Gaszą pragnienie, odkwaszają organizm, są bogatym źródłem witamin, minerałów i błonnika. Ponadto zawierają antyoksydanty, które chronią nas prze wolnymi rodnikami odpowiedzialnymi na starzenie się organizmu i choroby nowotworowe. COCA-COLA Jest szkodliwa, sztucznie słodzona, kaloryczna, mnóstwo w niej konserwantów, sztucznych barwników. Zawiera kwas węglowy, który po długim piciu wyżera szkliwo zębów i ścianki żołądka. KANAPKA Zdrowe kanapki najlepiej przyrządzać na ciemnym, na przykład wieloziarnistym pieczywie. Taki rodzaj pieczywa podtrzyma energię naszego organizmu przez cały dzień. Do kanapek świetnie nadają się dodatki z warzyw, takie jak: kukurydza, fasola, sałata, kiełki, papryka, pomidory. CHIPSY Mają niewielką wartość odżywczą, za to wysoką zawartość tłuszczu i soli kuchennej. W efekcie wprowadzają do organizmu młodego konsumenta wiele substancji, które mogą być odpowiedzialne za różne choroby cywilizacyjne, m. in. za otyłość. BATON OWOCE Owoce to niezastąpione źródło witamin, składników mineralnych i innych substancji, które są niezbędne dla naszego zdrowia. Jego wartość odżywcza jest niewielka. Przeciętny batonik czekoladowy zawiera ok. 25 g cukru, a od dawna wiadomo, że nadmiar cukru powoduje otyłość, choroby zębów i cukrzycę.
witaminę B2 - w 20%, witaminę A - w 6%, magnez w 10%, energię w 5%, białko w 10%, fosfor w 25%, wapń 25%, cynk w 6% Mleko jest najłatwiej dostępnym źródłem wapnia, zawiera ono wszystkie potrzebne dla organizmu składniki m.in. białko, które jest podstawowym budulcem komórek i kości. Ciekawostka... Gwiazdy i mgławice przypominały starożytnym Grekom rozlane na niebie mleko. Stąd wzięła się nazwa "galaktyka" greckie słowo galaktikos oznacza "mleczny. Nie ograniczaj się jedynie do szklanki mleka dziennie, pamiętaj też o pozostałych produktach mlecznych!
Z EKOLOGIĄ NA CO DZIEŃ Etykieta to wizytówka produktu, to podstawowe źródło informacji o produkcie i jego wartości odżywczej, Właśnie jej treścią, a nie atrakcyjnością opakowania czy reklamy powinniśmy kierować wrzucając produkt do koszyka. Czytając treść etykiet wiele osób zastanawia się nad znaczeniem zawartych w treści pojęć i symboli. Warto zapoznać się z nimi, aby świadomie wybierać produkty najzdrowsze, wolne od niekorzystnych dla naszego zdrowia składników. Na etykiecie produktu znajduje się: Data przydatności do spożycia - data, do której prawidłowo przechowywany i transportowany środek spożywczy zachowuje swoje właściwości: - należy spożyć przed: tak znakowane są produkty o krótkiej trwałości, łatwo psujące się takie jak np. jogurt czy sery. Po upływie tego terminu produkt traci przydatność do spożycia - najlepiej spożyć przed: stosowane w przypadku produktów o trwałości do 3 miesięcy - najlepiej spożyć przed końcem - dla produktów o trwałości od 3 do 18 miesięcy (na opakowaniu podaje się miesiąc i rok). Składniki produktu Etykieta powinna zawierać spis wszystkich składników, także substancji dodatkowych, w kolejności zmniejszającej się zawartości w produkcie. Skład informuje nas o zawartości substancji odżywczych, takich jak witaminy czy składniki mineralne, dzięki czemu możemy wybrać te, które zawierają ich najwięcej. Informacja o zawartości cukrów i tłuszczy pozwala bilansować ich zawartość w codziennej diecie, zgodnie z odpowiednimi normami żywieniowymi. Dodatki do żywności: To powszechnie stosowane w produkcji żywności substancje dodatkowe polepszające barwę, konsystencję, smak i trwałość produktów. Wszystkie one są dopuszczone do użycia przez specjalistów ze Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i Organizacji ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO). Dodatkowo ich stosowanie na polskim rynku zatwierdza Ministerstwo Zdrowia. Warto też wiedzieć co kryje się pod wieloma symbolami E. Ponadto etykieta produktu powinna zawierać dane szczegółowe producenta i numer partii produkcyjnej, oraz wskazania, co do warunków właściwego przechowywania produktu. Może kiedyś zetknąłeś się ze skrótem GDA wspomnianym na etykiecie jakiegoś produktu spożywczego i zastanawiałeś się, co on może oznaczać. Jest to skrót od angielskiego terminu Guideline Daily Amounts (wskazane dzienne spożycie) i dotyczy informacji o całkowitej energii diety oraz zawartości składników odżywczych, które powinny być spożywane w ciągu doby.
Co robić, żeby się nie dać przeziębieniu. W zapobieganiu przeziębieniom najważniejszą rolę odgrywa takie wzmocnienie organizmu, żeby nie poddawał się łatwo wirusom i bakteriom. Jeśli chcemy by nasz układ odpornościowy radził sobie dobrze z bakteriami i wirusami powinniśmy przejść na dietę bogatą w naturalną witaminę C i beta karoten. Dużo beta karotenu zawiera marchew, kalarepa, szpinak, dynia, kabaczek i burak ćwikłowy. Z owoców morele, brzoskwinie, melony, grejpfruty, mango. Najbogatszymi źródłami witaminy C są; róża, czarna porzeczka cytrusowe. i owoce Zaleca się aby w okresie jesienno-zimowym zjadać dziennie jedną pomarańczę. DO ZOBACZENIA W NASTĘPNYM NUMERZE!