STANDARDY NAUCZANIA DLA KIERUNKU STUDIÓW: Załącznik Nr 2 do uchwały Nr 61/2003 z dn. 11.12.2003r. TRANSPORT STUDIA ZAWODOWE I. WYMAGANIA OGÓLNE Studia zawodowe na kierunku transport trwają nie mniej niż 3,5 roku (7 semestrów). Łączna liczba godzin zajęć wynosi nie mniej niż 2600 godzin, w tym 1425 godzin określonych w standardach nauczania. II. SYLWETKA ABSOLWENTA Absolwent studiów zawodowych kierunku transport otrzymuje tytuł zawodowy inżyniera. Powinien być przygotowany do pracy jako specjalista w dziedzinie nowoczesnego transportu, w zakresie inżynierii środków transportowych, inżynierii ruchu transportowego oraz analizy systemów transportowych. Absolwent studiów zawodowych powinien mieć przygotowanie do pracy w jednostkach eksploatacyjnych transportu. III. GRUPY PRZEDMIOTÓW I MINIMALNE OBCIĄŻENIA GODZINOWE A. PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO 240 B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 690 C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 495 Razem: 1425 IV. PRAKTYKI Student powinien w czasie studiów odbyć praktykę w wymiarze 8 tygodni, w tym praktykę kierunkową i dyplomową. V. PRZEDMIOTY W GRUPACH I MINIMALNE OBCIĄŻENIA GODZINOWE A. PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO 240 1. Przedmiot do wyboru 60 2. Język obcy 120 3. Wychowanie fizyczne 60 B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 690 1. Matematyka 120 2. Informatyka 60
2 3. Materiałoznawstwo 45 4. Fizyka 60 5. Mechanika techniczna 90 6. Metrologia 45 7. Grafika inżynierska 45 8. Podstawy budowy maszyn 75 9. Elektrotechnika i elektronika 75 10. Automatyka 45 11. Podstawy ekonomii 30 C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 495 1. Badania operacyjne 45 2. Logistyka 45 3. Systemy transportowe 60 4. Organizacja i zarządzanie w transporcie 45 5. Ekonomika transportu 45 6. Podstawy inżynierii ruchu 30 7. Środki transportu 60 8. Podstawy eksploatacji technicznej 60 9. Infrastruktura transportu 45 10. Prawo transportowe 30 11. Ochrona środowiska w transporcie 30 VI. TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW A. PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO 1. Przedmiot do wyboru W zależności od zainteresowań studenta: historia, filozofia, język polski, wiedza o polityce, socjologia, psychologia, etyka, nauka o kulturze, ochrona własności intelektualnej i przemysłowej, mikroekonomia. B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 1. Matematyka Funkcje elementarne. Szeregi liczbowe. Ciągłość i granica funkcji. Rachunek różniczkowy jednej zmiennej. Równania różniczkowe zwyczajne. Wyznaczniki, macierze, algebraiczne układy równań liniowych. Wybrane zagadnienia z geometrii analitycznej. Całki na liniach i powierzchniach. Metody statystyki matematycznej, rachunek prawdopodobieństwa. Poglądowy opis eksperymentu losowego. 2. Informatyka Podstawowe pojęcia informatyki. Systemy operacyjne. Operacje na zbiorach. Języki programowania. Techniki multimedialne, grafika, animacja, edytory tekstów.
3 3. Materiałoznawstwo Ogólne wiadomości o materiałach. Stopy metali żelaznych i nieżelaznych. Obróbka materiałów. Stale węglowe i stopowe, wyroby ze stali, staliwa i żeliwa. Własności fizyczno-chemiczne tworzyw sztucznych. Wyroby i przetwórstwo tworzyw sztucznych. Materiały termoizolacyjne i wibroizolacyjne. Materiały budowlane: cement, beton, materiały ceramiczne, kruszywa, materiały bitumiczne. 4. Fizyka Mechanika klasyczna, względność ruchu, równania ruchu Newtona, siły zachowawcze i nie zachowawcze. Energia, zasady zachowania w przyrodzie. Zarys mechaniki relatywistycznej. Fizyka statyczna: rozkład Maxwella- Bolzmanna, tarcie wewnętrzne, przewodnictwo cieplne i elektryczne, dyfuzja. Fizyka kwantowa: mechanika kwantowa i teoria względności. 5. Mechanika techniczna Mechanika ciał stałych i płynów w ujęciu klasycznym - aksjomaty. Statyka - układ płaski i przestrzenny. Tarcie. Kinematyka punktu i ciała sztywnego. Ruchy i ich klasyfikacja. Równania Newtona. Dynamika punktu i ciała sztywnego. Prawa zachowania. Drgania mechaniczne. Wybrane zagadnienia mechaniki płynów. Stan naprężenia. Kryteria i badania wytrzymałościowe. Zginanie, rozciąganie, wyboczenie, skręcanie i ścinanie. Wstęp do teorii sprężystości. Wytężenie materiału. 6. Metrologia Metody pomiarów. Charakterystyki przyrządów pomiarowych i ich klasyfikacja według przeznaczenia, zasad działania i cech metrologicznych. Metrologia warsztatowa. Czujniki i przetworniki pomiarowe. Rejestracja wyników. Systemy pomiarowe. Błędy pomiarów wpływ czynników zewnętrznych, statystyczna analiza wyników pomiarów. 7. Grafika inżynierska Metody odwzorowania i restytucji elementów przestrzeni (rzut równoległy i prostokątny). Aksonometria jako podstawowa forma tworzenia rysunków poglądowych (szkicowanie odręczne). Geometria form inżynierskich z zastosowaniem powierzchni, wielościanów i brył. Rzuty Monge a jako podstawa graficznego zapisu cech geometrycznych konstrukcji inżynierskich. Rzut cechowany jako metoda zapisu stosowana w projektowaniu ukształtowania terenu i ciągów transportowych. Programy CAD jako narzędzia wspomagające opracowanie graficzne dokumentacji technicznej. 8. Podstawy budowy maszyn Pojęcie maszyny. Podział maszyn według przeznaczenia, zasad działania i rodzaju energii. Klasyfikacja branżowa maszyn. Zasady konstrukcji maszyn. Wytrzymałość zmęczeniowa elementów maszyn. Połączenia rozłączne i nierozłączne. Osie i wały. Łożyskowanie. Sprzęgła i hamulce. Przekładnie
4 mechaniczne. Klasyfikacja technik wytwarzania. Obróbka plastyczna. Odlewnictwo. Obróbka wiórowa. Obróbka zgrubna i gładkościowa. Technologia montażu. 9. Elektrotechnika i elektronika Podstawowe pojęcia i określenia. Prąd stały i przemienny. Obwody elektryczne, obwody magnetyczne. Maszyny prądu stałego i prądu przemiennego. Podstawowe układy sterowania. Budowa, właściwości, charakterystyki i parametry podstawowych elementów elektronicznych. Wzmacniacze. Elementy logiczne. Technika mikroprocesorowa. Generatory. Układy cyfrowe. Optoelektronika. Sieć internetowa. 10. Automatyka Podstawowe pojęcia automatyki, rodzaje układów automatyki. Elementy automatyki, własności elementów liniowych i nieliniowych. Schematy blokowe, przekształcenie schematów blokowych, sprzężenia zwrotne, transmitancja. Cyfrowe układy automatyki, schematy logiczne, sterowanie za pomocą elementów logicznych. 11. Podstawy ekonomii Proces gospodarowania i jego elementy: produkcja, podział, wymiana, konsumpcja. Podmioty i główne czynniki procesu gospodarowania. Ogólna charakterystyka praw rządzących gospodarką i mechanizmy funkcjonowania gospodarki. Charakterystyka głównych rynków w gospodarce : dóbr i usług konsumpcyjnych, dóbr i usług produkcyjnych, siły roboczej, kapitałowego. Pieniądz i system bankowy. Instrumenty polityki pieniężnej. Wahania koniunktury gospodarczej i ich przyczyny. Rola państwa w gospodarce. Zakres sektora państwowego. Prywatyzacja a nacjonalizacja. Skutki ingerencji państwa w procesy gospodarcze. Nowe zjawiska w gospodarce. Małe firmy a wielkie korporacje. Decentralizacja i dezintegracja a koncentracja i integracja. Rozwój lokalny a globalizacja procesów gospodarczych. C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 1. Badania operacyjne Programowanie liniowe, zagadnienia dyskretne problemy magazynowania i wymiany, zagadnienia transportowe. Programowanie dynamiczne, zagadnienie alokacji zasobów. Grafy i sieci kolorowanie suboptymalne, przepływy w sieciach, przydziały. Zagadnienia masowej obsługi priorytety, obsługa grupowa. 2. Logistyka Istota logistyki, przyczyny rozwoju koncepcji logistycznych. Struktura systemów logistycznych. Zarządzanie logistyczne, wykorzystywanie efektów synergicznych, problemy decyzyjne w systemach mikrologistycznych. Logistyka w fazie zaopatrzenia i zbytu, kształtowanie poziomu zapasów i
5 wyrobów gotowych. Logistyka w transporcie, usługi logistyczne, łańcuchy logistyczne. 3. Systemy transportowe Transport osobowy i towarowy w systemie społeczno-gospodarczym kraju, regionu i miasta. Generacja ruchu, rozkład przestrzenny, podział ruchu na środki transportu, rozkład ruchu na sieć transportową. Projektowanie systemów transportowych osiedla, miasta, regionu, kraju. Rodzaje procesów transportowych. Organizacja i technologia przewozów ładunków i osób. Dobór środków do zadań. Koordynacja przewozów z pracą punktów ładunkowych. Transport kombinowany. Kierowanie przewozami, służba dyspozytorska i eksploatacyjna. Transport wewnętrzny w zakładach i magazynach, elastyczne systemy transportu. 4. Organizacja i zarządzanie w transporcie Pojęcie, elementy składowe i czynniki kształtujące organizację. Struktury organizacyjne i zasady ich działania, struktury klasyczne i dynamiczne, organizacje formalne, procesy reorganizacji, techniki organizatorskie, organizowanie działań. Organizacja przedsiębiorstw transportowych. Zarządzanie strategia i taktyka, kierowanie organizacjami, narzędzia i style kierowania. Procesy decyzyjne w systemach transportowych. Marketing usług transportowych. 5. Ekonomika transportu Gospodarcze znaczenie i funkcje transportu klasyfikacja, transport a lokalizacja produkcji i osadnictwa, wydajność pracy. Koszty i ich struktura, rachunek ekonomiczny w transporcie. Istota i funkcje rynku transportowego, potoki ładunków i pasażerów, podmioty gospodarujące, konkurencja, ceny usług, budowa taryf. Ekonomika i organizacja przewozów intermodalnych. 6. Podstawy inżynierii ruchu Modele potoków ruchu. Modele ruchu samochodowego i kolejowego. Modele węzłów sieci kolejowej i drogowej. Efektywność wykorzystania drogi. Optymalizacja sieci. Sterowanie potokami ruchu, stopień automatyzacji, optymalizacja, systemy hierarchiczne. Udział człowieka w sterowaniu ruchem. 7. Środki transportu Ogólna charakterystyka i klasyfikacja środków transportowych, właściwości funkcjonalne i podstawowe parametry techniczno-eksploatacyjne. Kształtowanie podstawowych węzłów konstrukcyjnych, mechanizmy i zespoły konstrukcyjne. Źródła napędu, układy przeniesienia napędu. Rodzaje, budowa i działanie środków transportu wewnętrznego. Ogólna charakterystyka i klasyfikacja pojazdów mechanicznych budowa i podstawowe parametry techniczno-eksploatacyjne. Ogólna charakterystyka, klasyfikacja, podstawowe parametry techniczne, ogólny układ konstrukcyjny obiektów pływających i statków powietrznych. Standaryzacja i unifikacja w budowie środków transportu. Rozwiązania konstrukcyjne wybranych środków transportu.
6 8. Podstawy eksploatacji technicznej Prakseologiczne, techniczne i ekonomiczne aspekty eksploatacji urządzeń transportowych. Dobór parametrów użytkowania urządzeń z uwzględnieniem obciążeń trwałych i chwilowych. Czynniki i procesy wymuszające zmiany stanu technicznego urządzeń rodzaje uszkodzeń. Modele niezawodnościowe systemów technicznych. Struktury niezawodnościowe. Metody zapewnienia wymaganej niezawodności. Badania niezawodnościowe i ich programowanie. Diagnostyka techniczna. Metody utrzymania urządzeń w gotowości technicznej. Zagadnienia trwałości maszyn i urządzeń transportowych. 9. Infrastruktura transportu Sieci transportowe. Charakterystyka dróg, węzłów i dworców. Drogi samochodowe, kolejowe i wodne. Komunikacja miejska linie autobusowe, tramwajowe, trolejbusowe, metro, parkingi. Dworce kolejowe i autobusowe. Lotniska i dworce lotnicze. Zakłady przemysłowe. Infrastruktura transportu towarowego. Infrastruktura zaplecza technicznego transportu. Infrastruktura złożonych systemów transportowych. Metody kształtowania infrastruktury w zależności od zadań, programowanie rozwoju, tendencje światowe. 10. Prawo transportowe Przepisy dotyczące transportu i przewozu oraz ich źródła. Prawna regulacja stosunków przewozowych w różnych gałęziach transportu (transport samochodowy, kolejowy, morski, wodny śródlądowy, lotniczy). Umowa o przewóz osób. Umowa o przewóz rzeczy. Czartery. Dokumenty przewozowe. Odpowiedzialność przewoźnika. Dochodzenie roszczeń w transporcie. Ubezpieczenia transportowe. 11. Ochrona środowiska w transporcie Środowisko i jego ochrona, zanieczyszczenia. Zrównoważenie ekologiczne i warunki jego utrzymania. Oddziaływanie transportu na środowisko. Akty prawne i zasady ochrony środowiska obowiązujące w Polsce i na świecie. Ochrona przed hałasem i zanieczyszczeniami. VII. ZALECENIA 1. W grupie B i C zajęcia indywidualne (np. projekty, laboratoria, ćwiczenia) powinny stanowić około 40% zajęć. Przy ustalaniu szczegółowego planu i programu studiów należy mieć na uwadze kryteria FEANI, według których przedmioty ogólne powinny stanowić około 10%, przedmioty podstawowe 35% i przedmioty techniczne 55%.