Turystyka historyczna 2015-06-01 14:06:34

Turystyka historyczna 2015-06-01 14:06:34

2 Przez stulecia ludzie mieszkający na terenach należących do obecnego województwa świętokrzyskiego pozostawili wiele pamiątek, które dziś stanowią atrakcyjną lekcję historii Polski od samego początku państwowości. Archeolodzy dokonali tu wielu cennych odkryć. Szczególnym jest kopalnia krzemienia pasiastego w Krzemionkach Opatowskich niedaleko Ostrowca Świętokrzyskiego, dzięki której można poznać początki przemysłu i zorganizowanej pracy sprzed prawie czterech tysięcy lat. Ujazd - Zamek Krzyżtopor, PAP/Michał Walczak Wiślica Najstarszą miejscowością na terenie regionu jest położona na malowniczym Ponidziu Wiślica, która zdaniem niektórych mogła być stolicą, lub jednym z głównych ośrodków Państwa Wiślan. To właśnie tutaj archeolodzy natrafili na pozostałości misy chrzcielnej z IX wieku, czyli poprzedzającej o wiek datę oficjalnego chrztu Polski z 966 roku, przyjętego przez księcia Mieszka I w Wielkopolsce. Jednym z zabytków Wiślicy jest gotycka bazylika mniejsza pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, z XIV wieku, z datowaną na XIII wiek płaskorzeźbą Madonny Łokietkowej. W podziemiach świątyni, którymi opiekuje się Muzeum Regionalne, znajdują się pozostałości dwóch kościołów romańskich z XII i XIII w. oraz unikatowa trzynastowieczna tzw. płyta Orantów (znana też jako posadzka wiślicka). Trwają starania zarządu województwa o przejęcie opieki nad tymi zabytkami przez kieleckie Muzeum Narodowe. Wiślica jest szczególnym miejscem w historii - to tutaj przed zjednoczeniem kraju przybywał Władysław Łokietek. Również tutaj jego syn król Kazimierz Wielki ogłosił w 1347 roku słynne statuty wiślickie, określane mianem pierwszych skodyfikowanych polskich przepisów prawnych. Święty Krzyż

3 Historia sięga tysiąca lat wstecz w Sanktuarium Relikwii Krzyża Świętego znajdujące się w sercu Gór Świętokrzyskich. Według tradycji utrwalonej przez znanego polskiego kronikarza Jana Długosza, klasztor w tym miejscu miał ufundować polski książę i późniejszy pierwszy król Bolesław Chrobry w 1006 roku. I choć historycy spierają się co do potwierdzenia tej daty, nie ma wątpliwości, że jest to jedno z najciekawszych miejsc w regionie. Dość powiedzieć, że w średniowieczu było najważniejszym sanktuarium chrześcijańskim w Polsce, do którego zmierzali kolejni królowie Polscy. Miał tutaj przyjeżdżać wielokrotnie król Władysław Jagiełło m.in. latem 1410 roku, kiedy z wojskiem podążał na północ, by stoczyć jedną z największych bitew średniowiecznej Polski pod Grunwaldem z Zakonem Krzyżackim. To właśnie na Świętym Krzyżu powstał najstarszy zabytek języka polskiego Kazania Świętokrzyskie, który przechowywany jest dziś w Bibliotece Narodowej w Warszawie. Świętokrzyski klasztor przechodził różne dzieje. Podupadł w XIX wieku, kiedy jego mury musieli opuścić obecni w nim od wieków benedyktyni. W 1914 roku podczas I wojny światowej wysadzono pięćdziesięciometrową barokową wieżę. Później mieściło się tam ciężkie więzienie. W latach 30-tych klasztor przejęli misjonarze Oblaci, którzy stopniowo starali się przywracać temu miejscu dawny blask. Dopiero w 2014 roku udało się zrealizować jedną z najważniejszych inwestycji odbudowano z bardzo dużą dbałością o szczegóły wspomnianą wieżę. Dziś z umieszczonego na niej tarasu widokowego w pogodne dni można zobaczyć odległe o około 200 kilometrów szczyty Tatr. Sandomierz Szczególnym miejscem na turystycznej mapie regionu jest Sandomierz. W czasach dynastii Piastów i Jagiellonów było to ważne centrum administracyjne, stolica dużego województwa, którego dziś spadkobiercą jest Świętokrzyskie. Obecnie miasto przeżywa swój rozkwit. Turyści przypomnieli sobie o nadwiślańskiej miejscowości, m.in. dzięki emitowanemu w Telewizji Polskiej serialowi Ojciec Mateusz, którego akcja rozgrywa się właśnie na średniowiecznych uliczkach miasta, w cieniu gotycko-renesansowego ratusza, na nadwiślańskich bulwarach. Warto zobaczyć tu niezwykłą starówkę, gotycką bazylikę katedralną oraz zamek królewski, w którym czasowo przebywały koronowane głowy m.in. Kazimierz III Wielki jeden z najpotężniejszych władców polskiego średniowiecza. Interesująca jest położona dosłownie pod Sandomierzem podziemna trasa turystyczna, która powstała z połączenia magazynów i piwnic, jakie przed wiekami budowali kupcy i rzemieślnicy bezpośrednio pod kamienicami i Rynkiem Starego Miasta. O mieście ostatnio głośno zrobiło się m.in. dzięki tłumaczonej na wiele języków powieści kryminalnej Zygmunta Miłoszewskiego Ziarno Prawdy, której akcja dzieje się we współczesnym, ale pełnym tajemnic i ciekawostek historycznych mieście. Choć książka została przyjęta w mieście z różnymi odczuciami, jest kolejnym elementem przyciągającym tu turystów, także zagranicznych. Kielce Pełne historii i pamiątek przeszłości są także Kielce. Kiedy kilka lat temu władze miasta przystąpiły do

4 rewitalizacji położonego na obrzeżach Śródmieścia placu Świętego Wojciecha. Nikt nie spodziewał się, że dzięki niej archeolodzy dotrą do początków historii miasta. To właśnie tutaj, tuż przy kościelnym murze, natknęli się na fundamenty wczesnośredniowiecznego domu, dzięki którym można było ustalić miejsce, gdzie zaczęły się Kielce. W stolicy regionu warto zobaczyć najlepiej zachowaną w Polsce rezydencję z czasów Wazów. Mowa o siedemnastowiecznym dawnym pałacu biskupów krakowskich, w którym swoją siedzibę ma dziś Muzeum Narodowe. Duże zainteresowanie wzbudza także kielecka bazylika katedralna oraz wspomniane wcześniej rezerwaty geologiczne, m.in. Kadzielnia w której znajduje się jeden z największych amfiteatrów w Polsce, mogący pomieścić pięciotysięczną publiczność. Obecne Kielce to dynamiczne i nowoczesne miasto, z przebudowaną siecią dróg, nowoczesną infrastrukturą i przyjaznym dla pasażera transportem miejskim. W świecie znane są między innymi dzięki jednemu z najlepszych w Europie klubowi sportowemu piłkarzy ręcznych Vive Tauron Kielce, który w 2013 roku zajął trzecie miejsce w organizowanym w Kolonii turnieju Final Four Ligi Mistrzów. Dzięki zaangażowaniu holenderskiego przedsiębiorcy Bertusa Servaasa, który na stałe zamieszkał w Kielcach, w tutejszej Hali Legionów mieszkańcy regionu mogą kibicować największym gwiazdom światowej piłki ręcznej. W Kielcach działa także należący do miasta klub piłkarski Korona Kielce, utrzymujący się od kilku sezonów w polskiej ekstraklasie.

5