KIEROWNIK TECHNICZNY ZAWODÓW

Polski Związek Lekkiej Atletyki Centralne Kolegium Sędziów KIEROWNIK TECHNICZNY ZAWODÓW Warszawa, 10 kwietnia 2013

Kierownik techniczny zawodów 1. Cel wprowadzenia (reaktywowania) funkcji kierownika technicznego zawodów Przepisy zawodów w lekkoatletyce, wydawane w Polsce na podstawie OFFICIAL HANDBOOK IAAF, od wielu lat w gronie kierownictwa zawodów, obok kierownika zawodów i sędziego głównego zawodów, przewidują funkcję kierownika technicznego. Mając na uwadze zdarzające się w przeszłości niedociągnięcia i braki w zakresie przygotowania obiektów la do przeprowadzania zawodów, Komisja Obiektów i Sprzętu PZLA (której nazwę od 2008 roku zmieniono na Komisja Obiektów i Urządzeń PZLA) oraz Centralne Kolegium Sędziów PZLA, podjęły w 2006 roku działania zmierzające do przywrócenia tej funkcji na zawodach w Polsce, której wyznaczania kilkanaście lat temu zaniechano, głównie ze względów oszczędnościowych. Po uzyskaniu akceptacji tych starań, przez Prezydium PZLA, Komisja oraz Centralne Kolegium Sędziów PZLA zaproponowały reaktywowanie tej funkcji w pierwszym okresie (w latach 2006-2012) na niektórych imprezach centralnych (zawody rangi MP i mityngi z klasą M i MM). Po potwierdzeniu, w obecnych warunkach organizacji i przeprowadzania zawodów, zasadności wprowadzenia tej funkcji, Centralne Kolegium Sędziów PZLA postuluje wprowadzanie, w miarę możliwości, tej funkcji na pozostałych zawodach centralnych, a również i okręgowych. Zgodnie z ustaleniami z Centralnym Kolegium Sędziów PZLA funkcja kierownika technicznego została wprowadzona od sezonu letniego 2006 na Mistrzostwach Polski we wszystkich kategoriach wiekowych, Memoriale J. Kusocińskiego i innych mityngach o randze Permit Meeting EAA oraz Finale Pucharu Polski serii imprez rozgrywanych w ramach tzw. mityngów Grand Prix I kategorii - mityngi z klasą M i MM. Zamiarem Centralnego Kolegium Sędziów jest stopniowe rozszerzanie wyznaczania osoby do pełnienia tej funkcji na inne zawody centralne - również na wszystkie zawody, na których zawodnicy mogą uzyskiwać wyniki uprawniające do nadania im I (pierwszej) klasy. Brak na zawodach osoby, która odpowiadałaby za sprawy techniczne przed i w czasie zawodów, był wielokrotnie przyczyną, że sędziowie główni wyznaczani do przeprowadzania konkurencji spotykali się z przypadkami niewłaściwego przygotowania skoczni lub rzutni. Najczęściej nieprzygotowane lub źle przygotowane do konkursu były rzutnie do rzutu dyskiem i rzutu młotem (łącznie z klatkami), co dodatkowo zagrażało bezpieczeństwu uczestników zawodów. Zdarzały się również przypadki braku sprzętu zawodniczego lub pomiarowego do przeprowadzenia zaplanowanych w programie zawodów konkurencji. Kierownik techniczny ma nie tylko przyczynić się do sprawnego przebiegu zawodów, zgodnie z opracowanym wcześniej regulaminem i z ogólnymi przepisami zawodów, ale powinien również uczestniczyć twórczo w tworzeniu nowych, lepszych zasad organizacji zawodów. Bardzo istotnym jest aby kierownik techniczny znał zasady ustalania, a jeszcze lepiej miał wpływ, jako doradca, na ustalenie programu minutowego zawodów. Przy ustalaniu programu minutowego w konkurencjach biegowych najważniejszymi elementami są: czas niezbędny na przygotowania zawodników do startu wraz z rezerwą czasu na ewentualne falstarty, czas na ustawienie płotków w biegach przez płotki i przeszkód w biegach z przeszkodami, czas trwania biegu wynikający z poziomu reprezentowanego przez startujących zawodników, liczba zawodników i związana z tym liczba serii biegów eliminacyjnych lub serii na czas rozgrywanych na danym dystansie, czas niezbędny dla Komisji Biegowej dla dokonania analizy biegu i odczytów, uzależniony od stosowanego na zawodach systemu pomiaru czasu oraz określony w przepisach zawodów czas między kolejnymi startami tego samego zawodnika na określonych dystansach lub w kolejnych fazach eliminacji. Przy ustalaniu programu w konkurencjach technicznych najważniejszymi elementami są: liczba startujących zawodników, czas na wymierzenie rozbiegu w skokach, przeprowadzenie skoków/rzutów próbnych, czas na wykonanie próby przysługujący zawodnikowi, wraz z rezerwą wynikającą np. z konieczności powtórzenia próby wskutek zrzucenia poprzeczki przez podmuch wiatru i związane z tym ponowne nałożenie poprzeczki w skoku o tyczce lub przeszkodzenia zawodnikowi w wykonaniu próby przez inną osobę, czas na dokonanie pomiaru osiągniętego wyniku, uzależniony od sposobu tego pomiaru. W skokach wysokich (skok wzwyż i skok o tyczce), dodatkowo należy uwzględnić poziom jaki reprezentują startujący zawodnicy, z uwagi na 2

wynikającą z tego poziomu liczbę wysokości, jakie mogą być pokonywane przez startujących, zaś w konkurencjach rzutowych, szczególnie w rzucie młotem i rzucie oszczepem, ilość prawidłowego sprzętu, z uwagi na czas niezbędny na jego dostarczenie z powrotem do koła lub na rozbieg. Przy planowaniu programu minutowego ważna jest również informacja o ilości posiadanego przez organizatora zawodów sprzętu pomiarowego, mogą zdarzyć się sytuacje, że z uwagi na braki w sprzęcie program zawodów nie będzie mógł być zrealizowany, np. wg programu niezbędne byłoby posiadanie w jednym czasie dwóch wiatromierzy skocznia do skoków długich znajduje się po przeciwległej stronie płyty boiska, a w tym samym czasie zaplanowano odbycie biegów na 100 m lub 200 m albo biegów 100 m lub 110 m przez płotki. Odpowiednio wczesna znajomość programu minutowego zawodów lub jego projektu pozwoli kierownikowi technicznemu na właściwe zaplanowanie liczby niezbędnego sprzętu i jego dostarczania w czasie zawodów na miejsce konkurencji, wraz z niezbędnym sprzętem rezerwowym, a tym samym sprawne, punktualne przeprowadzenie zawodów i ich obserwację. Wprowadzenie funkcji kierownika technicznego ma nie tylko przyczyniać się do podniesienia poziomu organizacji zawodów, w tym punktualności, jak najszerszej informacji wizualnej, pozwalającej publiczności uczestniczyć na żywo w imprezie i obserwować zawody na bieżąco, ale również do zapewnienia zawodnikom odpowiedniego, sprawdzonego wyposażenia technicznego, a tym samym sprawnego i bezpiecznego przebiegu zawodów. Wprowadzenie tej funkcji i przejęcie przez kierownika technicznego nadzoru nad przygotowaniem i kontrolą sprzętu lekkoatletycznego (zarówno zawodniczego, sędziowskiego jak i pomiarowego), ma również ułatwić delegatowi technicznemu na zawodach centralnych realizację jego podstawowych obowiązków związanych z nadzorem nad przebiegiem zawodów, zgodnym z regulaminami i przepisami zawodów IAAF. Włączenie się kierownika technicznego w prace komitetu organizacyjnego, związane z przygotowaniem programu minutowego zawodów i zapewnieniem właściwej informacji oraz bezpieczeństwa na zawodach, uwzględniającego bazę sprzętową obiektu, na którym mają być przeprowadzone zawody, powinno również ułatwić pracę sędziom, a same zawody uczynić bardziej czytelnymi i łatwiejszymi w odbiorze dla publiczności. Jednocześnie, zgodnie ze stanowiskiem Prezydium PZLA, na zawodach na których nie będzie osobno powołany Komisarz do spraw reklamy funkcja kierownika technicznego będzie połączona z pełnieniem funkcji Komisarza do spraw reklamy. Zgodnie z brzmieniem art. 139 Komisarz do spraw reklamy (jeżeli jest wyznaczony) powinien nadzorować i stosować aktualne przepisy IAAF dotyczące reklamy ( IAAF Advertising Rules and Regulations ). Wspólnie z arbitrem sali odpraw rozstrzyga nierozwiązane sprawy lub kwestie zaistniałe w sali odpraw (lub na tzw. bramce stosowanej na większości zawodów w Polsce). 2. Założenia ogólne Przepisy zawodów w lekkoatletyce, wydane na podstawie INTERNATIONAL ASSOCIATION OF ATHLETICS FEDERATIONS COMPETITION RULES 2008, w art. 120 Osoby przeprowadzające zawody wymieniają następujący skład kierownictwa zawodów: - 1 kierownik zawodów - 1 sędzia główny zawodów - 1 kierownik techniczny - 1 kierownik ds. oprawy zawodów Art. 123 przepisów przeprowadzania zawodów lekkoatletycznych precyzuje, że kierownik techniczny jest odpowiedzialny za: a) zapewnienie, aby bieżnia, rozbiegi, koła, łuki, sektory, miejsca lądowania w konkurencjach technicznych oraz całe wyposażenie i sprzęt były zgodne z przepisami IAAF, b) rozmieszczanie i usuwanie urządzeń i sprzętu, zgodnie z technicznym planem organizacyjnym, zatwierdzonym dla danych zawodów przez delegatów technicznych, c) zapewnienie, że prezentacja techniczna miejsc rozgrywania konkurencji jest zgodna z ww. planem, d) sprawdzanie i oznaczanie sprzętu własnego zawodników, dopuszczonego do zawodów na mocy art. 187.2, e) zapewnienie, że przed zawodami otrzymał wszelkie stosowne certyfikaty stosownie do art. 135. 3

Ze sformułowania art. 120 wynika potrzeba wyznaczania na zawodach lekkoatletycznych osoby odpowiedzialnej za zapewnienie aby obiekt, jego wyposażenie i sprzęt były zgodne z przepisami IAAF. Konsekwencją braku takiej osoby na zawodach w Polsce w ostatnich latach było szereg zaniedbań w przygotowaniu obiektu do zawodów, szczególnie dotyczyło to nie wyznaczania łuków w sektorze rzutów, nie umieszczania przy sektorze znaczników odległościowych (tablic odległościowych) co 1 m w pchnięciu kulą i co 5 m w pozostałych rzutach, nie umieszczania przy zeskoczni listwy informacyjnej do orientacyjnej oceny przez uczestników zawodów uzyskiwanych odległości w skoku w dal i trójskoku, braku olinowania boiska (ze względów bezpieczeństwa), braku znaczników na rozbiegach, złego stanu technicznego płotków - o unieruchomionych przeciwwagach, braku odpowiedniej ilości piasku w zeskoczniach, braku tablic informacyjnych przy skokach i rzutach itd. Zgodnie z art. 135 Urzędowy mierniczy powinien sprawdzić dokładność oznaczeń i urządzeń oraz dostarczyć przed zawodami stosowne certyfikaty dyrektorowi technicznemu. Dla celów tej weryfikacji należy zapewnić urzędowemu mierniczemu pełny dostęp do dokumentacji stadionu oraz do ostatniego protokołu zawierającego pomiary. W polskich warunkach, organizator powinien, na każde życzenie, zapewnić dostęp do dokumentacji technicznej obiektu (hali lub stadionu), na podstawie której dany obiekt został dopuszczony do zawodów (Świadectwo PZLA, wraz z wynikami pomiarów dokonanych przez uprawnionego geodetę Raport pomiarowy ), zarówno delegatowi technicznemu PZLA, jak i kierownikowi technicznemu zawodów i firmie dokonującej elektronicznych pomiarów czasu i odległości. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości co do prawidłowości oznakowania stadionu lub zgodności innych, szczególnie wymienionych w ostatnim okresie urządzeń z wymaganiami IAAF i PZLA, organizator powinien na każde życzenie delegata technicznego PZLA lub kierownika technicznego zawodów, przedstawić wyniki sprawdzenia tych wątpliwości. Wykonanie tego sprawdzenia organizator może zlecić firmie dokonującej elektronicznych pomiarów czasu i odległości, lub uprawnionemu geodecie. Wyniki tego sprawdzenia, organizator powinien przed zawodami przedstawić delegatowi technicznemu PZLA lub kierownikowi technicznemu zawodów. Właściwe wypełnienie funkcji kierownika technicznego nie jest praktycznie możliwe, gdy osoba wyznaczona do tej funkcji zamieszkuje w dużej odległości od miejscowości, w której mają być przeprowadzone zawody. Osoba taka nie może uczestniczyć, razem z kierownikiem zawodów i sędzią głównym zawodów, w posiedzeniach Komitetu Organizacyjnego, na których rozstrzygane są sprawy programu minutowego zawodów i zabezpieczenia sprzętowego. Z tego względu od samego początku, do pełnienia tej funkcji w większości przypadków wyznaczani są sędziowie z danego kolegium sędziów, znający dany stadion i jego wyposażenie w podstawowy sprzęt, co pozwala im na lepsze przygotowanie informacji o brakach i wyegzekwowanie od organizatora ich uzupełnienia przed zawodami. Wyznaczenie kierownika technicznego z innego kolegium sędziów, mające praktycznie miejsce tylko w przypadku zawodów rangi Mistrzostw Polski, stosowano tylko na wyraźne życzenie organizatora, pod warunkiem zapewnienia osobie wyznaczonej do pełnienia funkcji kierownika technicznego wcześniejszej możliwości dokonania rozeznania wyposażenia danego stadionu w sprzęt oraz poznania pracy obsługi technicznej na wcześniejszych zawodach, z zabezpieczeniem tej osobie możliwości wcześniejszego pobytu przed samymi zawodami. Właściwe wypełnienie zadań przez kierownika technicznego nie jest możliwe w trakcie przyjętego zwyczajowo (półgodzinnego lub godzinnego) przygotowania do zawodów, w związku z czym od samego początku naszych starań przyjęto, że osoba wyznaczona do pełnienia funkcji kierownika technicznego powinna uczestniczyć, razem z kierownikiem zawodów i sędzią głównym zawodów, w posiedzeniach Komitetu Organizacyjnego. Osoba desygnowana do pełnienia funkcji kierownika technicznego zawodów powinna wcześniej zapoznać się ze stanem obiektu i jego wyposażeniem sprzętowym. W przypadku większych imprez (Mistrzostw Polski i mityngów międzynarodowych) osoba ta powinna osobiście dokonać przeglądu obiektu co najmniej na tydzień przed zawodami, co pozwala na wskazanie braków sprzętu niezbędnego do przeprowadzenia konkurencji przewidzianych w programie minutowym zawodów oraz braków w zakresie sprzętu i urządzeń gwarantujących zapewnienie bezpieczeństwa startującym zawodnikom, sędziom i publiczności oraz zapewnienie właściwej informacji na zawodach. Dokonanie takiego przeglądu, przy obecnym zaniechaniu dokonywania takich przeglądów przez okręgowe kolegia sędziów przed sezonem (co w przeszłości było praktykowane) i przygotowanie wykazu usterek wymagających naprawy lub braków sprzętu 4

zawodniczego czy pomiarowego pozwala jednocześnie organizatorowi zawodów na podjęcie wcześniejszych starań dla dokonania tych napraw lub uzupełnienia braków. 3. Obowiązki kierownika technicznego Kierownik techniczny powinien w pierwszej kolejności zapoznać się z regulaminem imprezy, którego zasadniczą część stanowi program minutowy zawodów. Powinien również otrzymać od organizatorów informację dot. przewidywanej liczby startujących zawodników w poszczególnych konkurencjach, informację o zasadach obsługi zawodów, w tym informację dot. sposobu pomiaru czasu w konkurencjach biegowych oraz rodzaju i ilości sprzętu, jaki dla przeprowadzania konkurencji biegowych zabezpiecza firma wykonująca ten pomiar. Powinien również otrzymać informację na temat sposobu pomiaru odległości w rzutach, skoku w dal i trójskoku. Na podstawie tych danych określa on jaki sprzęt jest niezbędny do przeprowadzenia poszczególnych konkurencji, w tym jaki sprzęt powinien być zabezpieczony przez organizatora, a jaki sprzęt będzie dostarczony przez osobę lub firmę prowadzącą pomiar czasu oraz jaki sprzęt będzie potrzebny w poszczególnych dniach zawodów. Na podstawie programu i liczby startujących zawodników osoba wyznaczona do pełnienia funkcji kierownika technicznego określa np. czy będzie potrzebny jeden lub dwa komplety bloków startowych, jaka jest niezbędna liczba płotków, czy będzie potrzebny jeden lub dwa wiatromierze itp.). Osoba wyznaczona do pełnienia funkcji kierownika technicznego powinna w przypadku większych imprez (Mistrzostw Polski i mityngów międzynarodowych), w przypadku ich rozgrywania na nowo powstałym obiekcie, na podstawie ramowego programu i przewidzianych do przeprowadzenia konkurencji i szacunkowej liczby startujących zawodników, przedstawić organizatorowi co najmniej na 2 tygodnie przed planowaną datą zawodów wykaz sprzętu niezbędnego do przeprowadzenia danych zawodów. Wykaz sprzętu niezbędnego do przeprowadzenia poszczególnych konkurencji na zawodach rangi Mistrzostw Polski przedstawiono w opracowaniu Obsługa techniczna zawodów, przygotowanym w 2008 roku (zaktualizowane opracowanie będzie w najbliższym czasie zamieszczone na stronie CKS). Wykaz powinien obejmować również sprzęt pomocniczy i informacyjny, i być sporządzony z uwzględnieniem wymagań określonych w opracowaniu Komisji Obiektów i Urządzeń PZLA, zaktualizowanym w 2012 roku (plik Wyposażenie techniczne obiektów lekkoatletycznych ), które zostanie w najbliższym czasie zamieszczone na stronie internetowej CKS. W przypadku imprez rozgrywanych na stadionach, na których wcześniej rozgrywano zawody i znane jest ich wyposażenie w podstawowy sprzęt, osoba wyznaczona do pełnienia funkcji kierownika technicznego powinna co najmniej na 1 tydzień przed planowaną datą zawodów przedstawić wykaz brakującego sprzętu, niezbędnego do przeprowadzenia danych zawodów. Przed sporządzeniem wykazu osoba wyznaczona do pełnienia funkcji kierownika technicznego powinna w przypadku większych imprez (Mistrzostw Polski i mityngów międzynarodowych), skontaktować się z delegatem technicznym, wyznaczonym na dane zawody w celu uzyskania informacji o zasadach przeprowadzania konkurencji, m. innymi czy przewidziane jest dokonywanie pomiaru czasu próby w konkurencjach technicznych na danych zawodach, w jakich konkurencjach przewidywane jest rozgrywanie eliminacji, jakie są ustalone minima kwalifikacyjne w rzutach itp. Wykaz sprzętu jak i wykaz brakującego sprzętu powinien być przedstawiony w układzie: - sprzęt przenośny boiskowy, zawodniczy i sędziowski niezbędny do przeprowadzenia konkurencji biegowych i chodu sportowego, - sprzęt przenośny boiskowy, zawodniczy i sędziowski niezbędny do przeprowadzenia przewidzianych w programie konkurencji skoków, - sprzęt przenośny boiskowy, zawodniczy i sędziowski niezbędny do przeprowadzenia przewidzianych w programie konkurencji rzutów, W wykazie sprzętu niezbędnego do przeprowadzenia konkurencji biegowych i chodu sportowego niezbędne jest przedstawienie ilości: bloków startowych (na imprezach, na których stosowany jest całkowicie automatyczny pomiar czasu z fotofiniszem bloków startowych z czujnikami i głośnikami), tablic na tory do sygnalizacji falstartów, płotków, przeszkód do biegu z 5

przeszkodami, tablic informacyjnych dla konkurencji biegowych (na mecie do informowania o uzyskanych czasach, o liczbie okrążeń i prędkości wiatru przy wiatromierzu), pistoletów i nabojów startowych, podium dla startera, czasomierzy, chorągiewek i krzesełek turystycznych dla sędziów torowych, chorągiewek sędziowskich dla komisji biegowej i asystentów startera, żółtych chorągiewek dla sędziów torowych, słupków, chorągiewek i pachołków do zaznaczenia linii zejść lub wyznaczenia trasy biegu czy chodu na bieżni, tabliczek dla sędziów chodu, tablic do informowania zawodników o liczbie czerwonych kartek w chodzie sportowym, stolików i krzeseł dla komisji sędziowskiej i obsługi wiatromierza, parasoli składanych dla komisji sędziowskiej, obsługi wiatromierza i zawodników, koszyków na ubiory zawodników, ławek dla zawodników itp. W wykazie nie można również zapomnieć o dzwonku do sygnalizacji ostatniego okrążenia, taśmie samoprzylepnej dla sędziów torowych. W przypadku zawodów, na których zawodnicy mogą uzyskiwać wyniki uprawniające do nadania im klas MM i M, gdzie jest stosowany całkowicie automatyczny pomiar czasu z fotofiniszem, w wykazie tym należy podać informację o zapewnieniu przez organizatora odpowiednich urządzeń do tego pomiaru (urządzenie fotoelektroniczne do pomiaru czasu, tablica cyfrowa z biegnącym czasem, zestaw fotokomórek, urządzenie do kontroli falstartów) lub zapewnienie tego pomiaru poprzez wynajęcie wyspecjalizowanej firmy, posiadającej odpowiednie uprawnienia. W wykazie sprzętu niezbędnego do przeprowadzenia, przewidzianych w programie konkurencji skoków niezbędne jest przedstawienie ilości: poprzeczek do skoku wzwyż i do skoku o tyczce, przymiarów do pomiaru wysokości do skoku wzwyż i do skoku o tyczce, stalowych lub z włókna szklanego taśm mierniczych do pomiaru odległości, taśm mierniczych do odmierzania rozbiegu, zegarów do pomiaru czasu próby (o ile przewidziane jest dokonywanie pomiaru czasu próby na danych zawodach), listew z plasteliną, listew do orientacyjnej oceny odległości, tablic informacyjnych pozwalających na informowanie o numerze próby, wysokości i numerze odbywającego próbę zawodnika (w przypadku skoków wysokich) lub tablic informacyjnych pozwalających na informowanie o numerze próby, numerze odbywającego próbę zawodnika i uzyskanym wyniku (w przypadku skoków długich), znaczników do oznaczania rozbiegu, chorągiewek dla komisji sędziowskiej, w tym żółtych chorągiewek dla sygnalizacji upływającego czasu próby, stolików i krzeseł dla komisji sędziowskiej i obsługi wiatromierza, parasoli składanych dla komisji sędziowskiej, obsługi wiatromierza i zawodników, ławek dla zawodników itp. W wykazie nie można zapomnieć o: stojakach do skoku wzwyż i do skoku o tyczce, zeskokach do skoku wzwyż i do skoku o tyczce ze stelażami, widełkach do podnoszenia poprzeczki w skoku o tyczce, stelażu na tyczki w skoku o tyczce, rękawie lotniskowym do wskazywania kierunku wiatru (skok w dal, trójskok, skok o tyczce, skok wzwyż), walcu z gąbką do osuszania rozbiegu, urządzeniu do wyrównywania piasku w zeskoczni, znacznikach do zaznaczania śladu, szpachelce metalowej do wyrównywania plasteliny, pachołkach do zamykania skoczni, znacznikach oznaczających położenie belki w skoku w dal i trójskoku (w kształcie daszków, sześcianów lub ostrosłupów), taśmie samoprzylepnej dla oznaczania rozbiegu, krzesełkach turystycznych dla sędziów, radiotelefonach, czasomierzu dla sędziów obsługujących wiatromierz. W przypadku używania zeskoków posiadających minimalne wymiary dopuszczone przepisami (skok wzwyż 3 m x 5 m, skok o tyczce 5 m x 5 m), należy zobowiązać organizatorów do zabezpieczenia materacy asekuracyjnych (najlepiej o grubości 20 cm lub przynajmniej 10 cm) celem ułożenia ich po obydwóch stronach zeskoku lub przynajmniej z prawej strony zeskoku (ponad 95% zawodników ląduje z prawej strony). Na upadek na krawędź zeskoku lub wręcz poza nim narażeni są zawodnicy, którzy nie opanowali dostatecznie techniki skoków, szczególnie wieloboiści i młodzi zawodnicy, i takie materace zabezpieczają przed kontuzjami. W przypadku zawodów, na których stosowany jest elektroniczny pomiar odległości lub wysokości, w wykazie tym należy podać informację o konieczności zapewnienia przez organizatora odpowiednich urządzeń do tego pomiaru lub zapewnienie tego pomiaru poprzez wynajęcie wyspecjalizowanej firmy, posiadającej odpowiednie uprawnienia. W wykazie sprzętu niezbędnego do przeprowadzenia przewidzianych w programie konkurencji rzutów niezbędne jest przedstawienie ilości: kul, dysków, młotów i oszczepów określonych ciężarów (w przypadku kul i młotów również kul i głowic młota o zróżnicowanych średnicach, w przypadku rzutu oszczepem oszczepów z odpowiednimi wskaźnikami odległościowymi ), stalowych lub z włókna szklanego taśm mierniczych do pomiaru odległości, zegarów do pomiaru czasu próby (o ile przewidziane jest dokonywanie pomiaru czasu próby na 6

danych zawodach), tablic informacyjnych pozwalających na informowanie o numerze próby, numerze zawodnika i uzyskanym wyniku, znaczników do oznaczania rozbiegu w rzucie oszczepem, chorągiewek dla komisji sędziowskiej, w tym żółtych chorągiewek dla sygnalizacji upływającego czasu próby, kompletów znaczników odległościowych (tablic odległościowych) do oznaczania orientacyjnej odległości - co 1 m do pchnięcia kulą (minimum 4 łuki na odpowiednich odległościach uzależnionych od poziomu startujących zawodniczek/zawodników) i co 5 m do rzutu dyskiem, młotem i oszczepem (minimum 3 łuki na odpowiednich odległościach, uzależnionych od poziomu startujących zawodniczek/zawodników), kompletów tabliczek do oznaczania rekordów i minimum kwalifikacyjnego, stolików i krzeseł dla komisji sędziowskiej, parasoli składanych dla komisji sędziowskiej i zawodników, ławek dla zawodników, walc z gąbką do osuszania rozbiegu do rzutu oszczepem, talku (magnezji) do smarowania rąk, ewentualnie kredy mielonej do wyznaczania linii w przypadku żużlowego sektora rzutów w pchnięciu kulą itp. Zaleca się również przygotować komplety tabliczek z numerami 1-15 do oznaczania przy linii sektora rzutów wyniku zawodnika, pozwalających na wizualizację aktualnej klasyfikacji w rzutach, o ile będzie ona stosowana. W wykazie powinno się przewidzieć zapewnienie zestawu pomiarowego Polanika do sprawdzania parametrów sprzętu zawodniczego stosowanego w rzutach, w przypadku jego braku nie można zapomnieć o wadze elektronicznej o nośności 10 kg do kontroli ciężaru sprzętu, sprzęcie specjalistycznym do pomiaru sprzętu zawodniczego (suwmiarki do sprawdzania średnicy kul, dysków i głowicy do rzutu młotem, grubości dysków, urządzenia do sprawdzania długości młota, położenia środka ciężkości głowicy młota, położenia środka ciężkości oszczepu), nalepkach samoprzylepnych lub farbie szybkoschnącej do znakowania sprawdzonego sprzętu, progu do pchnięcia kulą, klatkach do rzutów dyskiem i młotem z siatkami sznurowymi, pierścieniu redukcyjnym do rzutu młotem, jeżeli ta konkurencja ma być rozgrywana, stojakach na kule, dyski, młoty i oszczepy, rękawie lotniskowym do wskazywania kierunku wiatru w rzucie dyskiem i w rzucie oszczepem, pojemniku na talk (magnezję), taśmie samoprzylepnej dla oznaczania rozbiegu, taśmie parcianej do oznakowania sektorów rzutów w pchnięciu kulą, rzucie dyskiem, rzucie młotem i w rzucie oszczepem oraz gwoździach do jej zamocowania, lince do zabezpieczenia sektora rzutów oraz prętach do jej podtrzymywania, siatki z tworzywa sztucznego do wychwytywania dysku, prętach do zaczepiania 0 stalowej taśmy do pomiaru odległości, znacznikach do zaznaczania śladu, szczotkach do czyszczenia koła, wycieraczkach do obuwia przy kole do rzutów, ścierkach do wycierania sprzętu, radiotelefonach. Należy również zwrócić uwagę czy na wyposażeniu stadionu znajduje się drabina długości około 5 m lub długości regulowanej do sprawnego zdejmowania zawieszonych na siatce młotów, jeżeli ma być rozgrywana konkurencja rzutu młotem. W przypadku zawodów, na których stosowany jest elektroniczny pomiar odległości, w wykazie tym należy umieścić informację o konieczności zapewnienia przez organizatora odpowiednich urządzeń do tego pomiaru lub zapewnienie tego pomiaru przez wyspecjalizowaną firmę, posiadającą odpowiednie uprawnienia. Przy sporządzaniu wykazu sprzętu osoba wyznaczona do pełnienia funkcji kierownika technicznego powinna przedstawić minimalną ilość sprzętu pomiarowego, stosowanego zarówno w konkurencjach biegowych, jak i w konkurencjach technicznych (stoperów, wiatromierzy, zegarów do pomiaru czasu próby jeżeli na danych zawodach przewiduje się dokonywanie pomiaru czasu próby, stalowych lub z włókna szklanego taśm mierniczych określonej długości do pomiaru odległości i taśm parcianych do odmierzania rozbiegu), jaka jest niezbędna do prowadzenia zawodów zgodnie z jego programem minutowym, wynikająca z przewidzianego jednoczesnego przeprowadzania konkurencji. Dla ułatwienia sporządzania wykazu sprzętu przedstawiamy poniżej wykaz kategorii wiekowych obowiązujących w 2013 roku oraz ciężar sprzętu do konkurencji rzutów i wysokości płotków dla poszczególnych kategorii wiekowych: Kategorie wiekowe w roku 2013: Kategoria: Rok urodzenia Wiek Seniorzy 1993 i starsi 20 lat i powyżej Juniorki i juniorzy 1994-1995 18-19 lat Juniorki młodsze i juniorzy młodsi 1996-1997 16-17 lat Młodziczki i młodzicy 1998-1999 14-15 lat Dziewczęta starsze i chłopcy starsi 2000-2001 12-13 lat Dziewczęta młodsze i chłopcy młodsi 2002-2003 10-11 lat 7

Ciężar sprzętu do konkurencji rzutów: KOBIETY Kula Dysk Młot Oszczep Piłka palantowa seniorki, juniorki, 4.000 kg 1.000 kg 4.000 kg 600 g - juniorki młodsze 3.000 kg 1.000 kg 3.000 kg 500 g młodziczki 3.000 kg 0.750 kg 3.000 kg 500 g - dziewczęta starsze - - - - 150 g dziewczęta młodsze - - - - 80 g MĘŻCZYŹNI seniorzy 7.260 kg 2.000 kg 7.260 kg 800 g - juniorzy 6.000 kg 1.750 kg 6.000 kg 800 g - juniorzy młodsi 5.000 kg 1.500 kg 5.000 kg 700 g - młodzicy 5.000 kg 1.000 kg 5.000 kg 600 g - chłopcy starsi - - - - 150 g chłopcy młodsi - - - - 80 g Dystanse, wysokości płotków i odległości między płotkami: Ilość Wysokość Odległość w m Dystans płotków płotka cm 1* 2* 3* 400 m M seniorzy, juniorzy 10 91.4 45.00 35.00 40.00 400 m M juniorzy młodsi 10 83.8** 45.00 35.00 40.00 400 m K seniorki, juniorki, juniorki młodsze 10 76.2 45.00 35.00 40.00 300 m M młodzicy 7 76.2 50.00 35.00 40.00 300 m K młodziczki 7 76.2 50.00 35.00 40.00 110 m M seniorzy 10 106.7 13.72 9.14 14.02 110 m M juniorzy 10 99.0** 13.72 9.14 14.02 110 m M juniorzy młodsi 10 91.4 13.72 9.14 14.02 110 m M młodzicy 10 91.4 13,60 8,90 16,30 100 m K seniorki, juniorki 10 83.8** 13,00 8.50 10.50 100 m K juniorki młodsze 10 76.2 13.00 8.50 10.50 100 m K młodziczki 10 76.2 13.00 8.20 13.20 100 m M chłopcy starsi 10 83.8** 13.00 8.50 10.50 80 m M chłopcy młodsi 8 83.8** 12.00 8.00 12.00 80 m K dziewczęta starsze 8 76.2 12.00 8.00 12.00 60 m K dziewczęta młodsze 6 76.2 11.50 7.50 11.00 Uwaga: tolerancja standardowej wysokości +/- 3 mm 1* - od linii startu do pierwszego płotka 2* - między płotkami 3* - od ostatniego płotka do linii mety ** - w okresie przejściowym dopuszcza się również wysokość płotka 100,0 cm i 84.0 cm Na zawodach na których nie jest powołany Komisarz do spraw reklamy, osoba wyznaczona do pełnienia funkcji kierownika technicznego razem z wykazem sprzętu przedstawia organizatorowi wymagania przepisów IAAF dotyczących reklamy na zawodach, określając dopuszczone tymi przepisami wielkość i rozmieszczenie reklam. Dla ułatwienia przygotowania takiej informacji przedstawiamy w formie załącznika (nr 3) wyciąg z zamieszczonych na stronie internetowej PZLA przepisów dot. wielkości reklam oraz w formie załącznika (nr 4) wyciąg z biuletynu Terminarz Imprez - Regulaminy PZLA przepisów dot. numerów startowych. Przedstawiany przez osobę wyznaczoną do pełnienia funkcji kierownika technicznego wykaz sprzętu niezbędnego do przeprowadzenia zawodów w poszczególnych blokach (biegi i chód sportowy, skoki, rzuty) należy ujmować w grupach: 1. Sprzęt przenośny (bloki startowe, płotki, przeszkody, pałeczki, stojaki, zeskoki, poprzeczki, belki do odbicia, skrzynki do tyczki, listwy z plasteliną, koła, klatki do rzutów dyskiem i młotem) itp. 8

2. Sprzęt pomiarowy (fotokamera, drukarka Slandi, stopery, taśmy miernicze, przymiary do skoków wysokich, wiatromierz, waga, sprzęt specjalistyczny do sprawdzania sprzętu zawodniczego) itp. 3. Sprzęt zawodniczy (sprzęt do rzutów), 4. Sprzęt informacyjny (tablice wyników, biegnący czas, tablice świetlne, znaczniki odległościowe (tabliczki) przy sektorach rzutów, znaczniki do oznaczenia rekordów, listwy odległości przy skokach długich, megafony) 5. Sprzęt pomocniczy (znaczniki do zaznaczania śladu i oznaczania rozbiegu, chorągiewki do oznaczania linii zejścia, pachołki do oznaczania linii biegu lub chodu, chorągiewki sędziowskie, ścierki, szczotki itp.) wraz z osprzętem gwarantującym bezpieczeństwo na zawodach (olinowanie sektorów rzutów, siatki wychwytujące dyski, siatki otaczające sektory do rzutów oszczepem, dyskiem i młotem na granicy strefy zagrożenia). Osoba wyznaczona na kierownika technicznego zawodów, w przypadku ich rozgrywania na nowo powstałym obiekcie, powinna zapoznać się z dokumentacją dopuszczającą dany stadion do zawodów (Świadectwo PZLA i Raport pomiarowy), i wspólnie z sędzią głównym zawodów co najmniej na 1 tydzień przed zawodami dokonać wizji lokalnej dla sprawdzenia i zaznajomienia się z oznakowaniem na danym stadionie. W miarę możliwości należy dokonać sprawdzenia obiektu, szczególnie: - prawidłowości i widoczności oznakowania bieżni - sprawdzenie prawidłowości zamontowania krawężnika i oznakowania bieżni, szczególnie prawidłowości i widoczności wyznaczeń linii torów, linii mety i tzw. krat przed linią mety, miejsc startu na poszczególnych dystansach, miejsc startu i miejsc ustawień płotków do biegów przez płotki na poszczególnych torach, miejsc ustawienia przeszkód w biegach z przeszkodami, linii zejścia w biegu na 800 m i w sztafecie 4 x 400 m oraz linii stref zmian w sztafetach. - prawidłowości budowy skoczni (prawidłowość i widoczność linii rozbiegów do skoków, prawidłowość budowy i stan belek do odbicia w skokach długich, odpowiednia ilość piasku w zeskoczni do skoków długich (minimum głębokość 30 cm), ilość i prawidłowość budowy listew z plasteliną, prawidłowość budowy stojaków i zeskoków do skoku wzwyż (wymiary: minimum 5mx3mx0.7m zalecane 6mx4mx0.7 m) i skoku o tyczce (wymiary: minimum 5mx5mx0.8m zalecane 6mx6mx0.8m), nie licząc przedniej części zeskoku wzdłuż skrzynki, w przypadku długości liczonej wraz z przednimi częściami zeskoku wzdłuż skrzynki wymiary: minimum 7mx5mx0.8m zalecane 8mx6mx0.8m), prawidłowość budowy skrzynki do skoku o tyczce. W przypadku używania zeskoków posiadających minimalne wymiary dopuszczone przepisami (skok wzwyż 3 mx5mx0.7m, skok o tyczce 5mx5mx0.8m), należy zobowiązać organizatorów do zabezpieczenia materacy asekuracyjnych (najlepiej o grubości 20 cm lub przynajmniej 10 cm) celem ułożenia ich po obydwóch stronach zeskoku lub przynajmniej z prawej strony zeskoku (ponad 95% zawodników ląduje z prawej strony). Należy także sprawdzić wyznaczenie białej linii o szerokości 50 mm (zwykle taśmą przylepną lub z podobnego materiału) pomiędzy punktami znajdującymi się w odległości 3 metrów od każdego stojaka (na zewnątrz). Bliższa krawędź linii powinna być poprowadzona wzdłuż pionowej płaszczyzny przechodzącej przez bliższą krawędź poprzeczki. Zaleca się namalowanie na trwałe tych linii w miejscu gdzie, zgodnie z wymaganiami zawartymi w podręczniku IAAF Track and Field Facilities Manual, kończy się pogrubienie (do 20 mm) nawierzchni rozbiegu, wymagane na ostatnich 3 m przed linią odbicia. Wyznaczenie tych linii, poprzez naklejenie taśm w rzucie pionowym poprzeczki i na zewnątrz, najczęściej nie spełnia swojej roli, szczególnie na nowo wybudowanych stadionach kiedy nawierzchnia posiada posypkę lub podczas deszczowej pogody, a nawet wilgoci, kiedy te taśmy odklejają się. Na skoczniach do skoków długich zalecane jest namalowanie z obu stron, na zewnątrz belki (na przedłużeniu linii odbicia) linii długości około 0.5 m (szerokość tych linii może mieć 1 cm lub 2 cm), dla ułatwienia prawidłowego pomiaru prób, w przypadku gdy ślad na zeskoczni, pozostawiony przez zawodnika znajduje się z lewej lub prawej strony, w stosunku do przedłużenia bocznych linii rozbiegu. Używanie do tego celu przypadkowych przedmiotów (zaślepki, listwy z plasteliną lub chorągiewki), powoduje, że pomiar nie jest precyzyjny. - prawidłowości budowy rzutni (prawidłowość budowy kół do pchnięcia kulą, do rzutu dyskiem i młotem, sprawdzenie prawidłowości wyznaczenia łuku i linii ograniczających rozbieg do rzutu oszczepem oraz kwadratów w odległości 4 m od linii łuku, prawidłowość zamocowań progu do pchnięcia kulą, prawidłowość budowy i zamocowań klatek i siatek do rzutu dyskiem i młotem 9

oraz stanu siatek w tych klatkach - sprawdzenie dokumentacji o ostatnim przeprowadzeniu testu wytrzymałości siatki, prawidłowość zamocowań i możliwość ustawiania ruchomych segmentów w tych klatkach). - ilości i stanu technicznego posiadanego sprzętu zawodniczego, pomiarowego i informacyjnego (w szczególności: płotków w tym możliwości regulowania wysokości i przesuwania przeciwwag, budowy przeszkód do biegów z przeszkodami - w tym możliwości regulacji wysokości, bloków startowych w tym możliwości ich ustawienia i regulacji, pałeczek sztafetowych, stoperów w tym prawidłowości ich wskazań, stalowych taśm mierniczych w tym sprawdzenie ich czytelności i właściwej długości, przymiarów do skoków wysokich w tym sprawdzenie ich czytelności, możliwości regulowania wysokości i prawidłowości wskazań; kul i młotów, pod kątem posiadania różnej średnicy kul i głowic młota, dysków i oszczepów z dokonaniem sprawdzenia ciężaru tego sprzętu i podstawowych jego parametrów (średnicy, długości) oraz sprawdzenia ich producentów pod kątem wyodrębnienia sprzętu posiadającego certyfikat IAAF). Należy również upewnić się co do zapewnienia zestawu pomiarowego Polanika do sprawdzania parametrów sprzętu zawodniczego stosowanego w rzutach, w przypadku jego braku należy zobowiązać organizatora do zapewnienia wagi elektronicznej o nośności 10 kg do kontroli masy (ciężaru) sprzętu oraz sprzętu specjalistycznego do weryfikacji parametrów sprzętu zawodniczego, nalepek samoprzylepnych lub farby szybkoschnącej do znakowania sprawdzonego sprzętu i magnezji (talku) do smarowania rąk. W przypadku stadionów, na których rozgrywano wcześniej zawody, kontrolę należy ograniczyć do widoczności oznakowania bieżni, rozbiegów, miejsc ustawienia płotków i przeszkód, stanu belek do odbicia w skokach długich, ilości piasku w zeskoczni do skoków długich, stanu technicznego i prawidłowości budowy stojaków i zeskoków do skoku wzwyż i skoku o tyczce, stanu technicznego i prawidłowość budowy skrzynki do skoku o tyczce, stanu technicznego i prawidłowości budowy kół do pchnięcia kulą, do rzutu dyskiem i młotem, sprawdzenia prawidłowości wyznaczenia łuku i linii ograniczających rozbieg do rzutu oszczepem oraz kwadratów w odległości 4 m od linii łuku, prawidłowości zamocowania progu do pchnięcia kulą, prawidłowości budowy i zamocowań klatek i siatek do rzutu dyskiem i młotem oraz stanu siatek w tych klatkach, ze sprawdzeniem dokumentacji o ostatnim przeprowadzeniu testu wytrzymałości siatki, prawidłowości zamocowań i możliwości ustawiania ruchomych segmentów w tych klatkach, posiadania zestawu pomiarowego Polanika do sprawdzania parametrów sprzętu zawodniczego stosowanego w rzutach lub wagi elektronicznej o nośności 10 kg do kontroli ciężaru sprzętu i sprzętu specjalistycznego do weryfikacji parametrów sprzętu zawodniczego.. W przypadku gdy do pełnienia funkcji kierownika technicznego CKS PZLA, na zawody rangi Mistrzostw Polski lub mityngi międzynarodowe, wyznaczy osobę spoza miejscowości, w której rozgrywane są zawody, osoba ta powinna skontaktować się z organizatorem zawodów i przewodniczącym miejscowego kolegium sędziów w sprawie ustalenia terminu dokonania takiego sprawdzenia. W przypadku braku możliwości dokonania tego sprawdzenia przez osobę wyznaczoną do pełnienia funkcji kierownika technicznego (np. ze względów finansowych lub trudności ustalenia terminu odpowiadającego obu stronom) organizator zawodów, wspólnie z przewodniczącym miejscowego kolegium sędziów, powinien zapewnić dokonanie takiego sprawdzenia przez sędziego głównego zawodów lub wyznaczoną przez niego osobę, wraz z przesłaniem notatki z tego sprawdzenia osobie wyznaczonej do pełnienia funkcji kierownika technicznego. W trakcie dokonywania przeglądu należy w szczególności sprawdzić posiadanie przez organizatora niezbędnej ilości prawidłowego sprzętu zawodniczego, spełniającego wymagania przepisów IAAF, w stosunku do ilości określonej w wykazie przygotowanym przez osobę wyznaczoną do pełnienia funkcji kierownika technicznego. Wskazane jest także sprawdzenie zapewnienia pozostałego sprzętu informacyjnego i pomocniczego - ilości i stanu tablic informacyjnych, znaczników do oznaczania rozbiegów i zaznaczania śladów, chorągiewek sędziowskich, stolików i krzeseł dla komisji sędziowskich, krzesełek turystycznych, ławek dla zawodników, parasoli itp. Niezbędne jest skoncentrowanie się na sprawdzeniu podstawowego sprzętu niezbędnego do przeprowadzenia konkurencji, sprzętu sędziowskiego i sprzętu 10

informacyjnego gwarantującego prowadzenie właściwej informacji oraz zapewnienie uczestnikom zawodów optymalnych warunków bezpieczeństwa. Zaleca się aby w przypadku stwierdzenia braków niezbędnego sprzętu lub nieprawidłowości stwierdzonych podczas przeglądu urządzeń (bieżni, skoczni, rzutni) osoba wyznaczona na kierownika technicznego sporządziła Notatkę, w której przedstawia zauważone braki i niedociągnięcia oraz zalecane sposoby ich usunięcia dla zapewnienia przeprowadzenia zawodów zgodnie z przepisami IAAF i zapewnienia uczestnikom zawodów optymalnych warunków bezpieczeństwa. W Notatce osoba wyznaczona na kierownika technicznego przedstawia również ocenę ewentualnie przygotowanych przez organizatora reklam. Notatkę tę, za pokwitowaniem, osoba wyznaczona na kierownika technicznego, przedstawia organizatorowi (kierownikowi zawodów) oraz sędziemu głównemu zawodów. W przypadku gdy przeglądu dokonuje sędzia główny zawodów lub wyznaczona przez niego osoba sporządzoną Notatkę należy przesłać osobie wyznaczonej na kierownika technicznego. Powtórny przegląd pod kątem sprawdzenia przygotowania obiektu do zawodów - powinien być dokonany w przeddzień zawodów lub co najmniej na dwie godziny przed planowanym rozpoczęciem zawodów. Do szczególnych obowiązków kierownika technicznego w trakcie tego sprawdzenia należy również zwrócenie uwagi na elementy gwarantujące zapewnienie bezpieczeństwa zawodnikom. W trakcie przeglądu przeprowadzanego bezpośrednio przed zawodami kierownik techniczny dokonuje szczególnie sprawdzenia usunięcia zauważonych w czasie poprzedniej kontroli i zawartych w Notatce niedociągnięć i braków, zwracając uwagę na następujące elementy: a) - prawidłowość i widoczność oznakowania bieżni - sprawdzenie usunięcia zauważonych uprzednio błędów w oznakowaniu bieżni, szczególnie miejsc startu na poszczególnych dystansach, miejsc ustawień płotków do biegów przez płotki na poszczególnych torach i miejsc ustawienia przeszkód w biegach z przeszkodami oraz linii zejścia w biegu na 800 m i w sztafecie 4 x 400 m oraz linii stref zmian w sztafetach, jak również przygotowania sprzętu przenośnego do rozgrywania konkurencji biegowych, jak płotki i przeszkody, bloki startowe, pistolety lub urządzenia startowe, urządzenie do kontroli falstartów, pałeczki sztafetowe. Niezbędne jest też sprawdzenie przygotowanego w/w sprzętu przenośnego (sprawdzenie bloków startowych, możliwości regulacji wysokości i przesuwu przeciwwag w płotkach itp.) oraz sprzętu pomiarowego (np. sprawdzenie prawidłowości wskazań stoperów, funkcjonowania wiatromierzy itp.). Wskazane jest także sprawdzenie czy w narożnikach bieżni (w pobliżu miejsc startu na 100 m, 200 m, 400 m i 1 500 m) rozmieszczono kosze plastikowe na śmieci, dla umożliwienia zawodnikom wyrzucenia butelek po napojach i innych odpadków. b) - przygotowanie skoczni do skoków długich - sprawdzenie usunięcia zauważonych uprzednio usterek w oznakowaniu rozbiegów i zeskoczni, prawidłowość budowy, zamocowania i stan belek do odbicia, odpowiednią ilość piasku w zeskoczni, przygotowanie, ilość i prawidłowość budowy listew z plasteliną. Przy sprawdzaniu skoczni do skoku w dal i trójskoku przed zawodami kierownik techniczny dokonując weryfikacji powinien szczególnie zwrócić uwagę na wymagania gwarantujące bezpieczeństwo zawodników, w tym: nawierzchnię rozbiegu - równa nawierzchnia, bez dziur, odpowiednią szerokość zeskoczni, zgodnie z wymaganiami przepisów zawodów (minimum 2.75 m, maksimum 3.00 m), w przypadku jej przekroczenia wyznaczenie wymaganej szerokości taśmą parcianą z zapewnieniem pokrywania osi rozbiegu z osią środkową zeskoczni, zaokrąglone krawędzie obramowania zeskoczni (lub zabezpieczone gumą), stabilność zamocowania belki do odbicia i listwy do plasteliny. Na skoczniach do skoków długich zalecane jest namalowanie z obu stron, na zewnątrz belki (na przedłużeniu linii odbicia) linii długości około 0.5 m (szerokość tych linii może mieć 1 cm lub 2 cm), dla ułatwienia prawidłowego pomiaru prób, w przypadku gdy ślad na zeskoczni, pozostawiony przez zawodnika znajduje się z lewej lub prawej strony, w stosunku do przedłużenia bocznych linii rozbiegu. Używanie do tego celu przypadkowych przedmiotów (zaślepki, listwy z plasteliną lub chorągiewki), powoduje, że pomiar nie jest precyzyjny i wygląda to niezbyt poważnie. Niezbędne jest też sprawdzenie przygotowanego sprzętu pomiarowego i informacyjnego (stalowe lub z włókna szklanego taśmy miernicze do pomiaru odległości, taśmy miernicze do odmierzania rozbiegu, znaczniki do oznaczania śladu, sprawdzenie elementów informacyjnych dla skoków (listwy informacyjne do wskazywania 11

orientacyjnej długości w skoku w dal i w trójskoku), sprawdzenie działania wiatromierzy itp. Zalecane jest także sprawdzenie czy na skocznię do skoków długich dostarczono szczotkę/miotłę do oczyszczania rozbiegu z piasku i innych nieczystości. Wskazane jest także sprawdzenie czy w pobliżu początku rozbiegów rozmieszczono kosze plastikowe na śmieci, dla umożliwienia zawodnikom wyrzucenia butelek po napojach i innych odpadków. c) przygotowanie skoczni do skoków wysokich - sprawdzenie usunięcia zauważonych uprzednio usterek w elementach budowy rozbiegów, zeskoków i stojaków, sprawdzenie prawidłowości budowy stojaków i montażu zeskoków do skoku wzwyż i skoku o tyczce i ich wymiarów (w przypadku używania zeskoków posiadających minimalne wymiary dopuszczone przepisami (skok wzwyż 3mx5mx0.7m, skok o tyczce 5mx5mx0.8m), należy zobowiązać organizatorów do zabezpieczenia materacy asekuracyjnych - najlepiej o grubości 20 cm lub przynajmniej 10 cm, celem ułożenia ich po obydwóch stronach zeskoku lub przynajmniej z prawej strony zeskoku - ponad 95% zawodników ląduje z prawej strony); czytelności, możliwości regulowania wysokości i prawidłowości wskazań przymiarów, prawidłowość budowy skrzynki do skoku o tyczce, możliwość przesuwu stojaków o 80 cm w kierunku zeskoku od płaszczyzny przechodzącej przez wewnętrzną górną krawędź tylnej ścianki, stanowiącej punkt odniesienia do przesuwania stojaków w kierunku zeskoku (tzw. linii zero ) i zaznaczenia na zeskoku do skoku o tyczce linii szerokości 1 cm na przedłużeniu płaszczyzny przechodzącej przez wewnętrzną górną krawędź tylnej ścianki skrzynki. Przy sprawdzaniu skoczni do skoku wzwyż przed zawodami kierownik techniczny dokonując weryfikacji powinien zwrócić uwagę na wyznaczenie białej linii o szerokości 50 mm (zwykle taśmą przylepną lub z podobnego materiału) pomiędzy punktami znajdującymi się w odległości 3 metrów od każdego stojaka (na zewnątrz). Zaleca się namalowanie na trwałe tych linii w miejscu gdzie, zgodnie z wymaganiami zawartymi w podręczniku IAAF Track and Field Facilities Manual, kończy się pogrubienie (do 20 mm) nawierzchni rozbiegu, wymagane na ostatnich 3 m przed linią odbicia. Wyznaczenie tych linii, poprzez naklejenie taśm w rzucie pionowym poprzeczki i na zewnątrz, najczęściej nie spełnia swojej roli, szczególnie na nowo wybudowanych stadionach, kiedy nawierzchnia posiada posypkę lub podczas deszczowej pogody, a nawet wilgoci, kiedy te taśmy odklejają się. Na rozbiegu kierownik techniczny powinien zwrócić uwagę na elementy gwarantujące bezpieczeństwo zawodników, w tym: nawierzchnię rozbiegu - równa nawierzchnia, bez dziur, odpowiednią długość rozbiegu, odpowiednią długość i szerokość zeskoku; odpowiednią grubość zeskoku (zalecane minimum 70 cm w skoku wzwyż), stabilność stojaków. Przy sprawdzaniu skrzynki i stojaków do skoku o tyczce przed zawodami kierownik techniczny dokonując weryfikacji powinien szczególnie zwrócić uwagę na wymagania gwarantujące bezpieczeństwo zawodników, w tym: nawierzchnię rozbiegu równa nawierzchnia, bez dziur, zaokrąglone krawędzie skrzynki do skoku o tyczce, prawidłowe wymiary zeskoku zapewniające nie tylko odpowiednią grubość (minimum 80 cm na zawodach Igrzyska Olimpijskie, mistrzostwa świata, puchary, mistrzostwa kontynentalne, regionalne i strefowe, mityngi międzynarodowe pod egidą IAAF, na innych zawodach zalecane), ale również przykrycie elementów stelaża przy skrzynce. Przy sprawdzaniu poprzeczek do skoku wzwyż i do skoku o tyczce przed zawodami kierownik techniczny dokonując weryfikacji szczególnie powinien zwrócić uwagę na budowę końcówek poprzeczek i podpórek do poprzeczki, budowę i wymiary kołków do poprzeczki w skoku o tyczce, ciężar poprzeczek oraz ich długość. Niezbędne jest też sprawdzenie przygotowanego sprzętu pomiarowego, w tym prawidłowości wskazań przymiarów oraz informacyjnego, szczególnie sprawności tablic informacyjnych. Niezbędne jest też sprawdzenie zabezpieczenia odpowiedniej ilości znaczników do oznaczania rozbiegu. Wskazane jest także sprawdzenie czy w pobliżu rozbiegów rozmieszczono kosze plastikowe na śmieci, dla umożliwienia zawodnikom wyrzucenia butelek po napojach i innych odpadków. d) przygotowania rzutni - sprawdzenie usunięcia zauważonych uprzednio usterek w elementach budowy kół i klatek do rzutów, sprawdzenie prawidłowości wyznaczenia sektorów rzutów i łuków do oceny orientacyjnej długości rzutów. W pchnięciu kulą, rzucie dyskiem i rzucie młotem wewnętrzne krawędzie linii sektora rzutów tworzą kąt 34,92 º - sektory te wyznaczamy poprzez odmierzenie od środka koła na liniach ograniczających sektor odcinków o długości 20 m, punkty będące końcami tych odcinków powinny być odległe od siebie o 12 m, przy odmierzeniu odcinków o długości 30 m punkty te powinny być odległe o 18 m, przy 12

odmierzeniu odcinków 40 m punkty te powinny być odległe o 24 m, a przy odmierzeniu odcinków o długości 50 m punkty te powinny być odległe o 30 m i dalej odpowiednio 60 m 36 m, 70 m 42 m i 80 m 48 m. Przy sprawdzaniu rzutni przed samymi zawodami należy sprawdzić czy w pobliże rzutni została dostarczona magnezja do smarowania rąk, stojaki na sprzęt, szmaty do wycierania sprzętu, wycieraczki przy kołach oraz szczotki/miotły do wyczyszczenia kół przed konkursem. Wskazane jest także sprawdzenie czy w pobliżu rzutni rozmieszczono kosze plastikowe na śmieci, dla umożliwienia zawodnikom wyrzucenia butelek po napojach i innych odpadków Przy sprawdzaniu rzutni do pchnięcia kulą przed zawodami kierownik techniczny dokonując weryfikacji powinien zwrócić szczególną uwagę na usunięcie zauważonych uprzednio usterek w elementach budowy kół, prawidłowość zamontowania progu do pchnięcia kulą (jego stabilności), wyznaczenia sektora rzutów wraz z co najmniej czterema łukami informacyjnymi (co 1 m w zależności od poziomu startujących zawodników) oraz wymagania gwarantujące bezpieczeństwo zawodników, w tym: stan nawierzchni wewnątrz koła - równa, pozioma, szorstka nawierzchnia, bez dziur, stabilność umocowania progu. W czasie tego przeglądu kierownik techniczny dokonuje również sprawdzenia prawidłowości wyznaczenia, na zewnątrz obręczy, białych linii o szerokości 5 cm i długości co najmniej 75 cm licząc od krawędzi obręczy, niezbędnych do określania prawidłowości opuszczania koła po wykonanym rzucie. Linie te mogą być namalowane (na nawierzchniach syntetycznych otaczających koło) albo wykonane z drewna lub z innego odpowiedniego materiału (na nawierzchniach trawiastych lub mineralnych otaczających koło). Tylne krawędzie tych linii powinny stanowić przedłużenie teoretycznej linii przechodzącej przez środek koła, prostopadłej do linii środkowej sektora rzutów. Przy sprawdzaniu rzutni do rzutu dyskiem przed zawodami kierownik techniczny dokonując weryfikacji powinien zwrócić szczególną uwagę na usunięcie zauważonych uprzednio usterek w elementach budowy kół i klatki do rzutów, prawidłowość zamontowania siatek i segmentów ruchomych w klatkach do rzutu dyskiem, zapewniających przewidziany przepisami wylot (szerokość wylotu powinna wynosić 6 m w odległości 7 m od środka koła w rzucie dyskiem), prawidłowość wyznaczenia sektora rzutów wraz z co najmniej trzema łukami informacyjnymi (co 5 m w zależności od poziomu startujących zawodników) oraz wymagania gwarantujące bezpieczeństwo zawodników, w tym: stan nawierzchni wewnątrz koła równa, pozioma, szorstka nawierzchnia, bez dziur i na tym samym poziomie co sektor, szczelna klatka ochronna bez dziur w siatce, zapobiegająca również przedostaniu się dysku pod siatką. W czasie tego przeglądu kierownik techniczny dokonuje również sprawdzenia prawidłowości wyznaczenia, na zewnątrz obręczy, białych linii o szerokości 5 cm i długości co najmniej 75 cm, licząc od krawędzi obręczy, niezbędnych do określania prawidłowości opuszczania koła po wykonanym rzucie. Linie te mogą być namalowane (na nawierzchniach syntetycznych otaczających koło) albo wykonane z drewna lub z innego odpowiedniego materiału (na nawierzchniach trawiastych lub mineralnych otaczających koło). Tylne krawędzie tych linii powinny stanowić przedłużenie teoretycznej linii przechodzącej przez środek koła, prostopadłej do linii środkowej sektora rzutów. Przy sprawdzaniu rzutni do rzutu młotem przed zawodami kierownik techniczny dokonując weryfikacji powinien szczególną zwrócić uwagę na usunięcie zauważonych uprzednio usterek w elementach budowy kół i klatki do rzutów, prawidłowość zamontowania siatek i segmentów ruchomych w klatkach do rzutu młotem, zapewniające przewidziany przepisami wylot (szerokość wylotu powinna wynosić 6 m w odległości 7 m od środka koła w rzucie młotem), prawidłowość wyznaczenia sektora rzutów wraz z co najmniej trzema łukami informacyjnymi (co 5 m w zależności od poziomu startujących zawodników) oraz wymagania gwarantujące bezpieczeństwo zawodników, w tym: stan nawierzchni wewnątrz koła równa, pozioma, szorstka nawierzchnia, bez dziur i stabilnie zamocowana wkładka redukcyjna (pełna, bez zagłębień), szczelna klatka ochronna bez dziur w siatce, zapobiegająca również przedostaniu się młota pod siatką, sprawdzenie dokumentacji o ostatnim przeprowadzeniu testu wytrzymałości siatki. W czasie tego przeglądu kierownik techniczny dokonuje również sprawdzenia prawidłowości wyznaczenia, na zewnątrz obręczy, białych linii o szerokości 5 cm i długości co najmniej 75 cm licząc od krawędzi obręczy, niezbędnych do określania prawidłowości opuszczania koła po wykonanym rzucie. Linie te mogą być namalowane (na nawierzchniach syntetycznych otaczających koło) albo wykonane z drewna lub z innego 13

odpowiedniego materiału (na nawierzchniach trawiastych lub mineralnych otaczających koło). Tylne krawędzie tych linii powinny stanowić przedłużenie teoretycznej linii przechodzącej przez środek koła, prostopadłej do linii środkowej sektora rzutów. Powinno się również zwrócić uwagę czy na wyposażeniu stadionu znajduje się drabina długości około 5 m lub długości regulowanej do sprawnego zdejmowania zawieszonych na siatce młotów. Przy sprawdzaniu rzutni do rzutu oszczepem przed zawodami kierownik techniczny dokonując weryfikacji powinien zwrócić szczególną uwagę na usunięcie zauważonych uprzednio usterek w elementach budowy rozbiegu, prawidłowość wyznaczenia sektora rzutów wraz z co najmniej trzema łukami informacyjnymi (co 5 m w zależności od poziomu startujących zawodników) oraz na elementy gwarantujące bezpieczeństwo zawodników, w tym: stan nawierzchni rozbiegu równa nawierzchnia, bez dziur, materiał, z którego wykonany jest łuk, w przypadku gdy jest on zamocowany na stałe, a nie malowany (łuk zamontowany na stałe nie może być wykonany z metalu). W rzucie oszczepem wewnętrzne krawędzie linii sektora rzutów tworzą kąt około 29 º - sektor ten wyznaczamy poprzez poprowadzenie białych linii, których wewnętrzne krawędzie przechodzą przez 2 punkty przecięcia wewnętrznych krawędzi łuku wychodzących ze środka koła, którego łuk jest częścią (o promieniu 8 m) z liniami równoległymi wyznaczającymi rozbieg przy odmierzeniu od tego środka odcinków o długości 20 m, punkty będące końcami tych odcinków powinny być odległe od siebie o 10 m, przy odmierzeniu odcinków o długości 30 m punkty te powinny być odległe o 15 m, przy odmierzeniu odcinków 40 m punkty te powinny być odległe o 20 m, a przy odmierzeniu odcinków o długości 50 m punkty te powinny być odległe o 25 m i dalej odpowiednio 60 m 30 m, 70 m 35 m, 80 m 40 m i 90 m 45 m). W czasie tego przeglądu kierownik techniczny dokonuje również sprawdzenia prawidłowości wyznaczenia na zewnątrz, od zbiegu łuku z liniami równoległymi wytyczającymi rozbieg, pod kątem prostym do linii rozbiegu 2 białych linii o szerokości 7 cm i długości co najmniej 75 cm licząc od krawędzi linii ograniczających rozbieg, niezbędnych do określania prawidłowości opuszczania rozbiegu po wykonanym rzucie. Linie te mogą być namalowane (na nawierzchniach syntetycznych na zewnątrz rozbiegu) albo wykonane z drewna lub z innego odpowiedniego materiału (na nawierzchniach trawiastych lub mineralnych na zewnątrz rozbiegu). Niezbędne jest też sprawdzenie wymalowania w odległości 4 m od łuku wyrzutu dwóch kwadratów umożliwiających sędziom ocenę momentu opuszczenia rozbiegu przez zawodnika. Niezbędne jest też, w przypadku wszystkich rzutów, sprawdzenie przygotowanego sprzętu pomiarowego i informacyjnego (stalowe lub z włókna szklanego taśmy miernicze do pomiaru odległości), sprawdzenie elementów informacyjnych dla konkurencji rzutowych (znaczniki odległościowe ustawiane na zewnątrz sektora rzutów) oraz przygotowanie zabezpieczeń przed wtargnięciem niepowołanych osób w sektor rzutów. W przypadku rzutu oszczepem niezbędne jest też sprawdzenie zabezpieczenia odpowiedniej ilości znaczników do oznaczania rozbiegu. e) przygotowanie sprzętu pomiarowego i informacyjnego przygotowanie urządzeń do pomiaru czasów (urządzenie do elektronicznego pomiaru czasu, zestaw fotokomórek, stopery, bloki z czujnikami i urządzenie do kontroli falstartów) nie obowiązuje, gdy pomiarów czasu wykonuje wyspecjalizowana firma, sprawdzenie czytelności stalowych lub z włókna szklanego taśm mierniczych; sprawdzenie czytelności, możliwości regulowania wysokości i prawidłowości wskazań przymiarów do skoku wzwyż i skoku o tyczce; sprawdzenie tablic informacyjnych, sprawdzenie przygotowanych chorągiewek sędziowskich (białe, czerwone, żółte), stoliki (lub twarde podkładki umożliwiające notowanie) i krzesełka dla sędziów, krzesełka turystyczne dla sędziów torowych i sędziów w skokach, ławeczki dla zawodników, parasole, sprawdzony i odpowiednio oznakowany sprzęt do rzutów (kule, dyski, młoty, oszczepy - odpowiednie dla kategorii wiekowych uczestniczących w konkurencjach przewidzianych w regulaminie zawodów), tabliczki rekordów świata, Europy i Polski itd. sprawdzenie ważności legalizacji wagi do kontroli sprzętu itp. f) Kierownik techniczny, któremu jednocześnie powierzono funkcję Komisarza do spraw reklamy dokonuje również oceny przygotowanych przez organizatora reklam, ustosunkowując się głównie do ich rozmieszczenia na stadionie i ich zgodności z przepisami dot. treści i wielkości reklam (których wyciąg przedstawiono w formie załącznika (nr 3). 14

W przypadku stwierdzenia nie usunięcia sygnalizowanych po poprzednim przeglądzie braków i niedociągnięć, lub zauważenia nowych, które jego zdaniem nie zapewniają przeprowadzenia zawodów zgodnie z przepisami IAAF i zapewnienia uczestnikom zawodów optymalnych warunków bezpieczeństwa (niezależnie od tego czy dotyczy to zawodników, sędziów czy publiczności) sporządza Notatkę przedstawiającą te braki oraz swoje uwagi i zastrzeżenia. W Notatce przedstawia również ewentualne zastrzeżenia do przygotowanych reklam. Notatkę tę, za pokwitowaniem, kierownik techniczny przedstawia kierownikowi zawodów i delegatowi technicznemu (w przypadku jego braku sędziemu głównemu zawodów), którzy ostatecznie podejmują decyzję o przeprowadzeniu zawodów lub wyłączeniu z nich określonych konkurencji, gdzie w/w warunki (przestrzeganie przepisów IAAF jak i zapewnienie warunków bezpieczeństwa) nie są zapewnione. Sędziowie główni konkurencji, którzy co najmniej na godzinę przed rozpoczęciem konkurencji, powinni sprawdzić przygotowanie sprzętu do swojej konkurencji, zgłaszają ewentualne uwagi kierownikowi technicznemu, który przekazuje je kierownikowi obsługi technicznej i nadzoruje ich usunięcie. g) W trakcie zawodów kierownik techniczny, współpracuje z sędzią głównym zawodów oraz arbitrami (sędziami głównymi poszczególnych konkurencji) oraz z sędzią (zespołem sędziów) kontrolującym sprzęt zawodniczy, pełniąc nadzór przestrzegania przez nich przepisów IAAF, w szczególności dot. prawidłowości parametrów używanego przez zawodników sprzętu i zabezpieczenia warunków dla zapobiegnięcia wprowadzenia w nim zmian, powodujących zmianę ich parametrów, co byłoby niezgodne z przepisami IAAF. W przypadku gdy na zawody nie wyznaczono Komisarza do spraw reklamy czuwa także nad przestrzeganiem przez organizatorów i zawodników przepisów IAAF dotyczących reklamy. Kierownik techniczny współpracuje ściśle z kierownikiem obsługi technicznej w zakresie jego nadzoru nad zgodnym z programem zawodów dostarczaniem sprzętu na miejsce konkurencji oraz obsługi technicznej poszczególnych konkurencji. Kierownik techniczny w czasie zawodów pełni nadzór nad pracami wykonywanymi przez sędziego lub zespół sędziów kontrolujących sprzęt zawodniczy, ustalając sposób oznakowania sprzętu spełniającego wymagania przepisów IAAF (na kulach naklejkę (ustalony znak) umieszczamy na powierzchni, na dyskach naklejkę (ustalony znak) umieszczamy na metalowym wkręcie umieszczonym w centralnej części dysku, na młocie naklejkę (ustalony znak) umieszczamy przy sworzniu głowicy i przy zakończeniu pętli z drutu przy uchwycie, na oszczepie naklejkę (ustalony znak) umieszczamy tuż przed osznurowaniem od strony grotu). Weryfikacja sprzętu do rzutów przed zawodami: Sędziowie kontrolujący sprzęt przygotowany przez organizatorów lub sprzęt przedstawiany do kontroli przez zawodników przed jego dopuszczeniem na zawody powinni we wszystkich przypadkach dokonać sprawdzenia prawidłowości jego parametrów oraz znajdowanie się tego typu sprzętu (producent, numer katalogowy) w wykazie sprzętu posiadającego certyfikat IAAF. Przy kontroli sprzętu do poszczególnych konkurencji rzutowych, poza sprawdzeniem jego masy (ciężaru), należy dokonać sprawdzenia następujących elementów: - przy sprawdzaniu kul: rodzaj materiału, z którego wykonane są kule (gwarantujący odpowiednią twardość minimum mosiądz), średnicę, gładkość powierzchni, kulistość. - przy sprawdzaniu dysku: średnicę dysku, średnicę płytki lub płaskiej części środkowej, grubość części środkowej, grubość pierścienia, gładkość powierzchni. - przy sprawdzaniu młota: rodzaj materiału, z którego wykonane są głowice (gwarantujący odpowiednią twardość minimum mosiądz), średnicę głowicy, długość młota (głowica plus linka wraz z uchwytem), średnicę linki, wymiary uchwytu, kulistość głowicy, środek ciężkości głowicy. - przy sprawdzaniu oszczepu: długość całkowitą oszczepu, długość od ostrza grotu do punktu ciężkości i od końca oszczepu do środka ciężkości, długość grota i długość uchwytu (osznurowania). 15

4. Uprawnienia kierownika technicznego Kierownik techniczny, jako członek kierownictwa zawodów, współpracuje i jest współodpowiedzialny za przygotowanie i zgodne z przepisami IAAF przeprowadzanie zawodów lekkoatletycznych. Z ramienia kierownictwa zawodów odpowiada za zapewnienie, aby bieżnia, rozbiegi, koła, łuki (ograniczające rozbiegi do rzutu oszczepem), sektory, zeskoki w konkurencjach technicznych oraz wyposażenie i sprzęt były zgodne z przepisami IAAF. W przypadku wątpliwości co do prawidłowości oznakowania stadionu lub zgodności innych urządzeń z wymaganiami IAAF i PZLA kierownik techniczny ma prawo żądać od organizatora (właściciela obiektu) przedstawienia dokumentacji stwierdzającej prawidłowość obiektu z przepisami IAAF (Świadectwo PZLA i Raport pomiarowy). W załączniku nr 1 przedstawiono wykaz stadionów z nawierzchnią syntetyczną posiadających dokumentację stwierdzającą prawidłowość obiektu z przepisami IAAF. W przypadku sprzętu, razem z sędzią odpowiedzialnym za kontrolę sprzętu, odpowiada za dopuszczenie do zawodów jedynie sprzętu posiadającego odpowiedni certyfikat IAAF. W przypadku stwierdzenia niezgodności wyznaczenia miejsc startu, wyrównań, miejsc ustawienia płotków i przeszkód, sektorów rzutów w konkurencjach technicznych czy niezgodności innego wyposażenia (skocznie, klatki i koła do rzutów itp.) oraz sprzętu z przepisami IAAF, występuje z pisemnym wnioskiem do delegata technicznego PZLA lub sędziego głównego zawodów (gdy na zawodach brak jest delegata technicznego PZLA) o wyłączenie z programu zawodów konkurencji, w których przepisy IAAF nie będą zapewnione. Decyzję w tej sprawie podejmuje wyłącznie delegat techniczny PZLA lub sędzia główny zawodów (gdy na zawodach brak delegata technicznego PZLA). Kierownik techniczny może również wystąpić z pisemnym wnioskiem do delegata technicznego PZLA lub sędziego głównego zawodów (gdy na zawodach brak jest delegata technicznego PZLA) o wyłączenie z programu zawodów konkurencji, w których, jego zdaniem, brak jest zapewnienia uczestnikom zawodów optymalnych warunków bezpieczeństwa (niezależnie od tego czy dotyczy to zawodników, sędziów czy publiczności). Decyzję w tej sprawie podejmuje wyłącznie delegat techniczny PZLA lub sędzia główny zawodów (gdy na zawodach brak delegata technicznego PZLA). W czasie posiedzeń komitetu organizacyjnego lub odprawy technicznej przed zawodami kierownik techniczny może przekazywać delegatowi technicznemu PZLA swoje uwagi i zastrzeżenia dot. możliwości realizacji programu minutowego, wynikające z posiadanego sprzętu, jednakże decyzję w tych sprawach podejmuje wyłącznie delegat techniczny PZLA. W czasie zawodów kierownik techniczny może zgłaszać delegatowi technicznemu PZLA wnioski w sprawie zmiany programu z przyczyn technicznych, decyzję w tym przypadku podejmuje również wyłącznie delegat techniczny PZLA. 5. Sprawozdania kierownika technicznego Osoba pełniąca funkcję kierownika technicznego zobowiązana jest, w terminie 1-go tygodnia od zakończenia zawodów przesłać na adres Centralnego Kolegium Sędziów PZLA, sprawozdanie zawierające ocenę organizacji zawodów i przygotowania obiektu, w szczególności dot. prawidłowości wyposażenia obiektu i używanego przez zawodników sprzętu, przestrzegania przez organizatorów i zawodników przepisów IAAF dotyczących reklamy. Do sprawozdania załącza kserokopie ewentualnych Notatek, jakie przedstawił organizatorowi zawodów (lub kierownikowi zawodów, delegatowi technicznemu PZLA lub sędziemu głównemu zawodów), w związku z zauważonymi brakami lub niedociągnięciami. Do sprawozdania powinny być dołączone również kserokopie ewentualnych wniosków, zgłoszonych kierownikowi zawodów, delegatowi technicznemu PZLA lub sędziemu głównemu zawodów w przypadku zastrzeżeń do przeprowadzenia zawodów, lub wyłączenia z programu konkurencji, których przeprowadzenie zdaniem kierownika technicznego nie zapewniało przestrzegania przepisów IAAF lub optymalnego bezpieczeństwa uczestnikom zawodów. Składający sprawozdanie kierownik techniczny zawodów zobowiązany jest takie przypadki opisać i szczegółowo uzasadnić oraz przedstawić informację o ostatecznych decyzjach podjętych przez kierownika zawodów, delegata technicznego PZLA lub sędziego głównego zawodów. 16

6. Tryb oceny kierownika technicznego Pełniący funkcję kierownika technicznego zawodów podlega ocenie zarówno przez sędziego głównego zawodów jak i przez delegata technicznego PZLA. Sędzia główny zawodów oceniający pracę kierownika technicznego zawodów dokonuje podsumowania jego działań przed rozpoczęciem zawodów w zakresie dokonanej przez Niego oceny stanu przygotowania obiektu, znajomości przepisów IAAF, trafności przedstawianych uwag lub zastrzeżeń dot. przeprowadzenia zawodów lub konkurencji - w przypadkach wątpliwości kierownika technicznego, co do zapewnienia przestrzegania przepisów IAAF lub zapewnienia pełnego bezpieczeństwa dla uczestników zawodów. Ocenia również jego pracę w czasie zawodów, szczególnie współpracę z sędziami przeprowadzającymi poszczególne konkurencje i sędzią (zespołem sędziów) kontrolującym(ych) sprzęt. W przypadku zgłoszenia przez kierownika technicznego zawodów zastrzeżeń do przeprowadzenia zawodów lub wyłączenia z programu konkurencji, których przeprowadzenie zdaniem kierownika technicznego nie zapewniało przestrzegania przepisów IAAF lub optymalnego bezpieczeństwa uczestnikom, sędzia główny zawodów zobowiązany jest takie przypadki opisać i szczegółowo uzasadnić podjęte przez siebie decyzje. Delegat techniczny PZLA dokonuje oceny kierownika technicznego zawodów w zakresie dokonanego pod Jego nadzorem przygotowania obiektu i zapewnienia sprzętu dla rozegrania poszczególnych konkurencji oraz zgłaszanych przez kierownika technicznego uwag i wniosków dot. prawidłowości przygotowanych przez organizatora reklam. Opracowanie zaktualizował: Tadeusz Majsterkiewicz 10 kwietnia 2013 r. 17

Sprawozdanie kierownika technicznego zawodów Nazwisko i imię... Nazwa zawodów... Zawody przeprowadzono w dniach: I dzień......godz.... II dzień...godz.... III dzień...godz.... na stadionie (nazwa obiektu):... Organizator:... Kierownik zawodów:... Sędzia główny zawodów:... Delegat techniczny PZLA... Sędzia kontrolujący sprzęt... Krótki opis udziału w pracach Komitetu Organizacyjnego Zawodów lub kontaktów z organizatorem zawodów (liczba posiedzeń, stworzenie warunków do przeglądu i kontroli obiektu i sprzętu przed zawodami, wpływ na ustalenia organizacyjne) Ocena organizacji zawodów i przygotowania obiektu i sprzętu (zapewnienia przez organizatora sprzętu niezbędnego do przeprowadzenia zawodów, w rozbiciu na sprzęt przenośny boiskowy, zawodniczy, sędziowski, pomiarowy, informacyjny, pomocniczy - w odniesieniu do wykazu sporządzonego przez KT i przekazanego organizatorowi):... Ocena pracy obsługi technicznej (zgodnego z programem dostarczania sprzętu do konkurencji, obsługi przeprowadzania konkurencji, wraz z oceną prawidłowości wyznaczenia i zabezpieczenia sektorów rzutów): 18

Ocena informacji prowadzonej na zawodach przez spikera oraz przygotowania informacji wizualnej (tablice informacyjne, tablice odległościowe w rzutach, listwy do orientacyjnej oceny odległości w skokach długich, wyznaczenie łuków w sektorach rzutów, prowadzenie przez sędziów informacji o wynikach zawodników):... Ocena współpracy z kierownikiem zawodów, delegatem technicznym PZLA, sędzią głównym zawodów:... Informacja o złożonych kierownikowi zawodów lub sędziemu głównemu zawodów wnioskach dot. zastrzeżeń do przeprowadzenia zawodów lub wyłączenia z programu konkurencji z uwagi na brak zapewnienia przestrzegania przepisów IAAF lub warunków bezpieczeństwa, wraz z informacją o ostatecznych decyzjach podjętych przez kierownika zawodów lub sędziego głównego zawodów:... Uwagi dot. przestrzegania przez organizatora i zawodników przepisów IAAF dotyczących reklamy... Ocena pracy sędziów kontrolujących sprzęt na zawodach:... Data:...... (podpis KT) Załączniki: 1. Wykaz sprzętu lub wykaz braków sprzętu niezbędnego do przeprowadzenia zawodów (jeżeli był przygotowany i został przekazany organizatorowi) 2. Notatka z kontroli obiektu (jeżeli była sporządzona) 3. Wnioski dot. zastrzeżeń do przeprowadzenia zawodów lub konkurencji (jeżeli były zgłaszane) 19

Załącznik nr 1 Dla ułatwienia przeprowadzania kontroli podajemy poniżej najważniejsze parametry, jakie należy brać pod uwagę przy sprawdzaniu urządzeń przenośnych lub przy dopuszczaniu sprzętu do zawodów: Parametry pałeczki sztafetowej: Pałeczka powinna być gładką, wydrążoną rurką o okrągłym przekroju i długości 280 mm 300 mm, wykonaną z jednego kawałka drewna, metalu lub innego sztywnego materiału. Średnica zewnętrzna pałeczki powinna wynosić 40 mm (± 2mm), a minimalna waga 50 g. Parametry płotka: Płotki powinny być wykonane z metalu lub innego odpowiedniego materiału, z górna listwą z drewna lub innego odpowiedniego materiału, szerokość 1.18 m 1.20 m; maksymalna długość podstawy 70 cm; całkowita waga płotka nie może być mniejsza niż 10 kg; 5 regulowanych wysokości z przeciwwagami; siła do przewrócenia płotka nie mniejsza niż 3.6 kg i nie większa niż 4.0 kg; wysokość górnej listwy 70 mm (± 5 mm), grubość 1 cm 2.5 cm; górne krawędzie listwy powinny być zaokrąglone, górna listwa powinna być na trwale przymocowana do słupków. Górna listwa powinna być pomalowana w białe i czarne pasy lub w inne wyraźnie kontrastujące kolory (także w kolorze kontrastującym z barwami otoczenia), w taki sposób, aby pasy jaśniejsze, o szerokości co najmniej 22.5 cm, znajdowały się na zewnątrz listwy. Parametry przeszkody do biegu z przeszkodami: Przeszkody powinny mieć wysokość 0.914 m dla mężczyzn/juniorów i 0.762 m dla kobiet/juniorek (z tolerancją ± 3 mm dla obu wysokości) oraz szerokość co najmniej 3.94 m. Górna belka przeszkód oraz przeszkody przy rowie z wodą powinna mieć przekrój kwadratowy o boku 12.7 cm. Waga każdej przeszkody powinna wynosić 80 kg - 100 kg. Każda przeszkoda powinna mieć po obu stronach podstawę długości 1.2 m - 1.4 m. Przeszkoda przy rowie z wodą powinna mieć szerokość 3.66 m (± 0.02 m) i być sztywno zamocowana do podłoża. Górna belka powinna być pomalowana w białe i czarne pasy lub w inne wyraźnie kontrastujące kolory (także w kolorze kontrastującym z barwami otoczenia), w taki sposób, aby pasy jaśniejsze, o szerokości co najmniej 22.5 cm, znajdowały się na zewnątrz belki. Parametry stojaków do skoku wzwyż Stojaki mogą być wykonane z dowolnego materiału, pod warunkiem że są sztywne. Muszą być na tyle wysokie, aby przekraczały co najmniej o 10 cm wysokość, jaką mogą pokonywać zawodnicy w czasie zawodów. Stojaki powinny mieć sztywno przymocowane podpórki, na których spoczywa poprzeczka. Podpórki, na których spoczywa poprzeczka, powinny być płaskie i prostokątne, o szerokości 4 cm i długości 6 cm. Muszą być one sztywno przytwierdzone do stojaków i w czasie skoku nieruchome oraz mają być zwrócone w kierunku przeciwległego stojaka. Podpórki na stojakach nie mogą być pokryte gumą, ani innym materiałem, który może spowodować zwiększenie tarcia między powierzchnią poprzeczki a powierzchnią podpórki. Nie mogą ponadto zawierać żadnego rodzaju sprężyn. Parametry zeskoku do skoku wzwyż: Wymiary co najmniej 5 m długość x 3 m (szerokość) x 0.7 m (wysokość). Zaleca się, aby zeskok miał wymiary nie mniejsze niż 6 m (długość) x 4 m (szerokość) x 0.7 m (wysokość). Parametry poprzeczki do skoku wzwyż: Poprzeczka może być wykonana z włókna szklanego, lub z innego odpowiedniego materiału, ale nie z metalu, o przekroju okrągłym, z wyjątkiem obu zakończeń. Długość poprzeczki powinna wynosić 4.00 m (± 20 mm). Waga poprzeczki nie powinna przekraczać 2 kg. Średnica okrągłej części poprzeczki powinna wynosić 30 mm (± 1 mm). Poprzeczka powinna składać się z trzech części - okrągłej oraz dwóch zakończeń, każde o szerokości 30-35 mm i długości 150-200 mm, które umożliwiają ułożenie jej na podpórkach stojaków. Zakończenia poprzeczki powinny mieć kształt okrągły lub półokrągły z jedną jasno określoną płaską powierzchnią, na której poprzeczka spoczywa na podpórkach stojaka. Ta płaska powierzchnia nie powinna być usytuowana wyżej niż 20