Karta charakterystyki zgodna z wymogami Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2007 r. w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego (Dz. U. z 2007 r., Nr 215, poz. 1588). 1. IDENTYFIKACJA PREPARATU I IDENTYFIKACJA PRZEDSIĘBIORSTWA Nazwa produktu Kod produktu Zastosowanie Producent IMPORTER/DYSTRYBUTOR Telefon alarmowy Data sporządzenia karty Data aktualizacji karty C10060056 Środek czyszczący do sprzętu rozpylającego. Amega Sciences Lancaster Way Royal Oak Industrial Estate Daventry, Northants. NN11-5PH UK Wielka Brytania DuPont Poland Sp. z o.o. ul. Powązkowska 44c 01-797 Warszawa Tel: (48) 022 320 09 00 Fax: (48) 022 320 09 01 pawel.bichta@pol.dupont.com support@che.dupont.com +1-860-892-7693 29.12.2008 r. 2. IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ Klasyfikacja produktu zgodnie z przepisami Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 2 września 2003 r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz. U. nr 171, poz. 1666 ze zmianami w Dz. U. z 2004r. Nr 243, poz. 2440, Dz. U. Nr 174, poz. 1222, 2007) z uwzględnieniem zmian wprowadzonych dyrektywą Komisji nr 2006/8/WE. Produkt zaklasyfikowano jako niebezpieczny. Xi Produkt drażniący z przypisanym zwrotem zagrożenia R36/37/38 Działa drażniąco na oczy, drogi oddechowe i skórę. Opakowania jednostkowe wymagają oznakowania ostrzegawczego - patrz pkt. 15 3. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH Składniki niebezpieczne zawarte w produkcie: Alkilowy eter polioksyetylenowy alkoholu C12-15 (polimer) (Etoksylowane alkohole C-12-15) Zawartość: 5-15% Nr CAS: 68131-39-5 Nr WE: 500-195-7 Nr indeksowy: - Klasyfikacja*: Xi; R36/38, R53 Etanoloamina Zawartość: Nr CAS: Nr WE: Nr indeksowy: Klasyfikacja: Pirofosforan potasu (K 4 P 2 O 7 ) 5-15% 141-43-5 205-483-3 603-030-00-8 C; R34 KARTA CHARAKTERYSTYKI str. 1 z 7
3. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH Zawartość: Nr CAS: Nr WE: Nr indeksowy: Klasyfikacja*: 1-5% 7320-34-5 230-785-7 - Xi; R36 * - Substancja nie klasyfikowana w załączniku I do dyrektywy 67/548/EWG. Klasyfikacja własna producenta. W punkcie 16 karty podano pełne znaczenie zwrotów R. 4. PIERWSZA POMOC Wdychanie Wyprowadzić poszkodowanego na świeże powietrze. Podać tlen lub zastosować sztuczne oddychanie jeśli to konieczne. Skonsultować się z lekarzem po znaczącym narażeniu. Skóra Umyć natychmiast dużą ilością wody z mydłem. Zanieczyszczoną odzież i buty natychmiast zdjąć. W przypadku podrażnienia skóry lub reakcji alergicznej udać się do lekarza. Uprać odzież przed ponownym założeniem. Oczy Płukać oczy, przytrzymując odchylone powieki, dużą ilością bieżącej wody (płukać też pod powiekami). Płukać, przez co najmniej 15 minut. Skonsultować się z lekarzem. Połknięcie Wypłukać dokładnie usta wodą, nie powodować wymiotów. Jeśli poszkodowany jest przytomny podać dużą ilość wody do wypicia. Skonsultować się niezwłocznie z lekarzem. 5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POŻARU Zalecane środki gaśnicze: Pojemniki i otoczenie gasić spokojnym strumieniem wody. Nieodpowiednie środki gaśnicze: Silny strumień wody (ryzyko skażenia). Szczególne zagrożenie ze strony produktów spalania i wydzielających się gazów: Podczas pożaru mogą tworzyć się nieprzyjemne i toksyczne opary. Specjalne wyposażenie ochronne strażaków: Nosić izolacyjne aparaty oddechowe z niezależnym źródłem powietrza i kombinezony ochronne. Nie dopuszczać do przedostawania się zużytych środków gaśniczych do wód powierzchniowych i gruntowych (zebrać je oddzielnie nie usuwać do kanalizacji). Usuwać zgodnie z obowiązującymi przepisami. W przypadku niewielkiego pożaru, gdy zagrożony obszar jest silnie narażony na działanie ognia, a warunki na to pozwalają, należy pozwolić na wypalenie się ognia (woda może spowodować zanieczyszczenie środowiska). Zagrożone pojemniki należy chłodzić rozpyloną wodą. KARTA CHARAKTERYSTYKI str. 2 z 7
6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA Indywidualne środki ostrożności: Przestrzegać przepisów BHP dotyczących pracy z chemikaliami oraz przepisów przeciwpożarowych. Nosić odpowiednie środki ochrony indywidualnej patrz także punkt 8 karty. Ewakuować personel z rejonu zagrożenia. Środki ostrożności w zakresie ochrony środowiska: Nie dopuszczać do wycieków. Używać odpowiednich pojemników w celu uniknięcia zanieczyszczenia środowiska. Nie wlewać produktu do wód powierzchniowych. Nie dopuszczać do przedostawania się produktu do wód gruntowych, kanalizacji i studzienek ściekowych. Powiadomić odpowiednie władze jeśli nastąpił poważny wyciek i nie można go opanować. Jeśli produkt zanieczyścił rzeki lub jeziora lub przedostał się do kanalizacji należy powiadomić odpowiednie władze. Metody oczyszczania/usuwania: Małe wycieki: Zebrać za pomocą obojętnego materiału chłonnego. Wyciek zamieść lub odkurzyć (za pomocą odkurzacza przemysłowego) i zebrać do odpowiedniego pojemnika w celu usunięcia. Duże wycieki: Zebrać mechanicznie (odpompować) w celu usunięcia. Cieknącą ciecz zebrać zamykanych pojemników (metalowych/plastikowych). Zapobiegać wyciekom na przyszłość. Nigdy nie wlewać cieczy pochodzącej z rozlania z powrotem do oryginalnych pojemników w celu ponownego użycia. Należy ją usunąć zgodnie z obowiązującymi przepisami. 7. POSTĘPOWANIE Z PREPARATEM I JEGO MAGAZYNOWANIE Postępowanie z preparatem Przestrzegać zasad i przepisów BHP. Produkt używać tylko w pomieszczeniach z wentylacją wywiewną. Nosić odpowiednie środki ochrony indywidualnej. Nie wdychać par i oparów. Patrz też punkt 8. Środki ochrony przeciwpożarowej i przeciwwybuchowej - Magazynowanie Nie przechowywać w pobliżu kwasów. Produkt przechowywać w szczelnie zamkniętych pojemnikach, w chłodnym, dobrze wentylowanym pomieszczeniu. Magazynować w temperaturze pokojowej w oryginalnych pojemnikach. Przechowywać w pomieszczeniach dostępnych dla osób upoważnionych. Trzymać z dala od dzieci. Przechowywać z dala od żywności, picia i pasz. Produkt jest stabilny w zalecanych warunkach magazynowania 8. KONTROLA NARAŻENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ Dodatkowe zalecenia w zakresie środków inżynieryjnych: Przestrzegać przepisów BHP. Patrz także punkt 7.Zapewnic odpowiednią wentylację szczególnie w zamkniętych pomieszczeniach. Parametry kontroli narażenia: Rozporządzenie MPiPS z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. z 2002 r. Nr 217, poz. 1833 ze zmianami w Dz. U. z 2005r nr 212 poz. 1769, Dz. U. Nr 161, poz. 1142, 2007): Wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy: Etanoloamina [141-43-5] NDS: 2,5 mg/m 3 ; NDSCh: 7,5 mg/m 3 ; NDSP: nie określono; Zalecenia dotyczące procedury monitoringu metodyka pomiarów KARTA CHARAKTERYSTYKI str. 3 z 7
8. KONTROLA NARAŻENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ PN ISO 4225/Ak:1999 Jakość powietrza Zagadnienia ogólne Terminologia (arkusz krajowy) PN Z-04008-7:2002. Ochrona czystości powietrza. Pobieranie próbek. Zasady pobierania próbek powietrza w środowisku pracy i interpretacji wyników PN-EN-689:2002. Powietrze na stanowiskach pracy Wytyczne oceny narażenia inhalacyjnego na czynniki chemiczne przez porównanie z wartościami dopuszczalnymi i strategia pomiarowa. PN-EN-482:2002. Powietrze na stanowiskach pracy Ogólne wymagania dotyczące procedur pomiaru czynników chemicznych. Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 1998, z. 19 2-Aminoetanol metoda oznaczania Środki ochrony indywidualnej Utrzymywać w czystości sprzęt, stanowisko pracy i odzież roboczą. Myć ręce przed każdą przerwą i natychmiast po zakończeniu pracy z produktem. W trakcie stosowania produktu nie jeść, nie pić i nie palić tytoniu. Trzymać z dala od żywności, napojów i pasz. Odzież zanieczyszczoną produktem natychmiast zdjąć. W celu ochrony środowiska usuwać i myć zanieczyszczony sprzęt ochronny przed jego ponownym użyciem. Wodę po czyszczeniu sprzętu usuwać zgodnie z obowiązującymi przepisami. Ochrona dróg oddechowych: W przypadku niedostatecznej wentylacji nosić odpowiednie izolujące aparaty oddechowe. Maskę (półmaskę) z filtrem FFP3 (EN149). Ochrona rąk: Nosić rękawice ochronne (z kauczuku nitrylowego) o grubości 0,4 0,7 mm Czas noszenia 480 min.. Właściwości ochronne rękawic zależą nie tylko od rodzaju materiału, z którego są wykonane. Czas działania ochronnego może być różny przypadku różnych producentów rękawic. W przypadku preparatu, który jest mieszaniną wielu substancji nie można precyzyjnie oszacować czasu działania ochronnego rękawic. Uwzględniając podane przez producenta parametry rękawic należy zwracać uwagę podczas stosowania produktu czy rękawice jeszcze zachowują swoje właściwości ochronne. Ochrona oczu: Dobrze przylegające okulary ochronne. Ochrona skóry: Pełna odzież ochronna Typ 6 (EN 13034). Odzież ochronna powinna być stale kontrolowana. W razie uszkodzenia chemicznego lub fizycznego bądź zabrudzenia odzieży lub rękawic ochronnych, należy zastąpić je nowymi. UWAGA Wymagania zasadnicze dla środków ochrony indywidualnej, warunki i tryb dokonywania oceny zgodności środków indywidualnej oraz sposób i wzór ich znakowania określa Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. 2005 Nr 259, poz. 2173). Pracodawca jest obowiązany zapewnić, aby stosowane środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze posiadały właściwości ochronne i użytkowe oraz zapewnić odpowiednie ich pranie, konserwację, naprawę i odkażanie. Zalecane badania wstępne i okresowe pracowników narażonych na czynniki chemiczne są określone w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30.05.1996 roku w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. nr 69/1996, poz. 332, wraz z późniejszymi zmianami) 9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE I CHEMICZNE Postać Ciecz KARTA CHARAKTERYSTYKI str. 4 z 7
9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE I CHEMICZNE Barwa Żółta Zapach Charakterystyczny ph Ok. 11,2 Punkt zapłonu > 80 ºC Gęstość względna Ok. 1,060 Rozpuszczalność Całkowicie rozpuszczalny 10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ Warunki, których należy unikać : Wysokie temperatury. Materiały, których należy unikać: Silnie utleniające czynniki, silne kwasy. Niebezpieczne reakcje: Podczas spalania tworzą się nieprzyjemne i toksyczne opary. Niebezpieczne produkty rozkładu: Dwutlenek węgla (CO 2 ), tlenki azotu (NO X ). 11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE Toksyczność ostra: LD 50 (szczur, doustnie) 2 000 mg/kg (Dane dotyczące produktu). LD 50 (królik, skóra) 1 000 mg/kg (Dane dla etanoloaminy). Kontakt ze skórą: Drażniący dla skóry i błon śluzowych. Kontakt z oczami: Drażniący dla oczu. Może powodować nieodwracalne uszkodzenia oka. Uczulenie: Dane dla etanoloaminy Testy płatkowe wykonane na ochotnikach nie wykazały działania uczulającego. Ocena mutagenności: Dane dla etanoloaminy Testy na kulturach bakterii i komórkach ssaków nie wykazały działania mutagennego. Kontakt człowieka z produktem: Wdychanie: podrażnienie dróg oddechowych. Spożycie: podrażnienie przewodu pokarmowego, nudności. 12. INFORMACJE EKOLOGICZNE Toksyczność dla środowiska: Nie są znane efekty ekotoksykologiczne dla tego produktu. Bioakumulacja: Nie kumuluje się w organizmach żywych. Biodegradacja: Łatwo biodegradowalny. KARTA CHARAKTERYSTYKI str. 5 z 7
13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI Nie usuwać do kanalizacji. Nie dopuszczać do zanieczyszczania wód powierzchniowych i gruntowych. Przestrzegać przepisów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U. nr 62/2001, poz. 628 z późniejszymi zmianami). Przestrzegać przepisów ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz.U. nr 63/2001, poz. 638 z późniejszymi zmianami). Klasyfikacja odpadów zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001r w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.2001 nr. 112, poz. 1206): Nie dotyczy. Usuwać zgodnie z obowiązującymi przepisami. Nie zanieczyszczać stawów, szlaków wodnych lub rowów chemikaliami oraz zużytym pojemnikiem. Nieoczyszczone opakowania: Nie używać ponownie opróżnionych pojemników. Jeśli recykling nie jest możliwy do wykonania usuwać za pomocą autoryzowanej firmy. 14. INFORMACJE O TRANSPORCIE Transport drogowy i kolejowy ADR/RID: Nie klasyfikowany jako niebezpieczny. Transport morski IMDG/IMO: Nie klasyfikowany jako niebezpieczny. Transport lotniczy ICAO/IATA: Nie klasyfikowany jako niebezpieczny. 15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH USTAWA z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych. (Dz. U. nr 11 poz. 84 z późniejszymi zmianami) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2007 r. w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego (Dz. U. z 2007 r., Nr 215, poz. 1588) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28 września 2005 r. w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem (Dz. U. nr 201 poz. 1674) Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 2 września 2003 r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz. U. 2003 nr 171 poz. 1666 ze zmianami w Dz. U. 2004 nr 243 poz. 2440 i Dz. U. 2007 Nr 174 poz. 1222) Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30.05.1996 roku w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. nr 69/1996, poz. 332 wraz z późniejszymi zmianami) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. 2005 Nr 259, poz. 2173) Umowa Europejska dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzona w Genewie dnia 30 września 1957 r. (Dz. U. nr 194/2002, poz. 1629) wraz z kolejnymi zmianami załączników A i B publikowanymi w formie Oświadczeń Rządowych w Dzienniku Ustaw RP oraz Ustawa z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym materiałów niebezpiecznych (Dz.U. nr 199/2002, poz. 1671 z późniejszymi zmianami). Ustawa z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. 2003 r., nr 86, poz. 789 z późniejszymi zmianami). Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 15 kwietnia 2004 r. w sprawie przewozu materiałów niebezpiecznych statkami żeglugi śródlądowej (Dz. U. Nr 88, poz. 839). Na podstawie art. 41 ust. 8 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o żegludze śródlądowej (Dz. U. 2001r. Nr 5, poz. 43 z późniejszymi zmianami). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001r w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206) KARTA CHARAKTERYSTYKI str. 6 z 7
15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. 2002 nr 217 poz. 1833 ze zmianami Dz. U. 2005 nr 212 poz. 1769, Dz. U. 2007 nr 161 poz. 1142). Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 września 2003 r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz. U. 2003 nr 173 poz. 1679 ze zmianami Dz. U. 2004 nr 260 poz. 2595) Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006r. Symbole i napisy ostrzegawcze: Drażniący Zwroty R: Zwroty S: Informacje dodatkowe R36/37/38 Działa drażniąco na oczy, drogi oddechowe i skórę. S26 Zanieczyszczone oczy przemyć natychmiast dużą ilością wody i zasięgnąć porady lekarza. S37/39 Nosić odpowiednie rękawice ochronne i okulary lub ochronę twarzy. - 16. INNE INFORMACJE Treść zwrotów wskazujących rodzaj zagrożenia dotyczących składników preparatu: Xi Substancja drażniąca Xn Substancja szkodliwa C Substancja żrąca R20/21/22 - Działa szkodliwie przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skórą i po połknięciu. R34 - Powoduje oparzenia. R36 - Działa drażniąco na oczy. R36/38 Działa drażniąco na oczy i skórę R53 - Może powodować długo utrzymujące się niekorzystne zmiany w środowisku wodnym. Powyższe informacje są opracowane w oparciu o bieżący stan wiedzy i dotyczą produktu w postaci w jakiej jest stosowany. Dane dotyczące tego produktu przedstawiono w celu uwzględnienia wymogów bezpieczeństwa, a nie zagwarantowania jego szczególnych właściwości. W przypadku, gdy warunki stosowania produktu nie znajdują się pod kontrolą producenta, odpowiedzialność za bezpieczne stosowanie produktu spada na użytkownika. Karta charakterystyki preparatu została przetłumaczona na podstawie karty charakterystyki w języku angielskim z dnia 06.02.2008r, dostarczonej przez producenta, informacji z baz danych ChemIDplus, ESIS oraz obowiązujących w Polsce przepisów dotyczących niebezpiecznych substancji i preparatów chemicznych przez firmę Eko-Futura Sp. z o.o. - www.ekofutura.com.pl KARTA CHARAKTERYSTYKI str. 7 z 7