II rok studiów II stopnia (stacjonarne), semestr 3;

II rok studiów II stopnia (stacjonarne), semestr 3; Zapisy na zajęcia w dziekanacie w terminie 20-31 maja 2015 Propozycje Wykładu do wyboru i Przedmiotu do wyboru dla studentów II roku, studia II stopnia w roku akademickim 2015/2016, semestr zimowy. Wykład do wyboru Student specjalizacji chemia w nauce i gospodarce musi wybrać dwa z proponowanych wykładów (jeden w języku angielskim, z każdego przedmiotu egzamin) i jeden przedmiot do wyboru (egzamin). Student specjalizacji chemia i nanotechnologia nowoczesnych materiałów chemia nauczycielska i kierunku chemia kosmetyczna musi wybrać jeden z proponowanych wykładów w języku angielskim (egzamin w języku angielskim) i jeden przedmiot do wyboru (zaliczenie). Student kierunku analityka chemiczna musi wybrać jeden z proponowanych wykładów w języku angielskim (egzamin w języku angielskim). Uwaga: Obowiązkowy jest wybór jednego wykładu w języku angielskim (wykład 1, 2 lub 3). Wykład 1: Modern Methods of Total Synthesis dr Marcin Jasiński, wykład do wyboru, II rok, II stopień, 28h + egzamin, wykład w języku angielskim Skrócony opis Zapoznanie z aktualną metodologią stosowaną w wieloetapowych syntezach złożonych związków naturalnych oraz ich pochodnych wykazujących aktywność biologiczną. Opanowanie podstawowych zagadnień analizy retrosyntetycznej niezbędnych do samodzielnego planowania syntezy związków wielofunkcyjnych. Kształtowanie umiejętności krytycznej oceny prac naukowych z dziedziny syntezy organicznej, przyjętych w nich założeń oraz uzyskanych wyników. Wymagania wstępne znajomość chemii na poziomie licencjatu; wymagany podstawowy kurs z chemii organicznej Efekty kształcenia po zakończeniu kursu student: e1-wskazuje kluczowe etapy analizy retrosyntetycznej wybranych połączeń, e2-potrafi zaproponować alternatywne ścieżki syntezy niektórych związków wielofunkcyjnych, e3-definiuje cele syntezy totalnej, e4-zna nowoczesne metody tworzenia wiązań węgiel-węgiel, m.in. katalityczne reakcje sprzęgania (Suzuki, Sonogashira, Stille, Heck, Fu), reakcje metatezy, oraz reakcje indukowane karboanionami i rodnikami. e12-potrafi samodzielnie zaproponować rodzaj grupy zabezpieczającej w odniesieniu do planowanych transformacji następczych, Treści kształcenia aktywność biologiczna związków organicznych, występowanie i metodyka wyodrębniania związków naturalnych, synteza totalna, etapy, metody i narzędzia planowania syntezy, grupy zabezpieczające i transformacje chemoselektywne,

reakcje kaskadowe, kataliza przeniesienia międzyfazowego, metateza olefin, wielokomponentowe reakcje karboanionów (anion relay chemistry), metody tworzenia nowych wiązań węgiel-węgiel w reakcjach bezpośredniego sprzęgania, odczynniki metaloorganiczne, kataliza enzymatyczna i transformacje bioorganiczne. Sposoby i kryteria oceny Zaliczenie zajęć w oparciu o aktywny udział w przynajmniej 85% ogólnej liczby wykładów Metody dydaktyczne Metody podające - wykład konwersatoryjny z elementami prezentacji multimedialnych Metody poszukujące - dyskusja okrągłego stołu Literatura [1]. T. Hudlicky, J. W. Reed, The Way of Synthesis: Evolution of Design and Methods for Natural Products Wiley-VCH, Weinheim 2007. [2]. K. C. Majumdar, S. K. Chattopadhyay, Heterocycles in Natural Products, Wiley-VCH, Weinheim 2011. [3]. K. C. Nicolaou, J. S. Chen, Classics In Total Synthesis III, Wiley-VCH, Weinheim 2011. [4]. Prace oryginalne i przeglądowe opublikowane w literaturze fachowej, w szczególności w takich czasopismach jak Angewandte Chemie, Journal of the American Chemical Society, Organic Letters, Tetrahedron, Chemical Reviews. Wykład 2: Modern Structural Chemistry dr Agnieszka Rybarczyk-Pirek, dr Małgorzata Domagała, dr hab. Magdalena Małecka, prof. UŁ dr hab. Marcin Palusiak, studia II stopnia, II rok, semestr 3, "Wykład do wyboru w języku angielskim" - 28h wykładu + egzamin Język prowadzenia: angielski Skrócony opis: Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z tematyką współczesnej chemii strukturalnej opartej na metodach obliczeniowych krystalografii i teoretycznej chemii kwantowej w oparciu o literaturę anglojęzyczną oraz pogłębienie znajomości tego języka w kierunku tematyki wykładu. Wymagania Podstawowe wiadomości z krystalografii i chemii teoretycznej; umiejętność podstawowej wstępne: komunikacji języku angielskim. Efekty kształcenia: Treści kształcenia: Po zakończeniu zajęć student: 1) zna podstawowe pojęcia z krystalografii i chemii teoretycznej w języku angielskim; 2) posiada wiedzę o kierunkach badań współczesnej chemii strukturalnej; 3) odtwarza podstawową wiedzę o metodach badań strukturalnych opartych na gęstości elektronowych; 4) potrafi przeczytać ze zrozumieniem anglojęzyczną publikację w tematyce wykładu; 5) posiada pogłębioną znajomość języka angielskiego w kierunku tematyki wykładu; 6) rozumie potrzebę podnoszenia kompetencji osobistych; 1. Crystallographic symmetry and space groups nomenclature, basic terms and methods of X- ray crystal diffraction, standard crystal structure determination, description of intermolecular interactions; 2.Crystals vis quasicrystals - differences and basic terms; 3. Allotropes of carbon and its utilization in nanotechnology 4.Quantum Theory of Atoms in Molecules - basics and applications; 5.Experimental methods in charge density analysis; applications in hydrogen bond studies; Metody Wykład z elementami prezentacji multimedialnych oraz dyskusja dydaktyczne: Sposoby i kryteria Końcowy egzamin pisemny w formie testu oceniania: Literatura: 1. International Tables of Crystallography, (2011) Willey;

2. Fundamentals of Crystallography, Giacovazzo, C; Monaco HL, Viterbo D, Scordari F, Gilli G, Zanotti G, and Catti M (1992) Oxford University Press; 3. Modern Charge Density Analysis, Gatti C, Macchi P (2012) Springer; 4. P Popelier, Atoms in Molecules (1999) Pearson Education; 5. Dittrich B et al. Acta Crysatllogr. B69 (2013), 91-104; 6. W Steurer, S Deloudi, Crystallography of Quasicrystals Concepts, Methods and Structures (2009) Springer Series in Materials Science, Vol. 126. 7. P. Coppens, X-ray charge density and chemical Bonding. Wykład 3: Organotin Chemistry prof. UŁ dr hab. Wojciech J. Kinart, Duration- one semester (28 hours) Lecturer: dr hab. Wojciech J. Kinart professor of the University of Łódź Syllabus: 1) Introduction and overview. History, occurence, production, applications and overview of structures of tin compounds. Bibliography. 2) Akylstannanes-structures and properties, mechanisms of cleavage, tin/lithium transmetallation. 3) Allylstannanes- transmetallations, reactions with electrophiles, reactions with radicals, ene reactions, coupling reactions. Allenyl- and propargylstannanes- preparation and reactions of transmetallation. Formation of cyclopentadienyltin compounds and their properties and reactions. 4) Organotin carboxylates- preparation, structures and properties. Compounds with Sn-S bonds. Organotin sulfides- preparation, structures and reactions. Organotin thiolates. 5) Stannacycloalkenes-monostannacycloalkenes, stannacyclopentadienes, oligostannacycloalkanes- structures and properties. 6) Organotin alkoxides, phenoxides and peroxides- preparation, properties and reactions. 7) Distannanes-principal ways of forming Sn-Sn bond in distannanes and oligostannanesstructures, properties and reactions. 8) Reactions involving palladium-catalysed coupling (Stille Reaction). Removal of tin residues. 9) Alkenyl and alkynylstannanes- reactions. 10) Organotin hydroperoxides- preparation, properties and reactions. 11) Aminostannanes, amidostannanes and sulfonamidostannanes- preparation, properties and reactions. 12) Organotin radicals- generation, methods of detection and reactions. 13) Materials chemistry of tin compounds- tin compounds for vapor deposition, tin based hybrid materials, PVC stabilizers, flame retardants, smoke suppresants, organotin polymers and related materials. Tin in catalysis. 14) Medical applications of tin compounds-developments in organotin cancer chemotherapy, the cardiovascular activity of organotin compounds. Literature. Tin Chemistry. Fundamentals, frontiers, and applications. Editors. Alwyn G. Davies, Marcel Gielen, Keith H. Pannell, and Edward Tiekink. John Wiley & Sons, Ltd 2008. Alwyn G. Davies, Organotin chemistry 2-nd Ed. Wiley-VCH, Weinheim, 2004. Wykład 4: Chemia cynoorganiczna prof. UŁ dr hab. Wojciech J. Kinart, Czas trwania wykładu- jeden semestr (28 godzin) Wykładowca: dr hab. profesor ndzw. UŁ Wojciech J. Kinart Plan wykładu: 1) Wstęp, historia, występowanie, produkcja, zastosowania i przegląd struktur związków cynoorganicznych. Literatura. 2) Alkilostannany- struktura i własności, mechanizm rozrywania wiązań, reakcje transmetaloawania typu cyna/lit.

3) Allilostannany- transmetalowanie, reakcje z elektrofilami, rodnikami, reakcje enowe, reakcje sprzęgania. Allenylo- i propargilostannany- przygotowanie i reakcje transmetalowania. Otrzymywanie związków cyklopentadienylocynowych, ich reakcje i własności. 4) Cynoorganiczne karboksylany- otrzymywanie, struktura i własności. Związki posiadające Sn-S fragment-otrzymywanie, własności i reakcje. 5) Stannylocykloalkeny- monostannylocykloalkeny, stannylocyklopentadieny, oligostannylocykloalkeny- struktura i własności. 6) Alkoksylany, fenoksylany i peroksydy cynoorganiczne- otrzymywanie, własności i reakcje. 7) Distannany- sposoby generowania wiązania Sn-Sn, własności i reakcje. 8) Reakcje włączające transmetalowanie- katalizowane palladem sprzęganie (Reakcja Stilla). Usuwanie cynoorganicznych odpadów. 9) Winylostannany i alkinostannany- reakcje. 10) Cynoorganiczne hydronadtlenki- otrzymywanie, własności i reakcje. 11) Aminostannany, amidostannany i sulfonamidostannany- otrzymywanie, własności i reakcje. 12) Wolne rodniki cynoorganiczne- generowanie, metody detekcji i reakcje. 13) Chemia materiałowa związków cynoorganicznych- matriały hybrydowe, polimery cynoorganiczne i materiały pokrewne. Cyna w katalizie. 14) Medyczne zastosowania związków cynoorganicznych w chemoterapii raka kardiologii naczyniowj. Literatura. Tin Chemistry. Fundamentals, frontiers, and applications. Editors. Alwyn G. Davies, Marcel Gielen, Keith H. Pannell, and Edward R. T. Tiekink. John Wiley & Sons, Ltd 2008.; Alwyn G. Davies, Organotin Chemistry 2-nd Ed. Wiley-VCH, Weinheim, 2004. Wykład 5: Związki chemiczne w kosmetyce i ich analiza dr M. Skowron-Jaskólska Nazwa Związki chemiczne w kosmetyce i 1600- DUW3ZC Kod przedmiotu: przedmiotu: ich analiza 1600-DUW3ZCE Rok/ semestr II/3 Język wykładowy polski Rodzaj zajęć: Wykład: Konwersatorium: Laboratorium: Liczba godzin: 28 Punkty ECTS: Prowadzący: dr M. Skowron-Jaskólska Wymagania wstępne: Skrócony opis: Efekty kształcenia: Treści kształcenia: Podstawowa wiedza z chemii organicznej i analizy instrumentalnej Student zapozna się ze związkami chemicznymi, które są wykorzystywane w kosmetykach z uwzględnieniem ich podziału z uwagi na na pełnione funkcje i działanie kosmetyczne oraz technikami instrumentalnymi i metodami stosowanymi do ich analizy. Omówione zostaną również kosmeceutyki czyli związki występujących naturalnie w roślinach, które oprócz działania kosmetycznego wykazują działanie lecznicze. WIEDZA 1. Rozróżnia grupy związków znajdujących się w kosmetykach i opisuje ich funkcję w kosmetykach (16C-2A_W03, 16K-2A_W03) 2. Definiuje i charakteryzuje kosmeceutyki (16C-2A_W03, 16K-2A_W03) 3. Wymienia i objaśnia techniki instrumentalne i metody stosowane w analizie poznanych związków (16C-2A_W04, 16K-2A_W04) UMIEJĘTNOŚCI 1. Przygotowuje pracę pisemną na podstawie uzyskanych materiałów i ustnie przedstawia opisane zagadnienia (16C-2A_U03, 16K-2A_U03) 2. Objaśnia skład kosmetyku, rozpoznaje substancje aktywne i określa ich funkcje (16C- 2A_W03, 16K-2A_W03) KOMPETENCJE 1. Jest świadomy swojej wiedzy, potrafi uczyć się samodzielnie i rozumie potrzeba podnoszenia swoich kompetencji (16C-2A_K01, 16K-2A_K01) 1. Grupy związków stosowanych w kosmetykach. 2. Substancje przeciwdrobnoustrojowe. Wykład: 3. Substancje barwiące i wybielające. 4. Substancje promieniochronne. 5. Przeciwutleniacze.

6. Substancje zapachowe 7. Witaminy 8. Kosmeceutyki - surowce naturalne 9. Techniki instrumentalne i metody stosowane w analizie grup związków wchodzących w skład kosmetyków. Konwersatorium/ Ćwiczenia: Laboratorium: Sposób i kryteria Ocena (egzamin, zaliczenie) na podstawie pracy pisemnej na zadany temat oraz list oceniania: obecności na wykładzie. Metody Wykład prezentacja multimedialna. dydaktyczne: Zalecana lektur Informacje dodatkowe: 1. R. T. Morrison, R. N. Boyd - Chemia organiczna lista 2. M. Molski - Chemia piękna 3. W. Szczepaniak - Metody instrumentalne w analizie chemicznej Wykład 6: (tylko dla studentów "chemii w nauce i gospodarce") Proekologiczne odnawialne źródła energii dr Radosław Dałkowski, Wykład do wyboru - 28h (tylko dla studentów "chemii w nauce i gospodarce" + egzamin). Cele dydaktyczne: Zapoznanie z podstawami prawnymi dotyczącymi energetyki niekonwencjonalnej. Podstawowe informacje dotyczące bieżącego stanu środowiska, energetyki konwencjonalnej, emisji zanieczyszczeń i skażeń. Odnawialne źródła energii: energia słońca, wiatru, wody. Biogaz i biomasa, Ogniwa paliwowe. Wodór jako paliwo przyszłości. Opis: Polskie regulacje prawne dotyczące odnawialnych źródeł energii. Paliwa naturalne, ich zasoby i zużycie. Energetyka konwencjonalna - źródła zanieczyszczeń, wielkość emisji i oddziaływanie na środowisko. Energetyka jądrowa: zalety i wady. Odnawialne źródła energii. Hydroenergetyka: sposoby wykorzystania potencjału energetycznego wody, duże i małe elektrownie wodne, zalety i opłacalność. Energia fal, pływów i prądów morskich. Energia wiatru: morskie farmy wiatrowe, małe turbiny wiatrowe, wady i zalety siłowni wiatrowych. Energetyka słoneczna: pasywne i aktywne systemy wykorzystania energii słonecznej. Energia geotermalna: charakterystyka, zasoby i sposoby wykorzystania źródeł geotermalnych w Polsce. Biomasa: potencjał energetyczny, metody wykorzystania energetycznego, plantacje energetyczne. Biopaliwa: surowce, produkcja, zastosowanie. Biogaz: źródła, eksploatacja, metody wzbogacania i oczyszczania, konwersja na inne rodzaje energii. Ogniwa paliwowe: podział i zasady działania. Wodór: właściwości, otrzymywanie, magazynowanie i zastosow Wykład 7: (tylko dla studentów "chemii w nauce i gospodarce") Chemia bionieorganiczna dr hab. Grzegorz Andrijewski, prof. UŁ wykład 28 h Wykład w języku polskim dla studentów studiów II stopnia specjalności Chemia w nauce i gospodarce Prowadzący: Grzegorz Andrijewski Treść wykładu: 1. Podstawowe pojęcia i koncepcje stosowane w chemii bionieorganicznej. 2. Charakterystyka wybranych metod fizykochemicznych używanych w chemii bionieorganicznej. 3. Kinetyka reakcji enzymatycznych. 4. Transport i przechowywanie jonów metali w organizmach. 5. Rola jonów metali alkalicznych i ziem alkalicznych w procesach biologicznych. 6. Metaloenzymy w reakcjach katalizowanych kwasami Lewisa. 7. Przenośniki tlenu.

8. Reakcje red-oks w układach biologicznych. a. Transport elektronów w łańcuchu oddechowym i w procesie fotosyntezy. b. Mechanizm wydzielania tlenu w kompleksie utleniającym wodę (OEC). 9. Jony metali w regulacji procesów biologicznych. 10. Biologiczna rola NO. 11. Reaktywne formy tlenu. 12. Niemetale w organizmach żywych. Organiczne i nieorganiczne fosforany ATP, ADP i cząsteczki pokrewne. 13. Związki metali a zdrowie. a. Zagrożenia zdrowotne jonami metali obecnymi w środowisku. b. Kontrola stężenia jonów metali w komórkach. Specyficzne mechanizmy detoksyfikacyjne. c. Metale w diagnostyce medycznej. d. Przeciwnowotworowa aktywność kompleksów platyny, rutenu i tytanu. e. Kompleksy złota w terapii chorób reumatycznych. Literatura: 1. R.M. Roat-Malone "Chemia bionieorganiczna" PWN W-wa 2010 2. R.W. Hay Chemia bionieorganiczna PWN W-wa 1990. 3. J.A. Cowan Inorganic Biochemistry VCH Publ. Inc. 1993. 4. Lippard S.J, Berg J.M. Podstawy chemii bionieorganicznej PWN W-wa 1998 5. Kraatz H.B., Metzger-Nolte N. Concepts and Models in Bioinorganic Chemistry Wiley-VCH Verlag GmbH&Co.KGaA Weinheim 2006 Wykład 9: (tylko dla studentów "chemii w nauce i gospodarce") Podstawy biotechnologii prof. dr hab. Bartłomiej Pałecz (Zakład Chemii Biofizycznej) II rok, - sem 3 "Wykład do wyboru" - 28h (tylko dla studentów "chemii w nauce i gospodarce"), 4 pkt ECTS. Treści kształcenia Krótkie zapoznanie słuchaczy z historią biotechnologii i inżynierii genetycznej Kierunki rozwoju biotechnologii oraz jej podział. Historia genetyki do czasów rozszyfrowania (DNA) genomu ludzkiego. Podział mikroorganizmów (bakterie, archeony, glony, drożdże, grzyby). Procesy biosyntezy, biokataliza i jej zastosowanie. Kinetyka reakcji enzymatycznych, wzrostu drobnoustrojów. Przegląd podstawowych technologii biochemicznych Zastosowanie procesów biotechnologicznych w przemyśle chemicznym, farmaceutycznym, kosmetycznym, spożywczym oraz ochronie środowiska. Literatura podstawowa i uzupełniająca Biotechnologia w ochronie środowiska. Klimiuk E., Łebkowska M. W-wa: WN PWN. 2005. Podstawy biotechnologii przemysłowej. Red. W. Bednarski i J. Fiedurek. W-wa: WNT. 2007. Małolepszy W., Biotechnologia żywności, Wyd. Akademii Ekonomicznej im. O. Langego, Wrocław 2002 Krótkie wykłady; Genetyka, Winter PC., Hickey GI., Fletcher HLK., 2002, PWN, Krótkie wykłady. Biologia molekularna. Turner PC., Mc Lennan AG., Bates AD., White MRH, 2007, PZWN, Warszawa Inżynieria biochemiczna. Aiba S., Humphrey A.E., Millis N.F., Warszawa: WNT. 1997. Biotechnologia roślin, Leśniak W., PWN, Warszawa 2001 Biotechnologia. Podstawy mikrobiologiczne i biochemiczne. Chmiel A., W-wa: PWN. 1991. Wykład 9: Chemistry of polymers - prof. dr hab. Andrzej Duda (CBMiMM PAN)

- w roku 2016/2016 wykład zawieszony Wykład 10: Chemical molecules in bioorganic world - dr hab. Bolesław Karwowski (UM) w roku 2015/2016 wykład zawieszony Przedmiot do wyboru Przedmiot 1: Egzaminy zewnętrzne z chemii - dr hab. Robert Zakrzewski (28 h wykładu, 28 h konwersatorium, 42 h pracowni) Prowadzący: dr hab. Robert Zakrzewski, dr Paweł Urbaniak, dr Marek Zieliński, dr Anna Wypych-Stasiewicz Przedmiot ten ma na celu zapoznanie studenta z formą i organizacją egzaminów zewnętrznych ze szczególnym uwzględnieniem egzaminu maturalnego z chemii oraz egzaminu gimnazjalnego w części dotyczącej chemii. Przedmiot obejmuje następujące moduły: 1. zadania i organizacja Centralnej Komisji Egzaminacyjnej oraz Okręgowych Komisji Egzaminacyjnych, procedury egzaminów zewnętrznych 2. konstruowanie zadań z chemii do arkusza maturalnego oraz do arkusza gimnazjalnego, 3. umiejętność sprawdzania arkuszy maturalnych, 4. umiejętność czytania wyników egzaminów zewnętrznych, 5. praca z uczniem szczególnie uzdolnionym, 6. konkursy przedmiotowe: Olimpiada Chemiczna, konkursy organizowane przez wyższe uczelnie, kuratoria, centra i ośrodki doskonalenia zawodowego nauczycieli 7. chemia w małej skali- tańsza alternatywa prowadzenia eksperymentów szkolnych. Wymagania wstępne. Ogólna wiedza chemiczna Literatura: 1. Materiały Centralne Komisji Egzaminacyjnej zamieszczone na stronie internetowej (www.cke.edu.pl) 2. Maciej Jakubowski, Artur Pokropek, Badając egzaminy, Centralna Komisja Egzaminacyjna 3. B. Niemierko, Ocenianie szkolne bez tajemnic, WSiP 4. B.M. King, E.W. Minium, Statystyka dla psychologów i pedagogów, PWN 5. F.B. Baker, The Basics of item response theory, Eric 6. B. Niemierko, Jawne i ukryte błędy pomiaru dydaktycznego 7. H. Szaleniec, M. Szmigel, Egzaminy zewnętrzne. Podnoszenie kompetencji nauczycieli, Zamkor 8. H. Szaleniec, Jak wykorzystywać wyniki egzaminów zewnętrznych, WSiP Efekty kształcenia Wiedza: 1. Zna zadania i formę organizacyjną Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i Okręgowych Komisji Egzaminacyjnych. 2. Potrafi wskazać akty prawne regulujące procedury egzaminów zewnętrznych 3. Rozróżnia rodzaje, formę i typy zadań testowych pisemnych 4. Zna przykłady konkursów chemicznych organizowanych przez wyższe uczelnie jak i organizacje nauczycielskie Umiejętności 1. Buduje zadania egzaminacyjne i schematy punktowania 2. Stosuje schematy punktowania podczas sprawdzania arkuszy maturalnych 3. Stosuje statystykę podczas opracowywania wyników egzaminów zewnętrznych

4. Planuje, przygotowuje i wykonuje eksperyment szkolny z zastosowaniem zasad chemii w małej skali Kompetencje społeczne 1. Potrafi pracować w zespole. 2. Posiadać świadomość odpowiedzialności za wspólnie realizowane zadania, związane z pracą zespołową. Przedmiot 2: Chemia środowiska - dr Barbara Krawczyk (tylko dla studentów, którzy nie mieli tego przedmiotu wcześniej) Kod, tytuł Chemia środowiska (CHEMONIT) Język polski Wykład/28 godz./ii rok/sem. 3 Rodzaj zajęć/liczba godzin/ Konwersatorium/28 godz./ii rok/sem. 3 rok/ semestr Laboratorium/42 godz. Punkty ECTS dr Barbara Krawczyk, dr Dominik Szczukocki, dr Radosław Prowadzący Dałkowski, dr Ewa Miękoś Zapoznanie studentów z tematyką chemii środowiska. Przedstawienie procesów oraz zjawisk zachodzących w środowisku powodujących degradację atmosfery, wody i gleby Cele oraz niezbędnych działań naprawczych. Główne rodzaje zanieczyszczeń i sposoby emisji oraz ich wpływ na środowisko naturalne. Przygotowanie do pracy w laboratoriach analitycznych i monitoringu środowiska. Znajomość podstaw chemii analitycznej, organicznej, Wymagania wstępne nieorganicznej i fizycznej 1. Atmosfera ziemska - skład atmosfery ziemskiej, ciśnienie, stratyfikacja. Wpływ promieniowania słonecznego na skład atmosfery i reakcje zachodzące w atmosferze ziemskiej. Chemia stratosfery. Przyczyny zaniku warstwy ozonowej, Konwencja Wiedeńska. Troposfera i zanieczyszczenia powietrza troposferycznego, Konwencja Genewska, smog, opady atmosferyczne, kwaśne opady. Aerozole w atmosferze, źródła aerozoli, wpływ na środowisko. Atmosfera obszarów miejskich - miejska wyspa ciepła, pomieszczenia zamknięte, czynniki określające jakość powietrza w pomieszczeniach. Chemia klimatu globalnego, gazy cieplarniane, Konwencja Klimatyczna, ocieplenie klimatu. Zakres 2. Hydrosfera - rozmieszczenie wody na Ziemi, obieg wody w przyrodzie, pojemność buforowa wód naturalnych. Indywidua chemiczne i gazy w wodzie, materia organiczna, metale i półmetale w hydrosferze. Procesy mikrobiologiczne. Zanieczyszczenia wody. Eutrofizacja. Oczyszczanie ścieków 3. Środowisko lądowe - powstawanie, rodzaje gleb, czynniki glebotwórcze. Właściwości gleb. Degradacja, erozja, zanieczyszczenie, zasolenie, kwasowość gleb. Remediacja, bioremediacja, fitoremediacja. 4. Obliczania podstawowych parametrów sumarycznych takich jak: utlenialność, ChZT, BZT, kwasowość, zasadowość, itp. Egzamin/zaliczenie z materiału wykładowego po zaliczeniu Metody nauczania/zaliczenie konwersatorium i laboratorium Zalecana lista lektur 1. G.W. van Loon, S.J. Duffy - Chemia środowiska 2. S.E. Manahan - Toksykologia środowiska 3. B.J. Alloway, D.C. Ayres - Chemiczne podstawy zanieczyszczenia środowiska 4. J.E. Andrews, P. Brimblecombe, T.D. Jickells, P.S. Liss - Wprowadzenie do chemii środowiska 5. W. Hermanowicz, J. Dojlido, W. Dożańska, B. Koziorowski, J. Zerbe - Fizyczno-chemiczne badanie

wody i ścieków 6. J. Dojlido, J. Zerbe - Instrumentalne metody badania wody i ścieków