1994-2014 Marek Balcer Prezes Geotermii Mazowieckiej S.A. Wiesław Bujakowski Zakład Odnawialnych Źródeł Energii i Badań Środowiskowych w IGSMiE PAN Kraków Ministerstwo Środowiska: Seminarium Potencjał geotermii w Polsce wymiana doświadczeń 2-3 października 2014r. Pałac Lubomirskich w Warszawie
Czerwiec 1994r. - Wrzesień 1995r. - Grudzień 1996r. - Historia firmy Geotermia Mazowiecka S.A. podpisanie aktu założycielskiego. podniesienie kapitału. rozpoczęcie inwestycji p.n. Budowa Zakładu Geotermalnego w Mszczonowie. 1998r. - wybudowanie i rozpoczęcie eksploatacji kotłowni gazowej w Żyrardowie dla osiedla mieszkaniowego Pragnienie. Wrzesień 1998r. - przejęcie i rozpoczęcie eksploatacji ciepłowni węglowej Chodaków w Sochaczewie. Maj 2000r. - zakończenie budowy Zakładu Geotermalnego w Mszczonowie. Maj 2003r. - rozpoczęcie modernizacji systemu cieplnego Chodaków z budową kotłowni opalanej biomasą. Rok 2004 - oddanie do eksploatacji kotłowni na biomasę Chodaków, przejęcie systemu grzewczego w Błoniu, dziesiąty rok działalności firmy. Rok 2005 - modernizacja systemu grzewczego w Błoniu
Historia firmy Geotermia Mazowiecka S.A. ciąg dalszy Rok 2007 - podpisanie umowy intencyjnej z Burmistrzem Sochaczewa dotyczącej współdziałania w uciepłownieniu miasta Rok 2008 - budowa i oddanie do użytku kotłowni węglowej o mocy 3,5 MW w Sochaczewie Rok 2008 - przejęcie i rozpoczęcie eksploatacji ciepłowni gazowej o mocy 24MW w Ożarowie Mazowieckim Rok 2008 - rozpoczęcie dostarczania energii i wody geotermalnej do kompleksu basenów Termy Mszczonów Rok 2009 - wybudowanie doświadczalnej instalacji geotermalnej w Skierniewicach i przeprowadzenie badań na zlecenie Ministerstwa Środowiska Rok 2011 - Modernizacja geotermalnego źródła ciepła w Mszczonowie - rozbudowa systemu o moduł sprężarkowej pompy ciepła. Rok 2012 - Budowa ciepłowni gazowej dla miasta Żyrardowa o mocy 10MW
Parametry techniczne 1. Ciepłownia geotermalna Mszczonów - 8,3 MW 2. Ciepłownia węglowa Chodaków - 5,8 MW oraz na biomasę w Sochaczewie - 1,0 MW 3. System ciepłowniczy Błonie - 9,9 MW 4. Ciepłownia węglowa Trojanowska - 3,5 MW 5. System ciepłowniczy Ożarów Maz. - 14,0 MW 6. Ciepłownia gazowa Żyrardów - 10,0 MW Łączna moc zainstalowana - 52,5 MW Roczna produkcja ciepła w 2013 r. - 205.000 GJ
Informacje statystyczne wg stanu po dniu 17.05.2012 AKCJONARIAT FIRMY GEOTERMIA MAZOWIECKA 1. Liczba akcjonariuszy ogółem 52 w tym: osoby fizyczne - 33 osoby prawne - 19 2. Liczba ogółem akcji - 1 510 433 głosów - 1 529 073 w tym L.p Wyszczególnienie Akcje % Głosy % 1 Gmina Mszczonów 326379 21,61 326379 21,34 2 Gmina Ożarów Mazowiecki 287717 19,05 287717 18,82 3 Gmina Błonie 245555 16,26 245555 16,06 4 WFOŚiGW Warszawa 205000 13,57 205000 13,41 5 WFOŚiGW Łódź 180000 11,92 180000 11,77 6 Gmina Miasto Sochaczew 95702 6,34 95702 6,26 7 PGK Żyrardów 53100 3,52 53100 3,47 8 PEC Sochaczew Sp. zoo 45142 2,99 45142 2,95 Energetyka cieplna Sp z o.o. w Skier. 40000 2,65 40000 2,62 9 10 S.M.w Mszczonowie 24128 1,60 24128 1,58 11 SM W Błoniu 500 0,03 500 0,03 12 Pozostali 7210 0,48 25850 1,69 Razem 1510433 100,00 1529073 100,00 Kapitał zakładowy 15 104 339 zł
AKCJONARIAT FIRMY GEOTERMIA MAZOWIECKA 27% 2% Samorządy 71% Fundusze Pozostali
Instalacja geotermalna w Mszczonowie uruchomiona została w maju 2000r. Miniony sezon grzewczy 2013/2014 był więc trzynastym rokiem funkcjonowania tej instalacji. Odwiert Mszczonów I-G1 będący sercem instalacji odwiercono w 1976r. nie dla potrzeb geotermalnych. Wtedy w całym kraju szukano ropy i gazu, w Mszczonowie powstał jeden z licznych takich odwiertów. Wywiercony do głębokości prawie 5000m nie przyniósł jednak pozytywnych efektów w postaci odkrycia złóż ropy naftowej czy gazu ziemnego. Na różnych głębokościach w trakcie wiercenia natrafiono na ciepłe, czy wręcz gorące wody termalne (20 do 75 C) o różnej mineralizacji.
Na początku lat 90-tych ubiegłego wieku do tematu możliwości wykorzystania ciepła geotermalnego zalegającego pod Mszczonowem dla potrzeb Miasta wróciły nowe władze samorządowe. Liczne starania w tym względzie doprowadziły do pozyskania dofinansowania ze środków ówczesnego Komitetu Badań Naukowych Ministerstwa Nauki na realizację pierwszej w Polsce kompletnej rekonstrukcji zlikwidowanego odwiertu Mszczonów IG-1 i utworzenia w nim ujęcia wód geotermalnych dla celów ciepłowniczych. Prace nad rekonstrukcją i udostępnieniem poziomu wodonośnego występującego na głębokości 1600-1700 m p.p.t. z wodą o temperaturze 42 C o bardzo niskiej mineralizacji rozpoczęły się w grudniu 1996r. Pozytywny wynik tych prac stanowił podstawę do rozpoczęcia budowy komercyjnej instalacji geotermalnej. Od początku w całe przedsięwzięcie zaangażowane były trzy podmioty: Samorząd Mszczonowa, Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk z Krakowa oraz Geotermia Mazowiecka S.A. firma specjalnie do tego celu powołana.
Odwiert Mszczonów IG-1 wykonany i zlikwidowany w 1976 r. poddany rekonstrukcji w latach 1996-2000
Zestawienie pomiarów wykonanych sondą MIT60 z mapą promieni wewnętrznych rur okładzinowych w odw. Mszczonów IG-1. Lokalizacja połączenia rur na głębokości ok. 23 i 59 m, 2003 rok.
Obraz deformacji rur okładzinowych 9 5/8" w głębokości ok. 23 m sporządzony na podstawie pomiarów sondą MIT60. Zestawienie porównawcze pomiarów z 2003 i 2012 roku 2003 2012
Obraz deformacji rur okładzinowych 9 5/8" w głębokości ok. 59 m sporządzony na podstawie pomiarów sondą MIT60. Zestawienie porównawcze pomiarów z 2003 i 2012 roku 2003 A A 2012
Obraz deformacji rur okładzinowych 9 5/8" w głębokości ok. 59 m (2012 r.) sporządzony na podstawie pomiarów sondą MIT60. Powiększenie miejsca oznaczonego literą "A"
Zestawienie wyników badań PL wykonanych w otw. Mszczonów w latach 1997, 1999, 2003 i 2012 ok. 1680 m ppt.
Obraz sperforowanej strefy rur okładzinowych z głębokości ok. 1680 m, otrzymany z pomiaru sondą MIT60 f. SONDEX (w 2012 r.). Trzy kilkucentymetrowe (3-4 cm) otwory po perforacji rur, przez które dopływa ok. 40% całego strumienia wody 3otwory
Obraz perforacji rur w głębokości ok. 1632 m otrzymany z pomiaru sondą MIT60. Widoczne wielopunktowe uszkodzenia rur po odpaleniu ładunków perforatora na odcinku ok. 9 mb w odw. Mszczonów IG-1, 2012 rok
Zakład Geotermii Mazowieckiej S.A. w Mszczonowie rekonstrukcja odwiertu i ujęcie wód Mszczonów IG-1 Parametry złoża po rekonstrukcji Złoże - dolna kreda (piaskowce) Głęb. stropu/spągu - 1602/1714 m. Miąższość - 112 m Temperatura - 42 0 C Wydajność - 60 m 3 /h Mineralizacja - 0.5 g/l (woda słodka)
I STOPIEŃ SCHŁODZENIA Z odwiertu Mszczonów IG-1 woda termalna o temperaturze 42 C trafia na pierwszy stopień schładzania wody termalnej, tj. absorpcyjną pompę ciepła o mocy 2,7MW. Tam schładzana jest do temperatury około 22-24 C a pozyskane ciepło kierowane jest do miasta za pomocą sieci cieplnej o parametrach roboczych 90/70 C. II STOPIEŃ SCHŁODZENIA Po pierwszym stopniu schłodzenia woda termalna o temperaturze około 22 C trafia na drugi stopień schładzania, tj, sprężarkową pompę ciepłą o mocy 1MW, gdzie schładzana jest do temperatury około 14 C. Pozyskane ciepło kierowane jest do miasta za pomocą sieci cieplnej o parametrach roboczych 70/50 C. W Mszczonowie funkcjonują dwie niezależne od siebie sieci cieplne o różnych parametrach roboczych. WODA PITNA Woda termalna po dwóch stopniach schładzania o temperaturze około 14 C trafia do stacji uzdatniania wody a stamtąd do miejskiej sieci wodociągowej. WODA BASENOWA Woda złożowa wykorzystywana jest także w nieckach basenowych w zespole rekreacyjno-sportowym Termy Mszczonów
TECHNOLOGIA ZAKŁADU GEOTERMALNEGO W MSZCZONOWIE
TECHNOLOGIA ZAKŁADU GEOTERMALNEGO W MSZCZONOWIE
2011 r. Graficzne zestawienie prognozowanych jednostkowych cen zakupu energii cieplnej netto przez odbiorcę finalnego dla analizowanych dostawców energii cieplnej - stan na 2011 i 2013 roku (Pająk i Bujakowski 2013) 2013 r.
Zmiany cen zakupu energii cieplnej netto przez odbiorcę końcowego dla wybranych pierwotnych nośników energii w latach 2007-2013 (Pająk i Bujakowski 2013) Parametr Wzrost ceny średniej energii w latach 2007-2013 [% odniesione do 2007 ] [%/rok] Ciepłownie wykorzystujące energię geotermalną 8,3 1,4 Ciepłownie na węgiel 14,6 2,4 Ciepłownie na gaz ziemny 22,4 3,7 Ciepłownie na olej opałowy 29,1 4,9
ZESPÓŁ BASENÓW GEOTERMALNYCH TERMY MSZCZONÓW
* TERMY MSZCZONÓW Kompleks basenowy z wykorzystaniem źródeł termalnych w Mszczonowie TERMY MSZCZONÓW został oddany do użytku w czerwcu 2008r. *Teren Term obejmuje 2,1 ha powierzchni z budynkiem *W ramach projektu powstały: - pawilon kąpieliska, w tym: strefa wejściowa, zaplecze szatniowosanitarne, zespół snack-baru, pomieszczenia administracyjne - zespół basenów otwartych, w tym m.in. basen termalny rekreacyjny całoroczny, basen termalny wewnętrzny w hali basenowej w pawilonie, basen rekreacyjny z atrakcjami wodnymi i zespołem zjeżdżalni, basen sportowy 25x12,5 m, brodzik dla małych dzieci - pawilon lodowiska oraz zadaszone lodowisko sezonowe - teren plaży trawiastej z 3 boiskami do siatkówki plażowej, placem zabaw dla dzieci oraz przebieralniami terenowymi - parkingi.
* MSZCZONÓW Z LOTU PTAKA
* Widok na Termy Mszczonów
baseny: sportowy i dla dzieci *
* niecka wewnętrzna z wodą geotermalną
* basen z uzdatnioną wodą geotermalną
* plaża trawiasta z placem zabaw, boiska do siatki
* Kompleks basenów nocą
* Niecka zewnętrzna
* lodowisko
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
Geotermia Mazowiecka S.A. jest zarówno właścicielem całej instalacji geotermalnej w Mszczonowie, jak również ją eksploatuje. Instalacja geotermalna w Mszczonowie na dzień dzisiejszy jest jedną z instalacji ciepłowniczych eksploatowanych przez firmę, przy czym wszystkie pozostałe poza instalacją mszczonowską źródła ciepła pracują w oparciu o nośniki konwencjonalne. Po długim okresie eksploatowania instalacji geotermalnej: obserwacji jej pracy, efektywności, badaniu samego odwiertu geotermalnego, wykonywaniu licznych analiz w 2010r. Spółka podjęła decyzję o pełnej modernizacji geotermalnego źródła ciepła. Główne założenia modernizacji ukierunkowane były na zwiększenie efektywności energetycznej instalacji oraz na powiększeniu wachlarza możliwości wykorzystania wody geotermalnej.
Posłużyć temu miały następujące działania inwestycyjno-modernizacyjne: Budowa drugiego stopnia schładzania wody geotermalnej w postaci sprężarkowej pompy ciepła, Budowa niskoparametrowej miejskiej sieci cieplnej, Modernizacja układu współpracy zakładu geotermalnego ze stacją uzdatniania wody miejskiej. Modernizację zakończono w listopadzie 2011r. Koszt inwestycji II stopnia odzysku ciepła wyniósł 2,3 mln zł. Prace sfinansowano częściowo ze środków własnych i pożyczki WFOŚiGW. Od tego czasu instalacja geotermalna działa w układzie technologicznofunkcjonalnym, który w skrócie można opisać w następujący sposób:
Reasumując: na dziś woda termalna w Mszczonowie wykorzystywana jest do: produkcji energii cieplnej w postaci wody o parametrach 90/70 C. produkcji energii cieplnej w postaci wody o parametrach 70/50 C. produkcji wody pitnej dla miasta. oraz jako woda kierowana bezpośrednio do niecek basenowych w zespole rekreacyjno-sportowym Termy Mszczonów.