CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO CALVIDIN, 1500 mg (600 mg Ca 2+ ) + 10 µg (400 j.m.), tabletki do rozgryzania i żucia 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 tabletka do rozgryzania i żucia zawiera 1500 mg wapnia węglanu (Calcii carbonas) co odpowiada 600 mg wapnia (Ca 2+ ) oraz 4 mg koncentratu cholekalcyferolu (Cholecalciferolum) co odpowiada 10 µg (400 j.m.) witaminy D 3. Substancje pomocnicze: m.in. sacharoza. Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1. 3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA Tabletki do rozgryzania i żucia. Białe, obustronnie płaskie tabletki z rowkiem ułatwiającym dzielenie i literami C/D. 4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE 4.1 Wskazania do stosowania Uzupełnienie niedoboru witaminy D i wapnia u osób w podeszłym wieku. Leczenie wspomagające osteoporozy w przypadku rozpoznanego lub prawdopodobnego niedoboru wapnia i witaminy D. 4.2 Dawkowanie i sposób podawania Dorośli i osoby w podeszłym wieku Jedna tabletka do rozgryzania i żucia dwa razy dziennie (np. jedna tabletka rano i jedna wieczorem) [równowartość 1200 mg wapnia oraz 800 j.m. witaminy D 3 ]. W razie potrzeby należy rozważyć zmniejszenie dawki w wyniku monitorowania stężenia wapnia, jak wskazano w punkcie 4.4 i 4.5. Dawkowanie u kobiet w okresie ciąży Jedna tabletka do rozgryzania i żucia na dobę (patrz punkt 4.6). Dawkowanie u osób z zaburzeniami czynności wątroby Dawkowanie nie wymaga modyfikacji. Dawkowanie u osób z zaburzeniami czynności nerek Tabletek do rozgryzania i żucia Calvidin nie należy stosować u pacjentów z ciężkim upośledzeniem czynności nerek. Tabletki należy pogryźć i połknąć popijając niewielką ilością płynu. W wyjątkowych przypadkach (np. pacjenci niepełnosprawni) tabletki można, po konsultacji z lekarzem, ssać. Produkt leczniczy przeznaczony do stosowania tylko u osób dorosłych. 1
4.3 Przeciwwskazania Nadwrażliwość na substancje czynne lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną w punkcie 6.1. Zwiększenie stężenia wapnia w surowicy krwi (hiperkalcemia), zwiększenie stężenia wapnia w moczu (hiperkalciuria) oraz choroby i stany prowadzące do hiperkalcemii i (lub) do hiperkalciurii (np. szpiczak mnogi, przerzuty nowotworowe do kości, pierwotna nadczynność przytarczyc). Kamienie nerkowe (kamica nerkowa, wapnica nerek). Długotrwałe unieruchomienie chorego w połączeniu z hiperkalciurią i (lub) hiperkalcemią. Przedawkowanie witaminy D. Niewydolność nerek. 4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania Podczas długotrwałego leczenia należy okresowo kontrolować stężenie wapnia w surowicy krwi oraz w moczu, a także monitorować czynność nerek poprzez oznaczanie stężenia kreatyniny w surowicy krwi. Jest to szczególnie ważne u osób w podeszłym wieku oraz u pacjentów leczonych lekami moczopędnymi i glikozydami nasercowymi (patrz punkt 4.5) oraz u pacjentów ze znaczną tendencją do tworzenia się kamieni nerkowych. W przypadku stwierdzenia hiperkalcemii lub zaburzenia czynności nerek dawkę należy zmniejszyć lub przerwać podawanie produktu. Zaleca się zmniejszenie dawki lub wstępne odstawienie produktu, jeśli zawartość wapnia w moczu przekroczy 7,5 mmol/ 24 godz. (300 mg/ 24 godz.). Calvidin należy stosować ostrożnie u unieruchomionych pacjentów z osteoporozą, ze względu na ryzyko wystąpienia hiperkalcemii. Przed zastosowaniem produktu leczniczego Calvidin należy uwzględnić dawkę witaminy D, wapnia i zasad, jak np. węglanów, pochodzących z różnych źródeł (np. suplementów diety lub żywności). Ponieważ produkty te zawierają już witaminę D oraz węglan wapnia, dodatkowe ilości witaminy D lub węglanu wapnia mogą prowadzić do objawów zespołu Burnetta (hiperkalcemia, zasadowica metaboliczna, niewydolność nerek oraz zwapnienia tkanek miękkich) i muszą być podawane pod ścisłym nadzorem lekarskim z regularnym kontrolowaniem zawartości wapnia we krwi i w moczu. Należy zachować ostrożność przy stosowaniu produktu leczniczego Calvidin u chorych na sarkoidozę, ze względu na ryzyko nasilonego przekształcania witaminy D do jej aktywnych postaci. U takich pacjentów należy kontrolować zawartość wapnia we krwi i w moczu. Tabletki do rozgryzania i żucia Calvidin muszą być stosowane z ostrożnością u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, u których należy kontrolować poziom wapnia i fosforanów. Należy uwzględnić ryzyko zwapnienia tkanek miękkich. U pacjentów z ciężką niewydolnością nerek, witamina D 3 w formie cholekalcyferolu nie jest normalnie metabolizowana i należy stosować inne formy witaminy D 3 (patrz punkt 4.3). Tabletki do rozgryzania i żucia Calvidin nie są przeznaczone do stosowania u dzieci i młodzieży. Ten produkt zawiera sacharozę, dlatego pacjenci z rzadkimi dziedzicznymi zaburzeniami związanymi z nietolerancją fruktozy, zespołem złego wchłaniania glukozy i galaktozy lub niedoborem sacharazy-izomaltazy, nie powinni przyjmować tego produktu leczniczego. Należy zachować szczególną ostrożność w przypadku równoczesnego stosowania bisfosfonianów, fluorku sodu lub tetracyklin (patrz punkt 4.5). Jeżeli planowane jest stosowanie innych leków zawierających witaminę D, należy uwzględnić dawkę witaminy D 3 zawartą w produkcie Calvidin. Podawanie dodatkowych dawek witaminy D lub wapnia powinno odbywać się pod kontrolą lekarza. 2
W takich przypadkach zaleca się regularną kontrolę stężenia wapnia w surowicy krwi i w moczu. Uwaga dotycząca chorych na cukrzycę: tabletka do rozgryzania i żucia Calvidin zawiera 0,47 g węglowodanów. Dobowa dawka, dwie tabletki, odpowiada 0,08 jednostki chlebowej. 4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji Aktywność biologiczna witaminy D ulega zmniejszeniu podczas jednoczesnego stosowania z ryfampicyną, fenytoiną i barbituranami. Leki te przyśpieszają metabolizm witaminy D. Calvidin zmniejsza wchłanianie bisfosfonianów i fluorku sodu lub fluorochinolonu, dlatego te leki należy podawać przynajmniej 3 godziny przed lub po przyjęciu produktu leczniczego Calvidin. Podczas jednoczesnego stosowania doustnych tetracyklin i produktu Calvidin wchłanianie tetracyklin jest zmniejszone; należy zachować odstęp przynajmniej 2 godziny przed lub 4 do 6 godzin po doustnym przyjęciu leku. Sole wapnia mogą zmniejszyć wchłanianie żelaza, cynku lub strontu; zaleca się podawanie z zachowaniem odstępu 2 godzin. Orlistat, jednoczesne stosowanie z żywicami jonowymiennymi takimi jak kolestyramina lub środkami przeczyszczającymi takimi jak olej parafinowy może zmniejszyć wchłanianie witaminy D 3 w przewodzie pokarmowym. Zaleca się przynajmniej dwugodzinny odstęp pomiędzy podaniem produktu Calvidin i kolestyraminy lub środków przeczyszczających, w przeciwnym razie wchłanianie witaminy D jest zmniejszone. Zalecany jest także dwugodzinny odstęp pomiędzy podaniem estramustyny i produktu Calvidin, ponieważ zawarty w nim wapń zmniejsza wchłanianie estramustyny. Stosowanie tiazydowych leków moczopędnych może powodować hiperkalcemię z powodu zmniejszenia wydalania jonów wapnia przez nerki. W przypadku długotrwałego leczenia tymi lekami należy kontrolować stężenie wapnia w surowicy krwi. Jednoczesne stosowanie glikokortykosteroidów może zmniejszać działanie witaminy D 3. Jednoczesne podawanie kortykosteroidów może prowadzić do zmniejszenia wchłaniania wapnia. W przypadku równoległego leczenia kortykosteroidami, może być konieczne zwiększenie dawki produktu leczniczego Calvidin. Równoczesne podawanie witaminy D i wapnia może zwiększać toksyczność glikozydów nasercowych (zaburzenia rytmu serca). U pacjentów leczonych glikozydami nasercowymi i przyjmujących produkt leczniczy Calvidin należy wykonywać badanie EKG oraz oznaczać stężenia wapnia. Kwas szczawiowy (znajdujący się w szpinaku i rabarbarze) i kwas fitynowy (znajdujących się w pełnoziarnistych produktach zbożowych) mogą hamować wchłanianie wapnia poprzez tworzenie nierozpuszczalnych związków z jonami wapnia. Pacjenci nie powinni przyjmować preparatów wapnia w ciągu 2 godzin od czasu spożycia posiłku bogatego w kwas szczawiowy i kwas fitynowy. 4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację Podczas ciąży i w okresie karmienia piersią można uzupełniać niedobory witaminy D oraz wapnia. Ciąża Calvidin można stosować podczas ciąży w przypadku niedoboru wapnia i witaminy D 3. Dobowa dawka nie powinna przekroczyć 1500 mg wapnia oraz 600 j.m. (15 mikrogramów) witaminy D 3. W związku z powyższym dawka produktu leczniczego Calvidin nie może być większa niż 1 tabletka na dobę. U zwierząt doświadczalnych podanie wysokich dawek witaminy D powodowało wystąpienie zaburzeń rozwoju płodu (teratogenność). Nie należy przekraczać zalecanych dawek witaminy D 3, ponieważ długotrwała hiperkalcemia może powodować upośledzenie rozwoju umysłowego i fizycznego, nadzastawkowe zwężenie aorty oraz retinopatię u dziecka. 3
Istnieją doniesienia o stosowaniu dużych dawek witaminy D u kobiet w ciąży z niedoczynnością przytarczyc, rodzących zdrowe dzieci. Brak danych wskazujących na teratogenne działanie leczniczych dawek witaminy D u ludzi. Karmienie piersią Calvidin można stosować w okresie karmienia piersią. Jony wapnia w niewielkim stopniu przenikają do mleka i nie powodują jakichkolwiek zmian patologicznych u dziecka. Witamina D 3 i jej metabolity przenikają do mleka; należy to uwzględnić przy ustalaniu dawki witaminy D 3 dla dziecka. Kobiety ciężarne i karmiące piersią powinny przyjmować Calvidin w odstępie 2 godzin od posiłku, tak, aby nie zmniejszać wchłaniania żelaza. Płodność Brak danych. Nie oczekuje się, aby suplementacja wapnia i witaminy D w przypadku ich niedoborów miała niepożądany wpływ na płodność. 4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn Brak danych dotyczących wpływu produktu na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługiwania maszyn, jednak wpływ taki jest mało prawdopodobny. 4.8 Działania niepożądane Poniżej wymieniono działania niepożądane zgodnie z klasyfikacją układów i narządów oraz częstością. Częstość zdefiniowano następująco: bardzo często ( 1/10), często ( 1/100 do <1/10), niezbyt często ( 1/1 000 do <1/100), rzadko ( 1/10 000 do <1/1 000), bardzo rzadko (<1/10 000), nieznana (nie można oszacować na podstawie dostępnych danych). Zaburzenia układu immunologicznego Nieznana: poważne reakcje alergiczne (nadwrażliwość), takie jak obrzęk naczynioruchowy lub obrzęk krtani. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania Niezbyt często: hiperkalcemia i hiperkalciuria Zaburzenia żołądka i jelit Rzadko: zaparcia, wzdęcia, nudności, ból brzucha i biegunka Nieznana: wymioty Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej Rzadko: świąd, wysypka i pokrzywka U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek istnieje potencjalne ryzyko niepożądanych działań takich jak hiperfosfatemia, kamica nerkowa i wapnica nerek. Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowania produktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszać wszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych: Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa; tel. 22 49 21 301, faks 22 49 21 309; e-mail: ndl@urpl.gov.pl Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu. 4
4.9 Przedawkowanie Ciężkie lub długotrwałe przedawkowanie produktu leczniczego powoduje zwiększenie stężenia witaminy D i jonów wapnia. Objawy hiperkalcemii obejmują: brak łaknienia, nudności, wymioty, nadmierne pragnienie, polidypsja, częste oddawanie moczu, odwodnienie i zaparcia, bóle brzucha, osłabienie siły mięśni, zmęczenie, zaburzenia psychiczne, bóle kości, wapnica nerek, kamienie nerkowe i w ciężkich przypadkach zaburzenia rytmu serca. Bardzo nasilona hiperkalcemia może prowadzić do śpiączki i śmierci. Utrzymujące się wysokie stężenie wapnia może prowadzić do nieodwracalnych zmian w nerkach i zwapnienia tkanek miękkich. Leczenie: należy przerwać podawanie wszystkich leków zawierających wapń i witaminę D 3. Chorego należy nawodnić i stosować dalsze leczenie zależnie od objawów przedawkowania. Należy także przerwać leczenie tiazydowymi lekami moczopędnymi, litem, witaminą A i glikozydami nasercowymi. Powinno być przeprowadzone płukanie żołądka u pacjentów z problemami wpływającymi na przytomność. Powinno się rozważyć nawodnienie i w zależności od stanu, leczenie pojedynczym lekiem lub w skojarzeniu: pętlowymi lekami moczopędnymi, bisfosfonianami, kalcytoniną i kortykosteroidami. Należy monitorować stężenie elektrolitów w surowicy krwi, czynność nerek i diurezę. W ciężkich przypadkach należy kontrolować EKG i stężenie wapnia w krwi. Wielkość dawki toksycznej witaminy D wynosi od 40000 do 100000 j.m./ dobę (1 do 2,5 miligrama cholekalcyferolu/dobę) przez okres 1-2 miesięcy u osób z prawidłową czynnością przytarczyc. Dawka toksyczna wapnia wynosi powyżej 2000 mg na dobę. 5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE 5.1 Właściwości farmakodynamiczne Grupa farmakoterapeutyczna: preparaty uzupełniające niedobór składników mineralnych, preparaty wapnia w połączeniu z innymi lekami; kod ATC: A12AX Podawanie preparatów witaminy D uzupełnia niedobory wywołane niewystarczającym ich spożyciem. Witamina D powoduje, że wchłanianie wapnia w jelicie zwiększa się. Optymalna dawka witaminy D u osób w podeszłym wieku wynosi od 500 do 1000 j.m. na dobę (12,5 do 25 µg/dobę). Uzupełnienie wapnia wyrównuje niedobory dietetyczne. Dobowe zapotrzebowanie na wapń u osób w podeszłym wieku wynosi 1500 mg. Uzupełnianie niedoboru witaminy D 3 i wapnia u osób w podeszłym wieku zapobiega wtórnej nadczynności przytarczyc. Badanie kliniczne z podwójnie ślepą próbą kontrolowane placebo, trwające 18 miesięcy i obejmujące 3270 kobiet w wieku 84 ±6 lat mieszkających w domach opieki, którym podawano cholekalcyferol w dawce 800 j.m. na dobę oraz wapń 1,2 g na dobę, wykazało znaczne zmniejszenie wydzielania parathormonu (PTH). Po 18 miesiącach, wyniki analizy zgodnej z zaplanowanym leczeniem wykazały 80 przypadków złamania szyjki kości udowej (5,7%) w grupie przyjmującej wapń i witaminę D w porównaniu z 110 przypadkami (7,9%) w grupie placebo (p=0,004). Podczas przeprowadzonego badania w grupie 1387 kobiet, suplementacja witaminy D i wapnia zapobiegła 30 przypadkom złamania szyjki kości udowej. W czasie 36 miesięcy obserwacji następczej, w grupie pacjentek przyjmujących wapń i witaminę D 3 (n=1176) stwierdzono 137 przypadków złamania szyjki kości udowej (11,6%), w porównaniu z 178 przypadkami (15,8%) w grupie placebo (n=1127) (p 0,02). 5
5.2 Właściwości farmakokinetyczne Węglan wapnia Wchłanianie: Węglan wapnia uwalnia, zależnie od ph, jony wapniowe w kwaśnym środowisku żołądka. Wapń podawany jako węglan wapnia wchłania się w 20 do 30%. Wchłanianie zachodzi przede wszystkim w dwunastnicy, w mechanizmie aktywnego transportu zależnego od witaminy D i ulegającego wysyceniu. Dystrybucja i metabolizm: 99% wapnia w organizmie znajduje się w twardych strukturach kości i zębów. Pozostały jeden procent znajduje się w płynach wewnątrz- i zewnątrzkomórkowych. Około 50% całkowitej zawartości wapnia we krwi występuje w fizjologicznie czynnej postaci zjonizowanej, z których około 10% występuje w postaci kompleksów z cytrynianami, fosforanami i innych anionami, a pozostałe 40% w postaci połączeń z białkami, głównie albuminami. Wydalanie: Wapń jest wydalany z moczem, kałem i potem. Wydalanie wapnia z moczem zależy od filtracji kłębuszkowej oraz wchłaniania zwrotnego w kanalikach nerkowych. Witamina D 3 Wchłanianie: Witamina D jest wchłaniana w jelicie cienkim. Cholekalcyferol i jego metabolity krążą we krwi, połączone ze specyficznymi alfa-globulinami. Cholekalcyferol jest transportowany do wątroby i tam metabolizowany do 25-hydroksycholekalcyferolu. Następny proces hydroksylacji do 1,25-dihydroksycholekalcyferolu zachodzi w nerkach. Powstały metabolit odpowiada za fizjologiczne działanie witaminy D, czyli zwiększenie wchłaniania wapnia. Niezmetabolizowana witamina D jest magazynowana w tkance tłuszczowej i mięśniowej. Wydalanie: Witamina D 3 jest wydalana z kałem i z moczem. Okres półtrwania w osoczu jest rzędu kilku dni. 5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie Przedawkowanie witaminy D u ciężarnych zwierząt doświadczalnych powodowało uszkodzenia płodu (działanie teratogenne). 6. DANE FARMACEUTYCZNE: 6.1 Wykaz substancji pomocniczych Ksylitol D-mannitol Magnezu stearynian Krzemionka koloidalna bezwodna Butylohydroksytoluen (E 321) Triglicerydy nasyconych kwasów tłuszczowych o średniej długości łańcucha Sacharoza Żelatyna Skrobia modyfikowana Glinu sodu krzemian Woda 6
Skrobia preżelowana (Destab Calcium Carbonate 90SE) Aromat ( Tutti-frutti 77919-31, Givaudan: allilu heksanian, amylu maślan, cytronellol, etylu octan, etylu maślan, etylowanilina, geraniol, izoamylu octan, β -jonon, α jonon, maltodekstryna, skrobia modyfikowana, glikol propylenowy) 6.2 Niezgodności farmaceutyczne Nie dotyczy 6.3 Okres ważności 30 miesięcy 6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania Przechowywać w temperaturze poniżej 25 C. 6.5 Rodzaj i zawartość opakowania Blistry z folii PVC/PVDC/A1 w tekturowym pudełku 30 szt. - 3 blistry po 10 szt. 60 szt. - 6 blistrów po 10 szt. Nie wszystkie wielkości opakowań muszą znajdować się w obrocie. 6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowywania produktu leczniczego do stosowania Brak szczególnych wymagań. 7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU Meda Aktiebolag Pipers väg 2, Box 906 SE-170 09 Solna Szwecja 8. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU Pozwolenie nr 11097 9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 30 kwiecień 2004 r. Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 6 czerwca 2016 r. 10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO 7