Gmina Pawłowice TURYSTYKA I WYPOCZYNEK informator turystyczny
Gmina Pawłowice Na wszystkich odwiedzających gminę Pawłowice czeka wiele atrakcji - piękne widoki, zabytki, ścieżki rowerowe i spacerowe, imprezy sportowe i kulturalne. Zarówno maluchy, młodzież jak i osoby starsze znajdą tu coś dla siebie. Gmina Pawłowice jest gminą wiejską leżącą w południowej części Górnego Śląska w powiecie pszczyńskim. Na północ znajduje się powiat żorski, na południe - cieszyński, a na zachód - powiat jastrzębski. W skład gminy wchodzi siedem sołectw: Golasowice, Jarząbkowice, Krzyżowice, Pawłowice, Pielgrzymowice, Pniówek i Warszowice. Tereny gminne obfitują w lasy i stawy hodowlane, które są charakterystycznym elementem gminnego krajobrazu. Najstarsze powstały w XVI wieku, kiedy to rozpoczęto na tym terenie hodowlę karpia. Zwolennicy aktywnego wypoczynku mogą skorzystać z 70 km ścieżek rowerowych. Przemierzając je zobaczymy nie tylko piękne krajobrazy ale również liczne zabytki. Na preferujących spacery czekają trasy wiodące wśród pól, łąk i lasów. Dużą atrakcją są liczne kapliczki przydrożne, będące pamiątką minionych czasów, wpisujące się w malowniczy krajobraz. Gmina Pawłowice to miejsce wypoczynku i rekreacji. Gospodarność, szacunek dla śląskiej tradycji i malownicze wiejskie krajobrazy sprawiają, że dobrze się tutaj pracuje, mieszka i odpoczywa.. Dożynki gminne. Dni Bibliotek. Tradycyjne ogrodzenie wiejskie 4. Staw w Krzyżowicach zaprasza 4
Warto zobaczyć... Pielgrzymowice Zabytkowy kościół parafialny pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela z 596 r. w Pawłowicach to pierwszy murowany kościół wiejski, wybudowany przez pochodzącego z Pawłowic biskupa ołomunieckiego Stanisława Pawłowskiego. Został częściowo zniszczony w 945 roku przez wycofujące się oddziały niemieckie, które wysadziły w powietrze wieżę kościoła. Wieża zawaliła się na dach i nawę, rujnując świątynię. Po wojnie kościół został odbudowany bez wieży, która została dobudowana dopiero w 99 roku. Na cmentarzu znajdującym się przy kościele znajdują się grobowce rodziny Reitzensteinów oraz ofiar Marszu Śmierci, który przeszedł przez Pawłowice w 945 roku. Park im. ks. prof. Stanisława Pisarka w Pawłowicach - zielone drzewa, strumyk, kolorowe kwiaty, plac zabaw dla dzieci i liczne ławeczki - tak wygląda park znajdujący się w centrum Pawłowic. Na co dzień to doskonałe miejsce odpoczynku, a w okresie letnim co niedzielę odbywają się tu koncerty plenerowe. Atrakcją parku jest strumyk wijący się wśród starych drzew i zielonej trawy, w korycie zbudowanym z gładkich kamieni. Woda wypływa z fontanny i spadając trzema kaskadami dostaje się do strumyczka. Nocą zamontowane oświetlenie sprawia, że opływająca głaz woda mieni się wieloma kolorami. W parku znajduje się również XVIII wieczny słup graniczny wytyczający niegdyś granicę pomiędzy Królestwem Prus i Cesarstwem Austriackim oraz pomnik - kałamarz upamiętniający powstanie pierwszej szkoły w 5 roku. Atrakcją dla dzieci jest znajdujący się w parku plac zabaw.. Pomnik upamiętniający powstanie w Pawłowicach pierwszej szkoły Postacią bardzo silnie związaną z Pielgrzymowicami był Karol Miarka śląski działacz społecznopolityczny, nauczyciel, organista, pisarz i publicysta walczący o polskość ludu śląskiego. W Izbie Pamięci utworzonej w Szkole Podstawowej im. Karola Miarki w Pielgrzymowicach znajduje się m. in. pisana odręcznie przez Miarkę gęsim piórem Kronika Szkoły. W miejscu gdzie kiedyś mieścił się jego dom obecnie znajduje się przedszkole, a fakt ten upamiętnia umieszczona na jednej ze ścian pamiątkowa tablica. Drewniany, zabytkowy kościół parafialny pod wezwaniem św. Katarzyny z 674 r. w Pielgrzymowicach znajduje się na szlaku śląskiej architektury drewnianej. We wnętrzu zobaczymy m.in. zabytkowe ołtarze, obrazy, płaskorzeźbę, chrzcielnicę, rzeźby, naczynia liturgiczne oraz organy, na których niegdyś grywał, urodzony w Pielgrzymowicach, Karol Miarka.. Tablica pamiątkowa. Rezydencja rodu baronów von Reitzensteinów w Pielgrzymowicach. Publiczne Przedszkole w Pielgrzymowicach 4. Drewniany kościół parafialny p.w. św. Katarzyny z 674 r. Rezydencja rodu baronów von Reitzenstein w Pielgrzymowicach zbudowana została w 90 r. Reitzensteinowie byli właścicielami dworu w Pawłowicach od końca XIX wieku, posiadali również ziemie w Pielgrzymowicach, opuścili te tereny podczas II wojny światowej. Potomkowie rodu do dziś żyją poza granicami naszego kraju.. Zabytkowy kościół parafialny pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela. Park im. ks. prof. Stanisława Pisarka Pawłowice 4
Krzyżowice Kapliczki Kościół parafialny pod wezwaniem św. Michała Archanioła w Krzyżowicach zbudowany został w latach 79-799. Plebania pochodzi z 788 roku. W tym późnobarokowym kościele znajdują się m.in. zabytkowe dekoracje stiukowe na gurtach sklepienia i ścianach, organy, ambona z 800 roku, ławy, obrazy, rzeźby oraz figura św. Jana Nepomucena rzeźbiona w drewnie, polichromowana, barokowo-ludowa z przełomu XVIII i XIX wieku. W kościele znajduje się również obraz Matki Boskiej Krzyżowickiej trzymającej na lewej ręce Dzieciątko, a w prawej gruszkę. Obraz powstał na początku XVI wieku, jego autor nie jest znany. Przy wielu drogach na terenie gminy Pawłowice napotkać można liczne kapliczki i krzyże stawiane od kilku wieków przez osoby prywatne, rodziny i mieszkańców. Najstarsze kapliczki pochodzą z XVII wieku. Drewniane, kamienne i betonowe krzyże, obrazki na drzewach, niewielkie budynki stojące przy drogach, ukrywające w swym wnętrzu figury świętych, stanowią nieodłączny element wiejskich dróg i podwórek. Ich nierzadko bogate zdobienia i kolorowe wykończenie dodają uroku wiejskim drogom i skłaniają do zatrzymania się na chwilę refleksji. 6 Zabytkowy kościół ewangelicko-augsburski z połowy XVIII wieku w Golasowicach został zbudowany w stylu klasycystycznym. W kościele znajdują się największe na terenie gminy 4 głosowe organy oraz zabytkowe wyposarzenie obejmujące ołtarz, ambonę, płytę kamienną z herbami, krzyż, naczynia liturgiczne i dzwon.. Kościół parafialny pod wezwaniem św. Michała Archanioła w Krzyżowicach. Kościół ewangelicko-augsburski w Golasowicach Golasowice. Krzyż z płaskorzeźbioną figurą Matki Boskiej z 90 roku. Pniówek, ul. Krucza. Kapliczka z polichromowaną rzeźbą Chrystusa Serce Gorejące z początku XX wieku. Warszowice, ul. Boryńska. Kapliczka z 887 roku, wewnątrz znajduje się figura św. Jana Nepomucena. Krzyżowice, ul. Zwycięstwa 4. Krzyż na rozstaju ulic Grunwaldzkiej i Podlesie w Pielgrzymowicach krzyże przydrożne 4
Ścieżki rowerowe... Trakt Reitzensteinów Planując wycieczkę rowerową warto najpierw dokładnie zapoznać się z przebiegiem trasy, jej trudnością i długością. Przedstawione poniżej opisy szlaków rowerowych wraz z ciekawostkami architektonicznymi i historycznymi znajdującymi się na trasie, pomogą w zaplanowaniu aktywnego zwiedzania najpiękniejszych zakątków gminy Pawłowice. Wszystkie ścieżki rowerowe są oznakowane. Na tabliczkach informacyjnych oprócz koloru i nazwy szlaku, umieszczone są dokładne odległości pomiędzy aktualnym miejscem, w którym znajduje się rowerzysta, a miejscem docelowym lub kolejną miejscowością na rowerowym szlaku. Ponadto, na trasach znajdują się miejsca odpoczynku ławki ze stolikiem, stojaki na rowery oraz tablice, na których umieszczone są mapy. POŁUDNIOWA CZĘŚĆ GMINY PAWŁOWICE. TRAKT REITZENSTEINÓW długość trasy: 7,7 km. Przebieg trasy zaplanowano w sposób pokazujący najpiękniejsze zakątki południowej części gminy Pawłowice. Biegnąc przez teren czterech sołectw: Pawłowic, Golasowic, Pielgrzymowic i Jarząbkowic, trasa tworzy pętlę. Ścieżka prowadzi leśnymi drogami, wśród łąk, pól i stawów, łącząc centrum Pawłowic z południową częścią gminy. Trakt, biegnie w dużej części przez Pielgrzymowice, gdzie malowniczy krajobraz oraz liczne znajdujące się tam stawy, przywodzą na myśl mazurskie okolice. Ścieżka rozpoczyna się przy Urzędzie Gminy w Pawłowicach (Rynek, ul. Zjednoczenia) i biegnie pętlą do lasu Kuziok. Nazwa trasy wywodzi się od rodziny von Reitzensteinów, która od połowy XIX w. do 945 roku władała dużym obszarem dzisiejszej gminy Pawłowice. OZNAKOWANIE: kolor czerwony,,4. Na zielonym Trakcie. Jesienny zachód słońca 7 8 PAWŁOWICE STRUMIEŃ. TRAKT CESARSKO-PRUSKI długość trasy: 6,6 km. Trakt biegnie w większości przez tereny leśne. Jadąc wśród starych drzew, mijając stawy cały czas poruszamy się po grobli. Magii tej ścieżce dodaje fakt, że do 90 roku grobla ta wyznaczała granicę Cesarstwa Niemieckiego i Cesarstwa Austro-Węgierskiego. Wjazd na trasę znajduje się za wiaduktem kolejowym (jadąc od strony centrum) na ulicy Zjednoczenia. Natomiast od strony Strumienia, początek trasy znajduje się przy ul. Pawłowickiej. OZNAKOWANIE: kolor zielony 4 Trakt Cesarsko-Pruski staw w Pielgrzymowicach. Fragment ścieżki w Jarząbkowicach. Na czerwonym trakcie
Trakt 9 PÓŁNOCNA CZĘŚĆ GMINY PAWŁOWICE. TRAKT CZARNEGO SKARBU długość trasy:,7 km. Trasa biegnie od pawłowickiego rynku przez Pawłowice Osiedle, Pniówek, Krzyżowice, Warszowice do Pawłowic (ul. Wyzwolenia) tworząc pętlę. Trakt łączy się również z międzygminną trasą rowerową Plessówką biegnącą w kierunku Suszca i Żor. Na tej trasie znajdują się atrakcyjne miejsca, z których mogą skorzystać rowerzyści. W początkowej części trasy zlokalizowane są punkty gastronomiczne i usługowe. Deptak w centrum Osiedla to doskonałe miejsce na chwilę odpoczynku przed dalszą drogą. W znajdującej się na trasie stadninie koni Borki można skorzystać z konnych przejażdżek oraz nauki ujeżdżania, a gospodarstwo agroturystyczne Cyprianówka II w Warszowicach, oprócz noclegu, odpoczynku i domowej kuchni, oferuje odwiedzającym przejażdżki bryczką czy łowienie ryb. Malownicze krajobrazy, piękne widoki ale również elementy krajobrazu górniczego będą towarzyszyć rowerzystom jadącym Traktem Czarnego Skarbu. Łączą się tu cechy gminy wiejskiej z krajobrazem górniczym charakterystycznym dla sołectwa Pniówek. OZNAKOWANIE: kolor czarny 0 Pniówek - widok z lotu ptaka. Na czarnym Trakcie Czarnego Skarbu
Trakt Książęcy Plessówka PAWŁOWICE STUDZIONKA. TRAKT KSIĄŻĘCY długość trasy: 4,7 km. Trasa łącząca Pawłowice z centrum Studzionki bierze swój początek z Traktu Cesarsko-Pruskiego na wysokości przesmyku między Stawem Granicznym, a Stawem Okrągłym. Biegnąc wśród pól i lasów jest idealnym miejscem dla grzybiarzy. Wielbiciele grzybobrania znajdą na tych terenach licznie występujące kozaki i podgrzybki. Trakt łączy gminę Pawłowice z międzynarodową trasą rowerową EuroVelo 4 (Kraków- Brno). OZNAKOWANIE: kolor żółty MIĘDZYGMINNA TRASA ROWEROWA PLESSÓWKA - długość trasy: 44,5 km (4,6 km w Gminie Pawłowice) Plessówka jest trasą łączącą cztery gminy powiatu pszczyńskiego: Pawłowice, Suszec, Kobiór i Pszczynę. Od głównej osi Plessówki odgałęziają się ścieżki gminne oraz inne trasy lokalne, krajowe i międzynarodowe. Szlak w większości biegnie przez lasy, mijając miejscami gospodarstwa wiejskie, stawy i rzeczki. Piękne widoki towarzyszą rowerzystom przez całą trasę. Miejscami można zobaczyć górskie panoramy Beskidów i Pogórza. Przejażdżkę rozpoczynamy przy pawłowickim rynku, a kończymy w Pszczynie. OZNAKOWANIE: kolor niebieski,. Na Trakcie. Staw Żabka 8
Sport Aktywny wypoczynek to najlepszy sposób na relaks i dbanie o kondycję fizyczną. Jazda na rowerze, spacery, bieganie, pływanie, gra w piłkę czy uprawianie innych sportów, nie tylko doskonale wpływa na zdrowie, ale dostarcza również wiele radości i satysfakcji. GROTA SOLNA (Pawłowice, ul. Szkolna b, tel./fax 474 5) W grocie panuje specyficzny klimat, a powietrze nasycone jest minerałami i mikroelementami, takimi jak: jod, potas, wapń, magnez i selen. Na wszystkich chcących skorzystać z nowoczesnej bazy sportowej czeka kompleks, w którego skład wchodzą: hala sportowa, pełnowymiarowe boiska, kryta pływalnia Wodny Raj z prawie siedemdziesięciometrową zjeżdżalnią oraz sala fitness i ścianka wspinaczkowa. Zimą dostępne jest lodowisko z torami do curlingu. Na wiosnę obiekt zamienia się w boisko ze sztuczną nawierzchnią. W Pawłowicach na Osiedlu znajduje się również boisko do piłki plażowej. TOR KARTINGOWY (ul. Pszczyńska 40, 4-54 Warszowice, tel. 60 55 08, www.gokartf.pl) SIŁOWNIA NA ŚWIEŻYM POWIETRZU, PLAC ZABAW I MIASTECZKO RUCHU DROGOWEGO (Pawłowice, ul. Krucza) W parku w Pawłowicach na Osiedlu dzieci mogą bawić się na placu zabaw oraz poznawać znaki drogowe i przepisy w miasteczku ruchu drogowego znajdującym się nieopodal. Na terenie siłowni znajduje się kilkanaście specjalnych urządzeń do ćwiczeń, z których może korzystać młodzież i dorośli. Siłowania zlokalizowana jest przy placu zabaw, w miejscu osłoniętym przez drzewa. Urządzenia do ćwiczeń są odporne na warunki atmosferyczne tak więc można z nich korzystać przez cały rok.. Występ mażoretek. Curling. Ścianka wspinaczkowa 4. Zaplecze boiska sportowego 8 Oprócz bogatej bazy sportowej, atrakcją gminy Pawłowice są liczne imprezy sportowe m.in. Grand Prix Dzieci i Młodzików w Judo, Międzynarodowy Miting Pływacki, Międzynarodowy Nocny Maraton Szachowy. Sportowym świętem stała się również Barbórka na sportowo podczas której zobaczyć można występy zespołów tanecznych i muzycznych oraz widowiskowe dyscypliny sportowe. GMINNY OŚRODEK SPORTU w Pawłowicach zaprasza! Pawłowice, ul. Szkolna b tel./fax 474 5 www.gos-pawlowice.pl. Grota solna. Kryta pływalnia Wodny Raj boisko piłki nożnej 4 rekreacja
Kultura Animacją życia kulturalnego w gminie zajmuje się przede wszystkim Gminny Ośrodek Kultury. W jego bogatej ofercie znajdziemy zajęcia artystyczne dla małych i dużych. Odbywają się tu warsztaty wokalne, plastyczne, teatralne, taneczne i ceramiczne. W sali widowiskowej, mieszczącej ponad 00 osób, organizowane są liczne koncerty zarówno znanych, jak i lokalnych zespołów, wokalistów i muzyków. W studiu nagrań funkcjonującym przy GOK-u początkujące zespoły mogą nagrywać pierwsze płyty. Gminny Ośrodek Kultury dba o to, by kalendarz imprez obfitował w ciekawe warsztaty, wydarzenia i koncerty. W gminie Pawłowice działa wiele zespołów folklorystycznych i tanecznych oraz wokalnych. Wszystkie mają na swoim koncie liczne nagrody i wyróżnienia. 5 Co roku organizowanych jest tu wiele wydarzeń o zasięgu lokalnym jak i ponad lokalnym. Podczas imprez podziwiać można osiągnięcia gminnych zespołów i artystów, jak również gwiazdy znane w całym kraju. Największym zbiorem gminnych wydarzeń i uroczystości jest Kalendarz Imprez znajdujący się na stronie www.pawlowice.pl. Umieszczone są w nim prawie wszystkie imprezy organizowane w gminie Pawłowice w danym roku. 6 IMPREZY CYKLICZNE: Jarmark Wielkanocny (kwiecień); Dni Pawłowic (maj); Wakacyjne, niedzielne koncerty w parku (lipiec-sierpień); Dożynki Gminne (wrzesień); Pawłowickie Spotkania Teatralne MELPOMANIA (październik); Jarmark Bożonarodzeniowy (grudzień). GMINNY OŚRODEK KULTURY w Pawłowicach zaprasza! Pawłowice, ul. Zjednoczenia 67, tel./fax 47 570 www.gokpawlowice.hg.pl dożynki gminne w Jarząbkowicach. Dni Pawłowic. Dziecięcy Zespół Regionalny Pawłowice. Grupa musicalowa em 4. Zespół folklorystyczny Talizman 4
Popularyzują turystykę Propagowaniem turystyki, sportu i rekreacji zajmują się liczne, działające na terenie gminy Pawłowice organizacje i stowarzyszenia. Są to m.in. kluby sportowe, Gminny Ośrodek Kultury, Gminny Ośrodek Sportu, Koła Gospodyń Wiejskich, Koła Emerytów i Rencistów oraz parafie. Turystyką i krajoznawstwem zajmuje się także, powstałe w 0 roku, Gminne Koło PTTK w Pawłowicach. Zachęcamy wszystkich miłośników aktywnego spędzania wolnego czasu do udziału w organizowanych wycieczkach i wydarzeniach! Baza teleadresowa noclegi HOTEL, RESTAURACJA KONICZYNKA (fot.) ul. Zjednoczenia 6 b 4-50 Pawłowice tel. 47 e-mail: hotel@hotel-koniczynka.pl www: www.hotel-koniczynka.pl 0 miejsc noclegowych 7 CYPRIANÓWKA II GOSPODARSTWO AGROTURYSTYCZNE (fot.) ul. Stawowa 48 4-54 Warszowice tel./fax.: / 47 9 90 0 600 907 75 e-mail: recepcja@cyprianowka.pl www: www.cyprianowka.pl 5 miejsc noclegowych AGRO - PENKALA (fot.) ul. Cieszyńska 0 4-5 Pielgrzymowice tel. 47 090, 0 660 690 5 www: www.mirmax.prv.pl 50 miejsc noclegowych RESTAURACJA SMAK REGIONU ul. Katowicka 5 4-50 Pawłowice tel. 44 84 5 e-mail: restauracja@smakregionu.com www.smakregionu.com Godziny otwarcia: 0.00 -.00 RESTAURACJA UNIWAR ul. Katowicka 0 4-50 Pawłowice tel. 475 70 77 wew. 5 e-mail: restauracja@uniwar.pl RESTAURACJA WESOŁE KONIKI ul. Żorska 7a 4-54 Warszowice tel. 47 99 9 8 w gminie Pawłowice! GOSPODARSTWO AGROTURYSTYCZNE BOGUSŁAW WACŁAWIK (fot.4) ul. Sosnowa 4-5 Pielgrzymowice tel. 47 9 4 0 miejsc noclegowych RESTAURACJA HEBAN ul. Szkolna 8 4-50 Pawłowice tel. 0 60 9 95 www.restauracjaheban.pl Więcej informacji na stronie www.pawlowice.pl gastronomia 4
Urząd Gminy Pawłowice 4-50 Pawłowice, ul. Zjednoczenia 60 tel. 475 6 00, fax 475 6 0 email: gmina@pawlowice.pl, www.pawlowice.pl Wydawca: VEGA Studio Adv. Tomasz Müller 8-500 Kwidzyn, ul. Grudziądzka /A www.grupavega.pl, e-mail: biuro@grupavega.pl Tekst: Karolina Ornat, Urząd Gminy Pawłowice Zdjęcia: Archiwum UG Pawłowice, GOK Pawłowice A. Karaś, M. Karaś, A. Pawłowicz, P. Stanisz, M. Wróbel Opracowanie graficzne i przygotowanie do druku: Agnieszka Zdaniewicz Marketing: Alina Barra Koordynator wydania: Karolina Ornat, Joanna Müller Wydano na zlecenie: Urzędu Gminy Pawłowice 4-50 Pawłowice, ul. Zjednoczenia 60 tel. 475 6 00, fax 475 6 0 email: gmina@pawlowice.pl, www.pawlowice.pl VEGA Studio Adv. Wszelkie prawa zastrzeżone / All rights reserved Printed in Poland Kwidzyn 0 Przedruk i powielanie w jakiejkolwiek formie jest zabronione ISBN 978-8-6075-5-4 www.pawlowice.pl