RADAR POLITYCZNY Partie polityczne i ich sympatycy na Facebook u Grudzień 2015 Raport 2/2015
Spis treści Wprowadzenie...4 Podsumowanie wyników...5 Liczba postów opublikowanych przez partie polityczne...6 Społeczny odbiór treści politycznych...7 Udostępnienia postów partii politycznych...9 Komentarze pod postami partii politycznych...11 Analiza polubień użytkowników Facebooka...13 Kukiz 15...13 Nowoczesna...14 PiS...15 PO...16 PSL...17 Analiza przepływów...18 Top 6 najbardziej lubianych postów...20 Top 6 najczęściej udostępnianych postów...21 Top 6 najpopularniejszych komentarzy...22 O projekcie...23 Autorzy raportu...25 Strona 2 / 25
Strona 3 / 25
Wprowadzenie Raport Partie polityczne i ich sympatycy jest kolejnym z cyklu raportów przygotowanych przez zespół badawczy pod kierunkiem dr. Pawła Matuszewskiego i dr Katarzyny GrzybowskiejWaleckiej we współpracy z BrandON Media Sp. z o.o. Raport obejmuje publicznie dostępne dane pobrane automatycznie z fanpage y ośmiu ogólnopolskich komitetów wyborczych, które uczestniczyły w wyborach parlamentarnych w 2015 r. oraz ich liderów. Wśród nich znalazło się Prawo i Sprawiedliwość z Beatą Szydło, Platforma Obywatelska (brak fanpage a lidera), Nowoczesna z Ryszardem Petru, Kukiz 15 z Pawłem Kukizem, Polskie Stronnictwo Ludowe (brak fanpage a lidera), Partia Korwin z Januszem Korwin-Mikke, Zjednoczona Lewica (brak fanpage a lidera) oraz Partii Razem (brak fanpage a lidera). Szczegółowe analizy obejmują jednak tylko ugrupowania, które znajdują się w Sejmie. W opracowaniu zostały przedstawione najważniejsze trendy z grudnia 2015 roku. Zaprezentowane dane przedstawiają między innymi liczbę publikowanych postów oraz zakres, w jaki są one lubiane, udostępniane i komentowane. Zespół Radaru Politycznego Sugerowany format cytowania raportu: Matuszewski, P., Grzybowska-Walecka, K., Kozłowski, J., Niedbała, K., Partie polityczne i ich sympatycy na Facebooku, Raport Radaru Politycznego nr 2/2015, /raporty/2_2015.pdf Strona 4 / 25
Podsumowanie wyników W grudniu 2015 r. najwięcej postów opublikowano na fanpage u Kukiz 15 i partii KORWiN. Prawo i Sprawiedliwość uplasowało się na czwartej pozycji a najbardziej aktywną partią opozycyjną było drugi raz z rzędu PSL (miejsce piąte). Warto zwrócić uwagę na bardzo duże dysproporcje w częstości kontaktów z użytkownikami Facebooka. Dwie pierwsze partie opublikowały ponad 200 postów, podczas gdy PiS 71, a Nowoczesna i Platforma Obywatelska po 56. Z punktu widzenia ugrupowań politycznych nie liczy się tak bardzo liczba opublikowanych postów jak ich odbiór. Uśredniając, w grudniu największą liczbę polubień pod postami generowała Nowoczesna i pod tym względem była właściwie bezkonkurencyjna osiągając wynik ponad pięciokrotnie wyższy niż zajmujący drugą pozycję PiS. Jednocześnie posty Nowoczesnej były najczęściej udostępniane i komentowane, choć przewaga nad pozostałymi partiami była już nieco mniej spektakularna. W porównaniu do listopada wyraźnie lepsze wskaźniki polubień, udostępnień i komentarzy odnotowały Nowoczesna (w przypadku komentarzy był spadek), PiS i PO. Grudzień był jednocześnie miesiącem spadków wskaźników dla Kukiz 15. Analiza polubień poszczególnych użytkowników wskazuje na kontynuację zaobserwowanych w poprzednim miesiącu wzorów reagowania na treści polityczne. Można wyraźnie wyodrębnić dwie społeczności: 1) związanych z PiS, Kukiz 15 oraz partią KORWiN oraz 2) Nowoczesną, PO, Razem, w mniejszym stopniu ZL i PSL. Przenikają się one w znikomym stopniu, tj. istnieje bardzo niskie prawdopodobieństwo, że ktoś, kto lubi posty PO, polubi także post PiS. Niemniej należy zwrócić uwagę, że Nowoczesna stanowi rodzaj pomostu między tymi społecznościami, tj. istnieje dość liczna grupa użytkowników, która lubi treści zarówno zamieszczane na fanpage ach Nowoczesnej jak i Kukiz 15 i KORWiN. Strona 5 / 25
Liczba postów opublikowanych przez partie polityczne Grudzień charakteryzował się największą aktywnością dwóch partii: Kukiz 15 i KORWiN, które opublikowały odpowiednio 213 i 201 postów. Pozostałe ugrupowania publikowały znacznie mniej treści: SLD 82 posty, PiS 71, PSL 59, Nowoczesna 56, PO 56, Razem 42 a Zjednoczona Lewica jedynie 8. Wykres 1. Liczba postów opublikowana przez monitorowane partie Strona 6 / 25
Społeczny odbiór treści politycznych Oprócz samej aktywności partii politycznych na Facebooku, rozumianych jako liczba zamieszczanych postów, niezwykle ważnym jest również ich społeczny odbiór, mierzony liczbą polubień przez użytkowników Facebooka. W grudniu podobnie jak w listopadzie najwięcej lajków przypadających na jeden post generowały wiadomości zamieszczane przez fanpage u Nowoczesnej (mediana polubień 10981). Prześcignęła ona tym samym ponad pięciokrotnie partię rządzącą, która uplasowała się na drugim miejscu (mediana polubień 2088). Trzecia w kolejności była najliczniejsza partia opozycyjna Platforma Obywatelska (mediana 1425). Na kolejnych miejscach znalazły się profile Kukiz 15 (mediana 978), Razem (934) oraz KORWiN (839). Wykres 2. Mediana polubień postów partii politycznych Strona 7 / 25
W porównaniu do poprzedniego miesiąca niewątpliwie największe zyski polubień odnotowała Nowoczesna. Niemniej wzrost widoczny był także na fanpage ach PiS, PO i Zjednoczonej Lewicy. Z kolei KORWiN i Kukiz 15 zanotowały spadek mediany polubień. Tabela 1. Dynamika polubień pod postami Ugrupowanie KORWiN Kukiz 15 Nowoczesna PiS PO PSL Razem SLD Zjednoczona Lewica XI 2015 XII 2015 1668 1493 3811 1316 954 28 973 232 839 978 10981 2088 1425 23 934 95 374 Zmiana w stosunku do poprzedniego miesiąca -49% -34% +1,88% +59% +49% -18% -4% 61% Strona 8 / 25
Udostępnienia postów partii politycznych Podobnie jak w poprzedniej kategorii, tak i przy udostępnieniach postów partii politycznych, największą ich liczbę generowały posty Nowoczesnej (mediana udostępnień 1467,5). Partia Ryszarda Petru czterokrotnie wyprzedziła znajdującą się na drugim miejscu Platformę Obywatelską (mediana 366,5) i aż siedmiokrotnie Prawo i Sprawiedliwość (mediana 205). Na kolejnych miejscach uplasowały się Partia Razem (mediana 162,5), Kukiz 15 (mediana 121), KORWiN (mediana 80), Zjednoczona Lewica (mediana 20,5), SLD (mediana 18) i PSL (mediana 10). Wykres 3. Mediana udostępnień postów partii politycznych Strona 9 / 25
Największy wzrost udostępnień można zaobserwować na fanpage ach Nowoczesnej (wzrost liczony w procentach był najwyższy na fanpage u ZL, ale wynikał on z niewielkiej mediany w listopadzie). Zmiany są bardzo podobne do zmian polubień, tj. wyraźne zyski odnotowały jeszcze PO i PiS a posty partii KORWiN i Kukiz 15 były udostępniane rzadziej niż w poprzednim miesiącu. Tabela 2. Dynamika udostępnień postów Ugrupowanie KORWiN Kukiz 15 Nowoczesna PiS PO PSL Razem SLD Zjednoczona Lewica XI 2015 XII 2015 187 142 273 116 101,5 9 140 80 121 1467,5 205 366,5 10 162,5 18 20,5 3 Zmiana w stosunku do poprzedniego miesiąca -57% -15% +438% +77% +261% +11% +16% +583% Strona 10 / 25
Komentarze pod postami partii politycznych Bardzo ważną kategorią dla monitorowania deliberatywnego charakteru polityki w mediach społecznościowych jest komentowanie przez internautów treści zamieszczanych na profilach partii politycznych. W grudniu największym zainteresowaniem cieszyły się wpisy dwóch najliczniejszych ugrupowań w polskim parlamencie PiS (mediana komentarzy 152) i PO (mediana komentarzy 112). Kolejne miejsce przypadło ruchowi Kukiz 15 (mediana komentarzy 76), natomiast poza podium znalazła się partia Janusza Korwin-Mikkego (mediana komentarzy 53). Nowoczesna, Razem i Zjednoczona Lewica odnotowała względem siebie bardzo zbliżone wyniki (mediana 3034,5). Najmniejszym, a zarazem znikomym zainteresowaniem cieszyły się profile SLD i PSL (mediana komentarzy odpowiednio 10 i 2). Wykres 4. Mediana komentarzy pod postami partii politycznych Strona 11 / 25
Największy wzrost liczby komentarzy można było zaobserwować na fanpage ach Platformy Obywatelskiej oraz Prawa i Sprawiedliwości. Wyraźne spadki odnotowano z kolei na stronach KORWiN, Kukiz 15 i Nowoczesnej. Tabela 3. Dynamika komentarzy pod postami Ugrupowanie KORWiN Kukiz 15 Nowoczesna PiS PO PSL Razem SLD Zjednoczona Lewica XI 2015 XII 2015 88 134 141,5 100 65 1,5 31 24 53 76 34,5 152 112 2 34 10 30 Zmiana w stosunku do poprzedniego miesiąca -40% -43% -76% +52% +72% +33% +10% +25% Strona 12 / 25
Analiza polubień użytkowników Facebooka Nowe technologie pozwalają nie tylko obserwować, ile razy dany post był polubiony, skomentowany, czy udostępniony. Jesteśmy zdania, że analiza powinna obejmować zachowania użytkowników na różnych fanpage ach o tematyce politycznej. W naszym raporcie zwracamy uwagę na to, czyje treści lubią poszczególni użytkownicy Facebooka. Historia ich polubień obejmuje okres 30 dni do daty polubienia posta na analizowanym fanpage u. Na przykład: jeśli ktoś polubił post Nowoczesnej, to badamy, czy w przeciągu ostatnich 30 dni polubił też posty zamieszczane na fanpage ach innych ugrupowań politycznych. Kukiz 15 Grudzień charakteryzował się dość niską hermetycznością profilu Kukiz 15. Aż 28,3% polubień stanowiły kliknięcia,,lubię to od sympatyków partii KORWiN i 10,2% od sympatyków PiS-u. Mniejsza, ale zauważalna liczba lajków pochodziła od sympatyków Nowoczesnej (1,6%). W pozostałych przypadkach polubienia nie przekraczały wartości 0,5%. Wykres 5. Źródła polubień na profilu Kukiz 15 Strona 13 / 25
Nowoczesna Około 82% użytkowników lubiących posty na fanpage u Nowoczesnej nie wchodziło w tego typu interakcje na innych analizowanych stronach. Partia ta natomiast w dużym stopniu przyciągnęła do siebie sympatyków Platformy Obywatelskiej (9,8% lajków). Dość zauważalny był również przypływ osób sympatyzujących z KORWiN (2,3%) oraz Razem (2,3%). W pozostałych przypadkach polubienia nie przekraczały wartości 2%. Wykres 6. Źródła polubień na profilu Nowoczesnej Strona 14 / 25
PiS Wśród zwolenników Prawa i Sprawiedliwości 78,9% lajków pochodziło od osób sympatyzujących wyłącznie z partią rządzącą. Widoczny jest wysoki odsetek osób sympatyzujących z Kukiz 15 (12,1%) oraz KORWiN (7,6%). Małą grupę stanowią zwolennicy Nowoczesnej (0,8% lajków), natomiast pozostałe przypadki polubień nie przekraczają 0,5% Wykres 7. Źródła polubień na profilu PiS Strona 15 / 25
PO Profil Platformy Obywatelskiej, podobnie jak ugrupowania Kukiz 15, należy do najmniej hermetycznych. Odsetek użytkowników, którzy lajkowali wyłącznie posty najliczniejszej partii opozycyjnej wynosi 29,9%. Zdecydowaną większość lajkujących posty PO stanowią sympatycy Nowoczesnej (57,5%). Następnymi w kolejności są zwolennicy KORWiN (3,1%), Razem (2,7%), SLD (2,5%) oraz Zjednoczonej Lewicy (1,7%). Wykres 8. Źródła polubień na profilu PO Strona 16 / 25
PSL Grudzień charakteryzował się widocznymi związkami pomiędzy zwolennikami PSL i partii Ryszarda Petru. 19,5% lajków pochodziło od osób lubiących również treści zamieszczane na profilach Nowoczesnej. Kolejną grupę osób zaangażowanych w lajkowanie profilu,,ludowców stanowili sympatycy byłego koalicjanta PO (8,3%). Natomiast 62,8% lajków pochodziło od osób, które tylko i wyłącznie sympatyzowały z Polskim Stronnictwem Ludowym. Wykres 9. Przepływy polubień na profilu PSL Strona 17 / 25
Analiza przepływów W oparciu o zbierane przez Radar Polityczny dane sprawdziliśmy także przepływy polubień między poszczególnymi grupami fanpage y na Facebooku. Poniżej przedstawiamy podsumowanie zaobserwowanych zachowań sympatyków poszczególnych ugrupowań, które po październikowych wyborach znalazły się w Parlamencie RP. Kukiz 15: Sympatycy ruchu wchodzą najczęściej w interakcje na fanpage ach partii KORWiN i PiS. W badanym okresie w obu przypadkach były to jednak relacje dla niego niekorzystne. Oznacza to, że więcej polubień otrzymały grupy fanpage y KORWiN i PiS od sympatyków Kukiz 15 niż odwrotnie. Nowoczesna: Użytkownicy lubiący posty zamieszczane przez Nowoczesną i Ryszarda Petru najczęściej lajkują też treści publikowane przez PO, Razem i KORWiN a w mniejszym stopniu Kukiz 15 i Zjednoczonej Lewicy. W grudniu bilans relacji korzystnej dla Nowoczesnej (tj. sytuacja, gdy w relacji więcej lajków przychodzi do partii niż jest pozyskiwane przez drugą stronę) obejmował fanpage e PO (81 tys. vs 62 tys. polubień), Razem (19 tys. vs 12 tys.), KORWiN (19 tys. vs 12 tys.) i Zjednoczonej Lewicy (7 tys. vs 2 tys.). Jedyna relacja niekorzystna dla Nowoczesnej dotyczyła fanpage y Kukiz 15. Ok. 9 tys. polubień Nowoczesnej pochodziło od sympatyków tej partii, podczas gdy ok. 10 tys. polubień na fanpage ach KORWiN pochodziło od sympatyków Nowoczesnej. PiS: Użytkownicy lubiący posty na fanpage ach PiS najczęściej lajkowali także treści zamieszczane na fanpage ach partii KORWiN i Kukiz 15. Relacje te jednak nie mają takiego samego charakteru. Ok. 61 tys. polubień na fanpage ach Kukiz 15 pochodziło od osób lajkujących też posty PiS, podczas gdy 37 tys. polubień na fanpage ach PiS pochodziło od osób lajkujących również posty Kukiz 15. W przypadku partii KORWiN przepływy były bardziej symetryczne: 23268 polubień na korzyść PiS i 23603 polubienia na korzyść KORWiN. PO: Sympatycy Platformy Obywatelskiej wchodzą najczęściej w pozytywne interakcje z treściami publikowanymi przez Nowoczesną. Podobnie jak w listopadzie relacja ta miała charakter drenujący więcej polubień przechodziło z PO na rzecz Nowoczesnej niż w drugą stronę (81 tys. do Nowoczesnej vs 63 tys. z Nowoczesnej). Warto odnotować, że w odróżnieniu od poprzedniego miesiąca nie zaobserwowano wyraźnych powiązań z partią Razem. PSL: Przepływy nie były analizowane ponieważ w analizowanym okresie żadna z relacji nie osiągnęła poziomu 5000 polubień. Strona 18 / 25
Wykres 10. Analiza przepływów polubień * Na wykresie pokazano tylko przepływy powyżej 5000 polubień Strona 19 / 25
Top 6 najbardziej lubianych postów Strona 20 / 25
Top 6 najczęściej udostępnianych postów Strona 21 / 25
Top 6 najpopularniejszych komentarzy Strona 22 / 25
O projekcie Współpraca między BrandON Media a Zakładem Socjologii Polityki w Instytucie Politologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie rozpoczęła się w kwietniu 2015 r. BrandON Media jako firma specjalizująca się w monitorowaniu mediów elektronicznych dostarcza niezbędnych rozwiązań technologicznych umożliwiających pobieranie danych i ich opracowanie. Zapewnia również wsparcie w zakresie ich analizy i interpretacji. Zakład Socjologii Polityki dokonuje analizy danych i ich interpretacji. Paweł Matuszewski doktor socjologii (Collegium Civitas w Warszawie), statystyk, analityk danych i trener. Od 2011 r. adiunkt w Instytucie Politologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie a od 2014 r. kierownik Zakładu Socjologii Polityki w tymże instytucie. Specjalizuje się w socjologii polityki i metodologii badań społecznych. Brał udział w kilkudziesięciu projektach badawczych o charakterze naukowym i komercyjnym, m.in. dla firm doradczych, instytucji badawczych, instytucji naukowych, przedsiębiorstw, związków zawodowych i partii politycznych. Członek kolegium redakcyjnego czasopisma Politologia, EnergetykaSpołeczeństwo-Polityka oraz Uniwersyteckiego Czasopisma Socjologicznego. Sekretarz Zarządu Oddziału Warszawskiego Polskiego Towarzystwa Socjologicznego. Katarzyna Grzybowska-Walecka - politolog, doktor nauk społecznych i politycznych (Europejski Instytut Uniwersytecki we Florencji). Studiowała w Warszawie, Florencji i Oxfordzie. Stypendystka Chevening Scholarship w St Antony s College Uniwersytetu w Oxfordzie. Pracowała dla Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku oraz dla Parlamentu Europejskiego w Brukseli. Od 2012 r. adiunkt w Instytucie Politologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Współpracuje z organizacjami pozarządowymi oraz międzynarodowymi w zakresie kampanii politycznych i wyborczych. Brała udział w projektach dotyczących demokratyzacji, promocji demokracji i współpracy partii politycznych. Była członkiem polskiego zespołu w międzynarodowych projektach nawigatorów wyborczych przed wyborami do Parlamentu Europejskiego: EUprofiler i euandi. Zastępca redaktora naczelnego czasopisma Politologia. Brandon Media - jest firmą skoncentrowaną na dostarczaniu usług monitorowania mediów elektronicznych (w tym społecznościowych), rozwiązań do eksploracji danych i analiz dla średnich i dużych firm. Ich usługi opierają się o autorską platformę oprogramowania do zbierania i analizy danych społecznościowych. Tworzą szeroki wachlarz produktów do zastosowań ogólnych, jak również szereg bardzo konkretnych np. dla klientów z branży motoryzacyjnej. BrandON Media Strona 23 / 25
pracuje nad swoimi Rozwiązaniami Monitorowania Mediów od 2010 roku, kiedy to założony został pierwszy oddział firmy w Gdańsku. Od 2012 roku Brandon Media jest również obecna na rynku niemieckim z siedzibą we Frankfurcie nad Menem. Strona 24 / 25
Autorzy raportu Paweł Matuszewski Kontakt: p.matuszewski@radar-polityczny.pl Katarzyna Grzybowska-Walecka Kontakt: k.grzybowska-walecka@radar-polityczny.pl Jakub Kozłowski Kamil Niedbała Monitoring i przygotowanie danych, wsparcie techniczne: BrandON Media Kontakt: info@radar-polityczny.pl Strona 25 / 25