POWIATOWY URZĄD PRACY W LESKU MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE LESKIM Część II Oparta na wynikach badań GUS oraz danych o absolwentach z Systemu Informacji Oświatowej MEN.:: Lipiec 2013 r. ::.
Spis Treści Wstęp str. 2 Raport z badań sondażowych szkół ponadgimnazjalnych... str. 3 Wnioski... str. 12 1
WSTĘP Prowadzenie skutecznej polityki rynku pracy wymaga systematycznego śledzenia zmian i zjawisk na nim zachodzących. Niniejszy raport ma na celu przedstawienie sytuacji na leskim ryku pracy w zakresie kształtowania się popytu na pracę oraz sytuacji absolwentów szkół ponadgimnazjalnych w 2012 roku. Analiza sytuacji absolwentów dokonana została w oparciu o tabele wynikowe wygenerowane przy użyciu aplikacji Monitoring Zawodów na podstawie danych z Systemu Informacji Oświatowej SIO MEN o absolwentach szkół ponadgimnazjalnych w 2012 r. i przewidywanej liczbie absolwentów tych szkół w 2013 r. oraz otrzymanych z GUS informacji odnośnie liczby absolwentów szkół wyższych według szkół i grup kierunków studiów za rok 2012/2013 w układzie wojewódzkim. Populacja absolwentów podlega procesom demograficznym oraz dokonuje wyboru kierunku i poziomu kształcenia tym samym dynamicznie wpływając na kierunek rozwoju podażowej strony rynku pracy. Do ustalenia potrzeb lokalnego rynku pracy należy obserwować jakie zawody stają się deficytowe, jakie nadwyżkowe a które nie mają zmiennych trendów, wykazując równowagę. 2
Raport Z badań sondażowych Szkół Ponadgimnazjalnych Niniejsze opracowanie dotyczy tylko i wyłącznie absolwentów szkół znajdujących się na terenie powiatu leskiego. W powiecie leskim w 2012 roku działało 8 szkół ponadgimnazjalnych. Wśród nich Liceum Ogólnokształcące, Liceum Plastyczne 2 Zespoły Szkół w skład których wchodziło: 3 Technika, Zasadnicza Szkoła Zawodowa oraz Uzupełniające Liceum dla Dorosłych. Od wielu lat w Lesku funkcjonuje również Technikum Leśne. Na terenie powiatu leskiego nie znajduje się żadna uczelnia wyższa. Licea ukończyło 136 osoby, technika 162 osoby a szkoły zasadnicze zawodowe 46 osób. W sumie 344 osoby. Wykres Nr 1 3
Powyższe dane pozwalają przypuszczać, że coraz więcej absolwentów myśli o uzyskaniu zawodu już na etapie szkoły średniej, jednocześnie chcą kształcić się dalej, widząc, że obecny rynek pracy potrzebuje dobrze wykształconych, ukierunkowanych specjalistów. Badaniami zostały objęte szkoły ponadgimnazjalne powiatu leskiego tj.: 1. Niepubliczne Liceum Plastyczne Talens 2. Zespół Szkół Drzewnych, w tym: - Zasadnicza Szkoła Zawodowa - Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące dla dorosłych - Technikum Nr 2 3. Zespół Szkół Ekonomiczno- Rolniczych, w tym: - Technikum nr 1 - Zaoczne Technikum Dla Dorosłych 4. Technikum Leśne, w tym: - Technikum Leśne Młodzieżowe 5. Liceum Ogólnokształcące Ogólna liczba absolwentów, którzy ukończyli szkołę na ternie powiatu leskiego w 2012 roku wyniosła 344 osoby i jest taka sama jak w 2011 roku. Zaś przewidywana liczba absolwentów na rok 2013 to 343 osób i będzie niższa o 1 osobę w porównaniu do 2012 roku(wykres nr 2). 4
Ogólna liczba absolwentów w poszczególnych szkołach: Wykres Nr 2. Liczba absolwentów leskich szkół w roku 2012 w porównaniu do roku 2011 była wyższa w przypadku Technikum nr 2, Liceum Ogólnokształcącego dla Dorosłych oraz Zasadniczej Szkoły Zawodowej. W Technikum Leśnym liczba absolwentów nie zmieniła się, zaś w Liceum Ogólnokształcącym liczba osób uległa niewielkiemu spadkowi. Inaczej przedstawia się struktura zawodowa absolwentów w 2012 i 2013 roku. W większości zawodów nastąpi spadek liczby absolwentów (tabela nr 1). 5
Struktura zawodowa absolwentów według zawodów w latach 2012 i 2013 roku Tabela Nr 1. Kod Nazwa zawodu Absolwenci z Przewidywani Wskaźnik 4:3 w % zawodu 2012 roku absolwenci z 2013 roku 1 2 3 4 5 000000 Bez zawodu 129 122 94 314301 Technik leśnik 49 65 132 331403 Technik ekonomista 27 16 59 422402 Technik hotelarstwa 25 18 72 322002 Technik żywienia 22 19 86 i gosp. domowego 314202 Technik architektury 20 14 70 krajobrazu 343204 Plastyk 7 14 200 752205 Stolarz 10 0 0 351203 Technik informatyk 19 28 147 514101 Fryzjer 5 9 180 751201 Cukiernik 1 1 100 522301 Sprzedawca 6 1 16 751204 Piekarz 4 2 50 723103 Mechanik pojazdów 12 4 33 samochodowych 711202 Murarz 4 3 75 512002 Kucharz małej 3 4 133 gastronomii 751105 Rzeźnik-wędliniarz 1 0 0 Jak można zauważyć, przyrost absolwentów w 2013 roku w porównaniu do roku 2012 nastąpi w takich kierunkach jak: technik leśnik, plastyk, technik informatyk, fryzjer oraz kucharz małej gastronomii. 6
Ogólna liczba absolwentów zarejestrowanych w PUP Lesko jako osoby bezrobotne w roku 2012 wynosiła 138 osób, była wyższa o 48 osób w stosunku do roku 2011 (88 osób). Wykres Nr 3 Procentowo najwięcej bezrobotnych absolwentów ukończyło zasadnicze szkoły zawodowe-58% ogółu. Spośród ogólnej liczby absolwentów techników 44,4% osób zarejestrowało się jako osoby bezrobotne w tutejszym Urzędzie Pracy. Bezrobotnych absolwentów z liceów było najmniej- 30 % ogólnej liczby absolwentów tego typu szkoły. W rozbiciu na zawody sytuacja wygląda następująco: 7
Kod zawodu Tabela Nr 2. Nazwa zawodu Absolwenci, którzy ukończyli szkołę w roku 2012 1 2 3 4 Liceum Ogólnokształcące 000000 Bez zawodu 117 32 Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych 000000 Bez zawodu 12 5 Technikum Leśne 314301 Technik leśnik 49 2 ZSER- Technikum nr 1 331403 Technik ekonomista 27 18 422402 Technik hotelarstwa 25 16 322002 Technik żywienia i gosp. domowego 22 14 314202 Technik architektury krajobrazu 20 3 000000 Bez zawodu 6 Niepubliczne Liceum Plastyczne 343204 Plastyk 7 2 ZSD- Technikum nr 2 351203 Technik informatyk 19 8 000000 Bez zawodu 5 Zasadnicza Szkoła Zawodowa 752205 Stolarz 10 4 514101 Fryzjer 5 4 751201 Cukiernik 1 0 522301 Sprzedawca 3 3 751204 Piekarz 4 0 723103 Mechanik pojazdów samochodowych 12 10 711202 Murarz 4 1 512002 Kucharz małej gastronomii 3 2 000000 Bez zawodu 3 Bezrobotni absolwenci zarejestrowani w PUP w końcu roku 2012 8
Trzeba zaznaczyć, że w ww. danych znajdują się osoby bezrobotne, które uczyły się w danym zawodzie ale nie podeszły do egzaminu zawodowego. I tak spośród 2 zarejestrowanych absolwentów Technikum Leśnego 2 osoby nie udokumentowały zaliczenia egzaminu zawodowego. Z Technikum nr 2 z 13 bezrobotnych absolwentów zarejestrowanych w tutejszym urzędzie aż 11 jest osobami bez zawodu: - technik informatyk- 6 osób; - bez zawodu 5 osób. Z Technikum nr 1 spośród 94 osób bezrobotnych aż 57 jest osobami bez egzaminu zawodowego: - technik architektury krajobrazu- 3 osoby, - technik ekonomista- 18 osób, - technik hotelarstwa- 16 osób, - technik żywienia i gospodarstwa domowego- 14 osób, - bez zawodu- 6 osób Ponadto, zarejestrowanych jako osoby bezrobotne zostało również 32 absolwentów Liceum Ogólnokształcącego oraz 5 uczniów Uzupełniającego Liceum Ogólnokształcącego dla Dorosłych. Poniższa tabela przedstawia liczbę ofert pracy oraz liczbę bezrobotnych absolwentów zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Lesku (tabela nr 3). 9
Kod zawodu Tabela Nr 3. Nazwa zawodu Bezrobotni absolwenci zarejestrowani w PUP w końcu roku 2012 1 2 3 4 000000 Bez zawodu 37 0 314301 Technik leśnik 2 1 331403 Technik ekonomista 18 0 422402 Technik hotelarstwa 16 0 322002 Technik żywienia i gosp. domowego 14 0 314202 Technik architektury krajobrazu 3 1 343204 Plastyk 2 0 752205 Stolarz 4 15 351203 Technik informatyk 8 2 514101 Fryzjer 4 1 751201 Cukiernik 0 1 522301 Sprzedawca 3 79 751204 Piekarz 0 2 723103 Mechanik pojazdów samochodowych 10 7 711202 Murarz 1 5 512002 Kucharz małej gastronomii 2 1 Liczba ofert pracy w poszczególnych zawodach w 2012 roku Analizując powyższe dane, należy pamiętać, że podana liczba ofert pracy zawiera również oferty stażu, prac interwencyjnych oraz robót publicznych. W rejestrze osób bezrobotnych na koniec 2012 roku pozostawało 52 absolwentów szkół wyższych, którzy ukończyli studia w 2012 roku. Należy pamiętać, że samo ukończenie danego typu szkoły i zdobycie konkretnego zawodu stanowi jedynie punkt wyjścia do znalezienia satysfakcjonującej pracy. 10
Pracodawcy coraz częściej podkreślają znaczenie cech osobowościowych takich jak: samodzielność, chęć doskonalenia się, kreatywność, komunikatywność, jako bardzo pożądane u przyszłych pracowników. 11
Wnioski Liczba bezrobotnych absolwentów kończących szkoły na terenie powiatu leskiego w 2012 roku ( 138 osób) była o 50 osób wyższa od liczby absolwentów w roku poprzednim (88 osób). Jednak ogólna liczba absolwentów w 2012 roku wyniosła 344 osoby i jest taka sama jak w roku ubiegłym. W 2012 roku w porównaniu do roku ubiegłego wzrosła liczba zarejestrowanych absolwentów Liceum Ogólnokształcącego z 29 osób w 2011 roku do 32 osób w 2012 roku. Głębszej analizy wymaga fakt, że wzrasta liczba absolwentów techników nie uzyskujących zawodu ze względu na nie zaliczenie egzaminu zawodowego. Rodzi się pytanie, czy absolwenci nie chcą podchodzić do tego egzaminu czy nie są go w stanie zdać. Znacząco zmniejszyła się liczba absolwentów szkół wyższych zarejestrowanych jako osoby bezrobotne z 96 osób w roku 2011 do 52 osób w 2012 roku. Jednym z najważniejszych zadań dla absolwentów powinno być zdobycie doświadczenia zawodowego już podczas odbywania nauki lub zaraz po jej zakończeniu. Pomocne w zrealizowaniu tego zadania mogą być praktyki, prace sezonowe lub wolontariat. Dużą rolą w zdobyciu branżowego doświadczenia odgrywa odbycie stażu zawodowego po skończeniu nauki. PUP Lesko zrealizował z powodzeniem wiele programów stażowych zarówno w instytucjach publicznych, jak i w przedsiębiorstwach prywatnych i kontynuuje wykonywanie podobnych projektów również w roku 2013. Z jednej strony ważne jest zdobywanie wiedzy ze ścisłej specjalizacji w konkretnych zawodach, z drugiej strony nie można nie docenić wagi konieczności zdobywania interdyscyplinarnej wiedzy, która wpływa na elastyczność w dostosowywaniu się pracowników do nieustannych zmian na rynku pracy. 12