STANDARDY KSZTAŁCENIA wersja 21.03.2006 Kierunek Zarzdzanie i inynieria produkcji STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA I. USTALENIA OGÓLNE Studia kocz si nadaniem tytułu zawodowego inyniera. Studia trwaj nie krócej ni 7 semestrów. Liczba godzin zaj nie powinna by mniejsza ni 2400, a liczba punktów ECTS mniejsza ni 210. II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA Absolwenci studiów pierwszego stopnia posiadaj wiedz w wybranym zakresie inynierii produkcji oraz nauk ekonomicznych i o zarzdzaniu. Absolwenci posiadaj umiejtnoci menaderskie oraz rozwizywania zagadnie z wybranego zakresu inynierii produkcji, w tym (1) projektowania nowych i nadzorowania istniejcych procesów i systemów produkcyjnych i eksploatacyjnych, (2) nadzorowania obiektów i systemów zarzdzania, (3) doboru i szkolenia personelu, (4) zarzdzania kosztami, finansami i kapitałem, (5) zarzdzania przedsibiorstwem, (5) marketingu, (6) logistyki, (7) zarzdzania inwestycjami rzeczowymi, (8) formułowania zada z zakresu technologii zarzdzania i finansów, transferu technologii i innowacyjnoci. Absolwenci s przygotowani do: (1) zarzdzania procesami produkcyjnymi w wybranym zakresie inynierii produkcji, (2) organizowania i zarzdzania personelem oraz koordynowania prac zespołów pracowniczych, (3) udziału w realizacji i wdraaniu prac badawczych i rozwojowych, zwłaszcza dotyczcych innowacji technologicznych i organizacyjnych, (4) udziału w pracach dotyczcych doradztwa technicznego i organizacyjnego w wybranym zakresie inynierii wytwarzania. Absolwenci studiów powinni zna jzyk obcy na poziomie biegłoci B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Jzykowego Rady Europy oraz posiada umiejtnoci posługiwania si jzykiem specjalistycznym z zakresu kierunku kształcenia. Absolwenci powinni by przygotowani do podjcia studiów drugiego stopnia. Absolwenci s przygotowani do pracy w: (1) małych, rednich i duych przedsibiorstwach zajmujcych wybranym zakresem inynierii produkcji, (2) jednostkach projektowych i doradczych zajmujcych si wybranym zakresem inynierii produkcji, (3) innych jednostkach gospodarczych oraz administracyjnych, w których wymagana jest wiedza techniczna, ekonomiczna i informatyczna oraz umiejtnoci organizacyjne. III. RAMOWE TRECI KSZTAŁCENIA III.1 GRUPY TRECI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 360 37 B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 600 60
Razem 960 97 III.2 SKŁADNIKI TRECI KSZTAŁCENIA W GRUPACH, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 360 37 Treci kształcenia w zakresie: 1. Matematyki, statystyki i bada operacyjnych 120 2. Fizyki lub chemii 60 3. Mikro- i makroekonomii 75 4. Prawa gospodarczego 30 5. Marketingu 30 6. Ekologii i zarzdzania rodowiskowego 45 B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 600 60 Treci kształcenia w zakresie: 1. Zarzdzania 2. Finansów i rachunkowoci oraz rachunku kosztów dla inynierów 3. Zarzdzania produkcj i usługami 4. Zarzdzania jakoci i bezpieczestwem 5. Logistyki w przedsibiorstwie 6. Nauki o materiałach 7. Projektowania inynierskiego i grafiki inynierskiej 8. Procesów produkcyjnych 9. Automatyzacji i robotyzacji procesów produkcyjnych 10. Metrologii 11. Informatyki i komputerowego wspomagania prac inynierskich III.3 WYSZCZEGÓLNIENIE TRECI I EFEKTÓW KSZTAŁCENIA A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 1. Kształcenie w zakresie matematyki, statystyki i bada operacyjnych Treci kształcenia: Liczby zespolone. Wielomiany. Macierze, działania na macierzach. Wyznacznik i jego podstawowe własnoci. Układy równa liniowych. Geometria analityczna. Cigi liczbowe i ich granice. Granica i cigło funkcji jednej zmiennej. Pochodna, jej interpretacja i zastosowania. Całka nieoznaczona i całka oznaczona. Szeregi liczbowe i potgowe. Elementy rachunku róniczkowego i całkowego dwóch i trzech zmiennych. Proste równania róniczkowe zwyczajne pierwszego i drugiego rzdu. Zastosowania rachunku róniczkowego i całkowego w fizyce, technice i ekonomii. Dane i normy statystyczne. Zmienna losowa i podstawowe rozkłady zmiennych losowych. Rozkłady z prób. Przedział ufnoci. Testowanie hipotez statystycznych. Etapy bada statystycznych. Prezentacja danych statystycznych. Podstawowe parametry opisu statystycznego. Komputerowe pakiety statystyczne. Badania operacyjne. Proces decyzyjny, algorytmy przydziału, programowanie liniowe, 2
zagadnienia transportu, programowanie dynamiczne, systemy masowej obsługi, modele zapasów, grafy, drzewa decyzyjne, gry decyzyjne, optymalizacja jedno i wielokryterialna. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: matematycznego opisu zjawisk fizycznych i zagadnie technicznych; formułowania modeli matematycznych i ich stosowania. 2a. Kształcenie w zakresie fizyki Treci kształcenia: Dynamika punktów materialnych. Prdko, siła, przyspieszenie. Równania ruchu. Energia, pd. Prawa zachowania. Dynamika ciała sztywnego. Ruch obrotowy. Prdko ktowa. Tensor bezwładnoci. Ciała odkształcalne. Sprysto. Hydrostatyka. Hydrodynamika. Przepływ cieczy nielepkiej. Lepko. Przepływ cieczy lepkiej. Przepływ laminarny. Przepływ turbulentny. Liczba Reynoldsa. Podstawowe właciwoci wiatła. Prdko wiatła w rónych orodkach. Załamanie wiatła. Współczynnik załamania. Soczewka. Powstawanie obrazu. Obraz rzeczywisty i pozorny. Dyfrakcja i interferencja. Spektroskopia. wiatłowody. Koherencja. Wytwarzanie wiatła koherentnego LASER. Polaryzacja wiatła. Dwójłomno. Skrcenie płaszczyzny polaryzacji i jego znaczenie analityczne. Elektrostatyka ładunek elektryczny, prawo Coulomba. Pole elektryczne. Potencjał elektryczny. Prd elektryczny. Przewodniki i izolatory. Siły magnetyczne zwizane z przepływem prdu. Pole magnetyczne. Ruch przewodnika w polu magnetycznym. Magnetyczne właciwoci materiałów. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: pomiaru podstawowych wielkoci fizycznych; analizy zjawisk fizycznych i rozwizywania zagadnie technologicznych w oparciu o prawa fizyki. 2b. Kształcenie w zakresie chemii Treci kształcenia: Budowa materii i klasyfikacja pierwiastków. Podstawowe pojcia i prawa chemii. Wizania chemiczne. Podstawy chemii nieorganicznej, organicznej, analitycznej i fizycznej. Transport ciepła i masy. Rozdzielanie mieszanin. Podstawy technologii chemicznej. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia procesów chemicznych i ich znaczenia w technologiach przemysłowych. 3. Kształcenie w zakresie mikro- i makroekonomii Treci kształcenia: Rynek i gospodarka rynkowa. Teoria zachowania si konsumenta. Teoria produkcji. Modele konkurencji rynkowej. Równowaga mikroekonomiczna. Alternatywna teoria przedsibiorstwa. Rynki czynników produkcji. Równowaga konkurencyjna i elementy teorii dobrobytu. Gospodarka narodowa. Równowaga makroekonomiczna. Produkt społeczny, dochód narodowy. Budet pastwa, deficyt i dług publiczny. Pienidz i system bankowy. Rynek pienidza. Makroekonomia keynesowska i makroekonomia klasyczna. Cykl koniunkturalny. Inflacja. Bezrobocie. Polityka budetowa, monetarna, walutowa. Polityka stabilizacyjna. Wzrost gospodarczy. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia podstawowych procesów ekonomicznych i zasad sterowania nimi. 4. Kształcenie w zakresie prawa gospodarczego Treci kształcenia: Prawo działalnoci gospodarczej wpisy, koncesje, zezwolenia. Krajowy Rejestr Sdowy Rejestr Przedsibiorców. Spółki prawa handlowego. Fundacje i stowarzyszenia. Ochrona konkurencji i konsumenta. Prawo ubezpiecze gospodarczych. Prawo upadłociowe. Postpowanie układowe. Odpowiedzialno za niewykonanie lub nienaleyte wykonanie zobowizania. Umowy o usługi: o dzieło, 3
zlecenie, agencyjna, rachunku bankowego. Rodzaje i przyczyny powstawania zobowiza. Umowy o przeniesienie praw. Umowy o korzystanie z cudzej własnoci lub praw. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: posługiwania si zasadami obowizujcymi w pastwie prawa. 5. Kształcenie w zakresie marketingu Treci kształcenia: Pojcie marketingu, jego miejsce w funkcjonowaniu przedsibiorstwa. Otoczenie rynkowe przedsibiorstwa. Marketing dóbr produkcyjnych i konsumpcyjnych, towarów, usług i informacji. Zachowania nabywców. System informacji marketingowej. Segmentacja rynku i pozycjonowanie oferty. Decyzje marketingowe dotyczce produktu, cen, promocji i dystrybucji. Etapy i procedury zarzdzania marketingowego. Marketing i konkurowanie w nowej gospodarce marketing partnerski. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: marketingowego planowania i realizacji przedsiwzi. 6. Kształcenie w zakresie ekologii i zarzdzania rodowiskowego Treci kształcenia: Podstawy prawne zwizane z ekologi i ochron rodowiska. Polityka ekologiczna pastwa. Procesy zachodzce w biosferze. Ochrona litosfery, hydrosfery i atmosfery. Ochrona przyrody i krajobrazu. Zanieczyszczenia naturalne i antropogenne oraz ich oddziaływanie na rodowisko. Rozprzestrzenianie si zanieczyszcze. Monitoring zanieczyszcze. Gospodarka wodna: ochrona wód powierzchniowych i podziemnych. Gospodarowanie powierzchni Ziemi i rekultywacja terenów zdegradowanych. Gospodarka odpadami: recykling surowcowy i materiałowy. Ochrona przed hałasem i wibracjami. Oddziaływanie przedsibiorstwa na rodowisko. Instrumenty ekonomiczne w ochronie rodowiska. Elementy zarzdzania rodowiskowego. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: uwzgldniania aspektów ekologicznych i ochrony rodowiska przyrodniczego przy podejmowaniu decyzji i aktywnoci technologicznej. B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 1. Kształcenie w zakresie zarzdzania Treci kształcenia: Zarzdzanie, jego istota i znaczenie. Instytucje w otoczeniu jako obiekt zarzdzania. Procesy zarzdzania produkcj: planowanie, sterowanie, kontrolowanie. Procesy zarzdzania zasobami ludzkimi: organizowanie zatrudnienia, kierowanie, motywowanie i kontrolowanie. Cechy i cele organizacji oraz jej czci składowe. Struktury organizacyjne typy struktur i ich projektowanie w zalenoci od warunków techniczno-organizacyjnych. Procesy informacyjno-decyzyjne. Planowanie i podejmowanie decyzji na poziomie strategicznym, taktycznym i operacyjnym. Podejmowanie decyzji kierowniczych. Ilociowe narzdzia podejmowania decyzji. Proces organizowania struktury. Dobór personelu i zarzdzanie zasobami ludzkimi, zespoły robocze, umiejtnoci interpersonalne, synergia. Istota pracy kierowniczej, role kierownicze, style kierowania, umiejtnoci kierownicze, składniki kierowania. Etyczny, kulturowy i humanistyczny kontekst zarzdzania. Otoczenie organizacji a skuteczno zarzdzania. Współczesne koncepcje zarzdzania. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: uwzgldniania zasad zarzdzania w rónych formach aktywnoci. 2. Kształcenie w zakresie finansów i rachunkowoci oraz rachunku kosztów dla inynierów 4
Treci kształcenia: System finansowy pastwa w gospodarce rynkowej. Strumienie i zasoby finansowe w gospodarce. Powizanie systemu finansowego przedsibiorstwa z systemem finansowym pastwa. Zasady finansowania i inwestowania kapitał obcy i jego pozyskiwanie. Koszt kapitału własnego i długu. Inwestowanie, metody oceny projektów inwestycyjnych. Rachunkowo jako system informacyjny przedsibiorstwa. Zasady i podstawy prawne rachunkowoci. Majtek i kapitały przedsibiorstwa bilans. Operacje gospodarcze bilansowe i wynikowe. Zasady funkcjonowania kont ksigowych, plan kont. Przychody i koszty w rachunkowoci przedsibiorstw. Sprawozdanie finansowe jako ródło informacji o kondycji przedsibiorstwa (czytanie bilansu, analiza rachunku zysków i strat). Wynik finansowy sposób ustalania i znaczenie w ocenie kondycji finansowej przedsibiorstwa. Rachunek kosztów dla inynierów. Strukturalizacja kosztów. Zrónicowanie modelowe rachunku kosztów. Procedury ewidencyjno-rozliczeniowe w rónych modelach rachunku kosztów. Standardy kosztowe. Kontrola budetowa kosztów. Monitoring kosztowy. Koszty w problemowych rachunkach decyzyjno-kosztowych. Rachunek kosztów i wyników. Podejcie target costing, kaizen costing, rachunek cyklu ycia produktu, rachunek kosztów i efektów gospodarowania czynnikami produkcji. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: stosowania podstawowych zasad z zakresu finansów i rachunkowoci do prawidłowego funkcjonowania jednostek gospodarczych oraz ich finansowania. 3. Kształcenie w zakresie zarzdzania produkcj i usługami Treci kształcenia: Istota zarzdzania produkcj i usługami. Produkt (wyrób lub usługa): projektowanie, jako, niezawodno, konkurencja, prognozowanie popytu, wybór i projektowanie procesu technologicznego. Proces: rozmieszczenie urzdze (przedmiotowe, technologiczne, mieszane), normatywy sterowania przepływem produkcji. Sterowanie wewntrzkomórkowe i zewntrzkomórkowe, zarzdzanie zdolnoci produkcyjn, analiza przepływu produkcji metody symulacyjne i analityczne. Przedsibiorstwo: lokalizacja przedsibiorstwa, rozmieszczenie obiektów i wybór wyposaenia, obsługa eksploatacyjna, projektowanie systemów produkcyjnych. Planowanie i sterowanie produkcj i realizacj usług. Zarzdzanie zapasami. Zarzdzanie zdolnociami produkcyjnymi i harmonogramowanie. Współczesne metody i systemy zarzdzania produkcj i usługami. Aspekty humanizacyjne zarzdzania produkcj i usługami. Komputerowe wspomaganie zarzdzania produkcj i usługami. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: zarzdzania procesem produkcyjnym oraz usługami z wykorzystaniem narzdzi komputerowego wspomagania. 4. Kształcenie w zakresie zarzdzania jakoci i bezpieczestwem Treci kształcenia: Istota jakoci. Znaczenie zarzdzania jakoci w przedsibiorstwie. Filozofia zarzdzania jakoci. Zasady zarzdzania jakoci. rodowisko zarzdzania jakoci. Koszty jakoci. Metody i techniki zarzdzania jakoci. Wdraanie zarzdzania jakoci. Modele i nagrody zarzdzania jakoci. Standardy systemów zarzdzania jakoci: system zarzdzania jakoci ISO z serii 9000, system bezpieczestwa produktu, systemy dobrej praktyki, system zarzdzania bezpieczestwem pracy, system zarzdzania rodowiskowego. Systemy oceny zgodnoci. Projektowanie strategii przedsibiorstwa z uwzgldnieniem jakoci, rodowiska i bezpieczestwa pracy. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: stosowania podstawowych zasad zarzdzania jakoci i bezpieczestwem w przedsibiorstwie. 5. Kształcenie w zakresie logistyki w przedsibiorstwie Treci kształcenia: Znaczenie i zadania logistyki. Procesy logistyczne. Podstawa i istota podejcia systemowego w logistyce. Systemy logistyczne. Infrastruktura procesów 5
logistycznych. Logistyka zaopatrzenia. Logistyka produkcji. Logistyka dystrybucji. Łacuch logistyczny. Podział łacucha logistycznego. Proces tworzenia wartoci w łacuchu logistycznym. Efektywno systemów logistycznych i jej pomiar. Koszty logistyczne. Projektowanie systemów logistycznych. Komputerowe wspomaganie systemów logistycznych. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: projektowania systemów logistycznych z wykorzystaniem metod komputerowego wspomagania. 6. Kształcenie w zakresie nauki o materiałach Treci kształcenia: Materia i jej składniki. Materiały techniczne: naturalne (drewno) i inynierskie (metalowe, polimerowe, ceramiczne, kompozytowe) porównanie ich struktury, własnoci i zastosowa. Zasady doboru materiałów inynierskich, podstawy projektowania materiałowego. ródła informacji o materiałach inynierskich, ich własnociach i zastosowaniach. Umocnienie metali i stopów oraz kształtowanie ich struktury i własnoci metodami technologicznymi (krystalizacja, odkształcenie plastyczne, rekrystalizacja, obróbka cieplno-plastyczna, przemiany fazowe podczas obróbki cieplnej, dyfuzja, pokrycia i warstwy powierzchniowe). Warunki pracy i mechanizmy zuycia i dekohezji (własnoci mechaniczne, odporno na pkanie, zmczenie, pełzanie, korozja, zuycie trybologiczne). Stale, odlewnicze stopy elaza, metale nieelazne i ich stopy. Materiały spiekane i ceramiczne, szkła i ceramika szklana. Materiały polimerowe, kompozytowe i nowoczesne materiały funkcjonalne oraz specjalne. Metody badania materiałów. Podstawy komputerowej nauki o materiałach. Zastosowanie technik komputerowych w inynierii materiałowej. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: doboru materiałów do zastosowa technicznych z uwzgldnieniem ich struktury i własnoci. 7. Kształcenie w zakresie projektowania inynierskiego i grafiki inynierskiej Treci kształcenia: Projektowanie obiektów i procesów jako podstawowy element działalnoci inynierskiej. Holistyczne ujcie procesu projektowania. Układy techniczne (maszyny, urzdzenia, infrastruktura i procesy) w ujciu systemowym. Formułowanie i analiza problemu, poszukiwanie koncepcji rozwizania metody i techniki wspomagajce. Kształtowanie wybranych charakterystyk obiektów technicznych obliczenia inynierskie. Spełnianie wymaga i ogranicze. Metody oceny i wyboru wariantów rozwizania. Modelowanie i optymalizacja w projektowaniu. Bazy wiedzy w projektowaniu inynierskim. Komputerowe wspomaganie procesu projektowania. Geometryczne podstawy rysunku technicznego: rzutowanie prostoktne i aksonometryczne punkt, prosta, płaszczyzna, wielocian, powierzchnia, bryła. Główne formy zapisu graficznego: rzutowanie, przekroje rysunkowe, wymiarowanie. Schematy złoonych układów technicznych w rónych obszarach inynierii: schematy kinetyczne, instalacje hydrauliczne, elektryczne, elektroniczne, cieplne, chemiczne, infrastruktura budowlana i drogowa. Praktyczne czytanie rysunków i schematów maszyn, urzdze i układów technicznych oraz tworzenie opisu ich budowy i działania. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: projektowania inynierskiego obiektów i procesów technicznych z uwzgldnieniem grafiki inynierskiej oraz z zastosowaniem komputerowego wspomagania. 8. Kształcenie w zakresie procesów produkcyjnych Treci kształcenia: Procesy cigłe i dyskretne. Wybór procesu i technologii wytwarzania. Analiza procesu przepływu produkcji. Projektowanie przepływu produkcji, organizacja i formy przepływu produkcji. Optymalizacja przebiegu procesów produkcyjnych. Projektowanie systemów produkcyjnych produkcja seryjna, 6
jednostkowa, technologia grupowa, elastyczne systemy produkcyjne. Ewidencja i kontrolowanie przepływu produkcji. Dokumentacja zwizana z przepływem produkcji. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: doboru procesów produkcyjnych oraz opracowywania dokumentacji zwizanej z przepływem produkcji. 9. Kształcenie w zakresie automatyzacji i robotyzacji procesów produkcyjnych Treci kształcenia: Mechanizacja, automatyzacja, robotyzacja procesów produkcyjnych. Struktura funkcjonalna sterowania numerycznego i automatycznej regulacji. Rodzaje sygnałów układy cigłe i dyskretne. Techniczne moliwoci systemów automatyzacji układy mechaniczne, hydrauliczne, pneumatyczne, elektryczne i mieszane. Podstawy sterowania cyfrowego. Struktura i funkcje zautomatyzowanych systemów produkcyjnych. Typowe układy w systemach: manipulacyjne, orientowania, mocowania, wykonawcze, kontrolne, diagnostyczne, sterowania. Systemy transportowe i magazynowe. Elastyczno systemów automatycznych. Wybór uzasadnionego stopnia automatyzacji i robotyzacji. Niezawodno i eksploatacja systemów automatycznych i zrobotyzowanych. Główne efekty i skutki automatyzacji i robotyzacji. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: doboru systemów automatyzacji i robotyzacji procesów technologicznych w wybranym zakresie inynierii produkcji. 10. Kształcenie w zakresie metrologii Treci kształcenia: Metrologia przedmiot i zadania. Pomiar jako ródło informacji. Wielko, pomiar, wzorzec, przyrzd pomiarowy. Przetworniki pomiarowe. Midzynarodowy układ jednostek miar. Błdy pomiaru, ródła błdów, niepewno pomiaru. Wyraanie i wyznaczanie niepewnoci pomiaru według przewodnika ISO. Metrologia wielkoci geometrycznych: specyfikacja geometrii wyrobów, wzorce długoci i kta, przyrzdy pomiarowe i pomiary długoci, kta, odchyłek geometrycznych oraz chropowatoci powierzchni. Metody i techniki pomiaru innych wielkoci: elektrycznych (napicia, rezystancji), mechanicznych (prdkoci liniowej, przypieszenia, siły), hydraulicznych (cinienia, prdkoci przepływu). Spójno pomiarowa, hierarchiczny układ sprawdza. Nadzorowanie wyposaenia pomiarowego. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: korzystania z aparatury pomiarowej i metrologii warsztatowej oraz metod oszacowania błdu pomiarów. 11. Kształcenie w zakresie informatyki i komputerowego wspomagania prac inynierskich Treci kształcenia: Architektura systemów komputerowych. Podstawy algorytmiki. Bazy danych i relacyjne bazy danych. Kompilatory i jzyki programowania. Programowanie proceduralne i obiektowe. Techniki multimedialne. Sieci komputerowe i aplikacje sieciowe. Systemy komputerowego wspomagania: projektowania CAD (Computer Aided Design), wytwarzania CAM (Computer Aided Manufacturing), projektowania materiałowego CAMD (Computer Aided Materials Desing). Komputerowe wspomaganie bada w technice. Metody sztucznej inteligencji. Systemy ekspertowe. Sztuczne sieci neuronowe. Algorytmy ewolucyjne. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: korzystania z komputerowego wspomagania oraz metod sztucznej inteligencji do rozwizywania zada technicznych. IV. PRAKTYKI Praktyki powinny trwa nie krócej ni 4 tygodnie. Zasady i form odbywania praktyk ustala jednostka uczelni prowadzca kształcenie. V. INNE WYMAGANIA 7
1. Programy nauczania powinny przewidywa zajcia z zakresu: (1) wychowania fizycznego w wymiarze 60 godzin, którym mona przypisa do 2 punktów ECTS, (2) jzyków obcych w wymiarze 120 godzin, którym naley przypisa 5 punktów ECTS, (3) technologii informacyjnej w wymiarze 30 godzin, którym naley przypisa 2 punkty ECTS. Treci oraz efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje, w zakresie technologii informacyjnej podane s w czci wspólnej standardów. 2. Programy nauczania powinny zawiera treci humanistyczne w wymiarze nie mniejszym ni 60 godzin, którym naley przypisa nie mniej ni 3 punkty ECTS. 3. Programy nauczania powinny przewidywa zajcia z ochrony własnoci intelektualnej. 4. Programy nauczania powinny zawiera treci kierunkowe z wybranego przez uczelni zakresu (lub zakresów) inynierii produkcji, odpowiadajce jednemu z kierunków studiów technicznych (lub dwóm), w wymiarze nie mniejszym ni 240 godzin, którym naley przypisa nie mniej ni 25 punktów ECTS. 5. Przynajmniej 50% zaj powinny stanowi seminaria, wiczenia audytoryjne, laboratoryjne i projektowe lub pracownie problemowe. 6. Programy nauczania powinny zawiera nie mniej ni 50% treci technicznych (zgodnie z rozporzdzeniem ministra właciwego do spraw szkolnictwa wyszego w sprawie rodzajów dyplomów i tytułów zawodowych oraz wzorów dyplomów wydawanych przez uczelnie). Cz zaj z tego zakresu powinna by realizowana w ramach pracy indywidualnej, projektów przejciowych lub dyplomowych. 7. Student otrzymuje 15 punktów ECTS za przygotowanie pracy dyplomowej (projektu inynierskiego) i przygotowanie do egzaminu dyplomowego. ZALECENIA 1. Wskazana jest znajomo jzyka angielskiego. 2. Przy tworzeniu programów nauczania mog by stosowane kryteria FEANI. 8
STANDARDY KSZTAŁCENIA Kierunek Zarzdzanie i inynieria produkcji STUDIA DRUGIEGO STOPNIA I. USTALENIA OGÓLNE Studia kocz si nadaniem tytułu zawodowego magistra. Studia trwaj nie krócej ni 3 semestry. Liczba godzin zaj nie powinna by mniejsza ni 900, a liczba punktów ECTS mniejsza ni 90. II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA Absolwenci studiów drugiego stopnia uzyskuj zaawansowan wiedz inyniersk z wybranego zakresu inynierii produkcji oraz z zakresu organizacji i zarzdzania, w tym (1) zarzdzania funkcjami technicznymi, (2) projektowania nowych procesów i systemów produkcyjnych, eksploatacyjnych, obiektów i systemów zarzdzania, (3) doboru i szkolenia personelu, (4) oceny osiganych wyników, (5) kontroli technicznej, zarzdzania kosztami i projektami oraz doradztwa przemysłowego, (6) marketingu, (7) logistyki i dystrybucji, (8) zarzdzania kapitałem i inwestycjami rzeczowymi, (9) rozwizywania zada technologicznych, (10) zarzdzania i finansów, transferu technologii oraz innowacyjnoci. Absolwenci s przygotowani do: (1) twórczej działalnoci w wybranym zakresie inynierii produkcji oraz zarzdzania, (2) podejmowania innowacyjnych inicjatyw i decyzji oraz do samodzielnego prowadzenia działalnoci w wybranym zakresie inynierii produkcji w małych, rednich i duych przedsibiorstwach, (3) podejmowania działalnoci gospodarczej, (4) kierowania zespołami działalnoci twórczej w wybranym zakresie inynierii produkcji oraz zespołami w sferze gospodarczej, administracji owiatowej, samorzdowej, pastwowej lub bankowoci, (5) organizowania i prowadzenia prac badawczych i rozwojowych, w szczególnoci projektowania i wdraania innowacji technologicznych i organizacyjnych, (6) doradztwa technicznego i organizacyjnego w wybranym zakresie inynierii produkcji, (7) kontynuacji edukacji na studiach trzeciego stopnia. Absolwenci powinni umie współpracowa z ludmi oraz by przygotowani do kierowania zespołami oraz zarzdzania placówkami projektowymi, gospodarczymi i personelem w przedsibiorstwach przemysłowych. Absolwenci s przygotowani do pracy w: (1) małych, rednich i duych przedsibiorstwach zajmujcych si produkcj w wybranym zakresie, (2) jednostkach projektowych i doradczych, (3) jednostkach gospodarczych oraz administracyjnych, w których wymagana jest wiedza techniczna, ekonomiczna i informatyczna oraz umiejtnoci organizacyjne, (4) instytucjach naukowobadawczych i orodkach badawczo-rozwojowych, (5) instytucjach zajmujcych si poradnictwem i upowszechnianiem wiedzy z zakresu inynierii produkcji oraz organizacji i zarzdzania. III. RAMOWE TRECI KSZTAŁCENIA III.1 GRUPY TRECI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS 9
godziny ECTS GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 150 15 III.2 SKŁADNIKI TRECI KSZTAŁCENIA W GRUPACH, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS godziny ECTS GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH Treci kształcenia w zakresie: 1. Zarzdzania strategicznego 2. Organizacji systemów produkcyjnych 3. Zintegrowanych systemów zarzdzania 4. Prognozowania i symulacji w przedsibiorstwie 5. Zarzdzania projektem i innowacjami 6. Systemów wspomagania decyzji i zarzdzania wiedz 150 15 III.3 WYSZCZEGÓLNIENIE TRECI I EFEKTÓW KSZTAŁCENIA GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 1. Kształcenie w zakresie zarzdzania strategicznego Treci kształcenia: Podmiot gospodarczy i jego otoczenie. Relacja rynek producenta rynek konsumenta. Rola strategii w rozwoju firmy. Informacyjna struktura przedsibiorstwa. Projektowanie struktury organizacyjnej przedsibiorstwa. Hierarchia organizacji. Zrónicowanie i integracja. Struktura zadaniowo-technologiczna. System biurokratyczny i system organiczny. Koncepcje zarzdzania przedsibiorstwem. Proces budowy strategii przedsibiorstwa. Typy strategii. Sporzdzanie planu strategicznego. Zintegrowany proces zarzdzania strategicznego controlling. Alianse strategiczne. Tworzenie struktur zorientowanych na projekt wyrób. Prognozowanie przedsiwzi gospodarczych. Metody prognozowania i analiza ich przydatnoci. Inynieria zarzdzania produkcj. Planowanie produkcji. Zarzdzanie rozwojem nowego produktu. Technologie informacyjne w systemach zarzdzania przedsibiorstwem. Restrukturyzacja procesów gospodarczych. Czynniki wpływajce na proces zmian w przedsibiorstwie. Restrukturyzacja analiza i ocena strategiczna oraz ekonomiczna. Restrukturyzacja dynamiczna wprowadzanie zaawansowanych technologii. Przedsibiorstwo wirtualne organizacja i warunki sprawnego działania. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: stosowania zasad zarzdzania strategicznego z wykorzystaniem metod komputerowego wspomagania w przedsibiorstwie. 2. Kształcenie w zakresie organizacji systemów produkcyjnych Treci kształcenia: Pojcia podstawowe. Opis struktury produktu i procesów produkcyjnych (obróbkowych, montaowych, logistycznych) opartych na tej strukturze. Planowanie zasobów i zarzdzanie projektem (zleceniem) produkcyjnym w oparciu o infrastruktur produkcyjn i dokumentacj techniczn oraz normatywne zapotrzebowanie pracochłonnoci i materiałochłonnoci. Tworzenie logicznych i strukturalnych powiza w projektowaniu, planowaniu i wytwarzaniu dla 10
kooperacyjnej i rozproszonej struktury organizacyjnej procesów produkcyjnych. Przykłady organizacji w rónych rodzajach produkcji (jednostkowa, seryjna, gniazdowa, zorientowana na produkt i proces). Modele strukturalne produkcji i przedsibiorstwa. Podstawowe techniki organizacji prac w procesie projektowania i wytwarzania. Koncepcje produkcji. Systemy przygotowania produkcji i zarzdzania ni. Systemy symulacji procesów produkcyjnych. Modelowanie marszrut materiałowych. Zasady tworzenia planów lay-out. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: stosowania zasad organizacji systemów produkcyjnych. 3. Kształcenie w zakresie zintegrowanych systemów zarzdzania Treci kształcenia: Pojcie zintegrowanych informatycznych systemów zarzdzania. Bazy wiedzy o wyrobie. Zarzdzanie zapasami i planowanie zapotrzebowania materiałowego. Współczesne systemy zarzdzania zakresy funkcjonalne, cechy, zastosowania, podstawowe funkcje. Wspomaganie komputerowe zarzdzania procesowego w przedsibiorstwie. Zarzdzanie zdolnociami produkcyjnymi (zapotrzebowanie materiałowe, zasoby produkcyjne, bilansowanie zasobów w systemach zarzdzania produkcj). Harmonogramowanie operatywne w duych, rednich i małych jednostkach wytwórczych oraz przedsibiorstwach usługowych. Bilansowanie zasobów w zintegrowanych systemach zarzdzania produkcj. Rozwizania zintegrowanych systemów zarzdzania dedykowane małym i rednim przedsibiorstwom. Informatyczne systemy zarzdzania w duym przedsibiorstwie. Systemy zarzdcze informowania kierownictwa. Koncepcje zarzdzania fabryk przyszłoci (przedsibiorstwa wirtualne, zintegrowany łacuch dostaw, zarzdzanie sieci przedsibiorstw). Wdraanie systemów zarzdzania przedsibiorstwem w małych, rednich i duych przedsibiorstwach (studium przypadku). Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: wdraania zintegrowanych systemów zarzdzania w przedsibiorstwie. 4. Kształcenie w zakresie prognozowania i symulacji w przedsibiorstwie Treci kształcenia: Obszary prognozowania w przedsibiorstwie. Proces prognozowania wielkoci sprzeday. Dane statystyczne. Modele szeregów czasowych ze stałym poziomem zmiennej prognozowanej. Modele szeregów czasowych z trendem. Modele szeregów czasowych z wahaniami sezonowymi i cyklicznymi. Modele dla procesów niestacjonarnych. Modele ekonometryczne. Jakociowe modele prognozowania. Zastosowanie sieci neuronowych w prognozowaniu. Hybrydowe i kombinowane metody prognozowania. Definicje podstawowe modelowania i symulacji: symulacja dyskretna, cigła, agentowa i hybrydowa. Metody modelowania procesów dyskretnych i cigłych. Metody symulacji procesów dyskretnych. Przegld narzdzi do symulacji procesów dyskretnych. Etapy przebiegu eksperymentu symulacyjnego. Metoda DOE (Design of Experiment). Komputerowe wspomaganie prognozowania i symulacji. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: stosowania metod prognozowania i symulacji procesów w przedsibiorstwie z wykorzystaniem komputerowego wspomagania. 5. Kształcenie w zakresie zarzdzania projektem i innowacjami Treci kształcenia: Rodzaje projektów (przedsiwzi). Podstawowe parametry projektów. Struktury organizacyjne przy realizacji projektów. Dobór zespołu projektowego i podział pracy. Metody zarzdzania projektami. Techniki sieciowe. Harmonogram projektu, wykres Gantta. Teoria ogranicze w zarzdzaniu zasobami projektu. Planowanie kosztów i zarzdzanie kosztami. Ryzyko w projekcie. Przyczyny, sposoby unikania i zapobiegania wystpowaniu ryzyka. Wdraanie prac projektowych i 11
zarzdzanie postpem prac. Informatyczne systemy zarzdzania projektami. Studium przypadku. Organizacja procesu projektowania innowacji. Czynniki stymulujce kreatywno i innowacyjno. Gromadzenie pomysłów i generowanie rozwiza. Analiza wartoci, techniki twórczego mylenia. Wartociowanie zastosowanie w wyborze optymalnych rozwiza. Polityka naukowo-techniczna wspierania działalnoci innowacyjnej. System zarzdzania innowacjami. Metody projektowania innowacyjnych produktów i procesów. Techniczno-ekonomiczna ocena przedsiwzi innowacyjnych. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: wdraania projektów i zarzdzania postpem prac w trakcie realizacji przedsiwzi innowacyjnych. 6. Kształcenie w zakresie systemów wspomagania decyzji i zarzdzania wiedz Treci kształcenia: Fazy procesu decyzyjnego. Podejmowanie decyzji na poziomie operacyjnym, taktycznym i strategicznym. Definicja i geneza systemów wspomagania decyzji (SWD) funkcje, struktura, procesy. Przewidywanie wyników za pomoc eksperymentów symulacyjnych. Przygotowywanie bazy danych na potrzeby SWD. Techniki kalkulacyjne, zastosowanie metod optymalizacyjnych. Komunikacja z uytkownikiem, projektowanie interfejsu uytkownika. Projektowanie SWD: abstrakcja, konkretyzacja, weryfikacja, wdroenie. Metody i narzdzia projektowania SWD. Zastosowanie popularnych narzdzi do realizacji SWD (arkusze kalkulacyjne i systemy zarzdzania bazami danych wspomagane za pomoc jzyków programowania wysokiego poziomu). Wpływ SWD na funkcjonowanie organizacji. Metody oceny skutecznoci działania SWD. Zastosowanie metod sztucznej inteligencji systemy hybrydowe. Integracja SWD z systemami ekspertowymi. Rola i cele zarzdzania wiedz. Znaczenie wiedzy w otoczeniu gospodarczym. Zasoby wiedzy w przedsibiorstwie główne składniki, cechy danych, proces uczenia si organizacji. Wiedza indywidualna a wiedza zbiorowa, wiedza jawna i ukryta. Kluczowe procesy zarzdzania wiedz lokalizowanie, pozyskiwanie, zachowywanie, stosowanie. Rozwijanie wiedzy. Poziomy zarzdzania wiedz zarzdzanie normatywne, strategiczne i operacyjne. Stosowanie sztucznej inteligencji w zarzdzaniu wiedz. Systemy eksperckie istota działania i struktura. Projektowanie systemów eksperckich. Procesy przetwarzania wiedzy. Metody pozyskiwania wiedzy, zagadnienie uczenia si maszyn. Metody reprezentacji wiedzy: deklaratywne (rachunek zda, rachunek predykatów, stwierdzenia i reguły), proceduralne (ramy, sieci semantyczne, tabele decyzyjne). Elementy logiki rozmytej w reprezentacji wiedzy. Zapis i weryfikacja baz wiedzy. Stosowanie systemów hybrydowych i technik drenia danych w zarzdzaniu wiedz. Wielowymiarowe systemy pomiaru wiedzy. Wdraanie i uytkowanie systemów zarzdzania wiedz w przedsibiorstwie. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: korzystania z systemów wspomagania decyzji oraz metod zarzdzania wiedz w przedsibiorstwie. IV. INNE WYMAGANIA 1. Programy nauczania powinny zawiera treci kierunkowe z wybranego przez uczelni zakresu (lub zakresów) inynierii produkcji, odpowiadajcego jednemu z kierunków studiów technicznych (lub dwóm), w wymiarze nie mniejszym ni 60 godzin, którym naley przypisa nie mniej ni 7 punktów ECTS. 2. Przynajmniej 50% zaj powinno by przeznaczone na seminaria, wiczenia audytoryjne, laboratoryjne lub projektowe oraz projekty i prace przejciowe. 3. Programy nauczania powinny przewidywa wykonanie samodzielnej pracy przejciowej, obejmujcej 90 godzin i 9 punktów ECTS, zwizanej z obran przez studenta specjalnoci. 12
4. Za przygotowanie pracy magisterskiej i przygotowanie do egzaminu dyplomowego student otrzymuje 20 punktów ECTS. 13