KARTA CHARAKTERYSTYKI Coolant, readymixed 1141674 Data wydania 6/4/2014. Wersja 3 1. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI/MIESZANINY I IDENTYFIKACJA PRZEDSIĘBIORSTWA 1.1 Identyfikator produktu Nazwa produktu Coolant, readymixed Numer produktu 1141674 1.2 Istotne zidentyfikowane zastosowania substancji lub mieszaniny oraz zastosowania odradzane Użycie produktu Chłodziwo i środek przeciw zamarzaniu. 1.3 Dane dotyczące dostawcy karty charakterystyki Dostawca AB Volvo Penta SE 405 08 Gothenburg Sweden 4 Nr telefonu +463166 67 50 Adres email sds@volvo.com 1.4 Numer telefonu alarmowego Telefon w razie niebezpieczeństwa +463166 67 50 (W godzinach pracy) 2. IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ 2.1 Klasyfikacja substancji lub mieszaniny Definicja produktu Mieszanina Klasyfikacja według rozporządzenia (EC) Nr 1272/2008 [CLP/GHS] Acute Tox. 4, H302 STOT RE 2, H373 Klasyfikacja według Dyrektywy 1999/45/WE [DPD] Produkt ten jest sklasyfikowany jako niebezpieczny w rozumieniu Dyrektywy 1999/45/EC wraz z jej późniejszymi zmianami. Klasyfikacja Zagrożenia ludzkiego zdrowia Xn; R22 Działa szkodliwie po połknięciu. Informacje dotyczące toksykologii można znaleźć w sekcji 11, natomiast informacje dotyczące ekotoksykologii w sekcji 12. Pełny tekst powyższych zwrotów R lub uwag H podano w punkcie 16. 2.2 Elementy oznakowania Piktogramy zagrożeń Hasło ostrzegawcze Uwaga Zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia Działa szkodliwie po połknięciu. Może powodować uszkodzenie narządów w przypadku długotrwałego lub powtarzajacego się połykania. (nerki) Zwroty wskazujące środki ostrożności Zapobieganie Nie wdychać pary. Nie jeść, nie pić i nie palić podczas używania produktu. Dokładnie umyć ręce po użyciu. Chronić przed dziećmi. Przed użyciem przeczytać etykietę. W razie konieczności zasięgnięcia porady lekarza należy pokazać pojemnik lub etykietę. Reagowanie W przypadku złego samopoczucia, zwrócić się o pomoc lekarską. W PRZYPADKU POŁKNIĘCIA W przypadku złego samopoczucia, skontaktować się z OŚRODKIEM ZATRUĆ lub wezwać lekarza. Wypłukać usta. Przechowywanie Usuwanie Nie dotyczy. Zawartość pojemnika jak i pojemnik utylizować zgodnie z lokalnymi, regionalnymi, narodowymi oraz międzynarodowymi przepisami. Niebezpieczne składniki 2.3 Inne zagrożenia etanodiol Data wydania 6/4/2014. 1/7
2. Coolant, readymixed 1141674 IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ Inne zagrożenia nie odzwierciedlone w klasyfikacji 3. SKŁAD/INFORMACJA O SKŁADNIKACH Substancja/Preparat Nazwa składnika Mieszanina Identyfikatory % 67/548/EWG etanodiol REACH # 30 60 Xn; R22 Acute Tox. 4, H302 [1] [2] 01211945681628 WE 2034733 CAS 107211 Indeks 603027001 STOT RE 2, H373 2etyloheksanol sodu WE 2432838 1 2 Repr. Cat. 3; R63 Repr. 2, H361fd [1] CAS 19766893 Sodium borate WE 2155404 0 1 Repr. Cat. 2; R60, R61 Eye Dam. 1, H318 [1] CAS 12179043 Xi; R41 Repr. 1B, H360FD Skażalnik < 0.01 Xn; R22 Acute Tox. 4, H302 [1] Patrz Sekcja 16 pełny tekst zadeklarowanych wyżej FrazR. Klasyfikacja Rozporządzenie (WE) Nr 1272/2008 [CLP] Pełny tekst powyższych uwag H podano w punkcie 16. Nie zawiera składników, które w świetle obecnej wiedzy dostawcy oraz w danym stężeniu są klasyfikowane jako niebezpieczne dla zdrowia lub otoczenia, nie ma więc wymogu wymieniania ich w niniejszym ustępie. Typ [1] Substancja sklasyfikowana jako szkodliwa dla zdrowia lub środowiska [2] Substancja, dla której wyznaczono dopuszczalne stężenie w środowisku pracy [3] Substancja spełnia kryteria dla jej zaklasyfikowania jako PBT zgodnie z Rozporządzeniem (WE) Nr 1907/2006, Aneks XIII [4] Substancja spełnia kryteria dla jej zaklasyfikowania jako vpvb zgodnie z Rozporządzeniem (WE) Nr 1907/2006, Aneks XIII Najwyższe dopuszczalne stężenia, jeśli są dostępne, wymienione są wymienione w części 8. 4. PIERWSZA POMOC 4.1 Opis środków pierwszej pomocy Jeżeli wdychano substancję, wyjść na świeże powietrze. Jeśli pojawią się objawy, zasięgnąć porady lekarskiej. Skażoną skórę umyć mydłem i wodą. Zasięgnąć porady medycznej. Ochrona osób udzielających pierwszej pomocy W przypadku kontaktu z oczami, bezzwłocznie przemyć dużą ilością wody. Po ekspozycji albo w przypadku złego samopoczucia, zwrócić się o pomoc lekarską. Natychmiast skontaktuj się z lekarzem lub z Centrum Kontroli Trucizn. Nie wywoływać wymiotów, jeśli nie jest to zalecane przez personel medyczny. Przemyć usta wodą. Jeżeli poszkodowana osoba jest przytomna, należy podać dużo wody do picia. (Płyn chłodzący. Zawiera Nie dotyczy 4.2 Najważniejsze ostre i opóźnione objawy oraz skutki narażenia Potencjalne ostre działanie na zdrowie Produkt ten nie ulatnia się gwałtownie, gdyż posiada niewielką prężność oparów. Działa odtłuszczająco na skórę. Może powodować lekkie i przejściowe podrażnienie. Działa szkodliwie po połknięciu. Ekspozycja może powodować bóle żołądka, wymioty i biegunkę. Objawy wynikające z nadmiernej ekspozycji Może powodować lekkie i przejściowe podrażnienie. Długotrwały lub powtarzalny kontakt może odtłuścić skórę i doprowadzić do podrażnienia, pękania skóry i/lub dermatozy. Może powodować lekkie i przejściowe podrażnienie.(zaczerwienienie) Ekspozycja może powodować bóle żołądka, wymioty i biegunkę. 4.3 Wskazania dotyczące wszelkiej natychmiastowej pomocy lekarskiej i szczególnego postępowania z poszkodowanym Informacje dla lekarza Leczyć objawowo. Szczególne sposoby Podać 50 ml czystego etanolu w stężeniu nadającym się do picia. leczenia Bardziej szczegółowe informacje dotyczące wpływu na stan zdrowia oraz ewentualnych objawów można znaleźć w rozdziale 11. Typ Data wydania 6/4/2014. 2/7
Coolant, readymixed 1141674 5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POŻARU 5.1 Środki gaśnicze Odpowiednie Nieodpowiednie Zaleca się, piana odporna na działanie alkoholu, CO₂, proszki Nie używać strumienia wody. 5.2 Szczególne zagrożenia związane z substancją lub mieszaniną Niebezpieczne produkty spalania Produkty rozkładu mogą zawierać następujące materiały tlenek/tlenki metalu tlenki węgla 5.3 Informacje dla straży pożarnej Szczególne środki zabezpieczające dla straży pożarnej Szybko izolować teren przez wyprowadzenie wszystkich osób z najbliższej okolicy wypadku, jeżeli wybuchł pożar. Strażacy powinni nosić odpowiednie urządzenia ochronne oraz indywidualne aparaty oddechowe (SCBA) z maska zakrywającą całą twarz działająca przy dodatnim ciśnieniu. 6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA 6.1 Indywidualne środki ostrożności, wyposażenie ochronne i procedury w sytuacjach awaryjnych Dla osób nienależących do personelu udzielającego pomocy Dla osób udzielających pomocy 6.2 Środki ostrożności w zakresie ochrony środowiska Rozlanie Unikać wdychania par lub mgły. Zapewnić właściwą wentylację. W razie niewystarczającej wentylacji, należy nosić odpowiednią maskę. Należy zastosować środki ochrony wymienione w sekcjach 7 i 8. Jeśli dla usuwania rozlewu potrzebna jest odzież specjalna, zapoznać się z informacjami w punkcie 8, dotyczącymi materiałów właściwych i nieodpowiednich. Patrz także informacje w punkcie "Dla personelu nie biorącego udziału w akcji ratowniczej". Należy unikać rozprzestrzeniania się rozlanego materiału jego spływania do gleby lub kontaktu z glebą, ciekami wodnymi, drenami i kanalizacją. Należy poinformować odpowiednie władze, w przypadku kiedy produkt spowodował zanieczyszczenie środowiska (ścieków, cieków wodnych, gleby lub powietrza). 6.3 Metody i materiały zapobiegające rozprzestrzenianiu się skażenia i służące do usuwania skażenia Zatrzymać wyciek, jeśli jest to możliwe bez narażenia na niebezpieczeństwo. Rozlane lub rozsypane substancje, należy zebrać za pomocą niepalnych substancji, takich jak piasek, ziemia, wermikulit, ziemia okrzemkowa. Następnie umieścić w pojemnikach i utylizować zgodnie z miejscowymi przepisami. 6.4 Odniesienia do innych sekcji Informacje dotyczące kontaktu w sytuacji awaryjnej podano w punkcie 1. Informacje dotyczące odpowiedniego sprzętu ochrony osobistej podano w punkcie 8. Informacje dotyczące dodatkowej obróbki odpadów podano w punkcie 13. 7. POSTĘPOWANIE Z SUBSTANCJĄ/PREPARATEM I JEJ/JEGO MAGAZYNOWANIE 7.1 Środki ostrożności dotyczące bezpiecznego postępowania Środki ochronne Nie wdychać par ani mgły. Nie spożywać. Unikać kontaktu z oczami, skórą i ubraniem. Umyć dokladnie po manipulowaniu. Unikać kontaktu z rozlanym materiałem oraz nie dopuścić aby jego wycieki przenikały do gleby i wód powierzchniowych. Wskazówki dotyczące ogólnej higieny pracy Wymyć dokładnie ręce, przedramiona oraz twarz po pracy z produktami chemicznymi, przed jedzeniem, paleniem tytoniu oraz używaniem toalety, a także po zakończeniu zmiany. Wyprać zanieczyszczoną odzież przed ponownym użyciem. 7.2 Warunki bezpiecznego magazynowania, łącznie z informacjami dotyczącymi wszelkich wzajemnych niezgodności Nie przechowywać w nieoznakowanych pojemnikach. Przechowywać pojemnik szczelnie zamknięty. Pojemnik należy przechowywać w chłodnym, dobrze wietrzonym miejscu. 7.3 Szczególne zastosowanie(a) końcowe Zalecenia Chłodziwo i środek przeciw zamarzaniu. Rozwiązania specyficzne dla sektora przemysłowego 8. KONTROLA NARAŻENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ 8.1 Parametry dotyczące kontroli Najwyższe dopuszczalne stężenia Nazwa składnika Najwyższe dopuszczalne stężenia etanodiol Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej (Dz. U. 2002 Nr 217, poz. 1833, z pózn. zm.) (Polska, 12/2011). NDS 15 mg/m³ 8 godzin. Postać NDSCh 50 mg/m³ 15 minuty. Postać Poziomy oddziaływania wtórnego Data wydania 6/4/2014. 3/7
Coolant, readymixed 1141674 8. KONTROLA NARAŻENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ Nazwa produktu/składnika Typ Narażenie Wartość Populacja Zaburzenia ethane1,2diol DNEL Długotrwałe Skórny 106 mg/kg Pracownicy Systemowe bw/dzień DNEL Długotrwałe 35 mg/m³ Pracownicy Miejscowe DNEL Długotrwałe Skórny 53 mg/kg Człowiek przez Systemowe bw/dzień środowisko DNEL Długotrwałe 7 mg/m³ Człowiek przez środowisko Miejscowe Stężenia, przy których podawane są oddziaływania Brak dostępnych stężeń PEC. 8.2 Kontrola narażenia Stosowne techniczne środki kontroli Indywidualne środki ochrony Środki zachowania higieny Wyposażenie ochrony osobistej Ochronę dróg oddechowych Ochronę rąk Ochrona oczu Kontrola narażenia środowiska 9. Używać tylko z odpowiednią wentylacją. W miarę możliwości, należy to robić za pomocą miejscowego systemu wentylacyjnego i ogólnego wywiewania oparów. Jeżeli robotnicy są narażeni na stężenia powyżej dopuszczalnych wartości, muszą stosować odpowiednie, legalizowane urządzenia oddechowe. Wymyć dokładnie ręce, przedramiona oraz twarz po pracy z produktami chemicznymi, przed jedzeniem, paleniem tytoniu oraz używaniem toalety, a także po zakończeniu zmiany. Zapewnić właściwą wentylację. Używać rękawic nieprzepuszczalnych, odpornych na chemikalia. neopren lub nitryl. Zabezpieczenie oczu zgodne z zatwierdzoną normą powinno być stosowane w przypadku, kiedy ocena ryzyka wskazuje, że jest to konieczne w celu uniknięcia narażenia poprzez chlapnięcia, mgiełki, gazy lub pyły. Nie dopuszczać, do przedostania się do ścieków, rowów i innych cieków wodnych. WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE I CHEMICZNE 9.1 Informacje na temat podstawowych właściwości fizycznych i chemicznych Wygląd Stan fizyczny Ciecz. Kolor Zielony. Zapach Próg zapachu ph 8 Temperatura topnienia/ 38 C (36.4 F) krzepnięcia Początkowa temperatura >100 C (>212 F) wrzenia i zakres temperatur wrzenia Temperatura zapłonu Tygla zamkniętego Nie dotyczy. Szybkość parowania Palność (ciała stałego, gazu) Czas spalania Nie dotyczy. Prędkość spalania Nie dotyczy. Górna/dolna granica palności lub górna/dolna granica wybuchowości Prężność par Gęstość par Gęstość względna 0.002 kpa (0.015 mm Hg) [temperatura pokojowa] Gęstość 1.07 g/cm³ [20 C (68 F)] Rozpuszczalność Łatwo rozpuszczalny w następujących materiałach zimnej wodzie i gorąca woda. Współczynnik podziału n oktanol/woda Temperatura samozapłonu Temperatura rozkładu Lepkość Właściwości wybuchowe Właściwości utleniające 9.2 Inne informacje Data wydania 6/4/2014. 4/7
9. Coolant, readymixed 1141674 WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE I CHEMICZNE Brak dodatkowych informacji. 10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ 10.1 Reaktywność 10.2 Stabilność chemiczna 10.3 Możliwość występowania niebezpiecznych reakcji 10.4 Warunki, których należy unikać 10.5 Materiały niezgodne 10.6 Niebezpieczne produkty rozkładu Dla tego produktu lub jego składników nie ma konkretnych danych testowych dotyczących reaktywności. Stabilne w zalecanych warunkach przechowywania i obchodzenia się (patrz Sekcja 7). W normalnych warunkach przechowywania i stosowania nie nastąpią niebezpieczne reakcje. Brak konkretych danych. 11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE Brak konkretych danych. Produkty rozkładu mogą zawierać następujące materiały tlenek/tlenki metalu tlenki węgla 11.1 Informacje dotyczące skutków toksykologicznych Potencjalne ostre działanie na zdrowie Produkt ten nie ulatnia się gwałtownie, gdyż posiada niewielką prężność oparów. Działa odtłuszczająco na skórę. Może powodować lekkie i przejściowe podrażnienie. Działa szkodliwie po połknięciu. Ekspozycja może powodować bóle żołądka, wymioty i biegunkę. Objawy wynikające z nadmiernej ekspozycji Może powodować lekkie i przejściowe podrażnienie. Długotrwały lub powtarzalny kontakt może odtłuścić skórę i doprowadzić do podrażnienia, pękania skóry i/lub dermatozy. Może powodować lekkie i przejściowe podrażnienie.(zaczerwienienie) Ekspozycja może powodować bóle żołądka, wymioty i biegunkę. Odpowiednie informacje dotyczące mieszaniny i/lub składników podano poniżej. Toksyczność ostra Nazwa produktu/składnika Wynik Gatunki Dawka Narażenie etanodiol LD50 Doustnie Kot 1650 mg/kg Działanie żrące/drażniące na skórę Nazwa produktu/składnika Wynik Gatunki Wynik Narażenie Wyniki obserwacji Sodium borate Oczy Substancja silnie drażniąca Królik 100 milligrams Teratogeniczność Nazwa produktu/składnika Wynik Gatunki Dawka Narażenie 2etyloheksanol sodu Pozytywny Brak danych o drodze podawania Sodium borate Pozytywny Doustnie Potencjalne chroniczne działanie na zdrowie Ogólne Może powodować uszkodzenie narządów w przypadku długotrwałego lub powtarzajacego się połykania. Mutagenność Nie dotyczy Inne informacje 12. INFORMACJE EKOLOGICZNE 12.1 Toksyczność Działanie na środowisko 12.2 Trwałość i zdolność do rozkładu Dane ekotoksykologiczne o substancjach zawartych w produkcie wskazują, że produkt nie został zakwalifikowany jako szkodliwy dla środowiska. Nazwa produktu/składnika Okres połowicznego rozkładu w środowisku wodnym Fotoliza Łatwo Podatność na rozkład biologiczny 12.3 Zdolność do bioakumulacji Data wydania 6/4/2014. 5/7
Coolant, readymixed 1141674 12. INFORMACJE EKOLOGICZNE 12.4 Mobilność w glebie Współczynnik podziału gleba/woda (KOC) Mobilność 12.5 Wyniki oceny właściwości PBT i vpvb PBT vpvb 12.6 Inne szkodliwe skutki działania Płyn rozpuszczalny w wodzie Nie dotyczy. Nie dotyczy. 13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI Brak doniesień o niepożądanych skutkach lub krytycznych zagrożeniach. 13.1 Metody unieszkodliwiania odpadów Produkt Metody likwidowania Odpady muszą być usuwane w zgodzie z federalnymi, stanowymi i miejscowymi przepisami, dotyczącymi ochrony środowiska. Odpady niebezpieczne Tak. Europejski katalog Odpadów (EWC) Kod odpadu Oznaczenie odpadu/odpadów 14 06 03* inne rozpuszczalniki i ich mieszaniny Opakowanie Metody likwidowania Specjalne środki ostrożności 14. INFORMACJE O TRANSPORCIE Odpady opakowaniowe należy poddawać recyklingowi. Spalanie lub składowanie w terenie należy rozważać jedynie wówczas gdy nie ma możliwości recyklingu. Usuwać produkt i jego opakowanie w sposób bezpieczny. Należy zachować ostrożność podczas operowania opróżnionymi pojemnikami, które nie zostały wyczyszczone lub wypłukane od wewnątrz. Puste pojemniki lub ich wykładziny mogą zachowywać resztki produktu. Należy unikać rozprzestrzeniania się rozlanego materiału jego spływania do gleby lub kontaktu z glebą, ciekami wodnymi, drenami i kanalizacją. 14.1 Numer UN (numer ONZ) 14.2 Prawidłowa nazwa przewozowa UN 14.3 Klasa(y) zagrożenia w transporcie ADR/RID IMDG IATA Brak przepisów. Not regulated. Not regulated. 14.4 Grupa pakowania 14.5 Zagrożenia dla środowiska 14.6 Szczególne środki ostrożności dla użytkowników Nie. No. No. Transport na terenie użytkownika należy zawsze transportować w zamkniętych pojemnikach, które znajdują się w pozycji pionowej i są zabezpieczone. Należy się upewnić, że osoby transportujące produkt wiedzą, co należy czynić w przypadku wypadku lub rozlania. Transport na terenie użytkownika należy zawsze transportować w zamkniętych pojemnikach, które znajdują się w pozycji pionowej i są zabezpieczone. Należy się upewnić, że osoby transportujące produkt wiedzą, co należy czynić w przypadku wypadku lub rozlania. Transport na terenie użytkownika należy zawsze transportować w zamkniętych pojemnikach, które znajdują się w pozycji pionowej i są zabezpieczone. Należy się upewnić, że osoby transportujące produkt wiedzą, co należy czynić w przypadku wypadku lub rozlania. 14.7 Transport luzem zgodnie z załącznikiem II do konwencji MARPOL 73/78 i kodeksem IBC Data wydania 6/4/2014. 6/7
Coolant, readymixed 1141674 15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH 15.1 Przepisy prawne dotyczące bezpieczeństwa, ochrony zdrowia i środowiska specyficzne dla substancji lub mieszaniny Rozporządzenie UE (WE) Nr. 1907/2006 (REACH) Aneks XIV Wykaz substancji podlegających procedurze udzielania zezwoleń Substancje wzbudzające szczególnie duże obawy Reprotoksyczny Nazwa składnika Stan Numer odnośnika Disodium tetraborate Kandydat ED/30/2010 Inne przepisy UE Użycie produktu 16. INNE INFORMACJE Pełny tekst skróconych zwrotów R Pełny tekst klasyfikacji [DSD/DPD] Pełny tekst sktóconych deklaracji H Pełny tekst klasyfikacji [CLP/ GHS] Historia Data wydania / Data aktualizacji Wersja Zastosowania konsumpcyjne. R60 Może upośledzać płodność. R61 Może działać szkodliwie na dziecko w łonie matki. R63 Możliwe ryzyko szkodliwego działania na dziecko w łonie matki. R22 Także szkodliwy po połknięciu. R41 Ryzyko poważnego uszkodzenia oczu. Rozrod. Kat. 2 Toksyczny dla rozrodczości, kategoria 2 Rozrod. Kat. 3 Toksyczny dla rozrodczości, kategoria 3 Xn Produkt szkodliwy Xi Produkt drażniący H302 H318 H360FD H361fd H373 6/4/2014. Zgodny z 1907/2006/EC (REACH), punkt 31 Polska 3 Wskazuje informacje, które zmieniły się od czasu poprzedniej wersji. Działa szkodliwie po połknięciu. Powoduje poważne uszkodzenie oczu. Może działać szkodliwie na płodność. Może działać szkodliwie na płód. Podejrzewa się, że działa szkodliwie na płodność. Podejrzewa się, że działa szkodliwie na płód. Może powodować uszkodzenie narządów w przypadku długotrwałego lub powtarzajacego się połykania. Acute Tox. 4, H302 TOKSYCZNOŚĆ OSTRA DOUSTNIE Kategoria 4 Eye Dam. 1, H318 POWAŻNE USZKODZENIE OCZU/DZIAŁANIE DRAŻNIĄCE NA OCZY Kategoria 1 Repr. 1B, H360FD DZIAŁANIE SZKODLIWE NA ROZRODCZOŚĆ [Płodność i Płód] Category 1B Repr. 2, H361fd DZIAŁANIE SZKODLIWE NA ROZRODCZOŚĆ [Płodność i Płód] Category 2 STOT RE 2, H373 DZIAŁANIE TOKSYCZNE NA NARZĄDY DOCELOWE POWTARZANE NARAŻENIE DOUSTNIE [nerki] Kategoria 2