KARTA CHARAKTERYSTYKI

KARTA CHARAKTERYSTYKI Koncentrat VCS płynu chłodniczego 85108901 Data wydania 20150917. Wersja 1 Część 1. Identyfikacja 1.1 Identyfikator produktu Nazwa produktu Koncentrat VCS płynu chłodniczego Numer produktu 85108901 Typ produktu Ciecz. D 1.2 Istotne zidentyfikowane zastosowania substancji lub mieszaniny oraz zastosowania odradzane Użycie produktu Szczegółowe dane dostawcy Chłodziwo i środek przeciw zamarzaniu. 1.3 Dane dotyczące dostawcy karty charakterystyki AB Volvo SE405 08 Göteborg, Sweden Telephone no. +463166 67 50 1.4 Numer telefonu alarmowego Telefon w razie niebezpieczeństwa +463166 67 50 (W godzinach pracy) Adres email sds@volvo.com websds.volvo.com Część 2. Identyfikacja zagrożeń 2.1 Klasyfikacja substancji lub mieszaniny Definicja produktu Mieszanina Klasyfikacja według Dyrektywy 1999/45/WE [DPD] Produkt ten jest sklasyfikowany jako niebezpieczny w rozumieniu Dyrektywy 1999/45/EC wraz z jej późniejszymi zmianami. Klasyfikacja Zagrożenia ludzkiego zdrowia Xn; R22 Działa szkodliwie po połknięciu. Klasyfikacja według rozporządzenia (EC) Nr 1272/2008 [CLP/GHS] Acute Tox. 4, H302 Repr. 2, H361fd (Płodność i Płód) STOT RE 2, H373 (nerki) (doustnie) Informacje dotyczące toksykologii można znaleźć w sekcji 11, natomiast informacje dotyczące ekotoksykologii w sekcji 12. 2.2 Elementy oznakowania Piktogramy zagrożeń Hasło ostrzegawcze Zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia Zwroty wskazujące środki ostrożności Ogólne Zapobieganie Reagowanie Uwaga Działa szkodliwie po połknięciu. Podejrzewa się, że działa szkodliwie na płodność. Podejrzewa się, że działa szkodliwie na płód. Może powodować uszkodzenie narządów w przypadku długotrwałego lub powtarzajacego się połykania. (nerki) Nie dotyczy. Chronić przed dziećmi. W razie konieczności zasięgnięcia porady lekarza należy pokazać pojemnik lub etykietę. Przed użyciem zapoznać się ze specjalnymi środkami ostrożności. Stosować wymagane środki ochrony indywidualnej. Dokładnie umyć ręce po użyciu. Nie jeść, nie pić i nie palić podczas używania produktu. W PRZYPADKU POŁKNIĘCIA Natychmiast skontaktować się z OŚRODKIEM ZATRUĆ lub lekarzem. Data wydania 20150917. 1/7

Część 2. Identyfikacja zagrożeń Przechowywanie Usuwanie Niebezpieczne składniki Uzupełniające elementy etykiety 2.3 Inne zagrożenia Inne zagrożenia nie odzwierciedlone w klasyfikacji Przechowywać pod zamknięciem. Nie dotyczy. etanodiol 2etyloheksanol sodu Niedostępne. Część 3. Skład i informacje o składnikach Substancja/Preparat Mieszanina Numer CAS/ inne identyfikatory Numer WE Mieszanina. Kod produktu 85108901 Klasyfikacja Nazwa składnika Identyfikatory % 67/548/EWG Rozporządzenie (WE) Nr 1272/2008 [CLP] etanodiol REACH # 01211945681628 WE 2034733 CAS 107211 Indeks 603027001 2etyloheksanol sodu WE 2432838 CAS 19766893 60 100 Xn; R22 Acute Tox. 4, H302 STOT RE 2, H373 1 5 Repr. Cat. 3; R63 Repr. 2, H361fd [1] Skażalnik <100ppm Xn; R22 Acute Tox. 4, H302 [1] Patrz Sekcja 16 pełny tekst zadeklarowanych wyżej FrazR. Pełny tekst powyższych uwag H podano w punkcie 16. Typ [1] Substancja sklasyfikowana jako szkodliwa dla zdrowia lub środowiska [2] Substancja, dla której wyznaczono dopuszczalne stężenie w środowisku pracy [3] Substancja spełnia kryteria dla jej zaklasyfikowania jako PBT zgodnie z Rozporządzeniem (WE) Nr 1907/2006, Aneks XIII [4] Substancja spełnia kryteria dla jej zaklasyfikowania jako vpvb zgodnie z Rozporządzeniem (WE) Nr 1907/2006, Aneks XIII [5] Substancja wywołująca równorzędne obawy Nie zawiera składników, które w świetle obecnej wiedzy dostawcy oraz w danym stężeniu są klasyfikowane jako niebezpieczne dla zdrowia lub otoczenia, nie ma więc wymogu wymieniania ich w niniejszym ustępie. Najwyższe dopuszczalne stężenia, jeśli są dostępne, wymienione są wymienione w części 8. Część 4. Pierwsza pomoc 4.1 Opis środków pierwszej pomocy Jeżeli wdychano substancję, wyjść na świeże powietrze. Zasięgnąć porady medycznej. Kontakt ze skórą W przypadku kontaktu ze skórą, natychmiast przemyć dużą ilością wody z mydłem. Należy zdjąć zanieczyszczoną odzież i wyczyścić ją przed ponownym użyciem. Zasięgnąć porady medycznej. Kontakt z okiem W przypadku kontaktu z oczami, bezzwłocznie przemyć dużą ilością wody. Zasięgnąć porady medycznej. Przemyć usta wodą. Jeżeli poszkodowana osoba jest przytomna, należy podać dużo wody do picia. (Płyn chłodzący. Zawiera Nie wywoływać wymiotów, jeśli nie jest to zalecane przez personel medyczny. 4.2 Najważniejsze ostre i opóźnione objawy oraz skutki narażenia Potencjalne ostre działanie na zdrowie Produkt ten nie ulatnia się gwałtownie, gdyż posiada niewielką prężność oparów. Kontakt ze skórą Działa odtłuszczająco na skórę. Kontakt z okiem Może powodować lekkie i przejściowe podrażnienie. Działa szkodliwie po połknięciu. Zagrożenie zatruciem. Objawy związane z właściwościami fizycznymi, chemicznymi i toksykologicznymi Może powodować lekkie i przejściowe podrażnienie. Skóra Długotrwały lub powtarzalny kontakt może odtłuścić skórę i doprowadzić do podrażnienia, pękania skóry i/lub dermatozy. Oczy Może powodować lekkie i przejściowe podrażnienie. ( zaczerwienienie ) Ekspozycja może powodować bóle żołądka, wymioty i biegunkę. Data wydania 20150917. 2/7 Typ [1] [2]

Część 4. Pierwsza pomoc 4.3 Wskazania dotyczące wszelkiej natychmiastowej pomocy lekarskiej i szczególnego postępowania z poszkodowanym Szczególne sposoby leczenia Informacje dla lekarza Ochrona osób udzielających pierwszej pomocy Informacje o odtruwaniu Etanol Leczyć objawowo. Patrz Informacje toksykologiczne (część 11) Zagrożenia ze strony substancji lub mieszaniny Należy zastosować środki ochrony wymienione w sekcjach 7 i 8. Nie należy podejmować żadnych działań, które stwarzałyby ryzyko dla kogokolwiek chyba, że jest się odpowiednio przeszkolonym. Część 5. Postępowanie w przypadku pożaru 5.1 Środki gaśnicze Odpowiednie Nieodpowiednie Niebezpieczne produkty rozkładu termicznego Szczególne środki zabezpieczające dla straży pożarnej Zaleca się, piana odporna na działanie alkoholu, CO₂, proszki Nie używać strumienia wody. 5.2 Szczególne zagrożenia związane z substancją lub mieszaniną 5.3 Informacje dla straży pożarnej 6.2 Środki ostrożności w zakresie ochrony środowiska 6.4 Odniesienia do innych sekcji W ogniu oraz w razie ogrzania dochodzi do wzrostu ciśnienia i pojemnik może wybuchnąć. Produkty rozkładu mogą zawierać następujące materiały tlenek/tlenki metalu tlenki węgla Szybko izolować teren przez wyprowadzenie wszystkich osób z najbliższej okolicy wypadku, jeżeli wybuchł pożar. Strażacy powinni nosić odpowiednie urządzenia ochronne oraz indywidualne aparaty oddechowe (SCBA) z maska zakrywającą całą twarz działająca przy dodatnim ciśnieniu. Część 6. Postępowanie w przypadku niezamierzonego uwolnienia do środowiska 6.1 Indywidualne środki ostrożności, wyposażenie ochronne i procedury w sytuacjach awaryjnych Dla osób nienależących do personelu udzielającego pomocy Dla osób udzielających pomocy Unikać wdychania par lub mgły. Zapewnić właściwą wentylację. W razie niewystarczającej wentylacji, należy nosić odpowiednią maskę. Należy zastosować środki ochrony wymienione w sekcjach 7 i 8. Jeśli dla usuwania rozlewu potrzebna jest odzież specjalna, zapoznać się z informacjami w punkcie 8, dotyczącymi materiałów właściwych i nieodpowiednich. Patrz także informacje w punkcie "Dla personelu nie biorącego udziału w akcji ratowniczej". Należy unikać rozprzestrzeniania się rozlanego materiału jego spływania do gleby lub kontaktu z glebą, ciekami wodnymi, drenami i kanalizacją. Należy poinformować odpowiednie władze, w przypadku kiedy produkt spowodował zanieczyszczenie środowiska (ścieków, cieków wodnych, gleby lub powietrza). 6.3 Metody i materiały zapobiegające rozprzestrzenianiu się skażenia i służące do usuwania skażenia Rozlanie Zatrzymać wyciek, jeśli jest to możliwe bez narażenia na niebezpieczeństwo. Rozlane lub rozsypane substancje, należy zebrać za pomocą niepalnych substancji, takich jak piasek, ziemia, wermikulit, ziemia okrzemkowa. Następnie umieścić w pojemnikach i utylizować zgodnie z miejscowymi przepisami. 7.2 Warunki bezpiecznego magazynowania, łącznie z informacjami dotyczącymi wszelkich wzajemnych niezgodności Informacje dotyczące kontaktu w sytuacji awaryjnej podano w punkcie 1. Informacje dotyczące odpowiedniego sprzętu ochrony osobistej podano w punkcie 8. Informacje dotyczące dodatkowej obróbki odpadów podano w punkcie 13. Część 7. Postępowanie z substancją/preparatem i jej/jego magazynowanie 7.1 Środki ostrożności dotyczące bezpiecznego postępowania Środki ochronne Używać tylko z odpowiednią wentylacją. Nosić właściwe wyposażenie ochrony osobistej (patrz część 8). W razie niewystarczającej wentylacji, należy nosić odpowiednią maskę. Unikać narażenia przed użyciem zapoznać się z instrukcją. Nie używać przed zapoznaniem się i zrozumieniem wszystkich środków bezpieczeństwa. Nie dopuścić, do przedostania się do oczu, na skórę lub ubranie. Nie wdychać par ani mgły. Puste pojemniki mogą zachowywać resztki produktu i mogą być niebezpieczne. Nie używać powtórnie pojemnika. Nie spożywać. Dokładnie umyć po użyciu. Unikać ekspozycji podczas ciąży. Nie jeść, nie pić i nie palić podczas używania produktu. Wskazówki dotyczące ogólnej higieny pracy 7.3 Szczególne zastosowanie(a) końcowe Wymyć dokładnie ręce, przedramiona oraz twarz po pracy z produktami chemicznymi, przed jedzeniem, paleniem tytoniu oraz używaniem toalety, a także po zakończeniu zmiany. Wyprać zanieczyszczoną odzież przed ponownym użyciem. Nie przechowywać w nieoznakowanych pojemnikach. Przechowywać pojemnik szczelnie zamknięty. Pojemnik należy przechowywać w chłodnym, dobrze wietrzonym miejscu. Data wydania 20150917. 3/7

Część 7. Postępowanie z substancją/preparatem i jej/jego magazynowanie Zalecenia Chłodziwo i środek przeciw zamarzaniu. Rozwiązania specyficzne Niedostępne. dla sektora przemysłowego Część 8. Kontrola narażenia i środki ochrony indywidualnej 8.1 Parametry dotyczące kontroli Najwyższe dopuszczalne stężenia Nazwa składnika Najwyższe dopuszczalne stężenia etanodiol Rozporzadzenie Ministra Pracy i Polityki Spolecznej (Dz.U. 2014 poz. 817) (Polska, 6/2014). NDS 15 mg/m³ 8 godzin. Postać NDSCh 50 mg/m³ 15 minuty. Postać Poziomy oddziaływania wtórnego Nazwa produktu/składnika Typ Narażenie Brak dostępnych poziomów DEL. Stężenia, przy których podawane są oddziaływania Brak dostępnych stężeń PEC. 8.2 Kontrola narażenia Stosowne techniczne środki kontroli Kontrola narażenia środowiska Indywidualne środki ochrony Środki zachowania higieny Wyposażenie ochrony osobistej Ochronę dróg oddechowych Ochronę rąk Ochrona oczu Używać tylko z odpowiednią wentylacją. W miarę możliwości, należy to robić za pomocą miejscowego systemu wentylacyjnego i ogólnego wywiewania oparów. Jeżeli robotnicy są narażeni na stężenia powyżej dopuszczalnych wartości, muszą stosować odpowiednie, legalizowane urządzenia oddechowe. Nie dopuszczać, do przedostania się do ścieków, rowów i innych cieków wodnych. Wymyć dokładnie ręce, przedramiona oraz twarz po pracy z produktami chemicznymi, przed jedzeniem, paleniem tytoniu oraz używaniem toalety, a także po zakończeniu zmiany. Zapewnić właściwą wentylację. W przypadku długotrwałego lub wielokrotnie powtarzanego używania, stosuj rękawice kauczuk nitrylowy Zabezpieczenie oczu zgodne z zatwierdzoną normą powinno być stosowane w przypadku, kiedy ocena ryzyka wskazuje, że jest to konieczne w celu uniknięcia narażenia poprzez chlapnięcia, mgiełki, gazy lub pyły. Część 9. Właściwości fizykochemiczne 9.1 Informacje na temat podstawowych właściwości fizycznych i chemicznych Wygląd Stan fizyczny Ciecz. Kolor Żółty. Zapach Łagodny Próg zapachu Niedostępne. ph 8.6 Temperatura topnienia Niedostępne. Temperatura krzepnięcia Temperatura wrzenia Temperatura zapłonu Czas spalania Prędkość spalania Szybkość parowania Palność (ciała stałego, gazu) Dolna i górna granica wybuchu (palności) Prężność par Rozpuszczalność Gęstość par Gęstość Gęstość względna Niedostępne. >175 C (>347 F) Tygla zamkniętego >115 C (>239 F) [PenskyMartens.] Nie dotyczy. Niedostępne. Niedostępne. Niedostępne. Niedostępne. Łatwo rozpuszczalny w następujących materiałach zimnej wodzie i gorąca woda. Niedostępne. 1.1 g/cm³ [20 C] Nie dotyczy. 1.1 Data wydania 20150917. 4/7

Część 9. Właściwości fizykochemiczne Współczynnik podziału n oktanol/woda Temperatura samozapłonu Temperatura rozkładu Lepkość Masa cząsteczkowa 9.2 Inne informacje SADT Niedostępne. Niedostępne. Niedostępne. Niedostępne. Nie dotyczy. Niedostępne. Część 10. Stabilność i reaktywność 10.1 Reaktywność 10.2 Stabilność chemiczna 10.3 Możliwość występowania niebezpiecznych reakcji 10.4 Warunki, których należy unikać 10.5 Materiały niezgodne 10.6 Niebezpieczne produkty rozkładu Dla tego produktu lub jego składników nie ma konkretnych danych testowych dotyczących reaktywności. Stabilne w zalecanych warunkach przechowywania i obchodzenia się (patrz Sekcja 7). W normalnych warunkach przechowywania i stosowania nie nastąpią niebezpieczne reakcje. Brak konkretych danych. Reaktywny lub niekompatybilny z następującymi materiałami kwasy substancje utleniające Część 11. Informacje toksykologiczne 11.1 Informacje dotyczące skutków toksykologicznych W normalnych warunkach magazynowania i użytkowania, nie powinien nastąpić niebezpieczny rozkład produktu. Potencjalne ostre działanie na zdrowie Produkt ten nie ulatnia się gwałtownie, gdyż posiada niewielką prężność oparów. Kontakt ze skórą Kontakt z okiem Działa odtłuszczająco na skórę. Może powodować lekkie i przejściowe podrażnienie. Działa szkodliwie po połknięciu. Zagrożenie zatruciem. Objawy związane z właściwościami fizycznymi, chemicznymi i toksykologicznymi Może powodować lekkie i przejściowe podrażnienie. Skóra Długotrwały lub powtarzalny kontakt może odtłuścić skórę i doprowadzić do podrażnienia, pękania skóry i/lub dermatozy. Oczy Może powodować lekkie i przejściowe podrażnienie. ( zaczerwienienie ) Ekspozycja może powodować bóle żołądka, wymioty i biegunkę. Odpowiednie informacje dotyczące mieszaniny i/lub składników podano poniżej. Toksyczność ostra Nazwa produktu/składnika Wynik Gatunki Dawka Narażenie etanodiol Szkodliwe działanie na rozrodczość Nazwa produktu/składnika Działa szkodliwie po połknięciu. Nie ma danych dotyczących toksyczności Toksyczność w macierzyństwie Płodność Toksyna rozwojowa Gatunki Dawka Narażenie 2etyloheksanol sodu Pozytywny Doustnie Działanie toksyczne na narządy docelowe narażenie powtarzane Nazwa Kategoria Droga narażenia etanodiol Kategoria 2 Doustnie nerki Ogólne Wynik Organy narażone na działanie Może powodować uszkodzenie narządów w przypadku długotrwałego lub powtarzajacego się połykania. Powtarzalne i dłuższe narażenie na mieszaninę może spowodować usunięcie naturalnego tłuszczu ze skóry, powodujące nieuczuleniowe zapalenie skóry i absorpcję przez skórę. Mutagenność Nie dotyczy Inne informacje Do poważnych objawów zalicza się nieprawidłowości nerek i nieprawidłowości wątroby. Data wydania 20150917. 5/7

Część 12. Informacje ekologiczne 12.1 Toksyczność Ekotoksyczność Nazwa produktu/składnika Not applicable. Łatwo ulega rozkładowi biologicznemu Odpowiednie informacje dotyczące mieszaniny i/lub składników podano poniżej. 12.2 Trwałość i zdolność do rozkładu Okres połowicznego rozkładu w środowisku wodnym Fotoliza Podatność na rozkład biologiczny 12.3 Zdolność do bioakumulacji Nazwa produktu/składnika Not applicable. LogPow BCF Potencjalne 12.4 Mobilność w glebie Współczynnik podziału Niedostępne. gleba/woda (KOC) Mobilność Płyn rozpuszczalny w wodzie 12.5 Wyniki oceny właściwości PBT i vpvb PBT Nie dotyczy. P Niedostępne. B Niedostępne. T Niedostępne. vpvb Nie dotyczy. vp Niedostępne. vb Niedostępne. 12.6 Inne szkodliwe skutki działania Brak doniesień o niepożądanych skutkach lub krytycznych zagrożeniach. Część 13. Postępowanie z odpadami 13.1 Metody unieszkodliwiania odpadów Produkt Metody likwidowania Odpady muszą być usuwane w zgodzie z federalnymi, stanowymi i miejscowymi przepisami, dotyczącymi ochrony środowiska. Odpady niebezpieczne Tak. Europejski katalog Odpadów (EWC) Kod odpadu Oznaczenie odpadu/odpadów 16 01 14* płyny zapobiegające zamarzaniu zawierające niebezpieczne substancje Opakowanie Metody likwidowania Specjalne środki ostrożności Część 14. Informacje o transporcie Odpady opakowaniowe należy poddawać recyklingowi. Spalanie lub składowanie w terenie należy rozważać jedynie wówczas gdy nie ma możliwości recyklingu. Usuwać produkt i jego opakowanie w sposób bezpieczny. Puste pojemniki lub ich wykładziny mogą zachowywać resztki produktu. Należy unikać rozprzestrzeniania się rozlanego materiału jego spływania do gleby lub kontaktu z glebą, ciekami wodnymi, drenami i kanalizacją. 14.1 Numer UN (numer ONZ) 14.2 Prawidłowa nazwa przewozowa UN 14.3 Klasa(y) zagrożenia w transporcie ADR/RID IMDG IATA Brak przepisów. Not regulated. Not regulated. 14.4 Grupa pakowania 14.5 Zagrożenia dla środowiska Nie. No. No. 14.6 Szczególne środki ostrożności dla użytkowników Transport na terenie użytkownika należy zawsze transportować w zamkniętych pojemnikach, które znajdują się w pozycji pionowej i są zabezpieczone. Należy się upewnić, że osoby transportujące produkt wiedzą, co należy czynić w przypadku wypadku lub rozlania. Data wydania 20150917. 6/7

Część 14. Informacje o transporcie 14.7 Transport luzem zgodnie z załącznikiem II do konwencji MARPOL 73/78 i kodeksem IBC Niedostępne. Część 15. Informacje dotyczące przepisów prawnych 15.1 Przepisy prawne dotyczące bezpieczeństwa, ochrony zdrowia i środowiska specyficzne dla substancji lub mieszaniny Rozporządzenie UE (WE) Nr. 1907/2006 (REACH) Aneks XIV Wykaz substancji podlegających procedurze udzielania zezwoleń Substancje wzbudzające szczególnie duże obawy Żaden ze składników nie znajduje się w wykazie. Inne przepisy UE Użycie produktu Zastosowania konsumpcyjne, Zastosowania przemysłowe, Zastosowania zawodowe. 15.2 Ocena bezpieczeństwa chemicznego Część 16. Inne informacje Pełny tekst skróconych zwrotów R Pełny tekst klasyfikacji [DSD/DPD] Pełny tekst sktóconych deklaracji H Produkt zawiera substancje, dla których ocena bezpieczeństwa chemicznego jest w dalszym ciągu wymagana. R63 Możliwe ryzyko szkodliwego działania na dziecko w łonie matki. R22 Działa szkodliwie po połknięciu. R20/22 Działa szkodliwie przez drogi oddechowe i po połknięciu. Rozrod. Kat. 3 Toksyczny dla rozrodczości, kategoria 3 Xn Produkt szkodliwy Xi Produkt drażniący H302 Działa szkodliwie po połknięciu. H361fd (Fertility Podejrzewa się, że działa szkodliwie na płodność. Podejrzewa się, że działa szkodliwie na płód. and Unborn child) H373 (kidneys) Może powodować uszkodzenie narządów w przypadku długotrwałego lub powtarzajacego się połykania. (nerki) H411 Działa toksycznie na organizmy wodne, powodując długotrwałe skutki. Pełny tekst klasyfikacji [CLP/ GHS] Historia Acute Tox. 4, H302 TOKSYCZNOŚĆ OSTRA (doustnie) Kategoria 4 Aquatic Chronic 2, H411 DŁUGOTRWAŁE ZAGROŻENIE DLA ŚRODOWISKA WODNEGO Kategoria 2 Repr. 2, H361fd (Fertility DZIAŁANIE SZKODLIWE NA ROZRODCZOŚĆ (Płodność i Płód) and Unborn child) Kategoria 2 STOT RE 2, H373 (kidneys) DZIAŁANIE TOKSYCZNE NA NARZĄDY DOCELOWE (oral) POWTARZANE NARAŻENIE (nerki) (doustnie) Kategoria 2 Data wydania/data aktualizacji Wersja 20150917. 1 Informacja dla czytelnika Zgodny z 1907/2006/EC (REACH), punkt 31 Wskazuje informacje, które zmieniły się od czasu poprzedniej wersji.