RAPORT Z BADANIA POPYTU NA INNOWACJE W RAMACH PROJEKTU INNOREGIO MALOPOLSKA

InnoRegioMalopolska Project Financed from the 6th Framework Program RAPORT Z BADANIA POPYTU NA INNOWACJE W RAMACH PROJEKTU INNOREGIO MALOPOLSKA OPRACOWAŁ: Łukasz Frydrych

Spis treści 1. Wstęp...3 2. Źródła innowacji...3 3. Innowacyjność w Małopolsce...4 4. Informacja o instytucji przeprowadzającej badania...4 5. Opis załoŝeń projektowych...5 6. Prezentacja wyników badań...6 6.1. Struktura firm ankietowanych...6 6.2. Charakterystyka badanych firm pod względem przychodów...6 6.3. Struktura zatrudnionych z wykształceniem wyŝszym i/lub stopniem naukowym...7 6.4. Znajomość rynku instytucji podaŝy innowacji...8 6.5. Planowanie i formułowanie celów w organizacjach...10 6.6. Struktura firm ze względu na prowadzenie prac badawczo rozwojowych...11 6.7. Znaczenie innowacyjności na róŝnych poziomach działalności organizacji...12 6.8. Zainteresowanie firm źródłami finansowania projektów rozwojowych...13 6.9. Samoocena potencjału technologicznego firm...13 6.10. Zapotrzebowanie przedsiębiorstw zgłaszany na usługi i produkty....14 7. Wnioski...15 8. Podsumowanie...16

1. Wstęp O sile i konkurencyjności gospodarki decyduje jej innowacyjność oraz umiejętność wykorzystania nowej wiedzy i technologii w praktyce. Innowacyjność moŝemy badać kryteriami popytu, a więc zapotrzebowaniem na pomysły i innowacyjne rozwiązania zgłaszanym przez potencjalnych odbiorów lub teŝ kryteriami podaŝy - czyli ofertą nowych rozwiązań proponowanych przez odpowiednie podmioty. Niniejsze kryteria pozwalają na ocenę poziomu innowacyjności właściwie kaŝdej części, czy teŝ obszaru gospodarki. Temat ten ma szczególnie istotne znaczenie dla regionu, gdyŝ innowacje stanowią największe źródło jego bogactwa, mają przełoŝenie na konkurencyjność i szybki rozwój. Celem niniejszego raportu jest przedstawienie wyników badań popytu na innowacje regionu Małopolski. Wywiad ankietowy pozwolił na ocenę zapotrzebowania na innowacje wśród małopolskich małych i średnich przedsiębiorstw, a otrzymana diagnoza sytuacji moŝe być podstawą do podejmowania szeregu niezbędnych działań. Krakowski Park Technologiczny Sp. z o.o. przeprowadził badania, a następnie przygotował analizę popytu innowacji w regionie małopolskim w ramach projektu: Usprawnienie Regionalnej Strategii Innowacyjnej w Małopolsce RIS MAŁOPOLSKA InnoRegio Malopolska finansowanym z Szóstego Programu Ramowego. Niniejsza analiza została oparta o badania ankietowe przeprowadzone na reprezentatywnej grupie przedsiębiorstw, której bazę uzyskano z Głównego Urzędu Statystycznego. Niniejsze badanie moŝe być uzupełnieniem Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Małopolskiego na lata 2005 2013 przewidujące podejmowanie działań na rzecz podniesienia innowacyjności firm w województwie. 2. Źródła innowacji Innowacje powstają na styku nauki i przemysłu, co wymaga współpracy osób i instytucji o róŝnych moŝliwościach i kwalifikacjach. Innowacja jest sukcesem, gdy ostatecznie zostaje wprowadzona na rynek i tworzy określone wartości ekonomiczne. Innowacje mogą mieć róŝne źródła. Ze względu na mechanizm pobudzania do innowacji wyróŝniamy: innowacje podaŝowe odkrycia, wynalazki, pomysły twórców nowej techniki dokonywane pod wpływem własnej dociekliwości; innowacje popytowe stymulowane przez potrzeby rynku; poszukiwanie rozwiązań odpowiadających na istniejące zapotrzebowanie. Innowacje popytowe mają bardziej bezpośrednie przełoŝenie praktyczne korzystnie oddziaływujące na wzrost gospodarczy. Innowacyjność przedsiębiorstwa moŝna określić kulturą innowacyjności (planowanie strategiczne, tworzenie budŝetu na B+R, współpraca z ośrodkiem naukowym, instytutem badawczym itp., korzystanie z zakupionych patentów, licencji) oraz efektami innowacyjności (liczbą

zgłaszanych przez firmę patentów). Na finansowanie badań i rozwoju mogą sobie pozwolić tylko duŝe korporacje, firmy z sektora MSP muszą korzystać z zewnętrznych źródeł innowacji: odpłatnych licencji, patentów, know-how i usług konsultingowych. 3. Innowacyjność w Małopolsce. Małopolska jest regionem, który powinien sprzyjać rozwojowi innowacyjności, poniewaŝ posiada dobrze rozwinięte szkolnictwo wyŝsze i potencjał naukowy oraz stosunkowo wysokie nakłady finansowe na działalność badawczo-rozwojową. DuŜy potencjał naukowy, skoncentrowany jest głównie w Krakowie. W 21 uczelniach wyŝszych województwa kształci się ponad 9,9% studiujących w kraju, a ilość ta rokrocznie wzrasta. Wśród absolwentów 38,4% stanowili absolwenci studiów zawodowych, 47,0% studiów magisterskich i 14,6% studiów magisterskich uzupełniających. W działalności badawczo-naukowej zatrudnionych jest 9,6 tys. osób, co stanowi 11% zatrudnionych w tej dziedzinie w kraju. Wielkość nakładów na tą działalność stawia województwo na drugim miejscu w Polsce 1. Niestety tej silnej wewnętrznej "podaŝy" innowacji nie towarzyszy równie silny regionalny "popyt" na innowacje. Rzeczywisty poziom innowacyjności małopolskich przedsiębiorstw oceniany jest jako niski, infrastruktura wspierania innowacji i transferu technologii jest słabo rozwinięta, a istniejące instytucje nie współpracują w ramach spójnego systemu, czego dowodem będą dane przedstawione w dalszej części niniejszego raportu 4. Informacja o instytucji przeprowadzającej badania Krakowski Park Technologiczny jest spółką zarządzającą krakowską strefą ekonomiczną. ZałoŜycielami spółki są: Skarb Państwa, Urząd Miasta, Urząd Marszałkowski, Akademia Górniczo- Hutnicza, Uniwersytet Jagielloński, Politechnika Krakowska. Misją organizacji jest działanie na rzecz rozwoju regionalnego poprzez stwarzanie warunków do rozwoju wysokich technologii i transferu wiedzy z uczelni do biznesu oraz budowanie konkurencyjności przemysłu. KPT Sp. z o.o. posiada odpowiedni potencjał oraz doświadczenie w realizacji projektów innowacyjnych, prowadzi część projektów własnych oraz uczestniczy jako partner w projektach innych jednostek badawczo rozwojowych.. KPT Sp. z o.o. prowadzi przede wszystkim współpracę z inwestorami, którzy zdecydowali się zainwestować na terenie krakowskiej specjalnej strefy ekonomicznej. 1 Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego.

5. Opis załoŝeń projektowych Przeprowadzone badania są etapem projektu pt. InnoRegioMalopolska, którego celem nadrzędnym jest zwiększenie innowacyjności w regionie, wypracowanie długofalowej strategii Małopolski przy współpracy i wykorzystaniu doświadczeń partnerów zagranicznych. Przeprowadzenie bezpośrednich wywiadów ankietowych oraz analiza zebranych danych pozwala na zbadanie potencjału innowacyjnego regionu, a konkretnie popytu na innowacje, jaki zgłaszają mikro, małe i średnie firmy z regionu małopolski. Próbę przeprowadzono na uzyskanej w Głównym Urzędzie Statystycznym bazie 800 przedsiębiorstw z sektora MSP. Do takiej liczby firm została przesłana ankieta badająca orientację i poziom wiedzy nt. moŝliwości i kierunków poszukiwania innowacji oraz instytucji zajmujących się podaŝą innowacji. W wyniku przeprowadzonych wywiadów ankietowych oraz zapytań drogą pocztową, mailową i telefoniczną otrzymano 103 odpowiedzi pełne, które wzięto pod uwagę przy sporządzaniu badań i podziałów statystycznych. W dalszej części niniejszego raportu przedstawione są szczegółowe wyniki badań w postaci wykresów oraz podsumowujących je komentarzy. Na podstawie uzyskanych wyników moŝliwe było dokonanie analizy potencjału innowacyjnego oraz wiedzy na ten temat przedsiębiorstw zlokalizowanych w regionie. Na potrzeby projektu z Urzędu Statystycznego w Krakowie uzyskano bazę losowo wybranych 800 firm. Podmioty gospodarcze, które stanowiły próbę pogrupowane były według symboli sekcji Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD). 1. Sekcja D przetwórstwo przemysłowe (72,21 %) 2. Sekcja E - Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, wodę, gaz (2,92 %) 3. Sekcja F budownictwo (5,67 %) 4. Sekcja G handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów (5,61 %) 5. Sekcja I transport i łączność (2,46 %) 6.Sekcja K: Obsługa nieruchomości, usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej (8,64 %) 7. Sekcja M: Edukacja (1,31 %) 8. Sekcja O: Działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna, pozostała (2,18 %) Podczas przeprowadzania wywiadu ankietowego zdarzało się, Ŝe część danych adresowych pozyskanych z Urzędu Statystycznego zdezaktualizowała się lub teŝ firmy zaliczały się do innej wielkości niŝ wynikałoby to z uzyskanego zestawienia. Wywiady ankietowe koordynowane były ze strony pracowników Krakowskiego Parku Technologicznego.

6. Prezentacja wyników badań 6.1. Struktura firm ankietowanych Dla celów projektu przebadano wyselekcjonowaną bazę firm z sektora Małych i Średnich Przedsiębiorstw. Baza firm ankietowanych została wybrana metodą losową, większość podmiotów to małe i mikro firmy. Struktura ankietowanych firm ze względu na wielkość 84 90 80 70 60 Ilość firm 50 40 30 15 20 3 10 0 Mikroprzedsiębiorstwa Małe firmy Średnie firmy W grupie 102 przedsiębiorstw, które zostały przebadane w wywiadzie ankietowym 84 (82%) to firmy mikro, 16 (15%) to przedsiębiorstwa małe, natomiast 3 (3%) z badanych stanowiły podmioty średnie. Taka struktura procentowa w duŝym przybliŝeniu charakteryzuje całą strukturę sektora MSP w Małopolsce. MoŜna, zatem przyjąć, Ŝe jest to reprezentatywna próba, dająca moŝliwość formułowania wniosków dla całego sektora MSP w regionie małopolskim. 6.2. Charakterystyka badanych firm pod względem przychodów. Ankietowane firmy, naleŝące do sektora małych i średnich przedsiębiorstw, w większości przypadków to podmioty o niskich wartościach rocznych przychodów, co jest wynikiem skali działalności.

Struktura badanych firm ze w zględu na roczne szacunkow e przychody przedsiebiorstw a (PLN) 80 75 70 Ilość firm 60 50 40 30 20 15 10 <100 tys. 101 tys. - 500 tys. 501 tys. - 1 mln >1 mln 10 2 0 Wśród przedsiębiorstw poddanych badaniu ankietowemu ogromna większość to firmy mikro i małe, których przychód roczny nie przekracza 100 tys. zł, bądź mieści się w przedziale 101 tys. 500 tys. zł. Tego typu podmioty stanowią blisko 90% badanych firm, tylko ok. 10 % przedsiębiorstw zadeklarowało uzyskiwanie przychodów rocznych na poziomie 1 mln. i więcej. Niskie przychody maja wpływ na ograniczenie budŝetów projektów inwestycyjnych i proinnowacyjnych. 6.3. Struktura zatrudnionych z wykształceniem wyŝszym i/lub stopniem naukowym W wywiadzie ankietowym przeprowadzono takŝe badanie liczby zatrudnionych z wykształceniem wyŝszym oraz stopniem naukowym. Celem zapytania było sprawdzenie zaleŝności pomiędzy poziomem wykształcenia kadry małopolskich małych i średnich przedsiębiorstw oraz jej skłonnością do prowadzenia działań innowacyjnych w organizacjach.

Struktura badanych firm ze względu na liczbę zatrudnonych osób z wykształceniem w yŝszym i/lub stopniem naukow ym. 80 71 70 Ilość firm 60 50 40 30 25 0 osób <10 10 do 49 50 do 250 20 10 3 3 0 Tylko w 31 przedsiębiorstwach zadeklarowano zatrudnienie osób z wykształceniem wyŝszym lub/i ze stopniem naukowym. Podobnie się ma struktura zatrudnionych osób, jeŝeli chodzi o ich uprzednie doświadczenie w branŝy badawczo rozwojowej. Tylko w 23 przypadkach zadeklarowano, Ŝe zatrudnieni maja doświadczenie wyniesione z wcześniejszych prac badawczych, działań i projektów prowadzonych na uczelniach, w centrach szkoleniowych i rozwoju technologii. Taka struktura zatrudnienia moŝe ograniczać inicjatywy proinnowacyjne. 6.4. Znajomość rynku instytucji podaŝy innowacji Jednym z głównych zadań wywiadu ankietowego było zbadanie wiedzy firm na temat podaŝy innowacji oraz moŝliwości współpracy z jednostkami i organizacjami zajmującymi się tą dziedziną w Małopolsce. Przedstawiciele firm pytani byli wprost o to czy znają i współpracują z organizacjami podaŝy innowacji w swoim regionie, a więc uczelniami wyŝszymi, instytutami badawczymi, instytucjami szkoleniowymi oraz centrami innowacji i zaawansowanych technologii. Zebrane odpowiedzi na ten temat przedstawia poniŝszy wykres.

Struktura ankietowanych firm ze w zględu na współpracę z organizacjami podaŝy innow acji. tak 7% nie 93% Niestety tylko nieliczne firmy z sektora MSP zadeklarowały, Ŝe prowadzą taką współpracę. Wg zebranych odpowiedzi ankietowych takie firmy stanowią jedynie 7%, natomiast pozostałe 93 % nie poszukiwało bądź teŝ nie próbowało zawiązywać takiej współpracy, zwłaszcza, gdy badaną firmą był mała organizacja, często jednoosobowy podmiot gospodarczy. Z badania wynika, Ŝe podmioty z sektora MSP, w bardzo niewielkim stopniu podejmują współpracę z jednostkami badawczo rozwojowymi w celu prowadzenia działań proinnowacyjnych. Dowodem na to są przedstawione na poniŝszym wykresie dane w podziale na firmy mikro, małe i średnie. Struk tura badanych firm pod w zglę de m w spółpracy z organizacjam i podaŝy innow acji 80 80 70 60 Ilość firm 50 40 30 20 3 4 12 Mikro 10 0 tak 0 nie 3 Średnia Mała

śadna firma zakwalifikowana w ankiecie do kategorii średniego przedsiębiorstwa nie zadeklarowała prowadzenia współpracy z organizacjami podaŝy innowacji, tylko 3 firmy spośród 15 małych zadeklarowały prowadzenie takiej współpracy i tylko 4 firmy mikro z 84 zakwalifikowanych do tej kategorii odpowiedziały podobnie. 6.5. Planowanie i formułowanie celów w organizacjach Pomimo niezbyt aktywnego podejścia do poszukiwania innowacji i zawiązywania współpracy z jednostkami podaŝy innowacji firmy formułują cele strategiczne na najbliŝsze lata działalności tzn. 3-5 lat. Struktura badanych firm ze w zglę du na ilość w ym ienianych ce lów na najbliŝs ze 3-5 lat 0 14% 3 31% 1 19% 2 36% Badając firmy pod katem formułowania celów strategicznych w najbliŝszych latach działalności moŝna jednak zauwaŝyć, Ŝe myśli się w nich prorozwojowo. Ponad 50% firm w kaŝdej kategorii: mikro, małych i średnich wymieniło, co najmniej 2 waŝne cele strategiczne na najbliŝsze 3 5 lata. Tylko 14 % badanych firm nie potrafiło przedstawić Ŝadnego, waŝnego celu, a 19 % przedstawiło tylko jeden cel, jaki chce zrealizować organizacja w najbliŝszych latach działalności.

6.6. Struktura firm ze względu na prowadzenie prac badawczo rozwojowych Struktura firm ze w zględu na prow adzenie proac badaw czo-rozw ojow ych tak 4% nie 96% Firmy nie tylko nie podejmują współpracy z jednostkami badawczo rozwojowymi w celu absorpcji innowacji, ale równieŝ bardzo rzadko pracują nad innowacjami na własny rachunek. Tylko 4% z przebadanych firm potwierdziło taką działalność, jednak robią to nie do końca w sposób kontrolowany. Niewielu przedstawicieli firm było w stanie określić wysokość wydatków przeznaczanych w organizacjach na ten cel. Wszystkie badane firmy poddano zapytaniu, jakie jest podejście organizacji do innowacji zarówno na poziomie produktu jak i procesu produkcyjnego oraz usługowego. Wśród firm istnieje świadomość istotnej roli innowacji na obu poziomach, większość podmiotów określiła je jako waŝne dla rozwoju.

6.7. Znaczenie innowacyjności na róŝnych poziomach działalności organizacji. Strutura badanych firm ze względu na podejście do innowacyjności (1 - bez znaczenia do 5 - bardzo waŝna): 35 30 25 27 29 32 28 24 Ilość firm 20 15 10 17 9 11 13 16 5 0 1 2 3 4 5 Innowacyjność procesu produkcyjnego/usługowego Innowacyjność produktu Strutura badanych firm ze w zględu na podejście do innowacyjności (1 - bez znaczenia do 5 - bardzo w aŝna): 35 30 25 28 24 33 33 26 Ilość firm 20 15 10 5 16 11 14 9 12 0 1 2 3 4 5 Innow acyjność organizacji pracy Innow acyjność marketingu 75 firm (73 %) uwaŝa innowacyjność na poziomie produktu za waŝną lub bardzo waŝną, podobnie, jeŝeli chodzi o innowacyjność procesów produkcyjnych i usługowych 81 (79%) odpowiedzi, 73 (70%) na poziomie marketingu i 83 (80%) na poziomie organizacji pracy. Istnieje jednak kilkunastoprocentowy odsetek firm, które innowacyjność na w/w poziomach organizacji uznają za zbędną.

6.8. Zainteresowanie firm źródłami finansowania projektów rozwojowych Odpowiedź na pytanie: Czy staraliście się/staracie się Państwo o dofinansowanie prac badaw czo-rozw ojow ych? nie 53% tak 47% Pomimo niewielkiego odsetka firm prowadzących działalność innowacyjną na własny rachunek oraz współpracujących z organizacjami podaŝy innowacji duŝa liczba badanych podmiotów starała się, bądź stara się o dofinansowanie prac badawczo rozwojowych. Takie działanie zadeklarowało 47 % badanych firm, co moŝe świadczyć o duŝym zainteresowaniu działalnością innowacyjną, i poszukiwaniem na ten cel specjalnych funduszy. W firmach z sektora MSP dostrzega się wysoką świadomość znaczenia innowacji dla rozwoju i wzrostu konkurencyjności przedsiębiorstwa. Niestety brak środków wewnętrznych na kosztowne projekty powoduje zaniechanie tego typu działań. 6.9. Samoocena potencjału technologicznego firm

Struktura firm ze względu na ocenę własnego zaawansowania technologicznego. 50 47 45 40 35 Światowy lider technologiczny Lider europejski Ilość firm 30 25 20 15 10 5 3 9 27 13 1 Krajowy lider technologiczny Na przeciętnym poziomie PoniŜej przeciętnego poziomu Zdecydowanie poŝej przeciętnego poziomu 0 Firmy oceniają swoje zaawansowanie technologiczne na poziomie przeciętnym (47 %), zaawansowanie na poziomie krajowego lidera deklaruje (27 %) podmiotów, a europejskiego lub światowego (12 %) przedsiębiorstw. Samoocena zaawansowania technologicznego firm jest, zatem stosunkowo wysoka. 6.10. Zapotrzebowanie przedsiębiorstw zgłaszany na usługi i produkty. Rodzaj działalności Potrzebne wg % firm % firm znających nazwę instytucji, do której mogę się w tej kwestii zwrócić Informacje o rynku, moŝliwościach rozwoju 34,95% 10,68% Usługi technologiczne 23,30% 2,91% Konsulting technologiczny 9,71% 4,85% Zarządzanie jakością 13,59% 8,74% Szkolenia 17,48% 4,85% Zarządzanie wiedzą 5,83% 0,97% Finansowanie 51,46% 14,56% Marketing i sprzedaŝ 17,48% 4,85% Doradztwo prawne 13,59% 2,91% Zarządzanie organizacją 3,88% 0,97% Dostawa wyposaŝenia 24,27% 5,83% Współpraca w sieciach (networking) 1,94% 0,00% Zakładanie nowych przedsiębiorstw 5,83% 1,94%

Badane firmy zgłaszają zapotrzebowanie na specjalistyczne usługi, z róŝnych dziedzin obszarów prowadzenia działalności, takŝe związanych z innowacyjnością. Niestety, niewielki jest odsetek przedsiębiorstw, które wiedzą gdzie lub, do kogo zwrócić się w tej kwestii. Przykładowo blisko 35 % firm potrzebuje doradztwa na temat moŝliwości rozwoju, ale tylko nieco ponad 10 % wie, do której instytucji lub jednostki badawczo rozwojowej zwrócić się z zapytaniem. 7. Wnioski Badanie ankietowe pozwala na bardzo ogólny podział firm ze względu na ich podejście do innowacji na takie, które: - przyjmują innowacje, a więc adoptują rozwiązania proponowane przez jednostki podaŝy innowacji - szukają innowacji, same wychodzą z inicjatywą i poszukują nowych technologicznie rozwiązań produktowych i procesowych by móc je zaadoptować na własnym gruncie, szukają moŝliwości sfinansowania takich projektów - nie są zainteresowane innowacjami, podmioty, które zarówno nie szukają jak i nie przejmują innowacji proponowanych przez jednostki badawczo - rozwojowe Niestety B + R w stosunkowo niewielkim stopniu finansowane są z prywatnych funduszy przedsiębiorców. Udział polskich podmiotów gospodarczych w nakładach na B+R stanowi niecałą ¼ wszystkich nakładów na ten cel. Ogromny udział budŝetu państwa (prawie 65% w 2001r.) naleŝy do najwyŝszych w Europie. O efektywności tych wydatków niech świadczy relacja nakładów na B+R do produktu krajowego brutto, która przedstawia się mało optymistycznie: 0,7% w porównaniu z 3,8% w Szwecji, kraju, który osiąga najwyŝszy w Europie wynik 2. Jak wynika z raportu badań popytu na innowacje małe i średnie przedsiębiorstwa nie współpracują z jednostkami B+R (ponad 90% przebadanych przedsiębiorstw) i nie śledzą na bieŝąco przeprowadzanych przez te jednostki badań stosowanych. Jedynie ok. 7 % firm podjęło się współpracy z jednostkami B+R a 4 % podejmuje samodzielnie badania stosowane. W wielu przypadkach firmy nie współpracują one z jednostkami badawczymi lub nie mają zdania na temat jakości ich pracy. Istotnymi barierami powstawania i rozwoju firm zaawansowanych technologicznie oraz zdolnych wdraŝać innowacje są: bariera informacji i kompetencji oraz bariera finansowa, a takŝe brak systemowej współpracy pomiędzy sektorami nauki i przedsiębiorczości, w tym rozwiązań w zakresie wspierania innowacji i transferu technologii. Jedną z podstawowych szans rozwoju naszego województwa jest wykorzystanie istniejącego potencjału i skoncentrowanie się na stworzeniu tzw. regionalnego systemu innowacji, a więc otoczenia sprzyjającego innowacyjności firm i wspierającego transfer technologii. 2 Mały rocznik statystyczny, 2003.

8. Podsumowanie Przeprowadzone badanie pokazuje zaangaŝowanie przedsiębiorstw we współpracę z jednostkami badawczo rozwojowymi. W 35 % badanych firm pracują osoby z tytułami naukowymi, jednak w niewielu z tych firm widać wyraźną współpracę z uczelniami czy jednostkami badawczymi. Firm zakupują raczej nowe technologie, (dominują dostawcy krajowi - 75% przypadków) zamiast pracować nad nimi. W stosunku do roku 2004 odsetek firm zakupujących nowe technologie od dostawców zagranicznych pozostał na niezmienionym poziomie. DuŜa część badanych przedsiębiorstw wykorzystuje programy informatyczne i komputery do zarządzania administracyjnego, ma dostęp do Internetu. Odsetek firm posiadających własną stronę WWW wyniósł 73,1 %. Wysoki jest takŝe poziom (80%) korzystania z bankowości elektronicznej. NajwaŜniejszym źródłem informacji o potrzebie wprowadzania innowacji w ankietowanych firmach byli klienci firmy, drugie miejsce w tym rankingu zajęli konkurenci i inne przedsiębiorstwa. Tylko około 7% ankietowanych firm współpracuje z ośrodkami badawczo-rozwojowymi. Przeprowadzona analiza dotycząca źródeł finansowania działalności inwestycyjnej wyraźnie wskazuje na dominację środków własnych. AŜ 47 % firm starało się, lub jest zainteresowanych wsparciem ze środków UE. Stanowi to spory wzrost w stosunku do wcześniejszych okresów. Według badanych przedsiębiorstw najwaŝniejszymi instrumentami wspierania małej i średniej przedsiębiorczości są: obniŝanie wysokich kosztów zatrudnienia oraz zmniejszanie uciąŝliwości biurokratycznych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Niepokojąca jest niska ocena badań i postępu technologicznego, które są podstawą wzrostu konkurencyjności współczesnych gospodarek. 3 Załącznik 1 - Ankieta popytu na innowacje 3 W podsumowaniu podpierano się Regionalną Strategią Innowacji i Raportem z badania popytu na innowacje w ramach projektu Rynek innowacji w Małopolsce Ł. Mamica, P. Kopyciński

InnoRegioMalopolska Project Financed from the 6th Framework Program Analiza popytu na innowacje Badanie ankietowe małych i średnich przedsiębiorstw w Małopolsce jest przeprowadzane przez Krakowski Park Technologiczny Sp. z o.o. w ramach projektu InnoRegioMalopolska finansowanego z 6 programu ramowego. W wypadku pytań prosimy o kontakt pod numerem: (12) 640 19 40, al. Jana Pawła II 37 31-864 Kraków 1. INFORMACJE O PRZEDSIĘBIORSTWIE 1.1. Nazwa przedsiębiorstwa 1.2. Wielkość firmy (mikro: <10 osób; mała: <50 osób, roczne obroty < 7 mln EUR; średnia: <250 osób, roczne obroty <40 mln EUR) 4 mikro mała średnia 1.3. Liczba zatrudnionego personelu (pełen etat, proszę nie wliczać studentów) 1.3.1.Personel ogólnie brak < 10 10-49 50-250 >250 1.3.2. Personel zajmujący się wprowadzaniem nowych rozwiązań brak < 10 10-49 50-250 >250 1.4. Liczba osób zatrudnionych z wykształceniem wyŝszym i/lub stopniem naukowym. brak < 10 10-49 50-250 >250 1.5. Liczba osób z uprzednim doświadczeniem w branŝy badawczo-rozwojowej (wyŝsza uczelnia, instytut badawczy, centrum szkoleniowe, centrum zaawansowanej technologii) brak < 10 10-49 50-250 >250 1.6. Roczne szacunkowe przychody przedsiębiorstwa (PLN) <100 tys. 101 tys. 500 tys. 501 tys. 1 mln >1 mln 1) Klasyfikacja przedsiębiorstw wg Rozporządzenia Komisji (WE) nr 364/2004 z dnia 25 lutego 2004; wg Ustawy Prawo działalności gospodarczej z dn. 19 listopada 1999 oraz wg Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej z dn. 2 lipca 2004.

2. ZAKRES I CHARAKTER AKTYWNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTWA 2.1. BranŜa, w której działa przedsiębiorstwo (proszę zakreślić wszystkie opcje, które Państwa dotyczą) Przemysł włókienniczy i odzieŝowy Budownictwo, architektura Przemysł drzewno-papierniczy, poligrafia Handel hurtowy lub detaliczny Produkcja wyrobów chemicznych Usługi transportowe Produkcja wyrobów gumowych i tworzyw sztucznych Telekomunikacja i łączność Produkcja metali i urządzeń metalowych Finanse, bankowość, ubezpieczenia Produkcja maszyn i urządzeń elektrycznych Informatyka Przemysł elektroniczny Edukacja Produkcja instrumentów medycznych, precyzyjnych i optycznych Ochrona środowiska, gospodarka wodna, itp. Produkcja sprzętu transportowego Inna działalność... 2.2. Czy prowadzicie Państwo prace badawczo-rozwojowe? tak nie 2.3. Jeśli odpowiedź na poprzednie pytanie brzmi TAK, proszę oszacować wartość rocznych przychodów przeznaczonych na prace badawczo-rozwojowe (szacunkowe dane procentowe). 2.4. Jak waŝna jest dla przedsiębiorstw z Państwa branŝy innowacyjność (od 1 bez znaczenia do 5 bardzo waŝna): 1 2 3 4 5 - Produktu - Procesu produkcyjnego/usługowego - Marketingu - Organizacji pracy

2.5. Popyt na usługi lub produkty proszę określić zapotrzebowanie ze strony Państwa przedsiębiorstwa na poniŝszej wymienione rodzaje działalności Jeśli przedmiot zapotrzebowania nie jest określony, proszę go opisać poniŝej Rodzaj działalności Przykłady usług i produktów Ocena potrzeby Do kogo się Państwo z tym zwrócicie? (proszę podać nazwę instytucji) Informacje o rynku, moŝliwościach - Newsletter, zaproszenia na seminaria i szkolenia, tak nie rozwoju przydatne adresy stron www, itp. Usługi technologiczne - Testowanie produktów, tworzenie prototypów, projektowanie, itp. Konsulting technologiczny - Dostarczanie ekspertyz - Transfer technologii, itp. Zarządzanie jakością - Certyfikacja produktów, audyt - HACCP, ISO 9000-14000, itp. Szkolenia - Szkolenia specjalistyczne w zakresie innowacji, zarządzania, itp. Zarządzanie wiedzą - Systemy wspomagające wymianę wiedzy w organizacji, itp. tak nie tak nie tak nie tak nie tak nie Finansowanie - Granty i dotacje, wynajem sprzętu, itp. tak nie Marketing i sprzedaŝ - Marketing międzynarodowy, informacja o rynkach, itp. - E-commerce, itp. Doradztwo prawne - Informacje o standardach i patentach, itp. - Wsparcie przy patentowaniu i licencjonowaniu, itp. Zarządzanie organizacją - Audyt biznesowy, itp. - Reorganizacja, itp. tak nie tak nie tak nie Dostawa wyposaŝenia - Dostarczanie specjalistycznego sprzętu, itp. tak nie Współpraca w sieciach (networking) - Badania kontraktowane, Projekty Europejskie (VI PR), budowanie sieci badawczo rozwojowych, itp. Zakładanie nowych przedsiębiorstw - Tworzenie specjalistycznej infrastruktury, usługi otoczenia biznesu, itp. Inne - tak nie tak nie

2.6. Proszę wymienić 3 główne cele Państwa przedsiębiorstwa w przeciągu najbliŝszych 3 5 lat i przedstawić sposób osiągnięcia. 1. Cel Sposób osiągnięcia 2. 3. 2.7. Czy w realizacji tych celów planujecie Państwo skorzystać z pomocy zewnętrznej? tak nie 2.7.1. Jeśli odpowiedź na poprzednie pytanie brzmi TAK, proszę wybrać instytucje z których pomocy zamierzacie Państwo skorzystać: uczelnie wyŝsze, instytut badawczy, centrum szkoleniowe, centrum zaawansowanych technologii, centrum transferu technologii. 3. WSPÓŁPRACA Z ORGANIZACJAMI PODAśY INNOWACJI Organizacje podaŝy innowacji uczelnie wyŝsze, instytuty badawcze, instytucje szkoleniowe, centra zaawansowanych technologii 3.1. Czy współpracujecie Państwo z organizacjami podaŝy innowacji? tak nie 3.2. Jeśli odpowiedź na poprzednie pytanie brzmi TAK, proszę opisać współpracę w tabeli. Jeśli odpowiedź na poprzednie pytanie brzmi NIE, proszę przejść do pytania 4.1. 1. Typ organizacji Ocena współpracy Umotywowanie oceny 2. 3.

Raport z badania popytu na innowacje w ramach projektu InnoRegio Małopolska 3.3. Kto, Państwa zdaniem, powinien inicjować współpracę: organizacje podaŝy innowacji czy przedsiębiorstwo? głównie przedsiębiorstwo głównie organizacje podaŝy innowacji obie strony 4. INNOWACJE I TECHNOLOGIE Innowacja Wprowadzenie na rynek nowej idei w formie produktu, lub usługi, lub ulepszenia w strukturze lud procesie działania organizacji 4.1. Czy staraliście się/staracie się Państwo o dofinansowanie prac badawczo-rozwojowych? tak nie 4.2. Jak oceniacie Państwo zaawansowanie technologiczne własnych produktów/usług? Światowy lider technologiczny Lider europejski Krajowy lider technologiczny Na przeciętnym poziomie technologicznym PoniŜej przeciętnego poziomu technologicznego Zdecydowanie poniŝej przeciętnego poziomu technologicznego 4.3. Czy poszukujecie Państwo informacji o nowych rozwiązaniach/innowacjach/technologiach? tak nie 4.4 Jeśli odpowiedź na poprzednie pytanie brzmi TAK, proszę zaznaczyć gdzie poszukujecie Państwo informacji? Media: Ludzie: Telewizja Pracownicy Internet Dostawcy Prasa specjalistyczna NiezaleŜni eksperci Instytucje: Uczelnie wyŝsze Instytuty badawcze Klienci 21

Raport z badania popytu na innowacje w ramach projektu InnoRegio Małopolska Centra szkoleniowe Centra transferu technologii Inne. 5. KONTAKT Jeśli jesteście Państwo zainteresowani otrzymywaniem newslettera z opublikowanymi wynikami niniejszego badania oraz badania podaŝy innowacji w Małopolsce, proszę o wpisanie adresu e-mailowego poniŝej: Adres e-mail 22