REGULAMIN WOJEWÓDZKIEGO KONKURSU HISTORYCZNEGO 500 LAT REFORMACJI. 1. Ogólne założenia konkursu. Konkurs został wpisany do Wojewódzkiego Kalendarza Imprez na rok szkolny 2017/2018. Inspiracją do jego zorganizowania jest przypadająca na dzień 31 października bieżącego roku pięćsetna rocznica ogłoszenia przez Marcina Lutra 95 tez przeciwko odpustom. Ze względu na doniosłe następstwa reformacji, która odcisnęła swoje piętno zarówno na życiu politycznym, gospodarczym, społecznym i kulturalnym nowożytnej Europy, w tym także Gdańska, wydaje się w pełni zasadne zorganizowanie wojewódzkiego konkursu poświęconego tej problematyce. Jego tematyka wpisuje się także w długie tradycje organizatora konkursu, które wcześniej jako Gimnazjum nr 20 im. Hanzy w Gdańsku, a obecnie jako integralna część XV Liceum Ogólnokształcącego im. Zjednoczonej Europy, nawiązując do idei patronów szkół, koncentruje swoją aktywność na poznaniu przez uczniów wielokulturowego oblicza współczesnej Europy i kształtowaniu wśród nich postaw tolerancji i otwartości na wartości tych kultur. Celem konkursu jest także podkreślenie wkładu Polski w rozpowszechnienie postaw tolerancji religijnej, zapoczątkowanej wystąpieniem Pawła Włodkowica na soborze w Konstancji, a następnie wpisanej w treść aktu konfederacji warszawskiej. 2. Organizator: XV Liceum Ogólnokształcące im. Zjednoczonej Europy w Gdańsku, ulica Pilotów 7, 80-460 Gdańsk, sekretariat@xvlo.gda.pl, tel. (58) 556-51-95; fax. (58) 556-54-41; ulica Zgody II/6, 80-380 Gdańsk, gim20sekretariat@wp.pl, tel. (58) 553-59-34, fax. (58) 558-44-03 siedziba oddziałów gimnazjalnych, w których odbędzie się 2 i 3 etap konkursu. 3. Adresat: uczniowie gimnazjum z województwa pomorskiego 1
4. Cele konkursu: pogłębienie wiedzy uczniów na temat przyczyn, przebiegu i skutków reformacji w Europie i w Polsce, doskonalenie umiejętności interpretacji źródeł historycznych, kształtowanie postaw tolerancji i otwartości na wartości kultur europejskich, popularyzowanie dziejów regionu w powiązaniu z historią powszechną, rozwijanie indywidualnych uzdolnień uczniów, kształtowanie krytycznego myślenia i argumentacji. 5. Umiejętności uczestników konkursu. Uczeń: umieszcza wydarzenia i procesy w czasie i przestrzeni historycznej, stosuje terminologię historyczną, dokonuje krytycznej analizy źródeł historycznych, ujmuje wydarzenia w związkach przyczynowo-skutkowych, potrafi sformułować ocenę na podstawie własnej argumentacji, dostrzega, charakteryzuje i wyjaśnia różnego rodzaju związki wydarzeń z dziejów regionu z wydarzeniami z historii Polski i Europy, szanuje wartości i tradycje innych kultur. 6. Terminarz konkursu. Do 10 listopada 2017 r. zgłoszenie uczestnictwa szkoły (Załącznik nr 1) i przesłanie protokołu z pierwszego etapu (eliminacji wewnątrzszkolnych) z nazwiskami maksymalnie trzech uczniów wyłonionych do udziału w drugim etapie (rejonowym) konkursu (Załącznik nr 2). Zasady oraz sposób przeprowadzenia pierwszego etapu (eliminacji wewnątrzszkolnych) ustala każda szkoła według własnych kryteriów. Problematyka eliminacji wewnątrzszkolnych musi jednak przynajmniej po części pokrywać się z zakresem zagadnień wymaganych do opanowania na etap drugi (rejonowy). 14 listopada 2017 r. opublikowanie na stronie internetowej szkoły (www.xvlo.gda.pl) listy uczestników i informacji o godzinie przeprowadzenia etapu rejonowego. 17 listopada 2017 r. drugi etap (rejonowy) w budynku oddziałów gimnazjalnych XV Liceum Ogólnokształcącego w Gdańsku przy ulicy Zgody II/6. Warunkiem zakwalifikowania się do etapu trzeciego (wojewódzkiego) jest 2
uzyskanie przez ucznia minimum 50% punktów możliwych do uzyskania na drugim etapie konkursu. Na przełomie listopada i grudnia zorganizowanie spaceru edukacyjnego dla uczestników konkursu Szlak kulturowy reformacji w Gdańsku (realizacja zadania uzależniona od nawiązania współpracy z NCK). 11 stycznia 2018 r. trzeci etap konkursu (wojewódzki) w budynku oddziałów gimnazjalnych XV Liceum Ogólnokształcącego w Gdańsku przy ulicy Zgody II/6.. Tytuły laureata uzyska 5 uczniów, którzy osiągnęli najwyższy wynik, 10 kolejnych tytuły finalistów. Wręczenie nagród i dyplomów odbędzie się tego samego dnia. Dokładny harmonogram finału konkursu zostanie zamieszczony do 5 stycznia 2018 r. na stronie internetowej Organizatora. 7. Zagadnienia związane z historią reformacji w XVI wieku: 7.1. Zagadnienia na drugi etap (rejonowy): kryzys Kościoła katolickiego na początku epoki nowożytnej, geneza i przebieg reformacji na terenie Rzeszy, Francji, Szwajcarii i Anglii, wojny religijne w Europie w XVI wieku, biogramy Marcina Lutra, Jana Kalwina, Henryka VIII Tudora, cesarstwo rzymsko-niemieckie wobec reformacji, doktryna, obrzędowość i liturgia protestancka, najważniejsze dokumenty związane z reformacją (95 tez przeciwko odpustom, Akt Supremacji, pokój w Augsburgu, edykt nantejski). 7.1. Zagadnienia na trzeci etap (wojewódzki): humanizm a Kościół, papieże i Państwo Kościelne na początku epoki nowożytnej, geneza i przebieg reformacji na terenie Rzeszy, Francji, Szwajcarii i Anglii, wojny religijne w Europie w XVI wieku, biogramy Marcina Lutra, Jana Kalwina, Henryka VIII Tudora, Karola V Habsburga, Henryka de Bourbon, Ulricha Zwingliego, cesarstwo rzymsko-niemieckie wobec reformacji, mapa podziałów religijnych w Europie w XVI wieku, doktryna, obrzędowość i liturgia protestancka, wpływ reformacji na kulturę i gospodarkę nowożytnej Europy, 3
najważniejsze dokumenty związane z reformacją (95 tez przeciwko odpustom, Bulla Exsurge Domine, Akt Supremacji, pokój w Augsburgu, edykt nantejski, akt konfederacji warszawskiej, traktat krakowski), Kościół katolicki wobec reformacji (sobór trydencki, jezuici, odnowienie inkwizycji, indeks ksiąg zakazanych), wyznania protestanckie na ziemiach polskich w XVI w., rozwój reformacji w Gdańsku w XVI w. 8. Proponowana literatura. 8.1. do etapu drugiego (rejonowego): Wybrany podręcznik historii dla gimnazjum, Wójcik Z., Historia Powszechna XVI-XVII w., Warszawa 1999 (lub inne wydania), s. 171-212. Marcin Luter i reformacja. 500 lat protestantyzmu, Pomocnik Historyczny, 2017, nr 4. Ptaszyński M., Luter a media, Mówią Wieki, 2017, nr 1, s. 8-12. 8.1. do etapu trzeciego (wojewódzkiego): Wyczański A., Historia Powszechna. Wiek XVI, Warszawa 1999 (lub inne wydania), s. 189-235. Wójcik Z., Historia Powszechna XVI-XVII w., Warszawa 1999 (lub inne wydania), s. 171-212. Tazbir J., Państwo bez stosów. Szkice z dziejów tolerancji w Polsce, Warszawa 2009. Markiewicz M., Historia Polski 1492-1795, Kraków 2002, s. 263-273. Todd J. M., Reformacja, Warszawa 1974. Encyklopedia Gdańska, Gdańsk 2012. (hasła poświęcone reformacji w Gdańsku). Bogucka M., Luter a Gdańsk. Społeczne przesłanki zwycięstwa luteranizmu w Gdańsku w XVI w., Rocznik Gdański, 1983, t. 43, z. 1, s. 53-62. Marcin Luter i reformacja. 500 lat protestantyzmu, Pomocnik Historyczny, 2017, nr 4. Historia. National Geographic, T. 23: Renesans i reformacja, Warszawa 2015. Ptaszyński M., Luter a media, Mówią Wieki, 2017, nr 1, s. 8-12. 4
Waśkiewicz A., Purytańskie początki kapitalizmu, Mówią Wieki, 2017, nr 1, s. 13-16. Tazbir J., Ustawa, która gwarantowała tolerancję, Mówią Wieki, 2017, nr 1, s. 17-21. Mikulski K., Mennonici przybysze z Niderlandów, Mówią Wieki, 2008, nr 6, s. 33-36. 9. Proponowane źródła multimedialne: Portal edukacyjny: www.historiareformacji.pl Historia chrześcijaństwa. Odcinek 4: Reformacja. Jednostka wobec Boga (film dokumentalny produkcji BBC dostępny na www.youtube.com) Reformacja w Gdańsku (wykład dr. hab. Wojciecha Gajewskiego dostępny na www.youtube.com) Artykuły na stronie internetowej: www.reformacja-pomorze.pl Wymienione w punkcie 8 i 9 regulaminu źródła informacji są jedynie propozycją mającą służyć jako wskazówka dla uczestnika konkursu, skąd może czerpać wiedzę na temat problematyki konkursu. Zapoznanie się z nimi nie jest zatem warunkiem niezbędnym odpowiedniego przygotowania się do udziału w wojewódzkim finale. Uczestnik konkursu może bowiem skorzystać z innych publikacji, portali edukacyjnych czy filmów dokumentalnych poruszających problematykę konkursu. 10. Forma konkursu: Pierwszy etap (wewnątrzszkolny) według kryteriów ustalonych przez szkolną komisję, Drugi etap (rejonowy) forma pisemna, test wiedzy, Trzeci etap (wojewódzki) forma pisemna, arkusz zawierający zadania otwarte i zamknięte, w tym także sprawdzające umiejętność interpretacji źródeł historycznych i pracy z mapą. 11. Postanowienia końcowe. Uczestnictwo w konkursie jest dobrowolne. Tytuł laureata konkursu uzyskuje 5 uczniów z najlepszym wynikiem. Następnych 10 uczniów zdobywa tytuł finalisty konkursu. 5
Uczestnicy konkurs nie ponoszą kosztów udziału. Udział w finale konkursu jest jednoznaczny z wyrażeniem zgody na przetwarzanie danych osobowych przez Organizatora w rozumieniu Ustawy o ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz. U. Nr 133 poz. 883 z 1997 oraz Dz. U. z 2002 r. Nr 101 poz. 926, z późniejszymi zmianami). Zgłaszający wyrażają zgodę na rejestrację uroczystości wręczenia nagród i publikację jej na stronie internetowej Organizatora. Organizator zastrzega sobie prawo do wprowadzenia zmian w terminarzu konkursu. Naruszenie warunków przebiegu etapu wojewódzkiego konkursu jest równoznaczne z dyskwalifikacją pracy. Decyzję podjęte przez Komisję Konkursową są ostateczne. Przesłanie karty zgłoszenia jest równoznaczne z akceptacją niniejszego Regulaminu. Szczegółowych informacji dotyczących przebiegu konkursu udzielają: Piotr Dulek piotr.dulek@wp.pl Jacek Poręba jack.poreba@gmail.com 6
Załącznik 1. KARTA ZGŁOSZENIA (proszę przesłać na pocztę elektroniczną piotr.dulek@wp.pl). 1. Pełna nazwa szkoły: 2. Adres szkoły: 3. Telefon szkoły: 4. Adres mailowy szkoły: 5. Nazwisko i imię nauczyciela przygotowującego uczniów: 6. Adres mailowy nauczyciela:.. (podpis nauczyciela zgłaszającego) (podpis dyrektora) 7
Załącznik 2. PROTOKÓŁ Z PRZEBIEGU ELIMINACJI WEWNĄTRZSZKOLNYCH WOJEWÓDZKIEGO KONKURSU HISTORYCZNEGO 500 LAT REFORMACJI W eliminacjach wewnątrzszkolnych konkursu uczestniczyło uczniów. Do etapu rejonowego zakwalifikowali się: 1). 2). 3). Podpisy członków Szkolnej Komisji Konkursowej: 1). 2) (podpis dyrektora) 8