ANNALES
ANNALES Etyka w życiu gospodarczym tom 8, nr 1 SALEZJAŃSKA WYŻSZA SZKOŁA EKONOMII I ZARZĄDZANIA Łódź 2005
KOMITET REDAKCYJNY ks. Józef Belniak ks. Stanisław Bogdański (przewodniczący Komitetu Redakcyjnego) Czesław Domański (redaktor naczelny) ks. Piotr Przesmycki Zofia Mikołajczyk Michał Seweryński Janusz Skodlarski (sekretarz naukowy) Jan Jacek Sztaudynger (sekretarz naukowy) RECENZENT ks. prof. zw. dr hab. Henryk Skorowski Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego TŁUMACZENIE STRESZCZEŃ na język angielski albo ich weryfikacja językowa Tomasz Nowacki ISBN 83-915456-1-X ADRES REDAKCJI: Salezjańska Wyższa Szkoła Ekonomii i Zarządzania 90 046 Łódź, ul. Wodna 34 tel. (0-42) 676 13 67; fax (0-42) 676 13 68 e-mail: etyka@swseiz.lodz.pl www.swseiz.lodz.pl ARCHIDIECEZJALNE WYDAWNICTWO ŁÓDZKIE 90-458 Łódź, ul. ks. I. Skorupki 3 tel.fax (0-42) 636-04-81 http://www.archidiecezja.lodz.pl/wydawnictwo e-mail: awl@archidiecezja.lodz.pl Drukarnia: Quick-Druk s.c., 90-562 Łódź, ul. Łąkowa 11
Etyka w życiu gospodarczym Ethics in Economy tom 8, nr 1 Jan Paweł II w obliczu społeczno-etycznych problemów współczesnego świata John Paul II in the Face of Social and Ethical Problems of the Contemporary World 17 Ogólne problemy etyki gospodarczej General Problems of Economic Ethics 43 Historia myśli etycznej w ekonomii The History of the Ethical Notion in Economics 97 Skutki globalizacji, integracji i transformacji Globalization, Integration and System Transition Effects 155 Etyka, administracja, polityka i sprawiedliwość Ethics, administration, Politics and Justice 211 Porządek prawny a korupcja Law and Corruption 285 Etyka, bezrobocie i kapitał społeczny Ethics, Unemployment and Social Capital 329 Etyka biznesu i etyka zawodowa Business Ethics and Ethics of Profession 377 Informacje Information 445 7
Jan Paweł II w obliczu społeczno-etycznych problemów współczesnego świata John Paul II in the Face of Social and Ethical Problems of the Contemporary Word ks. Tadeusz Ślipko SJ, Towarzystwo Jezusowe, Kraków O współczesnej potrzebie katolicyzmu społecznego On the Contemporary Need for Social Catholicism 19 ks. Stanisław Kowalczyk, Katolicki Uniwersytet Lubelski Komplementarność sprawiedliwości i miłości w społecznym nauczaniu Jana Pawła II Complementary of Justice and Love in the Social Teaching of John Paul II 29 ks. Marian Graczyk sdb, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa Solidarność jako droga do rozwiązywania problemu bezrobocia w ujęciu Jana Pawła II Solidarity as a Way of Solving the Problem of Unemployment According to John Paul II 35 8
Ogólne problemy etyki gospodarczej General Problems of Economic Ethics Danuta Miller, Warszawska Szkoła Zarządzania. Szkoła Wyższa Towarzystwo Naukowe Prakseologii Metodologiczne spojrzenie na zagadnienia etyki w gospodarce A Methodological View of Business Ethical Problems 45 Nijole Vasiljeviene, Uniwersytet Wileński, Litwa O potrzebie niedoktrynalnej wersji etyki i zmiany paradygmatów we współczesnej etyce biznesu The Necessity of Non-doctrinal Version of Ethics and the Change of Business Ethics Paradigms 53 Rafał Biskup, Katolicki Uniwersytet Lubelski Wolność gospodarcza a etyka Economical Freedom and Ethics 63 Anna Lewicka-Strzałecka, Instytut Filozofii i Socjologii PAN Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. L. Koźmińskiego, Warszawa Moralne standardy konsumentów: analiza empiryczna Moral Standards of Consumers: an Empirical Analysis 75 Felicjan Bylok, Politechnika Częstochowska Wzór sukcesu w społeczeństwie polskim w okresie transformacji społeczno-ustrojowej Success in Life in the Polish Society in the Period of System Transition 87 9
Historia myśli etycznej w ekonomii The History of the Ethical Notion in Economics ks. Jerzy Koperek, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa Bonum commune narodu i państwa w koncepcji kardynała Stefana Wyszyńskiego Bonum commune of Nation and State According to Concept of Cardinal Stefan Wyszyński 99 Kazimierz Zając Wyższa Szkoła Nauk Ekonomicznych i Społecznych, Kęty Św. Tomasz z Akwinu Jego zapatrywania socjalne i ekonomiczne St. Thomas Aquinas His Social and Economic Views 111 Paweł Starosta, Uniwersytet Łódzki Więź społeczna w dobie globalizacji Social Bonds in the Era of Globalization 119 Joanna Turek, Wyższa Szkoła Kupiecka, Łódź Dobro wspólne w myśli politycznej Johna Locke a The Common Good in the John Locke s Political Conception 131 Mateusz Walasek, Uniwersytet Łódzki Etyczne problemy transformacji ustrojowej w myśli Mirosława Dzielskiego Ethical Problems of Systemic Transition in Miroslaw Dzielski s View 145 10
Skutki globalizacji, integracji i transformacji Globalization, Integration and System Transition Effects ks. Stanisław Kowalczyk, Katolicki Uniwersytet Lubelski Modele integracji europejskiej Models of European Integration 157 Anna Adamus-Matuszyńska, Akademia Ekonomiczna, Katowice Społeczna odpowiedzialność firm w dobie globalizacji Social Responsibility of Companies in the Age of Globalization 165 Helena Ciążela, Akademia Pedagogiki Specjalnej, Warszawa Zmierzch czy kryzys etyki globalnej? Decline or Crisis of Global Ethics? 175 Paulina Matera, Rafał Matera, Uniwersytet Łódzki Czy etyka poddaje się globalizacji? Is Ethics Influenced by the Globalization? 185 Wiesław Banach, Uniwersytet im. A. Mickiewicza, Poznań Etyka w życiu gospodarczym społeczeństwa pokapitalistycznego Ethics in Post-Capitalist Society 195 Bożena Mikołajczyk Salezjańska Wyższa Szkoła Ekonomii i Zarządzania, Uniwersytet Łódzki Przedsiębiorczość i wiedza w polityce Unii Europejskiej wobec małych i średnich przedsiębiorstw Entrepreneurship and Knowledge in the European Union Policy Concerning Small and Medium Sized Enterprises 205 11
Etyka, administracja, polityka i sprawiedliwość Ethics, Administration, Politics and Justice Janina Filek, Akademia Ekonomiczna, Kraków Rola administracji publicznej w kształtowaniu etycznego biznesu The Role of Public Administration in Shaping of Ethical Business Environment 213 Anna Krajewska Uniwersytet Łódzki, Salezjańska Wyższa Szkoła Ekonomii i Zarządzania Zróżnicowanie społeczne, szara strefa i podatki w transformujących się gospodarkach Social Differentiation, Underground Economy and Taxes in Transition Economies 225 Aurelia Polańska, Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna, Tarnów Sprawiedliwa płaca warunki jej urzeczywistnienia How to Introduce Right Wages 237 Mieczysław Gałuszka, Uniwersytet Medyczny, Łódź Standardy sprawiedliwości w polskim systemie opieki zdrowotnej: zagadnienia ekonomiczne i etyczne Justice Standards in Polish Health Care System: Ethical and Economical Issues 347 Łukasz Arendt, Uniwersytet Łódzki Podatek dochodowy od osób fizycznych a sprawiedliwość podatkowa Personal Income Tax and Tax Equity 259 Andrzej Woźnicki, Poseł III kadencji Sejmu RP, Klub AWS Dylematy etyczne parlamentarzysty Ethical Dilemmas of an MP 271 Tomasz Legiędź, Uniwersytet Łódzki Motywy działania polityków w świetle teorii wyboru publicznego The Behaviour of Politicians from a Public Choice Perspective 277 12
Porządek prawny a korupcja Law and Corruption Anna Kubiak, Uniwersytet Łódzki O korupcji urzędniczo-komercyjnej w Polsce. Wyniki badań empirycznych Local Government and Private Sector Corruption in Poland. Research Findings 287 Tomasz Barankiewicz, Katolicki Uniwersytet Lubelski Wartości a porządek prawny społeczeństwa otwartego The Economic Values and Law in the Open Society 301 Elżbieta Hibner, Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna, Łódź Przejrzystość współpracy sektora publicznego z kapitałem prywatnym w świetle przepisów projektu ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym Transparency of Cooperation of the Public Sector with Private Capital 311 Magdalena Paszkiewicz, Uniwersytet Łódzki Wpływ przestępczości na wzrost gospodarczy The Influence of the Criminality on the Economic Growth 321 13
Etyka, bezrobocie, kapitał społeczny Ethics, Unemployment and Social Capital Maciej Frykowski, Uniwersytet Łódzki Etyczne aspekty kapitału społecznego Ethical Aspects of Social Capital 331 Przemysław Rotengruber, Uniwersytet A. Mickiewicza, Poznań Władza a problem społecznego zaufania Power and the Problem of Social Trust 337 Leszek Kucharski, Uniwersytet Łódzki Cechy społeczno-ekonomiczne jednostek a ich pozycja na rynku pracy Socio-economic Characteristics of the Persons and Their Position on the Labour Market 343 J. Jacek Sztaudynger, Uniwersytet Łódzki, Salezjańska Wyższa Szkoła Ekonomii i Zarządzania, Łódź Bezrobocie i przestępczość jako zakłócenia rozwoju gospodarczego Unemployment and Criminal Activities as Disturbances of Economic Growth 351 Dariusz P. Rospendek, Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Kapitału Społecznego REZONANS, Łódź Zrozumieć bezrobotnego, aby pomagać bezrobotnym To Understand an Unemployed Person in Order to Help Unemployed People 363 14
Etyka biznesu i etyka zawodowa Business Ethics and Ethics of Profession Maciej Kozakiewicz, Uniwersytet Łódzki Wkład biznesu i organizacji pozarządowych na rzecz społecznej odpowiedzialności biznesu w Polsce Business and Non-Governmental Organisations for the Idea of Corporate Social Responsibility in Poland 379 Dominik Stanny, Katolicki Uniwersytet Lubelski Znajomość zasad społecznej odpowiedzialności biznesu i ich realizacja w firmach z kapitałem krajowym i zagranicznym The Idea of Corporate Social Responsibility in Companies with Polish and Foreign Capital 389 Sławomir Tkacz, Uniwersytet Śląski O etyce prokuratora On Prosecutor Ethics 399 Zbigniew Pawlak, Andrzej Smoleń Management Consulting Centre PARTNER Sp. z o. o., Warszawa Etyka w konsultingu menedżerskim Ethics in Management Consulting 409 Bronisław Bombała, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn Szkoła Wyższa im. Bogdana Jańskiego W poszukiwaniu etycznego marketingu: pomiędzy marketingiem sprzedaży a marketingiem partnerskim Looking for the Ethical Marketing: Sale Marketing versus Partnership Marketing 417 Patryk Gałuszka, Uniwersytet Łódzki Poprawność etyczna zachowań uczestników rynku kapitałowego Ethical Correctness of Behavior on Capital Markets 425 Adriana Paliwoda-Matiolańska, Wyższa Szkoła Biznesu National Louis University, Nowy Sącz Zrównoważony rozwój jako wymóg strategiczny przedsiębiorstwa Sustainable Development as Strategic Performance Requirement 435 15