Klasyfikacja budżetowa w praktyce BIBLIOTEKA JEDNOSTEK PUBLICZNYCH
Jarosław Jurga Klasyfikacja budżetowa w praktyce
Autor: Jarosław Jurga Wydawca: Katarzyna Bednarska Redaktor: Marek Kwiatkowski Koordynator produkcji: Magdalena Huta Korekta: Anna Wasilewska Skład, łamanie: Dariusz Ziach Druk: MillerDruk, ul. Jagiellońska 82, 03-301 Warszawa ISBN 978-83-269-6236-3 Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. 03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a Tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10, NIP: 526-19-92-256 Numer KRS: 0000098264 Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy. Wysokość kapitału zakładowego: 200.000 zł Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. Warszawa 2017 Publikacja Klasyfikacja budżetowa w praktyce chroniona jest prawem autorskim. Przedruk materiałów opublikowanych w niniejszej publikacji bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. Publikacja Klasyfikacja budżetowa w praktyce została przygotowana z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy i doświadczenia autorów oraz konsultantów. Zaproponowane w publikacji porady i interpretacje nie mają charakteru porady prawnej. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w publikacji wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków.
Spis treści Wprowadzenie... 5 Rozdział I. Klasyfikacja budżetowa... 7 1.1. Ogólne zasady stosowania klasyfikacji budżetowej w praktyce... 7 1.2. Zmiany w klasyfikacji budżetowej w 2017 roku... 10 1.2.1. Zmiany w układzie działów obowiązujące od 1 stycznia 2017 r.... 10 1.2.2. Zmiany w układzie rozdziałów obowiązujące od 1 stycznia 2017 r.... 12 1.2.3. Zmiany w układzie rozdziałów obowiązujące od 1 marca 2017 r. oraz 1 stycznia 2018 r.... 17 1.2.4. Zmiany w układzie paragrafów obowiązujące od 1 stycznia 2017 r.... 20 1.2.5. Zmiany w układzie paragrafów obowiązujące od 1 marca 2017 r.... 28 1.3. Klasyfikacja budżetowa faktur wielopozycyjnych... 29 Rozdział II. Klasyfikacja budżetowa w pytaniach i odpowiedziach... 31 2.1. Klasyfikacja wydatków związanych z zakupem materiałów i energii... 31 2.1.1. Zakup i dostawa dwóch stanowisk promocyjnych... 31 2.1.2. Umowa na usługi telekomunikacyjne... 31 2.1.3. Wymiana systemu operacyjnego lub zakup systemu operacyjnego... 32 2.1.4. Zakup produktów spożywczych... 33 2.1.5. Zakup kawy, herbaty i ciastkek wystawionych w sekretariacie na bieżące potrzeby... 35 2.1.6. Zakup aparatów do mierzenia ciśnienia i łóżek rehabilitacyjnych... 36 2.1.7. Zakup wyposażenia apteczek i środków dezynfekcyjnych do kuchni... 37 2.1.8. Zakup i aplikacja szczepionek dla pracowników... 38 2.1.9. Zakup zabawek dla dzieci w żłobku... 39 2.1.10. Wydatek na dystrybucję energii... 40 2.2. Klasyfikacja wydatków związanych z zakupem usług obcych... 41 2.2.1. Rachunek za naprawę samochodu... 41 2.2.2. Zakup sprężarki o wartości powyżej 3.500 zł... 42 2.2.3. Usługa serwisowa kserokopiarki... 42 2.2.4. Faktura za sprawdzenie i legalizację ciepłomierza w węźle cieplnym z kilkoma pozycjami... 43 2.2.5. Montaż rolet zewnętrznych... 44 3
Klasyfikacja budżetowa w praktyce 2.2.6. Naprawa systemu przeciwpożarowego... 45 2.2.7. Rachunek za ksero szerokoformatowe... 46 2.2.8. Zakup programu antywirusowego... 47 2.2.9. Wydatki z tytułu korzystania z serwera oraz aktualizacji strony internetowej... 47 2.2.10. Rachunek za studia podyplomowe strażaka... 48 2.2.11. Faktura za energię elektryczną i cieplną, wodę oraz wywóz nieczystości... 48 2.2.12. Opłata ewidencyjna na fakturze za przegląd techniczny samochodu... 49 2.2.13. Faktura za Internet... 50 2.2.14. Rachunek opłata za kartę SIM... 51 2.2.15. Wydatek na wstępne oszacowanie prac remontowych... 51 2.2.16. Wydatki z tytułu eksploatacji podstawowej lokalu, centralnego ogrzewania i ciepłej wody... 52 2.3. Klasyfikacja wydatków związanych z podatkami i opłatami... 52 2.3.1. Zapłata na rzecz sanepidu... 52 2.4. Klasyfikacja wydatków związanych z ubezpieczeniami społecznymi i innymi świadczeniami... 53 2.4.1. Wydatki osobowe niezaliczane do wynagrodzeń... 53 2.4.2. Zakup okularów dla pracownika do pracy przy komputerze... 54 2.4.3. Koszt zakupu wody mineralnej dla strażaków... 55 2.4.4. Szkolenia pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej... 56 2.4.5. Wynajem strzelnicy na potrzeby szkolenia pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej... 57 2.5. Klasyfikacja wydatków związanych z pozostałymi kosztami rodzajowymi... 58 2.5.1. Podróże służbowe krajowe... 58 2.5.2. Opłata za udział w konkursie... 58 2.5.3. Badanie techniczne budynków... 60 2.5.4. Pokwitowanie wpłaty za wydanie dowodu rejestracyjnego wraz z opłatami ewidencyjnymi... 60 2.5.5. Koszty postępowania sądowego i prokuratorskiego... 62 2.5.6. Koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu i zastępstwa prawnego... 63 2.5.7. Koszty nagród konkursowych... 63 2.5.8. Opłata za dozór techniczny... 64 2.5.9. Wydatki inwestycyjne jednostek budżetowych... 65 Wykaz aktów prawnych... 67 4
Wprowadzenie Rozporządzenie ministra finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 1053 z poźn. zm.; dalej: rozporządzenie) od momentu wejścia w życie do końca 2016 roku było zmieniane szesnastokrotnie. Od 1 stycznia i 1 marca 2017 r. weszły w życie istotne zmiany dla jednostek sektora finansów publicznych w rozporządzeniu wprowadzone przez: rozporządzenie ministra finansów z 25 lipca 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1121); rozporządzenie ministra finansów z 15 września 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1504); rozporządzenie ministra rozwoju i finansów z 22 grudnia 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 2294); rozporządzenie ministra rozwoju i finansów z 14 marca 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 580). Zmiany te wprowadziły nowe elementy do klasyfikacji budżetowej, zmieniły brzmienia nazw działów, rozdziałów, paragrafów i objaśnienia. W niniejszej publikacji przedstawiamy zmiany w rozporządzeniu, które weszły w życie od 1 stycznia 2017 r., 1 marca 2017 r., jak również zmiany, które będą obowiązywały od 1 stycznia 2018 r. Książka zawiera również 40 praktycznych odpowiedzi z zakresu klasyfikacji budżetowej. 5
Rozdział I. Klasyfikacja budżetowa 1.1. Ogólne zasady stosowania klasyfikacji budżetowej w praktyce Klasyfikacja budżetowa z uwagi na konstrukcję nie pozwala na jednoznaczne przyporządkowanie odpowiedniego dochodu czy też wydatku do poszczególnych działów, rozdziałów i paragrafów. W celu ułatwienia doboru podziałki klasyfikacji budżetowej należy wyjaśnić charakter przedmiotowy klasyfikacji oraz określić, jakimi zasadami należy się kierować przy klasyfikowaniu dochodów i wydatków. Środki publiczne Przedmiotem klasyfikacji budżetowej są środki publiczne, które dookreślone są w art. 5 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1870 ze zm.; dalej: ustawa), do których w uproszczeniu zalicza się dochody i wydatki budżetu oraz przychody i rozchody. Klasyfikacja budżetowa Tak określone środki zgodnie z art. 39 ustawy klasyfikuje się według: działów i rozdziałów określających rodzaj działalności; paragrafów określających rodzaj dochodu, przychodu lub wydatku oraz środków. W celu określenia prawidłowej podziałki klasyfikacji budżetowej najprostszym i jednocześnie najbardziej trafnym sposobem jest określenie działu, rozdziału i paragrafu dla danego wydatku w sposób gramatyczny, literalnie na podstawie treści rozporządzenia ministra finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 1053 z poźn. zm.; dalej: rozporządzenie). Taki sposób klasyfikowania środków opisany jest w przykładzie związanym z zakupem ubezpieczenia komunikacyjnego. 7
Klasyfikacja budżetowa w praktyce Przykład Jednostka budżetowa otrzymała polisę za zakup ubezpieczenia komunikacyjnego do samochodu służbowego. Biorąc pod uwagę opis do paragrafu 443 Różne opłaty i składki w brzmieniu: paragraf ten obejmuje różnego rodzaju płatności oraz składki, między innymi: opłaty za ubezpieczenia samochodów i innych pojazdów (łącznie z kierowcą i pasażerami) ( ), można dokonać bezspornej klasyfikacji wydatku w paragrafie 443 Różne opłaty i składki. Innym sposobem pozwalającym na sklasyfikowanie dochodów bądź wydatku do poszczególnego paragrafu klasyfikacji budżetowej, w przypadku gdy charakter operacji gospodarczej nie pozwala na jednoznaczną klasyfikację, jest interpretacja samego rozporządzenia. W celu dokonania interpretacji niezbędna jest znajomość systematyki rozporządzenia sprowadzająca się do orientacji w nazewnictwie działów, rozdziałów i paragrafów oraz objaśnień do nich. Przykładem doboru klasyfikacji budżetowej w ten sposób może być próba sklasyfikowania wydatku związanego z zakupem energii elektrycznej oraz dostawą energii elektrycznej. Przykład Zgodnie z zapisami rozporządzenia paragraf 426 Zakup energii obejmuje opłaty za dostawę energii elektrycznej, cieplnej i innej, gazu oraz wody. Treść paragrafu nie wskazuje na bezpośrednie pozycje faktury, które należy zakwalifikować do tego paragrafu. Nie jest oczywiste, że w paragrafie tym klasyfikuje się np. opłatę abonamentową, przesyłową za energię. Niemniej jednak na podstawie treści samego paragrafu oraz opisu do paragrafu można dokonać klasyfikacji wydatków związanych z zakupem energii oraz opłatami z nim związanymi w tym paragrafie. Niezbędna jest również znajomość nazw i opisów poszczególnych paragrafów w celu wykluczenia możliwości stosowania innych paragrafów. Zapisy rozporządzenia są dookreślone w stopniu pozwalającym na poznanie kierunku wytyczającego sposoby doboru klasyfikacji budżetowej. Wiele obszarów działalności jednostek budżetowych wymaga dokonywania nie tylko interpretacji zapisów samego rozporządzenia, ale także znajomości przepisów innych ustaw. W przypadku gdy sklasyfikowanie wydatku nie jest możliwe w oparciu o zapisy samego rozporządzenia, należy wziąć po uwagę inne obowiązujące 8