Przegląd Prawa i Administracji Tom C, część 1 Księga Jubileuszowa na siedemdziesięciolecie Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego
ACTA UNIVERSITATIS WRATISLAVIENSIS No 3661
Przegląd Prawa i Administracji Tom C, część 1 Księga Jubileuszowa na siedemdziesięciolecie Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego Pod redakcją MARIUSZA JABŁOŃSKIEGO Wrocław 2015 Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego
Komitet Redakcyjny RYSZARD BALICKI, EMILIO CASTORINA (Włochy), JOAN GOUFALEAN (Rumunia), MICHAEL HOLOUBEK (Austria), MARIUSZ JABŁOŃSKI (przewodniczący), ANDREAS JANKO (Niemcy), UWE KIRSCHEL (Niemcy), JAROSŁAW KUNDERA, PIOTR MACHNIKOWSKI, MACIEJ MARSZAŁ, TOMASZ MILEJ (Niemcy), ANDRÉS OLLERO (Hiszpania), MARIAN J. PTAK, DRINOCZI TIMEA (Węgry) Rada Redakcyjna BOGUSŁAW BANASZAK, JOLANTA BLICHARZ, EMILIO CASTORINA (Włochy), MARIUSZ JABŁOŃSKI, SYLWIA JAROSZ-ŻUKOWSKA, UWE KIRSCHEL (Niemcy), MACIEJ MARSZAŁ, ANDRÉS OLLERO (Hiszpania), KRZYSZTOF WÓJTOWICZ Redaktor naczelny MARIUSZ JABŁOŃSKI Sekretarz Redakcji SYLWIA JAROSZ-ŻUKOWSKA Recenzenci ANDRZEJ BISZTYGA, JAN BOĆ, JERZY CIAPAŁA, KINGA FLAGA-GIERUSZYŃSKA, SABINA GRABOWSKA, ROBERT GRZESZCZAK, MICHAŁ JACKOWSKI, KAZIMIERA JAWORSKA, JAN JEŻEWSKI, PAWEŁ KUCZMA, BARBARA MAJEWSKA-JURCZYK, MAREK KOTLINOWSKI, ANNA MŁYNARSKA-SOBACZEWSKA, WOJCIECH POPIOŁEK, ANDRZEJ POWAŁOWSKI, PIOTR KRZYSZTOF SOWIŃSKI, MAŁGORZATA STEFANIUK, BOGUMIŁ SZMULIK, ANDRZEJ SZMYT, JAN WIKTOR TKACZYŃSKI, ZBIGNIEW WITKOWSKI, ARKADIUSZ WUDARSKI, HALINA ZIĘBA-ZAŁUCKA, ŁUKASZ ŻUKOWSKI Copyright by Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego Sp. z o.o., Wrocław 2015 ISSN 0239-6661 (AUWr) ISSN 0137-1134 (PPiA) ISBN 978-83-229-3494-4 Nakład: 240 egz. Wersją pierwotną Czasopisma jest wersja drukowana Publikacja przygotowana w Wydawnictwie Uniwersytetu Wrocławskiego Sp. z o.o. 50-137 Wrocław, pl. Uniwersytecki 15 tel. 71 3752885, e-mail: marketing@wuwr.com.pl
SPIS TREŚCI Słowo wstępne (Mariusz Jabłoński) 13 INSTYTUT HISTORII PAŃSTWA I PRAWA A. ZAKŁAD HISTORII ADMINISTRACJI Marek Podkowski, Dzieje Zakładu Historii Administracji 17 B. ZAKŁAD HISTORII PAŃSTWA I PRAWA POLSKI Piotr Jurek, Zakład Historii Państwa i Prawa Polski 31 C. ZAKŁAD POWSZECHNEJ HISTORII PAŃSTWA I PRAWA Józef Koredczuk, Dzieje Zakładu Powszechnej Historii Państwa i Prawa Uniwersytetu Wrocławskiego 49 D. ZAKŁAD PRAWA RZYMSKIEGO Aleksandra Szymańska, Z dziejów Katedry, a później Zakładu Prawa Rzymskiego Uniwersytetu Wrocławskiego (1945 2015) 69 INSTYTUT NAUK ADMINISTRACYJNYCH Adam Błaś, Instytut Nauk Administracyjnych w siedemdziesięcioleciu Uniwersytetu Wrocławskiego 85 A. ZAKŁAD NAUKI ADMINISTRACJI Adam Błaś, Początki Zakładu Nauki Administracji jego teraźniejszość i przyszłość 93 Jerzy Supernat, Administracja w Unii Europejskiej podziały i postacie 105 Andrzej Pakuła, Specyfika odpowiedzialności pełniących funkcje publiczne i zajmujących wysokie stanowiska w administracji rządowej szczebla centralnego 115 Renata Raszewska-Skałecka, Wybrane problemy administracji świadczącej w zakresie wykonywania zadań oświatowych przez jednostki samorządu terytorialnego 127 Renata Kusiak-Winter, Odpowiedzialność państwa za realizację zadania w zakresie szkolnictwa wyższego perspektywa historyczna i współczesna 149 B. ZAKŁAD POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO I SĄDOWNICTWA ADMINISTRACYJNEGO Barbara Adamiak, Zakład Postępowania Administracyjnego i Sądownictwa Administracyjnego 161
6 SPIS TREŚCI Barbara Adamiak, O potrzebie jednolitości koncepcji strony postępowania administracyjnego 165 Lidia Klat-Wertelecka, Przesłanki dopuszczalności egzekucji administracyjnej 177 C. ZAKŁAD PRAWA ADMINISTRACYJNEGO Marcin Miemiec, Zakład Prawa Administracyjnego historia i współczesność 193 Jolanta Blicharz, Godność i prawo do życia w obliczu rozwoju nauk biomedycznych 199 Piotr Lisowski, Prawo zakładowe in rebus angustis? (wybrane problemy administracyjnoprawne) 207 Marcin Miemiec, Demokracja w niemieckim samorządzie gminnym 221 Aleksandra Szadok-Bratuń, O dwóch koncepcjach prawa naturalnego polskich filozofów prawa okresu międzywojennego 233 D. ZAKŁAD PRAWA OCHRONY ŚRODOWISKA I ADMINISTRACYJNEGO PRAWA PORÓWNAWCZEGO Barbara Kowalczyk, Konrad Nowacki, Zakład Prawa Ochrony Środowiska i Administracyjnego Prawa Porównawczego 253 Barbara Kowalczyk, Ochrona uzupełniająca dla ofiar powszechnej przemocy w sytuacji wewnętrznego konfliktu zbrojnego. Dialog sądów europejskich i jego konsekwencje 257 E. ZAKŁAD PUBLICZNEGO PRAWA GOSPODARCZEGO Krzysztof Horubski, Witold Małecki, Piotr Soroka, Historia Zakładu Publicznego Prawa Gospodarczego w Instytucie Nauk Administracyjnych Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego 283 Tadeusz Kocowski, Komercjalizacja, prywatyzacja a podmioty administracji gospodarczej 287 Karol Kiczka, Administracja gospodarcza w warunkach Unii Europejskiej 305 F. ZAKŁAD PRAWA KONKURENCJI I REGULACJI SEKTOROWEJ Marek Szydło, Zakład Prawa Konkurencji i Regulacji Sektorowej 321 INSTYTUT NAUK EKONOMICZNYCH Elżbieta Kundera, Instytut Nauk Ekonomicznych 329 A. ZAKŁAD MYŚLI EKONOMICZNEJ Elżbieta Kundera, Zakład Myśli Ekonomicznej 335 Elżbieta Kundera, Bogactwo myśli ekonomicznej a współczesna gospodarka 337 B. ZAKŁAD MIĘDZYNARODOWYCH STOSUNKÓW EKONOMICZNYCH Jarosław Kundera, Contemporary economic crisis and applied methods of its overcoming 351 C. ZAKŁAD POLITYKI GOSPODARCZEJ Urszula Kalina-Prasznic, Zakład Polityki Gospodarczej 389 Urszula Kalina-Prasznic, Paradygmaty społecznego ubezpieczenia emerytalnego (wykład inauguracyjny na Uniwersytecie Wrocławskim, rok akademicki 2014/2015) 391
SPIS TREŚCI 7 INSTYTUT PRAWA CYWILNEGO A. ZAKŁAD POSTĘPOWANIA CYWILNEGO Aleksandra Budniak-Rogala, Michał Pyrz, Sylwetki procesualistów....... 405 Łukasz Błaszczak, Kilka uwag na temat dopuszczalności zawarcia ugody arbitrażowej i jej natury prawnej................................... 419 Izabella Gil, Zbycie przez syndyka składników majątkowych wchodzących w skład masy upadłości zagadnienia wybrane....................... 433 B. ZAKŁAD PRAWA CYWILNEGO I PRAWA MIĘDZYNARODOWEGO PRYWATNEGO Piotr Machnikowski, Kilka uwag o celach, metodach i kompetencji Unii Europejskiej do ujednolicania prawa prywatnego dotyczącego przepływu towarów....... 443 Monika Drela, Wykonywanie zadań publicznych przez muzea jako przesłanka wyłączenia ochrony prawnoautorskiej informacji o zasobach publikowanych w Internecie. 461 Krzysztof Zagrobelny, Wybrane problemy zgody inwestora na zawarcie umowy o podwykonawstwo (art. 647 (1) 2 k.c.)....................... 471 Joanna Kuźmicka-Sulikowska, Okoliczności wyłączające odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny...................... 487 Anna Stangret-Smoczyńska, Roszczenia posiadacza rachunku bankowego na tle art. 120 1 zd. 2 k.c..................................... 507 C. ZAKŁAD PRAWA GOSPODARCZEGO I HANDLOWEGO Józef Frąckowiak, Prawo handlowe na Uniwersytecie Wrocławskim......... 525 Jerzy Jacyszyn, Wolny zawód mit czy rzeczywistość prawna?............ 541 Ewa Wójtowicz, Odstąpienie od umowy handlowej przed terminem spełnienia świadczenia według Konwencji Narodów Zjednoczonych o umowach międzynarodowej sprzedaży towarów oraz według Kodeksu cywilnego................ 559 Piotr Marcin Wiórek, Adwokat specjalista z prawa handlowego jako prawnik przyszłości 571 Bogusław Sołtys, Głos w sprawie specjalizacji w świadczeniu usług prawniczych.. 581 Robert Stefanicki, Klasyfikowanie osób wykonujących wolne zawody w kategorii przedsiębiorcy w świetle wybranego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej....................................... 599 D. ZAKŁAD PRAWA PRACY Tomasz Bakalarz, Historia Zakładu Prawa Pracy na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego....................... 613 Agnieszka Górnicz-Mulcahy, Status zawodowy szefów służb specjalnych. Wybrane elementy......................................... 623 Artur Tomanek, Uwagi o regulacji prawnej zatrudnienia osób zarządzających zakładem pracy........................................... 635 Eliza Mazurczak-Jasińska, Wkraczanie prawa pracy w sferę stosunków służbowych służb mundurowych wybrane zagadnienia..................... 651 E. PRACOWNIA UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH Renata Babińska-Górecka, Charakter prawny i cel jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka.................................. 667 Monika Lewandowicz-Machnikowska, Okresy wypowiedzenia umowy o pracę... 679
8 SPIS TREŚCI Jacek Borowicz, Pracodawca nieustalający regulaminu pracy i jego poszerzony obowiązek informacyjny (art. 29 3 k.p.)........................... 689 F. PRACOWNIA KLINICZNEGO NAUCZANIA PRAWA Joanna Kuźmicka-Sulikowska, Pracownia Klinicznego Nauczania Prawa...... 699 KATEDRA DOKTRYN POLITYCZNYCH I PRAWNYCH Marta Mackiewicz, Historia Zakładu i Katedry Doktryn Politycznych i Prawnych Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego (1960 2014)... 705 Marek Maciejewski, Niemcy w polskiej kulturze i myśli politycznej od schyłku XVIII w. do wybuchu II wojny światowej............................ 725 Łukasz Machaj, The United States Supreme Court reverses itself: Sense of injustice or public pressure?...................................... 751 Radosław Antonów, Płaszczyzna ideowa Federacji Anarchistycznej.......... 769
CONTENTS Introduction (Mariusz Jabłoński).............................. 13 THE INSTITUTE OF HISTORY OF STATE AND LAW A. DEPARTMENT OF HISTORY OF ADMINISTRATION Marek Podkowski, The history of the Department of History of Administration..... 17 B. THE DIVISION OF HISTORY OF POLISH STATE AND LAW Piotr Jurek, The Division of History of Polish State and Law............... 31 C. THE DIVISION OF WORLD HISTORY OF STATE AND LAW AT THE UNIVERSITY OF WROCŁAW Józef Koredczuk, The history of the Division of World History of State and Law at the University of Wrocław.................................. 49 D. THE DIVISION OF ROMAN LAW Aleksandra Szymańska, From the history of the Department and then the Division of Roman Law (1945 2015)............................... 69 THE INSTITUTE OF ADMINISTRATIVE STUDIES Adam Błaś, The Institute of Administrative Studies in the context of the 70th anniversary of the establishment of the University of Wrocław................... 85 A. THE DIVISION OF ADMINISTRATIVE SCIENCES Adam Błaś, The Division of Administrative Sciences its beginnings, present and future 93 Jerzy Supernat, Administration in the European Union divisions and actors..... 105 Andrzej Pakuła, Responsibility of officials fulfilling functions and holding positions in governmental administration.............................. 115 Renata Raszewska-Skałecka, Selected problems of prestative administration in performing educational public tasks by local self-government................ 127 Renata Kusiak-Winter, State and the public tasks in the field of higher education current and historical perspective............................. 149 B. THE DIVISION OF ADMINISTRATIVE PROCEEDINGS AND ADMINISTRATIVE COURTS Barbara Adamiak, The Division of Administrative Proceedings and Administrative Courts 161
10 CONTENTS Barbara Adamiak, On the need for uniformity of the concept of a party in administrative proceedings........................................ 165 Lidia Klat-Wertlecka, The prerequisite for administrative enforcement admissibility.. 177 C. THE DIVISION OF ADMINISTRATIVE LAW Marcin Miemiec, The Division of Administrative Law history and the present.... 193 Jolanta Blicharz, Dignity and the right to life in the face of the development of biomedical sciences....................................... 199 Piotr Lisowski, Administrative establishment law in rebus angustis? (selected problems in administrative law).................................. 207 Marcin Miemiec, Democracy in German municipal government.............. 221 Aleksandra Szadok-Bratuń,On the two concepts of natural law of Polish philosophers of law in the interwar period.............................. 233 D. THE DIVISION OF ENVIRONMENTAL LAW AND COMPARATIVE ADMINISTRATIVE LAW Barbara Kowalczyk, Konrad Nowacki, The Division of Environmental Law and Comparative Administrative Law............................ 253 Barbara Kowalczyk, Subsidiary protection for victims of indiscriminate violence in situations of internal armed conflict. Dialogue of the European courts and its consequences........................................... 257 E. THE DIVISION OF PUBLIC ECONOMIC LAW Krzysztof Horubski, Witold Małecki, Piotr Soroka, The history of the Division of Public Economic Law at the Faculty of Law, Administration and Economics of the University of Wrocław................................. 283 Tadeusz Kocowski, Commercialization, privatization and authorities in business administration............................................. 287 Karol Kiczka, Economic administration within the European Union........... 305 F. THE DIVISION OF COMPETITION LAW AND SECTOR-SPECIFIC REGULATION Marek Szydło, The Division of Competition Law and Sector-Specific Regulation.... 321 THE INSTITUTE OF ECONOMIC SCIENCES Elżbieta Kundera,The Institute of Economic Sciences.................. 329 A. THE DIVISION OF ECONOMIC THOUGHT Elżbieta Kundera, The Division of Economic Thought.................. 335 Elżbieta Kundera, The wealth of economic thought and the modern economy..... 337 B. THE DIVISION OF INTERNATIONAL ECONOMIC RELATIONS Jarosław Kundera, Contemporary economic crisis and applied methods of its overcoming......................................... 351 C. THE DIVISION OF ECONOMIC POLICY Urszula Kalina-Prasznic, The Division of Economic Policy.............. 389 Urszula Kalina-Prasznic, Paradigms of old age pension insurance.......... 391
CONTENTS 11 THE INSTITUTE OF CIVIL LAW A. THE DIVISION OF CIVIL PROCEEDINGS Aleksandra Budniak-Rogala, Michał Pyrz, Biographies of scientists involved in civil procedure........................................ 405 Łukasz Błaszczak, Some remarks on the admissibility of the arbitration agreement and its legal nature....................................... 419 Izabella Gil, The sale by the trustee of assets belonging to the bankruptcy estate selected issues........................................ 433 B. THE DIVISION OF CIVIL AND INTERNATIONAL PRIVATE LAW Piotr Machnikowski, Some thoughts on the European Union s objectives, methods and competences in harmonizing private laws concerning the movement of goods..... 443 Monika Drela, Executing public tasks as a prerequisite for the exemption from copyright protection when information about public resources is published on the Internet as a database of digitalized possessions of public museums under Polish Copyright Law... 461 Krzysztof Zagrobelny, Selected problems of employer s permission for subcontracting in a contract for construction (Art. 647(1) Civil Code)................... 471 Joanna Kuźmicka-Sulikowska, Circumstances excluding the liability for damage caused by a dangerous product............................... 487 Anna Stangret-Smoczyńska,Claims of a bank account holder in the light of Article 120 1 sentence 2 of the Civil Code............................. 507 C. THE DIVISION OF ECONOMIC AND TRADE LAW Józef Frąckowiak, Commercial law at the University of Wrocław............ 525 Jerzy Jacyszyn, Professional service a myth or a legal reality?............ 541 Ewa Wójtowicz, Declaration of avoidance prior to the date for performance of a commercial contract according to the United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods and according to the Civil Code................. 559 Piotr Marcin Wiórek, Specialist in commercial law as tomorrow s lawyer......... 571 Bogusław Sołtys, Comments on the issue of specialization in performance of legal services........................................... 581 Robert Stefanicki, Classifying the liberal professions in the category of entrepreneurs in the light of case law of the European Union Court of Justice............. 599 D. THE DIVISION OF LABOUR LAW Tomasz Bakalarz, The history of the Division of Labour Law at the Faculty of Law, Administration and Economics of the University of Wrocław............... 613 Agnieszka Górnicz-Mulcahy, Selected issues associated with the appointment of heads of special services.................................... 623 Artur Tomanek, Remarks on the legal regulation of employment of managing staff.. 635 Eliza Mazurczak-Jasińska, The impact of labour law on the service relationships of the uniformed officers selected issues.......................... 651 E. THE SOCIAL INSURANCE LABORATORY Renata Babińska-Górecka, The legal nature and purpose of a limited (one-time) support due to a child s birth................................... 667 Monika Lewandowicz-Machnikowska, Notice period in case of termination of employment contracts................................... 679 Jacek Borowicz, An employer having no obligation to draw up work regulations and his expanded information obligation (Art. 29 3 of the Labour Code).......... 689
12 CONTENTS F. THE LABORATORY OF CLINICAL TEACHING OF LAW Joanna Kuźmicka-Sulikowska, The Laboratory of Clinical Teaching of Law..... 699 THE DEPARTMENT OF POLITICAL AND LEGAL DOCTRINES Marta Mackiewicz, The history of the Division and Department of Political and Legal Doctrines at the Faculty of Law, Administration and Economics of the University of Wrocław (1960 2014).................................. 705 Marek Maciejewski, Germany in the Polish culture and political thought from the turn of the 18th century until the outbreak of the World War II................. 725 Łukasz Machaj, The United States Supreme Court reverses itself: Sense of injustice or public pressure?..................................... 751 Radosław Antonów, The ideological plane of the Anarchist Federation......... 769