Tekst: Sobiesław Pawlikowski, zdjęcia: Ada i Sobiesław Pawlikowscy www.foto-pawlikowscy.pl Kontakt: Stowarzyszenie na Rzecz Promocji i Rozwoju Jaworek Jerzy Pal jerzypal@poczta.onet.pl Jaworki, ul. Pod Homolami 31 A, 34-460 Szczawnica, Ada Kopeć Pawlikowska ada.kopec@op.pl Sobiesław Pawlikowski s.pawlikowski@op.pl
Informacje o wykonawcach: Zespół Wereteno jest grupą śpiewaczą powstałą w 2001 roku w Łosiu, początkowo działającą przy parafii greckokatolickiej pw. NNMP, następnie samodzielnie, cały czas pod opieką pieśniarki łemkowskiej Julii Doszna. Zespół nieprzerwanie działał, początkowo licznie koncertując m.in. corocznie w czasie Łemkowskiej Watry. W swym dorobku posiada wydaną 1 płytę studyjną oraz uczestniczył w nagraniu Kolęd Pięciu Narodów. Zaznaczyć należy, że grupa działa na terenie wiejskim, w gminie Ropa, w której do tej pory, poza zespołem Smreki, nie funkcjonuje żadna kapela ludowa. Chór Zoria to chór mieszany działający przy GOK w Uściu Gorlickim od roku 2004 pod kierunkiem Anny Dubec. Tworzą go młodzi ludzie, pasjonaci powiatu gorlickiego i krynickiego. Poprzez swój repertuar kultywuje tradycje i kulturę regionu śpiewając pieśni łemkowskie, pogórzańskie i biesiadne. Uświetnia wiele imprez i uroczystości na terenie województwa małopolskiego, Polski i Słowacji. Występował między innymi na Ogólnoświatowym Zlocie Łemków w Zdyni i Michalowie Watra, uczestniczył w IV Międzynarodowym Biennale w Krynicy oraz Festiwalu Kultury Łemkowskiej w Gorzowie Wielkopolskim. Gościnnie uatrakcyjnia uroczystości organizowane w ramach współpracy polsko-słowackiej, wspiera poprzez swój śpiew akcje charytatywne występuje na różnych imprezach masowych o charakterze ogólnospołecznym. Orkiestra św. Mikołaja - to jeden z zespołów, które "wymyśliły" folk w Polsce. Bez wątpienia należy do elity zespołów folkowych w kraju. Przez niektórych znawców tematu uważana jest za kapelę, która ukształtowała styl folkowego muzykowania lat dziewięćdziesiątych, tworząc podstawy popularności tej muzyki w ostatnich czasach. Muzykę "Orkiestry", w odróżnieniu od innych popularnych zespołów tego nurtu, cechuje stosowanie wyłącznie instrumentów akustycznych i techniki tzw. "białego" śpiewu. W swoich aranżacjach grupa chętnie stosuje rzadkie instrumenty strunowe jak dutar czy cymbały. To one w dużej mierze tworzą specyficzny i niepowtarzalny koloryt brzmienia zespołu nadając mu mistyczną aurę. Jako jedna z pierwszych kapel, wprowadziła do repertuaru muzykę inspirowaną słowiańskim folklorem muzycznym, przede wszystkim polskim, łemkowskim i huculskim. Regionalny Zespół Pieśni i Tańca "PIENINY" powstał w 1953 roku przy Spółdzielni Pracy Rękodzieła Ludowego i Artystycznego "Pieniny" w Krościenku nad Dunajcem. W ciągu 52 lat swojej działalności Zespół ma na koncie liczne występy na krajowych i zagranicznych scenach m.in. w Grecji, Bułgarii, Francji, Niemczech, Holandii, na Węgrzech i we Włoszech. Podczas pobytu we Włoszech, zespół dał 45 - minutowy koncert papieżowi Janowi Pawłowi II w jego Letniej Rezydencji. Repertuar tańców jest tak różnorodny jak region pieniński. Taniec i śpiew połączony z młodzieńczą fantazją daje niepowtarzalny wizerunek zespołu. Obecnie zespół liczy 60-ciu członków, którym podczas koncertu przygrywa pięcioosobowa kapela góralska. Funkcję instruktora zespołu pełni społecznie od 1992 roku p. Robert Majerczak, należący do zespołu od 1983 roku.
Kulminacja imprezy, to dwudniowe święto kultury góralskiej koncerty i atrakcje towarzyszące które odbędzie się w dniach 30-31 lipca, przy czym sobota jest zaplanowana jako dzień łemkowski, w drugim z festiwalowych dni, niedzielę, scenę zarezerwowana jest dla zespołów góralskich. Podstawowy program koncertów: Dzień I Łemkowski: prowadzący: Filip Ikoniak, Andrzej Dziedzina Wiwer Wystąpią: 1. Zespół dziecięcy Wereteno z Łosia 2. Julia Doszna i Sobiesław Pawlikowski 3. Chór Zoria z Łosia i Krynicy 4. Gwiazda Wieczoru: Orkiestra św. Mikołaja Dzień II Góralski: prowadzący: Piotr Gąsienica Wystąpią: 1. Chór JAWORCZANIE I JUHASY 2. Zespół CZARDASZ 3. Zespół im. Jana Malinowskiego ze Szczawnicy pokaz fragmentu WESELA GÓRALSKIEGO 4. Gwiazda Wieczoru: Regionalny Zespół Pieśni i Tańca "PIENINY" z Krościenka nad Dunajcem Organizatorzy zastrzegają prawo do zmian w programie koncertów. Imprezy towarzyszące odbywające się podczas koncertowego weekendu festiwalu na gościnnym terenie wokół sceny i na Rynku w Jaworkach: Prezentacja odchodzących zawodów (Stowarzyszenie Zielony Beskid), regionalne jadło stoiska gastronomiczne wystawa fotograficzna z poprzednich edycji Festiwalu (Rynek w Jaworkach), prelekcja Ks. Józefa Włodarczyka - Proboszcza z Parafii w Jaworkach i Szlachtowej - Skąd się wzięli na tych terenach Rusnacy.
V PIENIŃSKI FESTIWAL KULTUR GÓRSKICH: ŁEMKÓW, RUSNAKÓW I GÓRALI W ostatni weekend lipca w Szczawnicy Jaworkach na scenie usytuowanej nieopodal wąwozu Homole odbędzie się koncertowa kulminacja piątej edycji Pienińskiego Festiwalu Kultur Górskich Łemków, Rusnaków, Górali. Jaworki to wieś leżąca w dolinie Grajcarka (dawniej Ruskiego Potoku), obecnie administracyjnie to część Szczawnicy, wraz z trzema innymi wsiami - Szlachtową, Białą i Czarną Wodą historycznie były częścią tzw. Rusi Szlachtowskiej - najdalej na zachód wysuniętej części Łemkowszczyzny. Niewielka odległość od znajdujących się po słowackiej stronie ruskich wsi i najbliższe sąsiedztwo z osadnictwem polskim i miejscowościami zamieszkałymi przez górali pienińskich były znakomitą okazją to fascynującego przenikania się i uzupełniania kultur, a obecnie stanowią świetny pretekst, aby właśnie w tym miejscu odradzać tradycje łemkowskie, rusnackie i tworzyć okazję do wspólnego kultywowania spuścizny regionalnej wraz z góralami pienińskimi i mieszkańcami Podhala. Tegoroczna edycja festiwalu jest organizowana przez Stowarzyszenie na rzecz Promocji i Rozwoju Jaworek, na czele z prezesem Jerzym Palem pomysłodawcą imprezy - przy współpracy Miejskiego Ośrodka Kultury w Szczawnicy. Celem przyświecającym pomysłodawcom imprezy jest promocja wielokulturowości i upowszechnienie dziedzictwa kulturowo religijnego mniejszości łemkowskiej wśród mieszkańców i turystów odwiedzających gminę Szczawnica a także promowanie edukacji międzypokoleniowej i aktywnego zaangażowania w działalność na rzecz społeczności lokalnej. Impreza organizowana jest dzięki dofinansowaniu projektu z Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich. W ramach projektu w ciągu kilku miesięcy (poczynając od połowy maja w połowie września kończąc) odbywa się szereg wydarzeń związanych z festiwalem, między innymi: spotkania informacyjne i szkolenie dla wolontariuszy, warsztaty i nauka śpiewu łemkowskich i góralskich piosenek, druk śpiewnika piosenek łemkowskich i góralskich.