POLITYKA OCHRONY DZIECI PRZED KRZYWDZENIEM,,Troska o dziecko jest pierwszym i podstawowym sprawdzianem stosunku człowieka do człowieka. Jan Paweł II
SPIS TREŚCI: Preambuła...3 Rozdział I - Objaśnienie terminów...3 Rozdział II - Rozpoznawanie i reagowanie na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci.....4 Rozdział III - Procedury interwencji w przypadku krzywdzenia dziecka...4 Procedury postępowania w przypadku krzywdzenia dziecka przez środowisko rówieśnicze....4 Procedury postępowania w przypadku krzywdzenia dziecka przez rodziców/ członków rodziny/opiekunów....5 Procedury postępowania w przypadku krzywdzenia dziecka przez pracownika szkoły....5 Rozdział IV- Zasady ochrony danych osobowych...6 Rozdział V- Zasady ochrony wizerunku dziecka...7 Rozdział VI- Zasady dostępu dzieci do Internetu...7 Rozdział VII- Monitoring stosowania Polityki...8 Rozdział VIII Przepisy końcowe...9 WYKAZ ZAŁĄCZNIKÓW.....10 2
Preambuła Odpowiadając na potrzeby dzieci, ich rodziców, opiekunów, wszystkich pracowników naszej szkoły oraz wobec potrzeby ochrony dzieci przed krzywdzeniem niniejszy dokument określa podmiotową rolę dziecka we wszystkich działaniach podejmowanych w naszej placówce. Dobro, bezpieczeństwo oraz prawidłowy rozwój psychospołeczny dziecka stawiamy na pierwszym miejscu. Priorytetem i celem nadrzędnym podejmowanych przez nas działaniach edukacyjno- wychowawczoprofilaktycznych jest przeciwstawienie się krzywdzeniu dzieci i wszelkim formom przemocy. Jesteśmy przekonani, że uda nam się to osiągnąć poprzez efektywną współpracę pomiędzy pracownikami szkoły, dziećmi oraz ich rodzicami/ opiekunami. Rozdział I - Objaśnienie terminów 1 1. Pracownikiem Szkoły Podstawowej nr 8 im. Gen Juliana Filipowicza jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenia, pracownicy prac społeczno - użytecznych, wolontariusze, praktykanci oraz stażyści. 2. Każdy pracownik pedagogiczny rozpoczynający pracę w placówce ma obowiązek przedstawić zaświadczenie o niekaralności z KRK. 3. Każdy pracownik niemerytoryczny ( w tym osoby wykonujące usługi zlecone, wolontariusze, praktykanci i stażyści ) zatrudniony w placówce ma obowiązek podpisania oświadczenia o niekaralności. (Załącznik nr 1 oświadczenie o niekaralności) 2. Dzieckiem jest każda osoba do ukończenia 18 roku życia. 3. Opiekunem dziecka jest osoba uprawniona do reprezentacji dziecka, w szczególności jego rodzic lub opiekun prawny. W myśl niniejszego dokumentu opiekunem jest również rodzic zastępczy. 4. Zgoda rodzica dziecka oznacza zgodę co najmniej jednego z rodziców dziecka. Jednak w przypadku braku porozumienia między rodzicami dziecka należy poinformować rodziców o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinno opiekuńczy. 5. Przez krzywdzenie dziecka należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę, w tym pracownika placówki, lub zagrożenie dobra dziecka, w tym jego zaniedbywanie. 6. Osoba odpowiedzialna za internet to wyznaczony przez dyrektora placówki pracownik, sprawujący nadzór nad korzystaniem z internetu przez dzieci na terenie placówki oraz nad bezpieczeństwem dzieci w internecie. 7. Osoba odpowiedzialna za Politykę ochrony dzieci przed krzywdzeniem to wyznaczony przez dyrektora szkoły pracownik sprawujący nadzór nad realizacją Polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem w placówce. 3
8. Zespołem interwencyjnym jest grupa powołana przez dyrektora szkoły, w skład której mogę wejść pedagog/psycholog, wychowawca dziecka, dyrektor, inni pracownicy mający wiedzę o krzywdzeniu dziecka lub o dziecku. 8. Dane osobowe dziecka to wszelkie informacje umożliwiające identyfikację dziecka. Rozdział II - Rozpoznawanie i reagowanie na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci 2 1. Pracownicy Szkoły Podstawowej nr 8 im. Gen. Juliana Filipowicza zapoznali się ze standardami Ochrony Dzieci, z dokumentem Polityki Ochrony Dzieci oraz podpisali stosowne oświadczenie, że przyjmują w/w do realizacji. (Załącznik nr 2- oświadczenie) 2. Pracownicy placówki posiadają wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci. 3. W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka, pracownicy placówki przekazują informację dyrektorowi i/ lub pedagogowi szkolnemu/ psychologowi. 4. Dyrektor i/ lub pedagog/psycholog rozpoznaje sytuację, prowadzi rozmowę wyjaśniającą z osobą pokrzywdzoną i ewentualnymi świadkami zdarzenia. Z rozmowy zostaje sporządzona notatka służbowa (Załącznik nr 3- Druk notatki sluzbowej i/lub zakłada kartę interwencji (Załącznik nr 4). 5. Dyrektor i / lub pedagog/psycholog podejmują rozmowę z opiekunami dziecka, przekazując informacje na temat dostępnej oferty wsparcia oraz motywując ich do podjęcia współpracy mającej na celu pomoc rodzinie. 6. Pracownicy placówki monitorują sytuację dziecka, a wyniki monitorowania dokumentują w formie notatki służbowej. Rozdział III - Procedury interwencji w przypadku krzywdzenia dziecka 3 Procedury postępowania w przypadku krzywdzenia dziecka przez środowisko rówieśnicze. 1. Osoba, która dostrzeże sytuacje krzywdzenia dziecka, zgłasza problem do wychowawcy, pedagoga szkolnego/ psychologa. 2. Wychowawca/ pedagog szkolny/psycholog przeprowadza rozmowę wyjaśniającą ze stronami a następnie sporządza notatkę służbową, 3. Jeśli sytuacja nie ulegnie poprawie wychowawca/ pedagog szkolny/ psycholog wzywa rodziców lub opiekunów prawnych na omówienie zaistniałej sytuacji (Załącznik nr 5- Schemat rozmowy z rodzicami/opiekunami dzieci uwikłanych w przemoc rówieśniczą) 4. W przypadkach bardziej skomplikowanych dyrektor placówki powołuje zespół interwencyjny, który sporządza plan pomocy dziecku. Plan zawiera: - podjęcie przez szkołę działań w celu zapewnienia dziecku bezpieczeństwa, w tym zgłoszenie podejrzenia krzywdzenia do odpowiedniej instytucji; - wsparcie, jakie placówka zaoferuje dziecku; 4
- informację o specjalistycznych placówkach pomocy dziecku, jeżeli istnieje taka potrzeba. 5. W przypadku niezadziałania powyższych środków dyrektor szkoły zgłasza sprawę do odpowiedniej instytucji: prokuratura, policja lub sąd. 6. W przypadku gdy podejrzenie krzywdzenia dziecka zgłosili opiekunowie dziecka, a podejrzenie to nie zostało potwierdzone, należy o tym fakcie poinformować opiekunów dziecka na piśmie. 4 Procedury postępowania w przypadku krzywdzenia dziecka przez rodziców/ członków rodziny/opiekunów. 1. Osoba, która dostrzeże sytuację krzywdzenia dziecka zgłasza problem do pedagoga szkolnego/psychologa/dyrektora szkoły oraz sporządza notatkę służbową zawierającą opis zaobserwowanych symptomów. 2. Zespół interwencyjny weryfikuje zgłoszony problem poprzez: - rozmowę z osobą zgłaszającą problem - rozmowę z dzieckiem - rozmowę z osobą/osobami podejrzaną/podejrzanymi o krzywdzenie dziecka - rozmowę z innymi członkami rodziny 3. W przypadku, gdy zespół interwencyjny stwierdzi sytuację jednorazową i niezagrażającą dziecku lub brak faktów potwierdzających krzywdzenie dziecka oraz skłanianie się opiekuna do skorzystania z profesjonalnej pomocy, opiekunowie zostają poinformowani o nieprawidłowości swojego zachowania i zostaje im również zaproponowana pomoc w postaci kontaktu ze specjalistami w placówce pozaszkolnej. Dodatkowo prowadzone jest dalsze monitorowanie w postaci obserwacji osób, których dotyczy sprawa. Wyniki monitorowania dokumentuje się w formie notatki służbowej. 4. W przypadkach bardziej skomplikowanych (dotyczących wykorzystywania seksualnego oraz znęcania się fizycznego, bądź psychicznego o dużym nasileniu) pedagog/psycholog/dyrektor informuje rodziców/opiekunów o obowiązku placówki zgłoszenia podejrzenia krzywdzenia dziecka do odpowiedniej instytucji: prokuratura/policja lub sąd rodzinno-opiekuńczy i uruchomienia procedury Niebieskiej Karty. 5. W przypadku, gdy zgłoszony problem się nie potwierdzi sprawa jest zamykana. Procedury postępowania w przypadku krzywdzenia dziecka przez pracownika szkoły. 5 1. Nauczyciel w swoich działaniach dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych ma obowiązek kierowania się dobrem uczniów, troską o ich zdrowie, postawę moralną i obywatelską z poszanowaniem godności osobistej ucznia. 2. Osoba, która dostrzeże sytuacje krzywdzenia dziecka przez pracownika szkoły kieruje dziecko do psychologa szkolnego i zgłasza problem do dyrektora/ pedagoga szkolnego. 3. Zespół interwencyjny weryfikuje zgłoszony problem poprzez: - rozmowę z osobą zgłaszającą problem, - rozmowę z dzieckiem, - rozmowę z osobą podejrzaną o krzywdzenie dziecka, 5
- ewentualne sprawdzenie nagrania z monitoringu. 4. W przypadku, gdy zgłoszony problem się nie potwierdzi zamykamy sprawę. 5. W przypadku, gdy zespół interwencyjny stwierdzi brak zagrożenia dla dobra dziecka i pracownik zobowiąże się do zmiany swojego postępowania wobec dzieci, dyrektor placówki udziela upomnienie/naganę pracownikowi oraz prowadzi monitorowanie w postaci obserwacji pracownika, który dopuścił się skrzywdzenia dziecka. Z rozmów sporządza się notatki służbowe. 6. W przypadkach bardziej skomplikowanych (dotyczących wykorzystywania seksualnego oraz znęcania się fizycznego, bądź psychicznego o dużym nasileniu) dyrektor szkoły informuje pracownika o obowiązku placówki zgłoszenia sprawy na policję i zwolnieniu dyscyplinarnym pracownika. 7. W przypadku gdy podejrzenie krzywdzenia dziecka zgłosili opiekunowie dziecka, a podejrzenie to nie zostało potwierdzone, należy o tym fakcie poinformować opiekunów dziecka na piśmie. Rozdział IV- Zasady ochrony danych osobowych 6 1. Dane osobowe dziecka podlegają ochronie na zasadach określonych w Ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych. 2. Pracownik placówki ma obowiązek zachowania w tajemnicy danych osobowych, które przetwarza oraz zachowania w tajemnicy sposobów zabezpieczenia danych osobowych przed nieuprawnionym dostępem. 3. Dane osobowe dziecka są udostępniane wyłącznie osobom i podmiotom uprawnionym na podstawie odrębnych przepisów. 4. Pracownik placówki jest uprawniony do przetwarzania danych osobowych dziecka i udostępniania tych danych w ramach zespołu interdyscyplinarnego, powołanego w trybie Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. 5. Pracownik w szkole może wykorzystać informacje o dziecku w celach szkoleniowych lub edukacyjnych wyłącznie z zachowaniem anonimowości dziecka oraz w sposób uniemożliwiający identyfikację dziecka. 7 1. Pracownik szkoły nie udostępnia przedstawicielom mediów informacji o dziecku ani jego opiekunie. 2. Pracownik szkoły, w wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach, może skontaktować się z opiekunem dziecka i zapytać go o zgodę na podanie jego danych kontaktowych przedstawicielom mediów. W przypadku wyrażenia zgody, pracownik szkoły podaje przedstawicielowi mediów dane kontaktowe do opiekuna dziecka. a) Pracownik szkoły nie kontaktuje przedstawicieli mediów z dziećmi. 6
b) Pracownik szkoły nie udziela informacji przedstawicielom mediów o sprawie dziecka lub jego opiekuna. Zakaz ten dotyczy także sytuacji, gdy pracownik szkoły jest przeświadczony, iż jego wypowiedź nie jest w żaden sposób utrwalana. c) Pracownik szkoły, w wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach, może udzielić informacji przedstawicielom mediów o sprawie dziecka lub jego opiekuna, ale po wyrażeniu pisemnej zgody przez opiekuna dziecka. 8 1. W celu realizacji materiału medialnego można udostępnić mediom wybrane pomieszczenia w szkole. Decyzję w sprawie udostępnienia pomieszczenia podejmuje dyrektor. 2. Dyrektor szkoły podejmując decyzję, o której mowa w punkcie poprzedzającym, poleca pracownikom szkoły przygotować wybrane pomieszczenie w celu realizacji materiału medialnego w taki sposób, by uniemożliwić filmowanie przebywających na terenie szkoły dzieci. Rozdział V- Zasady ochrony wizerunku dziecka 9 Szkoła, uznając prawo dziecka do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia ochronę wizerunku dziecka. 10 1. Pracownikowi szkoły nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku dziecka (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) na terenie szkoły bez pisemnej zgody opiekuna dziecka. 2. W celu uzyskania zgody, bądź odmowy na utrwalanie wizerunku dziecka, opiekun prawny dziecka wypełnia formularz zgody. (Załącznik nr 6) 3. Jeżeli wizerunek dziecka stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda opiekunów na utrwalanie wizerunku dziecka nie jest wymagana. Rozdział VI- Zasady dostępu dzieci do Internetu 11 1. Instytucja, zapewniając dzieciom dostęp do internetu, jest zobowiązana podejmować działania zabezpieczające dzieci przed dostępem do treści, które mogą stanowić zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju; w szczególności należy zainstalować i aktualizować oprogramowanie zabezpieczające. 2. Na terenie placówki dostęp dziecka do internetu możliwy jest: a. pod nadzorem pracownika szkoły na zajęciach komputerowych lub innych zajęciach z wykorzystaniem komputerów. 7
3. Pracownik placówki ma obowiązek informowania dzieci o zasadach bezpiecznego korzystania z Internetu i czuwania nad bezpieczeństwem korzystania z internetu przez dzieci podczas lekcji. 4. Instytucja zapewnia stały dostęp do materiałów edukacyjnych, dotyczących bezpiecznego korzystania z Internetu. 12 1. Osoba odpowiedzialna za internet zapewnia na wszystkich komputerach z dostępem do internetu na terenie placówki zainstalowane i aktualizowane: a. oprogramowanie filtrujące treści internetowe, b. oprogramowanie monitorujące korzystanie przez dzieci z internetu, c. oprogramowanie antywirusowe, d. oprogramowanie antyspamowe, e. firewall. 2. Wymienione w pkt. 1 niniejszego paragrafu oprogramowania są aktualizowane 3. Wyznaczony pracownik placówki przynajmniej raz w miesiącu sprawdza, czy na komputerach z dostępem do internetu nie znajdują się niebezpieczne treści. W przypadku znalezienia niebezpiecznych treści, wyznaczony pracownik placówki ustala, kto korzystał z komputera w czasie ich wprowadzenia. 4. Informację o dziecku, które korzystało z komputera w czasie wprowadzenia niebezpiecznych treści, wyznaczony pracownik placówki przekazuje pedagogowi/psychologowi. 5. Pedagog/psycholog przeprowadza z dzieckiem, o którym mowa w punktach poprzedzających, rozmowę na temat bezpieczeństwa w internecie. 6. Jeżeli w wyniku przeprowadzonej rozmowy psycholog/pedagog uzyska informacje, że dziecko jest krzywdzone, bądź krzywdzi innych podejmuje działania opisane w rozdziale II niniejszej Polityki. Rozdział VII- Monitoring stosowania Polityki 13 1. Dyrektor placówki wyznacza pedagoga szkolnego i psychologa szkolnego jako osoby odpowiedzialne za Politykę ochrony dzieci w szkole. 2. Osoby, o których mowa w punkcie poprzedzającym, są odpowiedzialne za monitorowanie realizacji Polityki, za reagowanie na sygnały naruszenia Polityki oraz za proponowanie zmian w Polityce. 3. Osoby, o których mowa w pkt. 1 niniejszego paragrafu, przeprowadzają wśród pracowników szkoły, raz na 6 miesięcy, ankietę monitorującą poziom realizacji Polityki. Wzór ankiety stanowi załącznik nr 6 do niniejszej Polityki. 8
4. W ankiecie pracownicy szkoły mogą proponować zmiany Polityki oraz wskazywać naruszenia Polityki w instytucji. 5. Osoby, o których mowa w pkt. 1 niniejszego paragrafu, dokonują opracowania ankiet o których mowa w pkt. 4. Sporządzają na tej podstawie raport z monitoringu, który następnie przekazują dyrektorowi placówki na radzie podsumowującej rok szkolny. 6. Dyrektor wprowadza do Polityki niezbędne zmiany i ogłasza pracownikom szkoły nowe brzmienie Polityki. Rozdział VIII Przepisy końcowe 14 1. Polityka wchodzi w życie z dniem jej ogłoszenia. 2. Ogłoszenie następuje w sposób dostępny dla pracowników placówki, w szczególności poprzez odczytanie na posiedzeniu Rady Pedagogicznej, wywieszenie na tablicy ogłoszeń w miejscu ogłoszeń dla pracowników lub poprzez przesłanie jej tekstu drogą elektroniczną. 9