Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 1/6 1. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI, PRODUCENTA I DYSTRYBUTORA Nazwa produktu: Wzór chemiczny: Producent: Dystrybutor: Kwas stearynowy C17H35COOH 2. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH Składnik stwarzający zagroŝenie: Nazwa chemiczna % wagowyc h Nr CAS Nr WE Symbol ostrzegawczy Zwroty zagroŝenia (R)* kwas stearynowy 100 57-11-4 200-313-4 - - 3. IDENTYFIKACJA ZAGROśEŃ Substancja nie została sklasyfikowana jako niebezpieczna zgodnie zobowiązującym prawem. ZagroŜenie poŝarowe: Kwas stearynowy jest substancją stałą, pylistą, palną. W szczególnych warunkach moŝliwy wybuch mieszaniny pary lub pyłu z powietrzem. ZagroŜenie Kwas stearynowy nie stwarza bezpośredniego zagroŝenia dla organizmu toksykologiczne: człowieka. Pył moŝe draŝnić drogi oddechowe. ZagroŜenie Kwas stearynowy nie stwarza zagroŝenia dla Ŝycia lądowego i wodnego. ekotoksykologiczne: Nadmierna koncentracja pyłu moŝe draŝnić drogi oddechowe zwierząt lądowych. 4. PIERWSZA POMOC Uwaga: W pierwszej kolejności naleŝy wyprowadzić poszkodowaną osobę ze skaŝonego pyłem lub parami kwasu stearynowego środowiska. Skontaktować się z lekarzem lub centrum toksykologicznym. Następstwa wdychania: 1. UłoŜyć poszkodowaną osobę w pozycji leŝącej. 2. W przypadku wystąpienia takiej potrzeby, wykonać sztuczne oddychanie i zapewnić pomoc lekarską. Następstwa połknięcia: 1. Przepłukać usta. Podać 0,5 l wody do wypicia. U osoby przytomnej wywołać wymioty lub wykonać płukanie Ŝołądka. 2. Zapewnić spokój, leŝenie i ciepło. Zapewnić pomoc lekarską. Zanieczyszczenie oczu: 1. Przemywać skaŝone oczy większą ilością letniej wody przez 15-20 minut, przy wywiniętych powiekach (usunąć przedtem szkła kontaktowe). 2. W przypadku konieczności zapewnić konsultację lekarza-okulisty. Zanieczyszczenie skóry/oparzenia skóry: 1. Oparzone miejsca chłodzić zimna woda. Zdjąć skaŝone ubranie. Oczyścić mechanicznie skaŝoną skórę, przemyć duŝą ilością wody a następnie wodą z łagodnym mydłem. 2. Zasięgnąć porady dermatologa, gdy wystąpi podraŝnienie skóry. 5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POśARU ZagroŜenia poŝarowe: Substancja palna. Nie stwarza szczególnego zagroŝenia poŝarowego. W szczególnych przypadkach pyły i pary stwarzają zagroŝenie zaistnienia wybuchu.
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 2/6 W przypadku poŝaru stosować: Zalecenia szczegółowe: Sprzęt ochronny straŝaków: gaśnice CO2, gaśnice proszkowe z proszkiem gaszącym ABC lub BC, gaśnice pianowe, woda rozproszona. Nie jest zalecane stosowanie wody strumieniowej. Aparaty izolujące drogi oddechowe. 6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA Środki ochrony osobistej: Zalecenia szczegółowe: Zabezpieczenie środowiska: Metody utylizacji: Ubrania robocze ze zwartej tkaniny, rękawice z tworzywa powlekanego, buty robocze, okulary ochronne w szczelnej obudowie, ochrony dróg oddechowych przed pyłami (filtr cząsteczkowy oznaczony kolorem białym i symbolem P 2). Uszczelnić uszkodzone opakowania, zebrany ze środowiska kwasu stearynowego umieścić w opakowaniu zastępczym. Zebraną substancję skierować do wtórnego zagospodarowania lub zniszczenia. Zabezpieczyć studzienki ściekowe. W przypadku skaŝenia wód powiadomić odpowiednie władze. Na drodze spalania w wyznaczonych instalacjach - zgodnie z wymogami ujętymi w rozporządzeniu Ministra Gospodarki w sprawie szczegółowych zasad, usuwania wykorzystywania i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych. 7. POSTĘPOWANIE Z SUBSTANCJĄ I JEJ MAGAZYNOWANIE Zapobieganie zatruciom: Podczas wszelkich wykonywanych czynności z kwasem stearynowym nie jeść, nie pić, nie zaŝywać lekarstw, unikać wdychania pyłów, przestrzegać zasad higieny osobistej, stosować odzieŝ i sprzęt ochrony osobistej. Zalecenia szczególne dotyczące magazynowania: Wszelkie pomieszczenia magazynowe muszą być wentylowane. Rozsypaną substancję niezwłocznie usuwać, gdyŝ na podłoŝu z wodą tworzy niebezpieczna warstwę poślizgową. Magazynowanie: We właściwie oznakowanych, zamkniętych, fabrycznych opakowaniach, z informacją w języku polskim zgodną z obowiązującymi normami. Pomieszczenia muszą być suche. Zasady magazynowania określa norma PN-89/C-81400. Metody z odpadami: postępowania Za odpad moŝna uznać kwas stearynowy, który w Ŝadnej postaci nie nadaje się do zagospodarowania. Odpadowa substancja odstawiana jest do wskazanego wysypiska. 8. KONTROLA NARAśENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ Rozwiązania techniczne: Ogólne - niezbędne do prawidłowego przewozu, magazynowania i stosowania kwasu stearynowego. Osobiste wyposaŝenie ochronne: Ręce: Oczy: Drogi oddechowe: Rękawice z tworzywa sztucznego. Okulary ochronne w szczelnej obudowie (oprawa z tworzywa sztucznego). Ochrony dróg oddechowych w przypadku pracy w atmosferze z
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 3/6 Skóra i ciało: Ogólne środki ochrony: Ochrony zbiorowe: Higiena pracy: zawartością pyłu kwasu stearynowego (filtr cząsteczkowy - oznaczonym kolorem białym i symbolem P 2). Ubrania ochronne, przylegające, ze zwartej tkaniny. Fartuchy ochronne. Wentylacja na stanowiskach pracy w obiektach zamkniętych. Zdroiki w pobliŝu stanowisk pracy. Obowiązują przepisy ogólne przemysłowej higieny pracy. Unikać bezpośredniego kontaktu powierzchni ciała i dróg oddechowych z kwasem stearynowym. Zanieczyszczone ubranie wymienić. Po pracy wymyć powierzchnię ciała oraz oczyścić ochrony osobiste. Nie jeść, nie pić, nie zaŝywać leków podczas pracy. Zapobieganie zagroŝeniom: Tam gdzie występuje moŝliwość pojawienia się niebezpiecznych stęŝeń pyłów, wprowadzić zraszanie rozproszoną wodą. Obowiązujące w Polsce najwyŝsze dopuszczalne stęŝenie (mg/m 3 ) w środowisku pracy: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002r. (Dz.U. Nr 217, poz. 1833) w sprawie najwyŝszych dopuszczalnych stęŝeń i natęŝeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ze zmianą z dnia 1.10.2005r. (Dz.U. 212 poz.1769). NajwyŜsze dopuszczalne stęŝenie pyłu w środowisku pracy: NDS NDSCh - - - 10 mg/m³ (jak dla nietrujących pyłów przemysłowych), 9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE Masa cząsteczkowa: 284,47 g/mol Postać fizyczna, barwa, zapach: Kwas stearynowy jest nasyconym kwasem tłuszczowym. W warunkach normalnych jest to krystaliczne ciało stałe, tworzące płatki barwy białej o połyskliwym wyglądzie, praktycznie bez zapachu i smaku, śliskie w dotyku. Temperatura topnienia: 68 69ºC. Temperatura wrzenia: Z rozkładem 360ºC (bez rozkładu 232ºC pod ciśnieniem 20 hpa). Temperatura zapłonu: 395ºC. Temperatura samozapalenia: >500ºC. Gęstość nasypowa: 240 kg/m³. Rozpuszczalność w wodzie i innych rozpuszczalnikach: Kwas stearynowy nie rozpuszcza się w wodzie i nie chłonie wody, dobrze rozpuszcza się w alkoholu, eterze, chloroformie, disiarczku węgla, tetrachlorku węgla, chloroformie. Palny. W postaci glicerydu występuje jako główny składnik tłuszczów. Stopień zagroŝenia wód: Mały. Inne: Kwas stearynowy otrzymywany jest hydrolitycznie z tłuszczów. Produkt handlowy zawiera przewaŝnie około 50% kwasu stearynowego, 45% kwasu palmitynowego i około 5% kwasu oleinowego. Temperatura topnienia takiego produktu zamyka się w granicach 54-80ºC. Kwas stearynowy stosowany jest w przemyśle kosmetycznym do wytwarzania mydeł, kremów i past, w przemyśle gumowym, do impregnowania tkanin i in. W lecznictwie w stałych postaciach leku moŝe przyspieszać rozkład niektórych substancji leczniczych, np. aminofenazonu. Powoduje zabarwienie w tabletkach - np. sulfonamidów i witaminy C. 10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ Reaktywność i stabilność: Kwas stearynowy przechowywany w warunkach normalnych jest
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 4/6 Właściwości korozyjne: produktem stabilnym. Unikać kontaktów z silnymi utleniaczami. Brak 11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE Stopień zagroŝenia wód: brak zagroŝenia. Drogi naraŝenia: Oczy tak SpoŜycie tak (większa ilość) Skóra nie Wdychanie pyłów tak Informacja ogólna: Kontakt ze skórą: Kontakt par z okiem: Wdychanie pyłów i par: Połknięcie: Kwas stearynowy nie jest substancją klasyfikowaną jako szkodliwa. Szkodliwie działa po podgrzaniu w postaci par. Dane toksykologioczne: DL50 (skóra, królik) > 5 mg/kg LDLo (doustnie, szczur) = 4640 mg/kg U niektórych osób odnotowano lekkie podraŝnienie, a takŝe reakcje uczuleniowe. Pojawią się zaczerwienienia i swędzenie. MoŜe wystąpić łzawienie. Pary kwasu stearynowego wywołują podraŝnienie górnych dróg oddechowych, kaszel, uczucie ból w klatce piersiowej i skrócenie oddechu. W wysokim stęŝeniu moŝe spowodować bezdech z pieniącą się śliną (objaw obrzęku płuc). MoŜe pojawić się zapalenie oskrzeli lub zapalenie płuc. Kwas stearynowy po połknięciu wywołuje problemy ze strony układu trawiennego, a w tym nudności z wymiotami. 12. INFORMACJE EKOLOGICZNE Kwas stearynowy nie stanowi zagroŝenia ekotoksykologicznego. Nie dopuszczać do przedostawania się duŝych ilości kwasu stearynowego do wód gruntowych, wód powierzchniowych lub kanalizacji. Stopień zagroŝenia wód: Ŝaden 13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI Metody unieszkodliwiania: Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U.62 poz. 628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz. 1206) Opakowania wg: rodzaju 15 01 02 opakowania z tworzyw sztucznych rodzaju 15 01 04 opakowania z metalu rodzaju 15 01 07 opakowania ze szkła Sposób likwidacji (D10) - termiczne przekształcanie odpadów w instalacjach lub urządzeniach zlokalizowanych na lądzie. ZuŜyte opakowania dostarczać do uprawnionych do ich przerabiania przedsiębiorstw. Opakowania opróŝnić całkowicie. 14. INFORMACJE O TRANSPORCIE A. Transport drogowy i kolejowy (ADR /RID) Nr UN: - Klasa: -
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 5/6 Grupa pakowania: - Kod klasyfikacyjny: - Numer rozpoznawczy zagroŝenia: - Nalepka ostrzegawcza wg (ADR/RID): - B. Transport morski (IMDG) Nr UN: - Klasa: - Grupa pakowania: - EmS numer: - Zanieczyszczenie środowiska morskiego: nie Nalepka ostrzegawcza wg IMDG: - C. Transport lotniczy (IATA-DGR) Nr UN: - Klasa: - Grupa pakowania: - Nalepka ostrzegawcza wg IATA: - 15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH Substancja nie została zaklasyfikowana jako niebezpieczna zgodnie z obowiązującym prawem. Na etykietach naleŝy umieścić następujące informacje: S 22 Kartę wykonano zgodnie z: Zwroty określające warunki bezpiecznego stosowania Nie wdychać pyłu. Ustawą o substancjach i preparatach chemicznych z dnia 11.01.2001r. (Dz.U.11 poz.84; z późniejszymi zmianami). Rozporządzeniem w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. (Dz. U. Nr 140, poz. 1171) ze zmianą z dnia 14.12.2004r. (Dz.U. 2 z 2005r. poz.2). Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 28.09.2005r. w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem - ZAŁĄCZNIK (Dz.U.201 poz.1674), (29ATP). Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2.09.2003r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 173, poz. 1679 z późniejszymi zmianami). Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2.09.2003r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz. U. Nr 171, poz. 1666 z późniejszymi zmianami). Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002r. (Dz.U. Nr 217, poz. 1833) w sprawie najwyŝszych dopuszczalnych stęŝeń i natęŝeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ze zmianą z dnia 1.10.2005r. (Dz.U. 212 poz.1769). Ustawą z dnia 27.04.2001r. o odpadach (Dz.U.62 poz.628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27.09.2001r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz.1206). Ustawą z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz.U. 2001 nr 63 poz. 638). Klasyfikacją towarów niebezpiecznych zgodnie z Umową Europejską dotyczącą międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR). Ustawą z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz. U. 2002 nr 199 poz. 1671) z późniejszymi zmianami. Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26.09.1997r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 2003 nr 169 poz. 1650) z późniejszymi zmianami. Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30.12.2004 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz. U. z 2005r. Nr 11, poz. 86). Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21.12.2005r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, poz. 2173).
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 6/6 Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26.09.1997r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 2003 nr 169 poz. 1650) z późniejszymi zmianami. Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30.12.2004 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz. U. z 2005r. Nr 11, poz. 86). Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21.12.2005r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, poz. 2173). 16. INNE INFORMACJE Chemiczne określenie produktu: Kwas stearynowy Normy na sprzęt ochronny: PN-EN 141:2002 PN-EN 344:1996 PN-EN 166:2002 (U) PN-EN 374-3:2004 (U) PN-EN 466:1998 Powietrze na stanowiskach pracy PN-EN 1540:2004 PN-EN 689:2002 Sprzęt ochrony układu oddechowego. Pochłaniacze i filtropochłaniacze, wymagania, badanie, znakowanie; Wymagania i metody badania obuwia bezpiecznego, ochronnego i zawodowego do uŝytku w pracy. Zmiana A1; Ochrona indywidualna oczu. Wymagania; Rękawice chroniące przed chemikaliami i mikroorganizmami. Wyznaczanie odporności na przenikanie chemikaliów; OdzieŜ ochronna. Ochrona przed ciekłymi chemikaliami. Wymagania dotyczące odzieŝy chroniącej przed chemikaliami z połączeniami nieprzepuszczającymi cieczy (typ 3); Powietrze na stanowiskach pracy. Terminologia Powietrze na stanowiskach pracy. Wytyczne oceny naraŝenia inhalacyjnego na czynniki chemiczne przez porównanie z wartościami dopuszczalnymi i strategia pomiarowa. Uwaga: UŜytkownik ponosi odpowiedzialność za podjęcie wszelkich kroków mających na celu spełnienie wymogów prawa krajowego. Informacja zawarta w powyŝszej karcie stanowi opis wymogów bezpieczeństwa uŝytkowania preparatu. UŜytkownik ponosi całkowitą odpowiedzialność za określenie przydatności produktu do określonych celów. Zawarte w niniejszej karcie dane nie stanowią oceny bezpieczeństwa miejsca pracy uŝytkownika. Karta charakterystyki nie moŝe być traktowana jako gwarancja właściwości preparatu. Produkt nie moŝe być uŝywany bez pisemnej zgody w Ŝadnym innym celu aniŝeli podanym w p.1 karty charakterystyki. Karta charakterystyki jest bezpośrednio przekazywana dystrybutorowi produktu, bez zapewnień lub gwarancji co do kompletności bądź szczegółowości odnośnie do wszystkich informacji lub zaleceń w niej zawartych. Kartę wykonano w Przedsiębiorstwie EKOS S.C. 80-266 Gdańsk, al. Grunwaldzka 209, tel/fax: (0-58)305-37- 46, www.ekos.gda.pl e-mail: ekos@ekos.gda.pl na podstawie informacji i konsultacji uzyskanych od Zamawiającego oraz materiałów z własnej bazy danych. Informacje zawarte w niniejszej karcie charakterystyki są zgodne z aktualnym stanem naszej wiedzy i spełniają warunki prawa krajowego oraz Unii Europejskiej. Informacje zawarte w niniejszej karcie charakterystyki nie są gwarancją parametrów technicznych czy przydatności do określonych zastosowań. * * * * *