RADA UNII EUROPEJSKIEJ Bruksela, 30 listopada 2011 r. (01.12) (OR. en) 17541/11 ENFOPOL 415 CULT 111 ENFOCUSTOM 143 UD 337 NOTA DO PUNKTU I/A Od: Sekretariat Generalny Do: Coreper / Rada Nr poprz. dok.: 15236/2/11 REV 2 ENFOPOL 342 CULT 80 ENFOCUSTOM 140 UD 315 Dotyczy: Projekt konkluzji Rady w sprawie zapobiegania przestępstwom przeciwko dobrom kultury i zwalczania tych przestępstw 1. Na swoich posiedzeniach w dniach 24 października i 23 listopada 2011 r. Grupa Robocza ds. Egzekwowania Prawa omawiała propozycję prezydencji dotyczącą zapobiegania przestępstwom przeciwko dobrom kultury i zwalczania tych przestępstw, a także uzgodniła projekt konkluzji Rady na ten temat. 2. Wobec powyższego Coreper jest proszony o zwrócenie się do Rady, by przyjęła projekt konkluzji Rady w sprawie zapobiegania przestępstwom przeciwko dobrom kultury i zwalczania tych przestępstw; projekt ten jest przedstawiony w załączniku. 17541/11 pa/ds/zm 1 DG H 2C PL
ZAŁĄCZNIK Projekt konkluzji Rady w sprawie zapobiegania przestępstwom przeciwko dobrom kultury i zwalczania tych przestępstw RADA UNII EUROPEJSKIEJ, MAJĄC NA UWADZE - Artykuł 167 TFUE, który wyraźnie stwierdza, że Unia będzie się przyczyniać się do rozkwitu kultur państw członkowskich, w poszanowaniu ich różnorodności narodowej i regionalnej, równocześnie podkreślając znaczenie wspólnego dziedzictwa kulturowego; - Tytuł V TFUE dotyczący przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, a zwłaszcza jego art. 87, który odnosi się do współpracy policyjnej obejmującej wszystkie właściwe organy państw członkowskich, w tym policję, służby celne i inne organy ścigania wyspecjalizowane w zapobieganiu przestępstwom, ich wykrywaniu i ściganiu; - Artykuły 34 36 TFUE, które wprost przewidują swobodny przepływ towarów, w tym dóbr kultury, w ramach Unii Europejskiej, ale też umożliwiają ze względów ochrony nakładanie pewnych ograniczeń na przywóz i wywóz narodowych dóbr kultury o wartości artystycznej, historycznej lub archeologicznej; - Program sztokholmski 1, w którym stwierdza się, że zintensyfikowanie działań na poziomie europejskim ma w połączeniu z lepszą koordynacją z działaniami na poziomie regionalnym i krajowym podstawowe znaczenie dla ochrony przed zagrożeniami ponadnarodowymi oraz że zwalczanie przestępczości na poziomie europejskim nie będzie skuteczne bez prowadzenia przez państwa członkowskie współpracy w dziedzinie egzekwowania prawa, bez wymiany wzorcowych rozwiązań i bez starań o niepowielanie działań; 1 Dz.U. C 115 z 4.5.2010, s. 1. 17541/11 pa/ds/zm 2
- Rozporządzenie Rady (WE) nr 116/2009 dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie wywozu dóbr kultury 2, w którym postanawia się, że wywóz takich dóbr będzie podlegał jednolitym kontrolom na zewnętrznych granicach Unii Europejskiej; - Dyrektywę Rady 93/7/EWG z dnia 15 marca 1993 r. 3, w której ustanowiono procedury zwrotu dóbr kultury wyprowadzonych niezgodnie z prawem z terytorium państwa członkowskiego; - Konkluzje Rady z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zapobiegania nielegalnemu obrotowi dobrami kultury i zwalczania tego obrotu 4, w których podkreśla się znaczenie ścisłej współpracy między wyspecjalizowanymi służbami państw członkowskich w celu zwalczania nielegalnego obrotu dobrami kultury; - Konkluzje Rady i przedstawicieli rządów państw członkowskich zebranych w Radzie w sprawie planu prac w dziedzinie kultury na lata 2011 2014 5 ; STWIERDZAJĄC, że Unia Europejska jest ważnym regionem, z którego pochodzą, przez który przechodzą i do którego trafiają dobra kultury; STWIERDZAJĄC, że system standardowego rejestrowania dóbr kultury wdrożony w kilku państwach członkowskich nie jest jednolitym systemem dokumentowania posiadanych zbiorów; STWIERDZAJĄC brak zharmonizowanego podejścia UE do rejestrowania w krajowych bazach danych zaginionych przedmiotów stanowiących dobro kultury; PODKREŚLAJĄC, że szybka wymiana informacji i wzorcowych rozwiązań pomiędzy państwami członkowskimi poprawiłaby skuteczność walki z przestępstwami przeciwko dobrom kultury; 2 3 4 5 Dz.U. L 39 z 10.2.2009, s. 1. Dz.U. L 74 z 27.3.1993, s. 74, zmieniona dyrektywą 96/100/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 lutego 1997 r. (Dz.U. L 60 z 1.3.1997, s. 59) oraz dyrektywą 2001/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 czerwca 2001 r. (Dz.U. L 187 z 10.7.2001, s. 43). 14224/2/08 REV 2 CRIMORG 166 ENFOPOL 191. Dz.U. C 325 z 2.12.2010, s. 1. 17541/11 pa/ds/zm 3
PODKREŚLAJĄC znaczenie wspierania działań Interpolu na rzecz poprawy bazy danych rejestrującej zaginione dobra kultury; PODKREŚLAJĄC znaczenie Konwencji UNESCO dotyczącej środków zmierzających do zakazu i zapobiegania nielegalnemu przywozowi, wywozowi i przenoszeniu własności dóbr kultury, podpisanej w dniu 17 listopada 1970 r., oraz Konwencji Międzynarodowego Instytutu Unifikacji Prawa Prywatnego (UNIDROIT) o skradzionych lub nielegalnie wywiezionych dobrach kultury, podpisanej w dniu 24 czerwca 1995 r., które są ważnymi instrumentami wzmacniania ochrony światowego dziedzictwa kulturowego; STWIERDZA, że należy podjąć działania, które zwiększą skuteczność zapobiegania przestępstwom przeciwko dobrom kultury i zwalczania tych przestępstw, a zatem: ZALECA państwom członkowskim, by: - rozważyły ratyfikowanie konwencji UNESCO z 1970 roku i konwencji UNIDROIT z 1995 roku; - ściślej współpracowały z UNESCO w kwestii zapobiegania przestępstwom przeciwko dobrom kultury poprzez podejmowanie wspólnych działań (wzięły pod uwagę wspólne programy szkoleniowe, wymianę dobrych rozwiązań, istniejące ramy prawne oraz udział w kampaniach informacyjnych i uświadamiających); - rozważyły konieczność wprowadzenia do swojego ustawodawstwa krajowego szczegółowych przepisów odnośnie do przestępstw przeciwko dobrom kultury; - zacieśniły współpracę z Interpolem w kwestii opracowywania i wdrażania systemu pilnego powiadamiania o kluczowych zdarzeniach związanych z przestępstwami przeciwko dobrom kultury; - usprawniły koordynację pomiędzy organami ścigania a organami kultury i podmiotami prywatnymi (np. sklepy z antykami, domy aukcyjne, aukcje w sieci) z myślą o ułatwianiu wymiany informacji, zgodnie ze stosownym ustawodawstwem, i wymiany wzorcowych rozwiązań na szczeblu krajowym i międzynarodowym i by w tym celu wyznaczyły punkty kontaktowe do celów zapobiegania przestępstwom przeciwko dobrom kultury i zwalczania tych przestępstw; 17541/11 pa/ds/zm 4
- rozważyły możliwość stworzenia rejestrów transakcji, które miałyby być prowadzone przez handlarzy dziełami sztuki, tak aby zwiększyć możliwość śledzenia ważnych dóbr kultury i zapobiegać nielegalnemu handlowi; - wprowadziły jeśli to możliwe jednolite i przejrzyste standardy identyfikowania dóbr kultury, takie jak przedstawiony w załączniku standard Object ID, oraz podjęły dalsze działania na rzecz standaryzacji i upraszczania procedur rejestrowania zaginionych dóbr kultury w bazach danych państw członkowskich i na rzecz dostosowania tych baz do bazy danych Interpolu o skradzionych dziełach sztuki (Stolen Works of Art); - rozważyły wprowadzenie szczególnych rozwiązań w zakresie współpracy z państwami trzecimi co do ochrony dziedzictwa kulturowego i zwalczania nielegalnego międzynarodowego handlu, zwłaszcza na wypadek konfliktów i katastrof naturalnych, oraz co do procedur zwracania skradzionych dóbr; - przygotowały we współpracy z Interpolem podręcznik służący skuteczniejszemu zwalczaniu przestępstw przeciwko dobrom kultury. Taki podręcznik powinien objąć następujący obszar tematyczny: zarys instrumentów prawnych dotyczących dóbr kultury, baza danych o punktach kontaktowych oraz charakter i zakres działania krajowych organów ścigania biorących udział w zapobieganiu przestępstwom przeciwko dobrom kultury i zwalczaniu tych przestępstw w państwach członkowskich; ZALECA Komisji Europejskiej, by: - wspierała państwa członkowskie w skutecznej ochronie dóbr kultury z myślą o zapobieganiu nielegalnemu handlowi i zwalczaniu go oraz promowaniu, w stosownym przypadku, środków uzupełniających; - zaangażowała odpowiednie zainteresowane strony, tworząc grupę ekspercką w ramach planu prac w dziedzinie kultury na lata 2011 2014, która to grupa ma się zająć przygotowaniem niezbędnika służącego zwalczaniu nielegalnego handlu dobrami kultury i zwalczaniu kradzieży tych dóbr; - rozważyła udzielenie wsparcia finansowego na rzecz innowacyjnych projektów promujących zapobieganie nielegalnemu handlowi dobrami kultury i zwalczanie tego handlu; ZALECA Europolowi, by: - wykorzystywał istniejące środki, by praktycznie wspierać radzenie sobie z przestępstwami przeciwko dobrom kultury, np. korzystał z platformy Europolu przeznaczonej dla ekspertów (EPE); 17541/11 pa/ds/zm 5
ZALECA Cepolowi, by: - nadal organizował okresowe szkolenia dla funkcjonariuszy organów ścigania dotyczące zwalczania przestępstw przeciwko dobrom kultury, w tym współpracy ze stosownymi partnerami, np. UNESCO i Europejską Siecią Szkolenia Kadr Wymiaru Sprawiedliwości, i by brał pod uwagę tę tematykę w programach wymiany. 17541/11 pa/ds/zm 6
ZAŁĄCZNIK DO ZAŁĄCZNIKA LISTA KONTROLNA OBJECT ID ZRÓB FOTOGRAFIE Fotografie mają szczególne znaczenie przy identyfikowaniu i odzyskiwaniu skradzionych obiektów. Wykonaj kilka ogólnych zdjęć danego obiektu, a oprócz tego zbliżenia inskrypcji, znaczników oraz wszelkich elementów uszkodzonych lub naprawionych. Jeśli to możliwe, na zdjęciu umieść podziałkę centymetrową lub przedmiot o znanych rozmiarach. ODPOWIEDZ NA PYTANIA Rodzaj obiektu Jakiego rodzaju jest to obiekt (np. obraz, rzeźba, zegar, maska)? Materiały i techniki Z jakich materiałów wykonano dany obiekt (np. mosiądz, drewno, farba olejna na płótnie)? Jak wykonano dany obiekt (np. wyrzeźbiono, odlano, wytrawiono)? Rozmiar Jaki rozmiar / wagę ma dany obiekt? Podaj użytą jednostkę miary (np. cm, cale) i wymiar, do którego ma zastosowanie (np. wysokość, szerokość, głębokość). Inskrypcje i znaczniki Czy obiekt został opatrzony znacznikami, numerami lub inskrypcjami (np. sygnatura, dedykacja, tytuł, znaki wytwórcy, oznaczenie próby, oznaczenia własności)? Cechy charakterystyczne Czy obiekt posiada jakieś cechy charakterystyczne (np. uszkodzenia, ślady napraw, wady powstałe przy wytwarzaniu), które pomogą go zidentyfikować? Tytuł Czy obiekt jest znany pod określonym tytułem (np. Krzyk)? Temat Co przedstawia dany obiekt (np. krajobraz, bitwa, kobieta trzymająca dziecko)? Data lub okres Kiedy powstał dany obiekt (np. 1893 r., początek XVII w., późna epoka brązu)? Autorstwo Czy wiadomo przez kogo obiekt został wykonany? Może to być nazwisko znanej osoby (np. Thomas Tompion), firmy (np. Tiffany) czy grupy kulturalnej (np. Hopi). KRÓTKO OPISZ OBIEKT Opis może zawierać również wszelkie dodatkowe informacje pozwalające zidentyfikować obiekt (np. kolor i kształt obiektu, miejsce wykonania). PRZECHOWUJ DOKUMENTACJĘ W BEZPIECZNYM MIEJSCU Sporządzoną dokumentację przechowuj w bezpiecznym miejscu. 17541/11 pa/ds/zm 7 ZAŁĄCZNIK DO ZAŁĄCZNIKA DG H 2C PL