Załącznik Nr 1 do uchwały Nr XII/101/2012 Rady Powiatu w Hrubieszowie z dnia 29 marca 2012 r. INFORMACJA KOMENDANTA POWIATOWEGO PAŃSTWOWEJ STRAŻY POŻARNEJ W HRUBIESZOWIE O STANIE BEZPIECZEŃSTWA POWIATU HRUBIESZOWSKIEGO W ZAKRESIE OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ w 2011 roku Hrubieszów, luty 2012 Strona 1 z 20
1. Ogólna charakterystyka terenu działania Powiat hrubieszowski jest najdalej wysuniętym na wschód regionem Polski. Położony jest w południowo- wschodniej części województwa lubelskiego. Ogółem na terenie powiatu zlokalizowanych jest 8 jednostek administracyjnych w tym: 1 miasto i 7 gmin. Powierzchnia powiatu wynosi 1269,45 km 2, a liczba ludności to 69 525 mieszkańców, z czego tylko gminy Hrubieszów i Werbkowice zamieszkuje ponad 10 tyś. Mieszkańców oraz miasto Hrubieszów blisko 19 tyś. Powierzchnia i ludność w rozbiciu na gminy Lp. Miasto/Gmina Powierzchnia [km 2 ] Ludność [osób] 1. Hrubieszów (miasto) 32,79 18 936 2. Dołhobyczów 214,19 6 198 3. Horodło 130,27 5 710 4. Hrubieszów 259,20 10 896 5. Mircze 233,82 7 771 6. Trzeszczany 90,17 4 680 7. Uchanie 120,75 5 022 8. Werbkowice 188,26 10 312 Cały powiat ogółem 1 269,45 69 525 Procentowy udział gmin w powierzchni powiatu 14,8% 2,6% 16,9% 9,5% 10,3% 7,1% 18,4% 20,4% Hrubieszów (miasto) 2,6% Dołhobyczów 16,9% Horodło 10,3% Hrubieszów 20,4% Mircze 18,4% Trzeszczany 7,1% Uchanie 9,5% Werbkowice 14,8% Procentowy stan zaludnienia poszczególnych gmin powiatu Strona 2 z 20
7,2% 14,8% 27,2% 6,7% 8,9% 11,2% 15,7% 8,2% Hrubieszów (miasto) 27,2 % Dołhobyczów 8,9 % Horodło 8,2 % Hrubieszów 15,7 % Mircze 11,2 % Trzeszczany 6,7 % Uchanie 7,2 % Werbkowice 14,8 % Powiat hrubieszowski ma charakter typowo rolniczy, o czym decydują korzystne warunki glebowe i klimatyczne. Znacząca ilość zabudowy zwartej do 30%, występuje na terenie wszystkich gmin w powiecie, jedynie w mieście Hrubieszów, przeważa zabudowa zwarta. W większości gmin występuje znaczący udział budynków o konstrukcji palnej sięgający do 30%, natomiast w gminie Uchanie należy odnotować występowanie konstrukcji palnych i niepalnych w porównywalnych ilościach. Występuje również przewaga budynków niskich, tylko pojedyncze przypadki budynków średniowysokich zlokalizowanych przede wszystkim na obszarze miasta. W czterech gminach tj. Uchanie, Trzeszczany, Dołhobyczów i Mircze odnotowujemy głównie obiekty zaliczone do kategorii zagrożenia ludzi ZL IV oraz niewielka liczba obiektów zaliczonych do ZL III, są to budynki o małej kubaturze, głównie szkoły i budynki administracyjne. Na terenie trzech gmin: Hrubieszów, Werbkowice i Horodło, występują głównie obiekty zaliczone do ZL IV, ale występują również obiekty zaliczone ZL III. Na terenie miasta występuje duża liczba obiektów zaliczonych do ZL III oraz znaczna liczba obiektów ZL I, ZL II oraz ZL V. ZL I - przeznaczone do jednoczesnego przebywania ponad 50 osób niebędących ich stałymi użytkownikami, a nieprzeznaczone przede wszystkim do użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się, ZL II - przeznaczone przede wszystkim do użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się, takie jak szpitale, żłobki, przedszkola, domy dla osób starszych, ZL III - użyteczności publicznej, niezakwalifikowane do ZL I i ZL II, ZL IV - mieszkalne, ZL V - zamieszkania zbiorowego, niezakwalifikowane do ZL I i ZL II. Na terenie wszystkich gmin występują pojedyncze zakłady przemysłowe, jedynie na terenie miasta występuje znaczna liczba takich zakładów, z czego tylko jeden stwarzający ryzyko wystąpienia poważnej awarii przemysłowej tj. - Orlen Płock Sp. z o.o. Rozlewnia Gazu Płynnego. Na terenie miasta występuje gazociąg średniego ciśnienia o średnicy od 90 do 225 mm i długości 12,6 km, który krzyżuje się z rzeką Huczwą. Przez teren dwóch gmin Horodło i Hrubieszów przebiega gazociąg wysokiego ciśnienia o średnicy 300 mm i długości 15,1 km. Drogi biegnące przez teren czterech gmin: Uchanie, Trzeszczany, Dołhobyczów i Mircze są wyłącznie drogami lokalnymi, natomiast drogi biegnące przez gminy Hrubieszów, Strona 3 z 20
Werbkowice i Horodło, a także miasto, są to drogi krajowe o średnim natężeniu ruchu, po których odbywa się transport z niewielkimi ilościami materiałów niebezpiecznych Przez teren gmin Hrubieszów i Werbkowice oraz miasto przebiega linia kolejowa LHS szerokotorowa, po której odbywa się również transport materiałów niebezpiecznych, między innymi skroplone gazy palne takie jak propan i propan - butan. Na terenie powiatu zlokalizowane są dwa przejścia graniczne tj. drogowe w miejscowości Zosin, przez które odprawiane są samochody osobowe o tonażu do 3,5 t w ruchu międzynarodowym i kolejowe w Hrubieszowie po linii szerokotorowej, gdzie odbywa się wyłącznie ruch towarowy. Przez miasta i teren trzech gmin takich jak: Hrubieszów, Werbkowice Trzeszczany przepływają niewielkie cieki wodne z największym jakim jest rzeka Huczwa. Przez gminy: Dołhobyczów, Mircze, Hrubieszów i Horodło przepływa graniczna rzeka Bug, od której może występować zagrożenie powodziowe oraz możliwość lokalnych zalań i podtopień, a także zagrożenie utonięciami. Tereny zalewowe występują w dolinach rzek, są to głównie łąki i pola uprawne zalewane 1-3 razy w roku. Powierzchnia terenów zalewowych wynosi ogółem 33,23 km², Na terenie powiatu lasy stanowią 16,7% ogólnej powierzchni powiatu, są to lasy zaliczone do III kategorii zagrożenia pożarowego. Na terenie gminy Dołhobyczów, Horodło i Hrubieszów znajdują się kompleksy leśne o powierzchni ponad 1000 ha każdy. Na terenie powiatu nie występują lotniska lub tereny operacyjne lotnisk (promień 9,3 km). Na terenie nowopowstałej Placówki Straży Granicznej w Hrubieszowie występuje jedynie lądowisko dla śmigłowca. 2. Charakterystyka zagrożeń oraz działalność ratownicza Całkowite bezpieczeństwo można sobie zapewnić dopiero wówczas, gdy zagrożenia w ogóle nie występują. Taka sytuacja jednak w rzeczywistości nie ma miejsca. Zagrożenia są nieodłącznym elementem ludzkiej egzystencji. Zmienia się tylko ich rodzaj, natężenie, przyczyny powstawania oraz skutki, jakie wywołują. Mówiąc ogólnie o zagrożeniach jakie mogą wystąpić w każdym miejscu (także na terenie powiatu hrubieszowskiego), możemy je podzielić na: zagrożenia naturalne (związane z działalnością sił natury), zagrożenia cywilizacyjne (związane z działalnością człowieka). Głównymi zagrożeniami powiatu hrubieszowskiego są między innymi: Zagrożenia pożarowe, Zagrożenia chemiczne i ekologiczne, Zagrożenia budowlane, Zagrożenia w komunikacji drogowej i kolejowej, Zagrożenia epidemiologiczne, Zagrożenia terrorystyczne, Zagrożenia w trakcie imprez masowych, Zagrożenia radiologiczne, Zagrożenia wodne. Okres sprawozdawczy obejmujący rok 2011, w porównaniu do roku 2010 charakteryzuje tendencja spadkowa. W omawianym okresie sprawozdawczym jednostki straży pożarnych działające na obszarze Komendy Powiatowej PSP przeprowadziły 720 działań ratowniczych, w związku z 169 pożarami, 543 miejscowymi zagrożeniami i 8 alarmami fałszywymi. Strona 4 z 20
Statystyka zdarzeń porównanie lat 2010 i 2011 Lp. Pozycja Rok 2010 Rok 2011 + / - 1. Ogółem interwencje 881 720-161 2. Pożary 140 169 + 29 małe 118 134 + 16 średnie 20 34 + 14 duże 1 1 0 bardzo duże 1 0-1 3. Miejscowe zagrożenia 730 543-187 małe 723 538-185 lokalne 7 5-2 średnie 0 0 0 duże 0 0 0 gigantyczne 0 0 0 4. Alarmy fałszywe 11 8-3 złośliwe 2 0-2 w dobrej wierze 9 8-1 z inst. wykr. 0 0 0 1000 Statystyka zdarzeń - porównanie lat 2010 i 2011 900 881 800 700 2010 2011 730 720 600 543 500 400 300 200 140 169 100 11 8 0 pożary miejscowe zagrożenia alarmy fałszywe Razem 2010 140 730 11 881 2011 169 543 8 720 Analizując powyższe porównanie w roku 2010 zauważamy znaczny spadek ogólnej liczby zdarzeń. Na dzień 31 grudnia 2011 roku ogólna liczba zdarzeń jest mniejsza w porównaniu z rokiem ubiegłym o 161. Dotyczy to głównie miejscowych zagrożeń, których liczba jest mniejsza o 187. Jedynie liczba pożarów jest większa (wzrost o 29). Liczba zdarzeń w powiecie w 2011 roku rozbiciu na gminy w porównaniu z rokiem 2010 Strona 5 z 20
Lp. Powiat / gmina Pożary Miejscowe Alarmy Zagrożenia fałszywe Razem 1. Dołhobyczów 11 (-2) 25 (-25) 0 36 (-27) 2. Horodło 13 (+1) 37 (-9) 0 (-1) 50 (-9) 3. m. Hrubieszów 45 (-1) 153 (-21) 6 (-1) 204 (-23) 4. Hrubieszów 21 (-2) 145 (+1) 1 167 (-1) 5. Mircze 28 (+16) 80 (-31) 0 (-2) 108 (-17) 6. Trzeszczany 9 (+7) 29 (-9) 1 (+1) 39 (-1) 7. Uchanie 9 (-4) 22 (-22) 0 31 (-26) 8. Werbkowice 33 (+14) 52 (-71) 0 85 (-57) KP PSP Hrubieszów 169 (+29) 543 (-187) 8 (-3) 720 (-161) Liczba zdarzeń w roku 2011 w rozbiciu na gminy 11,8% 5,4% 4,3% 28,3% 15,0% 6,9% 5,0% 23,2% Hrubieszów (miasto) 28,3 % Dołhobyczów 5,0 % Horodło 6,9 % Hrubieszów 23,2 % Mircze 15 % Trzeszczany 5,4 % Uchanie 4,3 % Werbkowice 11,8 % Szacunkowe straty z tytułu powstałych zdarzeń, w których w roku interweniowały zastępy straży pożarnych wyniosły 1709,3 tyś. zł. Wartość uratowanego mienia wyszacowano na łączną kwotę 6690 tyś. zł. Zestawienie szacunkowych wartości strat i uratowanego mienia w porównaniu z rokiem 2010. Rok Straty w mieniu Szacunkowa wartość (w tyś. zł.) Uratowane mienie 2010 1534,7 9561 2011 1709,3 6690 + / - + 174,6-2871 W prowadzonych działaniach ratowniczych uczestniczyło ogółem 910 pojazdów pożarniczych z czego 362 to samochody Ochotniczych Straży Pożarnych powiatu hrubieszowskiego. Nato- Strona 6 z 20
miast jeśli chodzi o ludzi to w działaniach tych uczestniczyło ogółem 3343 strażaków, z czego 1727 to strażacy - ratownicy Ochotniczych Straży Pożarnych. Udział strażaków i pojazdów pożarniczych w działaniach ratowniczych w 2011 roku. Lp. Powiat/Gmina Ogółem Ogólem JRG OSP w KSRG OSP inne pojazdy osoby pojazdy osoby pojazdy osoby pojazdy osoby Pożary 1. Małe 134 219 912 130 420 54 288 35 204 2. Średnie 34 83 401 32 92 25 139 26 170 3. Duże 1 14 38 8 16 6 22 0 0 4. Bardzo duże 0 0 0 0 0 0 0 0 0 KP PSP Hrubieszów 169 316 1351 170 528 85 449 61 374 Miejscowe zagrożenia 1. Małe 538 585 1963 370 1065 94 400 121 498 2. Lokalne 5 9 29 8 23 1 6 0 0 3. Średnie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4. Duże 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5. Gigantyczne 0 0 0 0 0 0 0 0 0 KP PSP Hrubieszów 543 594 1992 378 1088 95 406 121 498 Jak wykazuje analiza statystyk działań ratowniczych w 2011 roku: w ogólnej liczbie interwencji, działania ratownicze podczas pożarów stanowiły około 23,5%, a działania prowadzone w związku z likwidacją pozostałych zagrożeń około 75,5% ogółu zdarzeń, strażacy Ochotniczych Straży Pożarnych uczestniczyli w ok. 69 % wszystkich podjętych działań ratowniczych, natomiast w ok. 48% zdarzeń działali strażacy z Państwowej Straży Pożarnej. różnorodność zdarzeń wymagających interwencji ratowniczych realizowanych przez zastępy straży pożarnych wymaga systematycznego doskonalenia w zakresie przygotowania do działań w szczególności z zakresu ratownictwa specjalistycznego: drogowego, medycznego, chemicznego i ekologicznego. Strona 7 z 20
3. Czynności kontrolno rozpoznawcze i współpraca z innymi podmiota - mi Strażacy Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Hrubieszowie 2011 roku dokonali ogółem 84 kontroli, w tym: w obiektach użyteczności publicznej - 62 kontroli, w obiektach zamieszkania zbiorowego - 3 kontrole, w obiektach mieszkalnych wielorodzinnych - 3 kontrole, w obiektach produkcyjno-magazynowych - 9 kontroli, w gospodarstwach rolnych - 5 kontroli, w lasach - 2 kontrole. Czynności kontrolno rozpoznawcze w latach 2010 i 2011 90 80 70 2010 2011 60 50 40 30 20 10 0 ilośc kontroli ogółem obiekty użyteczności publicznej obiekty zamieszkania zbiorowego obiekty mieszkalne wielorodzinne obiekty produkcyjne i magazynowe gospodarstwa rolne 2010 85 38 4 3 17 21 2 2011 84 62 3 3 9 5 2 lasy Strona 8 z 20
Wydano 36 decyzji administracyjnych, w których stwierdzono ogółem 87 nieprawidłowości, w tym 16 związanych z zagrożeniem życia ludzi w budynku. Decyzje i nieprawidłowości w latach 2010 i 2011 120 2010 2011 100 80 60 40 20 0 decyzje nieprawidłowości 2010 39 105 2011 36 87 Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły między innymi: instalacji użytkowych 27 usterek (brak badań instalacji elektrycznych), odgromowych i kominowych), instrukcji bezpieczeństwa pożarowego 12 usterek (brak instrukcji lub aktualizacji), zagrożenia życia ludzi 16 usterek, podręcznego sprzętu gaśniczego 5 usterek (brak gaśnic lub nieterminowe przeglądy), urządzeń przeciwpożarowych 3 usterki (brak okresowych przeglądów), inne usterki np. oznakowanie drzwi przeciwpożarowych, wyłączników przeciwpożarowych, brak oznakowani dróg ewakuacyjnych oraz praktycznego sprawdzenia ewakuacji 24 usterki. Ponadto w ramach czynności kontrolno rozpoznawczych wydano 22 opinie oraz zajęto 17 stanowisk po odbiorach końcowych obiektów. W 2011 roku nie stosowano postępowania mandatowego. Strona 9 z 20
Kontrole podstawowe, opinie i odbiory w latach 2010 i 2011 90 2010 2011 80 85 84 70 60 58 50 45 40 30 20 10 8 22 19 17 0 Kontrole podstawowe Opinie Odbiory Kontrole ogółem 2010 58 8 19 85 2011 45 22 17 84 W ramach współpracy z innymi służbami przeprowadzono wspólnie: 7 kontroli z funkcjonariuszami Policji, 7 kontroli z pracownikami Służbą Ochrony Zabytków, 7 kontroli z funkcjonariuszami Straży Granicznej. W związku z akcją Bezpieczne Wakacje i Bezpieczne Ferie prowadzono zajęcia edukacyjne w 4 obiektach realizujących wypoczynek, w których uczestniczyło łącznie 245 uczniów. W ramach współpracy z Zarządami Oddziałów Gminnych i Oddziału Powiatowego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP współorganizowano eliminacje Ogólnopolskiego Turnieju Wiedzy Pożarniczej Młodzież Zapobiega Pożarom na szczeblu gminy i powiatu. Wzorem lat ubiegłych w 2011 roku funkcjonariusze Wydziału Operacyjno Rozpoznawczego KP PSP w Hrubieszowie uczestniczyli w pracach Powiatowej komisji Konkursowej, której celem było wyłonienie prac finałowych na szczeblu powiatu w XIII edycji Ogólnopolskiego Konkursu Plastycznego pod hasłem Powódź, pożar, dniem czy nocą straż przychodzi Ci z pomocą 4. Szkolenia i inne formy przygotowania do działań ratowniczych W roku 2011 ogółem podczas 4 kursów przeszkolono i przeegzaminowano 130 strażaków OSP. Były to kursy według Systemu szkolenia członków Ochotniczych Straży Pożarnych biorących bezpośredni udział w działaniach ratowniczych z 11 maja 2006 roku zatwierdzonego przez Komendę Główną Państwowej Straży Pożarnej. Strona 10 z 20
28.03 28.04.2011 Szkolenie podstawowe strażaków ratowników OSP część II (egzamin 06.05.2011 r. zdało 73 strażaków), 12 14.09.2011 r. Szkolenie kierowców konserwatorów sprzętu ratowniczego OSP (egzamin 30.09.2011 r. zdało 23 strażaków), 19 20.09.2011 r. Szkolenie z zakresu ratownictwa technicznego dla strażaków ratowników OSP (egzamin 30.09.2011 r. zdało 17 strażaków), 26 27.09.2011 r. Szkolenie strażaków ratowników OSP z zakresu działań przeciwpowodziowych oraz ratownictwa na wodach (egzamin 30.09.2011 r. zdało 17 strażaków). Z jednostek OSP powiatu hrubieszowskiego 162 strażaków posiada kurs z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy medycznej, z czego w 2012 roku dla 79 strażaków istnieje konieczność zdania egzaminu recertyfikacyjnego z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy medycznej, ponieważ termin ważności kursu upływa w danym roku lub upłynął wcześniej. Zestawienie wyszkolenia strażaków OSP powiatu hrubieszowskiego, stan na dzień 31.12.2011 r. Lp. Nazwa szkolenia Stan wyszkolenia KSRG Inne Razem 1. Szkolenie strażaków ratowników OSP część I 59 205 264 2. Szkolenie strażaków ratowników OSP część II 31 96 127 3. Szkolenie strażaków ratowników OSP kurs jednolity 54 80 134 4. Szkolenie z zakresu ratownictwa technicznego dla strażaków ratowników OSP 21 38 59 5. Szkolenie kierowców konserwatorów sprzętu ratowniczego OSP 28 70 98 6. Szkolenie strażaków ratowników OSP z zakresu działań przeciwpowodziowych oraz ratownictwa na wodach 21 38 59 7. Kurs specjalistyczny kwalifikowanej pierwszej pomocy 0 0 0 8. Egzamin sprawdzający nadający uprawnienia do prowadzenia medycznych działań ratowniczych, co trzy lata, po ukończeniu kursu (recertyfikacja) 104 91 195 9. Szkolenie specjalistyczne wg programu kursu pierwszej pomocy dla ratowników KSRG (Wytyczne KG) 0 0 0 10. Kurs specjalistyczny obsługi drabin 0 0 0 11. Kurs specjalistyczny obsługi i eksploatacji podnośników 6 3 9 12. Kurs specjalistyczny w zakresie ratownictwa chemicznego i ekologicznego 0 0 0 13. Kurs specjalistyczny ratownictwa wysokościowego wstępny 0 0 0 14. Kurs specjalistyczny ratownictwa wysokościowego podstawowy 0 0 0 15. Kurs specjalistyczny ratownictwa wysokościowego śmigłowcowy cz. I 0 0 0 16. Kurs specjalistyczny ratownictwa wysokościowego śmigłowcowy cz. II 0 0 0 17. Kurs specjalistyczny z zakresu obsługi elektronicznych urządzeń do lokalizacji osób zasypanych 0 0 0 18. Kurs specjalistyczny kierowania ruchem drogowym 8 5 13 19. Szkolenie dowódców OSP 24 40 64 20. Szkolenie naczelników OSP 18 44 62 21. Szkolenie komendantów gminnych Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP 12 33 45 RAZEM 353 388 743 Strona 11 z 20
Egzamin potwierdzający uprawnienia z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy przedlekarskiej (recertyfikacja) w roku 2011 zdało 11 strażaków PSP. Natomiast ze strażaków OSP w roku 2011 nikt nie przystępował do recertyfikacji. W roku 2011 odbyły się kursy specjalistyczne dla funkcjonariuszy PSP: Szkolenie z zakresu współpracy ze śmigłowcami Lotniczego Pogotowia Ratunkowego (szkolenie to rozpoczęło się w 2010 r., a zakończyło w 2011 r. na chwilę obecną wszyscy strażacy KP PSP w Hrubieszowie posiadają ww. kurs) Szkolenie specjalistyczne z zakresu ratownictwa chemicznego i ekologicznego (marzec kwiecień 2011 r. 1 strażak), Kurs specjalistyczny stermotorzystów (marzec 2011 r., egzamin 09.07.2011 r. 2 strażaków), Kurs specjalistyczny napełniania zbiorników ciśnieniowych (kwiecień 2011 r., egzamin 06.05.2011 r. 2 strażaków), Kurs specjalistyczny obsługi i eksploatacji podnośników (październik listopad 2011 r., egzamin 02.12.2011 r. 2 strażaków). Ponadto w ramach doskonalenia zawodowego w 2011 roku funkcjonariusze pełniący służbę na Powiatowym Stanowisku Kierowania zostali przeszkoleni na następujących tematów: lokalizacja abonenta, Lotnicze Pogotowie Ratunkowe, obszary chronione, procedury dysponowania. Zestawienie wyszkolenia strażaków PSP powiatu hrubieszowskiego, stan na dzień 31.12.2011 r. Lp. Nazwa szkolenia/kursu Wyszkolenie 1. Szkolenie podstawowe strażaka jednostki ochrony przeciwpożarowej 5 2. Szkolenie uzupełniające strażaka jednostki ochrony przeciwpożarowej 18 3. Kurs wstępny z zakresu ratownictwa wysokościowego realizowanego przez PSP 0 4. Kurs podstawowy z zakresu ratownictwa wysokościowego realizowanego przez PSP 0 5. Kurs śmigłowcowy z zakresu ratownictwa wysokościowego realizowanego przez PSP cz. I 0 6. Kurs śmigłowcowy z zakresu ratownictwa wysokościowego realizowanego przez PSP cz. II 0 7. Szkolenie specjalistyczne w zakresie ratownictwa chemicznego i ekologicznego dla podoficerów PSP 2 8. Szkolenie specjalistyczne kierowców - operatorów samochodów z drabina mechaniczną 0 9. Kurs specjalistyczny obsługi i eksploatacji dźwigów 1 10. Kurs specjalistyczny obsługi i eksploatacji podnośników 13 11. Szkolenie specjalistyczne wg programu kursu pierwszej pomocy dla ratowników KSRG (Wytyczne KG) 0 12. Szkolenie z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy 49 13. Kurs specjalistyczny napełniania zbiorników ciśnieniowych 8 14. Kurs specjalistyczny obsługi i eksploatacji urządzeń elektrycznych o nap. pow. 1kV i mocy znamionowej pow. 20 kw 7 15. Kurs specjalistyczny sterników motorowodnych 8 16. Kurs specjalistyczny stermotorzystów 2 17. Szkolenie w zakresie kierowania ruchem drogowym podczas wykonywania czynności związanych z prowadzeniem akcji ratowniczych 32 18. Kurs specjalistyczny z zakresu obsługi urządzeń elektronicznych do lokalizacji osób zasypanych 0 19. Kurs specjalistyczny dla młodszych nurków MSWiA wykonujących prace podwodne w zakresie ratownictwa 2 20. Kurs specjalistyczny dla nurków MSWiA wykonujących prace podwodne w zakresie ratownictwa 0 21. Kurs specjalistyczny dla nurków MSWiA kierujących pracami podwodnymi w zakresie ratownictwa 0 22. Szkolnie w zakresie pracy w ubraniach gazoszczelnych i chemoodpornych dla funkcjonariuszy Policji pododdziałów antyterrorystycznych i prewencji 0 23. Szkolenie specjalistyczne dla aspirantów PSP w zakresie wykonywania czynności kontrolno - rozpoznawczych oraz analiz zagrożeń 1 Strona 12 z 20
24. Szkolenie przewodników psów ratowniczych 0 25. Szkolenie z zakresu ratownictwo na rzekach górskich i wodach szybkopłynących 0 26. Szkolenie operatorów pił mechanicznych do ścinki drzew 7 27. Szkolenie z zakresu GPS i podstaw topografii 0 28. Szkolenie dyspozytorów i operatorów 112 0 29. Studia podyplomowe dla strażaków ubiegających się o zajmowanie stanowisk oficerskich związanych z kierowaniem działaniami ratowniczymi 1 30. Studia podyplomowe dla strażaków ubiegających się o pierwszy stopień oficerski 1 Do innych zrealizowanych form doskonalenia przygotowania ochotniczych straży pożarnych do działań ratowniczych należą: a) Zawody Sportowo Pożarnicze dla męskim i kobiecych drużyn pożarniczych, a także dla młodzieżowych drużyn pożarniczych. W roku 2011 zorganizowano i przeprowadzano corocznie zawody na szczeblu gminnym, natomiast w dniu 26.06.2011 r. w Turkowicach, gmina Werbkowice zorganizowano Zawody Powiatowe dla jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych, które zwyciężyły w poszczególnych gminach oraz dla drużyny, która wygrała zawody powiatowe w roku 2010. Na uwagę zasługuje fakt, iż drużyna z jednostki OSP Stara Wieś, która wygrała zawody powiatowe w 2011 roku, zwyciężyła również w zawodach powiatowych i wojewódzkich w 2010 roku i reprezentowała województwo lubelskie na zawodach krajowych w 2011 roku. Jednostka OSP Stara Wieś w klasyfikacji generalnej zajęła w tych zawodach 8 miejsce z wynikiem 91,45 (ćwiczenie bojowe 34,92 8 miejsce, sztafeta pożarnicza 56,53 16 miejsce) b) Inspekcje Gotowości Operacyjnej. W roku 2011 przeprowadzono 3 inspekcje Jednostki Ratowniczo Gaśniczej i Powiatowego Stanowiska Kierowania (po jednej inspekcji na każdej zmianie służbowej), 8 inspekcji Ochotniczych Straży Pożarnych włączonych do Krajowego Systemu Ratowniczo Gaśniczego oraz 25 inspekcji OSP spoza KSRG. Wyniki inspekcji dotyczące jednostek OSP przedstawiono na piśmie Wójtom Gmin z prośbą o dążenie do ich wyeliminowania. W pierwszej kolejności w jednostkach OSP włączonych do KSRG ze środków finansowych z budżetu państwa na zapewnienie gotowości bojowej jednostek OSP włączonych do KSRG. 5. Zabezpieczenie operacyjne powiatu hrubieszowskiego Z uwagi na różnorakie zagrożenia występujące w powiecie hrubieszowskim, istotne jest zapewnienie odpowiedniej ilości sił i środków do zwalczania tych zagrożeń i likwidacji ich skutków. Aby zapewnić bezpieczeństwo obywateli naszego powiatu należy zadbać o stałą gotowość wszystkich służb i odpowiednio je wyposażyć w niezbędne środki do prowadzenia działań szeroko rozumianych, jako ratownicze. Podstawową służbą, która ma zapewnić ochronę ludzi przed skutkami pożarów i miejscowych zagrożeń jest Państwowa Straż Pożarna, jest to jej obowiązkiem prawnym i to ona odpowiada za funkcjonowanie Krajowego Systemu Ratowniczo - Gaśniczego. Do zadań Straży Pożarnych należy między innymi: walka z pożarami i innymi miejscowymi zagrożeniami, a także klęskami żywiołowymi. Straż Pożarna oprócz gaszenia pożarów wykonuje również zadania między innymi z ratownictwa drogowego, technicznego, infrastruktury budowlanej, chemiczno - ekologicznego, wodnego czy też medycznego. Działania Strona 13 z 20
w zakresie realizacji działań ratowniczo - gaśniczych w powiecie hrubieszowskim wykonują następujące podmioty: Jednostka Ratowniczo - Gaśnicza przy Komendzie Powiatowej PSP w Hrubieszowie, 8 jednostek OSP z Krajowego Systemu Ratowniczo - Gaśniczego, 42 jednostek typu S (posiadające na swoim wyposażeniu, co najmniej jeden samochód pożarniczy), 24 jednostki typu M. (posiadające na swoim wyposażeniu jedynie motopompę), OSP Brodzica specjalizująca się w ratownictwie medycznym. Jednostka Ratowniczo - Gaśnicza w Hrubieszowie wyposażona jest w 11 samochodów (5 lekkich, 3 średnie i 3 ciężkie). Gaśniczych samochodów jest 5, natomiast specjalnych 6. Wykaz pojazdów w JRG przedstawia tabela poniżej. Wykaz pojazdów pożarniczych Komendy powiatowej PSP Lp. Oznaczenie pożarnicze, marka samochodu Rok produkcji Rodzaj 1. GCBA 4/24 TATRA 2005 gaśniczy 2. GLBARt 1/1 IVECO 2003 gaśniczy z funkcją ratownictwa technicznego 3. GBA 2,5/20 STAR 2006 gaśniczy 4. GCBA 9,5/50 MAN 2010 gaśniczy 5. GCBM 18/8 JELCZ 1989 gaśniczy 6. SHD - 25 MAN 2009 specjalny 7. SLRR NISSAN NAVARA 2008 specjalny 8. SKw STAR 1984 specjalny 9. Mikrobus RENAULT TRAFIC 2011 specjalny 10. Pomocniczy DAEWOO LEGANZA 1998 specjalny 11. SLOp RENAULT MEGANE 2010 specjalny Państwowa Straż Pożarna często korzysta z pomocy druhów z Ochotniczych Straży Pożarnych i często również obydwie formacje działają wspólnie podczas większych akcji ratowniczo - gaśniczych. Są to zarówno jednostki OSP z KSRG, jak i OSP typu S i typu M. Jednostki ochrony przeciwpożarowej powiatu hrubieszowskiego jak na możliwości są w chwili obecnej dość dobrze wyposażone. Jednostki OSP włączone do Krajowego Systemu Ratowniczo - Gaśniczego Lp. Nazwa jednostki Gmina Typ pojazdu Rodzaj pojazdu Rok produkcji 1. Dołhobyczów Dołhobyczów Mercedes Benz VW Transporter GBA 2,5/16/8 SLRt 2007 1993 2. Dziekanów Hrubieszów Jelcz 315 Żuk A-15 GCBA 6/32 SLOn 1988 1988 3. Horodło Horodło Mercedes Benz Ford Transit 330M GCBA 4,5/36 SLRt 1990 2002 4. Mircze Mircze Man Lublin 3524 GBA 2,5/20 GLM 8 2008 2003 5. Teptiuków Hrubieszów Jelcz 315 GCBA 6/32 1977 6. Trzeszczany Trzeszczany Star 244 GBA 2,5/16 1985 Strona 14 z 20
Ford Transit T350M SLRt 2005 7. Uchanie Uchanie Star 244 Ford Transit T350M Opel Vectra GBA 2,5/16 SLRt SLOp 1997 2005 1992 8. Werbkowice Cukrownia Werbkowice Star 244 GBA 2,5/16 1977 Pozostałe jednostki OSP typu S Lp. Nazwa jednostki Gmina Typ pojazdu Rodzaj pojazdu Rocznik 1. OSP Przewodów Dołhobyczów Star 244 GBA 2,5/16 1979 2. OSP Hulcze Dołhobyczów Star 244 GBA 2,5/16 1976 3. OSP Sulimów Dołhobyczów GAZ 4x4 GLM-8 2008 4. OSP Witków Dołhobyczów Magirus Deutz GBA 1/16 1974 5. OSP Żabcze Dołhobyczów Volkswagen GLM-8 1991 6. OSP Kryłów Mircze Jelcz 315 Ford Transit GCBAM 7,5/10+8 GLBM 0,2/0,4 1985 2011 7. OSP Modryń Kol. Mircze Żuk A-15 GLM-8 1978 8. OSP Modryniec Mircze Ford Transit GLM-8 1999 9. OSP Miętkie Kol. Mircze Żuk A-15 GLM-8 1986 10. OSP Mołożów Mircze Star 244 Mercedes Benz GBA 2,5/16 GLM-8 1984 2001 11. OSP Smoligów Mircze Magirus Deutz GBA 2/16 1982 12. OSP Stara Wieś Mircze Ford Transit GLBM 0,2/0,4 2006 13. OSP Wiszniów Mircze Jelcz 325 GCBA 6/32 1993 14. OSP Strzyżów Cukrownia Horodło Star 244 GBA 2,5/16 1983 15. OSP Bereżnica Horodło Volksavagen GLM-8 1992 16. OSP Liski Horodło Star 200 GBM 2/8 1986 17. OSP Matcze Horodło Żuk A-06 GLM-8 1976 18. OSP Czerniczyn Hrubieszów Star 244 GBM 2,5/8 1989 19. OSP Kobło Hrubieszów Żuk A-15 Star 244 GLM-8 GBA 2,5/16 1979 1976 20. OSP Masłomęcz Hrubieszów Żuk A-15 GLM-8 1968 21. OSP Moniatycze Hrubieszów Żuk A-15 Star 244 GLM-8 SH-18 1986 1990 22. OSP Stefankowice Hrubieszów Star 266 GBM 2/8 1981 23. OSP Ślipcze Hrubieszów Star 244 GBA 2,5/16 1989 24. OSP Ubrodowice Hrubieszów Żuk A-15 GLM-8 1984 25. OSP Leopoldów Trzeszczany Żuk A-15 GLM-8 1981 26. OSP Majdan Wielki Trzeszczany Żuk A-15 GLM-8 1981 27. OSP Mołodiatycze Trzeszczany Mercedes Benz GLM-8 2004 28. OSP Nieledew Trzeszczany Jelcz 325 GCBA 6/32 1990 29. OSP Zadębce Trzeszczany Żuk A-15 GLM-8 1979 30. OSP Drohiczany Uchanie Star 25 GBM 2/8 1963 31. OSP Jarosławiec Uchanie Jelcz 315 GCBAM 7,5/10+8 1979 32. OSP Chyżowice Uchanie Magirus Deutz GBAM 2,5/8 1981 33. OSP Rozkoszówka Uchanie Jelcz 315 GCBA 6/32 1979 34. OSP Teratyn Uchanie Star 244 GBA 2,5/16 1983 35. OSP Alojzów Werbkowice Star 26 GBAM 2/8+8 1973 36. OSP Podhorce Werbkowice Magirus Deutz GBA 2,5/16 1968 37. OSP Sahryń Werbkowice Żuk A-15 Ford Transit GLM-8 GLBM 0,3/0,8 1970 2010 38. OSP Honiatyczki Werbkowice Żuk A-15 GLM-8 1987 Strona 15 z 20
39. OSP Honiatycze Werbkowice Star 244 GBM 2,5/8 1985 40. OSP Hostynne Werbkowice Żuk A-15 GLM-8 1978 41. OSP Turkowice Werbkowice Star 244 Ford Transit GBM 2,5/8 GLM-8 1983 1997 42. OSP Wronowice Werbkowice Jelcz 315 GCBA 7,5/10+8 1974 Jednostki OSP typu M Lp. Nazwa jednostki Gmina 1. OSP Hrubieszów Hrubieszów 2. OSP Kozodawy Hrubieszów 3. OSP Kułakowice III Hrubieszów 4. OSP Nowosiółki Hrubieszów 5. OSP Obrowiec Hrubieszów 6. OSP Wołajowice Hrubieszów 7. OSP Chłopiatyn Dołhobyczów 8. OSP Horodyszcze Dołhobyczów 9. OSP Horoszczyce Dołhobyczów 10. OSP Honiatyn Dołhobyczów 11. OSP Żniatyn Dołhobyczów 12. OSP Modryń Mircze 13. OSP Szychowice Mircze 14. OSP Drogojówka Trzeszczany 15. OSP Białowody Uchanie 16. OSP Gliniska Uchanie 17. OSP Miedniki Uchanie 18. OSP Pielaki Uchanie 19. OSP Gozdów Werbkowice 20. OSP Honiatycze Kolonia Werbkowice 21. OSP Konopne Werbkowice 22. OSP Kotorów Werbkowice 23. OSP Peresołowice Werbkowice 24. OSP Terebiń Werbkowice W jednostkach tych działa w sumie 1965 strażaków (członków czynnych), z czego 268 strażaków w jednostkach OSP włączonych do KSRG i 1697 strażaków w pozostałych jednostkach OSP. W roku 2011 jednostki OSP z KSRG otrzymały coroczne dofinansowanie z budżetu państwa na funkcjonowanie jednostek. Kwoty otrzymanych dotacji dla poszczególnych jednostek OSP KSRG Lp. Jednostka Gmina Kwota przyznanej dotacji w PLN 1. OSP Dołhobyczów Dołhobyczów 13 250,00 + 3 000,00 2. OSP Mircze Mircze 13 700,00 + 3 000,00 3. OSP Horodło Horodło 9 200,00 + 3 000,00 4. OSP Dziekanów Hrubieszów 9 500,00 + 3 000,00 5. OSP Teptiuków Hrubieszów 8 300,00 + 3 000,00 6. OSP Trzeszczany Trzeszczany 8 000,00 + 3 000,00 7. OSP Uchanie Uchanie 10 850,00 + 3 000,00 Strona 16 z 20
8. OSP Werbkowice Werbkowice 7 850,00 + 3 000,00 RAZEM 80 650,00 + 24 000,00 Łączną kwotę dotacji z budżetu państwa wraz ze środkami samorządowymi i własnymi wykorzystano na wydatki bieżące i zakupy inwestycyjne. W wyniku czego jednostki dokonywały zakupów sprzętu specjalistycznego typu: agregaty prądotwórcze, maszty oświetleniowe, torby medyczne PSP R1, aparaty ochrony dróg oddechowych, pompy szlamowe, pilarki łańcuchowe do drewna, pilarki tarczowe do betonu i stali, sprzęt łączności i alarmowania, ubrania bojowe i sprzęt ochrony osobistej, armatura wodna i pianowa inny sprzęt. 6. Działania związane z zapewnieniem prawidłowego zabezpieczenia operacyjnego powiatu hrubieszowskiego W ramach zapewnienia prawidłowego zabezpieczenia operacyjnego powiatu hrubieszowskiego podjęto i zrealizowano następujące zagadnienia: prowadzono czynności kontrolno rozpoznawcze głównie w grupach obiektów o nasilającej się palności (tj. rolnictwie) i obiektach o dużej liczbie usterek (tj. użyteczności publicznej), aktualizowano dokumentację PSK oraz Powiatowy Plan Działań Ratowniczych powiatu hrubieszowskiego, udzielano pomocy jednostkom OSP włączonym do KSRG w zakresie pozyskania i rozliczenia środków finansowych z KG PSP, doradzano jednostkom OSP z terenu powiatu przy organizacji zakupów umundurowania, sprzętu pożarniczego i specjalistycznego, przeprowadzono inspekcje gotowości operacyjnej na każdej zmianie służbowej JRG i na Stanowisku Kierowania oraz w jednostkach OSP, prowadzono próbne alarmy i sprawdzanie stanu technicznego środków alarmowania, sprawdzono stan techniczny samochodów, motopomp oraz innego sprzętu ratowniczego, sprawdzano stan wyszkolenia i przygotowania ratowników, kierowców oraz dowódców OSP i PSP do wykonywania samodzielnych i wspólnych działań podczas pożarów i innych miejscowych zagrożeń, sprawdzono stan techniczny budynków, strażnic, garaży oraz stan higieniczno sanitarny, przeprowadzono eliminacje gminne i powiatowe Ogólnopolskiego Turnieju Wiedzy Pożarniczej dla dzieci i młodzieży oraz Ogólnopolskiego Konkursu Plastycznego, aby w ten sposób przybliżyć zagadnienia ochrony przeciwpożarowej i utrwalić zasady postępowania w sytuacjach zagrożenia, przeprowadzono zawody sportowo pożarnicze co służy popularyzacji ochrony przeciwpożarowej wśród społeczeństwa, a także poprawieniu sprawności fizycznej i utrwaleniu umiejętności strażaków OSP, Strona 17 z 20
przeprowadzono kilka szkoleń i kursów dla strażaków z jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych biorących bezpośredni udział w działaniach ratowniczych, prowadzono szkolenia w ramach doskonalenia zawodowego dla funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej, a także wysyłano ich na różnego typu szkolenia i kursy organizowane poza powiatem i/lub przez inne podmioty, w roku 2011 przekazano następujące samochody i sprzęt na rzecz OSP: Samochód SLOp Polonez Caro, rok 1997 do OSP Stefankowice, Samochód pomocniczy Ford Focus, rok 2001 (pozyskany z Komendy Stołecznej Policji) do OSP Mołożów, Ponton Marines do OSP Kryłów, Samochód SLKw Lublin 3, rok produkcji 1999 do OSP Hrubieszów. w zamian KP PSP w Hrubieszowie zakupiła nowy samochód Mikrobus marki RENAULT TRAFIC 2,5 dci 150 z napędem 4 x 2 (połowę dofinansował Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie). oprócz w/w jednostek nowy lub używany sprzęt pozyskały jednostki: OSP Mołożów- GLM-8 (Mercedes Benz), rok 2001, OSP Modryniec- GLM-8 (Ford Transit), rok 1999, OSP Kryłów- GLBM 0,2/0,4 (Ford Transit), rok 2011. W roku 2011 KP PSP w Hrubieszowie zakupiła lub pozyskała również: Odzież specjalna i sprzęt ochrony osobistej: ubranie koszarowe 12 kpl., buty specjalne skórzane 4 pary, buty specjalne skórzane 16 par, buty koszarowe 2 pary, kominiarka niepalna 10 szt., rękawice specjalne 4 pary. Poziom wyposażenia w podstawową odzież specjalną i sprzęt ochrony osobistej dla KPPSP Hrubieszów wynosi 100 %. Sprzęt ratowniczo gaśniczy i osprzęt: namiot ewakuacyjny z osprzętem 1 szt., ubranie żaroodporne typu ciężkiego 3 szt., pakiet do dekontaminacji wstępnej 40 kpl, latarka vulkan fire 4 szt., wąż tłoczny W 75 10 szt., wąż tłoczny W 52 10 szt., wąż tłoczny W 25 5 szt., zbiornik brezentowy ze stelażem (2,5 m 3 ) 1 szt., maszt oświetleniowy D 3 z dwoma reflektorami 2 x 500 W, sprężarka do pompowania butli powietrznych CTP 150 (pieniądze pochodziły od Komendanta Głównego PSP z rozdziału środków finansowych z wpływów uzyskanych z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia od ognia na określone cele ochrony przeciwpożarowej za 2011 rok). Pozostały sprzęt: ekran projekcyjny (świetlica), zestaw nagłośnieniowy (świetlica), worek ewakuacyjny żaroodporny (archiwum), myjka ciśnieniowa Karcher, ostrzałka elektryczna do łańcuchów, w ramach poprawy bazy lokalowej i stanu bezpieczeństwa obiektów strażnicy Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Hrubieszowie: Strona 18 z 20
wyremontowano PSK, wymieniono meble i zmodernizowano system teleinformatyczny, zakupiono nowe szafki ubraniowe w szatniach 36 szt., zakupiono szafki do przechowywania hełmów i masek ODO 2 szt. (40 skrytek) i szafki na urządzenia miernicze sprzętu ochrony dróg oddechowych 1 szt., zakupiono szafki gospodarcze 3 szt., wyremontowano: świetlicę, pomieszczenie do odpoczynku przy podgrzewalni posiłków, pokój diagnostów, biuro dowódców JRG oraz wymieniono wszystkie drzwi na piętrze budynku JRG zamontowano nowe stojaki na ubrania bojowe i hełmy na garażu podziału bojowego 3 szt., zabezpieczono kanał przy tokarce przed wpadnięciem osób, przez odeskowanie całej długości kanału. 7. Wnioski Mając na uwadze poprawę bezpieczeństwa społeczności hrubieszowskiej, ratowników wykonujących swoje zadania oraz w celu poprawienia jakości działań ratowniczo gaśniczych należy kontynuować następujące przedsięwzięcia: doposażyć jednostki ochrony przeciwpożarowej w środki łączności i system teleinformatyczny w celu lepszego kontaktu podczas działań ratowniczo gaśniczych oraz inny sprzęt ułatwiający prowadzenie działań ratowniczo gaśniczych, sukcesywnie doposażać jednostki Ochotniczych Straży Pożarnych włączonych do Krajowego Systemu Ratowniczo Gaśniczego w aparaty ochrony dróg oddechowych (szt. 4) oraz zestawy narzędzi hydraulicznych, doposażyć jednostki Ochotniczych Straży Pożarnych w zestawy ratownictwa medycznego PSP - R1 lub PSP - R2, w dalszym ciągu sukcesywnie zastępować stare i wysłużone samochody, motopompy oraz inny sprzęt ratowniczo gaśniczy Państwowej Straży Pożarnej oraz Ochotniczych Straży Pożarnych nowszymi i bardziej nowoczesnymi, dążyć do zapewnienia w każdej jednostce Ochotniczej Straży Pożarnej 15 członków czynnych w wieku od 18 do 65 lat (z aktualnymi badaniami lekarskimi i ubezpieczeniem od następstw nieszczęśliwych wypadków oraz prawidłowo wyekwipowanych) po kursie podstawowym strażaka ratownika OSP oraz po 2 członków czynnych w wieku od 18 do 65 lat posiadających poziom wyszkolenia zapewniający obsadę poszczególnych funkcji, systematycznie prowadzić szkolenia z ratownictwa medycznego jak i inne szkolenia podstawowe i specjalistyczne dla strażaków Państwowej Straży Pożarnej i Ochotniczych Straży Pożarnych, prowadzić ćwiczenia zgrywające Państwowej Straży Pożarnej i Ochotniczych Straży Pożarnych oraz wspólne ćwiczenia PSP, OSP i pozostałych podmiotów współtworzących system ratowniczy w powiecie hrubieszowskim, egzekwować pełną realizację wydanych decyzji pokontrolnych od zarządców, właścicieli i użytkowników, dążyć do ograniczania liczby pożarów w gospodarstwach rolnych poprzez popularyzację działań profilaktyczno patrolowych, rozpowszechniać zagadnienia ochrony przeciwpożarowej w szkołach podstawowych, gimnazjach, szkołach średnich i innych instytucjach w powiecie hrubieszowskim, Strona 19 z 20
uaktualniać na bieżąco Powiatowy Plan Ratowniczy dla powiatu hrubieszowskiego, wdrażać monitoring pożarowy w obiektach na terenie powiatu hrubieszowskiego, ciągle przygotowywać i podnosić świadomość mieszkańców poprzez środki masowego przekazu i internet, bowiem społeczeństwo, które zna zasady zachowania i postępowania w razie wystąpienia zagrożenia oraz posiada wyrobioną wewnętrzną dyscyplinę, stanowi ogromną pomoc dla sił biorących udział w akcji ratowniczej. Podsumowując uważam, że na chwilę obecną poziom bezpieczeństwa na terenie powiatu hrubieszowskiego można ocenić jako zadawalający. Natomiast realizacja powyższych zagadnień niewątpliwie w znacznym stopniu przyczyni się do zwiększenia tego bezpieczeństwa. Opracował: Strona 20 z 20