Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej (IRiESD) Wersja 1.0

Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej (IRiESD) Wersja 1.0 LUBLIN, 08.12.2011 r. Strona 1 z 62

Spis treści 1. Wstęp... 6 1.1. Definicje...6 1.2. Wykaz zastosowanych skrótów w IRiESD...10 2. Podstawy prawne i warunki obowiązywania IRiESD. 12 2.1. Podstawy prawne... 12 2.2. Warunki obowiązywania....12 3. Dokumenty związane z IRiESD... 12 4. Informacje Dodatkowe........ 13 5. Procedura wprowadzania i aktualizacji IRiESD... 13 5.1. Procedura aktualizacji w IRiESD... 13 5.2. Proces wprowadzania zmian w IRiESD... 13 6. System dystrybucyjny... 16 6.1. Opis systemu dystrybucyjnego...16 6.2. Wymagania techniczne dla urządzeń i sieci wraz z infrastrukturą pomocniczą.... 16 6.3. Parametry jakościowe paliwa gazowego -ciepło spalania... 16 6.4. Pozostałe parametry jakościowe...17 6.5. Ciśnienie paliwa gazowego...17 6.6. Połączenia systemu dystrybucyjnego z instalacjami odbiorców...17 6.7. Kryteria bezpieczeństwa funkcjonowania systemu dystrybucyjnego...18 7. Współpraca OSD z operatorem systemu współpracującego...19 7.1. Porozumienia operatorskie...19 8. Zakup paliwa gazowego na potrzeby OSD...19 9. Prawa i obowiązki odbiorców... 20 9.1. Zapewnienie dostępu...20 9.2. Ograniczenia w poborze paliwa gazowego...20 9.3. Obowiązki właściciela układu pomiarowo rozliczeniowego...20 9.4. Obowiązki OSD w zakresie standardów obsługi użytkowników systemu...21 9.5. Prawa odbiorcy który nie jest właścicielem układu redukcyjno pomiarowego...21 10. Planowanie rozwoju systemu dystrybucyjnego...22 10.1. Zasady planowania rozwoju systemu dystrybucyjnego OSD...22 11. Przyłączanie do systemu dystrybucyjnego...22 11.1.Warunki przyłączania podmiotów do sieci dystrybucyjnej...22 11.2.Wniosek o określenie warunków przyłączenia do systemu dystrybucyjnego...23 11.3.Warunki przyłączenia do systemu dystrybucyjnego...23 11.4.Umowa o przyłączenie do systemu dystrybucyjnego...24 11.5.Wymagania techniczne dla nowych punktów...24 12. Prawa i obowiązki stron umowy dystrybucyjnej...24 12.1. Strony umowy dystrybucyjnej...24 Strona 2 z 62

12.2. Prawa i obowiązki Operatora Systemu Dystrybucyjnego...25 12.3. Prawa i obowiązki ZUD...26 12.4. Odpowiedzialność za jakość i ciśnienie paliw gazowych...27 12.5. Siła wyższa...27 13. Warunki świadczenia usługi dystrybucji...27 13.1. Warunki formalno prawne...27 13.2.Warunki techniczne...28 13.3.Warunki handlowe...28 13.4.Warunki finansowe...29 13.5.Przypadki odmowy świadczenia usługi dystrybucji...31 13.6.Przypadki rozwiązania umowy...31 13.7.Przypadki wypowiedzenia umowy...31 14. Procedura uzyskiwania dostępu do sieci dystrybucyjnej...32 14.1.Złożenie wniosku o świadczenie usługi dystrybucji...32 14.2.Terminy składania i kolejność rozpatrywania wniosków o usługę dystrybucji...32 14.3.Okresy umowne świadczenia usługi dystrybucji...33 14.4.Warunki zlecania usług dystrybucji...33 14.5.Warunki ustalania zamówionej mocy umownej...34 14.6.Rozpatrywanie wniosku o usługę dystrybucji...34 15. Procedura zmiany sprzedawcy...35 15.1. Zasady zmiany sprzedawcy...35 15.2. Zawartość PZD skierowanego do realizacji...36 16. Prace w systemie dystrybucyjnym...37 16.1.Ocena stanu technicznego sieci dystrybucyjnej...37 16.2.Planowanie i realizacja prac remontowych...37 17. Wymiana informacji pomiędzy OSD a ZUD...38 17.1. Korespondencja i oświadczenia woli...38 17.2. Poufność...39 18. Prowadzenie pomiarów i rozliczeń za usługi dystrybucyjne...40 18.1. Założenia prowadzenia pomiarów...40 18.2.Układy pomiarowo-rozliczeniowe wymagania ogólne...41 18.3. Wymagania techniczne dla układów pomiarowo-rozliczeniowych...43 18.4.Gazomierze wymagania techniczne...43 18.5.Rejestratory wymagania techniczne...44 18.6.Przeliczniki wymagania techniczne...44 18.7.Układy transmisji danych...45 19.Alokacje ilości paliwa gazowego w punktach wejścia i wyjścia...45 19.1. Ogólne sposoby alokacji...45 19.2. Szczególne zasady alokacji dla punktów wyjścia...45 19.3. Szczególne zasady alokacji dla punkt wejścia...46 Strona 3 z 62

20.Bilansowanie paliwa gazowego w systemach gazowych...46 20.1. Przekazywanie informacji operatorom systemów współpracujących...46 20.2. Ogólne warunki bilansowania...46 21. Zarządzanie ograniczeniami w systemie dystrybucyjnym...47 21.1. Przyczyny powstawania ograniczeń systemowych...47 21.2. Działania OSD w celu wykorzystania przepustowości systemu dystrybucyjnego...47 21.3. Wstrzymywanie, ograniczanie lub wznawianie dostaw do punktów wyjścia...49 21.4. Zarządzanie ograniczeniami systemowymi dostaw paliwa gazowego...50 21.5. Zarządzanie ograniczeniami w przypadku wprowadzenia do systemu paliwa gazowego o nieodpowiednim cieple spalania lub nieodpowiedniej jakości...50 21.6. Parametry jakościowe paliwa gazowego...51 21.7. Opłaty za niedotrzymanie ciepła spalania paliwa gazowego...51 21.8. Opłaty za niedotrzymanie parametrów jakościowych paliwa gazowego...53 21.9. Bonifikaty za niedotrzymanie ciepła spalania i parametrów jakościowych...54 21.10.Rozliczenie z tytułu niedotrzymania parametrów jakościowych...56 21.11.Cena Referencyjna Gazu...56 22. Rozliczanie usługi dystrybucji...57 22.2. Rozliczanie usług realizowanych w ramach PZDR...57 22.3. Rozliczanie usług realizowanych w ramach PZDS...57 23. Fakturowanie i płatności...57 23.1.Podstawa kalkulacji opłat za usługi wykonywane przez OSD na rzecz ZUD...57 23.2.Fakturowanie...57 23.3.Płatności...58 23.4.Korekty...59 23.5.Reklamacje, rozstrzyganie sporów dotyczących fakturowania i płatności...59 24.Sposoby postępowania w sytuacjach awaryjnych i w czasie obowiązywania ograniczeń...59 24.1.Awarie i ich usuwanie...59 24.2.Sporządzanie planu wprowadzania ograniczeń...60 24.3.Wprowadzanie planu ograniczeń...61 25.Przepisy przejściowe i wprowadzające...62 25.1. Zmiany w przepisach...62 Strona 4 z 62

CZĘŚĆ I: OGÓLNE WARUNKI KORZYSTANIA Z SYSTEMU DYSTRYBUCYJNEGO Strona 5 z 62

1. WSTĘP Niniejsza Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej (IRiESD) reguluje warunki świadczenia usług dystrybucji w systemie dystrybucyjnym Przedsiębiorstwa Handlowego JAREX Jarosław Ptaszek z siedzibą w Lublinie przy ul. Krakowskie Przedmieście 51, działającego jako Operator Systemu Dystrybucyjnego (OSD). 1.1. Definicje. Alokacja Awaria Bilansowanie fizyczne Przypisanie poszczególnym ZUD ilości paliwa gazowego przekazanego do dystrybucji w punkcie wejścia lub odbieranego w punkcie wyjścia. Zdarzenie niespodziewane, które spowodowało znaczną utratę technicznej sprawności sieci dystrybucyjnej lub przyłączonych do niej sieci, instalacji lub urządzeń lub bezpośrednie poważne zagrożenie dla zdrowia, życia ludzkiego, mienia lub środowiska, lub nagłą konieczność przeciwdziałania powstaniu takich zagrożeń lub ich uniknięcia oraz usunięcia skutków spowodowanych ich wystąpieniem i mogące powodować ograniczenia w dostarczaniu, dystrybucji lub poborze paliwa gazowego. Działalność operatora systemu gazowego mająca na celu zrównoważenie ilości paliwa gazowego dostarczanego i odbieranego z systemu gazowego, poprzez bieżące sterowanie pracą systemu gazowego. Cena referencyjna gazu (CRG) Średnioważona cena zakupu paliwa gazowego przez Operatora Systemu Dystrybucyjnego, opublikowana na stronie internetowej OSD i wyznaczona zgodnie z metodologią zawartą w IRiESD. Ciepło spalania Ilość energii, która zostałaby wydzielona w wyniku całkowitego i zupełnego spalania w powietrzu 1 m3 paliwa gazowego w warunkach normalnych, gdyby reakcja zachodziła pod stałym ciśnieniem absolutnym 101,325 kpa i wszystkie oprócz wody, produkty spalania były w stanie gazowym, a para wodna utworzona w procesie spalania uległa kondensacji a wszystkie produkty spalania (zarówno produkty w stanie gazowym jak i woda w stanie ciekłym) zostały doprowadzone do temperatury 25 o C. Ciśnienie Ciśnienie paliwa gazowego mierzone w warunkach statycznych jako nadciśnienie, będące różnicą pomiędzy bezwzględnym ciśnieniem statycznym paliwa gazowego, a ciśnieniem atmosferycznym. Strona 6 z 62

Doba gazowa Okres od godziny 22:00 dnia poprzedniego do godziny 22:00 dnia bieżącego. Dystrybucja paliwa gazowego Gaz ziemny (PN-C-04750) Transport paliw gazowych sieciami dystrybucyjnymi w celu dostarczenia odbiorcom lub transport do innego systemu gazowego. Gaz palny, którego głównym składnikiem jest metan i który wydobywany jest ze złóż podziemnych. Karta aktualizacji Liczba Wobbego (PN-C-04750) Metr sześcienny (m 3 ) Moc umowna Moc przyłączeniowa Niezbilansowanie Nominacja Odbiorca indywidualny Odbiorca końcowy Odbiorca uprawniony Wykaz planowanych zmian w IRiESD Stosunek wartości ciepła spalani paliwa gazowego, do pierwiastka kwadratowego jego gęstości względnej, w tych samych warunkach odniesienia. Metr sześcienny suchego paliwa gazowego w warunkach odniesienia: ciśnienie 101,325 kpa i temperatura 273,15 K (warunki normalne). Określenia w umowie o świadczenie usługi dystrybucyjnej, maksymalna godzinowa ilość paliwa gazowego w warunkach normalnych, która może być przekazana do przesłania w punkcie wejścia lub odebrana z systemu dystrybucyjnego w punkcie wyjścia. Planowana maksymalna godzinowa możliwość dostarczania lub poboru paliwa gazowego, służąca do zaprojektowania przyłącza, określona w umowie o przyłączenie do sieci. Różnica pomiędzy ilościami paliwa gazowego przekazanego do transportu w punktach wejścia i odebranego z systemu gazowego w punktach wyjścia, wyliczona w oparciu o wyniki pomiarów i sposoby alokacji, w ramach realizacji danej umowy na transport paliwa gazowego. Oświadczenie dotyczące ilości paliwa gazowego, które będzie dostarczane w określonym czasie do systemu dystrybucyjnego w umownych punktach wejścia lub odbierane w umownych punktach wyjścia. Każdy, kto otrzymuje lub pobiera paliwa gazowe na podstawie umowy z przedsiębiorstwem energetycznym. Odbiorca dokonujący zakupu paliwa na własny użytek. Każdy odbiorca końcowy. Strona 7 z 62

Operator Systemu Dystrybucyjnego (OSD) Operator Systemu Przesyłowego (OSP) Operator Systemu Współpracującego (OSW) Paliwo gazowe Paliwo gazowe o nieodpowiedniej jakości Pojedyncze zlecenie dystrybucji (PZD) Pojedyncze Zlecenie Dystrybucji typu R (PZDR) Pojedyncze Zlecenie Dystrybucji typu S (PZDS) Przesyłanie paliwa gazowego Przedsiębiorstwo Handlowe JAREX - przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się dystrybucją paliw gazowych na terenie objętym koncesją, odpowiedzialne za ruch sieciowy w systemie dystrybucyjnym gazowym, którego obowiązki wynikają z ustawy Prawo energetyczne. Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem paliw gazowych, odpowiedzialne za ruch sieciowy w systemie przesyłowym gazowym, którego obowiązki określa ustawa Prawo energetyczne. OSP doprowadzający paliwo gazowe do systemu dystrybucyjnego P.H. JAREX lub inny OSD doprowadzający do,lub odbierający paliwo z systemu dystrybucyjnego P.H. JAREX. Gaz ziemny wysokometanowy lub zaazotowany, w tym skroplony gaz ziemny oraz propan-butan lub inne rodzaje gazu palnego, dostarczane za pomocą sieci gazowej, a także biogaz rolniczy, niezależnie od ich przeznaczenia. Paliwo gazowe o parametrach niezgodnych z określonymi w IRiESD. Określone w umowie dystrybucyjnej zlecenie dystrybucji paliwa gazowego z jednego umownego punktu wejścia do jednego umownego punktu wyjścia lub wielu umownych punktów wyjścia zlokalizowanych w jednej strefie dystrybucyjnej. Jedna umowa dystrybucyjna może zawierać wiele PZD. Określone w umowie dystrybucji Pojedyncze Zlecenie Dystrybucji paliwa gazowego pomiędzy pojedynczym umownym punktem wejścia a pojedynczym punktem wyjścia WR. Określone w umowie dystrybucji Pojedyncze Zlecenie Dystrybucji paliwa gazowego pomiędzy pojedynczym umownym punktem wejścia a zbiorem punktów WS zlokalizowanych w jednej strefie dystrybucyjnej. Transport paliwa gazowego sieciami przesyłowymi pomiędzy punktami wejścia a punktami wyjścia sieci przesyłowych. Punkt wejścia Miejsce dostarczenia paliwa gazowego do systemu dystrybucyjnego. Strona 8 z 62

Punkt wyjścia Miejsce odbioru paliwa gazowego z systemu dystrybucyjnego. Renominacja Zmiana nominacji zgłoszona przez ZUD zgodnie z procedurami określonymi w niniejszej IRiESD. Rozliczenie miesięczne Rozliczenie usługi dystrybucji za okres pełnego miesiąca gazowego, na podstawie którego wystawiana jest przez OSD faktura za usługi dystrybucji świadczone w danym miesiącu. Rozliczenie wstępne Sieć dystrybucyjna/ System dystrybucyjny Rozliczenie usługi dystrybucji za okres krótszy niż jeden miesiąc, które może zostać przeprowadzone na podstawie danych szacunkowych lub prognozowanych, na podstawie którego wystawiana jest przez OSD faktura wstępna za usługi dystrybucji świadczone w danym miesiącu. Sieć gazowa wysokich, średnich i niskich ciśnień z wyłączeniem gazociągów kopalnianych i bezpośrednich, za której ruch sieciowy odpowiedzialny jest OSD. Sieć przesyłowa/ System przesyłowy Sieć gazowa wysokich ciśnień z wyłączeniem gazociągów kopalnianych i bezpośrednich, za której ruch sieciowy odpowiedzialny jest OSP. Siła wyższa Niezależne od woli strony nadzwyczajne zdarzenie zewnętrzne, uniemożliwiające na stałe lub na pewien czas wykonanie umowy, którego to zdarzenia lub jego skutków strona, przy zachowaniu należytej staranności, nie mogła przewidzieć w chwili zawierania umowy, ani też uniknąć bądź przezwyciężyć. Sprzedawca z urzędu Strefa dystrybucyjna Strumień paliwa gazowego Przedsiębiorstwo energetyczne posiadające koncesję na obrót paliwami gazowymi, świadczące usługi kompleksowe odbiorcom paliw gazowych w gospodarstwie domowym, nie korzystającym z prawa wyboru sprzedawcy. Wydzielony fragment systemu dystrybucyjnego, połączony hydraulicznie, zasilany z określonych punktów wejścia do określonych sieciowych punktów wyjścia paliwa gazowego. Objętość paliwa gazowego przepływającego w systemie dystrybucyjnym w jednostce czasu. Strona 9 z 62

Sytuacja awaryjna Taryfa Tydzień gazowy Umowa dystrybucyjna/ dystrybucji Umowa kompleksowa Umowny punkt wejścia Sytuacja powodująca utratę technicznej sprawności sieci dystrybucyjnej, lub przyłączonej do niej sieci,instalacji lub urządzeń, lub bezpośrednie zagrożenie życia, zdrowia, mienia, środowiska, lub nagła konieczność przeciwdziałania powstaniu takich zagrożeń lub do ich uniknięcia oraz usunięcia skutków spowodowanych ich wystąpieniem i powodująca ograniczenia w dostarczaniu, dystrybucji lub odbiorze paliwa gazowego. Zbiór cen i stawek opłat oraz warunków ich stosowania, wprowadzony jako obowiązujący w rozliczeniach ze ZUD. Okres od godziny 22:00 w niedziele tygodnia poprzedzającego tydzień bieżący do godziny 22:00 w niedzielę w tygodniu bieżącym. Umowa zawarta między ZUD a OSD, na podstawie której OSD świadczy usługi dystrybucji na rzecz ZUD. Umowa zawierająca postanowienia umowy sprzedaży i umowy o świadczenie usługi przesyłania lub dystrybucji paliwa gazowego, o której mówi ustawa Prawo energetyczne. Punkt wejścia lub zbiór punktów wejścia zasilających jedną strefę dystrybucyjną. Umowny punkt wyjścia Ustawa Prawo Energetyczne Warunki normalne Warunkowa umowa dystrybucyjna Zleceniodawca Usługi Dystrybucji (ZUD) Miejsce odbioru paliwa gazowego w systemie przesyłowym. Ustawa z dnia10.04.1997 r. Prawo energetyczne -tekst jednolity Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625 z późn.zm. Warunki odniesienia do celów rozliczeniowych: ciśnienie bezwzględne 101,325 kpa i temperatura 273,15 K. Umowa podpisywana pomiędzy OSD a ZUD w sytuacji, gdy ZUD nie spełnia wszystkich warunków koniecznych do podpisania umowy dystrybucyjnej; po spełnieniu przez ZUD tych warunków staje się umową dystrybucyjną, w przeciwnym przypadku przestaje obowiązywać. Osoba fizyczna lub prawna a także jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, lecz posiadająca zdolność prawną, która korzysta z usługi dystrybucji na podstawie umowy zawartej z OSD. 1.2. Wykaz zastosowanych skrótów w I, II i III cz. IRiESD Strona 10 z 62

Użyte w IRiESD odniesienie do ilości paliwa gazowego rozumie się jako odniesienie do ilości paliwa gazowego, wyrażonej w m3, o ile wyraźnie nie zastrzeżono inaczej. Ilość oraz objętość paliwa gazowego wyrażana jest w metrach sześciennych w warunkach normalnych CRG E HSM HZW IG IN IRiESD IRiESP m 3 NZ ONC ONP OSD OSP PZD PZDR PZDS SNW WR WS ZUD Cena Referencyjna Gazu (paliwa gazowego) Gaz ziemny wysokometanowy Minimalna wartość ciepła spalania paliwa gazowego transportowanego systemem dystrybucyjnym Ciepło spalania paliwa gazowego wprowadzonego przez ZUD do systemu dystrybucyjnego Ilość paliwa gazowego Odebrana w punkcie wejścia do systemu ilość paliwa gazowego o nieodpowiednich parametrach Instrukcja ruchu i eksploatacji sieci dystrybucyjnej Instrukcja ruchu i eksploatacji sieci przesyłowej Metr sześcienny normalny Zatwierdzona nominacja Opłata za niedotrzymanie ciepła spalania na wejściu Opłata za niedotrzymanie parametrów paliwa gazowego w punkcie wejścia Operator Systemu Dystrybucyjnego - to : Przedsiębiorstwo Handlowe JAREX. Operator Systemu Przesyłowego Pojedyncze Zlecenie Dystrybucji Pojedyncze Zlecenie Dystrybucji typu R Pojedyncze Zlecenie Dystrybucji typu S Stawka opłaty za niedotrzymanie nominacji Punkty wyjścia rozliczane z zamówionej mocy i ilości dostarczonego paliwa gazowego, w tym punkty wyjścia do innych systemów gazowych. Punkty wyjścia rozliczane wyłącznie z ilości dostarczonego paliwa gazowego Zleceniodawca Usługi Dystrybucji Strona 11 z 62

2. PODSTAWY PRAWNE I WARUNKI OBOWIAZYWANIA IRiESD 2.1. Podstawy prawne 2.1.1. Zgodnie z wymogami art. 9g ust. 8 Ustawy Prawo energetyczne. IRiESD podlega zatwierdzeniu, w drodze decyzji, przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. 2.1.2. Niniejsza IRiESD, opracowana przez Operatora Systemu Dystrybucyjnego -Gazowego zgodnie z wymogami Art. 9g Ustawy Prawo energetyczne, określa ogólne warunki świadczenia usługi dystrybucji pomiędzy Operatorem Systemu Dystrybucyjnego - Gazowego, a Zleceniodawcą Usługi Dystrybucji. 2.2. Warunki obowiązywania 2.2.1. Wszystkie zmiany w IRiESD wprowadzane są z zachowaniem postanowień art. 9 g ust. 2 ustawy Prawo energetyczne zgodnie z procedurą, przedstawioną w pkt. 5. 2.4. IRiES jest ustalona zgodnie z art. 9g Ustawy Prawo energetyczne i określa w szczególności: -prawa i obowiązki OSD oraz ZUD, -warunki świadczenia usług dystrybucji paliwa gazowego, -procesy niezbędne dla bezpiecznej i efektywnej realizacji usług dystrybucji paliwa gazowego, -zakres współpracy OSD z użytkownikami systemu oraz OSW. 2.2.2. Przez podpisanie umowy dystrybucyjnej strony umowy zobowiązują się w całym okresie jej obowiązywania do przestrzegania wszystkich zapisów IRiESD, zgodnie z aktualnie obowiązującą jej wersją 2.2.3. Do stosowania postanowień IRiESD zobowiązani są użytkownicy systemu, w tym Odbiorcy, których urządzenia, instalacje lub sieci są przyłączone do systemu dystrybucyjnego lub korzystający z usług świadczonych przez OSD. 3. DOKUMENTY ZWIĄZANE Z IRiESD 1) instrukcja ruchu i eksploatacji sieci dystrybucyjnej współpracującej OSW GAZ-SYSTEM S.A. W-wa, 2) Karty aktualizacji, 3) Plan Ograniczeń Operatora Systemu Dystrybucyjnego, 4) Obowiązująca Taryfa OSD 5) Akty prawne, Polskie Normy i Normy Zakładowe, związane z zakresem działalności OSD. Strona 12 z 62

4. INFORMACJE DODATKOWE OSD publikuje na stronie internetowej informacje i dokumenty wymagane obowiązującymi przepisami, w szczególności: -IRiESD, -komunikat o rozpoczęciu procedury konsultacji zmiany IRiESD, -wykaz planowanych zmian w IRiESD, -kartę aktualizacji zatwierdzoną przez Prezesa URE, -wzory wniosków, umów i formularzy związanych ze świadczeniem usług dystrybucyjnych. 5. PROCEDURA WPROWADZANIA I AKTUALIZACJI IRiESD 5.1. Procedura aktualizacji w IRiESD 5.1.1. IRiESD, jak również wszelkie zmiany IRiESD podlegają zatwierdzeniu, w drodze decyzji, przez Prezesa URE. 5.1.2. OSD publikuje obowiązującą IRiESD na swojej stronie internetowej oraz udostępnia ją do publicznego wglądu w swojej siedzibie. 5.1.3. Zmiana IRiESD przeprowadzana jest poprzez wydanie nowej IRiESD albo poprzez wydanie Karty aktualizacji. Każda zmiana IRiESD jest poprzedzona procesem konsultacji z użytkownikami systemu dystrybucyjnego. 5.1.4.. Karta aktualizacji zawiera w szczególności datę sporządzenia Karty aktualizacji, opis zakresu zmian IRiESD, tekst wprowadzanego lub korygowanego zapisu IRiESD, datę przekazywania uwag do proponowanych zmian w IRiESD przez użytkowników systemu dystrybucyjnego oraz planowany termin wejścia w życie. 5.2. Proces wprowadzania zmian w IRiESD Proces wprowadzania zmian IRiESD jest przeprowadzany według następującego trybu: 5.2.1. OSD opracowuje projekt zmian IRiESD wskazując treść proponowanych zmian oraz planowany termin wejścia w życie, 5.2.2. OSD publikuje proponowane zmiany IRiESD na stronie internetowej OSD, a także udostępnia do wglądu w siedzibie OSD, 5.2.3. OSD publikuje na swojej stronie internetowej komunikat, informujący o rozpoczęciu procesu konsultacji zmiany IRiESD, miejscu, sposobie i terminie składania uwag. Strona 13 z 62

5.2.4. Użytkownicy systemu dystrybucyjnego, w terminie czternastu (14) dni od daty udostępnienia proponowanych zmian IRiESD na stronie internetowej OSD, mogą przekazać do OSD swoje uwagi dotyczące zaproponowanych zmian. 5.2.5. OSD analizuje zgłoszone uwagi i opracowuje ostateczną treść zmian w IRiESD. 5.2.6. OSD przedkłada zmiany w IRiESD Prezesowi URE do zatwierdzenia wraz z informacją o wszystkich zgłoszonych przez użytkowników systemu dystrybucyjnego uwagach oraz sposobie ich uwzględnienia. OSDG publikuje te dokumenty na swojej stronie internetowej. 5.2.7. IRiESD albo Kartę aktualizacji zatwierdzoną przez Prezesa URE OSD publikuje na swojej stronie internetowej oraz udostępnia ją do publicznego wglądu w swojej siedzibie wraz z informacją o dacie obowiązywania IRiESD lub zmian do IRiESD. 5.2.8. IRiESD stanowi część umowy dystrybucyjnej. Zmienione lub nowe postanowienia IRiESD stają się częścią umowy dystrybucyjnej począwszy od dnia określonego w decyzji Prezesa URE w sprawie ich zatwierdzenia. 5.2.9. W przypadku braku akceptacji zmian IRiESD, ZUD przysługuje prawo wypowiedzenia umowy dystrybucyjnej w terminie trzydziestu (30) dni licząc od dnia doręczenia lub ogłoszenia w Biuletynie URE IRiESD w nowym brzmieniu z zachowaniem dwumiesięcznego okresu wypowiedzenia. Wypowiedzenie umowy dystrybucyjnej nie zwalnia ZUD z obowiązku stosowania IRiESD w nowym lub zmienionym brzmieniu, w okresie wypowiedzenia. Powyższe postanowienia stosuje się odpowiednio do porozumień zawartych z OSW. Strona 14 z 62

CZĘŚĆ II: SZCZEGÓLOWE WARUNKI KORZYSTANIA Z SYSTEMU DYSTRYBUCYJNEGO Strona 15 z 62

6. SYSTEM DYSTRYBUCYJNY 6.1. Opis systemu dystrybucyjnego 6.1.1. System dystrybucyjny zarządzany przez OSD jest zasilany gazem ziemnym wysokometanowym grupy E wg PN-C-04750. 6.1.2. System dystrybucyjny gazu ziemnego wysokometanowego grupy E wg PN-C-04750 zarządzany przez OSD jest siecią gazociągów średniego ciśnienia o ciśnieniu nominalnym 270 kpa. 6.1.3. W systemie dystrybucyjnym gazu ziemnego wysokometanowego grupy E wg PN-C04750 zarządzanym przez OSD wyróżnia się punkty styku z systemami innych operatorów: gazociąg kopalniany PGNiG S.A. Oddział w Sanoku połączony z gazociągiem wysokiego ciśnienia GAZ- SYSTEM S.A. Warszawa oraz stacją redukcyjno pomiarową I stopnia, oraz drugie możliwe połączenie z systemem dystrybucyjnym gazu ziemnego wysokometanowego grupy E wg PN-C- 04750 Karpackiej Spółki Gazownictwa Sp. z o.o. z siedzibą w Tarnowie. 6.1.4. Dostawa paliwa gazowego do sieci dystrybucyjnej zarządzanej przez OSD odbywa się gazociągiem wysokoprężnym z redukcją ciśnienia i nawonieniem gazu w stacji redukcyjno pomiarowej I stopnia PGNiG S.A. Oddział w Sanoku. Gaz rozprowadzany jest w sieci dystrybucyjnej jako średnioprężny o ciśnieniu nominalnym 270 kpa. 6.2. Wymagania techniczne dla urządzeń i sieci wraz z infrastrukturą pomocniczą 6.2.1. Gazociągi, urządzenia oraz inne elementy systemu dystrybucyjnego OSD oraz systemów i instalacji współpracujących projektowane są i wykonywane zgodnie z wymogami Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 30 lipca 2001 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe (Dz.U. 2001 nr 97 poz. 1055) oraz obowiązującymi przepisami prawa. 6.3. Parametry jakościowe paliwa gazowego -ciepło spalania 6.3.1. Ustala się, Se wartości ciepła spalania paliwa gazowego (HSN) dla paliwa gazowego transportowanego systemem dystrybucyjnym gazu wysokometanowego E wynosi: od 38,0 MJ/m3 do 41,6 MJ/m3, gdzie HSM min = 38,0 MJ/m3 6.3.2. Do systemu dystrybucyjnego nie może być wprowadzane paliwo gazowe o wartości ciepła spalania niższej niż: HSM mingr = 34,0 MJ/m3 6.3.3. OSD może odmówić przyjęcia do przesłania paliwa gazowego o cieple spalania w zakresie 34,0 < HSN< 38,0 MJ/m3 lub parametrach jakościowych innych aniżeli określone w punkcie jeżeli mogłoby to spowodować: a) obniżenie jakości paliwa gazowego dostarczanego do punktu wyjścia poniżej parametrów określonych w zawartej przez OSD umowie dystrybucyjnej, b) niekorzystną zmianę zakresu dostarczania paliw gazowych odbiorcom przyłączonym do systemu dystrybucyjnego, Strona 16 z 62

c) naruszenie praw lub interesów odbiorców przyłączonych do systemu dystrybucyjnego. 6.3.4. Za okres wstrzymania odbioru paliwa gazowego z powodu niedotrzymania przez ZUD ciepła spalania w umownym punkcie wejścia, OSD pobiera opłatę dodatkową zgodnie z IRiESD. 6.4. Pozostałe parametry jakościowe 6.4.1. Paliwo gazowe dostarczone do i transportowane systemem dystrybucyjnym OSD spełnia parametry jakościowe zgodnie z Normą PN-C-04753 (warunki odniesienia 298,15 K; 273,15 K; 01,325 kpa). 6.4.2. ZUD jest odpowiedzialny za dostarczenie do punktu wejścia do systemu dystrybucyjnego OSD paliwa gazowego spełniającego wymagania określone powyżej 6.4.3. OSD jest odpowiedzialny za dostarczenie do punktu wyjścia z systemu dystrybucyjnego paliwa gazowego spełniającego wymagania określone powyżej 6.5. Ciśnienie paliwa gazowego 6.5.1. Ciśnienie nominalne obowiązujące w sieci dystrybucyjnej wynosi 270 kpa 6.5.2. Zakres ciśnień obowiązujących w punkcie wejścia i poszczególnych punktach wyjścia podany jest w umowie dystrybucyjnej. 6.5.3. W przypadku niedotrzymania przez ZUD ciśnienia paliwa gazowego w umownym punkcie wejścia, OSD może odmówić przyjęcia paliwa gazowego do dystrybucji. Za okres wstrzymania odbioru paliwa gazowego z powodu niedotrzymania ciśnienia w umownym punkcie wejścia OSD pobiera opłatę dodatkową zgodnie z IRiESD. 6.5.4. W przypadku niedotrzymania przez OSD minimalnego ciśnienia paliwa gazowego w umownym punkcie wyjścia, ZUD może odmówić przyjęcia paliwa gazowego. Za okres wstrzymania odbioru z powodu niedotrzymania ciśnienia w umownym punkcie wyjścia ZUD przysługuje bonifikata zgodnie z IRiESD. 6.6. Połączenia systemu dystrybucyjnego z instalacjami odbiorców 6.6.1. System dystrybucyjny OSD nie obejmuje gazociągów, instalacji i urządzeń, do których tytuł prawny posiadają odbiorcy. W szczególności system dystrybucyjny nie obejmuje instalacji zlokalizowanych w halach i budynkach za kurkiem głównym. 6.6.2. W przypadku zainstalowania układów pomiarowo-rozliczeniowych w obrębie instalacji odbiorcy, ZUD dostarczający paliwo gazowe do danego odbiorcy jest zobowiązany zapewnić dostęp do układu pomiarowo-rozliczeniowego i umożliwić jego kontrolę na każde wezwanie OSD. 6.6.3. W przypadku umownych punktów wyjścia, dla których układy pomiarowo-rozliczeniowe zlokalizowane są w obrębie instalacji odbiorcy, a w szczególności w halach i budynkach, w Strona 17 z 62

których instalacje rozprowadzają paliwo gazowe do wielu odbiorców końcowych, przyjmuje się następujące warunki postępowania: a) Miejscem, w którym kończy się zobowiązanie OSD wynikające z umowy dystrybucyjnej i niniejszej IRiESD, związane z dystrybucją paliwa gazowego, jest kurek główny zlokalizowany na wejściu do instalacji b) Rozliczenia związane ze świadczoną usługą dystrybucji prowadzone są przy wykorzystaniu układów pomiarowo-rozliczeniowych zainstalowanych u odbiorców. c) W przypadku, gdy dla jednego umownego punktu wyjścia istnieje wiele układów pomiaroworozliczeniowych zlokalizowanych w obrębie instalacji, usługa dystrybucji rozliczana jest dla każdego układu pomiarowo-rozliczeniowego osobno. d) OSD nie odpowiada za awarie i inne przypadki losowe, ani za żadne szkody, związane z rozprowadzaniem paliwa gazowego w instalacjach i sieciach za umownym punktem wyjścia, do których OSD nie posiada tytułu prawnego. 6.7. Kryteria bezpieczeństwa funkcjonowania systemu dystrybucyjnego 6.7.1. Zapewnienie bezpieczeństwa funkcjonowania systemu dystrybucyjnego zarządzanego przez OSD oparte jest o następujące kryteria bezpieczeństwa: a) Zapewnienie przepustowości systemu dystrybucyjnego umożliwiającej realizację zawartych umów dystrybucyjnych, b) Utrzymywanie określonego w IRiESD i w umowach dystrybucyjnych ciśnienia paliwa gazowego w poszczególnych punktach wyjścia, c) Utrzymywanie określonych w IRiESD i w umowach dystrybucyjnych parametrów jakościowych i ciepła spalania paliwa gazowego w systemie dystrybucyjnym. 6.7.2. W celu zapewnienia spełnienia kryteriów bezpieczeństwa funkcjonowania systemu dystrybucyjnego OSD podejmuje następujące działania: a) Na bieżąco zarządza systemem dystrybucyjnym w sposób gwarantujący zapewnienie spełnienia kryteriów bezpieczeństwa funkcjonowania tego systemu, b) Nie dopuszcza do wprowadzenia przez ZUD lub inne podmioty do systemu dystrybucyjnego paliwa gazowego o nieodpowiedniej jakości lub nieodpowiednim cieple spalania, c) Utrzymuje i rozbudowuje systemy pomiarowo kontrolne ilości, mocy, ciśnienia, paliwa gazowego d) Opracowuje, we współpracy z operatorami systemów współpracujących, plan ograniczeń dla odbiorców zamawiających paliwa gazowe oraz wprowadza ograniczenia wynikające z tych planów w przypadkach określonych w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 19 września 2007 roku w sprawie sposobu i trybu wprowadzania ograniczeń w poborze gazu ziemnego, Strona 18 z 62

e) Uzgadnia i realizuje zasady współpracy z operatorami systemów współpracujących określające tryb postępowania na wypadek wystąpienia zagrożenia bezpieczeństwa funkcjonowania tych systemów, f) Utrzymuje stan techniczny systemu zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami, g) Zapewnia stałe dyżury odpowiednich służb w celu niezwłocznego podejmowania działań w przypadku wystąpienia sytuacji awaryjnych, h) Zabezpiecza newralgiczne elementy systemu dystrybucyjnego przed dostępem osób niepowołanych. 7. WSPÓŁPRACA OSD z OSW. 7.1. Porozumienia operatorskie określają: 1) Zasady przekazywania informacji dotyczących nominacji i renominacji, 2) Zasady przekazywania wyników pomiarów ilości i jakości oraz alokacji, 3) ilości paliwa gazowego, 4) Zasady postępowania w przypadku wystąpienia awarii lub innych zdarzeń zagrażających funkcjonowaniu współpracujących systemów gazowych, 5) Zasady postępowania w przypadkach wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu paliw gazowych, 6) Zasady przekazywania innych informacji dotyczących pracy sieci rozdzielczej i przesyłowej, w punktach wejścia / wyjścia systemu gazowego operatorzy systemów współpracujących w tych punktach są zobowiązani przekazywać sobie informacje dotyczące wyników pomiarów i alokacji w tych punktach. 7) Inne zasady współpracy operatorskiej. 8. ZAKUP PALIWA GAZOWEGO NA POTRZEBY OSD 8.1. OSD kupuje paliwo gazowe na potrzeby własne od: 1) przedsiębiorstw energetycznych zajmujących się obrotem paliwa gazowego, 2) ZUD poprzez zakup części paliwa gazowego dostarczonego do dystrybucji. 8.1.1. OSD ma prawo do wyboru dostawcy, od którego będzie kupować paliwo gazowe 8.1.2. W przypadku, jeśli OSD nie będzie w stanie zakupić paliwa gazowego na potrzeby związane z transportem paliwa gazowego z umownego punktu wejścia, ZUD posiadający umowę na dystrybucję paliwa gazowego z tego punktu ma obowiązek podpisania z OSD umowy na sprzedaż paliwa gazowego w tym punkcie, zgodnie z zasadami opisanymi w IRiESD. Strona 19 z 62

9. PRAWA I OBOWIĄZKI ODBIORCÓW 9.1. Zapewnienie dostępu Odbiorca, którego urządzenia lub instalacje są przyłączone do systemu dystrybucyjnego OSD stosuje postanowienia IRiESD, w szczególności zapewnia dostęp OSD do urządzeń pomiaroworozliczeniowych oraz powinien umożliwić wykonywanie pomiarów 9.2. Ograniczenia w poborze paliwa gazowego Odbiorca, podlegający ograniczeniom w poborze paliwa gazowego zgodnie z Ustawą o zapasach oraz aktami wykonawczymi do niej, niezależnie od obowiązków określonych w pkt. 9.1: 9.2.1. przekazuje OSD informacje umożliwiające OSD uwzględnienie zapotrzebowania Odbiorcy w prognozowanym zapotrzebowaniu na paliwo gazowe, 9.2.2. informuje OSD do dnia 31 lipca każdego roku o minimalnej ilości paliwa gazowego, którego pobór nie powoduje zagrożenia bezpieczeństwa osób oraz uszkodzenia lub zniszczenia obiektów technologicznych i odpowiada maksymalnemu dozwolonemu poborowi paliwa w 10 stopniu zasilania, 9.2.3. dostosowuje się do ograniczeń poboru paliwa gazowego, polegających na ograniczeniu maksymalnej godzinowej i dobowej ilości poboru paliwa gazowego stosownie do komunikatów OSP ogłaszanych w trybie i na zasadach określonych w Ustawie o zapasach, 9.2.4. niezwłocznie wykonuje polecenia służb dyspozytorskich OSD. 9.3. Obowiązki właściciela układu pomiarowo - rozliczeniowego Odbiorca, który jest właścicielem układu pomiarowo-rozliczeniowego ma obowiązek: 9.3.1. umożliwienia wykonania sprawdzenia poprawności pracy układu pomiarowego na każde żądanie OSD, 9.3.2. umożliwienia przedstawicielom OSD założenia plomb zabezpieczających na urządzeniach układu pomiarowego, 9.3.3. umożliwienia OSD zdalnego odczytu danych pomiarowych w przypadku funkcjonowania urządzeń telemetrycznych podłączonych bezpośrednio do układów pomiaroworozliczeniowych tego Odbiorcy, 9.3.4. umożliwienia OSD instalacji własnych urządzeń telemetrycznych w przypadku braku urządzeń telemetrycznych podłączonych bezpośrednio do układów pomiarowo-rozliczeniowych tego Odbiorcy, 9.3.5. utrzymywania urządzeń pomiarowo-rozliczeniowych w należytym stanie technicznym, Strona 20 z 62

9.3.6. respektowania postanowień norm zakładowych PGNiG S.A. serii ZN G 4001 4010 lub innych norm i standardów, które je zastąpią, 9.3.7. wykonywania przeglądów okresowych urządzeń pomiarowych w punkcie poboru paliwa gazowego, 9.3.8. informowania OSD o terminach wykonywanych przeglądów okresowych umożliwienia jego przedstawicielom obecności w trakcie trwania prac. 9.3.9. Odbiorca, będący właścicielem układu pomiarowo-rozliczeniowego, na żądanie OSD, w przypadku zmiany charakterystyki poboru paliwa gazowego uniemożliwiającej prawidłowy pomiar w danym punkcie wejścia lub wyjścia, w szczególności w przypadku zmiany mocy umownej lub ilości dystrybuowanego paliwa, zobowiązany jest do stosownej zmiany istniejącego układu pomiarowo-rozliczeniowego. 9.4. Obowiązki OSD w zakresie standardów obsługi odbiorców i użytkowników systemu W zakresie standardów jakościowych obsługi Odbiorców, w tym użytkowników systemu, OSD: 9.4.1. przyjmuje przez całą dobę zgłoszenia i reklamacje dotyczące dostaw paliw gazowych z systemu dystrybucyjnego, 9.4.2. bezzwłocznie przystępuje do usuwania zakłóceń w dostarczaniu paliw gazowych, spowodowanych nieprawidłową pracą systemu dystrybucyjnego, 9.4.3. udziela informacji o przewidywanym terminie wznowienia dostarczania paliw gazowych, przerwanego z powodu awarii systemu dystrybucyjnego, 9.4.4. powiadamia o terminach i czasie trwania planowanych przerw w dostarczaniu paliw gazowych w formie indywidualnych zawiadomień pisemnych, telefonicznych, bądź za pomocą innego środka telekomunikacji, zgodnie z obowiązującymi przepisami, 9.4.5. odpłatnie podejmuje stosowne czynności w celu umożliwienia bezpiecznego wykonania przez użytkownika systemu lub inny podmiot prac w obszarze tego systemu, 9.4.6. nieodpłatnie udziela informacji dotyczących rozliczeń oraz aktualnej taryfy, 9.4.7. udziela odpowiedzi na zapytanie nie dotyczące rozliczeń, złożone pisemnie w formie listowej lub elektronicznej na zasadach i w terminach określonych w Ustawie Prawo energetyczne oraz aktach wykonawczych. 9.5. Prawa odbiorcy który nie jest właścicielem układu redukcyjno - pomiarowego Odbiorca, który nie jest właścicielem układu pomiarowo-rozliczeniowego: 9.5.1. zostanie poinformowany o terminach wykonywanych przeglądów okresowych wykonywanych przez służby OSD i obecności w trakcie trwania prac, Strona 21 z 62

9.5.2. może założyć plomby zabezpieczające na urządzeniach układu pomiarowego, 9.5.3. może dokonywać zdalnego odczytu danych pomiarowych w przypadku funkcjonowania systemu telemetrii na stacji gazowej, 9.5.4. może zainstalować własny układ telemetrii, w przypadku braku telemetrii na stacji gazowej. 10. PLANOWANIE ROZWOJU SYSTEMU DYSTRYBUCYJNEGO 10.1. Zasady planowania rozwoju systemu dystrybucyjnego OSD. 10.1.1. Rozwój systemu dystrybucyjnego prowadzony jest w oparciu o strategię operatora systemu dystrybucyjnego, uwzględniające zaspokojenie obecnego i przyszłego zapotrzebowania na paliwo gazowe, gwarantując zapewnienie długoterminowej zdolności systemu dystrybucyjnego. 10.1.2. OSD prognozuje zapotrzebowanie na paliwo gazowe na obszarze swojego działania, na podstawie informacji uzyskanych od OSW, ZUD i Odbiorców. 10.1.3. OSD sporządza i aktualizuje plany rozwoju w okresie 3-letnim. 11. PRZYŁĄCZANIE DO SYSTEMU DYSTRYBUCYJNEGO 11.1.Warunki przyłączania podmiotów do sieci dystrybucyjnej 11.1.1. Przyłączanie podmiotów do sieci dystrybucyjnej realizuje OSD. 11.1.2. W procesie przyłączania podmiotu do systemu dystrybucyjnego wyróżnia się następujące działania: a) Złożenie przez podmiot ubiegający się o przyłączenie wniosku o określenie warunków przyłączenia, b) Wydanie przez OSD warunków przyłączenia, c) Zawarcie umowy o przyłączenie na pisemny wniosek podmiotu przyłączanego, d) Przygotowanie i realizacja przyłączenia. 11.1.3. Operator Systemu Dystrybucyjnego odmawia przyłączenia do systemu dystrybucyjnego, gdy brak jest możliwości technicznych przyłączenia lub przyłączenie wnioskodawcy jest ekonomicznie nieuzasadnione. 11.1.4. Operator Systemu Dystrybucyjnego ma prawo odmówić przyłączenia do systemu dystrybucyjnego, gdy wnioskodawca nie posiada tytułu prawnego do korzystania z obiektu, do którego paliwa gazowe mają być dostarczane. Strona 22 z 62

11.1.5. W przypadku odmowy przyłączenia podmiotu do systemu, OSD niezwłocznie pisemnie powiadamia o odmowie Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki i wnioskodawcę, podając przyczyny odmowy. 11.1.6. Szczegółowe zasady przyłączania podmiotów do sieci dystrybucyjnej określone są w Ustawie Prawo energetyczne oraz rozporządzeniach wykonawczych do tej Ustawy. 11.1.7. Dodatkowe informacje związane z przyłączaniem do systemu dystrybucyjnego dostępne są u OSD. 11.2.Wniosek o określenie warunków przyłączenia do systemu dystrybucyjnego. 11.2.1. Wnioskodawca składa pisemny wniosek o określenie warunków przyłączenia do systemu dystrybucyjnego Operatora Systemu Dystrybucyjnego na druku OSD wraz z wymaganymi załącznikami. 11.3.Warunki przyłączenia do systemu dystrybucyjnego 11.3.1. OSD rozpatruje wniosek złożony przez Wnioskodawcę z uwzględnieniem aktualnie świadczonych usług dystrybucji, wcześniej złożonych wniosków o usługę dystrybucji i zawarcie umowy przyłączenia do systemu dystrybucyjnego oraz zawartych umów o przyłączenie. 11.3.2. Rozpatrywanie wniosku odbywa się dwuetapowo w następujący sposób: a) Na podstawie informacji podanych we wniosku oraz załączonych dokumentów, OSD dokonuje sprawdzenia formalnego wniosku, b) W przypadku, gdy wniosek nie spełnia wymogów formalnych, OSD w terminie do 7 dni kalendarzowych od daty wpłynięcia wniosku zawiadamia wnioskodawcę o konieczności uzupełnienia wniosku w terminie nie dłuższym niż 21 dni. Jeżeli wniosek nie zostanie uzupełniony przez Wnioskodawcę w wyznaczonym terminie, to zostanie pozostawiony bez rozpoznania, c) Przyjęty wniosek poddawany jest analizie technicznej i ekonomicznej, w trakcie której OSD ocenia, czy przyłączenie do systemu dystrybucyjnego jest możliwe i określa warunki przyłączenia w terminie określonym w przepisach prawa. 11.3.3. Analiza techniczna i ekonomiczna przeprowadzana jest przez OSD na podstawie informacji podanych we wniosku oraz w oparciu o następujące działania: a) Określenie i analiza wariantów przyłączenia, b) Ocena kosztów dystrybucji, nakładów na realizację przyłączenia i rozbudowę systemu, c) Analiza ekonomiczna opłacalności przyłączenia 11.3.4. Zmiana warunków przyłączenia możliwa jest tylko poprzez złożenie do OSD nowego wniosku o wydanie warunków przyłączenia. Jeżeli zmiana warunków przyłączenia wynika z uwarunkowań pracy systemu dystrybucyjnego to jest ona dokonywana przez OSD poprzez wydanie nowych warunków przyłączenia. Strona 23 z 62

11.4.Umowa o przyłączenie do systemu dystrybucyjnego. 11.4.1. Przyłączenie nowych punktów do systemu dystrybucyjnego następuje na podstawie umowy o przyłączenie do systemu dystrybucyjnego, zwanej w skrócie umową o przyłączenie, zawieranej między OSD i przyłączanym podmiotem. 11.4.2. Umowa o przyłączenie zawierana jest na wniosek podmiotu posiadającego ważne warunki przyłączenia do systemu dystrybucyjnego. Zawarta umowa stanowi dla OSD podstawę do rozpoczęcia prac projektowych i budowlano-montażowych w zakresie określonym umową. 11.5.Wymagania techniczne dla nowych punktów. 11.5.1. Punkty przyłączane do systemu dystrybucyjnego powinny być projektowane, wykonywane, odbierane i eksploatowane w sposób zapewniający możliwość ciągłości dostaw paliwa gazowego, bezpieczeństwo pracy oraz dokładność pomiarów, a także spełniać warunki określone w przepisach, o których mowa w punkcie 6.2. 11.5.2. Układy pomiarowo-rozliczeniowe powinny pracować w warunkach zgodnych z warunkami określonymi w ich dokumentacji technicznej. 11.5.3. Podmiot zawierający z OSDG umowę o przyłączenie, będący właścicielem punktu, jest zobowiązany do zapewnienia OSDG stałego dostępu do przyłączanego punktu w celu przeprowadzania kontroli stanu urządzeń znajdujących się w tym punkcie. 11.5.4. Obowiązek utrzymania punktu w pełnej sprawności spoczywa na stronie, która posiada tytuł prawny do tego punktu. 12. PRAWA I OBOWIĄZKI STRON UMOWY DYSTRYBUCYJNEJ 12.1. Strony umowy dystrybucyjnej. 12.1.1. Stronami umowy dystrybucyjnej są: a) Operator Systemu Dystrybucyjnego -Gazowego, b) Zleceniodawca Usługi Dystrybucji(ZUD). 12.1.2. Zleceniodawcą Usługi Dystrybucji może być: a) Każdy Odbiorca końcowy, b) Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się sprzedażą paliw gazowych do odbiorców na podstawie umowy kompleksowej, posiadające koncesję na obrót paliwami gazowymi, o ile konieczność posiadania takiej koncesji wynika z przepisów Ustawy Prawo energetyczne, c) Sprzedawca z urzędu odpowiedni dla systemu dystrybucyjnego Operatora Systemu Dystrybucyjnego Strona 24 z 62

12.2. Prawa i obowiązki Operatora Systemu Dystrybucyjnego. 12.2.1. Prawa i obowiązki Operatora Systemu Dystrybucyjnego określa Ustawa Prawo energetyczne, inne przepisy prawa, niniejsza IRiESD oraz umowa dystrybucyjna. 12.2.2. Operator Systemu Dystrybucyjnego jest zobowiązany utrzymywać zdolność urządzeń i sieci do realizacji zaopatrzenia w paliwa gazowe, w sposób ciągły i niezawodny, przy zachowaniu obowiązujących wymagań jakościowych. 12.2.3. Operator Systemu Dystrybucyjnego jest zobowiązany zapewniać wszystkim odbiorcom uprawnionym, przedsiębiorstwom zajmującym się sprzedażą paliw gazowych na rzecz odbiorców oraz sprzedawcom z urzędu wyznaczonym przez Prezesa URE, na zasadzie równoprawnego traktowania, świadczenie usług dystrybucji paliw gazowych, na zasadach i w zakresie określonym w Ustawie Prawo energetyczne i niniejszej IRiESD. 12.2.4. Operator Systemu Dystrybucyjnego, stosując obiektywne i przejrzyste zasady zapewniające równe traktowanie użytkowników systemu dystrybucyjnego, uwzględniając wymogi ochrony środowiska, jest odpowiedzialny za: a) Bezpieczeństwo dostarczania paliw gazowych poprzez zapewnienie bezpieczeństwa funkcjonowania systemu dystrybucyjnego i realizację umów z użytkownikami tego systemu, b) Prowadzenie ruchu sieciowego w sposób wzajemnie skoordynowany i efektywny z zachowaniem wymaganej niezawodności dostarczania paliw gazowych i ich jakości, c) Eksploatację, konserwację oraz remonty sieci i urządzeń, wraz z połączeniami z innymi systemami gazowymi, w sposób gwarantujący niezawodność funkcjonowania systemu dystrybucyjnego, d) Zapewnienie długoterminowej zdolności systemu dystrybucyjnego do zaspokajania uzasadnionych potrzeb w zakresie dystrybucji paliw gazowych, a także w zakresie rozbudowy systemu dystrybucyjnego, a tam, gdzie ma to zastosowanie, rozbudowy połączeń z innymi systemami gazowymi, e) Współpracę z innymi operatorami systemów gazowych lub przedsiębiorstwami energetycznymi w celu niezawodnego i efektywnego funkcjonowania systemów gazowych oraz skoordynowania ich rozwoju, f) Zarządzanie przepływami paliw gazowych oraz utrzymanie parametrów jakościowych tych paliw w systemie dystrybucyjnym i na połączeniach z innymi systemami gazowymi, g) Świadczenie usług niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania systemu dystrybucyjnego, h) Bilansowanie systemu i zarządzanie ograniczeniami w systemie gazowym oraz prowadzenie z użytkownikami tego systemu rozliczeń wynikających z niezbilansowania paliw gazowych dostarczonych i pobranych z systemu, Strona 25 z 62

i) Dostarczanie użytkownikom systemu i operatorom innych systemów gazowych informacji o warunkach świadczenia usług dystrybucji, w tym o współpracy z połączonymi systemami gazowymi, j) Realizację ograniczeń w dostarczaniu paliw gazowych. 12.2.5. Operator Systemu Dystrybucyjnego ma prawo w szczególności do: a) Pobierania opłat za świadczone usługi na warunkach określonych w Taryfie, umowie dystrybucyjnej i niniejszej IRiESD, b) Odmowy świadczenia usługi dystrybucji w przypadkach określonych w niniejszej IRiESD c) Wypowiedzenia umowy dystrybucyjnej w całości lub zawarcia aneksu zmieniającego do umowy w przypadkach określonych niniejszej IRiESD d) Aktualizacji zapisów IRiESD, przy zachowaniu procedur określonych w niniejszej IRiESD, e) Realizowania innych praw określonych w Ustawie Prawo Energetyczne, innych przepisach prawa, umowie dystrybucyjnej, Taryfie i niniejszej IRiESD. 12.3. Prawa i obowiązki ZUD. 12.3.1. Prawa i obowiązki ZUD określa Ustawa Prawo energetyczne, inne przepisy prawa, niniejsza IRiESD oraz umowa dystrybucyjna. W szczególności do praw i obowiązków ZUD należą: a) ZUD ma prawo do korzystania z usługi dystrybucji świadczonej na jego rzecz przez OSD, na zasadach określonych w ustawie Prawo energetyczne, niniejszej IRiESD i w umowie dystrybucyjnej oraz zgodnie ze stawkami opłat określonymi w Taryfie, stosowanych w sposób obiektywny i niedyskryminacyjny, b) ZUD jest odpowiedzialny za dostarczenie i odbiór paliwa gazowego do i z systemu dystrybucyjnego oraz za utrzymanie równowagi pomiędzy ilościami paliwa gazowego dostarczanymi w umownych punktach wejścia i odbieranymi w umownych punktach wyjścia, określonymi w umowie i przyjętych nominacjach, c) ZUD jest odpowiedzialny za dostarczenie do umownego punktu wejścia do systemu paliwa gazowego spełniającego wymagania dotyczące jakości i ciśnienia określone w niniejszej IRiESD i umowie dystrybucyjnej, d) ZUD jest zobowiązany do terminowej realizacji płatności, zgodnie z warunkami określonymi w niniejszej IRiESD oraz w umowie dystrybucyjnej. e) ZUD jest zobowiązany poinformować w formie pisemnej w terminie 7 dni roboczych o wszelkich zmianach, które nastąpią w okresie realizacji umowy dystrybucyjnej, dotyczących dokumentów wymienionych w pkt. 11. Strona 26 z 62

12.4. Odpowiedzialność za jakość i ciśnienie paliw gazowych. 12.4.1. ZUD jest odpowiedzialny za dostarczenie do systemu dystrybucyjnego, w określonych w umowie dystrybucyjnej umownych punktach wejścia, w każdym dowolnym okresie obowiązywania umowy dystrybucyjnej, paliwa gazowego spełniającego wymagania określone w IRiESD oraz w umowie dystrybucyjnej. Nie wywiązywanie się ZUD z tego obowiązku jest szczególnym przypadkiem istotnego naruszenia warunków umowy dystrybucyjnej i może być przyczyną jej wypowiedzenia przez OSD zgodnie z zasadami określonymi w IRiESD. 12.4.2. OSD jest odpowiedzialny za dostarczenie, do określonych w umowie dystrybucyjnej umownych punktów wyjścia, w każdym dowolnym okresie obowiązywania umowy dystrybucyjnej, paliwa gazowego spełniającego wymagania określone w IRiESD, za wyjątkiem przypadków, gdy niedotrzymanie tych wymagań spowodowane zostało przez któregokolwiek z ZUD. 12.4.3. OSD nie dokonuje mieszania i nawonienia paliwa gazowego. Dostarczone paliwo gazowe do OSD musi spełniać wymagania jakościowe wymienione w IRiESD. 12.5. Siła wyższa. 12.5.1. Strony nie ponoszą odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie swoich obowiązków w czasie trwania okoliczności siły wyższej. 12.5.2. Strona powołująca się na okoliczność siły wyższej jest zobowiązana niezwłocznie zawiadomić drugą stronę o zaistnieniu okoliczności siły wyższej przedstawiając dowody potwierdzające jej wystąpienie. 12.5.3. Niezwłocznie po ustaniu siły wyższej, każda ze stron, bez dodatkowego wezwania, jest zobowiązana przystąpić do wykonania swych zobowiązań, których realizacja została uprzednio zawieszona wskutek zaistnienia siły wyższej. 12.5.4. Niezwłocznie po przystąpieniu do wykonywania zobowiązań po ustaniu siły wyższej, strona zobowiązana jest zawiadomić o tym fakcie drugą stronę. 13. WARUNKI ŚWIADCZENIA USŁUGI DYSTRYBUCJI 13.1. Warunki formalno prawne. 13.1.1. Podmiot ubiegający się o świadczenie przez OSD usługi dystrybucji powinien dostarczyć wniosek o świadczenie usługi dystrybucji, wraz ze wszystkimi załącznikami 13.1.2. Podmiot ubiegający się o świadczenie przez OSD usługi dystrybucji powinien przedstawić poniższe dokumenty i zaświadczenia: Strona 27 z 62

a) wypis ze stosownej ewidencji działalności gospodarczej, w szczególności wypis z Krajowego Rejestru Sadowego dla spółek prawa handlowego mających siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, b) dokumenty potwierdzające prawo osób reprezentujących podmiot do zaciągania w jego imieniu zobowiązań, które mogą wynikać z umowy na świadczenie usług dystrybucji, jeżeli prawo to nie wynika z treści wypisu, o którym mowa powyżej, c) dokument poświadczający nadanie numeru identyfikacji podatkowej dla celów podatku od towarów i usług -dla podmiotów mających siedzibę na terenie państw członków Unii Europejskiej, d) jeśli Wnioskodawca posiada numer REGON, dokument potwierdzający jego nadanie, e) koncesje na obrót gazem wystawiona przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, jeżeli konieczność jej posiadania wynika z przepisów Ustawy Prawo energetyczne. 13.2.Warunki techniczne. 13.2.1. OSD świadczy usługę dystrybucji pomiędzy punktem wejścia do systemu, a punktami wyjścia WR i WS, dla których istnieją techniczne warunki dystrybucji paliwa gazowego w ramach systemu dystrybucyjnego zarządzanego przez OSD. 13.2.2. Przez techniczne warunki dystrybucji paliwa gazowego rozumie się łączne spełnienie następujących warunków: a) Istnienie połączeń gazociągowych w ramach systemu dystrybucyjnego OSD pomiędzy punktem wejścia a wskazanym przez Wnioskodawcę punktem wyjścia, b) Istnienie wolnych przepustowości w ramach systemu dystrybucyjnego, których wykorzystanie w celu świadczenia usługi dystrybucji paliwa gazowego na rzecz Wnioskodawcy nie pogorszy warunków dystrybucji paliwa gazowego ZUD posiadającym wcześniej zawarte umowy dystrybucyjne. 13.2.3. Parametry jakościowe paliwa gazowego, o którego dystrybucję występuje Wnioskodawca, muszą spełniać kryteria określone w IRiESD. 13.2.4. Ciśnienie dostawy paliwa gazowego we wskazanym przez Wnioskodawcę punkcie wejścia do systemu dystrybucyjnego musi mieścić się w zakresie ciśnień określonych dla tego punktu wejścia. 13.3.Warunki handlowe. 13.3.1. Podmiot ubiegający się o świadczenie przez OSD usługi dystrybucji jest zobowiązany przedstawić poniższe dokumenty, zaświadczenia oraz informacje: Strona 28 z 62