Spis tresci XIII Od redaktora xiv Od autora i Wstep 3 Zakres terytorialny i chronologiczny pracy 5 Sztukaterie,,italianizujace" a,,listwowe" dekoracje sklepienne 9 Specyfika badari nad sztukateriami 17 Stan badari 25 Material i technika 37 Zarys dziejow europejskiego sztukatorstwa 81 Fundatorzy i ich orientacja artystyczna 95 Projektanci i projekty 103 Rola sztukaterii w ksztahowaniu przestrzeni architektonicznej 113 Artysci i warsztaty 118 Jan Trevano i sztukator Jan 122 Mistrz Przesla Krzyzowego Kosciola Karmelitow w Wisniczu i sztukator Filibert 124 Mistrz Kaplicy sw. Ignacego w Kosciele ss. Piotra i Pawla w Krakowie 124 J a n Chrzciciel Falconi 137 Mistrz Kaplicy Czarneckiego w Kosciele ss. Piotra i Pawla w Krakowie 139 Mistrz tarlowski 145 Mistrz Kaplicy sw. Michala w Kosciele ss. Piotra i Pawla w Krakowie! 46 Mistrz Kaplicy Sw. Krzyza w Kosciele ss. Piotra i Pawla w Krakowie '47 Kazimierz Kaliski starszy i mlodszy 59 J a n Liszkowic starszy i mlodszy '62 Bianco 166 Baltazar Fontana 186 Franciszek Fontana 187 Typy kompozycyjne i o r n a m e n t y k a dekoracji sztukatorskich 211 Rzezba figuralna 219 Zakoriczenie VII
KATALOG 222 i. Baranow Sandomierski, zamek, gabinet w baszcie wsch. 224 2. Baranow Sandomierski, zamek, skrzydlo pn.-zach. 229 3. Bielany kolo Krakowa, kosciol Kamedulow p.w. Wniebowziecia Najsw. Marii Panny 231 3.1. Dekoracja architektoniczna nawy i prezbiterium 232 3.2. Plaskorzezby w nawie 232 3.3. Kartusz nad arkada kaplicy Krolewskiej 233 3.4. Kaplice p.w. ss. Wladyslawa i Bonifacego (sw. Benedykta, Krolewska) i sw. Romualda (Delpacowska) 2 33 3-5- Kaplice p.w. sw. Jana Chrzciciela (ss. Janow) i ss. Piotra i Pawla 234 3.6. Kaplice p.w. sw. Anny (Zwiastowania Najsw. Marii Pannie) i sw. Michala 2 3-7' Kaplice p.w. ss. Mikolaja, Wojciecha i Hieronima (sw. Krzyza) oraz sw. Sebastiana 34 247 4. Brzezany, kaplica pd.-zach. przy kosciele zamkowym p.w. Trojcy Sw. 255 5. Brzezany, kosciol ormiariskokatolicki p.w. Niepokalanego Poczecia Najsw. Marii Panny 258 6. Dzialoszyce, kaplica Matki Boskiej Rozaricowej przy kosciele par. p.w. Trojcy Sw. 260 7. Golab, Domek Loretariski 267 8. Grodzisko kolo Skaly, kosciol p.w. Wniebowziecia Najsw. Marii Panny, zwiericzenie srodkowego pola oharza gl. 271 9. Janowiec, zamek, czesc zach. skrzydja pd. 275 10. Jasna Gora, kosciol Paulinow p.w. Znalezienia Krzyza Sw. i Narodzenia Najsw. Marii Panny, portal do atrium kaplicy Cudownego Obrazu 278 11. Jasna Gora, kaplica Denhoffow p.w. sw. Pawla Pustelnika przy kosciele 281 Paulinow p.w. Znalezienia Krzyza Sw. i Narodzenia Najsw. Marii Panny 12. Jasna Gora, kaplica p.w. Narodzenia Najsw. Marii Panny przy kosciele Paulinow p.w. Znalezienia Krzyza Sw. i Narodzenia Najsw. Marii Panny, dekoracja nawy gl. 287 13. Jasna Gora, klasztor Paulinow, Aula Mariana (Sala Rycerska) 290 14. Jasna Gora, kosciol Paulinow p.w. Znalezienia Krzyza Sw. i Narodzenia Najsw. Marii Panny 300 15. Jasna Gora, kaplica p.w. sw. Antoniego przy kosciele Paulinow p.w. Znalezienia Krzyza Sw. i Narodzenia Najsw. Marii Panny VIII
303 16. Kalwaria Zebrzydowska, kaplica p.w. Matki Boskiej Cudownej przy kosciele Bernardynow p.w. Matki Boskiej Anielskiej 307 309 17. Kalwaria Zebrzydowska, kosciol Bernardynow p.w. Matki Boskiej Anielskiej 18. Kamieniec Podolski, kaplica Humieckich p.w. Chrystusa Ukrzyzowanego i portale kaplicy p.w. Matki Boskiej Rozaricowej przy kosciele Dominikanow p.w. sw. Mikolaja 314 19. Kazimierz Dolny, kaplica p.w. Wniebowziecia Najsw. Marii Panny przy kosciele par. p.w. ss. Jana Chrzciciela i Bartlomieja 321 20. Kety, kosciol par. p.w. ss. Malgorzaty i Katarzyny 324 ai. Klimontow, kosciol kolegiacki p.w. sw. Jozefa 326 22. Krakow, Zamek Krolewski na Wawelu 328 22.1. Wieza Zygmunta i n, sieri i gabinet na 1 pietrze 328 22.2. Wieza Zygmunta 111, sieri i gabinet na n pietrze 329 22.3. Kaplica 333 23. Krakow, kosciol Jezuitow p.w. ss. Piotra i Pawla 336 23.1. Apsyda 337 23.2. Kopula 338 23.3. Kaplica sw. p.w. Ignacego Loyoli 338 23.4. Kaplica sw. p.w. Franciszka Ksawerego 339 23.5. Kaplica Czarneckiego p.w. Matki Boskiej Loretariskiej 34 23.6. Kaplica p.w. sw. Michala 34 23.7. Kaplica p.w. sw. Krzyza 34 1 350 23.8. Kaplica p.w. sw. Franciszka Borgiasza 24. Krakow, kaplica Zbaraskich p.w. sw. Katarzyny Sieneiiskiej przy kosciele Dominikanow p.w. Trojcy Sw. 353 25. Krakow, kaplica biskupa Piotra Gamrata (kanonika Jerzego Grochowskiego) p.w. sw. Katarzyny Aleksandryjskiej przy katedrze 356 26. Krakow, kaplica biskupa Jakuba Zadzika p.w. sw. Jana Chrzciciela przy katedrze 361 27. Krakow, kaplica p.w. Zwiastowania Najsw. Marii Pannie (prepozyta Jacka Liberiusza) przy kosciele Kanonikow Regularnych Laterariskich p.w. Bozego Ciala 364 28. Krakow, kaplica Wazow p.w. Niepokalanego Poczecia Najsw. Marii Panny przy katedrze 369 29. Krakow, kosciol Reformatow p.w. sw. Kazimierza, fasada 37i 30. Krakow, klasztor Karmelitow Trzewiczkowych na Piasku, klatka schodowa IX
374 31- Krakow, kosciol Bernardynow p.w. sw. Bernardyna ze Sieny, fasada 377 32. Krakow, kamienica Pod Ewangelistami (Rynek Glowny 21) dekoracja sali 380 33. Krakow, tzw. skarbiec kosciola par. p.w. Wniebowziecia Najsw. Marii Panny 382 34. Krakow, klasztor Karmelitow Trzewiczkowych na Piasku 1 pietra 382 383 34.1. Zakrystia 34.2. Skarbiec 385 35. Krakow, kosciol Wizytek p.w. sw. Franciszka Salezego 394 36. Krakow, kosciol kolegiacki p.w. sw. Anny 434 37. Krakow, kosciol Karmelitow Bosych p.w. ss. Michala i Jozefa 437 38- Krakow, kaplica Wloska p.w. sw. Jana Chrzciciela przy kruzganku klasztoru Franciszkanow 440 39. Krakow, kosciol Kanonikow Regularnych Laterariskich p.w. Bozego Ciala, kaplica Matki Boskiej Loretariskiej 443 40. Krakow, kosciol Karmelitow Trzewiczkowych na Piasku p.w. Nawiedzenia Najsw. Marii Panny, fasada 447 41. Krakow, kosciol Klarysek p.w. sw. Andrzeja 455 42. Krakow, kaplica p.w. sw. Jacka przy kosciele Dominikanow p.w. Trojcy Sw. 460 43. Krakow, kamienica Hipolitow (Zaleskich; plac Mariacki 3) 462 44. Krakow, palac Pod Krzysztofory (Rynek Glowny 35) 463 44.1' Gabinet 464 44-2. Salon 467 45. Krakow, palac Pod Baranami (Rynek Glowny 27), sala w przyziemiu 469 46. Krakow, kamienica Pod Gruszka (ul. Szczepariska 1), salon i gabinet 1 pietra 473 47. Krakow, kamienica Pod Blacha (Rynek Glowny 29), dekoracja w sali 1 pietra 475 48. Krasiczyn, kaplica zamkowa p.w. Wniebowziecia Najsw. Marii Panny 484 49. Krosno, kaplica Porcjuszow p.w. ss. Piotra i Pawla przy kosciele par. i Wszystkich Swietych p.w. Trojcy Sw. 489 50. Krosno, kaplica Oswiecimow p.w. Najsw. Marii Panny i sw. Stanislawa przy kosciele Franciszkanow p.w. Nawiedzenia Najsw. Marii Panny 494 51. Ksiaz Wielki, kaplica palacowa p.w. ss. Piotra i Zofii 496 52. Kurozweki, kaplica Lanckororiskich przy kosciele par. p.w. Wniebowziecia Najsw. Marii Panny i sw. Augustyna
5oi 53- Lublin, kaplica J a n a Symeona Olelkowicza Sluckiego p.w. sw. S t a n i s l a w a Kostki przy kosciele Jezuitow p.w. ss. J a n o w 506 54. Lublin, kaplica Janusza Tyszkiewicza Lohojskiego p.w. sw. Krzyza przy kosciele D o m i n i k a n o w p.w. sw. Stanislawa 512 55. Ludwinow kolo Krakowa, kosciol p.w. sw. Bartiomieja 514 56. Lwow, kaplica Boimow p.w. Meki Panskiej (Ogrojcowa) 523 57. Lwow, kosciol Dominikanow, p.w. sw. Marii Magdaleny, oltarz gl. 528 58. Lwow, kaplica p.w. ss. Trzech Hierarchow przy cerkwi Woloskiej (Uspieiiskiej) 530 59. t a r i c u t, zamek, gabinet w baszcie p i n. zach. 532 60. Niepolomice, kaplica Lubomirskich p.w. sw. Karola Boromeusza przy kosciele par. p.w. Dziesieciu Tysiecy Meczennikow 532 533 537 60.1. Dekoracja scian i pendentywow 60.2. Dekoracja arkady wejsciowej 61. Nowy Korczyn, kaplica p.w. Matki Boskiej Rozancowej p r z y kosciele par. p.w. Trojcy Sw. 540 62. Nowy Sacz, kaplica Konstantego Lubomirskiego p.w. P r z e m i e n i e n i a Paiiskiego p r z y kosciele Franciszkanow p.w. N a r o d z e n i a Najsw. Marii P a n n y 543 63. Nowy Wisnicz, kosciol Karmelitow p.w. Chrystusa Zbawiciela 545 63.1. Dekoracja architektoniczna 546 63.2. Przeslo krzyzowe 546 63.3. Kaplice 547 63.4. Krypta 547 63.5. Zakrystia 552 553 64. Nowy Wisnicz, zamek 64.1. Kaplica zamkowa, sklepienie empory pn. 1 pietra 553 64.2. Gabinet w baszcie pn. 554 64.3. Gabinet w baszcie zach. 557 65. Pieskowa Skala, kaplica z a m k o w a p.w. sw. M i c h a l a 560 66. Pilica, kosciol kolegiacki p.w. sw. J a n a Chrzciciela i sw. J a n a E w a n g e l i s t y 561 66.1. Kaplica p.w. sw. Jozefa 561 66.2. Nawa 562 66.3. Dekoracja zewnetrzna 565 67. Podhorce, kaplica palacowa p.w. Matki Boskiej Bolesnej 568 68. Podkamieri, kaplica Cetnerow p.w. sw. Dominika przy kosciele Dominikanow p.w. Matki Boskiej Rozancowej XI
573 6<p- Rytwiany, kosciol Kamedulow p.w. Zwiastowania Najsw. Marii Pannie 585 70. Rzeszow, kosciol Bernardynek (pozniej Pijarow) p.w. Sw. Jana Chrzciciela 589 71. Sandomierz, kaplica Szemberkow p.w. ss. Meczennikow Sandomierskich przy kosciele Dominikanow p.w. sw. Jakuba 592 72. Stary Sacz, kosciol Klarysek p.w. Trojcy Sw., dekoracja trzech retabulow w prezbiterium 596 73. Swieta Anna kolo Przyrowa, kaplica p.w. sw. Anny przy kosciele Bernardynow p.w. sw. Anny 600 74. Tarlow, kosciol par. p.w. ss. Wojciecha i Stanislawa 616 75. Wieliczka, kaplica Morsztynow przy kosciele par. p.w. sw. Klemensa 619 76. Zamosc, kaplica Zamoyskich p.w. Przemienienia Paiiskiego przy kosciele kolegiackim p.w. Zmartwychwstania Pariskiego i sw. Tomasza 622 77. Zioczow, kosciol par. p.w. Wniebowziecia Najsw. Panny Marii i sw. Jacka 624 78. Zebocin, kosciol par. p.w. ss. Malgorzaty i Stanislawa 627 79. Zywiec, kaplica Komorowskich p.w. Wniebowziecia Najsw. Marii Panny przy kosciele par. p.w. Narodzenia Najsw. Marii Panny 629 Summary 635 Indeks nazw miejscowych i zabytkow 643 Indeks nazw osobowych 651 Bibliografia 673 Zrodla ilustracji XII