TRUCKER S GUIDE 2012-2013 Przewodnik trakera, czyli jak jeździć po Norwegii PL Knut Opeide Donna Diesel przedstawia! vegvesen.no/donnadiesel
Rady Donny Diesel! LISTA KONTROLNA Kierowca Pojazd i przyczepa Weź ze sobą prawo jazdy Łańcuchy Weź ze sobą paszport Weź ze sobą Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (zalecana) Weź ze sobą zawodowe prawo jazdy Weź ze sobą ciepłą odzież i buty Weź ze sobą jedzenie i coś ciepłego do picia Weź ze sobą łopatę Spirytus w układzie hamulcowym (starsze modele) Łańcuch holowniczy Kliny pod koła Piasek Pełny bak Weź ze sobą skrobaczkę do lodu (Kierowcy spoza UE/EOG zapoznajcie się z informacją na stronie 23 pod: Kierowca) Przydatny słowniczek Norweski Polski Bensin Benzyna Blyfri Benzyna bezołowiowa Bremser Hamulce Bremsevæske Płyn hamulcowy Diesel Olej napędowy Gass Gaz Clutch Sprzęgło Høyre (w) Prawo Venstre (w) Lewo Kontrollere Sprawdzić Kjølevæske Płyn chłodniczy Mekaniker Mechanik Olje Olej Flatt batteri Wyczerpana bateria Punktering Przebicie opony Sikring Bezpiecznik Gasspedal Pedał gazu Strøm Prąd Bensinstasjon Stacja benzynowa Skifte ut Wymienić Vann Woda Czy jesteś gotów stawić czoło zimie? 2
Spis treści Tematy Strona Rady Donny Diesel...s. 2 Wstęp...s. 5 Parę słów o Donnie Diesel...s. 6 Warto wiedzieć...s. 7 Informacje o drogach i warunkach jazdy...s. 8 Bezpieczna jazda w tunelach...s. 9 Prowadzenie pojazdu w Norwegii...s. 10 Tak zakładasz łańcuch uniwersalny...s. 13 Odcinki dróg trudno przejezdnych...s. 14 Połączenia promem...s. 19 AutoPASS...s. 20 Ustawy, przepisy i zasady prowadzenia pojazdu...s. 22 Wskazówki Donny o posiłkach...s. 32 Jazda po śliskiej nawierzchni...s. 33 Mapka z odsyłaczami do stron...s. 37 Wykaz większych miast...s. 38 Legenda mapy...s. 39 Odległości...s. 64 Miejsce na notatki...s. 63 UWAGA! Nowe od 2011: Bezpieczna jazda w tunelach...s. 9 Odcinki dróg trudno przejezdnych...s. 15 Pociągi drogowe w formie ciężarówki z naczepą...s. 25 Postoje odpoczynku całodobowego...s. 31 Zmiany w przepisach: Wymogi, co do łańcuchów...s.11, 29 Wymogi, co do głębokości rzeźby bieżnika...s. 11 3
4 colourbox.com
Wstęp Statens vegvesen (Norweska Administracja Dróg Publicznych) zebrał w niniejszym przewodniku dla trakerów, informacje zapewniające bezpieczne przejazdy zagranicznym kierowcom samochodów ciężarowych w Norwegii. Za jego pomocą pragniemy udzielić informacji wszystkim, zajmującym się przewozem na terenie Norwegii. Znajdziecie tu mapy wykazujące drogi zamknięte zimą, odcinki obsługiwane promami, informacje o wymaganiach, co do wyposażenia opon i łańcuchów oraz nieco prawodawstwa i przepisów dotyczących transportu w naszym kraju. Przewodnik trakera zostanie jesienią 2011 przetłumaczony na języki: angielski, duński, fiński, francuski, hiszpański, niemiecki, polski, rosyjski i szwedzki. Przewodnik trakera zostanie także opublikowany na naszych stronach internetowych, www.vegvesen.no/donnadiesel. Nie będzie on aktualizowany na bieżąco w związku ze zmianami przepisów. Dlatego też, nie może on służyć, jako podstawa ustalania własnych uprawnień czy obowiązków. Szerokiej drogi! Kjell Bjørvig Dyrektor ds. Ruchu Drogowego i Pojazdów, Statens vegvesen 5
Parę słów o Donnie Diesel Donna Diesel to nazwa kampanii informacyjnej dla zagranicznych trakerów jeżdżących zimą po norweskich drogach. Kampania ta powstała na skutek wzrostu ruchu zagranicznych samochodów ciężarowych w Norwegii. Wielu zagranicznych trakerów nie znało przepisów dotyczących przewozów na terenie Norwegii. Ich pojazdy często znajdowały się w złym stanie technicznym, a sami kierowcy byli nieprzygotowani na jazdę zimą po norweskich drogach. Nasza kampania informacyjna osnuta jest wokół postaci z komiksu: Donny Diesel i w lekko przystępny sposób opisuje, co czeka trakerów w zimie na norweskich drogach. Ci, których zwiodą dobre, przygraniczne drogi, mogą w dalszej podróży drogo za to zapłacić. Odpowiednie wyposażenie może zapobiec wielu niebezpiecznym sytuacjom. Poproś Donnę Diesel o pomoc Donna chciałaby pomóc, byś sam mógł być panem na drodze aż do celu. W zimowym półroczu, zadaniem Donny Diesel jest udzielanie informacji i wskazywanie ci jak sobie radzić w zimie na drogach norweskich. Donna Diesel jest sroga, ale i nie oszczędza uśmiechów. Zanim wyjedziesz, zapytaj Donnę o radę i nie obawiaj się z nią kontaktować w drodze. Udzieli ci pomocy i podpory w chwili potrzeby. www.vegvesen.no/donnadiesel Kim jest Donna Diesel? Na pewno zadajesz sobie pytanie, kim jest Donna Diesel. Jest ona norweskim kierowcą ciężarowym o długim doświadczeniu. Od wielu lat rozwozi ona towary z wielu miejscowości europejskich po całej Norwegii.! 5 ŹLE przestróg Donny Diesel DOBRZE Dramatyczne przeżycia na drogach norweskich zimą Przez wszystkie lata na drogach przeżyła wiele, lecz najbardziej dramatyczne przeżycia miała zimą na norweskich drogach. Tam widziała jak przewracały się ciężarówki z przyczepami i jak utykały na wyżynach górskich. Raz nawet widziała jak ciężarówka z przyczepą zsuwały się tyłem kilkaset metrów po stromym zboczu. Na szczęście dobrze się to skończyło, ale tylko dlatego, że kierowca miał szczęście. Bądź przygotowany! Na drogach norweskich w zimie nie można polegać na szczęściu. Polegać można wyłącznie na odpowiednim sprzęcie, odpowiedzialnym prowadzeniu pojazdu i na samym sobie własnym najlepszym przyjacielu za kierownicą. Norwegia jest krajem trudnym, pełnym zakrętów i śniegu. I tak musi być, skoro większość kraju to góry. Ładuj prawidłowo Używaj łańcuchów Używaj opon zimowych Rób przerwy Wybierz właściwą trasę 6
? WARTO WIEDZIEĆ Informacje o Norwegii (dane z 1.1.2011) Obszar Obszar (ze Svalbardem i wyspą Jan Mayen): 385 186 km 2 Ludność 4 920 300 Gęstość zaludnienia 14,6/km² Język główny Norweski Stolica Oslo 599 230 Większe miasta Bergen 260 392 Trondheim 173 486 Drogi krajowe 10 400 km Drogi wojewódzkie 44 300 km Waluta 1 Euro = około 8 NOK Nominały monet i banknotów Monety: 50 øre, 1, 5, 10 i 20 koron. Banknoty: 50, 100, 200, 500 i 1000 koron. Informacje dla podróżnych Patrz www.vegvesen.no Godziny otwarcia Banki: Dni robocze: 08.30 15.30. (Większość banków jest zamknięta w soboty). Niektóre banki mają w lecie krótsze godziny pracy. Poczta: Poniedziałek piątek godz. 08.00 17.00. Sobota 08.00 14.00. Sklepy: Większość sklepów jest otwarta od poniedziałku do soboty. W sobotę godziny otwarcia są krótsze. Niektóre sklepy spożywcze są otwarte w niedzielę. Telefon Telefon komórkowy Możesz swobodnie wwieźć i używać telefon komórkowy. Sieć GSM ma pokrycie w prawie całym kraju. Podczas jazdy dozwolone jest wyłącznie używanie zestawów głośnomówiących lub słuchawkowych. Kontrole Większość kontroli ruchu na drogach norweskich przeprowadza Policja i Statens vegvesen. Tollvesenet (Urząd Celny) to władze kontroli ds. cła i akcyz. Za egzekwowanie przepisów parkowania, w większości przypadków odpowiedzialne są gminy. Obowiązek ustępowania pierwszeństwa. Zasada główna to ogólny obowiązek ustępowania pierwszeństwa dla pojazdów nadjeżdżających z prawej strony. O ile droga główna wiedzie przez miasto lub osiedle, może zajść obowiązek ustępowania Znak drogi z pierwszeństwem przejazdu Droga z pierwszeństwem przejazdu pierwszeństwa dla dróg lokalnych. Zaznacza to znak «Koniec drogi z pierwszeństwem przejazdu». Światła W Norwegii obowiązuje całodobowe stosowanie świateł mijania (krótkich) lub świateł drogowych. Górna granica zawartości alkoholu we krwi Górna granica zawartości alkoholu we krwi to 0,2 promila. Prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu powyżej 0,2 promila, karane jest skonfiskowaniem prawa jazdy, grzywną lub ewentualnie więzieniem. Oprócz tego, można otrzymać okresowy zakaz prowadzenia pojazdów w Norwegii. Pasy bezpieczeństwa W Norwegii obowiązuje nakaz zapinania pasów bezpieczeństwa. Dotyczy on również tylnych siedzeń, o ile są przy nich zamontowane pasy. Sygnalizacja przy postoju awaryjnym 1. W pojeździe musi się znajdować przynajmniej jeden trójkąt ostrzegawczy. 2. O ile pojazd stanowi niebezpieczeństwo lub przeszkodę dla ruchu drogowego, a nie zostanie przestawiony w inne, bardziej odpowiednie miejsce, masz obowiązek zasygnalizowania tego za pomocą trójkąta ostrzegawczego, świateł awaryjnych, lub w inny sposób. Trójkąt ostrzegawczy należy ustawić dosyć daleko, przynajmniej 150 metrów od pojazdu, by inni kierowcy mogli go na czas zauważyć. 3. Podczas wszelkich prac poza pojazdem w trakcie postoju awaryjnego, obowiązuje użycie kamizelki odblaskowej (standard EN471). Bieg jałowy Koniec drogi z pierwszeństwem przejazdu Dopuszczanie, bez powodu, do pracy silnika na biegu jałowym jest wzbronione. Olej napędowy (Diesel) Stosowanie w Norwegii barwionego oleju napędowego (o niższej akcyzie) w autobusach, ciężarówkach, samochodach towarowych, samochodach kombi lub osobowych jest zabronione. Dotyczy to także samochodów kempingowych i kamperów. Przekroczenie tych przepisów karane jest mandatem. 7
Informacje o drogach i warunkach jazdy Vegmeldingstjenesten (Służba Informacji o Stanie Dróg) przy Statens vegvesen prowadzi krajowy wykaz dróg, ich stanu nawierzchni i warunków jazdy, a także posiada informacje o dozwolonym nacisku na oś, trasach drogowych i promach. Telefon: 175. Z zagranicy: +47 815 48 991. Zadzwoń pod ten numer, jeżeli na drodze zaistnieją sytuacje, o których twoim zdaniem, powinni się dowiedzieć inni kierowcy lub Statens vegvesen. o wypadkach ze zwierzętami, nawet, jeżeli sam ich nie spowodowałeś. O wypadkach ze zwierzyną można zawiadomić, dzwoniąc do Vegmeldingstjenesten, tel. 175. Zawiadomienie zostanie przekazane do władz ds. zwierzyny leśnej lub do policji, by zwierzę odnaleźć i ewentualnie je dobić czy sprzątnąć z drogi. Dozwolona szerokość pojazdu Dozwolona szerokość pojazdu na drodze publicznej w Norwegii wynosi 2,55 m. Internet: Zaktualizowane informacje o warunkach ruchu są dostępne na www.175.no oraz www.vegvesen.no/trafikkinformasjon/ Reiseinformasjon/Trafikkmeldinger Wykaz dróg oraz inne materiały informacyjne można otrzymać w Tollstasjon (Izbach Celnych), Trafikkstasjon (Urzędach Komunikacji) oraz w Vegdirektoratet. Wykazy dróg: Wykazy dróg krajowych są dostępne na: www.vegvesen.no/kjoretoy/yrkes transport/veglister+og+dispensasjoner/ Vegliste+riksveger Wykazy dróg wojewódzkich i gminnych są dostępne na: www.vegvesen.no/kjoretoy/yrkes transport/veglister+og+dispensasjoner/ Veglister+2011 Największy dozwolony nacisk na oś na drogach publicznych w Norwegii 1) Dozwolony nacisk to 11,5 ton na jedną oś napędową 2) 19 ton dla pojazdu mechanicznego, gdy oś napędowa ma koła bliźniacze i resory pneumatyczne lub podobne, zgodnie z Dyrektywą 96/53/UE, lub gdy każda z osi napędowych ma koła bliźniacze, a żadna z nich nie przekracza 9,5 ton. W przypadku ciężaru z dwu osi oraz podwozia trzyosiowego, por. tabela 1 w wykazie dróg krajowych. Masa całkowita Dopuszczalna waga poszczególnego pojazdu lub pociągu drogowego nie może przekraczać ograniczeń ustalonych w tabelach wagi. Por. tabela 2 i tabela 3a i 3b w wykazie dróg krajowych. Knut Opeide Wykazy dróg dopuszczających transporty ponadgabarytowe na drogach krajowych są dostępne na: www.vegvesen.no/kjoretoy/yrkes transport/veglister+og+dispensasjoner/ Spesialtransport Wypadki ze zwierzyną leśną Większość wypadków ze zwierzyną leśną ma miejsce przy drogach o zmierzchu, zwłaszcza porą zimową. O porze tej należy zachowywać szczególną ostrożność, zwłaszcza w miejscach oznakowanych przez Statens vegvesen. Zagrożone są nie tylko łosie, jelenie i renifery, lecz także zwierzyna drobna i zwierzęta domowe. Zawiadamiaj zawsze 8
! Bezpieczna jazda w tunelach W tunelach zachodzi mniej wypadków niż na drogach, lecz wypadki te często bywają bardziej poważne. Zachodzą one zazwyczaj tuż na zewnątrz jak i tuż wewnątrz wlotu czy wylotu tunelu. Użytek codzienny Stosuj przepisy drogowe i zachowuj dystans. Wiele wypadków spowodowanych jest nagłym zatrzymaniem się samochodu jadącego przed tobą i niemożnością zatrzymania się na czas przez ciebie Zachowuj solidny dystans od innych pojazdów ciężarowych Jeżeli ruch w tunelu stanie, zatrzymaj się w odpowiedniej odległości od samochodu przed tobą Jeżeli jedziesz powoli włącz światła awaryjne, żeby nikt na ciebie nie wjechał z tyłu Przepuszczaj pojazdy uprzywilejowane Ostrożnie wymijaj inne pojazdy ciężarowe. Ciśnienie powietrza jest w tunelach stosunkowo wysokie Zwróć uwagę na to, gdzie znajduje się sprzęt pomocy awaryjnej, o ile on tam w ogóle jest. Zapamiętaj wyjścia awaryjne, miejsca, w których zainstalowane są telefony awaryjne oraz gaśnice Nigdy nie wjeżdżaj do tunelu zamkniętego szlabanem lub czerwonym światłem W niektórych tunelach zamontowano migające żółte światła, których zadaniem jest uprzedzanie o ważnych informacjach radiowych. Jeżeli światła te migają, włącz radio, by wysłuchać tych ważnych informacji. Informacje podawane są po norwesku i po angielsku. Niektóre tunele są strome. Oznakowane są one znakiem «strome zbocze». Zwolnij więc i w takich tunelach jedź na niskim biegu Zaparowanie szyby W niektórych tunelach może się zdarzyć, że przednia szyba będzie zaparowana. Zdawaj sobie z tego sprawę Para może wystąpić zarówno po stronie wewnętrznej, jak i zewnętrznej szyby o Zetrzyj parę na zewnątrz za pomocą wycieraczek o Włącz ogrzewanie z dmuchaniem dla usunięcia pary po stronie wewnętrznej Przypadki/wypadki/pożar Najczęstsze awarie techniczne, stanowiące 80 % epizodów w tunelach, to brak paliwa lub przebicie opony. Zderzenia i inne wypadki zdarzają się od czasu do czasu i stanowią 15 % epizodów. Przy wszystkich wydarzeniach w tunelach należy używać telefonów awaryjnych, o ile takie się tam znajdują, a nie telefonu komórkowego. Jest to ważne, bo da ci kontakt z operatorem w Vegtrafikksentralen (Centrala Ruchu Drogowego), który będzie dokładnie wiedział gdzie się znajdujesz oraz będzie w stanie udzielić ci dalszej pomocy. Między innymi może on, zależnie od potrzeby, tunel zamknąć lub zamówić pomoc. Pożar Pożar lub zadymienie zdarzają się rzadko i wynoszą 5 % epizodów. Większość tuneli w Norwegii to pojedyncze tunele z dwoma czy trzema pasami ruchu. Na drogach wysokiego ruchu o czterech pasach ruchu, tunele są podwójne. W takich tunelach zasadą jest ruch jednostronny. W przypadku pożaru w tunelach, należy przestrzegać zasad zachowania, różniących się między sobą zależnie od rodzaju tunelu: W tunelu pojedynczym z ruchem obustronnym: Oceń sytuację i, o ile możliwe, wyjedź z tunelu. Jeżeli będzie to konieczne zawróć i pojedź z powrotem. W razie otrzymania nakazu zawrócenia, musisz zawsze zawrócić. Zawiadom jadących ci na przeciw. Po wyjechaniu zawiadom Vegtrafikksentralen o zaistniałej sytuacji, za pomocą telefonu awaryjnego. Jeżeli uważasz, że zawrócenie i wyjechanie z tunelu jest zbyt niebezpieczne, pozostaw pojazd na uboczu z włączonymi światłami awaryjnymi i udaj się do wyjścia. Odległość od wyjścia oznakowana jest przy stacjach awaryjnych. W tunelu podwójnym, o ruchu jednokierunkowym w każdym z tuneli: Nie zawracaj, bo grozi to niebezpieczeństwem Opuść pojazd i udaj się do najbliższego wyjścia awaryjnego. Zawiadom o zdarzeniu za pomocą telefonu awaryjnego. Wyjście awaryjne prowadzi do przejścia pomiędzy tunelami. Zachowaj ostrożność wchodząc do sąsiedniego tunelu. Ogólne zasady dotyczące pożaru lub dymu w tunelu: Nigdy nie wjeżdżaj do tunelu zamkniętego szlabanem lub czerwonym światłem. Używaj telefonów awaryjnych, a nie telefonu komórkowego. Operatorzy Vegtrafikksentralen zorientują się za pomocą systemu nadzoru, w jakim tunelu i w jakim miejscu w nim się znajdujesz, po czym skoordynują pogotowie, policję lub inną pomoc. Mogą także zamknąć tunel i zatrzymać ruch. W przypadku pożaru użyj w tunelu gaśnic. Alarm przeciwpożarowy w Vegtrafikkstasjonen (Urzędzie Komunikacji) na nie zareaguje i tunel zostanie zamknięty. 9 Geir Brekke
Prowadzenie pojazdu w Norwegii Ograniczenia prędkości Miasta i tereny zabudowane... *50 km/godz. Drogi krajowe... **80 km/godz. Autostrady...***80/90/100 km/godz. * W wielu dzielnicach 30 km/godz. ** Ograniczenie prędkości na drogach krajowych może także wynosić 60 czy 70 km/godz., gdy teren wzdłuż drogi jest zabudowany *** W Norwegii, dla pojazdów powyżej 3500 kg, obowiązuje ograniczenie prędkości do 80 km/godz., nawet jeżeli znaki wskazują wyższą dozwoloną prędkość. Na autostradach i większych drogach zawsze ustawione są obowiązujące znaki ograniczenia prędkości. Mandaty Władze mogą egzekwować zapłatę mandatu na miejscu. Mogą także odebrać prawo jazdy. Wysokość mandatu zależy od obowiązującej dozwolonej granicy prędkości i na ile została ona przekroczona. Przykład: Granica Przekroczenie Mandat prędkości w NOK 60 km/godz. 10 km/godz. 1600,- 60 km/godz. 25 km/godz. 6500,- 70 km/godz. 10 km/godz. 1600,- 70 km/godz. 25 km/godz. 4900,- Przejechanie na czerwonym świetle kosztuje 5200 NOK. Zjazd z góry W Norwegii jest dużo długich zboczy. Są one często oznakowane. Przy zjeździe należy zachować ostrożność, by uniknąć przegrzania hamulców i odmówienia przez nie posłuszeństwa. Przed rozpoczęciem zjazdu zachowuj niską prędkość Używaj niskiego biegu Ewentualnie użyj hamulca pomocniczego Jeżeli niski bieg wraz z hamulcem pomocniczym nie wystarczą dla utrzymania niskiej prędkości, użyj w krótkich odstępach hamulca nożnego. Ogólnie o wyposażeniu kół Podczas jazdy zimą po norweskich drogach, pojazd musi mieć zapewnioną odpowiednią przyczepność do nawierzchni drogi. 10 Knut Opeide Użycie pojazdu bez zapewnienia mu odpowiedniej przyczepności do nawierzchni, dosto-
sowanej do warunków drogowych, jest wzbronione. Ewentualnie, w razie potrzeby, należy przyczepność zapewnić zakładając opony z kolcami, łańcuchy itp. Opony zimowe to opony specjalnie profilowane, dostosowane do jazdy w warunkach zimowych, o głębokości rzeźby bieżnika co najmniej 3 mm. Tylko opony zimowe mogą być używane z kolcami. Wyjątek stanowią opony motocyklowe. Koła jednej osi muszą mieć opony o stosunkowo podobnych właściwościach. Koła muszą zachowywać wystarczającą równowagę statyczną i dynamiczną. Wymogi co do głębokości rzeźby bieżnika W sezonie letnim pojazd musi być wyposażony w opony o głębokości rzeźby bieżnika nie mniejszej niż 1,6 mm. W sezonie zimowym, pojazd musi być wyposażony w opony o głębokości rzeźby bieżnika nie mniejszej niż 3 mm. W sezonie zimowym, Statens vegvesen doradza stosowanie opon o głębokości rzeźby bieżnika wynoszącej od 5 mm wzwyż. Opony z kolcami W sezonie zimowym nie wymaga się stosowania opon z kolcami, ale dają one, przy trudnych warunkach drogowych, o wiele lepszą przyczepność do nawierzchni. W sezonie zimowym zezwala się na używanie opon z kolcami i łańcuchów. Sezon zimowy to okres od 1 listopada do pierwszej niedzieli po Poniedziałku Wielkanocnym. Od Województwa Nordland i na północ od niego, to okres od 16-go października do 30-go kwietnia. Jeżeli warunki drogowe tego wymagają, można, także poza tymi okresami, stosować opony z kolcami czy łańcuchy. Jeżeli pojazd posiada opony z kolcami, muszą one zostać zamontowane na kołach osadzonych na tej samej osi.! ZAUWAŻ! Za odpowiednie wyposażenie kół odpowiedzialność ponosi kierowca. - Łańcuchy muszą spełniać następujące wymogi: o Muszą być dopasowane do kół pojazdu tak, by zawsze stykały się z nawierzchnią drogi. o Ogniwa poprzeczne łańcuchów muszą być wykonane z metalu/stali, być dostosowane do warunków jazdy i być wytrzymałe na trudy podroży po zimowej nawierzchni. - Ilość łańcuchów i ich umieszczenie o W pojeździe mechanicznym o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3500 kg, należy mieć co najmniej trzy łańcuchy, w tym jeden dopasowany do kół przednich pojazdu, a dwa dopasowane do kół napędowych. o W pociągu drogowym, składającym się z pojazdu mechanicznego i przyczepy, należy mieć co najmniej siedem łańcuchów jeżeli pojazd mechaniczny ma koła bliźniacze na osi napędowej. Jeden łańcuch musi być dopasowany do kół przednich pojazdu mechanicznego, cztery łańcuchy mają być dopasowane do jego kół napędowych, a dwa łańcuchy dopasowane do kół przyczepy. Jeżeli pojazd ma pojedyncze koła na osi napędowej lub używane są łańcuchy podwójne, wystarczy mieć pięć łańcuchów, w tym dwa dopasowane do osi napędowej pojazdu. o W pojeździe wyposażonym w automatycznie sterowane sploty łańcuchowe dla kół napędowych («on-spot»), zastępują one dwa łańcuchy w przypadku, gdy pojazd ma koła bliźniacze na osi napędowej. Łańcuchy W sezonie zimowym pojazd z przyczepą o masie całkowitej przekraczającej 3 500 kg musi mieć ze sobą łańcuchy Knut Opeide 11
Postoje dla zakładania łańcuchów Przed szczególnie niebezpiecznymi odcinkami drogowymi oraz za nimi, Statens vegvesen wyznaczył miejsca postojowe na zakładanie łańcuchów. Są one oznakowane specjalnymi znakami drogowymi. Z postojów tych odgarniany jest śnieg i są one dostatecznie duże, by mógł tam zaparkować pociąg drogowy na czas zakładania lub zdejmowania łańcuchów. Postoje te zawsze znajdują się na równym terenie, by kierowca, po przejechaniu kawałka trasy, miał możność zatrzymania się i dociągnięcia łańcuchów. Po przybyciu na postój warto zadzwonić do informacji Statens vegvesen, by się dowiedzieć, o warunkach drogowych na dalszej trasie.! KIEDY ZAKŁADASZ ŁAŃCUCHY MIEJ ZAWSZE WŁĄCZONE ŚWIATŁA PARKIN- GOWE. W TEN SPOSÓB DAJESZ INNYM SAMOCHODOM SZANSĘ WCZEŚNIEJ CIEBIE ZOBACZYĆ! Statens vegvesen Informacja telefoniczna tel. 175! ZAUWAŻ! Zawsze najlepiej założyć łańcuchy na koła PRZED rozpoczęciem jazdy na trudnym odcinku drogi. Po ugrzęźnięciu o wiele trudniej to zrobić. Ważne jest również byś, zanim wybierzesz się na daleką trasę, umiał zakładać łańcuchy. Za późno się tego uczyć po utknięciu w norweskich górach. Znak wskazujący postój dla zakładania łańcuchów 12
Tak zakładasz łańcuch uniwersalny! 1 Rozłóż łańcuch na ziemi. Sprawdź, czy nie jest zaplątany czy skręcony.! (UWAGA! ISTNIEJE WIELE RODZAJÓW ŁAŃCUCHÓW) 2 3 Nałóż łańcuch na koło, z klamrą zaciskową skierowaną do zewnątrz, i w pozycji «luźnej». Wbij/ wepchnij koniec łańcucha pod tylny brzeg koła i cofnij pojazd o około 1/4 obrotu koła. Zacznij od połączenia wewnętrznego łańcucha pobocznego. 4 Następnie ręcznie napnij łańcuch wokół koła naciągając boczny łańcuch zewnętrzny, po czym sczep ze sobą ogniwa łańcucha bocznego. Napnij łańcuch za pomocą klamry zaciskowej, wkładając klucz zaciskowy do rowka klamry i przekręć go o 90 stopni, tak by pierścień łańcucha zaskoczył na miejsce w pozycji napiętej (6). 5 6 7 Jeżeli musisz docisnąć dwie klamry, muszą się one znajdować po przekątnej wobec siebie. Dla pojazdów wyposażonych w hamulce ABS i EBS istnieją inne zasady: łańcuch musi być założony na koła z czujnikiem ABS (por. instrukcja użycia). *Tu sprawdza się stopień napięcia łańcucha. Rozmieszczanie łańcuchów na kołach pociągów drogowych. Samochód ciężarowy Ciągnik siodłowy Naczepa Przyczepa UWAGA! Po przejechaniu ok. 100-200 metrów należy łańcuchy dociągnąć. 13
! Zauważ, że najkrótsza droga na mapie niekoniecznie jest najszybsza! Wybierz właściwą trasę Norwegia posiada bardzo złożoną sieć dróg jakościowo zróżnicowanych. Ważną częścią składową szeregu tras są połączenia promem. Na wielu z naszych dróg napotkasz również bramy opłat drogowych. Przeprawa promem i jazda po drodze płatnej są kosztowne. Każdej zimy widzimy jak kierowcy taboru ciężkiego, wybierają inne, często dłuższe i trudniejsze trasy do celu. Niestety, często wybierane są trasy nieodpowiednie, a gdy na dodatek samochód nie jest wyposażony w odpowiednie opony i brak mu łańcuchów, może szybko dojść do wypadku, z wszystkimi możliwymi następstwami. Trasy na skróty mogą zawierać wiele przeszkód, nieoznaczonych na mapie. Mogą to na przykład być wąskie drogi o ostrych zakrętach i złej nawierzchni. Na niektórych z naszych przełęczy pogoda może być tak zła i zmienna, że Statens vegvesen zamyka je na zimę. Inne otwarte są w dzień i zamykane na noc.! Zauważ, że trasa zalecana przez GPS, nie zawsze nadaje się dla taboru ciężkiego (w związku z masą i gabarytami). Dlatego też zawsze sprawdzaj trasę na mapie. Mapa «Tungtrafikk på riksveger og primære fylkesveger i Norge» (Ruch samochodów ciężarowych na drogach krajowych i głównych drogach wojewódzkich w Norwegii) jest dostępna na: www.vegvesen.no/kjoretoy/ Yrkestransport/Veglister+og+ dispensasjoner Odcinki dróg trudno przejezdnych Niektóre z odcinków sieci drogowej, włącznie z drogami głównymi, mogą okazać się szczególnym wyzwaniem w sezonie zimowym. Dotyczy to zwłaszcza odcinków o dużym nachyleniu/spadku, szczególnie w okresach obfitych opadów. W takich sytuacjach pojazdy ciężarowe o napędzie tylko na jedną oś (mimo, że posiadają opony zimowe i/lub łańcuchy) będą miały duże problemy z przejazdem. Często zdarza się, że pojazdy ciężarowe grzęzną na drodze lub zjeżdżają do rowu. Tras, o których mowa, powinno się, na ile można, unikać w okresach obfitych opadów i przy śliskiej nawierzchni. Na tych trasach trzeba się liczyć z tym, że okresowo, w razie trudnych warunków jazdy, może być tam wprowadzony tymczasowy zakaz jazdy dla pojazdów ciężarowych. Trasy te są wyliczone na kolejnych stronach. Pojazdy, które ugrzęzły na drodze i stanowią przeszkodę dla ruchu, mogą zostać przymusowo usunięte i wzięte w zastaw do chwili zwrócenia kosztów poniesionych przez służby publiczne w związku z ich usunięciem. 14
Odcinki dróg trudno przejezdnych Vest-Agder Droga Odcinek E39...Vigeland Lyngdal Aust-Agder Droga Odcinek Rv 9...Bjornara Bykle nord Rv 41...Herefos Svenes Fv 42...Svenes Vegudsdal Evje Telemark Droga Odcinek E18...Granica Vestfold Moheim E134...Granica wojewódzka Finnlia E134...Nutheim E134...Libergbakken E134...Ruibakken E134...Kjerringdalen E134...Kościół w Vinje E134...Rjukanbakken Rv 9...Haukelilia Rv 41...Kviteseidkleivene Rv 41...Busnesbakken Fv 37...Maristien Fv 37...Busnesbakken Fv 38...Skafsaberga Fv 45...Eidsborberga Fv 353...Rugtvedt Rafnes Buskerud Droga Odcinek E18...Kjellstad Kirkelinakrysset («Lierbakkene») E134...Saggrenda Granica Telemark E16...Granica Akershus Rørvik (Sollihøgda) E16...Bottilrud przy Hønefoss Rv 7...Hol Geilo (Maibakkene i Kvislastigningene) Rv 7...Geilo Ustaoset (Slåttostigningene) Rv 23...Lahell Auvi (Spikkestadbakkene) Rv 35...Lerberg Åmot Rv 35...Holleruddalen przy Tyristrand Rv 35...Eggemobakkene przy Hønefoss Rv 52...Venåsbakken Fv 40...Veggli Åsly (Bogstrandhogda) Fv 40...Uvdal Geilo Fv 50...Sveingard Myrland Fv 51...Gol Solseter Fv 165...Bjørnstad Slemmestad Fv 281...Verpen Storsand Fv 281...Tofte nord Husebybakken (także Filtvedt) Fv 281...Tofte sør Kana (Sagenedalen i Steinbrekka) Fv 285...Enger Skaret Oppland Droga Odcinek E6...Dovrefjell (Centrum Dombås Hjelleseter) E16...Bagn Bjørgo, Valdres E16...Filefjell (Øye Filefjell) E136...Lesja Rv 4...Brandbu Eina Rv 4...Stryken Grua, Hadeland Rv 15...Strynefjellet Rv 35...Jevnaker - Lunner Fv 27...Venabygdsfjellet Fv 33...Dokka Leira (Tonsåsen) Fv 51...Vågå Randsverk (Randsbakkene) Fv 55...Sognefjellet Fv 250...Dokka Vingrom 15
Odcinki dróg trudno przejezdnych Hedmark Droga Odcinek Rv 3...Koppang Alvdal (Gardbekkegga) Rv 3...Tynset - Kvikne (Fossbakklia) Rv 25...Kilen Knetten Rv 25...Trysil Østby/Granica Norwegii Fv 217...Koppang Femunden (Misterlia) Østfold Droga Odcinek Fv 115...Askim Trøgstad (Mønsterbakkene) Sogn og Fjordane Droga Odcinek E16...Filefjell (Tyin Borlaug) Rv 52...Hemsedalsfjellet (Galdane Borlaug) Fv 53....Tyin Årdal Fv 60...Utvikfjellet Rogaland Droga Odcinek E39 Vest-Agder grense Buekrysset (Dalane) Hordaland Droga Odcinek E16... Oppheim Vinje (Vinjedalen) E39....Os Bergen (Vallaheiane) E134...Jøsendal Røldal Austmannali Rv 13...Odda Jøsendal (Oddadalen) Møre og Romsdal Droga Odcinek E39...Valgermo Kjelbotn E136...Cały odcinek Rv 70...Snøvassmælen Rv 70...Gråura (Møre i Romsdal) Fv 60...Strandafjellet (Lade Ringstadkrysset) Fv 60...Hamregjøltunnelen Hellesylt Fv 62...Tjellekleiva Sør-Trøndelag Droga Odcinek E39...Forve Høgkjølen Rv 70...Gråura Fv 705...Stuggudal Brekken Fv 714...Gjølme Sunde Fv 715...Momyr Reppkleiv Nord-Trøndelag Droga Odcinek E6...Asp Grong (Kne i Heimsjøen) E6...Asp Grong (Vegset Snåsaheia) E14...Gudå Granica Norwegii (Nustafoss Sneiåsen) E14...Gudå Granica Norwegii (Teveldal Granica Norwegii) Nordland Droga Odcinek E6...Majavatn Fallmoen (Svenningdalen) E6...Mosjøen Osen E6...Messingslett bru Krokstrand (Dunderlandsdalen) E6... Skarberget Ballangen (Skjellesvikskaret i Ballangen) E6... Trældal Troms grense (Trældal i Bjerkviklia) E6...Sørelva Storjord (Lønsdal) E6...Rognan Fauske (Setså i Kvænflåget) E6... Vargåsen Sommarset (na południe od Daumannviktunnelen) E6...Mørsvikbotn Bognes (Kråkmofjellet i Hamarøy) E10...Riksgrensen Trældal (Bjørnfjell) 16
Odcinki dróg trudno przejezdnych E10...Kåringen Gullesfjord (Kåringen) E10...Fiskebøl Svolvær (Børrabakken) E10... Smorten Leknes (Vonheimkrysset) E10... Napp Hamnøy (Nappskaret i Hamnøybakken) E12...Gruben Utsikten Rv 73...Trofors Hattfjelldal (Kløvimostigninga) Rv 73... Hattfjelldal Granica Norwegii przy/krutfjellet (Krutådalen) Rv 77...Storjord Kjernfjell (Graddisvegen) Fv 12...Ytteren Utskarpen (Bustneslia) Fv 17...Granica Nord-Trøndelag x fv 801 Fv 17...Nesna Utskarpen (Sjonfjellet) Fv 17...Stokkvågen Kilboghamn Fv 17...port promu Jektvik Glomfjord (Jektvik i Holandsfjorden) Fv 17...Kjellingstraumen Tuv (Ertenvågdalen i Valnes) Fv 76...Brenna X E6 Skillebotn (Tosenvegen) Fv 78...Holandsvika Leirosen Fv 809...Bjørn Solfjellsjøen (Bjørnsfjellet pa Donna) Fv 818...Storeidet Ballstad (Gjerstadbrekka) Fv 818...Storeidet Ballstad (Gjerstadbrekka) Fv 820...Skjelfjord Kråkberget (Obie strony Bøtunnelen) Fv 821...Frøskeland Myre (Frøskelandfjellet) Fv 828...Nord-Herøy Bjørn (Skaret) Fv 848...Fornes Ibestadtunnelen (Kløvimostigninga) E6...Langslett Storslett (Reisafjellet) E6...Oksfjordhamn Sekkemo (Kvanangsfjellet) Rv 862...Hungern lotnisko w Tromsø (Tverrforbindelsen) Fv 83...Flesnes Langvassbukt Fv 84...Fossbakken Tennevoll (Spansdalen) Fv 86...Svanelvmoen Gryllefjord Torsken Fv 848...Fornes Tunel Ibestad Fv 861...Gibostad Lysnes (Gibostad) Fv 862...Lotnisko w Tromsø Kvaløysletta Fv 862...Botnhamn Straumsbotn (Senja) Fv 866...Flåten Skjervøy (Langbakken) Finnmark Droga Odcinek E6...Transfarelv Leirbotnvatn (Rafsbotnlia) Rv 93...Kløfta bru Suolovupmi (Kløfta) Troms Droga Odcinek E6...Brandvoll Setermoen (Brandvoll) E6...Granica Norwegii Olderbakken (Skibotndalen) Knut Opeide 17
Rodzaje pojazdów źle przystosowanych do warunków zimowych Niektóre rodzaje pojazdów bardziej się nadają do jazdy w warunkach zimowych, inne mniej. Lekkie ciągniki siodłowe z ciężkimi naczepami, to przykład źle przystosowanego pojazdu. Przy ekstremalnych warunkach pogodowych i złych warunkach nawierzchni, gdy okaże się, że pojazd nie ma dostatecznej przyczepności, nawet przy użyciu przepisowej ilości łańcuchów, musi się on zatrzymać i poczekać na lepsze warunki drogowe. Statens vegvesen, jako wyposażenie osi napędowej pojazdu ciągnącego, zaleca blokadę mechanizmu różnicowego. W połączeniu z dobrymi zimowymi oponami oraz w razie potrzeby, użyciem łańcuchów, ułatwi to wjazd na wzniesienia o śliskiej nawierzchni. Pojazdy ciągnące o napędzie na kilka osi (4x4 lub 6x4) gwarantują w większości przypadków najlepszą przejezdność. Przejazd kolumną Na szeregu tras, prawie bez uprzedzenia, przejazd okresowo może się stać niebezpieczny, ze względu na warunki atmosferyczne. W takich przypadkach organizowane są przejazdy kolumną. Zbierana jest wtedy pewna ilość pojazdów, tworząca kolumnę, na czele której jedzie pług śnieżny należący do Statens vegvesen, usuwający śnieg z trasy. Jeżeli droga jest zamknięta na zimę, na noc, albo jeżeli ustalony jest na niej przejazd kolumną, jest to zawsze oznakowane. Warto również zadzwonić do telefonu informacyjnego Statens vegvesen, (tel. 175), by dowiedzieć się, czy droga, którą zamierzałeś jechać jest otwarta. Zawsze należy sprawdzić, na wypadek ugrzęźnięcia na drodze lub przejazdu kolumną, czy posiadasz dosyć paliwa, ciepłe ubranie, albo coś do jedzenia i picia. Właśnie dlatego, pomimo ewentualnej konieczności korzystania z promów i dróg płatnych, najszybciej i najtaniej jest jechać drogami głównymi. Wiadomo, że nimi wszyscy normalnie dojeż dżają do celu. Odcinki dróg, na których trzeba się liczyć z przejazdem kolumną E6 Dovrefjell (Dombås Hjerkinn) E6 Saltfjellet (Mo i Rana Rognan) E6 Gratangsfjellet (Bjerkvik Fossbakken) E6 Sennalandet (Leirbotnvatn Skaidi) E6 Hatter (Skaidi Olderfjord) E6 Kvænangsfjellet (Nordreisa Kvænangen) E10 Bjørnfjell (Trældal X E6 Bjørnfjell) E16 Filefjell (Tyin Borlaug) E69 Hønsa Honningsvåg Skarsvåg E134 Haukelifjell (Haukeligrend Røldal) Rv 7 Hardangervidda (Eidfjord Haugastøl) Rv 9 Hovden Haukeligrend Rv 13 Vikafjellet Rv 15 Strynefjellet (Grotli Stryn) Rv 52 Hemsedalsfjellet (Gol Borlaug) Rv 77 Graddis (Hestbrinken granica państwa) Fv 27 Venabygdsfjellet Fv 50 Hol Aurland Fv 76 Tosenfjellet Fv 813 Beiarfjellet Fv 888 Bekkarfjord Hopseidet Fv 889 Snefjord Havøysund Fv 890 Kongsfjordfjellet Fv 891 Båtsfjordfjellet Fv 98 Ifjordfjellet Drogi zamykane na zimę Następujące ważne drogi są normalnie zamykane na zimę: Droga Odcinek Okres zamknięcia E69 Skarsvåg Nordkapp Październik kwiecień Fv 13 Gaularfjellet Grudzień maj Fv 51 Valdresflya Grudzień kwiecień Fv 55 Sognefjellet Listopad maj Fv 63 Geirangervegen Listopad maj Fv 63 Trollstigen Październik maj Fv 243 Aurland Grudzień - maj Fv 252 Tyin Eidsbugarden Październik czerwiec Fv 258 Gamle Strynefjellsveg Październik czerwiec Fv 337 Brokke Suleskard (Agder-fylkene) Listopad maj Fv 341 Smelror Hamningberg (Finnmark) Listopad maj Fv 355 Melfjellet (Nordland) Listopad maj Fv 520 Hellandsbygd Røldal (Rogaland) Listopad czerwiec Fv 886 Jarfjordfjellet (Vintervollen Gr. Jakobselv, Finnmark) Listopad maj Daty zimowego zamknięcia czy otwarcia dróg, mogą ulegać zmianom zależnie od stanu pogody. Telefon informacyjny Statens vegvesen, (tel. 175) udzieli dalszych informacji. Oprócz tego, istnieje także szereg dróg okresowo zamykanych, np. z powodu śnieżycy czy lawiny śnieżnej. Dotyczy to szczególnie dróg na północy Norwegii oraz przełęczy w Norwegii południowozachodniej. 18
Østfold Rv 19 Moss Horten Buskerud Fv 319 Svelvik Verket Połączenia promem Vest-Agder Fv 469 Launes Kvellandstrand Rogaland E39 Mortavika Artsvågen Rv 13 Lauvvik Oanes Fv 13 Stavanger Tau Rv 13 Hjelmeland Nesvik Fv 13 Stavanger Tau Fv 46 Sand Ropeid Fv 519 Finnøysambandet Fv 521 Randaberg Kvitsøy Fv 511 Randaberg Skudeneshavn Hordaland E39 Halhjem Sandvikvåg Rv 7 Bruarvik Brimnes Fv 552 Hatvik Venjaneset Fv 48 Gjermundshamn Årsnes Fv 550 Kvanndal Utne Fv 13 Kinsarvik Kvanndal Fv 13 Kinsarvik Utne Fv 546 Krokeide Hufthamnar Fv 567 Breistein Valestrand Fv 49 Jektevik Hodnanes Fv 544 Ranavik Sunde Fv 570 Duesund Masfjordnes Fv 48 Skånesvik Utåker Fv 541 Buavåg Langevåg Fv 550 Jondal Tørvikbygd Fv 546 Husavik Sandvikvåg Fv 568 Sævrøy Fedje Fv 57 Leirvik Sløvåg Fv 49 Halhjem Våge Fv 544 Skjersholmane Sunde Fv 544 Skjersholmane Ranavik Fv 556 Hjellestad Klokkarvik Sogn og Fjordane E39 Lavik Oppedal E39 Anda Lote Rv 5 Mannheller Fodnes Rv 55 Hella Dragsvik Rv 13 Vangsnes Hella Rv 13 Vangsnes Dragsvik Fv 614 Isane Stårheim Fv 616 Måløy Oldeide Fv 606 Krakhella Rysjedalsvika Fv 57 Rutledal Rysjedalsvika Fv 606 Krakhella Rutledal Fv 608 Askvoll Gjervik Fv 608 Dale Eikenes Fv 616 Smørhamn Kjelkenes Møre og Romsdal E39 Festøya Solevågen E39 Volda Fokestad E39 Molde Vestnes E39 Halsa Kanestraum Fv 63 Eidsdal Linge Fv 60 Ørsneset Magerholm Fv 60 Geiranger Hellesylt Fv 61 Årvika Koparnes Fv 64 Sølsnes Åfarnes Fv 652 Volda Lauvstad Fv 653 Eiksund Rjåneset Fv 61 Hareid Sulesund Fv 668 Brattvåg Dryna Fv 662 Aukra Hollingsholm Fv 670 Kvanne - Rykkjem Fv 680 Aukan Vinsternes Fv 680 Seivika Tømmervågen Fv 659 Skjelten Haramsøya Fv 682 Arasvika Hennset Fv 668 Mordalsvågen Solholmen Fv 650 Stranda Liabygda Fv 669 Aukan Edøy Sør-Trøndelag Fv 710 Brekstad Valset Fv 715 Flakk Rørvik Nord-Trøndelag Fv 774 Hokstad Levanger Fv 769 Hofles Lund Fv 777 Ølhammeren Seierstad Nordland E6 Bognes Skarberget Rv 80 Bodø Moskenes Værøy - Røst Rv 827 Drag Kjøpsvik Rv 85 Lødingen Bognes Fv 17 Vennesund Holm Fv 17 Anddalsvåg Horn Fv 839 Igerøy Horn Fv 17 Tjøtta Forvik Fv 17 Levang Nesna Fv 809 Sandnessjøen Bjørnerå (Dønna) Fv 81 Svolvær (Osan) Skutvik Fv 82 Melbu Fiskebøl Fv 834 Festvåg Misten Fv 17 Kilboghamn Jektvik Fv 17 Forøy Ågskardet Troms Fv 83 Fv 91 Fv 91 Fv 848 Fv 863 Fv 867 Fv 858 Fv 869 Refsnes Flesnes Svensby Breivikeidet Lyngseidet Olderdalen Harstad Sørrollnes Hansnes Skåningsbukt Stornes Bjørnerå Vikran Larseng Storstein (Skjervøy) Lauksundskaret FINNMARK Fv 882 Øksfjord Hasvik 19
AutoPASS AutoPASS to najprostszy sposób uiszczania opłat drogowych. Posiadając ważną umowę AutoPASS możesz jeździć pasami ze znakiem AutoPASS, nie zatrzymując się. Operator, z którym podpiszesz umowę, udzieli ci zniżki, która może także obowiązywać i w innych stacjach opłat drogowych. Aby otrzymać urządzenie pokładowe AutoPASS, musisz zawrzeć umowę z jednym z operatorów. Na stronach www.autopass.no, znajdziesz wykaz wszystkich operatorów. AutoPASS można także używać na Moście nad Wielkim Bełtem, Moście nad Sundem oraz na niektórych promach w Szwecji/Danii/Niemczech (EasyGo). Jest to wynikiem współpracy pomiędzy Statens vegvesen, Øresundsbro Konsortiet, Sund & Bælt Holding AS i szwedzkim Transportstyrelsen. W Norwegii, możesz także używać swojego szwedzkiego lub duńskiego urządzenia pokładowego. Od 1 października 2012, na stacjach AutoPASS będzie można używać urządzenia pokładowe EasyGo+ zakupione w Danii albo Austrii. Automatyczne bramy przejazdowe Większość norweskich stacji opłat drogowych jest zautomatyzowana i nie ma w nich pasa dla dokonania zapłaty. Nie trzeba się w nich zatrzymywać. Tablice rejestracyjne wszystkich pojazdów zostają w nich automatycznie fotografowane, a rachunek wysyłany jest pocztą. Dotyczy to także pojazdów zagranicznych. Jeżeli masz urządzenie pokładowe AutoPASS, przejazd rejestrowany jest automatycznie, a rachunek wysyłany jest pocztą. Zapłać przez Internet po przejechaniu Jeżeli przejechałeś bramę opłaty drogowej nie płacąc, możesz to uregulować po fakcie przez Internet, w terminie 14 dni od przejazdu, na stronach internetowych operatora. Dalsze informacje znajdziesz na stronach www.autopass.no. Obowiązkowe urządzenie pokładowe Statens vegvesen pracuje obecnie nad wprowadzeniem nakazu stosowania w Norwegii urządzenia pokładowego AutoPASS w pojazdach powyżej 7,5 ton. Jeżeli będziesz jeździł po Norwegii nie posiadając ważnej umowy i urządzenia pokładowego, grozić ci będzie wtedy opłata karna. Nakaz ten zostanie wprowadzony w życie od 1 lipca 2012. Zaktualizowane informacje o wprowadzeniu tego nakazu zostaną opublikowane na stronach www.autopass.no, i www.vegvesen.no. Rv 5 E39 Rv 15 E136 Rv 70 E6 E6 E14 Za przejazd możesz także zapłacić na najbliższej stacji opłat, którą często są stacje benzynowe w okolicy bram opłat drogowych. Zapłaty należy dokonać w terminie trzech dni roboczych od przejazdu. Rozejrzyj się za znakiem: «Kr-service». Inne bramy opłat drogowych Pozostałe bramy opłat drogowych wyposażone są zarówno w pasy AutoPASS, jak i pasy, na których opłatę można uiścić u obsługi lub w automatach na monety albo karty elektroniczne. Jeżeli nie posiadasz umowy AutoPASS, musisz dokonać zapłaty w automacie na monety lub u obsługi. Nie jedź pasem AutoPASS nie posiadając ważnej umowy AutoPass. Grozi to otrzymaniem opłaty dodatkowej. E39 E39 E39 Rv 13 Rv 13 E16 Rv 9 Rv 52 Rv 7 Rv 41 E134 E16 Rv 7 Rv 36 E18 E6 Rv 4 Rv 3 E6 Rv 22 E18 Rv 25 Rv 20 Rv 200 Rv 2 20
Rv 94 E69 E75 Knut Opeide E6 Rv 93 E6 E6 E105 E8 Rv 92 E8 Rv 85 E10 Rv 83 E10 E6 Rv 80 E6 Rv 77 E12 Rv 73 Projekty pobierania opłat drogowych AutoPASS-bomstasjoner Tolling AutoPASS projects Bompengeinnkreving Obecnie Charging pobierające Bompengeinnkreving Rozpoczną Charging pobieranie begins during påbegynt w 2011 2011 r. 2011 National Riksveger Drogi krajowe roads National Ferjedrift Promy krajowe ferries 0 200 km Km 21
Colourbox.com Ustawy, przepisy i zasady prowadzenia pojazdu Zezwolenia i dokumenty Punkt wyjścia dla wykonywania usług transportowych w Norwegii stanowi 10 (2) i (3) Ustawy o zawodowym transporcie. Zagraniczni przewoźnicy, odpłatnie wykonujący usługi przewozu osób lub towarów do/z Norwegii lub na jej terenie, muszą mieć na to zezwolenie, o ile nie wynika to z międzynarodowych umów prawnych, obowiązujących również Norwegię. Transport towarowy Wobec transportu towarów, wykonywanego odpłatnie przez zagranicznych przewoźników do/z Norwegii, przez nią lub na jej terenie, stawiane są następujące wymagania: Jeżeli przewoźnik prowadzi działalność w innym kraju EOG, transport wykonywany jest na podstawie zezwolenia Wspólnoty. Jeżeli kierowca jest obywatelem kraju nienależącego do EOG, musi on dodatkowo przedłożyć świadectwo kierowcy potwierdzające, że jest on zatrudniony legalnie. Jeżeli przewoźnik prowadzi działalność w państwie niebędącym członkiem EOG, przewóz towarów odbywa się na podstawie umowy obustronnej o transporcie drogowym, zawartej pomiędzy Norwegią i danym państwem lub na podstawie zezwolenia ECMT/CEMT. Jeżeli przewoźnik prowadzi działalność w państwie, ktore nie zawarło z Norwegią umowy obustronnej o transporcie drogowym, możliwe jest dokonanie przewozu na podstawie umowy ECMT/CEMT, o ile państwo to do niej przystąpiło. Jeżeli przewoźnik nie pochodzi z państwa, które jest członkiem ECMT/CEMT, musi on posiadać «specjalną zgodę» od władz norweskich, tj. od Samferdseldepartementet (Ministerstwa Komunikacji). Przewóz osób Wobec przewozu osób, wykonywanego odpłatnie przez zagranicznych przewoźników do/z Norwegii, przez nią lub na jej terenie, stawiane są następujące wymagania: Jeżeli przewoźnik prowadzi działalność w innym kraju EOG, przewóz wykonywany jest na podstawie obowiązujących przepisów Umowy EOG dotyczących danego typu transportu. Jeżeli przewoźnik prowadzi działalność w państwie niebędącym członkiem EOG, przewóz odbywa się na podstawie umowy obustronnej o transporcie drogowym, zawartej pomiędzy Norwegią a danym państwem. Jeżeli nie ma takiej umowy, każdy przewoźnik musi mieć specjalne zezwolenie, wydane przez władze norweskie. Oprócz zezwolenia, władze norweskie wymagają, od większości transportów, przedłożenia dokumentu kontrolnego/listy pasażerów. Od regularnych połączeń transportu osobowego, wymagane jest specjalne zezwolenie dla danego połączenia. Zezwolenia te wydawane są przez władze państwa, z którego następuje wyjazd i państwa docelowego. Jeżeli połączenie wiedzie tranzytem przez inne państwa, należy uzyskać na to zezwolenie, zgodnie z obowiązującymi umowami. Odpowiedzialne władze Zezwolenia na jazdę po terytorium norweskim wydawane są przez władze transportowe kraju przewoźnika lub władze do tego upoważnione. 22
Kierowca Musi mieć ze sobą: Prawo jazdy, paszport, Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego oraz zawodowe prawo jazdy. Kierowcy z państw nienależących do UE/EOG, którzy pracują dla firm zarejestrowanych w UE/ EOG muszą mieć ze sobą świadectwo kierowcy, potwierdzające, że są legalnie zatrudnieni w przedsiębiorstwie. Wszystkie osoby z państw należących do strefy Schengen oraz Skandynawowie mogą poruszać się bez paszportu. Samochód ciężarowy i towary W pojeździe muszą znajdować się: karta ubezpieczenia (zaleca się), oryginalne świadectwo rejestracji, zezwolenie Wspólnoty oraz list przewozowy CMR. Przejazdy z krajów trzecich Pomiędzy Norwegią a innymi państwami należącymi do EOG/UE możesz jeździć na podstawie zezwolenia Wspólnoty. Pomiędzy Norwegią a państwami nienależącymi do EOG/UE, oprócz zezwolenia Wspólnoty, wymagane jest zezwolenie kraju trzeciego dla danego państwa. Zezwolenie ECMT/CEMT Zezwolenie to, o ile nie zawiera ono ograniczeń, daje prawo przejazdu pomiędzy Norwegią, a innym krajem członkowskim ECMT/CEMT oraz tranzytu przez Norwegię i inne kraje członkowskie ECMT/CEMT. Kabotaż Kabotaż to przewóz pomiędzy miejscowościami leżącymi w innym kraju niż kraj, z którego pochodzi przewoźnik. Kabotaż jest niedozwolony. Przewoźnik zagraniczny może przewozić towary lub osoby pomiędzy dwoma punktami w Norwegii, wyłącznie jeżeli zaistnieją szczególne ku temu podstawy. Przewoźnicy z UE/EOG mają jednakowoż możność wykonywania tymczasowego kabotażu w Norwegii. Przewóz towarów Przewoźnik posiadający zezwolenie Wspólnoty, który przywiózł i zdał ładunek międzynarodowy w kraju UE/EOG może wykonywać kabotaż na następujących warunkach: Kierowca musi wykonywać kabotaż tym samym pojazdem, którym wjechał do kraju. Kierowca może wykonać maksymalnie trzy przejazdy kabotażowe po wjechaniu do kraju. Wyładunek po ostatnim przejeździe kabotażowym musi mieć miejsce w terminie do 7 dni od zdania ładunku międzynarodowego. Przewóz osób Kabotaż jest dozwolony dla przewozów autokarowych, a zwłaszcza regularnych połączeń autobusowych, gdy między przewoźnikiem, a zleceniodawcą spisany jest kontrakt, oraz dla przewozów połączeń regularnych, gdy dotyczy to połączeń międzynarodowych, a myślą przewodnią jest pokrycie zapotrzebowania na transport w okolicach miejskich lub pomiędzy nimi. Poza tym, kabotaż wolno wykonywać wyłącznie tymczasowo, bez bliższego ustalenia terminu. Przepisy celne Bagaż Raz na 24 godziny, możesz wwieźć bezcłowo do Norwegii 40 papierosów lub 20 cygar/cygaretek lub 100 g innych wyrobów tytoniowych. Dodatkowo możesz wwieźć inne towary o łącznej wartości 500 koron (nie dotyczy to napojów alkoholowych). Maksymalnie 600 l paliwa w normalnym baku samochodu. Ponadto możesz w każdym pojeździe wwieźć do 10 litrów w kanistrze spełniającym wymagania władz. UWAGA! Przepisy dotyczące wwozu i ilości wwożonych przedmiotów często ulegają zmianie. Skontaktuj się więc z Tollvesenet, by przed przekroczeniem granicy uzyskać właściwe informacje. Tel. +47 22 86 03 00, www.toll.no Karnet ATA Użycie karnetu ATA ma za zadanie ułatwianie formalności związanych z tymczasowym wwożeniem towarów, stanowiących sprzęt zawodowy, na wystawy, do cyrku, na przedstawienia teatralne itp. Towary należy wywieźć z powrotem w terminie wyznaczonym przez Tollvesenet, co w takiej sytuacji znosi potrzebę wypełniania deklaracji celnej. Karnetu można używać zarówno przy tymczasowym wwozie i wywozie, jak i do przesyłek tranzytowych w państwach, które przystąpiły do konwencji ATA. Towary i karnet należy okazać służbom celnym do odprawy i potwierdzenia przy wwozie i wywozie. W Norwegii, organizacją gwarancyjną jest Oslo Handelskammer (Izba Handlowa w Oslo). Dotyczy to również karnetów, wydanych przez inne izby handlowe w Norwegii. Dodatkowych informacji na ten temat może udzielić najbliższa izba handlowa. (Albo: Oslo Handelskammer, tel. +47 22 12 94 00, www.chamber.no). Ruch tranzytowy Tollvesenet w Norwegii opracował specjalną broszurę o ruchu tranzytowym. Więcej informacji można znaleźć na www.toll.no lub kontaktując się z Tollvesenet, tel. +47 22 86 03 00. 23
ADR Transport niebezpiecznych towarów w Norwegii Międzynarodowy transport niebezpiecznych towarów na drogach norweskich musi odbywać się zgodnie z ADR (Umową europejską dotyczącą międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych). Dla transportu niebezpiecznych towarów istnieją ograniczenia dotyczące następujących tuneli w Norwegii: Oslo Oslo Oslo Oslo Ålesund Bergen Miasto Tunel Godziny Kategoria Operatunnelen, E18 i E6 Vålerengtunnelen, E6 Hammersborgtunnelen, Rv 162 Vaterlandstunnelen, Rv 162 Ellingsøytunnelen oraz Valderøytunnelen, Rv 658 Knappetunnelen, Fv 757 0700-0900 i C 1400-1800 0700-0900 i C 1400-1800 0700-0900 i C 1400-1800 0700-0900 i C 1400-1800 0600 2400 C 0700-1000 i 1400-1700 Zabrania się przewożenia niebezpiecznego towaru tunelami w godz. 07.00 9.00 i 14.00 18.00, za wyjątkiem sobót i świąt. Objazd jest oznakowany. Zakaz dotyczy: Objazd zostanie oznaczony. Por. Księga ADR dział 1.9.5.3.1 - Dział 1.9.5 z poddziałami - Dział 8.6 - Informacje zawarte w dokumencie przewozu (Księga ADR 5.4.1.1.1, punkt k) NB! Zakaz obowiązuje także gdy cysterna lub cysterny są puste, ale nieoczyszczone. Transport towarów niebezpiecznych promem Niektóre promy nie przewożą towarów niebezpiecznych. Dlatego też, zawsze powinieneś sprawdzić u armatora, czy jest to możliwe. Dotyczy to zarówno odcinków zagranicznych, jak i krajowych. Zanim wjedziesz na pokład, musisz zdać dokumenty przewozu kapitanowi. Ma w nich być zaznaczony numer EmS oraz MFAG. D Transport towarów niebezpiecznych promami zagranicznymi (do/z Norwegii) regulowany jest zgodnie z Kodeksem IMDG (Międzynarodowym Kodeksem Ładunków Niebezpiecznych). Promy, stanowiące część krajowej sieci drogowej, mogą przewozić jednostki transportowe, w których zapakowane towary niebezpieczne są sklasyfikowane, spakowane, oznakowane, zaopatrzone w odpowiednią dokumentację i załadowane zgodnie z ADR lub IMDG. Ciężar i wymiary Ogólnie Statens vegvesen wypracował spis dróg krajowych wykazujący dozwoloną masę całkowitą oraz dozwoloną długość pociągów drogowych na poszczególnych odcinkach dróg krajowych w Norwegii. Na drogach najlepszej jakości, najwyższa dozwolona masa całkowita to 50 ton, a najdłuższa dozwolona długość pociągu drogowego to 19,50 metra (17,50 metra dla pojazdów z naczepą). Oprócz tego, spis ten zawiera dopuszczalne: nacisk na oś, masę całkowitą, długość i szerokość na drogach publicznych w Norwegii oraz stosowane kryteria przy wyliczaniu dopuszczalnego nacisku na oś oraz masy całkowitej na poszczególnych drogach w Norwegii. Spis dróg zawiera również uproszczony wykaz ciężaru i wymiarów pojazdów/pociągów drogowych w ruchu międzynarodowym. Spis dróg dla transportu ponadgabarytowego wykazuje maksymalny ciężar i wymiary przewożenia towaru niepodzielnego za zwolnieniem od ograniczeń, oraz maksymalne dozwolone rozmiary transportu towaru niepodzielnego bez takiego zwolnienia. Maksymalny dozwolony ciężar na poszczególnych drogach wojewódzkich i gminnych znajdziesz w spisie dróg wojewódzkich i gminnych. Każde województwo posiada własny spis. Spisy dróg krajowych, wojewódzkich i gminnych, transport ponadgabarytowy oraz szczegółowa mapa «Tungtrafikk på riksveger og primære fylkesveger i Norge» (Transport ciężarowy na drogach krajowych i podstawowych drogach wojewódzkich w Norwegii) są dostępne na www. vegvesen.no/kjoretoy/yrkestransport/ Veglister+og+dispensasjoner Wyjątki dla szczególnego rodzaju ładunku i kombinacji pojazdów Na ograniczonej sieci dróg, transport bali drewnianych może mieć długość do 22,00 m, 24