1
ZMIANY W USTAWIE O SYSTEMIE OŚWIATY 2
Zmiany ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty wprowadzone ustawą z dnia 13 czerwca 2013r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2013 r. poz.827). 3
Zmiany w ustawie wchodzą w życie stopniowo w latach 2013-2017: od 1 września 2013 roku, od 1 stycznia 2014 roku, od 1 września 2014 roku, od 1 stycznia 2015 roku, od 1 września 2015 roku, od 1 września 2016 roku, od 1 września 2017 roku. 4
Zmiany z datą wejścia w życie od dnia 1 września 2013 roku. 5
Do "słowniczka ustawy dodano nową definicję (art. 3. pkt 22 uso) przez opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego należy rozumieć opłaty za nauczanie, wychowanie i opiekę w przedszkolu lub innej formie wychowania przedszkolnego, prowadzone w czasie przekraczającym czas bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki, ustalony zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 2, ust. 2 lub 2a uso 6
Dodanie nowej definicji do "słowniczka" związane jest z dalszymi uregulowaniami, które znalazły się w art. 14 ust. 5-5f i 8, a także art. 80 ust. 2, 2b, 2d. 7
organ prowadzący /rada gminy/ ustala czas bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki w prowadzonych przez siebie: przedszkolach publicznych (art. 6 ust. 1 pkt 2) i nie może on być krótszy niż 5 godzin dziennie publicznych innych formach wychowania przedszkolnego (art. 6 ust. 2). i nie może on być krótszy niż określony w przepisach wydanych na podstawie art. 14a ust. 7 (ROZPORZĄDZENIE MEN w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania Dz.U.2010.161.1080) 8
Dodano art. 6 ust. 2a Czas bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki w publicznych przedszkolach i publicznych innych formach wychowania przedszkolnego prowadzonych przez osoby prawne inne niż JST i osoby fizyczne ustalony przez osobę prowadzącą, zgodnie z ust. 1 pkt 2 i ust. 2, nie może być krótszy niż czas ustalony przez radę gminy dla gminnych jednostek tego typu. 9
Takie rozwiązanie zostało wprowadzone w celu ujednolicenia minimalnego czasu bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki oferowanego w publicznych przedszkolach i publicznych innych formach wychowania przedszkolnego niezależnie od tego, kto jest organem prowadzącym? 10
Zmiana art. 14 ust. 1b W szczególnie uzasadnionych przypadkach wychowaniem przedszkolnym (przedszkola, inne formy wychowania przedszkolnego, do 31 sierpnia 2016r. też oddziały przedszkolne), oprócz dzieci w wieku 3-6 lat, może także zostać objęte dziecko, które ukończyło 2,5 roku (dotyczy też jednostek niepublicznych, które gmina dotuje). 11
Dotychczasowe brzmienie art. 14 ust. 1b pozwało jedynie dyrektorowi przedszkola na przyjęcie (w szczególnie uzasadnionych przypadkach) do przedszkola dziecka, które ukończyło 2,5 roku. W ten sposób uniemożliwiało się dzieciom w wieku 2,5 roku korzystanie w szczególnie uzasadnionych przypadkach z wychowania przedszkolnego w innej formie wychowania przedszkolnego, która stanowi uzupełnienie sieci publicznych przedszkoli i oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych. Szczególnie uzasadnione przypadki to np. względy zawodowe rodziców. 12
Zmiana art. 14 ust. 5 Rada gminy określa wysokość opłat za korzystanie z wychowania przedszkolnego w prowadzonych przez gminę: publicznym przedszkolu w czasie przekraczającym bezpłatny minimum 5 godzinny wymiar zajęć oraz publicznej inne formie wychowania przedszkolnego w czasie przekraczającym bezpłatny wymiar zajęć. Jeśli tego nie zrobi, ma czas na podjęcie nowej uchwały do 1 września 2014 r. 13
art. 14 ust. 5 pkt 2 RADA GMINY może określić warunki częściowego lub całkowitego zwolnienia z opłat za godziny ponadnormatywne w: publicznym przedszkolu w czasie przekraczającym bezpłatny minimum 5 godzinny wymiar zajęć oraz publicznej inne formie wychowania przedszkolnego w czasie przekraczającym bezpłatny wymiar zajęć. 14
Dodano art. 14 ust. 5a Wysokość opłaty, nie może być wyższa niż 1 zł za godzinę zajęć. 5b. Maksymalna wysokość opłaty, o której mowa w ust. 5a, podlega waloryzacji. 15
Każda dodatkowa godzina zajęć dziecka w publicznym przedszkolu, publicznym oddziale przedszkolnym i innych publicznych formach wychowania przedszkolnego, prowadzonych nie tylko przez gminy, ponad bezpłatne godziny kosztować będzie nie więcej niż 1 zł. 16
art. 12 ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2013.827) Ustęp 1. Uchwały rad gmin podjęte na podstawie art. 14 ust. 5 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, zachowują moc do dnia wejścia w życie uchwał podjętych na podstawie art. 14 ust. 5 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie dłużej jednak niż do dnia 31 sierpnia 2014 r., z tym że w przypadku gdy ustalona w nich wysokość opłat za nauczanie, wychowanie i opiekę, prowadzone w czasie przekraczającym czas bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki ustalony zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 ustawy zmienianej w art. 1, przekracza 1 zł za godzinę zajęć, opłata ta od dnia 1 września 2013 r. wynosi 1 zł. 17
art. 12 ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2013.827) Ustęp 2 Przepis ust. 1 stosuje się także do opłat za nauczanie, wychowanie i opiekę w czasie przekraczającym czas bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki, ustalony zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 2 i ust. 2a ustawy zmienianej w art. 1, w publicznych przedszkolach i publicznych innych formach wychowania przedszkolnego prowadzonych przez osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego i osoby fizyczne. 18
Dodano art. 14 ust.8 Publiczne przedszkola, publiczne inne formy wychowania przedszkolnego, niepubliczne przedszkola, o których mowa w art. 90 ust. 1b, oraz niepubliczne inne formy wychowania przedszkolnego, o których mowa w art. 90 ust. 1c, nie mogą pobierać opłat innych niż opłaty ustalone zgodnie z ust. 5, 5f, 6 i 9. Uwaga! Przepis ust. 9 wchodzi w życie od 1 września 2015r. 19
Dodano art. 14d ust. 1-5 i 8-10 1. Na dofinansowanie zadań w zakresie wychowania przedszkolnego gmina otrzymuje dotację celową z budżetu państwa, która może być wykorzystana wyłącznie na dofinansowanie wydatków bieżących związanych z realizacją tych zadań. 20
Zgodnie z uregulowaniem, gmina otrzymuje dotacje celową z budżetu państwa, która może być wykorzystana wyłącznie na dofinansowanie wydatków bieżących związanych z realizacją tych zadań. Sposób rozliczania dotacji będzie uwzględniał konieczność zwrotu jej części w przypadku zmniejszenia się liczby dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym w roku, którego dotyczy dotacja, w stosunku do liczby dzieci, na które dotacja została naliczona. Szczegółowe zapisy dotyczące wysokości rocznej kwoty dotacji przewidzianej na lata 2013-2021 zostały zawarte w art. 11 ustawy z dnia 13 czerwca 2013 roku o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw. 21
Rozporządzenie w sprawie dotacji dla gmin Od 1 września 2013 r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 sierpnia 2013 r. w sprawie udzielania gminom dotacji celowej z budżetu państwa na dofinansowanie zadań w zakresie wychowania przedszkolnego (Dz. U. z 2013r. poz. 956). 22
Akt prawny określa zasady podziału dotacji na przedszkola wprowadzonej przez nowelizację ustawy o systemie oświaty. Według nowych przepisów minister rozdzieli dotacje do 2 września 2013 r. W tym roku na każdego przedszkolaka przypadać ma 414 zł. 23
Rok Wydatki budżetu państwa na wsparcie gmin w realizacji zadań z zakresu wychowania przedszkolnego w latach 2013-2022 Dotacja na ucznia objętego wychowaniem przedszkolnym bez względu na wiek (w zł) Liczba uczniów objętych wychowaniem przedszkolnym bez względu na wiek, wzięta do kalkulacji wysokości dotacji Planowane wydatki z budżetu państwa (w mln zł) 2013 414 1 216 467 504 2014 1 242 1 261 402 1 567 2015 1 273 1 297 261 1 652 2016 1 305 1 312 397 1 713 2017 1 338 1 290 077 1 726 2018 1 370 1 290 437 1 768 2019 1 403 1 303 182 1 828 2020 1 437 1 288 814 1 852 2021 1 471 1 270 050 1 868 2022 1 506 1 247 766 1 879 24
art. 14d 2. Podziału środków przeznaczonych na dotację, o której mowa w ust. 1, pomiędzy poszczególne gminy dokonuje minister właściwy do spraw oświaty i wychowania. 25
art. 14d 3. Wysokość dotacji, o której mowa w ust. 1, dla danej gminy jest obliczana jako iloczyn kwoty rocznej, dotacji na dziecko, o której mowa w ust. 4, oraz liczby dzieci korzystających z wychowania przedszkolnego na obszarze danej gminy, ustalonej na podstawie danych systemu informacji oświatowej według stanu na dzień 30 września roku poprzedzającego rok udzielenia dotacji. 26
art. 14d 4. Kwota roczna dotacji dla gminy na każde dziecko korzystające z wychowania przedszkolnego na obszarze danej gminy, bez względu na czas przebywania dziecka w przedszkolu lub innej formie wychowania przedszkolnego, wynosi docelowo w 2022 roku 1.506 zł. 27
art. 14d 5. Kwota roczna dotacji na dziecko podlega corocznie waloryzacji prognozowanym średniorocznym wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, określonym w ustawie budżetowej na dany rok kalendarzowy. ( ) 28
Art. 14d ust. 6 6. Wysokość dotacji, o której mowa w ust. 1, obliczona zgodnie z ust. 3 (tj. iloczyn kwoty dotacji na dziecko i liczby dzieci uczęszczających do przedszkoli w gminie na 30 września poprzedniego roku), jest pomniejszana o kwotę stanowiącą iloczyn kwoty rocznej w roku, na który jest udzielana dotacja, i liczby dzieci, którym gmina ma obowiązek zapewnić możliwość korzystania z wychowania przedszkolnego, nieprzyjętych w danym roku szkolnym do przedszkola lub innej formy wychowania przedszkolnego, którym wójt (burmistrz, prezydent miasta), wbrew obowiązkowi wynikającemu z ustawy nie wskazał miejsca korzystania z wychowania przedszkolnego, zgodnie z art. 14 ust. 4b. 26a 29
art. 14d 8. Jeżeli liczba dzieci uwzględniona do obliczenia dotacji na dany rok budżetowy dla danej gminy zgodnie z ust. 3 i 6 jest większa niż średnioroczna liczba dzieci korzystających z wychowania przedszkolnego na obszarze danej gminy w roku budżetowym, na który została udzielona dotacja, część dotacji pobrana w nadmiernej wysokości podlega zwrotowi do budżetu państwa. 30
art. 14d 9. Dotacji, o której mowa w ust. 1, udzielają wojewodowie. Dotację przekazuje się w 12 częściach w terminie do 15 dnia każdego miesiąca, z wyjątkiem pierwszej części, którą przekazuje się niezwłocznie po zwiększeniu wydatków w części budżetu państwa będącej w dyspozycji wojewody, z wyrównaniem za okres od początku roku budżetowego. 31
art. 14d 10. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia: 1) tryb udzielania i sposób rozliczania dotacji, o której mowa w ust. 1, w tym sposób ustalania wysokości dotacji podlegającej zwrotowi, oraz sposób ustalania średniorocznej liczby dzieci, o której mowa w ust. 8, a także wzór formularza rocznego rozliczenia wykorzystania dotacji, mając na celu zapewnienie jawności i przejrzystości gospodarowania środkami budżetu państwa; 2) sposób i terminy ustalania informacji o liczbie dzieci, o których mowa w ust. 6, biorąc pod uwagę możliwość wykorzystania środków komunikacji elektronicznej i informatycznych nośników danych. 32
Zmieniono art. 80 ust. 2 Przedszkola, o których mowa w ust. 1, otrzymują na każdego ucznia z budżetu gminy dotację w wysokości równej wydatkom bieżącym przewidzianym na jednego ucznia w przedszkolach publicznych prowadzonych przez gminę, pomniejszonym o opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego oraz za wyżywienie, stanowiące dochody budżetu gminy. 33
art. 80 ust. 2e W szczególnie uzasadnionych przypadkach rada gminy, w drodze uchwały, może wyrazić zgodę na udzielenie dotacji, o której mowa w ust. 2, w wysokości wyższej niż wysokość określona w ust. 2. Rada gminy w uchwale ustala okres udzielania tej dotacji. 34
art. 80 ust. 2a Jeżeli do przedszkola, o którym mowa w ust. 1, uczęszcza uczeń niebędący mieszkańcem gminy dotującej to przedszkole, gmina, której mieszkańcem jest ten uczeń, pokrywa koszty dotacji udzielonej zgodnie z ust. 2, pomniejszonej także o kwotę dotacji z budżetu państwa otrzymanej na ucznia przez gminę dotującą przedszkole, do którego uczęszcza uczeń. 35
art. 80 ust. 2f Na wniosek osoby prowadzącej odpowiednio publiczne przedszkole, inną formę wychowania przedszkolnego, szkołę podstawową, ośrodek lub publiczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną organ wykonawczy JST właściwej do udzielenia dotacji może wyrazić zgodę na: przedstawienie informacji o planowanej liczbie dzieci w terminie późniejszym niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielenia dotacji lub na udzielenie dotacji w terminie wcześniejszym niż od początku następnego roku budżetowego. 36
Dodano art. 14a ust. 4a Gmina może zorganizować dzieciom bezpłatny transport i opiekę w czasie przewozu do przedszkola lub innej formy wychowania przedszkolnego również w przypadkach, w których nie ma takiego obowiązku. 37
Uregulowanie przewiduje, że gmina może zorganizować dzieciom bezpłatny transport i opiekę w czasie przewozu z domu do przedszkola lub innej formy wychowania przedszkolnego również w przypadkach, w których nie ma takiego obowiązku np. kiedy odległość jest mniejsza niż 3 kilometry. Gminy będą mogły zapewniać miejsca realizacji tego prawa zarówno w prowadzonych przez siebie publicznych przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, jak też w publicznych przedszkolach i innych formach wychowania przedszkolnego prowadzonych przez inne osoby prawne i osoby fizyczne (dotyczy to też przedszkola niepublicznego, o którym mowa w art. 90 ust. 1 b). 38
Zmieniono art. 17 ust. 3 Jeżeli droga dziecka z domu do szkoły, w której obwodzie dziecko mieszka: 1) przekracza odległości wymienione w ust. 2, obowiązkiem gminy jest zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu albo zwrot kosztów przejazdu środkami komunikacji publicznej; 2) nie przekracza odległości wymienionych w ust. 2, gmina może zorganizować bezpłatny transport, zapewniając opiekę w czasie przewozu. 39
Zmiana dotyczy wprowadzenia możliwości zorganizowania przez gminę bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu także w przypadku, kiedy odległość nie przekracza 3-4 kilometrów. Zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 13 czerwca 2013 roku o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw, w okresie przejściowym do dnia 31 sierpnia 2016 roku powyższe rozwiązanie może być stosowane także wobec dzieci uczęszczających do oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych. 40
Zmieniono art. 17 ust. 3a pkt 3 Obowiązkiem gminy jest: ( ) 3) zwrot kosztów przejazdu ucznia, o którym mowa w pkt 1 i 2, oraz jego opiekuna do szkoły lub ośrodka, wymienionych w pkt 1 i 2, na zasadach określonych w umowie zawartej między wójtem (burmistrzem, prezydentem miasta) a rodzicami, jeżeli dowożenie i opiekę zapewniają rodzice. 41
Dodano art. 14a ust. 6b W przypadku publicznych innych form wychowania przedszkolnego, prowadzonych przez osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego lub osoby fizyczne, oraz niepublicznych innych form wychowania przedszkolnego zadania i kompetencje określone w ustawie dla dyrektora przedszkola wykonuje osoba kierująca daną inną formą wychowania przedszkolnego wyznaczona przez osobę prowadzącą inną formę wychowania przedszkolnego. 42
Regulacja ma charakter dostosowujący i stanowi konsekwencję zmian zaproponowanych w innych przepisach ustawy o systemie oświaty. 43
Zmieniono art. 20 ust. 2 pkt 1 Przez niespełnienie obowiązku, o którym mowa w art. 14 ust. 3, obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki należy rozumieć nieusprawiedliwioną nieobecność w okresie jednego miesiąca na co najmniej 50 %: 1) dni zajęć w przedszkolu, innej formie wychowania przedszkolnego, szkole podstawowej, gimnazjum, szkole ponadgimnazjalnej lub placówce; 44
Zmieniono art. 20 ust. 2 pkt 1 Przez niespełnienie obowiązku, o którym mowa w art. 14 ust. 3, obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki należy rozumieć nieusprawiedliwioną nieobecność w okresie jednego miesiąca na co najmniej 50 %: 1) dni zajęć w przedszkolu, innej formie wychowania przedszkolnego, szkole podstawowej, gimnazjum, szkole ponadgimnazjalnej lub placówce; 45
Wprowadzona zmiana ma charakter doprecyzowujący, albowiem przepisy ustawy o systemie oświaty nie definiują pojęcia obowiązkowe zajęcia edukacyjne w przedszkolu. W następstwie zastąpiono je określeniem dni zajęć w przedszkolu,. 46
Zmiany z datą wejścia w życie od dnia 1 stycznia 2014 roku. 47
art. 80 ust. 3c Dotacje dla przedszkoli są przekazywane na rachunek bankowy szkoły, przedszkola, innej formy wychowania przedszkolnego, placówki lub zespołu szkół lub placówek w 12 częściach w terminie do ostatniego dnia każdego miesiąca, z tym że część za grudzień jest przekazywana w terminie do dnia 15 grudnia. 48
art. 80 ust. 3d Dotacje przeznaczone na dofinansowanie realizacji zadań szkoły, przedszkola, innej formy wychowania przedszkolnego lub placówki w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym profilaktyki społecznej mogą być wykorzystane wyłącznie na: 49
cd. art. 80 ust. 3d 1. pokrycie wydatków bieżących szkół, przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego i placówek, obejmujących każdy wydatek poniesiony na cele działalności szkoły, innej formy wychowania przedszkolnego lub placówki, w tym na wynagrodzenie osoby fizycznej prowadzącej szkołę, przedszkole, inną formę wychowania przedszkolnego lub placówkę, jeżeli odpowiednio pełni funkcję dyrektora szkoły lub placówki albo prowadzi zajęcia w innej formie wychowania przedszkolnego, z wyjątkiem wydatków na inwestycje i zakupy inwestycyjne, zakup i objęcie akcji i udziałów lub wniesienie wkładów do spółek prawa handlowego; 50
( c. d. art. 80 ust. 3d) 2. zakup środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, obejmujących: a) książki i inne zbiory biblioteczne, b) środki dydaktyczne służące procesowi dydaktyczno wychowawczemu realizowanemu w szkołach, przedszkolach i innych placówkach oświatowych, c) sprzęt rekreacyjny i sportowy, d) meble, e) pozostałe środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne o wartości nieprzekraczającej wielkości ustalonej w przepisach o podatku dochodowym od osób prawnych, dla których odpisy amortyzacyjne są uznawane za koszt uzyskania przychodu w 100% ich wartości, w momencie oddania do używania. 51
art. 90 ust. 3c i ust. 3d Przepisy art. 90 ust. 3c i ust. 3d dot. terminów przekazywania dotacji i przeznaczenia dotacji dla niepublicznych przedszkoli są takie same jak regulacje art. 80 ust. 3c i ust. 3d dla przedszkoli publicznych. 52
Dziękuję za uwagę. Luiza Budner - Iwanicka 53