Szlak Gotyku Ceglanego

Podobne dokumenty
PĘTLA STRONIE-BYSTRZYCA 78,9 km

POMORZE ZACHODNIE. Pomorze Zachodnie - pielgrzymka SZCZECIN ŚWINOUJŚCIE KAMIEŃ POMORSKI. Przekładamy na następny rok 1 / 11

województwo zachodniopomorskie

Kościół parafialny pod wezwaniem św. Marcina w Chojnacie

JAKIE SĄ NAJSTARSZE KOŚCIOŁY W BIELSKU BIAŁEJ?

Na prezentacje zaprasza Zosia Majkowska i Katarzyna Kostrzewa

Atrakcje Zabytkowe Obiekty Mury obronne

Wieża Trynitarska jest najwyższym punktem zabudowy staromiejskiej Lublina. Została wzniesiona w 1693 roku w miejscu dawnej furty miejskiej jako

Trasa wycieczki: Piękno szczecińskich kościołów. czas trwania: 1 dzień, typ: samochodowa, liczba miejsc: 8, stopień trudności: łatwa

1. Kultura w budżecie Województwa Zachodniopomorskiego r.

Trasa wycieczki: Szlakiem romańskich i gotyckich kościołów Pomorza Zachodniego

Serwis Internetowy Gminy Lutomiersk

Trasa wycieczki: Zabytki sakralne Łomży. czas trwania: 5 godzin, typ: piesza, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa

Umowy dotacyjne MKZ

Trasa wycieczki: Nie tylko sól, czyli Wieliczka jakiej nie znacie...

Olsztyn, r.

Przedbórz. kościół pw. św. Aleksego

Kościół p.w. Podwyższenia Krzyża w Lubiechni Małej

Ocena kryteriów formalnych. Wynik oceny kryteriów formalnych wyboru projektów. Wnioskowana kwota dofinansowania środkami publicznymi

Architektura romańska

Dobrze trafiłeś, gdyż miasto nasze uznać należy za wzorcowe dla nauki historii Pomorza. Nagromadzenie i klasa stargardzkich

Urząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /16:51:26. Zabytki

TOP 10 ZABYTKÓW LUBLINA

Co można zwiedzić w Bieczu

Trasa wycieczki: Siemiatycze na Podlasiu. czas trwania: 3 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa

Wstęp. Wejście główne do kościoła Najświętszego Zbawiciela

Wykaz obiektów zabytkowych nieruchomych ujętych w ewidencji zabytków zlokalizowanych na terenie gm. Głubczyce. Lp. Miejscowość Obiekt Adres Uwagi

Kraków ul. św. Jana 7. Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty (Siostry Prezentki)

Załącznik nr 1 do Uchwały Nr... Rady Miasta Piekary Śląskie z dnia... r.

AB Zapisywanie danych POI

Polskie Towarzystwo Turystyczno Krajoznawcze Oddział Ziemi Tarnowskiej ul. Żydowska Tarnów

1. Zwiedzanie Bazyliki Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Rudach. 2. Zwiedzanie klasztoru 3. Spacer po przypałacowym parku

DOTACJE CELOWE udzielone w 2009 roku. (od 1 stycznia do 30 czerwca)

Kraina UNESCO KRAINA UNESCO

Piękna nasza Rydzyna cała

Pełen refleksji DOLNY ŚLĄSK Pielgrzymki 2013

PARAFIA PW. NARODZENIA NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY W PEŁCZYCACH

I. Wykaz obiektów z terenu miasta Lubina wpisanych do rejestru zabytków:

słupski UNIWERSYTET TRZECIEGO WIEKU s Ł U P S K

Atrakcje turystyczne :25:01

Tabela ewidencyjna zabytków (Załącznik nr 1 do Zarządzenia Prezydenta nr 2472/04 z dnia 12 października 2004r.)

Artur Ciesielski. Szczecińskie. Kościoły

I. Wykaz obiektów z terenu miasta Lubina wpisanych do rejestru zabytków:

STYCZEŃ 2014 r. 3 odznaka srebrna i złota Dodatkowo: PAŁAC SZTUKI Towarzystwo Przyjaciół 3 wszystkie odznaki

SZCZECIN ŚWINOUJŚCIE KAMIEŃ POMORSKI MIĘDZYZDROJE r.

TROPEM LUBELSKICH LEGEND I OPOWIEŚCI - klasa 4a

Obiekty wpisane do GMINNEJ EWIDENCJI ZABYTKÓW

LP ODCINEK DŁUG OŚĆ ( km ) 1 Kołobrzeg Budzistowo INTERESUJACE OBIEKTY KRAJOZNAWCZO TURYSTYCZNE ZAGOSPODAROWANIE TURYSTYCZNE NAWIERZCHNIA

WYJAZD Poznań Przystanki Stargard Szczeciński Goleniów Miejsce Docelowe Wolin

Instrukcja przygotowania puzzli

Szczecin. 1. W którym roku Szczecin stał się stolicą biskupstwa? a. 1124, b. 1534, c. 1789, d

województwo zachodniopomorskie

województwo zachodniopomorskie

Podróżnik zaprasza. Świdnica stolica księstwa świdnickiego

Trasa wycieczki: Powiat Czarnkowsko-Trzcianecki cz.i. czas trwania: 1 dzień, typ: samochodowa, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa

Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie

L.p. Obiekt, zadanie. Wnioskodawca. Wysokość udzielonej dotacji (zł)

ICOMOS otwiera się na młodych

Wycieczki Benedyktyńskie Opactwo Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Tyńcu Przewodnik: Wanda Koziarz Kraków (8 czerwca 2017 roku)

strona 1 SZCZECIN

Fot. 1. Pozdrowienia z Chełmży z wizerunkami: katedry, kościoła św. Mikołaja, cukrowni i budynku poczty. Pocztówka sprzed I wojny światowej.

Inwentaryzacja szlaków rowerowych Gminy Wielka Wieś. Szlak Niebieski

W drodze do Petersburga

Trasa wycieczki: Śladami Tarnowskich. czas trwania: 5 godzin, typ: piesza, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa

Trasa wycieczki: Kościan - królewski gród nad Obrą. czas trwania: 3 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 7, stopień trudności: bardzo łatwa

CHEŁMNO. Wysłane przez kdruzynska w ndz., :17

PROGRAM OPIEKI NAD ZABYTKAMI POWIATU KOSZALIŃSKIEGO NA LATA Radę Powiatu w Koszalinie uchwałą nr XI/92/11, w dniu 26 października 2011 r.

ZAPYTANIE OFERTOWE. Gmina Miasto Stargard Szczeciński zaprasza do złożenia oferty cenowej na wykonanie

Olsztyn na szlaku gotyku ceglanego

UCHWAŁA NR V/25/15/2016 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO. z dnia 27 czerwca 2016 r.

L.p. Miejscowość Obiekt Adres Forma ochrony Czas powstania Uwagi. Białęgi. XIII/XIV w., 1840 r., folwarcznym, ob. nieużytkowany.

Skarby Lęborka ukazanie dziedzictwa kulturowego miasta przez odratowanie i wyeksponowanie elementów zabytkowego centrum. finansowany w ramach

Szczecin. 10. Spotkanie z grupą niepełnosprawnych (osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich).

OPIS TRASY POSZCZEGÓLNE ODCINKI TRASY

Wykaz udzielonych dotacji celowych na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków.

ROK Rok Z budżetu Gminy Strzegom udzielono dotacji celowej dla: Rzymskokatolickiej Parafii

Toruńska Starówka ochrona i konserwacja dziedzictwa kulturowego UNESCO

OPIS TRASY ŚWIĘTEGO DOMINIKA

SZCZECIN ŚWINOUJŚCIE KAMIEŃ POMORSKI MIĘDZYZDROJE - MYŚLIBÓRZ

Trasa wycieczki: Reszel, jedno z najstarszych miast Warmii. czas trwania: 4 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa

Gminna Ewidencja Zabytków Gminy Mieszkowice Powiat Gryfiński

PROPOZYCJA WYCIECZEK DLA SŁUCHACZY UNIWERSYTETU III WIEKU FUNDACJI EKSPERT KUJAWY PRZY WYŻSZEJ SZKOLE PEDAGOGICZNO TECHNICZNEJ W KONINIE W ROKU 2016

SOŁECTWO KRZYWORZEKA I i KRZYWORZEKA II

Kościoły. Kościół Parafialny w Kamieńcu

Beneficjenci II edycji

free mini przewodnik ciekawe miejsca w okolicy Gminny Ośrodek Szkoleniowo-Wypoczynkowy

Szlakiem architektury zabytkowej

Wykaz obiektów z Gminnej Ewidencji Zabytków Gminy Chrzanów

proponowana kwota dofinansowania

PROGRAM WYJAZDU DZIEŃ Przejazd z Poznania do Wrocławia (3h45min, 168km, droga DK5, E261)

data powstania rejestru A-1328 połowa XIX w.

Chełmno ul. Franciszkańska 8. kościół pw. Wniebowzięcia NMP i Sanktuarium MB Bolesnej ("Fara")

Dnia 26 maja 2014r. odbyła się wycieczka klasy IIIA do Kamienia Pomorskiego, Trzęsacza, Rewala i Kołobrzegu, Pobierowa.

Pozostałości zamku krzyżackiego

Trasa pałacowa 39,1 km 0,0 km Boguszyce 1,1 km 2,9 km Miodary. 3,3 km - 4,5 km 5,3 km 5,7 km

WIEJSKIE KOŚCIOŁY GMINY CHOSZCZNO

Lubasz Sanktuarium Matki Bożej Królowej Rodzin w Lubaszu.

Załącznik nr 1 do Obwieszczenia Nr 1/2017 Lubelskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Lublinie z dnia 9 stycznia 2017 roku:

Skoczów miasto urodzenia Jana Sarkandra

Szlak Rodowych Gniazd Lubomirskich II. Zamek Lubomirskich III IV. Rynek w Rozwadowie, kościół farny VI.

Transkrypt:

Szlak Gotyku Ceglanego Lokalizacja + 100 km 50 mi INFORMACJE SZCZEGÓŁOWE Trasa wiedzie rozpoczyna się w Stargardzie, przez Kołbacz wiedzie do Szczecina, następnie do Kamienia Pomorskiego i przez Trzebiatów, Kołobrzeg, Koszalin, Darłowo do Sławna. TRUDNOŚĆ TRASY Trasa wiedzie rozpoczyna się w Stargardzie, przez Kołbacz wiedzie do Szczecina, następnie do Kamienia Pomorskiego i przez Trzebiatów, Kołobrzeg, Koszalin, Darłowo do Sławna. Europejski Szlak Gotyku Ceglanego łączy ponad trzydzieści miast, należących w swej historii do Związku Hanzeatyckiego. Z rozwojem gospodarczym i kulturalnym tych miast nierozerwalnie wiąże się zjawisko w architekturze zwane gotykiem ceglanym. To w tych miastach, zamieszkanych przez bogate mieszczaństwo zajmujące się handlem, powstawały ceglane budowle, często monumentalne katedry, klasztory, zamki, mury obronne, ale i ratusze a nawet kamienice. W Polsce gotyk ceglany dominował na Pomorzu Zachodnim i terenie dawnego państwa krzyżackiego. Oficjalnie na wykazie Europejskiego Szlaku Gotyku spośród miast województwa zachodniopomorskiego można znaleźć Kamień

Pomorski, Sławno, Stargard Szczeciński i Szczecin. Wspaniałymi dziełami gotyku ceglanego mogą się jednak pochwalić i inne miasta. Warto więc poszerzyć zachodniopomorski szlak gotyku ceglanego przynajmniej o kilka miejscowości, wędrując od Stargardu po Sławno, odwiedzić również Kołbacz, Trzebiatów, Kołobrzeg, Koszalin i Darłowo. Szlak jest tu opisany jako samochodowy, jednak etap stargardzki jest etapem pieszym, ze względu na zagęszczenie zabytków. Stargard to miasto, które może się poszczycić wyjątkowym bogactwem zabytków, dlatego stargardzkie hasło promocyjne Gwiazdozbiór zabytków jest jak najbardziej uzasadnione. Ilość zabytków nie dziwi, tym bardziej, że dzieje miasta sięgają IX wieku, kiedy tu funkcjonował jeden z pomorskich ośrodków władzy plemiennej. W czasach hanzeatyckich tutejsi kupcy działali bardzo sprawnie, Stargard wręcz zmonopolizował handel zbożem. Mieszkańcy miasta byli nie tylko znakomitymi handlarzami, ale i świetnymi żeglarzami i żołnierzami. Zamożni mieszkańcy fundowali więc miastu kościoły a także mury obronne, baszty, czatownie, stawiali też piękne kamienice. Znaczna część tych budowli zachował się czasów obecnych. Tutejszy system fortyfikacji miejskich z basztami i bramami oraz Kolegiata Najświętszej Marii Panny Królowej Świata w Stargardzie zostały uznane za "Pomnik Historii". Spacer wśród stargardzkich zabytków zaczynamy od wznoszącej się przy ulicy Mariackiej 1 najwspanialszej budowli tutejszego rynku Kolegiaty Najświętszej Marii Panny Królowej Świata. To jednocześnie jeden z najpiękniejszych zabytków gotyku ceglanego w tej części Europy, a przy tym najwyżej sklepiony kościół w Polsce (32,5 m). Ta budowla dorównująca kunsztem architektonicznym europejskim katedrom była inspiracją dla innych gotyckich świątyń i świeckich budynków. Tutejszą galeryjkę triforyjną, dzieło Henryka Brunsberga, powielono budując katedrę na poznańskim Ostrowie Tumskim. Blenda stargardzka stała się zaś wyznacznikiem kręgu oddziaływania architektury tej świątyni. Szczególnie misterna, koronkowa oprawa widoczna jest na elewacji chóru i Kaplicy Najświętszej Marii Panny

przylegającej do ściany północnej kolegiaty. Wspaniałymi zdobieniami są ceramiczne maski, a także charakterystyczne dla gotyku laskowania, wimpergi i rozety. Świątynia niemal w całości jest budowlą średniowieczną, wznoszoną etapami od końca XIII wieku do końca XV w. Stąd ruszamy na południowy zachód, przez ulicę Mariacką w kierunku Bolesława Krzywoustego, skręcamy w lewo i po około 110 m ponownie w lewo w Kazimierza Wielkiego, po niecałych 100 m jesteśmy przy budynku o numerze 13 tu znajduje się Dom Protzena, będący obecnie siedzibą Państwowej Szkoły Muzycznej. Jest to kamienica pochodząca z I połowy XV wieku, będąca wspaniałym przykładem gotyckiej kamienicy kupieckiej. Zdobiony bogato szczyt domu, zajmujący dwie trzecie jego wysokości, był widoczną oznaką zamożności jego właściciela. Charakterystyczny jest tu motyw blendy stargardzkiej, widniejącej na kościele Mariackim, powtarzający się na kilku tutejszych zabytkach. Teraz kierujemy się ku kolejnej gotyckiej kamieniczce z Kazimierza Wielkiego skręcamy w ulicę Kramarską, potem w lewo Grodzką i dalej w Mieszka I. Tu na skrzyżowaniu z ulicą Warowną, niemal naprzeciwko bramy Pyrzyckiej znajduje się Książnica Stargardzka, mieszcząca się w Domu Rohlederów późnogotyckiej kamienicy kupieckiej. Budynek ten był kilkakrotnie przebudowywany, z XV wieku pochodzi oficyna, do której w XVI wieku dobudowano kamienicę główną. Budynek zdobi szczyt schodkowy, charakterystyczny dla hanzeatyckich domów kupieckich. Tuż obok znajduje się Brama Pyrzycka - najstarszy odcinek stargardzkich murów obronnych. Dolna cześć bramy, z kamieni, pochodzi z XIII wieku, natomiast wyższe, ceglane kondygnacje nadbudowano w 1439 roku, zdobiąc je schodkowymi szczytami dekorowanymi blendami o zróżnicowanej formie. Po obu stronach bramy ciągną się mury obronne na południowy wschód prowadząc do Bastei (obecnie siedziba jednego z oddziałów muzeum) i Baszty Tkaczy, natomiast na północny zachód w kierunku Baszty Morze Czerwone. Baszta Tkaczy została zbudowana w

1450 roku, jej wysokość wynosi 31 m. Zwana jest też Basztą Lodową, ponieważ przechowywano w niej lód. Basteję wzniesiono w XV wieku, jednak została zniszczona w 1945 i odbudowana w 1982 roku. Natomiast Baszta Morze Czerwone znajdująca się po drugiej stronie Bramy Pyrzyckiej, będąca najwyższą basztą w Polsce, pochodzi z roku 1500. Kierując się ulicą Warowną (tu mieści się kilka sympatycznych restauracji, więc można się zatrzymać na mały odpoczynek) na północ od tej baszty, docieramy do ulicy Chrobrego, tu wznosi się kościół św. Jana, zbudowany tu w latach 1408 1464 w ramach rozbudowy dawnej kaplicy joannitów. W wyglądzie tego kościoła można znaleźć nawiązania do kościoła Mariackiego, między innymi wystrój wieży z elementami w typie stargardzkiej blendy. Po stronie północnej od kościoła rozciąga się park Bolesława Chrobrego, idąc wzdłuż parku docieramy do ulicy Portowej. W pobliżu skrzyżowania tej ulicy z ulicą Klasztorną wznosi się kolejna z czterech bram stargardzkich Brama Młyńska, zwana też Wodną lub Portową. Ta gotycka budowla, unikatowa w skali europejskiej, uznana została w 2010 za pomnik historii. Jej dwie charakterystyczne wieże widnieją na dawnych pieczęciach i starym herbie miasta. Stąd podążamy ulicą Spichrzową, wzdłuż murów miejskich ku Baszcie Białogłówce, widocznej tuż przy zbiegu z ulica Klasztorną. Baszta ta zwana jest tak ze względu na otynkowane na biało stożkowate zwieńczenie. Ponoć, jak głosi legenda, o białym kolorze, jak i o nazwie, zadecydował średniowieczny władca miasta, na wieść o dzielnej postawie stargardzkich kobiet. Owe białogłowy, wylewając wrzącą smołę z tej baszty na wojska najeźdźcy, skutecznie broniły miasta. Baszta Białogówka to zabytek z pierwszej połowy XV wieku. Stąd już kilka kroków do Bramy Wałowej, która łączy w sobie elementy renesansowe i gotyckie, splatające się w harmonijną całość. Brama ta została wzniesiona w 1439 roku, przebudowana w wieku XVI i w XVII, zaś po drugiej wojnie światowej konieczna okazała się odbudowa. Od Bramy Wałowej wędrujemy ulicą Szewską, Basztową, mijamy po drodze Arsenał, wzniesiony tu około 1500 roku, zniszczony na początku XX wieku i odbudowany pod koniec lat siedemdziesiątych tegoż wieku. Przecinając ulicę Kazimierza Wielkiego wchodzimy w Strażniczą, tu

widnieje kolejny pomnik historii gotycka Baszta Jeńców, wzniesiona w XIII wieku a przebudowywana w XV i XVI. Jest to najmniejsza z tutejszych baszt, mająca wysokość 13 m. Uwagę zwraca krenelaż wieńczący jej górną część. W pobliżu baszty częściowo zachowana Basteja z II połowy XVI wieku. Na tym kończymy pobyt w Stargardzie. Stąd kierujemy się w stronę ulicy Szczecińskiej i jedziemy w stronę Zieleniewa, przez Kobylankę Bielkowo, Nieznań do Kołbacza. Tu znajduje się zespół klasztorny pocysterski, będący jednym z najcenniejszych zabytków architektury gotyku ceglanego na Pomorzu Zachodnim i jednocześnie pierwszą siedzibą cystersów na wschód od Odry. Budowę zachowanego do obecnych czasów kościoła rozpoczęto w początkach XIII i trwała ona do początku XIV w., później kościół był kilkakrotnie przebudowywany. Dziś widoczne są tu elementy romańskie, wczesnogotyckie i gotyckie, reprezentujące kolejne fazy budowy i rozbudowy. Funkcjonujący obecnie kościół parafialny pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa mieści się w części dawnego kościoła (prezbiterium i transepcie). Z innych zabudowań klasztornych do dziś zachowały się: piwnice i przyziemie zachodniej części klasztoru (tzw. Dom Konwersów, obecnie Dom Kultury), Dom Opata (zbudowany w I połowie XIV w., obecnie Gminna Biblioteka Publiczna) oraz dwa budynki gospodarcze z tego samego okresu (stodoła i owczarnia). Będąc w Kołbaczu warto zwrócić uwagę na powtarzający się często motyw kołbacką rozetę, monumentalny gotycki detal architektoniczny, widniejący na szczycie fasady zachodniej kościoła, uznawaną za najpiękniejszą rozetę jaką można spotkać na wschód od Odry. Inspirowana była ona rozetami z katedr średniowiecznej Francji. Jest to ośmioramienna gwiazda otoczona mniejszymi rozetkami w kształcie sześcioliścia. Z Kołbacza ruszamy do Szczecina, trasą Pyrzycką dojeżdżamy do krajowej A10, którą podążamy przez Małą Odrzańską do Nadbrzeża Wieleckiego, dalej skręcamy w prawo w Dworcową i następnie w Świętego Ducha. Tu wznosi się gotycki kościół pw.

św. Jana Ewangelisty, dawniej mający za patrona św. Jana Chrzciciela. Budowę tej świątyni rozpoczęto w pierwszej połowie XIV wieku, zakończono w połowie XV wieku, ale w latach 1700 1701 nieco ją przebudowano. Do roku 1527 klasztor należał do oo. Franciszkanów, po reformie stał się świątynią luterańską, w latach okupacji francuskiej (1806 1813) przejściowo pełnił funkcję stodoły, przechowywano tu siano. Po pracach remontowych przywrócono budynkowi funkcje sakralne, lecz stan kościoła sprawił, iż w 1899 roku został on zamknięty, konieczne były kolejne prace remontowe. Dalsza historia kościoła była również dość skomplikowana, niemniej po generalnym remoncie w latach 2007 2013 odzyskał on dawną świetność i stanowi obecnie jeden z najpiękniejszych i najcenniejszych zabytków sakralnych Szczecina, oficjalnie włączonych w Europejski Szlak Gotyku Ceglanego. Na uwagę zasługuje zarówno zachowana dawna forma architektoniczna, jak i niezwykle cenne polichromie wewnątrz kościoła oraz średniowieczne płyty nagrobne umieszczone na ścianach kaplic. Po zwiedzeniu kościoła kierujemy się do Bazyliki Archikatedralnej św. Jakuba, jedziemy więc ulicami Nową, Nadbrzeżem Wieleckim, skręcamy w ul. Ks. Kardynała Wyszyńskiego, Sołtysią, Grodzką i docieramy do ulicy św. Jakuba. Tu, pod koniec XII wieku wzniesiono najważniejszy kościół w mieście w średniowieczu pełnił on funkcję fary miejskiej. Po reformacji był to kościół parafialny gminy luterańskiej, w roku 1944 uległ znacznym zniszczeniom i odbudowany został dopiero w latach 1972 1974. W 1972 stał się kościołem katedralnym diecezji szczecińsko-kamieńskiej. Poświęcenia dokonał ks. Kardynał Stefan Wyszyński 8 października 1972 roku. Prace remontowe były kontynuowane, odnowiono korpus nawowy. W latach 2007 2008 przebudowana została wieża, wówczas powstały na niej punkty widokowe. Na zwiedzanie bazyliki trzeba przeznaczyć sporo czasu, by móc zwiedzić liczne kaplice, z których każda kryje zabytkowe elementy godne uwagi. Kolejnym szczecińskim zabytkiem, włączonym do Europejskiego Szlaku Gotyku Ceglanego, jest

Ratusz Staromiejski. Wracamy więc ulicą Grodzką i ulica Farną, Trasą Zamkową i ulicą Panieńską docieramy do ulicy Księcia Mściwoja, gdzie w dawnym ratuszu mieści się Muzeum Historii Szczecina, będące oddziałem Muzeum Narodowego. Budynek ten, wzniesiony w XV wieku, łączy w sobie elementy gotyckie i barokowe. Pod muzealnymi salami, w gotyckiej piwnicy mieści się obecnie restauracja. Następny punkt Europejskiego Szlaku Gotyku Ceglanego to Kościół św. Piotra i św. Pawła. Wracamy ulicami: Panieńską, Trasą Zamkową, następnie Tadeusza Mazowieckiego i Małopolską kierując się do Placu Świętych Piotra i Pawła. Tu, w roku 1425, rozpoczęto budowę kościoła. Już wówczas ściany budynku ozdobiono zachowanymi do dziś maszkaronami, które prezentują twarze średniowiecznych mieszkańców Szczecina. Na północnej ścianie kościoła widoczna jest nisza jałmużnicza z otworem do wrzucania datków otoczona płytami z wyobrażeniem patronów kościoła. Bardzo cenną, charakterystyczną dla tego kościoła, ozdobą jest plafon z 1703 roku autorstwa Philippa Ernsta Eichnera, obrazujących w trzech scenach chrześcijańska wizję końca świata. Trasa wiedzie teraz do kolejnego miasta włączonego w Europejskiego Szlaku Gotyku Ceglanego, czyli Kamienia Pomorskiego: wyjeżdżamy ze Szczecina drogą krajową nr 10, dalej na DK nr 6/E28, za Goleniowem jedziemy na północ drogą E65, przez Babigoszcz, Przebiernów, w Parłowie kierujemy się na Kamień Pomorski drogą wojewódzką 107. W Kamieniu Pomorskim jedziemy ulicą Szpitalną, Mickiewicza i Żeromskiego na Plac Katedralny. Tu wznosi się konkatedra św. Jana Chrzciciela, ufundowana w roku 1176 przez Kazimierza I, księcia pomorskiego, kiedy to do Kamienia przeniesiono z Wolina siedzibę biskupów pomorskich. Początkowo był to budowla w stylu romańskim, po zniszczeniach w 1308 roku przystąpiono do jej odbudowy, już w stylu gotyckim. W 1419 roku dobudowana została kaplica, pod koniec XV wieku kapitularz. Gotycka wieża została zburzona w 1802 roku, pół wieku później wzniesiono neogotycką dzwonnicę, a w 1934 przy renowacji katedry zmieniono wygląd wieży. Obecnie budowla

łączy w sobie cechy romańskie, wczesnogotyckie, gotyckie i neogotyckie, w wyposażeniu wnętrza dominuje zaś barok. Z Kamienia Pomorskiego trasa prowadzi do Trzebiatowa. Kierujemy się ulica Szpitalną i Gryficką na drogę wojewódzką nr 103 przez Świerzno, Cerkwicę (tu również znajduje się gotycki kościół pw. kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa z przełomu XIV i XV wieku). Do Trzebiatowa wjeżdżamy ulicą Kamieniecką i jedziemy dalej ulicą Wojska Polskiego i Sienkiewicza, dojeżdżając do jednego z ciekawszych miejsc Trzebiatowa. Wprawdzie żadnego z wielu zabytków tego miasta nie włączono w Europejski Szlak Gotyku Ceglanego, jednak tutejsze Archidiecezjalnym Sanktuarium Maryjnym Matki Bożej Trzebiatowskiej, czyli Kościół Macierzyństwa Najświętszej Marii Panny, wzniesiony na przełomie XIV i XV w., jest pięknym przykładem gotyku. W tym kościele znajduje się jeden z najstarszych zachowanych w Polsce dzwonów, wykonany w 1399 roku. Wieża świątyni służyła zaś w średniowieczu za latarnię morską, dzięki jej wysokości (90 m) kościół znajduje się na 14 miejscu listy najwyższych kościołów w Polsce. Kolejnym miastem na trasie jest Kołobrzeg. Z Trzebiatowa wyjeżdżamy ulicą Wojska Polskiego, Mostową i dalej Kołobrzeską, kierując się drogą wojewódzką nr 102, przez Gołańcz Pomorską, Bogusławiec, Zieleniewo i wjeżdżamy ulicą 6 Dywizji Piechoty do Kołobrzegu. Dalej ulicą Trzebiatowską, Młyńską, Szpitalną, Łopuskiego, Rzeczną, Narutowicza docieramy do ulicy Mariackiej tu wznosi się Konkatedra Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, popularnie zwana kościołem Mariackim. Jest to świątynia wzniesiona w XIV wieku w stylu gotyckim i rozbudowywana przez następne dziesiątki lat. Ostateczny wygląd kościół uzyskał w zasadzie w pod koniec XV wieku, jednak był kilkakrotnie niszczony w efekcie działań wojennych, prace remontowe wymuszało również osiadanie gruntu, na którym został zbudowany. Podziwiając architekturę zewnętrzną, warto zwiedzić też wnętrze konkatedry, zwracając uwagę m. in. na wspaniały gotycki siedmioramienny świecznik z 1327 roku, chrzcielnicę z 1355 i trzy gotyckie ołtarze wykonane około 1500 roku,

gotyckie krucyfiksy i pięknie zdobione stalle. Z Kołobrzegu kierujemy się ulica Rzeczną, Kamienną, Koszalińską i dalej Drogą Krajową nr 11 do Koszalina. Do miasta wjeżdżamy ulicą Morską i jedziemy dalej Morską, Kresowian, Franciszkańską, Dąbrowskiego i Podgrodziem, Młyńską, dotrzeć do ulicy Kardynała Wyszyńskiego. Tu widoczna jest już koszalińska katedra Niepokalanego Poczęcia NMP. To najstarszy tutejszy zabytek, zbudowany w latach 1300 1333, gotycka trzynawowa bazylika z czterokondygnacyjną, masywną wieżą. We wnętrzu uwagę zwraca pięknie wyprofilowane sklepienie gwiaździste, późnogotyckie drewniane figury świętych z 1512 roku, wczesnogotycka chrzcielnica - wykuta przez rzeźbiarzy gotlandzkich w XIII w. oraz wiele innych elementów wyposażenie, pochodzących z różnych epok, które przez setki lat wzbogacały koszalińską katedrę. Z Koszalina wyruszamy w kierunku Darłowa: ulicą Młyńską, Fałata, Gdańską i dalej drogą wojewódzką nr 203 przez Gorzebądź, Suchą Koszalińską, Iwięcino (tu znajduje się pocysterski kościół z końca XIV wieku), Jerzyce, Porzecze. Do Darłowa wjeżdżamy Aleją Wojska Polskiego, na rondzie Zbysława Góreckiego skręcamy w ul. Skłodowskiej i docieramy do placu Zamkowego. Tu w XIV wieku, w czasach, gdy Darłowo nawiązało współpracę z Hanzą, wzniesiono gotycki zamek. Został on po stu latach przebudowany przez Eryka Pomorskiego na wzór zamku Kronborg. Zamek Książąt Pomorskich w swej burzliwej historii należał do Danii, do Prus, ponownie do Danii. Już w 1930 roku zostało zorganizowane tu muzeum, które przetrwało działania wojenne i już 1 lipca 1945 wznowiło działalność jako Muzeum Regionalne. Obecnie można tu zwiedzić wnętrza zamkowe z wieloma wystawami tematycznymi, między innymi ekspozycję prezentującą historię zamku i ziemi darłowskiej. Zwiedziwszy zamek ruszamy dalej w odległości około 450 m znajduje się gotycki Kościół Mariacki. Dojście / dojazd z placu Zamkowego ulicami: Zamkową, Morską, Wenedów. Budowę tego kościoła rozpoczęto w 1321 roku, wówczas był to kościół

NMP Wniebowziętej. Świątynia była kilkakrotnie przebudowywana po pożarach: w roku 1585, 1624, 1679 i 1722. W XVI-XVIII w. nadbudowano dodatkowe górne kondygnacje wieży i pomieszczeń nad zakrystią. W latach 1540 1945 świątynia była użytkowana przez protestantów, w sierpniu 1945 kościół przejęli franciszkanie, w 1962 roku kościół zmienił wezwanie - patronką świątyni stała się Matka Boża Częstochowska. Trzecim zabytkiem darłowskim na trasie jest kościół św. Gertrudy. Docieramy do niego spod kościoła mariackiego ulicami: Wenedów, Wałową, Powstańców Warszawskich i Ojca Damiana Tynieckiego. Ta gotycka budowla jest dawną kaplicą cmentarną, zbudowaną na planie sześcioboku, otoczonego dwunastobocznym, niższym obejściem. Ponieważ nie zachowały się dokumenty dotyczące powstania świątyni, początki jej historii nikną w mroku przeszłości a historycy spierają się o to, kiedy mogła być wzniesiona i jakie wpływy skandynawskie, czy angielskie, były inspiracją dla jej projektu budowlanego. Warto zwiedzić tę świątynię wewnątrz, nietypowy kształt, gwiaździste sklepienie, polichromie, drewniane empory z XVII/XVIII wieku i wiele innych elementów wyposażenia wywierają niezapomniane wrażenie. Ostatni etap trasy wiedzie do Sławna. Z Darłowa wyjeżdżamy spod kościoła św. Gertrudy ulicami: o. Tynieckiego, M. Curie Skłodowskiej i kierując się drogą wojewódzką nr 205, jedziemy Aleją Wojska Polskiego, Leśną, dalej przez Stary Jarosław (tu znajduje się zabytkowy kościół pw. Krzyża Świętego z przełomu XIV/XV wieku) i docieramy ulicą Morską do Sławna. Tu jadąc ulicami Armii Krajowej, Mickiewicza i Tadeusza Kościuszki podjeżdżamy w pobliże kościoła pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Ta gotycka budowla została wzniesiona w latach 1326 1364 z fundacji księżnej Zofii, żony Barnima IV. Początkowo kościół należał do joannitów, po okresie reformacji był świątynią protestancką, po II wojnie światowej powrócił do katolików. Poza piękną gotycką architekturą budynku, warto zwrócić uwagę na skromne wyposażenie wnętrza zabytkową misę chrzcielną z XVI wieku, chrzcielnicę z XVIII wieku.

Do gotyckich zabytków Sławna należą również pozostałości murów obronnych piętnastowieczne bramy miejskie: Koszalińska i Słupska. Bramy te znajdują się na krańcach ulicy Basztowej na południowym - Koszalińska, na północnym Słupska. Po zwiedzaniu kościoła, kierujemy się na południe ulicą Jedności Narodowej i dochodzimy wprost na Bramę Koszalińską. Od tej bramy ulica Basztowa (przechodząc na krótkim odcinku w ulicę Rapackiego) prowadzi w kierunku Bramy Słupskiej. Obie bramy są zbudowane na rzucie kwadratu, mają pięć kondygnacji i są zwieńczone schodkowymi szczytami i zdobne wysmukłymi blendami, w których widnieją otwory strzelnicze. W Sławnie kończy się zachodniopomorski odcinek Europejskiego Szlaku Gotyku Ceglanego. Inne polskie miasta znajdujące się na tym szlaku to: Chełmno, Gdańsk, Grudziądz, Olsztyn, Płock i Toruń. Autor: Beata Stankiewicz Media KOMENTARZE Zaloguj się, aby dodać komentarz. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2007-2013.