SYSTEM STEROWANIA CYFROWEGO DLH Z PROCESORAMI DSP I UKŁADAMI CPLD/FPGA- - NOWE MODUŁY JEDNOSTEK CENTRALNYCH

Podobne dokumenty
MIKROMODUŁY μdlh Z KONTROLERAMI DSP

Doświadczenia z tworzenia systemu pomiarowo-sterującego z procesorami rodziny C2000. Leszek Dębowski Instytut Elektrotechniki Oddział w Gdańsku

STM32Butterfly2. Zestaw uruchomieniowy dla mikrokontrolerów STM32F107

WYKŁAD 5. Zestaw DSP60EX. Zestaw DSP60EX

Wykład 4. Przegląd mikrokontrolerów 16-bit: - PIC24 - dspic - MSP430

Systemy wbudowane. Paweł Pełczyński

Spis treúci. Księgarnia PWN: Krzysztof Wojtuszkiewicz - Urządzenia techniki komputerowej. Cz. 1. Przedmowa Wstęp... 11

Opracował: Jan Front

WPROWADZENIE Mikrosterownik mikrokontrolery

Wstęp Architektura... 13

STM32 Butterfly. Zestaw uruchomieniowy dla mikrokontrolerów STM32F107

Mechatronika i inteligentne systemy produkcyjne. Modelowanie systemów mechatronicznych Platformy przetwarzania danych

Spis treœci. Co to jest mikrokontroler? Kody i liczby stosowane w systemach komputerowych. Podstawowe elementy logiczne

Technika mikroprocesorowa. W. Daca, Politechnika Szczecińska, Wydział Elektryczny, 2007/08

NX70 PLC

E-TRONIX Sterownik Uniwersalny SU 1.2

PROJEKT I OPTYMALIZACJA STRUKTURY LOGICZNEJ DYDAKTYCZNEGO SYSTEMU MIKROPROCESOROWEGO DLA LABORATORIUM PROJEKTOWANIA ZINTEGROWANEGO

Charakterystyka mikrokontrolerów. Przygotowali: Łukasz Glapiński, Mateusz Kocur, Adam Kokot,

Technika Mikroprocesorowa

Generator przebiegów pomiarowych Ex-GPP2

2. Architektura mikrokontrolerów PIC16F8x... 13

2. Code Composer Studio v4 zintegrowane środowisko projektowe... 41

Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia. Część 1 - Laboratoryjny zestaw prototypowy

Wykład 2. Przegląd mikrokontrolerów 8-bit: -AVR -PIC

Wykład 6. Mikrokontrolery z rdzeniem ARM

Wykorzystanie standardu JTAG do programowania i debugowania układów logicznych

Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki

Spis treści 1. Wstęp 2. Ćwiczenia laboratoryjne LPM

Systemy uruchomieniowe

LABORATORIUM - ELEKTRONIKA Układy mikroprocesorowe cz.2

Elektrotechnika II Stopień (I stopień / II stopień) Ogólno akademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Badanie właściwości wysokorozdzielczych przetworników analogowo-cyfrowych w systemie programowalnym FPGA. Autor: Daniel Słowik

Zaliczenie Termin zaliczenia: Sala IE 415 Termin poprawkowy: > (informacja na stronie:

OPBOX ver USB 2.0 Miniaturowy Ultradźwiękowy system akwizycji danych ze

LEKCJA TEMAT: Zasada działania komputera.

ZL25ARM. Płyta bazowa dla modułów diparm z mikrokontrolerami STR912. [rdzeń ARM966E-S]

KONCEPCJA ELASTYCZNEGO SYSTEMU STERUJĄCO-POMIAROWEGO Z UKŁADAMI DSP i FPGA DO BUDOWY SPECJALIZOWANYCH STANOWISK BADAWCZYCH

Opis przedmiotu zamówienia

SPECJALNOŚĆ ELEKTRONIKA PRZEMYSŁOWA

Architektura komputerów

Szczegółowy Opis Przedmiotu Zamówienia: Zestaw do badania cyfrowych układów logicznych

Terminal TR01. Terminal jest przeznaczony do montażu naściennego w czystych i suchych pomieszczeniach.

System mikroprocesorowy i peryferia. Dariusz Chaberski

ZL8AVR. Płyta bazowa dla modułów dipavr

ZL29ARM. Zestaw uruchomieniowy dla mikrokontrolerów STM32F107

Systemy na Chipie. Robert Czerwiński

2. Zawartość dokumentacji. 1. Strona tytułowa. 2. Zawartość dokumentacji. 3. Spis rysunków. 4. Opis instalacji kontroli dostępu. 3.

Sprawdzian test egzaminacyjny GRUPA I

SigmaDSP - zestaw uruchomieniowy dla procesora ADAU1701. SigmaDSP - zestaw uruchomieniowy dla procesora ADAU1701.

Zastosowanie procesorów AVR firmy ATMEL w cyfrowych pomiarach częstotliwości

ZL28ARM. Zestaw uruchomieniowy dla mikrokontrolerów AT91SAM7XC

ZL10PLD. Moduł dippld z układem XC3S200

IMPLEMENTATION OF THE SPECTRUM ANALYZER ON MICROCONTROLLER WITH ARM7 CORE IMPLEMENTACJA ANALIZATORA WIDMA NA MIKROKONTROLERZE Z RDZENIEM ARM7

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania

AVREVB1. Zestaw uruchomieniowy dla mikrokontrolerów AVR. Zestawy uruchomieniowe

Wykład Mikroprocesory i kontrolery

Wydział Elektrotechniki i Automatyki. Katedra Energoelektroniki i Maszyn Elektrycznych

Opis przedmiotu zamówienia CZĘŚĆ 1

MCAR Robot mobilny z procesorem AVR Atmega32

oznaczenie sprawy: CRZP/231/009/D/17, ZP/66/WETI/17 Załącznik nr 6 I-III do SIWZ Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia dla części I-III

Millenium II+ Moduły programowalne. jeszcze więcej możliwości NOWOŚĆ! FUNKCJA

projekt przetwornika inteligentnego do pomiaru wysokości i prędkości pionowej BSP podczas fazy lądowania;

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA

Kurs Elektroniki. Część 5 - Mikrokontrolery. 1/26

Embedded Solutions Automaticon Efektywne pomiary i sterowanie przy użyciu systemu wbudowanego MicroDAQ

Wykład I. Podstawowe pojęcia. Studia Podyplomowe INFORMATYKA Architektura komputerów

LITEcompLPC1114. Zestaw ewaluacyjny z mikrokontrolerem LPC1114 (Cortex-M0) Sponsorzy:

Technika mikroprocesorowa. W. Daca, Politechnika Szczecińska, Wydział Elektryczny, 2007/08

NX700 PLC

Procesory Sygnałowe Digital Signal Processors. Elektrotechnika II Stopień Ogólnoakademicki

Wyjścia analogowe w sterownikach, regulatorach

Narzędzia uruchomieniowe dla systemów Embedded firmy Total Phase

Sprawdzian test egzaminacyjny 2 GRUPA I

Programowalne Układy Cyfrowe Laboratorium

Ćwiczenie 5 Zegar czasu rzeczywistego na mikrokontrolerze AT90S8515

Politechnika Białostocka

Zestaw uruchomieniowy z mikrokontrolerem LPC1114 i wbudowanym programatorem ISP

STEROWNIK SI OWNI RPB-7

UTK ARCHITEKTURA PROCESORÓW 80386/ Budowa procesora Struktura wewnętrzna logiczna procesora 80386

dokument DOK wersja 1.0

Specjalność Elektronika Przemysłowa w ramach kierunku Elektrotechnika na Wydziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej

Opis funkcjonalny i architektura. Modu³ sterownika mikroprocesorowego KM535

Systemy wbudowane Mikrokontrolery

ZL5PIC. Zestaw uruchomieniowy dla mikrokontrolerów PIC16F887

Budowa i zasada działania komputera. dr Artur Bartoszewski

Kod produktu: MP-1W-2480

Systemy Wbudowane. Arduino - rozszerzanie. Podłączanie wyświetlacza LCD. Podłączanie wyświetlacza LCD. Podłączanie wyświetlacza LCD

1. Wprowadzenie Programowanie mikrokontrolerów Sprzęt i oprogramowanie... 33

Procesory Blackfin. Część 1

ZL15AVR. Zestaw uruchomieniowy dla mikrokontrolerów ATmega32

Płyta uruchomieniowa EBX51

Wykład 2. Mikrokontrolery z rdzeniami ARM

W RAMACH STUDIÓW NIESTACJONARNYCH NA KIERUNKU ELEKTROTECHNIKA NA WYDZIALE ELEKTRYCZNYM POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ

IC200UDR002 ASTOR GE INTELLIGENT PLATFORMS - VERSAMAX NANO/MICRO

RDZEŃ x86 x86 rodzina architektur (modeli programowych) procesorów firmy Intel, należących do kategorii CISC, stosowana w komputerach PC,

ZL2AVR. Zestaw uruchomieniowy z mikrokontrolerem ATmega8

System czasu rzeczywistego

Budowa komputera. Magistrala. Procesor Pamięć Układy I/O

Karta katalogowa JAZZ OPLC JZ20-T40/JZ20-J-T wejść cyfrowych, 2 wejścia analogowe/cyfrowe, 2 wejścia analogowe. 20 wyjść tranzystorowych

Transkrypt:

681.326.3 Leszek DĘBOWSKI SYSTEM STEROWANIA CYFROWEGO DLH Z PROCESORAMI DSP I UKŁADAMI CPLD/FPGA- - NOWE MODUŁY JEDNOSTEK CENTRALNYCH STRESZCZENIE Przedstawiono architekturę elastycznego systemu sterowania DLH przeznaczonego do współczesnych urządzeń energoelektronicznych i pomiarowych. Omówiono własności nowych generacji procesorów DSP. Przedstawiono nowe rozwiązania szybkich modułów jednostek centralnych z procesorami sygnałowymi i układami programowalnymi CPLD/FPGA. Podano przykłady zastosowań zaproponowanych rozwiązań. 1. WSTĘP W wyniku prac projektowych prowadzonych w Oddziale Gdańskim Instytutu Elektrotechniki (IEL-OG) opracowana została rodzina elastycznych kart sterujących DLH przeznaczona do sterowania przekształtników energoelektronicznych. Zasadniczymi elementami funkcjonalnymi, które zostały wykorzystane w systemie sterowania DLH są szybkie procesory DSP (16- i 32- bitowe, stało- i zmiennoprzecinkowe), złożone programowalne układy logiczne mgr inż. Leszek DĘBOWSKI e-mail: leszek.debowski@iel.gda.pl Instytut Elektrotechniki, Oddział w Gdańsku PRACE INSTYTUTU ELEKTROTECHNIKI, zeszyt 222, 2005

140 L. Dębowski CPLD/FPGA oraz specjalizowane koprocesory napędowe ADMC200/201. Pośród wielu struktur przekształtnikowych, których sterowanie może zostać zrealizowane z wykorzystaniem systemu DLH można wymienić kilka mających największe znaczenie praktyczne: przekształtniki do precyzyjnych napędów z różnymi rodzajami silników, złożony przekształtnik AC-DC-AC (rys. 1), przekształtnik matrycowy, przekształtniki wielopoziomowe, filtry aktywne, kompensatory i kondycjonery energii, układy zasilania bezprzerwowego, prostowniki sterowane. Rys. 1. Schemat blokowy przekształtnika AC-DC-AC W zaprojektowanych układach wykorzystano elementy firm Altera, Analog Devices, Motorola, Texas Instruments i Xilinx. Zakres aplikacji poszczególnych elementów systemu sterowania DLH jest bardzo szeroki i oprócz różnych topologii przekształtników energoelektronicznych obejmuje także zaawansowane układy sterowania, pomiarów i monitoringu, a także stanowiska dydaktyczne. 2. KONCEPCJA ARCHITEKTURY SYSTEMU DLH Prace badawcze i aplikacyjne z wykorzystaniem procesorów sygnałowych i układów programowalnych podjęte zostały w IEL-OG już na początku lat dziewięćdziesiątych. W oparciu o różne platformy sprzętowe opracowano liczne algorytmy sterujące i pomiarowe. Przeprowadzono szereg pionierskich eksperymentów z wykorzystaniem stało- i zmiennoprzecinkowych kart sterujących rezydujących w środowisku komputera PC lub pracujących w trybie autonomicznym.

System sterowania cyfrowego DLH z procesorami DSP i układami CPLD/FPGA... 141 Aby sprostać wymaganiom stawianym przez różne struktury przekształtników energoelektronicznych i inne zaawansowane aplikacje zaistniała potrzeba opracowania elastycznego systemu sterowania cyfrowego posiadającego odpowiednio dużą moc obliczeniową, wejścia/wyjścia analogowe i cyfrowe, rozbudowany zestaw interfejsów komunikacyjnych i diagnostycznych oraz blok dialogu z operatorem. W oparciu o wieloletnie doświadczenia aplikacyjne zaproponowane zostało elastyczne rozwiązanie nowoczesnej platformy sprzętowej, w której skład wchodzą następujące elementy składowe: autonomiczna karta sterująca DLH-01, elastyczna karta bazowa DLH-02, zestaw modułów jednostek centralnych z procesorami DSP, zestaw mikromodułów μdlh z kontrolerami DSP, moduły symulacyjne i zadające, konwertery standardów transmisyjnych RS-232/RS-422/RS-485, elastyczny panel operatorski. Dobór optymalnej konfiguracji systemu sterowania dokonywany jest z uwzględnieniem wymagań sprzętowych dla określonej konfiguracji przekształtnika, algorytmów przewidzianych do implementacji, posiadanych przez użytkownika narzędzi programowo-sprzętowych oraz doświadczeń w zakresie programowania procesorów sygnałowych i projektowania struktur układów programowalnych. 2.1. Autonomiczna karta sterująca DLH-01 Autonomiczna karta sterująca DLH-01 (rys. 2 i 3) zaprojektowana została z wykorzystaniem stałoprzecinkowych 16-bitowych procesorów TMS320F206/C206/C203 o mocy obliczeniowej 40 80 MIPS i napięciu zasilającym 5 V. Procesor sygnałowy TMS320F206 posiada wewnętrzną pamięć programu typu FLASH o pojemności 32 K 16 bit. Niezależnie od tego może on również współpracować z zewnętrzną pamięcią programu (64 K 16 bit) typu EPROM lub FLASH. Pozostałe dwa modele procesorów (C206/C203) pozbawione są wewnętrznej pamięci FLASH. Zestawienie najważniejszych parametrów karty DLH-01 obejmuje następujące elementy i bloki funkcjonalne: procesor główny TMS320F206/C206/C203 (Texas Instruments) z zewnętrzną pamięcią RAM (64K 16bit) i FLASH (64 K 16 bit), parametryczny koprocesor napędowy ADMC200/201 lub w pełni programowalny kontroler DSP (TMS320F241, ADMC331, TMS320LF2403) na płytce mikromodułu serii μdlh,

142 L. Dębowski Rys. 2. Schemat blokowy autonomicznej karty sterującej DLH-01 Rys. 3. Autonomiczna karta sterująca DLH-01

System sterowania cyfrowego DLH z procesorami DSP i układami CPLD/FPGA... 143 programowalny układ logiczny FPGA serii FLEK 10 K (Altera) o dużej pojemności logicznej (dziesięć lub dwadzieścia tys. bramek), dwa elastyczne, konfigurowalne interfejsy sterowników elementów mocy i diagnostyki obwodów silnoprądowych, w podstawowej konfiguracji każdy z interfejsów obsługuje sześć linii sterujących i sześć linii diagnostycznych ERROR, dziesięć wejść pomiarowych zgrupowanych w dwa bloki (4/6) i przystosowanych do współpracy z przetwornikami prądu i napięcia typu LEM; wejścia pomiarowe posiadają separację galwaniczną i wyposażone są w przetworniki analogowo-cyfrowe 12-/14-bitowe, piętnaście wejść binarnych z separacją galwaniczną, osiem wyjść binarnych (max. 35 V DC /150 ma) z zabezpieczeniem zwarciowym i separacją galwaniczną, trzy wyjścia przekaźnikowe (styki przełączalne 250 V AC /8 A), trzy elastyczne interfejsy komunikacyjne w standardzie RS-485/RS-422 z separacją galwaniczną (dogodna możliwość konwersji na standard RS-232) nieulotna pamięć parametrów FRAM lub E 2 PROM (I 2 C) o pojemności max. 256 kb, zegar czasu rzeczywistego z magistralą I 2 C i podtrzymaniem bateryjnym, wejście analogowe 0 10 V / 4 20 ma, wyjście analogowe 0/4 20 ma z optoizolacją. 2.2. Elastyczna karta bazowa DLH-02 Postępujące zmiany w technologii mikroelektronicznej oraz pojawiające się nowe rodziny procesorów sygnałowych i układów programowalnych spowodowały konieczność wprowadzenia modyfikacji, które zwiększyłyby elastyczność systemu sterowania, rozumianą jako łatwość przystosowania do zmieniających się wymagań użytkownika. Zaproponowano rozwiązanie złożone z karty bazowej DLH-02 (rys. 4 i 5) z elastyczną magistralą sprzęgającą oraz modułów jednostek centralnych zbudowanych w oparciu o modele procesorów DSP o różnych własnościach i parametrach. Z punktu widzenia topologii i właściwości funkcjonalnych poszczególnych złącz interfejsów zewnętrznych, karty DLH-01 i DLH-02 tylko nieznacznie różnią się między sobą. Pewne rozbieżności dotyczą jedynie kilku linii przede wszystkim na złączach interfejsów elementów mocy. Elastyczna magistrala sprzęgająca umożliwia współpracę karty bazowej z nakładanym modułem CPU lub innym systemem mikroprocesorowym o szynie danych do 32 bitów. Złożony układ programowalny serii FLEX10K o pojemności 10/20/30 tys. bramek pozwala na szybkie dopasowanie struktury logicznej interfejsu do wybranego modułu jednostki centralnej.

144 L. Dębowski Rys. 4. Schemat blokowy elastycznej kart bazowej DLH-02 Rys. 5. Elastyczna karta bazowa DLH-02

System sterowania cyfrowego DLH z procesorami DSP i układami CPLD/FPGA... 145 2.3. Moduły jednostek centralnych Moduły jednostek centralnych posiadają zunifikowane złącze magistrali systemowej (linie danych, adresowe, sterujące oraz zasilania i masy), konstrukcję mechaniczną (topologia złącz) oraz wymiary kompatybilne z kartą bazową DLH-02. Dotychczas opracowano moduły jednostek centralnych z następującymi modelami procesorów DSP: DLH-03 (rys. 6) z 32-bitowym zmiennoprzecinkowym procesorem sygnałowym TMS320C31 (Texas Instruments), DLH-04 z 16-bitowym stałoprzecinkowym procesorem sygnałowym TMS320C50 (Texas Instruments), DLH-05 z 24-bitowym stałoprzecinkowym procesorem sygnałowym DSP56002 (Motorola), DLH-06 z 24-/16-bitowym stałoprzecinkowym procesorem sygnałowym ADSP-2181 (Analog Devices). Rys. 6. Moduł jednostki centralnej DLH-03 Na przestrzeni ostatnich dwóch lat opracowano dwa nowe moduły jednostek centralnych wyposażone w szybkie procesory DSP, rozbudowane bloki pamięci RAM/FLASH/EPROM/EEPROM/FRAM i interfejsy komunikacyjne: DLH-07 z 32-bitowym stało-/zmiennoprzecinkowym procesorem sygnałowym TMS320C6211/6711 (Texas Instruments), DLH-08 z 32-bitowym zmiennoprzecinkowym procesorem sygnałowym TMS320VC50 (Texas Instruments).

STOSOWANE W TRYBIE AUTONOMICZNYM 26 24 22 20 18 16 14 12 10 27 28 25 23 21 19 17 15 13 11 9 29 30 8 7 31 32 6 5 33 34 4 3 35 36 37 38 68 67 39 40 66 65 41 42 64 63 43 45 47 49 51 53 55 57 59 62 61 44 46 48 50 52 54 56 58 60 146 L. Dębowski Wspomniane wyżej moduły DLH-07 i DLH-08 będą szczegółowo omówione w kolejnych rozdziałach. Jako przykładowe modele innych najnowszych procesorów DSP, które mogą zostać wykorzystane do konstrukcji kolejnych modułów jednostek centralnych można wymienić: TMS320LF2407, TMS320F2812 (Texas Instruments), DSP56F805 (Motorola). 2.4. Mikromoduły μdlh z kontrolerami DSP Zastosowanie parametrycznego koprocesora napędowego ADMC200/201 przy projektowaniu prototypowych wersji kart DLH-01 i DLH-02 dało możliwość realizacji zintegrowanego bloku funkcjonalnego obsługującego m. in. jeden z interfejsów elementów mocy (sześć linii sterujących łącznikami półprzewodnikowymi), sześć kanałów pomiarowych prądu lub napięcia oraz posiadającego wbudowane mechanizmy sprzętowe transformacji wektorowych (Clarka, Parka) co pozwala w niektórych przypadkach na przejęcie części zadań obliczeniowych od procesora głównego. W celu zastąpienia mało elastycznego specjalizowanego koprocesora ADMC200/201 w pełni programowalnym układem mikroprocesorowym o odpowiednio dużej mocy obliczeniowej zaproponowano nowe, elastyczne rozwiązanie sprzętowe w postaci mikromodułów serii μdlh z kontrolerami DSP. Mikromoduł wykonywany jest w postaci płytki drukowanej o wymiarach nie przekraczających 45mm 45mm, na której znajduje się kontroler DSP z niezbędnymi elementami zewnętrznymi, złącze o ustandaryzowanej topologii, układy peryferyjne oraz elementy pomocnicze. Opracowane dotychczas mikromoduły μdlh-f241 i μdlh-c331 (rys.7) zawierają kontrolery DSP typu TMS320F241 (Texas Instruments) i ADMC331 (Analog Devices), w fazie projektowania znajduje się mikromoduł μdlh-lf2403a z kontrolerem TMS320LF2403A. ZEGAR PAMIĘĆ +5V Sygnały PWM Linia we. AH-AL /PWMTRIP BH-BL (ERROR) CH-CL PIO5 SDA SCL MAGISTRALA PIO21 PIO15 I 6 PWM0 PWM1 6 VAUX3 + UKŁAD PRZESUNIĘCIA POZIOMU NAP. Wyjścia analogowe Wejścia analogowe U, V, W, AX0, AX1, AX2 +5AV 6 ZASILANIE ZEWNĘTRZNE 5V DC 13MHz GND DR0 DT0 RFS1/SROM RFS0 TFS0 SCLK1 PAMIĘĆ DR1A SCLK0 max. DT1 /RES UKŁAD np. AT17C128/256 DRB1 WDI monitorujący /RES 18 /MR watch-dog INTERFEJS I/O /CEE Linie I/O PIOxx SYGNAŁY /PWMSR POL KONFIG. ZŁĄCZE KONFIGURACYJNO - DIAGNOSTYCZNE ZŁĄCZE ZGODNYCH 2 1 Z PODSTAWKĄ Rys. 7. Mikromoduł μdlh-c331

System sterowania cyfrowego DLH z procesorami DSP i układami CPLD/FPGA... 147 2.5. Akcesoria i moduły opcjonalne systemu DLH W skład elastycznego systemu sterowania DLH wchodzi również rozbudowany zestaw elementów opcjonalnych pozwalających na bardziej precyzyjne dostosowanie struktury systemu do wymagań użytkownika i znaczące ułatwienia w pracach uruchomieniowych. Zestaw obejmuje: elastyczny panel operatorski z wyświetlaczem alfanumerycznym LCD (2 16 znaków) lub numerycznym LED (2 4 cyfry z indywidualnie sterowanymi segmentami), diodami LED i przyciskami funkcyjnymi, moduł monitorująco-symulacyjny interfejsu elementów mocy zrealizowany w oparciu o tradycyjne układy TTL (DLHINVTA), moduł monitorująco-symulacyjny interfejsu elementów mocy z układem programowalnym CPLD (DLHINVPA), moduły symulacyjne wejść binarnych DLHINPA (6-wejściowy) i DLHINPB (9-wejściowy), które mogą być stosowane oddzielnie lub stanowić jeden zintegrowany moduł, moduł monitorujący wyjść binarnych DLHOUTA (9-wyjściowy) z możliwością zastosowania w ośmiu kanałach przekaźników ze stykami zwiernymi przystosowanymi do pracy przy napięciu 230 V, konwertery standardów transmisyjnych RS-232/RS-422/RS-485/IrDA, interfejs sprzęgający modemu GSM (moduł KMS-02). Kompletny system sterowania złożony z karty DLH-01 z procesorem sygnałowym TMS320F206 i koprocesorem napędowym ADMC201, przetwornicy zasilającej, prototypowej wersji modułu monitorująco-symulacyjnego, panelu operatorskiego oraz przetworników prądu i napięcia typu LEM przedstawiony jest na rys. 8. Złącze kabla transmisyjnego zawiera układ konwertera standardów RS-485/RS-232. Rys. 8. Kompletny system sterowania z autonomiczną kartą DLH-01 PRACE INSTYTUTU ELEKTROTECHNIKI, zeszyt 222, 2005

148 L. Dębowski 3. MODUŁ DLH-07 Z PROCESOREM TMS320C6211/6711 Szybki moduł jednostki centralnej DLH-07 został zaprojektowany z myślą o wykorzystaniu dużej mocy obliczeniowej procesorów DSP należących do nowej generacji układów wchodzących w skład rodziny TMS320C6000. Dzięki zastosowaniu nowych rozwiązań w postaci zaawansowanej architektury VLIW (ang. Very Long Instruction Word) i kilku bloków funkcjonalnych (jednostki arytmetyczno-logiczne, bloki mnożące) pracujących równolegle osiągnięto wydajności rzędu 1333MIPS i 900MFLOPS. W przypadku procesorów TMS320C6211/C6711 pojedyncze słowo programu może zawierać instrukcje aktywujące do 8 bloków funkcjonalnych. W każdym cyklu zegarowym procesor pobiera złożone słowo rozkazu o długości 256 bitów zawierające 32-bitowe rozkazy dla każdego z bloków. W ramach architektury VLIW zaimplementowane zostały mechanizmy, które umożliwiają pobieranie instrukcji w danym cyklu zegarowym jedynie przez te bloki, które są aktualnie gotowe do ich wykonania. Instrukcje grupowane są w pakiety wykonawcze o zmiennej długości, co pozwala na bardzo efektywne wykorzystanie pamięci i jest jedną z charakterystycznych cech procesorów TMS320C6211 i C6711. Jednostka centralna złożona jest z dwóch bliźniaczych zestawów bloków funkcjonalnych (strona A i B). Każda ze stron zawiera po cztery bloki oraz plik 16 rejestrów 32-bitowych. Zmiennoprzecinkowy procesor sygnałowy TMS320C6711 wyposażony jest w jednostkę centralną wykonującą wszystkie instrukcje odmiany stałoprzecinkowej (TMS320C6211), a dodatkowo sześć spośród ośmiu bloków funkcjonalnych wykonuje instrukcje zmiennoprzecinkowe. Inną ważną właściwością architektury omawianych procesorów jest operowanie tylko i wyłącznie na danych umieszczonych rejestrach w odróżnieniu od operowania na danych w pamięci (architektura load/store). Za transfery danych pomiędzy rejestrami a pamięcią są odpowiedzialne dwa wydzielone bloki funkcjonalne. Dostępnych jest szereg trybów adresowania pośredniego, w tym adresowanie liniowe lub kołowe. Wszystkie instrukcje są warunkowe, większość pozwala na bezpośredni dostęp do każdego z rejestrów. Wybrane rejestry są wykorzystywane do realizacji specyficznych trybów adresowania, a także przechowywania warunku wykonania instrukcji. Odpowiednie bloki funkcjonalne dedykowane są do wykonywania operacji mnożenia i innych operacji arytmetycznych oraz logicznych, a także obsługi skoków warunkowych. Każda z wymienionych operacji wykonywana jest w jednym cyklu zegarowym. Struktura pamięci wewnętrznej RAM procesorów TMS320C6211/C6711 jest dwupoziomowa (poziomy L1 i L2). Poziom L1 złożony jest z dedykowanych

System sterowania cyfrowego DLH z procesorami DSP i układami CPLD/FPGA... 149 bloków podręcznych pamięci programu (L1P, 4 kb) oraz danych (L1D, 4 kb), Poziom L2 (64 kb) może służyć do przechowywania programu lub danych, jako pamięć podręczna (cache) lub standardowy RAM. Interfejs pamięci zewnętrznej (EMIF) złożony jest z 32-bitowej magistrali danych, 20-bitowej magistrali adresowej i zestawu linii sterujących z wyodrębnionymi czterema sygnałami selekcyjnymi CE. Oprócz interfejsu EMIF procesory TMS320C6211/6711 wyposażone są w port sprzęgający dla urządzenia nadrzędnego (HPI), dwa wielokanałowe buforowane porty szeregowe (McBSP), dwa 16-bitowe liczniki ogólnego przeznaczenia oraz cztery linie przerwań zewnętrznych. W tabeli 1 zestawiono najważniejsze własności i parametry funkcjonalne omawianych procesorów DSP. TABELA 1 Zestawienie podstawowych parametrów procesorów sygnałowych TMS320C6211 i C6711. Parametr TMS320C6211 TMS320C6711 Jednostki ALU 6 stałoprzecinkowych 4 zmiennoprzecinkowe, 2 stałoprzecinkowe Jednostki mnożące (16 16,wynik 32-bitowy) 2 stałoprzecinkowe 2 zmiennoprzecinkowe Częstotliwość taktowania 150 MHz, 167 MHz 100 MHz, 150 MHz Czas cyklu 6.7 ns, 6 ns 10 ns, 6.7 ns Wydajność obliczeniowa 1200, 1333 MIPS 600, 900 MFLOPS Przetwarzanie równoległe do 8 instrukcji/cykl do 8 instrukcji/cykl 32-bitowe rejestry ogólnego przeznaczenia 32 32 Wewnętrzna pamięć programu (L1P Cache) 4 kb 4 kb Wewnętrzna pamięć danych (L1D Cache) 4 kb 4 kb Wewnętrzna pamięć programu /danych (L2) 64 kb 64 kb Zewnętrzna przestrzeń adresowa (32-bit) 512 MB 512 MB Interfejs HPI (Host Port Interface) 16-bit 16-bit Opcje bootowania HPI, HPI, 8/16/32-bit BootROM 8/16/32-bit BootROM Blok DMA 16 kanałów 16 kanałów Wielokanałowe buforowane porty szeregowe 2 256 kanałów (SPI) 2 256 kanałów (SPI) Układy czasowe (timery) ogólnego przezn. 2 2 Interfejs emulacyjny JTAG JTAG Napięcia zasilające 3.3 V(I/O), 1.8 V (core) 3.3 V(I/O), 1.8 V (core) Obudowa 256-pin BGA 256-pin BGA Przedstawione wyżej modele procesorów sygnałowych wykorzystano do konstrukcji modułu DLH-07 zarówno ze względu dużą moc obliczeniową

150 L. Dębowski (nadrzędne kryterium projektowe), jak też z powodu kompatybilności kodu oraz wyprowadzeń jednostki stało- (TMS320C6211) i zmiennoprzecinkowej (TMS320C6711). Obudowy BGA (ang. Ball Grid Array), w których produkowane są procesory spowodowały konieczność opanowania odpowiednich technik projektowania i montażu. Ze względu na wysoki stopień złożoności projektu zrealizowano go na płytce 4-warstwowej. Zastosowanie w module DLH-07 procesorów DSP nowej generacji wymagających podwójnego napięcia zasilającego (1.8/3.3 V) oraz zachowanie kompatybilności z elementami zasilanymi napięciem 5 V wymagało opracowania nowych rozwiązań układów zasilających i monitorujących m.in. zapewniających odpowiednią sekwencję załączenia napięć. Zaistniała także konieczność zastosowania jedno- i dwukierunkowych translatorów poziomów dla standardów napięciowych TTL/LVTTL. Moduł jednostki centralnej DLH-07 został zaprojektowany w oparciu o koncepcję architektury DLH zgodną z poprzednimi rozwiązaniami: DLH-03 (TMS320C31), DLH-04 (TMS320C50), DLH-05 (DSP56002) oraz DLH-06 (ADSP-2181). Posiada magistralę systemową zgodną ze standardem DLH oraz zunifikowane wymiary (120 105 mm) i konstrukcję mechaniczną. Schemat blokowy modułu DLH-07 przedstawiono na rys. 9. ECLKIN /RS WDI /MR Rys. 9. Schemat blokowy modułu jednostki centralnej DLH-07

System sterowania cyfrowego DLH z procesorami DSP i układami CPLD/FPGA... 151 W skład struktury modułu DLH-07 wchodzą następujące zasadnicze bloki funkcjonalne: 32-bitowy stałoprzecinkowy TMS320C6211 lub zmiennoprzecinkowy procesor DSP TMS320C6711, 8-bitowa pamięć EPROM/FLASH/EEPROM, 32-bitowa pamięć RAM (2 układy 16-bitowe), 32-bitowa pamięć FLASH (2 układy 16-bitowe), układ programowalny CPLD firmy Xilinx programowany w systemie (ISP), dwukanałowy układ transmisji szeregowej UART z odseparowanym galwanicznie blokiem interfejsów RS-232 i RS-485, interfejsy szybkich łącz synchronicznych (McBSP) oraz HPI, translatory poziomów napięć 3.3V/5 V, dwie pamięci szeregowe E 2 PROM/FRAM oraz zegar czasu rzeczywistego (RTC) z magistralą I 2 C, układy zasilające: impulsowe regulatory napięcia, przetwornica DC-DC, układ nadzorująco-monitorujący watch-dog. Moduł DLH-07 z procesorem TMS320C6711 przedstawiony jest na rys. 10. Rys. 10. Moduł jednostki centralnej DLH-07 z procesorem TMS320C6711

152 L. Dębowski W układzie programowalnym CPLD powinny zostać zaimplementowane struktury logiczne przeznaczone do sprzętowej obsługi magistrali I 2 C oraz definiowania trybu bootowania procesora DSP. Wykorzystanie pozostałych wolnych zasobów układu zależy od potrzeb i inwencji użytkownika. Definiowanie struktury układu CPLD wymaga odpowiednich narzędzi programowych (np. pakiet ISE Foundation firmy Xilinx) i sprzętowych (np. moduł interfejsu ładujący współpracujący z portem LPT komputera PC). Programowanie układu CPLD odbywa się poprzez złącze dedykowanego interfejsu JTAG. Odrębny interfejs JTAG procesora DSP umożliwia podłączenie odpowiedniego emulatora sprzętowego przystosowanego do współpracy z procesorami rodziny TMS320 o napięciu zasilania 3.3 V (np. XDS510/PP+/USB). Do prowadzenie prac uruchomieniowych przeznaczone jest zintegrowane środowisko programistyczne Code Composer Studio (CCS) dla rodziny TMS320C6000. CCS wspomaga kolejne etapy procesu opracowania oprogramowania: projekt koncepcyjny, tworzenie kodu źródłowego, uruchamianie i testowanie oprogramowania wraz z zaawansowaną analizą podczas pracy w układzie rzeczywistym. Podstawowe moduły wchodzące w skład pakietu CCS: narzędzia generacji kodu (kompilator języka C, asembler, optymalizator, linker), zintegrowane środowisko programistyczne (API) z zaawansowanymi narzędziami monitoringu zasobów procesora i wizualizacji pracy aplikacji, dedykowany system operacyjny DSP/BIOS, RTDX mechanizmy wymiany danych w czasie rzeczywistym, moduły programowe innych producentów. Rys. 11. Zintegrowane środowisko programistyczne Code Composer Studio C6000

System sterowania cyfrowego DLH z procesorami DSP i układami CPLD/FPGA... 153 4. MODUŁ DLH-08 Z PROCESOREM TMS320VC33 Moduł jednostki centralnej DLH-08 wyposażony został w szybki 32-bitowy zmiennoprzecinkowy procesor sygnałowy TMS320VC33. Jego konstrukcja wywodzi się z poprzedzających go modeli z rodziny TMS320C3x: TMS320C30, TMS320C31, TMS320C32. Wszystkie wymienione procesory DSP wyposażone są w identyczny rdzeń funkcjonalny (C3x), najistotniejsze różnice wiążą się z wydajnością obliczeniową i częstotliwością sygnału zegarowego, strukturą magistrali, wielkością oraz konfiguracją pamięci wewnętrznej i zewnętrznej, mechanizmami programu ładującego (Bootloadera), liczbą portów komunikacyjnych i wielkością poboru mocy. Szczegółowe informacje znaleźć można w materiałach katalogowych. Największy stopień kompatybilności zachodzi pomiędzy procesorem TMS320C31 (zastosowanym w module CPU DLH-03) a TMS320VC33. Układ TMS320VC33 jest znacząco udoskonaloną odmianą bardzo popularnego procesora DSP TMS320C31 często stosowanego w zaawansowanych aplikacjach układów sterowania. W stosunku do swojego poprzednika układ TMS320VC33 charakteryzuje się większą mocą obliczeniową, znacznie zwiększonym rozmiarem wewnętrznej pamięci RAM, mniejszym poborem mocy (podwójne napięcie zasilania 3.3 V/1.8 V), ulepszonym systemem przerwań, standardowym interfejsem emulacyjnym JTAG oraz szeregiem mniej znaczących udogodnień. Podstawowe parametry procesora TMS320VC33 są następujące: wydajność obliczeniowa 150MFLOPS/75MIPS dla 150M Hz, czas cyklu 13 ns, wewnętrzna pamięć RAM o rozmiarach 34 K 32-bity (bloki 2 16 K i 2 1 K), przestrzeń adresowa pamięci zewnętrznej do 16 M 32-bity (A 0 A 23 ), niski pobór mocy <200 mw dla maksymalnej prędkości przetwarzania, dwa napięcia zasilające: 3.3 V (I/O), 1.8 V (rdzeń), operacje na liczbach stało- (16-/32-bity) i zmiennoprzecinkowych (32-/40-bitów) wykonywane w trakcie pojedynczego cyklu, boot-loader rezydujący w wewnętrznej pamięci ROM, szeregowy port synchroniczny, dwa liczniki/timery 32-bitowe,

154 L. Dębowski mechanizm przerwań (przerwania sprzętowe i programowe), mechanizm bezpośredniego dostępu do pamięci (DMA), dwa tryby pracy z obniżonym poborem mocy, interfejs emulacyjny JTAG, obudowa LQFP-144. Moduł jednostki centralnej DLH-08 został wykonany w oparciu o koncepcję architektury zgodną z rozwiązaniami zastosowanymi w poprzednich projektach: DLH-03 (procesor TMS320C31), DLH-04 (TMS320C50), DLH-05 (DSP56002), DSP-06 (ADSP-2181) oraz DLH-07 (TMS320C6211/C6711). Moduł posiada magistralę systemową kompatybilną ze standardem DLH oraz zunifikowane wymiary (120 105mm) i konstrukcję mechaniczną. Schemat blokowy modułu jednostki centralnej DLH-08 przedstawiono na rys. 12. H1 H3 /RS WDI /MR Rys. 12. Schemat blokowy modułu jednostki centralnej DLH-08 W skład struktury modułu DLH-08 wchodzą następujące bloki funkcjonalne: 32-bitowy zmiennoprzecinkowy procesor sygnałowy TMS320VC33, 8-bitowa pamięć EPROM/FLASH/EEPROM (5 V),

System sterowania cyfrowego DLH z procesorami DSP i układami CPLD/FPGA... 155 32-bitowa pamięć RAM (dwa układy 16-bitowe), 32-bitowa pamięć FLASH (dwa układy 16-bitowe), dwukanałowy układ transmisji szeregowej UART z separowanymi galwanicznie interfejsami RS-232 i RS-485, układ programowalny CPLD (ISP) serii MAX3000A lub FPGA serii FLEX10K z pamięcią konfiguracyjną PROM, translatory poziomów napięć 3.3 V / 5 V umieszczone na magistrali systemowej oraz sprzęgające magistralę danych (D 0 D 7 ) procesora DSP z 8-bitową pamięcią EPROM/FLASH/EEPROM (5 V), pamięć E 2 PROM/FRAM i zegar czasu rzeczywistego (RTC) z magistralą I 2 C, blok układów zasilających: impulsowe i liniowe regulatory napięć, przetwornice DC-DC. Gotowy moduł DLH-08 z układem programowalnym CPLD przedstawia rys. 13. Rys. 13. Moduł jednostki centralnej DLH-08 z układem programowalnym MAX3000A

156 L. Dębowski Procesor sygnałowy TMS320VC33, podobnie jak najbardziej zbliżony do niego model TMS320C31, posiada dedykowany program ładujący tzw. Bootloader rezydujący w pamięci ROM. Program ten przeznaczony jest do ładowania kodu programu użytkownika z wybranego źródła, którym może być port synchroniczny lub pamięć zewnętrzna (np. EPROM, FLASH lub EEPROM) 8-/16-/32-bitowa. Bootloader uruchamia się wówczas, gdy po załączeniu zasilania systemu, podczas stanu reset linia MCBL/MP=1. O wyborze źródła, z którego będzie pobierany kod programu użytkownika decyduje test stanów występujących w tym czasie na liniach przerwań /INT0 /INT3. W najprostszej konfiguracji modułu DLH-08 procesorowi sygnałowemu TMS320VC33 towarzyszyć może tylko pojedynczy układ pamięci 8-bitowej, w której będzie przechowywany program użytkownika, przeładowywany do wewnętrznej pamięci RAM poprzez program bootloadera po starcie systemu. W tej samej pamięci zewnętrznej mogą znajdować się również dane (np. współczynniki), i w przypadku gdy pamięć będzie typu FLASH/EEPROM/FRAM możliwe jest zapisywanie danych przez działający program użytkownika w obszarach nie wykorzystywanych do przechowywania kodu. Elastyczne rozwiązania zastosowane w module DLH-08 umożliwiają współpracę programu bootloadera z pamięcią (lub jej emulatorem) o 8-bitowej szynie danych i pojemności 8 kb / 16 kb / 32 kb / 64 kb / 128 kb / 256 kb / 512 kb / 1 MB a także z pojedynczym układem lub parą pamięci FLASH (SMD) w konfiguracji odpowiednio z 16- lub 32-bitową szyną danych (128 k / 256 k / 512 k / 1 M / 2 M / 4 M 16 lub 32). W celu ułatwienia procesu konfigurowania elastycznego interfejsu pamięci 8-bitowej na rys. 14 i 15 przedstawiono topologie wyprowadzeń pamięci EPROM i FLASH o różnych pojemnościach; konfiguracja dokonywana jest za pomocą zestawu zwor. 27C080 27C040 27C020 27C010 27C512 27C256 27C128 27C64 2732 2716 2716 2732 27C64 27C128 27C256 27C512 27C010 27C020 27C040 27C080 V PP V PP V PP V PP V PP V PP A7 A7 A7 A7 A7 A7 A7 A7 A7 A7 A6 A6 A6 A6 A6 A6 A6 A6 A6 A6 A5 A5 A5 A5 A5 A5 A5 A5 A5 A5 A4 A4 A4 A4 A4 A4 A4 A4 A4 A4 A3 A3 A3 A3 A3 A3 A3 A3 A3 A3 A2 A2 A2 A2 A2 A2 A2 A2 A2 A2 A1 A1 A1 A1 A1 A1 A1 A1 A1 A1 A0 A0 A0 A0 A0 A0 A0 A0 A0 A0 D0 D0 D0 D0 D0 D0 D0 D0 D0 D0 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D2 D2 D2 D2 D2 D2 D2 D2 D2 D2 GND GND GND GND GND GND GND GND GND GND WIDOK Z GÓRY 32 31 28/30 27/29 24/26/28 23/25/27 22/24/26 21/23/25 20/22/24 19/21/23 18/20/22 17/19/21 16/18/20 15/17/19 14/16/18 13/15/17 NC NC A8 A8 A8 A8 A8 A8 A8 A8 A8 A8 A9 A9 A9 A9 A9 A9 A9 A9 A9 A9 V PP /OE G /CE PGM /OE V PP /OE V PP /CE PGM /OE V PP /CE PGM PGM /CE D7 D7 D7 D7 D7 D7 D7 D7 D7 D7 D6 D6 D6 D6 D6 D6 D6 D6 D6 D6 D5 D5 D5 D5 D5 D5 D5 D5 D5 D5 D4 D4 D4 D4 D4 D4 D4 D4 D4 D4 D3 D3 D3 D3 D3 D3 D3 D3 D3 D3 Rys. 14. Topologie wyprowadzeń 8-bitowych pamięci EPROM

System sterowania cyfrowego DLH z procesorami DSP i układami CPLD/FPGA... 157 Am29F040-5V Am28F020A Am28F020-12.0V Am29F010-5V Am28F010A Am28F010-12.0V Am28F512A Am28F512-12.0V Am28F256A Am28F256-12.0V Am28F256A Am28F256-12.0V Am28F512A Am28F512-12.0V Am28F010A Am28F010-12.0V Am29F010-5V Am28F020A Am28F020-12.0V Am29F040-5V AT29C040A AT49F040 AT29C020 AT49F020 AT29C010A AT49F010 AT29C512 AT29C256 AT29C256 AT29C512 AT29C010A AT49F010 AT29C020 AT49F020 AT29C040A AT49F040 V PP NC V PP V PP V PP NC NC 32 31 NC 28/30 NC NC NC NC A7 A7 A7 A7 A7 A7 A6 A6 A6 A6 A6 A6 27/29 24/26/28 23/25/27 A8 A8 A8 A8 A8 A8 A5 A5 A5 A5 A5 A5 22/24/26 A9 A9 A9 A9 A9 A9 A4 A4 A4 A4 A4 A4 21/23/25 A3 A3 A3 A3 A3 A3 A2 A2 A2 A2 A2 A2 A1 A1 A1 A1 A1 A1 A0 A0 A0 A0 A0 A0 D0 D0 D0 D0 D0 D0 D1 D1 D1 D1 D1 D1 D2 D2 D2 D2 D2 D2 20/22/24 19/21/23 18/20/22 17/19/21 16/18/20 15/17/19 14/16/18 D7 D7 D7 D7 D7 D7 D6 D6 D6 D6 D6 D6 D5 D5 D5 D5 D5 D5 D4 D4 D4 D4 D4 D4 WIDOK Z GÓRY GND GND GND GND GND GND 13/15/17 D3 D3 D3 D3 D3 D3 NC NC NC NC A7 A7 A7 A7 A7 A6 A6 A6 A6 A6 A5 A5 A5 A5 A5 A4 A4 A4 A4 A4 A3 A3 A3 A3 A3 A2 A2 A2 A2 A2 A1 A1 A1 A1 A1 A0 A0 A0 A0 A0 D0 D0 D0 D0 D0 D1 D1 D1 D1 D1 D2 D2 D2 D2 D2 GND GNDGND GND GND WIDOK Z GÓRY 32 31 28/30 NC NC 27/29 24/26/28 23/25/27 A8 A8 A8 A8 A8 22/24/26 A9 A9 A9 A9 A9 21/23/25 /OE /OE 20/22/24 V PP V PP 19/21/23 18/20/22 17/19/21 D7 D7 D7 D7 D7 16/18/20 D6 D6 D6 D6 D6 15/17/19 D5 D5 D5 D5 D5 14/16/18 D4 D4 D4 D4 D4 13/15/17 D3 D3 D3 D3 D3 Rys. 15. Topologie wyprowadzeń 8-bitowych pamięci FLASH Kształtowanie mapy pamięci DLH-08 może być dokonywane w bardzo elastyczny sposób z wykorzystaniem odpowiednich zwor konfiguracyjnych i dekodera zrealizowanego według jednego z wybranych wariantów: prosty dekoder wykonany w oparciu o jednofunktorowe bramki logiczne, elastyczny dekoder zrealizowany w strukturze układu programowalnego CPLD serii MAX3000A, dekoder elastyczny zrealizowany w złożonym układzie programowalnym FPGA serii FLEX10KA/E. Zastosowanie układu programowalnego CPLD serii MAX3000A lub FPGA serii FLEX10KA/E pozwala na implementację bloków dekodujących dających możliwość elastycznego kształtowania, a także dynamicznej zmiany mapy pamięci modułu DLH-08. Wówczas ładowanie programu użytkownika może następować z jednego z czterech dostępnych źródeł, a odpowiednia konfiguracja układu programowalnego daje możliwość późniejszego efektywnego wykorzystania linii przerwania, która wskazywała na źródło bootowania. Elastyczne rozwiązanie sprzętowe pozwala, aby wspomnianym źródłem był nie tylko opisany wcześniej skalowalny układ pamięci 8-bitowej EPROM/FLASH/EEPROM, ale także szeregowy port synchroniczny lub zewnętrzna pamięć typu FLASH. Programowanie układu CPLD lub konfigurowanie elementu FPGA odbywa się poprzez złącze dedykowanego interfejsu JTAG. Oddzielny interfejs JTAG procesora DSP umożliwia podłączenie odpowiedniego emulatora sprzętowego przystosowanego do współpracy z procesorami rodziny TMS320 o napięciu zasilania 3.3 V (np. XDS510/PP+/USB). Prowadzenie prac uruchomieniowych wspomagane jest przez zintegrowane środowisko programistyczne Code Composer (CC) dla procesorów TMS320C3x/C4x.

158 L. Dębowski 5. PRZYKŁADY APLIKACJI SYSTEMU DLH Duża elastyczność konfiguracji systemu sterowania DLH stwarza możliwości zastosowania go w pracach badawczych z zakresu energolektroniki i zaawansowanej techniki pomiarowej. Przedstawione zostaną dwie wybrane aplikacje systemu o wysokim stopniu zaawansowania i w stadium realizacji. i S i L AC Load i F T1 T3 id AC Load T1 T3 T5 i d u s LS SUS L F T2 T4 C SUC DC Load UT US UR is LS LS LS SUS SUS i L i F LF T2 T4 T6 C SUC DC Load kuus(t) A/D Obsługa i kontrola DRIVER s pracy filtru kiis(t) kuud(t) A/D A/D DIGITAL DIGITAL DIGITAL OUTPUT INPUT OUTPUT kuus(t) Obsługa i kontrola DRIVER s pracy filtru k ii L(t) kuud(t) A/D A/D A/D DIGITAL DIGITAL DIGITAL OUTPUT INPUT OUTPUT Shift Register Shift Register Shift Register TP TP TP TP Blokada impulsów U1...U8 Address Decoder ADMC 201 (A/D; abc/dq; dq/abc; PWM) Shift Shift Shift Register Register Register Blokada impulsów TP TP TP TP TP TP U1...U16 Address Decoder Buffer U1 Frequency Divider CLK 50MHz DLH-01 Buffer U2 Buffer U3 FPGA FLEX10K20 U4 Buffer DSP TMS320F206 Buffer U5 D0-D15 A0-A15 control External Program Memory Buffer A0-A2 U6 D0-D11 External Program Memory D0-D11 A0-A3 A4 DSP TMS320F206 Buffer U1 Frequency Divider Buffer U2 CLK 50MHz Buffer Buffer Buffer U3 U4 U5 CPLD FLEX10K20 D0-D15 A0-A15 control External Program Memory DLH-01 Buffer U6 D0-D15 A0-A4 External Program Memory Rys. 16. Struktury filtrów aktywnych z układami sterowania opartymi o system DLH Wzrastającą liczba przyłączanych do sieci elektroenergetycznych odbiorników nieliniowych zawierających różne odmiany przekształtników energolektronicznych powoduje, że ich negatywne oddziaływanie systematycznie wzrasta. Spowodowało to wzrost zainteresowania odbiorców nowoczesnymi urządzeniami kompensującymi. Filtracja pasywna wielokrotnie nie przynosi już pożądanych efektów, gdyż wymagane są nowoczesne urządzenia kompensujące na bieżąco śledzące zmiany i szybko korygujące parametry energoelektroniczne filtry aktywne. W Katedrze Automatyki Napędu Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie prowadzone są prace badawcze z tego zakresu. Do prac eksperymentalnych wykorzystywany jest system sterowania DLH. W odpowiednio skonfigurowanym zestawie z kartą DLH-01 z powodzeniem zaimplementowano i przetestowano liczne algorytmy sterowania filtrem aktywnym jednofazowym i trójfazowym (rys.16). Wykorzystano możliwości rozdzielenia zadań algorytmicznych pomiędzy trzy inteligentne elementy przetwarzające istniejące w zestawie: procesor DSP, złożony programowalny układ logiczny FPGA i koprocesor napędowy. Wyniki przeprowadzonych eksperymentów zamieszczone

System sterowania cyfrowego DLH z procesorami DSP i układami CPLD/FPGA... 159 zostały w rozprawie doktorskiej oraz referatach prezentowanych na konferencjach krajowych i zagranicznych. Elastyczny system sterowania DLH jest stale wykorzystywany do celów badawczych oraz dydaktycznych w laboratorium studenckim. Diagnostyka stanu i szybka identyfikacja uszkodzeń systemu elektroenergetycznego jest bardzo istotnym problemem związanym z eksploatacją okrętu. Elektrownie okrętowe, określane także jako zestawy zasilania elektrycznego zbudowane są zazwyczaj z niezależnych spalinowych zespołów prądotwórczych. Ze względu na szereg zalet na współczesnych okrętach stosowane są powszechnie elektrownie prądu przemiennego trójfazowego. Oprócz systemu z prądnicą wałową, w pozostałych rozwiązaniach do napędu prądnic okrętowych wykorzystywane są oddzielne silniki pomocnicze silniki spalinowe lub turbiny. Do napędu prądnic elektrowni głównych stosowane są obecnie najczęściej silniki spalinowe wysokoprężne. Nowa koncepcja prowadzenia diagnostyki układu napędowego oraz prądnicy w oparciu o zaawansowaną analizę przebiegów napięć i prądów wyjściowych wymaga opracowania wielokanałowego systemu pomiarowego przeznaczonego dla okrętowych układów elektromaszynowych. System ten powinien wykonywać pomiary i rejestrację parametrów eksploatacyjnych i diagnostycznych w stanach statycznych i dynamicznych. Określone wstępnie wymagania wobec części sprzętowej systemu i jej parametrów są następujące: 12 kanałów pomiarowych, o rozdzielczości min. 12-bitów i częstotliwości próbkowania min. 80 khz/kanał, wejścia pogrupowane w bloki: pomiary prądów, pomiary napięć, wejścia uniwersalne, możliwość pracy wejść w konfiguracji w pełni izolowanej, jak również przy wspólnym potencjale odniesienia, 2 kanały pomiarowe dla sygnałów wolnozmiennych pomiary temperatury, wejście binarne do podłączenia impulsatora pomiar prędkości, całkowita dokładność systemu 0.1%, system powinien być wyposażony w 32-bitowy procesor sygnałowy realizujący w czasie rzeczywistym złożone algorytmy pomiarowe i diagnostyczne, współpraca z układem nadrzędnym lub komputerem PC za pomocą interfejsów RS-232/RS-485/USB, spełnienie wymagań związanych z bezpieczeństwem i poprawnością pracy urządzeń pomiarowych na jednostkach pływających. W wyniku przeprowadzonych analiz zaproponowane zostało rozwiązanie, w którym wykorzystano przedstawiony w niniejszym referacie szybki mo-

160 L. Dębowski duł jednostki centralnej DLH-08 z procesorem sygnałowym TMS320VC33. Moduł powinien współpracować z kartą pomiarową posiadającą zestaw wejść analogowych i cyfrowych o odpowiednich standardach i parametrach, której schemat blokowy przedstawiono na rys. 17. We wszystkich kanałach pomiarowych karty przewidziano przetworniki analogowo-cyfrowe z wyjściem szeregowym oraz odpowiednią separację galwaniczną. Procesem akwizycji danych steruje układ programowalny CPLD/FPGA. Architektura karty pozwala na uzyskanie synchronicznego próbkowania w kanałach przeznaczonych dla sygnałów szybkozmiennych oraz na programową zmianę jego częstotliwości. Wstępna obróbka sygnałów pomiarowych może zostać zrealizowana poprzez implementację w układzie programowalnym odpowiednich funkcji (skalowanie, filtracja). DC/DC DC/DC DC/DC DC/DC 3 3 3 3 3 3 Rys. 17. Schemat blokowy wielokanałowej karty pomiarowej Zakres zastosowań zaproponowanej karty pomiarowej nie ogranicza się jedynie do diagnostyki okrętowego zestawu zasilania elektrycznego. Wykonanie specjalizowanego modułu pomiarowego rozszerza możliwości prowadzenia

System sterowania cyfrowego DLH z procesorami DSP i układami CPLD/FPGA... 161 eksperymentów w zakresie tematyki związanej z rejestracją i analizą złożonych parametrów jakościowych energii. Przedstawione rozwiązanie może znaleźć zastosowanie w nowych projektach badawczych, a także posłużyć do unowocześnienia istniejących w stanowisk laboratoryjnych, które wymagają coraz bardziej precyzyjnej aparatury do pomiaru napięć i prądów. 6. PODSUMOWANIE Elastyczny system sterowania DLH znalazł szereg zastosowań w eksperymentach badawczych i działalności dydaktycznej związanej z szeroko rozumianą energoelektroniką. Architektura systemu, wykorzystująca procesory i kontrolery DSP oraz układy programowalne CPLD i FPGA spełniła wymagania stawiane przez różnorodne układy przekształtników energoelektronicznych. Zaproponowane rozwiązania nowych modułów jednostek centralnych wyposażonych w szybkie 32-bitowe procesory DSP, zróżnicowane układy pamięci o dużych pojemnościach i rozbudowane zestawy peryferiów rozszerzają zakres potencjalnych zastosowań systemu na złożone układy pomiarowe i diagnostyczne. LITERATURA 1. Dębowski L., Hartman M.: A New Flexible Architecture of Control Systems Based on DSP and CPLD Technology for Power Convwersions Applications, Proceedings of Power Conversion, Intelligent Motion and Power Quality Conf. (PCIM), Nuremberg, Germany, 2000. 2. Dębowski L., Hartman M.: DSP Based Flexible Digital Control Systems for Advanced Power Electronics, Motion Control and Industrial Automation Applications, Proceedings of 3 rd European Education and Research Conference, Paris, France, 2000. 3. Penczek A., Dębowski L., Mondzik A.: Sterowanie strukturami energoelektronicznych filtrów aktywnych z wykorzystaniem elastycznego systemu z procesorem DSP i złożonym reprogramowalnym układem logicznym, Materiały V Konferencji Naukowej Sterowanie w Energoelektronice i Napędzie Elektrycznym, Łódź-Arturówek, 2001. Rękopis dostarczono, dnia 14.10.2004 r. Opiniował: prof. dr hab. inż. Marian P. Kaźmierkowski

162 L. Dębowski NEW CPU MODULES FOR DIGITAL CONTROL SYSTEM DLH BASED ON DIGITAL SIGNAL PROCESSORS AND PROGRAMMABLE LOGIC Leszek Dębowski ABSTRACT The paper presents an overview of the flexible digital control system DLH. The system is dedicated for advanced power electronics and industrial measurement applications. The basic features of high-peformance 32-bit digital signal processors are summarized. New designs of fast CPU modules based on DSPs and CPLDs/FPGAs with some application examples of the DLH system are presented. Mgr inż. Leszek Dębowski urodzony w 1966 r. w Gdańsku, w 1990 r. ukończył studia na Wydziale Elektroniki Politechniki Gdańskiej na kierunku Elektronika, specjalność Automatyka. W 1992 r. rozpoczął pracę w Instytucie Elektrotechniki w Oddziale w Gdańsku. Specjalizował się w projektowaniu i oprogramowaniu systemów mikroprocesorowych. Od połowy lat dziewięćdziesiątych zajmuje się projektowaniem złożonych systemów cyfrowych procesorami sygnałowymi i układami programowalnymi. Opracował szereg rozwiązań przeznaczonych dla obszaru aplikacji obejmującego energoelektronikę i technikę pomiarową. Elementy elastycznego systemu DLH znalazły także zastosowania dydaktyczne. Autor i współautor kilkunastu publikacji z zakresu układów sterowania przekształtników energoelektronicznych i systemów pomiarowych.