Załącznik nr 1 do umowy Zasady kontroli biletów w pojazdach komunikacji miejskiej w Toruniu I. ZASADY OGÓLNE 1. Kontrolerem biletów w pojazdach zbiorowej komunikacji miejskiej w Toruniu może zostać osoba, która: a) posiada wykształcenie co najmniej zasadnicze, b) nie była karana (niekaralność potwierdzona aktualnym zaświadczeniem z krajowego rejestru karnego), c) ukończyła 21 lat, d) posiada odpowiednie predyspozycje psychiczne, e) nie była w przeszłości zwolniona dyscyplinarnie ze stanowiska kontrolera biletów. 2. Kandydat na kontrolera biletów musi wykazać się znajomością: a) układu komunikacyjnego miasta Torunia, b) ogólnych zasad wynikających z Ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe, c) przepisów porządkowych obowiązujących przy przewozie osób i bagażu gminnym transportem zbiorowym na terenie Gminy Miasta Toruń, d) przepisów dotyczących: cen urzędowych za usługi przewozowe w publicznym transporcie zbiorowym w gminnych przewozach pasażerskich, uprawnień do bezpłatnych i ulgowych przejazdów środkami komunikacji miejskiej w Toruniu. 3. Spełnienie powyższych warunków upoważnia do wydania kontrolerowi identyfikatora wg wzoru uzgodnionego z Zamawiającym. Identyfikator służbowy kontrolera musi zawierać: a) nazwę podmiotu zatrudniającego kontrolera i nazwę Zamawiającego, b) numer identyfikacyjny osoby dokonującej kontroli, c) zdjęcie kontrolującego, d) zakres upoważnienia, e) okres ważności, f) pieczęć i podpis wystawiającego identyfikator, g) pieczęć i podpis upoważniającego do kontroli w pojazdach komunikacji miejskiej w Toruniu tj. przedstawiciela Zamawiającego umocowanego przez Prezydenta Miasta Torunia. 4. Podstawowym zadaniem kontrolera biletów jest sprawdzanie, czy wszyscy pasażerowie w pojeździe posiadają ważne bilety na przejazd (bilety zgodne z taryfą opłat lub uprawnienia do przejazdów bezpłatnych i ulgowych) oraz kontrola sprawności kasowników. II. ZASADY PROWADZENIA KONTROLI 1. Przez kontrolę biletów rozumie się wejście zespołu kontrolerskiego składającego się minimum z 2 kontrolerów, do pojazdu komunikacji miejskiej i sprawdzenie, czy wszyscy pasażerowie znajdujący się w pojeździe posiadają ważne bilety na przejazd i przewóz zwierząt oraz dokumenty stwierdzające prawo do przejazdu ulgowego lub bezpłatnego. 1/5
2. Ponowna kontrola biletów w tym samym pojeździe, może być przeprowadzona pod warunkiem, że odstęp między kontrolami będzie wynosił co najmniej 10 minut. W sytuacjach wyjątkowych (np.: brak możliwości przesiadki do innego pojazdu czy przejazd dzielnicami zlokalizowanymi na obrzeżach miasta) w tym samym pojeździe mogą zostać przeprowadzone dwie kolejne kontrole biletowe w odstępie mniejszym niż 10 minut. 3. Za gotowość do pracy kontrolera biletów uznaje się : a) prawidłowy wygląd (schludny i estetyczny ubiór, wykluczony strój sportowy), b) posiadanie identyfikatora, c) posiadanie zapasu druków pokwitowań opłat dodatkowych, d) posiadanie zapasu druków wezwań do zapłaty opłaty dodatkowej, e) znajomość bieżących komunikatów dotyczących zmian w ruchu, doraźnych dyspozycji itp. 4. Kontroler przystępujący do kontroli biletów i w trakcie jej przeprowadzania musi posiadać identyfikator umieszczony w dobrze widocznym dla pasażera miejscu. 5. Kontrola musi być przeprowadzana w zespołach przynajmniej dwuosobowych, a każdy z kontrolujących spełniać musi warunki gotowości do pracy wymienione w punkcie 3. 6. Zabrania się kategorycznie podejmowania kontroli kontrolerom w stanie nietrzeźwym lub wskazującym na spożycie alkoholu. W przypadku postawienia przez pasażera zarzutu nietrzeźwości, należy zaproponować rozstrzygnięcie tego problemu w siedzibie pracodawcy kontrolera lub przez funkcjonariusza policji. 7. Kontroler zobowiązany jest do przestrzegania zasady blokowania kasowników na czas kontroli, według następujących wytycznych : a) blokady dokonują prowadzący pojazd na polecenie kontrolera poparte okazaniem identyfikatora, o którym mowa w pkt I ppkt 3. Nie dokonuje się blokady kasowników podczas kontroli biletów w wagonie tramwajowym doczepnym, b) kontroler jest bezwzględnie zobowiązany przed daniem sygnału do zablokowania kasowników upewnić się czy wszyscy pasażerowie, którzy wsiedli na ostatnim przystanku skończyli kasować bilety i nie wykazują takiego zamiaru, c) odblokowania kasowników dokonuje prowadzący pojazd po zakończonej kontroli na polecenie kontrolera, nie później niż po dojechaniu do następnego przystanku. 8. Prowadzenie kontroli bez zablokowania kasowników jest niedozwolone, z wyjątkiem kontroli biletów w wagonie tramwajowym doczepnym. 9. Kontrola biletów winna być głośno ogłoszona w pojeździe i każdorazowo poprzedzona następującymi zwrotami do pasażerów : dzień dobry, proszę przygotować bilety do kontroli ", a po jej zakończeniu "dziękuję". 10. Podczas przeprowadzania kontroli obowiązuje grzeczność i uprzejmość w stosunku do pasażerów: a) kategorycznie zabrania się niezależnie od okoliczności kontroli zwracać się do pasażerów podniesionym tonem lub przyjmować lekceważącą postawę, b) wszelkie formalności z pasażerami naruszającymi przepisy taryfowe lub porządkowe winny być załatwiane taktownie i grzecznie, choć stanowczo. Nie należy dopuszczać do sporu. Wykluczone jest komentowanie braku biletu, zachowania pasażerów, ocenianie postępowania, wyglądu itp., 2/5
c) rozmowy prowadzone z pasażerami ograniczyć należy ściśle do przedmiotu kontroli. d) informacje udzielane winny być w sposób wyczerpujący, ale zwięzły. III. ZASADY OKREŚLAJĄCE WAŻNOŚĆ BILETÓW 1. Bilet jednorazowy oraz wieloprzejazdowy normalny i ulgowy uznaje się za ważny dowód przejazdowy, jeżeli spełnia następujące warunki: a) cena skasowanego biletu lub biletów odpowiada aktualnej cenie przejazdu na danej linii, b) posiada nadruk zgodnie z uchwałą Nr 214/11 Rady Miasta Torunia z dnia 24 listopada 2011r. w sprawie zasad korzystania ze środków lokalnego publicznego transportu zbiorowego organizowanego przez Gminę Miasta Toruń na terenie miasta Torunia oraz na terenie innych gmin na mocy zawartych z nimi porozumień międzygminnych oraz sposobu ustalania opłat dodatkowych w razie niedopełnienia obowiązku zapłaty należności przewozowych z tytułu przewozu osób, naruszenia przepisów o przewozie zwierząt i rzeczy oraz spowodowania zatrzymania lub zmiany trasy środka transportowego bez uzasadnionej przyczyny, c) spełnia parametry autentyczności (hologram, właściwy układ graficzny), d) jest niezniszczony i posiada wszelkie cechy umożliwiające jego pełną identyfikację (seria, numer, nominał, znormalizowane wymiary), e) bilet został skasowany w dniu kontroli tj. zawiera numer pojazdu w którym przeprowadzana jest kontrola biletów, datę oraz numer kursu zgodny z wydrukiem kasownika bądź godzinę. 2. Bilet miesięczny uznaje się za ważny dowód na przejazd, gdy odpowiada następującym warunkom: a) posiada dane personalne oraz zdjęcie pasażera połączone z legitymacją okrągłą pieczątką MZK w Toruniu Sp. z o.o., b) posiada aktualny znaczek o wartości odpowiadającej rodzajowi biletu, c) na znaczku wpisany jest długopisem lub piórem przez pracownika MZK w Toruniu Sp. z o.o. numer legitymacji, d) nie nosi śladów przerabiania i nie jest zniszczony w sposób umożliwiający pełną identyfikację. 3. Bilety na okaziciela uznaje się za ważne dowody przejazdowe o ile spełniają następujące warunki : a) posiadają cechy autentyczności, b) posiadają aktualny znaczek o wartości odpowiadającej rodzajowi biletu, c) nie noszą śladów przerabiania i nie są zniszczone w sposób umożliwiający pełną identyfikację. 4. Bilety ulgowe specjalne wydane przez MZK w Toruniu Sp. z o.o., legitymacje i inne dokumenty określone przepisami wymagają sprawdzenia: a) czy dokument jest aktualny i czy dotyczy osoby legitymującej się tym biletem, b) czy nie nosi cech przerabiania. IV. POBIERANIE OPŁAT DODATKOWYCH I PRZEWOZOWYCH 1. W przypadku jednoznacznego stwierdzenia naruszenia przepisów taryfowych przez pasażera kontroler powinien pobrać opłatę dodatkową i należność za przejazd oraz wydać pokwitowanie na druku uzgodnionym z Zamawiającym. Kontroler ma obowiązek 3/5
uzasadnienia swojej decyzji, szczególnie w przypadku nie uznania okazanego biletu za ważny dowód na przejazd. 2. Jeżeli pasażer nie jest w stanie uregulować opłaty dodatkowej gotówką u kontrolera lub odmawia jej uregulowania, kontroler wystawia wezwanie do zapłaty opłaty dodatkowej na druku uzgodnionym z Zamawiającym. W celu dochodzenia roszczenia należy zażądać od pasażera dokumentu stwierdzającego jego tożsamość. 3. Kontroler może ująć pasażera, który nie posiada ważnego biletu, odmawia uiszczenia opłaty dodatkowej i okazania dokumentu umożliwiającego ustalenie tożsamości i oddać w ręce Policji. 4. Zabrania się kontrolerom pod rygorem ostrych sankcji służbowych stosowania jakichkolwiek półśrodków zmierzających do wyegzekwowania kwoty należności z tytułu opłaty dodatkowej, a w szczególności: a) przyjmowania przedmiotów od pasażerów tytułem zastawu do czasu doniesienia przez nich kwoty należności z tytułu opłaty dodatkowej, b) odwiedzania mieszkań prywatnych z żądaniem uregulowania opłaty dodatkowej, nawet gdyby to miało miejsce na wyraźne życzenie zainteresowanego pasażera, c) zaniżanie opłaty dodatkowej w stosunku do aktualnie obowiązującej. 5. Na każde żądanie pasażera, kontroler musi umożliwić pasażerowi spisanie swojego numeru służbowego oraz poinformować o miejscu i terminach składania reklamacji. 6. Okazane bilety zakwestionowane i uznane za nieważne dowody na przejazd są własnością pasażera i kontrolerowi nie wolno ich zabierać. Numer biletu należy wpisać na wezwaniu do zapłaty opłaty dodatkowej, a bilet oznakować numerem służbowym, datą i swoim podpisem. 7. Kontroler upoważniony jest natomiast do zatrzymania za pokwitowaniem: a) biletów, co do których istnieje uzasadnione podejrzenie, że są sfałszowane, przerabiane (jednorazowych, karnetów wieloprzejazdowych, miesięcznych), b) dokumentów uprawniających do przejazdu bezpłatnego lub ulgowego, jeżeli legitymuje się nimi nieprawny posiadacz. W takich sytuacjach należy ustalić tożsamość pasażera na podstawie dokumentu, który obowiązany jest udostępnić. 8. W przypadkach stwierdzenia posługiwania się dokumentami tożsamości sfałszowanymi, przerabianymi lub okazywania przez osobę nie będącą ich prawnym właścicielem należy niezwłocznie powiadomić policję. V. OCENA KONTROLERÓW 1. Podmiot zatrudniający kontrolerów powinien prowadzić ocenę ich pracy ze szczególnym uwzględnieniem składanych na nich skarg, zażaleń oraz uzasadnionych reklamacji od nałożonych niesłusznie opłat dodatkowych. 2. W przypadku rażącego naruszenia zasad kontroli biletowej, a zwłaszcza : a) pobrania opłaty zaniżonej lub bez pokwitowania, b) odstąpienia identyfikatora innej osobie, c) wykonywania czynności kontrolnych po spożyciu alkoholu, kontroler będzie natychmiast pozbawiony uprawnień do kontroli i zobowiązany do zwrotu identyfikatora. 4/5
VI. PRZEPISY KOŃCOWE 1. W trakcie wykonywania obowiązków służbowych kontroler zobowiązany jest udzielić rzetelnych wyjaśnień na pytania pasażerów dotyczące uprawnień do przejazdów ulgowych lub bezpłatnych, cen i rodzajów biletów, przepisów porządkowych, opłat dodatkowych i przebiegu linii komunikacyjnych. 2. Na żądanie uprawnionych pracowników Zamawiającego kontroler biletów ma obowiązek wylegitymować się. 3. Kontroler nie ma prawa wydawać poleceń obsłudze pojazdu, z wyjątkiem zwrócenia się o blokadę kasowników oraz z zastrzeżeniem ust.5. 4. W przypadkach szczególnych i spornych kontroler zobowiązany jest podporządkować się poleceniom pracowników służb nadzoru ruchu MZK w Toruniu Sp. z o.o. 5. W sytuacjach bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa kontrolowanych pasażerów lub kontrolujących, kontrolerzy mają prawo na własne ryzyko wydawania poleceń prowadzącym pojazd włącznie z poleceniem zjazdu z trasy. 6. W sytuacji, gdy w związku z poleceniem kontrolera nastąpiło zatrzymanie pojazdu lub zmiany jego trasy kontroler zobowiązany jest : a) sporządzić raport opisujący dokładnie przebieg zdarzenia, przyczyny uzasadniające zatrzymanie pojazdu lub zmianę trasy, datę, godzinę zdarzenia, miejsce, nr linii, nr boczny pojazdu, skutki czas trwania zatrzymania lub zmienioną trasę, dane personalne sprawcy ( sprawców ) i adres, b) poinformować sprawcę o sporządzeniu meldunku i wynikającym z tego obowiązku zapłaty opłaty dodatkowej za spowodowanie zatrzymania lub zmiany trasy przejazdu, c) przekazać meldunek przełożonym bezpośrednio po zakończeniu pracy, w dniu zdarzenia, d) przekazać raport i dane personalne sprawcy do Zamawiającego w dniu następnym. 7. W przypadku wydania nieuzasadnionego polecenia zjazdu pojazdu z trasy, kontroler (lub podmiot świadczący usługi kontroli biletów), pokrywa koszty związane z wyłączeniem pojazdu z ruchu - na podstawie faktury wystawionej przez Zamawiającego w/g stawki ustalonej w umowie. 8. Zabrania się kontrolerom uniemożliwiania normalnej wymiany pasażerów na przystankach z powodu nie zakończenia kontroli biletów. 5/5