Opr. dr Katarzyna Bocheńska
Przetwarzanie i redagowanie informacji Całkowita liczba godzin: 18 PROWADZĄCY: dr Katarzyna Bocheńska CELE PRZEDMIOTU: Słuchacz winien po zakończonym cyklu zajęć umieć: 1. budować poster informacyjny i tematyczny 2. napisać recenzję, notę, inserat, sprawozdanie 3. posługiwać się sprawnie formami wypowiedzi zamieszczanymi w biuletynie bibliotecznym oraz stanowiącymi materiał zajmujący naczelne miejsce na tablicy ogłoszeń placówki 4. posługiwać się sprawnie elementami zewnętrznego public relations, przetwarzać zbierane materiały skracając, dokompilowując 5. łączyć słowo z obrazem, przetwarzać słowo na obraz i odwrotnie 6. redagować katalogi tematyczne służące wyszukiwaniu informacji 7. umieć konstruować teksty o charakterze biograficznym, okolicznościowym, społecznym 8. potrafić dobrać treści zamieszczane na stronach internetowych 9. znać zasady konstruowania biuletynu, informacyjnego, reklamowego i dydaktycznego 10. redagować artykuły publicystyczne 11. jako kreator świata książki winien posługiwać się sprawnie umiejętnościami z zakresu pracy nad scenariuszem, w pracy z którymi dokonuje kompilacji literackiej PROGRAM: 1. Budowanie posteru 2. Pisanie noty, recenzji, artykułów publicystycznych 3. Kompilacja tekstów cudzych 4. Opracowywanie not biograficznych, haseł informacyjnych 5. Zbieranie i tworzenie materiałów z zakresu zewnętrznego public relations 6. Skracanie i dopisywanie tekstu 7. Stylizacja zamierzona, redagowanie tekstów drukowanych i zamieszczanych na stronach internetowych 8. Harmonizacja tekstu z obrazem, katalogi tematyczne i reklamowe METODY PRACY 1. Praca z tekstem 2. Praca w grupie 3. Analiza tekstu 4. Metaplan 5. Kompilacje słowa i obrazu OCENY I FORMA ZALICZENIA: Zaliczenie z oceną. Na podstawie wykonywanych ćwiczeń. 2
LITERATURA: 1. Cenker E.M., Public relations. Poznań 2000. 2. Dereń K., Jak skutecznie napisać scenariusz. Warszawa 1987. 3. Niczyperowicz A., Dziennikarstwo od kuchni. Poznań 2001. 4. Dusza K., Warsztat publicysty. Kraków 1998. 5. Komunikowanie w mowie i piśmie. Red. B. Kruszyna. Warszawa 2001. 6. Konieczny R., Od słowa do... Wrocław 1989. Ważne strony i materiały warsztat studenta L p. Zagadnienie 1 Scenariusz 2 Artykuł publicystyczny 3 Nota biograficzna 4 Public relations 5 Reklama Strona http://www.bosko.pl/biblioteka/?t=2&spis=762 http://www.slownikonline.pl/kopalinski/6998c362763f4d29c1256589001c122d.p hp http://pl.wikipedia.org/wiki/scenariusz http://oscary.onet.pl/710,kategoria.html http://www.filmprojekt.pl/scenariusz.phtml http://www.e-mentor.edu.pl/odnosniki/gatunki_publ.html http://www.kst.most.org.pl/ www.o-a-u.com http://www.mateusz.pl/jpii/notabiog/notabio.htm http://muzyka.onet.pl/specjalne/jsmietana/cv.html http://www.pawech2.republika.pl/zerom/biografia.htm http://www.spangshus.dk/jakubas/cvpol.htm http://publicrelations.netpr.pl/ http://www.piar.pl/ http://www.wirtualnemedia.pl/document.php?id=362026 http://reklama.wp.pl/.?ticaid=1613 http://www.hipnotycznymarketing.pl/art/jak.php http://www.ruch-na-stronie.coolpage.pl/ http://www.rzeczpospolita.pl/ogloszenia/cennik.html http://www.pozycjonowanie.biz.pl/ 3
NOTATNIK: Artykuł publicystyczny Publikacja prasowa wyrażająca stanowisko autora lub redakcji wobec istotnych problemów oraz zjawisk społecznych. Poprzez zawarte argumentację i wyjaśnienie stara się oddziaływać na czytelnika, kształtując jego opinię. Artykuł publicystyczny ocenia fakty i problemy z zakresu polityki, ideologii gospodarki i innych dziedzin życia społecznego. Ukazuje związki między faktami, ich przyczyny, tło i konsekwencje. Formując wnioski, komentarze i postulaty, wyraża krytykę bądź aprobatę dla określonych poglądów i działań z zamiarem uzyskania poparcia czytelników. Esej Nieduży utwór pisany prozą, zazwyczaj na tematy ogólne, charakteryzujący się swobodą ujęcia i dążenia do osiągnięcia wartości literackich. Autor przekazuje w dowolnym celu i za pomocą wybranych środków stylistycznych i kompozycyjnych swoje osobiste doświadczenia, wiedze, refleksje, wrażenia, lub ujęcia związane z tematem. Przyjęta konwencja wymaga od czytelnika, aby traktował esej jako akty życiowe autora, a nie jako fikcję. Objętość eseju nie przekracza zazwyczaj kilku stron, ale istnieją tego typu formy o objętości książki. "Feature" "Feature" - "sprawozdanie reportażowe". Jest to forma podobna do reportażu, która w treść sprawozdań z wydarzeń wplata krótkie opisy sytuacji oraz miejsc, wyglądu bohaterów i ich sposobu zachowania. W gatunku tym, rzeczywistym i obiektywnym faktom nadaje się, poprzez zabieg redakcji, subiektywny charakter. "Feature" pozwala na "prześlizgiwanie się po zdarzeniach" oraz pobieżną orientację czytelnika w zagadnieniu. Granice pomiędzy feature a reportażem są bardzo płynne. Autor nie analizuje i nie komentuje faktów z pozycji obserwatora znajdującego się na zewnątrz, ale czyni wszystko od wewnątrz, znajdując się w samym centrum wydarzeń. Celem użycia tego stylu zaangażowanie emocjonalne odbiorcy w omawiane wydarzenia. Felieton Krótki utwór napisany lekkim i efektownym językiem utrzymany w osobistym tonie. To gatunek dający stosunkowo znaczną swobodę w kształtowaniu kompozycyjnych i stylistycznych cech, ukazujący osobiste poglądy autora z elementami ironii. Miesza różne gatunki dziennikarskie i literackie. Wyróżniki tekstowe nie tworzą zwartego zespołu ustalonych cech. Felietony mają zazwyczaj tematyką kulturalną i obyczajowo-moralną. Mogą być żartobliwe, ironiczne, a nawet frywolne. W prasie możemy odnaleźć m.in. felietony: plastyczne, literackie, teatralne, gospodarcze, sportowe czy sądowe. Fotoreportaż Gatunek dziennikarski, który ma przedstawić aktualne zdarzenia, przedmioty, postacie za pomocą fotografii. Materiał zdjęciowy i językowy połączony jest tematycznie. Może mieć charakter związków 4
treściowych lub też stosunkowo luźny. Fotoreportaż może pełnić zróżnicowane zadania: informacyjne, publicystyczne, artystyczne. Informacja Uznawana jest za odrębny gatunek prasowy, który opisuje i zdaje sprawozdanie z faktu, odnosząc się do niego, dzięki czemu umożliwia czytającemu wyobrażenie sobie owego wydarzenia. Aby tekst informował odbiorcę w sposób skuteczny, musi zawierać odpowiedź na 5 klasycznych pytań (zasada 5xW) stawianych informującemu: kto i co?, gdzie?, kiedy?, jak?, dlaczego? Odpowiedzi na te pytania tworzą szkielet gatunku informacyjnego, który wypełniany jest następnie faktami. Autor musi powstrzymywać się od komentarza i własnych sądów w związku z opisywanym wydarzeniem. Komentarz Wypowiedź publicystyczna o najwyższym stopniu aktualności i silnym stanowisku autora. Gatunek w którym dominuje funkcja perswazyjna, autor przekazuje odbiorcom pewną interpretację faktów, próbuje ich ukierunkować. Odbiorca musi wiedzieć, czyje stanowisko jest w nim reprezentowane i jakie ono jest. Ważną rolę w prasie odgrywa komentarz redakcyjny (editorial), publikowany w ważnym miejscu pisma. Redakcja określa w nim własną linię polityczną lub wyraża stanowisko w jakiejś kwestii. Notatka Rodzaj wzmianki wzbogacony o dodatkowe szczegóły. Cechą charakterystyczną notatki jest dokładne wyliczenie faktów. Recenzja Gatunek publicystyki w dziedzinie krytyki sztuki i literatury. Zajmuje miejsce pośrednie między publicystyką i informacją. Informuje o wydarzeniu kulturalnym, i służy wyrażeniu sądu autora o tym fakcie. W recenzji powinna być także omówiona skrótowo treść omawianego utworu. Gatunek ten jest użyteczny dla wyrażenia osobistych poglądów autora o fakcie kulturalnym i powinien zawierać opinie wartościujące. Recenzja nie powinna zamieniać się w informację, ani stawać się rozprawą naukową. Reportaż Gatunek, którego podstawową funkcją jest sprawozdanie z rzeczywistych wydarzeń za pośrednictwem obserwatora, którym jest zazwyczaj reportażysta. Ważną cechą reportażu jest autentyzm i osobisty stosunek autora do bohatera. Gatunek ten zawiera dokładny opis środowiska i charakterystykę postaci. Autor wprowadza wiele zabiegów, takich jak: wypowiedzi świadków, dane liczbowe, dokumentacja, które mają utwierdzić odbiorcę w przekonaniu o autentyczności opisywanego zdarzenia. Podział w obrębie tego gatunku obejmuje: Relacje - struktura jest ściśle określona przez wydarzenia Szkice reportażowe - posiadają luźną kompozycję, a element akcji jest słabo zaznaczony Reportaż fabularny - utwory odznaczające się zhierarchizowanym ciągiem wydarzeń 5
Formy pośrednie - reportaż, który łączy w sobie różne gatunki dziennikarskie i literackie. 6