Informator o rozpoznawaniu przemocy wobec dzieci i działaniach, jakie możesz podjąć będąc jej świadkiem
Czym jest przemoc wobec dzieci? Przemoc wobec dzieci to stosowanie kar cielesnych, zadawanie cierpień psychicznych i inne formy poniżania dziecka. To także nie wywiązywanie się z opieki, które ma konsekwencje dla zdrowia fizycznego lub psychicznego dziecka. Przemocą jest także celowe zaniechanie działań, które mogłyby zapobiec krzywdzie dziecka. Sprawcami przemocy często są bliskie dziecku osoby, także rodzice lub opiekunowie. Przemoc wobec dzieci nie jest ściśle powiązana ze statusem społecznym czy materialnym rodziny; może zdarzyć się w każdym środowisku. Przemoc wobec dzieci grozi różnego typu konsekwencjami. Mogą one pojawić się już w dzieciństwie (tzw. konsekwencje krótkoterminowe), ale występują także w dorosłym życiu (tzw. konsekwencje długoterminowe). Konsekwencje przemocy mogą dotyczyć wszystkich sfer życia dziecka, a potem osoby dorosłej: fi zycznej, emocjonalnej, poznawczej i społecznej. Zdarza się, że emocjonalne konsekwencje przemocy są dla dziecka trudniejsze i bardziej bolesne niż fizyczne. Przemoc wobec dzieci przybiera różne formy. Wszystkie one mogą być niszczące dla dziecka. Różne formy krzywdzenia dziecka często współwystępują ze sobą. Umiejętność rozpoznawania symptomów przemocy wobec dzieci jest konieczna, by móc ochronić je przed krzywdzeniem i zaniedbywaniem. Nie każdy musi bezpośrednio angażować się w rozwiązywanie trudnej sytuacji dziecka. Jednak zauważenie, że dzieje się coś niepokojącego i zareagowanie na to, jest warunkiem uzyskania pomocy przez dziecko. 2 Jak rozpoznać przemoc? Umiejętność rozpoznawania symptomów przemocy wobec dzieci jest konieczna, by móc ochronić je przed krzywdzeniem i zaniedbywaniem. Nie każdy musi bezpośrednio angażować się w rozwiązywanie trudnej sytuacji dziecka. Jednak zauważenie, że dzieje się coś niepokojącego izareagowanie na to, jest warunkiem uzyskania pomocy przez dziecko.
Przemoc fizyczna Na co zwrócić uwagę? Dziecko: ma widoczne obrażenia ciała (poparzenia, ugryzienia, siniaki, złamania kości), których pochodzenie trudno jest wyjaśnić boi się rodzica lub opiekuna wzdryga się, kiedy podchodzi do niego osoba dorosła podawane przez nie wyjaśnienia dotyczące ran i siniaków wydają się nieprawdopodobne to celowe uszkodzenie ciała, zadawanie bólu lub groźba uszkodzenia ciała. Skutkiem przemocy fizycznej mogą być złamania, siniaki, rany cięte, poparzenia, obrażenia wewnętrzne. Rodzic lub opiekun: podaje sprzeczne lub nieprzekonujące wyjaśnienia obrażeń dziecka, bądź w ogóle odmawia wyjaśnień mówi o dziecku w negatywny sposób, na przykład używając określeń takich jak idiota, głupi, gówniarz poddaje dziecko surowej fizycznej dyscyplinie nadużywa alkoholu lub narkotyków Zaniedbywanie Na co zwrócić uwagę? Dziecko: często jest nieobecne w szkole lub przedszkolu kradnie jedzenie bądź pieniądze kolegom, żebrze nie otrzymuje potrzebnej mu opieki medycznej, szczepień, okularów jest często brudne, nieprzyjemnie pachnie często jest ubrane nieodpowiednio do pogody nadużywa alkoholu lub narkotyków to nie zaspokajanie podstawowych potrzeb materialnych i emocjonalnych dziecka przez rodzica lub opiekuna; nie zapewnianie mu odpowiedniego jedzenia, ubrań, schronienia, opieki medycznej, bezpieczeństwa. mówi, że w domu nie ma osoby, która mogłaby się nim zająć popełnia czyny niezgodnie z prawem, takie jak akty wandalizmu czy kradzieże Rodzic lub opiekun: nie interesuje się losem dziecka jest apatyczny lub pogrążony w depresji często nie dociera na umówione spotkania nadużywa alkoholu lub narkotyków 3
Przemoc emocjonalna Na co zwrócić uwagę? Dziecko: zachowuje się w sposób nieadekwatny do wieku (w sposób zbyt dorosły bądź zbyt infantylny) to powtarzające się poniżanie, upokarzanie i ośmieszanie dziecka, brak odpowiedniego wsparcia, uwagi i miłości. Wymagania i oczekiwania wobec dziecka, którym niej jest ono w stanie sprostać. wykazuje zaburzenia jedzenia (niedojada, nadmiernie się objada, wymiotuje) jest opóźnione w rozwoju fizycznym bądź emocjonalnym moczy się bądź zanieczyszcza kałem samookalecza się ma problemy ze snem, nocne koszmary, boi się chodzić spać ma objawy hipochondrii, histerii, obsesji lub fobii Rodzic lub opiekun: ciągle obwinia, poniża i strofuje dziecko nie interesuje się problemami dziecka otwarcie odrzuca dziecko faworyzuje jedno z rodzeństwa w oczekiwaniach i wymaganiach wobec dziecka nie bierze pod uwagę jego możliwości nadużywa alkoholu lub narkotyków 4 Przemoc seksualna Na co zwrócić uwagę? Dziecko: przejawia dziwne bądź niezwykłe dla swojego wieku zachowania seksualne (np. jest nadmiernie rozbudzone, dużo mówi o seksie) jest wycofane, depresyjne, infantylnie się zachowuje, ma trudności w relacjach z rówieśnikami odmawia przebierania się w towarzystwie innych (np. przed zajęciami sportowymi) nadużywa alkoholu lub narkotyków pogorszyło się w nauce ma trudności z chodzeniem lub siadaniem; doświadcza bólu intymnych części ciała jest w ciąży lub jest chore wenerycznie ucieka z domu chwali się nagłym przypływem gotówki lub prezentów to angażowanie dziecka w aktywność seksualną przez osobę dorosłą. Wykorzystywanie seksualne dzieci odnosi się do zachowań z kontaktem fi zycznym (np. dotykanie dziecka, współżycie z dzieckiem) oraz do zachowań bez kontaktu fizycznego (np. pokazywanie dziecku materiałów pornograficznych, podglądanie, ekshibicjonizm). Przemoc ta może być jednorazowym incydentem lub powtarzać się przez dłuższy czas. Rodzic lub opiekun: przekracza dopuszczalne granice w kontakcie fizycznym z dzieckiem (np. podczas zabawy) nadużywa alkoholu lub narkotyków nie utrzymuje relacji z osobami spoza rodziny przejawia nadopiekuńczość w stosunku do dziecka, ogranicza jego kontakty z rówieśnikami
Występowanie pojedynczego objawu na ogół nie jest dowodem na to, że dziecko doświadczyło krzywdzenia. Jeśli jednak symptom powtarza się, bądź kilka objawów występuje jednocześnie, prawdopodobieństwo, że mamy do czynienia z przemocą wobec dzieci zdecydowanie wzrasta. Podejrzenie, że dziecko doświadcza przemocy jest szczególnie uzasadnione, gdy z objawami u dziecka współwystępują określone zachowania rodziców lub opiekunów. Osoby, które krzywdzą dzieci, starają się to ukryć. Dotyczy to zwłaszcza tych osób, które krzywdzą dzieci, zdając sobie sprawę z tego, że to, co robią, jest niewłaściwe. Takie osoby zachowują się często wobec otoczenia w przykładny, niebudzący podejrzenia sposób. Część osób krzywdzi dzieci, nie zdając sobie sprawy z tego, że to, co robią, jest niewłaściwe i może mieć poważne skutki (np. stosując kary fizyczne, potrząsając niemowlęciem, nadmiernie zawstydzając dziecko). Takie osoby zwykle nie ukrywają swojego zachowania. Więcej informacji na temat problemu krzywdzenia dzieci można znaleźć na stronie www.dzieckokrzywdzone.pl. Kontakt profesjonalisty z dzieckiem, które doświadczyło krzywdzenia Zdarza się, że dziecko samo wybiera osobę, której zwierza się ze swoich problemów. Oznacza to, że darzy ją zaufaniem i wierzy, że może liczyć na jej wsparcie. Jeżeli profesjonalista sam inicjuje rozmowę z dzieckiem, ważne jest, aby na wstępie zadbał przede wszystkim o zdobycie jego zaufania. Rozmowa z dzieckiem na temat doznanej przez nie przemocy jest trudna zarówno dla profesjonalisty, jak i dla dziecka. Uświadomienie sobie własnych trudności oraz trudności dziecka ułatwia skuteczną pomoc. Dzieci, które doznają krzywdzenia, są często silnie związane emocjonalnie ze sprawcą, szczególnie gdy do przemocy dochodzi w rodzinie. Dziecko może cierpieć i jednocześnie darzyć sprawcę miłością. Osoba interweniująca nie może kwestionować tych uczuć. Trudności w rozmowie na temat przemocy Dziecko Uczucie wstydu Uczucie lęku o przyszłość własną i członków rodziny Chęć chronienia sprawcy oraz trwałości rodziny Lęk, że sprawca spełni swe groźby, gdy dziecko zacznie mówić Miłość do sprawcy Brak znajomości odpowiedniego słownictwa Brak wiary w możliwość zmiany swojej sytuacji Profesjonalista Negatywne emocje: lęk, złość, bezradność Obawa przed dodatkowym skrzywdzeniem dziecka podczas rozmowy Obawa przed mieszaniem się w nie swoje sprawy, ściągnięciem na siebie gniewu sprawcy Brak znajomości odpowiedniego słownictwa, np. by rozmawiać o wykorzystaniu seksualnym Brak wiedzy na temat możliwości pomocy oraz procedur postępowania Poczucie osamotnienia, braku wsparcia ze strony innych profesjonalistów 5
Organizacja rozmowy z dzieckiem Miejsce rozmowy powinno być miejscem neutralnym, możliwie cichym i bezpiecznym. Warto przygotować dodatkowe materiały: papier, kredki, maskotki. Lepiej, jeśli osoba prowadząca rozmowę nie siedzi za biurkiem, które oddziela ją od dziecka. Należy zadbać o odpowiednią ilość czasu na rozmowę. Ten czas powinien być zarezerwowany wyłącznie dla dziecka. Dziecko będzie czuło się lepiej i pewniej, gdy samo wybierze miejsce, w którym chce usiąść, oraz jeśli będzie miało koło siebie chusteczki i coś do picia. Przed rozmową z dzieckiem warto przemyśleć jej cel i zaplanować przebieg. Taki plan ułatwia rozmowę, chociaż jej przebieg powinien zależeć od stopnia otwartości i zachowania dziecka. Warto, aby dziecko podczas rozmowy usłyszało, że: nie jest winne temu, co się stało, nie ponosi również winy za to, że nie powiedziało od razu o tym, co mu się przydarzyło, inne dzieci mają podobne doświadczenia i nie ono jedyne ma taki problem, bardzo dobrze, iż komukolwiek o tym powiedziało, otrzyma pomoc. Celem rozmowy z dzieckiem jest nie tylko zebranie informacji o trudnych dla niego wydarzeniach, ale również udzielenie mu wsparcia. 6
Instytucje, do których możesz się zgłosić, gdy podejrzewasz że dziecko jest krzywdzone. POWIATOWE CENTRA POMOCY RODZINIE 1. Powiat brzeski ul.wyszyńskiego 23 49-301 Brzeg tel./fax 077 41-69-505 e-mail: pcprbrzeg@wp.pl skrytka pocztowa 35 2. Powiat głubczycki ul.sobieskiego 5 48-100 Głubczyce tel. 077 48-58-773 fax 077 48-58-783 e-mail: pcpr-glubczyce@o2.pl 3. Powiat kędzierzyńsko-kozielski ul. Skarbowa 4 47-200 Kędzierzyn-Koźle tel. 077 48-10-282 fax 077 48-33-323 e-mail: pcpr@pcpr.gsk.pl 4. Powiat kluczbork ul. Jagiellońska 3 46-200 Kluczbork tel./fax 077 41-42-353 e-mail: pcprkluczbork@neostrada.pl 5. Powiat krapkowicki ul. Kilińskiego 1 47-303 Krapkowice tel. 077 44-66-015 fax 077 44-66-015 wew.23 e-mail: pcpr@powiatkrapkowicki.pl 6. Powiat namysłówski Pl. Wolności 12 A 46-100 Namysłów tel./fax 077 41-03-695 (Starostwo Powiatowe) e-mail: pcprnamyslow@poczta.onet.pl 7. Powiat nyski ul. Słowiańska 17 48-300 Nysa tel. 077 44-82-456 tel./fax 077 44-82-610 e-mail: pcprnysa@poczta.onet.pl 8. Powiat oleski ul. M. Konopnickiej 8 46-300 Olesno tel. 034 35-05-125 tel./fax 034 35-97-315 e-mail: pcprol@interka.pl 9. Powiat opolski ul. Książąt Opolskich 27 45-005 Opole tel. 077 54-15-012 tel./fax 077 54-15-001 e-mail: pcpropole@wp.pl 10. Powiat prudnicki ul. Kościuszki 76 48-200 Prudnik tel. 077 40-68-180 wew. 211-212, 214, 077 40-68-175 tel./fax 077 43-69-125 e-mail: pcpr.prudnik@interia.pl 11. Powiat strzelecki ul. B. Chrobrego 5 47-100 Strzelce Opolskie tel. 077 46-13-480 tel./fax 077 46-13-381 e-mail: pcprstrzelceop.pl 12. Opole Miasto Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Opolu ul. Armii Krajowej 36 45-071 Opole tel. 077 40-05-950 fax 077 40-05-952 e-mail: mopr@mopr.opole.pl 7
8 Instytucje, do których możesz się zgłosić, gdy podejrzewasz że dziecko jest krzywdzone. Ośrodki pomocy społecznej Miasta Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Opolu ul. Armii Krajowej 36, 45-071 Opole tel. 077 40-05-950 (952) e-mail: mopr@mopr.opole.pl Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Kędzierzynie-Koźlu ul. M. Reja 2a, 47-224 Kędzierzyn-Koźle tel. 077 48-34-848 e-mail: mops.kedzierzyn@pro.onet.pl Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Brzegu ul. Jabłkowa 5, 49-300 Brzeg tel./fax 077 40-45-595 e-mail: mops@brzeg.pl Miasta i Gminy Ośrodek Pomocy Społecznej w Baborowie ul. Dąbrowszczaków 35, 48-120 Baborów tel./fax 077 40-36-936 e-mail: ops@baborow.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Białej ul. Prudnicka 29, 48-210 Prudnik tel./fax 077 43-87-140 e-mail: opsbiala@op.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Byczynie ul. Okrężna 27 a, 46-220 Byczyna tel./fax 077 41-34-277, 077 41-35-176 e-mail: opsbyczyna@pro.onet.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Dobrodzieniu Plac Wolności 1, 46-380 Dobrodzień tel./fax 034 35-75-100 wew.42,52 e-mail: mgops@dobrodzien.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Głogówku ul. Batorego 8, 48-250 Głogówek tel. 077 43-80-040, 077 43-73-568 e-mail: opsglogow@op.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Głubczycach ul. Pocztowa 6 a, 48-100 Głubczyce tel./fax 077 48-52-922, 077 48-58-515 e-mail: glubcops@op.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Głuchołazach Al. Jana Pawła II 14, 48-340 Głuchołazy tel./fax 077 43-91-925 e-mail: opsglucholazy@poczta.onet.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Gogolinie ul. Strzelecka 20, 47-320 Gogolin tel./fax 077 46-66-951 e-mail: ops.gogolin@neostrada.pl e-mail: gogolops@op.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Gorzowie Śląskim ul. Wojska Polskiego 15, 46-310 Gorzów Śląski tel./fax 034 35-94-008 e-mail: opsgorzow@op.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Grodkowie Rynek 1, 49-200 Grodków tel./fax 077 41-54-644 e-mail: grodkops@neostrada.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Kietrzu ul. Wojska Polskiego 27, 48-130 Kietrz tel./fax 077 485 45 02 e-mail: opskietrz@neostrada.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Kluczborku ul. Zamkowa 6, 46-200 Kluczbork tel./fax 077 418 52 81, 077 418 52 07 e-mail: ops.kluczbork@neostrada.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Kolonowskiem ul. Ks. Czerwonki 39, 47-110 Kolonowskie tel./fax 077 46-11-075 e-mail: ops@kolonowskie.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Korfantowie ul. 3-go maja 4, 48-317 Korfantów tel./fax 077 43-19-050 e-mail: korfaops@interia.pl
Instytucje, do których możesz się zgłosić, gdy podejrzewasz że dziecko jest krzywdzone. Ośrodki pomocy społecznej Ośrodek Pomocy Społecznej w Krapkowicach ul. Damrota 2, 47-303 Krapkowice tel./fax 077 44-66-565 e-mail: krapkops@op.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Leśnicy ul. 1 Maja 9, 47-150 Leśnica tel./fax 077 40-48-352 e-mail: opslesnica@op.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Lewinie Brzeskim Rynek 26, 49-340 Lewin Brzeski tel./fax 077 42-46-670 e-mail: mgopslewin@poczta.onet.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Namysłowie ul. Harcerska 1, 46-100 Namysłów tel./fax 077 41-07-500, 077 41-07-509 e-mail: opsnamyslow@poczta.onet.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Niemodlinie ul. Bohaterów Powstań Śląskich 37 49-100 Niemodlin tel. 077 46-06-295 wew.214 tel./fax 077 46-07-945 e-mail: ops_niemodlin@pro.onet.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Nysie ul. Kościuszki 11, 48-300 Nysa tel./fax 077 43-36-746 e-mail: jakubowska.z@wp.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Oleśnie ul. Jaronia 2, 46-300 Olesno tel./fax 034 35-83-221 e-mail: sekretariat@ops.olesno.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Otmuchowie ul. Sienkiewicza 4 b, 48-385 Otmuchów tel./fax 077 43-90-756 e-mail: traczek@poczta.onet.pl Ośrodek Integracji i Pomocy Społecznej w Ozimku ul. Dzierżona 4 b, 46-040 Ozimek tel./fax 077 46-51-314 e-mail: oiips@ugim.ozimek.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Paczkowie ul. Daszyńskiego 11, 48-370 Paczków tel./fax 077 43-16-209 e-mail: opspaczkow@poczta.onet.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Praszce ul. Styczniowa 14, 46-320 Praszka tel. 034 35-92-040 tel./fax 034 35-91-037 e-mail: opspraszka@poczta.onet.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Prószkowie ul. Opolska 17, 46-060 Prószków tel./fax 077 46-43-053 e-mail: opsproszkow@poczta.fm Ośrodek Pomocy Społecznej w Prudniku ul. Jagiellońska 3, 48-200 Prudnik tel./fax 077 40-67-038 e-mail: opsp@poczta.fm Ośrodek Pomocy Społecznej w Strzelcach Opolskich ul. Krakowska 16, 47-100 Strzelce Opolskie tel./fax 077 46-30-870 e-mail: info@opsstrzelce.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Ujeździe ul. Sławięcicka 19, 47-143 Ujazd tel./fax 077 46-37-047 e-mail: opsujazd@op.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Wołczynie ul. K. Miarki 12, 46-250 Wołczyn tel. 077 41-88-980 e-mail: opswolczyn@poczta.onet.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Zawadzkiem ul. Dębowa 11, 47-120 Zawadzkie tel./fax 077 46-22-095 e-mail: zawadops@neostrada.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Zdzieszowicach ul. Piastów 20, 47-330 Zdzieszowice tel. 077 47-26-610, 077 47-26-611 e-mail: ops@zdzieszowice.pl 9
10 Instytucje, do których możesz się zgłosić, gdy podejrzewasz że dziecko jest krzywdzone. Ośrodki pomocy społecznej Gminy Ośrodek Pomocy Społecznej w Bierawie ul. Wojska Polskiego 12, 47-240 Bierawa tel./fax 077 48-72-181 e-mail: gops@bierawa.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Branicach ul. Słowackiego 3, 48-140 Branice tel./fax 077 48-60-060 e-mail: opsbranice@post.home.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Chrząstowicach ul. Dworcowa 38, 46-053 Chrząstowice tel./fax 077 42-19-220 e-mail: 1jola@op.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Cisku ul. Planetorza 52, 47-253 Cisek tel./fax 077 48-71-118 e-mail: gops@cisek.gmina.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Dąbrowie ul. Ks. Prof. J. Sztonyka 56, 49-120 Dąbrowa tel./fax 077 46-41-008 e-mail: ops@gminadabrowa.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Dobrzeniu Wielkim ul. Namysłowska 28, 46-081 Dobrzeń Wielki tel./fax 077 40-32-550 e-mail: dobwielk@op.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Domaszowicach ul. Główna 26, 46-146 Domaszowice tel./fax 077 41-94-451 e-mail: opsdomaszowice@op.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Izbicku ul. Powstańców Śl. 16, 47-180 Izbicko tel.fax 077 46-17-206 e-mail: opsizbicko@poczta.onet.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Jemielnicy ul. Strzelecka 67, 47-133 Jemielnica tel./fax 077 46-32-008 e-mail: gops@jemielnica.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Kamienniku ul. T. Kościuszki 2, 48-388 Kamiennik tel./fax 077 43-12-300 e-mail: kamieops@op.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Komprachcicach ul. Ks. Bilińskiego 2, 46-070 Komprachcice tel./fax 077 46-47-305 e-mail: kompraops@op.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Lasowicach Wielkich 46-282 Lasowice Wielkie 99 a tel./fax 077 41-75-488 e-mail: gops@lasowicewielkie.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Lubrzy ul. Wolności 73, 48-231 Lubrza tel./fax 077 43-76-210 e-mail: ops@lubrza.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Lubszy ul. Szkolna 1 a, 49-313 Lubsza tel./fax 077 412-08-300, 077 412-08-31 e-mail: opslubsza@poczta.onet.pl e-mail: bpacak@op.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Łambinowicach ul. Gen. Zawadzkiego 33, 48-316 Łambinowice tel./fax 077 43-11-683 e-mail: opslambinowice@op.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Łubnianach ul. Opolska 10, 446-024 Łubiany tel./fax 077 42-70-547 e-mail: lubniops@op.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Murowie ul. Dworcowa 2, 46-030 Murów tel./fax 077 42-14-475 e-mail: gopsmurow@neostrada.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Olszance Krzyżowice 72, 49-332 Olszanka tel./fax 077 41-22-660, 077 41-22-661 e-mail: opsolszanka@op.pl
Instytucje, do których możesz się zgłosić, gdy podejrzewasz że dziecko jest krzywdzone. Ośrodki pomocy społecznej Ośrodek Pomocy Społecznej w Pakosławicach 48-314 Pakosławice tel./fax 077 43-57-693 e-mail: opspakoslawice@wbd.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Pawłowiczkach ul. Magnoliowa 3, 47-280 Pawłowiczki tel./fax 077 48-74-243 e-mail: gops_pawlowiczki@k-k.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Pokoju ul. Sienkiewicza 8, 46-034 Pokój tel.fax 077 42-71-160 e-mail: pokojops@op.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Polskiej Cerekwi ul. Raciborska 4, 47-260 Polska Cerekiew tel./fax 077 48-76-527 e-mail: opscerekiew@wbd.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Popielowie ul. Powstańców 12, 46-090 Popielów tel./fax 077 42-75-710 e-mail: gops.popielow@op.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Radłowie ul. Oleska 3, 46-331 Radłów tel./fax 034 35-99-031 e-mail: opsradlow@poczta.onet.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Reńskiej Wsi ul. Pawłowicka 1, 47-208 Reńska Wieś tel./fax 077 48-20-101 e-mail: opsrenskawies@poczta.onet.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Rudnikach ul. Wojska Polskiego 12, 46-325 Rudniki tel./fax 034 35-95-093 wew.113 e-mail: rudnikiops@op.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Skarbimierzu ul. Parkowa 12 Skarbimierz Osiedle 49-318 Skarbimierz tel./fax 077 40-46-610 e-mail: gopsskarbimierz@op.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Skoroszycach ul. Powstańców Śl. 17, 48-320 Skoroszyce tel. 077 31-84-83 e-mail: opsskoroszyce@wbd.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Strzeleczkach Rynek 4, 47-364 Strzeleczki tel. 077 46-68-037 e-mail: opsstrzeleczki@wp.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Świerczowie ul. Brzeska 15, 46-112 Świerczów tel./fax 077 41-96-123 e-mail: swierops@swierczow.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Tarnowie Opolskim ul. Kopernika 5, 46-050 Tarnów Opolski tel./fax 077 40-32-230 e-mail: opstarnowop@wp.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Tułowicach ul. Świerczewskiego 8, 49-130 Tułowice tel./fax 077 46-00-671, 077 46-00-673 e-mail: opstulowice@wp.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Turawie ul. Opolska 39 c, 46-045 Turawa tel./fax 077 42-12-229, e-mail: turawops@op.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Walcach ul. Mickiewicza 18, 37-344 Walce tel./fax 077 46-60-660 e-mail: opswalce@interia.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Wilkowie ul. Wrocławska 16, 46-113 Wilków tel./fax 077 41-95-562 e-mail: opswilkow@poczta.onet.pl Ośrodek Pomocy Społecznej w Zębowicach ul. Izydora Murka 2, 46-048 Zębowice tel./fax 077 42-16-076 wew. 28-29 e-mail: zebowops@op.pl 11
Ośrodki interwencji kryzysowej Specjalistyczne Ośrodki Wsparcia dla Ofiar Przemocy ul. Puławskiego 3 b 46-100 Namysłów tel. kom. 509 133 523 fax 077 41 03 695 wew. 163 ul. Słowiańska 17 48-300 Nysa tel. 077 44 82 600 fax 077 41 03 922 ul. Małopolska 20 A 45-301 Opole, tel. 077 455 63 91 fax 077 400 59 52 ul. Konopnickiej 8 46-300 Olesno tel. 034 35 05 125-127 fax 034 35 97 315 ul. Jagiellońska 3 46-200 Kluczbork tel./fax 077 41 42 353 ul. Kościuszki 55 a 48-200 Prudnik tel. 077 436 47 00 fax 077 436 91 25 Pogotowie Interwencji Społecznych dla Dzieci w Nysie, ul. Unii Lubelskiej 8 48-303 Nysa, tel. 077 43 10 828 Ośrodek Wsparcia dla Ofiar Przemocy ul. Skarbowa 4 47-200 Kędzierzyn-Koźle tel. 077 48 33 23 wew. 121 Specjalistyczny Ośrodek Wsparcia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie ul. Małopolska 20 A 45-301 Opole tel. 077 45 56 390 e-mail: mopr@mopr.opole.pl Punkty konsultacyjne Punkt Pomocy Kryzysowej 49-300 Brzeg ul. Piastowska 29a tel. 077 416 05 06 e-mail: punktpomocy@onet.eu Punkt Interwencji Kryzysowej w Głubczycach 48-100 Głubczyce ul. Sobieskiego 5 tel. 077 485 08 17 e-mail: pcpr-gubczyce@o2.eu Punkt Konsultacyjno-Informacyjny dla Ofiar Przemocy 47-100 Strzelce Opolskie ul. Habryki 11 tel. (077) 461 44 93 Punkt Konsultacyjny dla osób poszkodowanych w wyniku przemocy 47-344 Walce ul. Zamkowa 42 www.stop-przemocy.pl