ŚĄ PROGRAM ODNOWY WSI WOJEWÓDZTWA L SKIEGO 2006-2010 2010 TWORZENIE STOWARZYSZEŃ DZIAŁAJ AJĄCYCH NA RZECZ ROZWOJU WSI Katowice, 07.09.07 Iwona Charciarek Lesław Czernik Program realizowany przy udziale środków finansowych Województwa Śląskiego oraz Śląskiego Związku Gmin i Powiatów
Podstawa prawna działalności Stowarzyszenia to: - Ustawa o stowarzyszeniach z 7 kwietnia 1989 r. (Dz. U. Nr 20, poz.104 z późn. zm.) - Ustawa Kodeks Cywilny z 23.04.1964 r. (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) - Ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym z 20 sierpnia 1997 r. (Dz. U. Nr 121, poz. 769 z późn. zm.) - Ustawa Kodeks Postępowania Cywilnego z 17 listopada 1964 r. (Dz.U. Nr 43, poz. 296 z późn. zm.) - Ustawa o działalności poŝytku publicznego i o wolontariacie z 4 kwietnia 2003 r.
Stowarzyszenie to formalnie określona grupa osób, którym bliski jest konkretny cel. Stowarzyszenie umoŝliwia obywatelom czynne uczestnictwo w Ŝyciu publicznym i wyraŝanie zróŝnicowanych poglądów oraz realizację indywidualnych zainteresowań. Stowarzyszenie to dobrowolne, samorządne, trwałe zrzeszenie tworzone w celach niezarobkowych.
- cele- Cele zakładania stowarzyszenia: - powinien określać statut
- kto moŝe e zakłada adać Stowarzyszenia - - OBYWATELE POLSCY MAJĄCY PEŁNĄ ZDOLNOŚĆ DO CZYNNOŚCI PRAWNYCH I NIE POZBAWIENI PRAW PUBLICZNYCH. - Osoby 16-18 lat: czynne i bierne prawo wyborcze, mogą wchodzić w skład zarządu, z tym Ŝe większość członków Zarządu musi mieć pełną zdolność do czynności prawnych. - Osoby poniŝej 16 lat: bez czynnego i biernego prawa wyborczego
- rodzaje stowarzyszeń- - Stowarzyszenie zwykłe (nie posiadające osobowości prawnej) - Stowarzyszenie zarejestrowane * prowadzące działalność gospodarczą, * nie prowadzące działalności gospodarczej
- rodzaje stowarzyszeń- MoŜe okazać się, Ŝe w zaleŝności od tego jakiego rodzaju działalność chcemy prowadzić, akurat w naszym przypadku warto pomyśleć o załoŝeniu stowarzyszenia zarejestrowanego. Formalności z tym związane nie są tak bardzo skomplikowane, chociaŝ trzeba pamiętać, Ŝe nie ominie nas kilka wizyt w urzędach.
Jeśli zdecydujemy się na rejestrację stowarzyszenia warto teŝ skontaktować się z organizacją działającą blisko siedziby zakładanego stowarzyszenia. Być moŝe będzie ona w stanie udzielić praktycznych rad, takŝe odnośnie rejestracji.
Stowarzyszenie zarejestrowane musi powołać co najmniej 15 osób, które uchwalają statut stowarzyszenia i wybierają komitet załoŝycielski (art. 9).
- oddziały lokalne- Jeśli stowarzyszenia ma zamiar tworzyć oddziały lokalne powinno określić w statucie swoją strukturę organizacyjną i zasady tworzenia oddziałów (art. 10 ust.2). Jednostka (oddział terenowy) moŝe uzyskać osobowość prawną, jeśli przewiduje to statut (art. 17 ust.1a). Zarząd jednostki terenowej danego stowarzyszenia jest zobowiązany, w terminie 14 dni od chwili jej powołania, zawiadomić o tym organ nadzorujący (starostę), właściwy ze względu na siedzibę jednostki. NaleŜy podać skład zarządu, adres oddziału oraz załączyć statut stowarzyszenia (art. 20).
- KROK I - zebranie załoŝycielskie- Pierwszym krokiem prowadzącym do zarejestrowania stowarzyszenia jest zwołanie zebrania załoŝycielskiego. Na zebraniu załoŝycielskim zostanie podjęta oficjalna decyzja (uchwała) o powołaniu do Ŝycia stowarzyszenia.
- KROK I - zebranie załoŝycielskie- Najpierw ustalamy termin zebrania oraz miejsce, w którym ma się odbyć. W zebraniu musi wziąć udział co najmniej piętnaście osób tym samym staną się one członkami załoŝycielami naszego stowarzyszenia Nie obawiajmy się formalności związanych z zebraniem załoŝycielskim. Warto teŝ wcześniej znaleźć osobę, która sprawnie poprowadzi zebranie.
- KROK I: zebranie załoŝycielskie- Na zebranie naleŝy przygotować następujące dokumenty: A. Projekt statutu Stowarzyszenia B. Listę członków załoŝycieli z danymi c. Uchwała o powołaniu stowarzyszenia d. Uchwała o wyborze Komitetu ZałoŜycielskiego e. Uchwała o wyborze Zarządu f. Uchwała o wyborze organu kontroli wewnętrznej
- KROK I: zebranie załoŝycielskie- AD. A. PROJEKT STATUTU STOWARZYSZENIA Z praktycznego punktu widzenia wstępny projekt dobrze jest przygotować wcześniej (czyli przed zwołaniem zebrania załoŝycielskiego) i dostarczyć go do wglądu wszystkim członkom przyszłego stowarzyszenia. STATUT musi zawierać takie podstawowe informacje o stowarzyszeniu, jak (art. 10): nazwę (odróŝniająca dane stowarzyszenie od innych organizacji, instytucji itp.), teren działania i siedzibę, cele i sposoby ich realizacji, sposób nabycia członkostwa ( przyczyny utraty członkostwa, prawa i obowiązki członków), władze stowarzyszenia, sposób ich wyboru, kompetencje (w tym zasady działania: Walnego Zebrania Członków, Zarządu Stowarzyszenia, Komisji Rewizyjnej), sposób reprezentowania, zaciągania zobowiązań majątkowych, warunki waŝności uchwał, sposób uzyskiwania środków finansowych i płacenia składek członkowskich, zasady wprowadzania zmian w statucie, sposób rozwiązania się stowarzyszenia.
- KROK I: zebranie załoŝycielskie- Ad. B. LISTA CZŁONK ONKÓW W ZAŁOśYCIELI Z DANYMI: imię i nazwisko; data i miejsce urodzenia; adres zameldowania; własnoręczny podpis (bardzo waŝne!). Listę moŝemy mieć pełną lub moŝemy ją uzupełnić o brakujące informacje przed zebraniem lub w trakcie. Wygodnie jest, jeśli ta sama lista zawiera teŝ oświadczenie członków załoŝycieli o: posiadaniu obywatelstwa polskiego, pełnej zdolności czynności prawnych i pełni praw obywatelskich (zgodnie z art. 3 ust. 1 Ustawy Prawo o stowarzyszeniach).
- KROK I: zebranie załoŝycielskie- LISTA CZŁONKÓW ZAŁOśYCIELI STOWARZYSZENIA... (PRZYKŁADOWY WZÓR) My niŝej podpisani załoŝyciele stowarzyszenia o nazwie: Stowarzyszenie..., z siedzibą w... przy ul...., obecni na zebraniu w dniu... 2006 r., świadomi odpowiedzialności prawnej oświadczamy, Ŝe spełniamy warunki określone w art. 3 ust. 1 Ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach: Imię i Nazwisko Data i miejsce urodzenia Miejsce zam ieszka nia Ulica Kod miasto W łasnoręczny podpis 1. Jan Kowalski 2.... 15. 03.01.1970 Opole Piękna 89 45-097 Opole
- KROK I: zebranie załoŝycielskie- AD C. UCHWAŁA A O POWOŁANIU STOWARZYSZENIA Uchwała nr 1 Zebrani w dniu... 2003 r. w... postanawiają załoŝyć stowarzyszenie, którego pełna nazwa będzie brzmieć: Stowarzyszenie..., z siedzibą w... przy ulicy.... Uchwała została przyjęta przez zebranych jednogłośnie / większością głosów. Za uchwałą głosowało... osób.
- KROK I: zebranie załoŝycielskie- AD. D. UCHWAŁA O WYBORZE KOMITETU ZAŁOśYCIELSKIEGO Uchwała nr 2 Zebrani zgłosili następujące kandydatury na członków Komitetu ZałoŜycielskiego: 1.... 2.... 3.... itd. W wyniku głosowania jawnego kandydaci do Komitetu ZałoŜycielskiego otrzymali następujące ilości głosów: 1.... ; 2.... ; 3.... itd. Wobec tego członkami Komitetu ZałoŜycielskiego wybrani zostali: 1.... 2.... 3.... ZałoŜyciele Stowarzyszenia..., z siedzibą w... przy ulicy..., upowaŝniają członków Komitetu ZałoŜycielskiego w wymienionym powyŝej składzie do zarejestrowania Stowarzyszenia... w Sądzie... w....
- KROK I: zebranie załoŝycielskie- AD E. UCHWAŁA O WYBORZE ZARZĄDU STOWARZYSZENIA Uchwała nr... Stowarzyszenia... z dnia... Zebrani podczas I Walnego Zgromadzenia członków Stowarzyszenia... uchwalają następujący skład Zarządu Stowarzyszenia : 1.... 2.... 3.... 4.... 5....
- KROK I: zebranie załoŝycielskie- AD F. UCHWAŁA O POWOŁANIU ORGANU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ Uchwała nr... Stowarzyszenia... z dnia... Zebrani podczas I Walnego Zgromadzenia członków Stowarzyszenia... uchwalają następujący skład Komisji Sprawdzającą Stowarzyszenia: 1.... 2... 3...
- KROK I: zebranie załoŝycielskie- PRZYKŁADOWY PRZEBIEG ZEBRANIA: Przedstawienie celu zebrania oraz jego uczestników. Ustalenie sposobu głosowania i podejmowania uchwał. Wybór przewodniczącego (prowadzi spotkanie) i sekretarza (sporządza protokół z zebrania) kandydaci mogą zgłosić się sami lub zostać zgłoszeni przez inne osoby. Ostateczny wybór dokonywany jest w głosowaniu jawnym przechodzą osoby, które uzyskają najwięcej głosów. Podjęcie uchwały o powołaniu stowarzyszenia. Dyskusja nad statutem, zgłoszenie i ewentualne zatwierdzenie poprawek oraz uwag. Zgłoszenie kandydatów i wybór KOMITETU ZAŁOśYCIELSKIEGO (np. 3 osoby) stowarzyszenia w głosowaniu jawnym (podjęcie uchwały o wyborze Komitetu ZałoŜycielskiego). Wybór władz stowarzyszenia: ZARZĄDU i organu kontroli wewnętrznej, np. KOMISJI REWIZYJNEJ (podjęcie 2 uchwał o wyborze władz). Zamknięcie zebrania.
- KROK II: rejestracja- POSTĘPOWANIE POWANIE REJESTROWE W SĄDZIES Sądem właściwym dla rejestracji stowarzyszeń jest sąd rejonowy mający siedzibę w mieście będącym siedzibą wojewody (sąd rejestrowy). Obejmuje on swoją właściwością obszar danego województwa. PAMIĘTAJMY: Druk formularza wniosku i druki załączników otrzymujemy w sądzie. MoŜna je równieŝ skserować lub pobrać ze strony Ministerstwa Sprawiedliwości (www.ms.gov.pl/krs/formularze_krs.html).
- KROK II: rejestracja - Krajowy Rejestr Sądowy S (KRS) dotyczy tych podmiotów, na które przepisy ustaw nakładają obowiązek takiego wpisu. KRS składa się m.in. z: rejestru przedsiębiorców, rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji. Uwaga: Rejestr jest jawny kaŝdy ma prawo dostępu do zawartych w nim danych za pośrednictwem Centralnej Informacji.
ą Ą ś ą ę Ŝ ą ą Ŝ ś ę ą ćś ą ą śą ą ń ą śś ś ś ę TWORZENIE STOWARZYSZEŃ - KROK II: rejestracja- Lista formularzy uzupełniających załączonych do wniosku o rejestrację w KRS. Symbol formularza KRS-W20* Wniosek o rejestracj podmiotu (stowarzyszenia) w Krajowym Rejestrze S dowym Symbole zał czników dla danego formularza Uwagi KRS-WA Oddziały, terenowe jednostki organizacyjne KRS-WH Sposób powstania podmiotu (je li powstał jako poł czenie innych podmiotów) KRS-WF Zało yciele lub fundatorzy (informacje o osobach wchodz cych w skład komitetu zało ycielskiego lub osobach zakładaj cych organizacj ) KRS-WK Organy podmiotu podajemy informacje o zarz dzie i komisji rewizyjnej (w dwóch zał cznikach) KRS-WI Organizacje zrzeszone (zał czamy, je li organizacja jest zwi zkiem innych organizacji np. zwi zkiem stowarzysze ) KRS-WM Przedmiot działalno ci (tylko je li zgłaszamy jednocze nie wpis działalno ci gospodarczej do rejestru przedsi biorców) KRS-ZN Sprawozdania finansowe i inne dokumenty ZAŁ CZNIKI OBLIGATORYJ NE: - KRS-WF - KRS-WK - KRS-WM tylko gdy jednocze nie zgłaszana jest działalno gospodarcza
- KROK II: rejestracja- * UWAGA: W polu 47 formularza KRS-W20 wpisujemy organ sprawujący nadzór (chodzi o nadzór zewnętrzny), czyli dla stowarzyszenia będzie to odpowiednio starosta lub prezydent miasta na prawach powiatu. Dla odróŝnienia organem nadzoru wewnętrznego w stowarzyszeniu jest np. Komisja Rewizyjna (uwzględniamy jej skład w jednym z załączników KRS- WK).
- KROK II: rejestracja- Stowarzyszenie uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego. Postanowienie o wpisie następuje z chwilą wydania dokumentu o dokonaniu wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym Sąd rejestrowy zawiadamia załoŝycieli i organ nadzorujący (przesyła mu teŝ statut) o wpisaniu stowarzyszenia do KRS
- KROK II: rejestracja- ODMOWA REJESTRACJI STOWARZYSZENIA PRZYCZYNY Sąd rejestrowy: Odmawia zarejestrowania, jeśli stowarzyszenie nie spełni warunków wymaganych do rejestracji Wydaje postanowienie o zarejestrowaniu stowarzyszenia po stwierdzeniu, Ŝe jego statut jest zgodny z Konstytucją i innymi przepisami prawa i jego załoŝyciele spełniają wymagania określone ustawą
- KROK II: rejestracja- III. ETAPY REJESTRACJI STOWARZYSZENIA. A) Członkowie Komitetu ZałoŜycielskiego muszą, w ciągu 7 dni od dnia zamknięcia zebrania załoŝycielskiego, złoŝyć wniosek o rejestrację w Krajowym Rejestrze Sądowym wraz z wymaganymi dokumentami, we właściwym sądzie (art. 22 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym). B) Sąd ma 3 miesiące (od dnia złoŝenia wniosku) na zarejestrowanie stowarzyszenia C) Sąd rejestrowy doręcza staroście (organ nadzorujący) odpis wniosku o rejestrację wraz z załącznikami. Starosta ma 14 dni (licząc od dnia doręczenia wniosku) na ustosunkowanie się do złoŝonego wniosku (art. 13 ust. 2). D) Sąd rejestrowy zawiadamia załoŝycieli i organ nadzorujący (przesyła mu teŝ statut) o wpisaniu stowarzyszenia do KRS (art. 17 ust.3).
- niezbędne formalności- REGON Gdzie?: Wojewódzki Urząd Statystyczny (właściwy, ze względu na siedzibę stowarzyszenia) Dokumenty: statut stowarzyszenia + kopia odpisu z rejestru stowarzyszeń. Wydawany jest od ręki; NIP Gdzie?: Urząd Skarbowy (właściwy, ze względu na siedzibę stowarzyszenia) Dokumenty: decyzja o nadaniu numeru REGON; wypełniamy druk NIP-2 (wymagane dokumenty: wyciąg z rejestru, statut stowarzyszenia, decyzja o nadaniu numeru REGON, umowa na posiadanie / wynajem lokalu; musimy takŝe podać numer konta bankowego). Na wydanie czeka się ok. 3 tygodni.
- niezbędne formalności- KONTO BANKOWE Gdzie?: wybrany bank, który określa wymagane dokumenty WPIS DO REJESTRU PRZEDSIĘBIORCÓW takŝe wpis do KRS (na urzędowym formularzu KRS-W9); oczywiście wtedy, gdy nasze stowarzyszenie ma prowadzić działalność gospodarczą. UWAGA: Nie składamy juŝ wniosku KRS-W9 jeśli zgłosiliśmy wpis działalności gospodarczej do rejestru przedsiębiorców (w postaci załącznika KRS-WM) razem z wnioskiem o rejestrację stowarzyszenia.
- działalność gospodarcza- Z chwilą rejestracji przez sąd stowarzyszenia uzyskują osobowość prawną. Oznacza to, Ŝe stają się samodzielnym podmiotem prawnym.
- działalność gospodarcza- W przypadku działalności stowarzyszenia powstaje problem odróŝnienia działalności gospodarczej od działalności statutowej. Nie zawsze statut określa jakiego rodzaju działalność gospodarczą organizacja moŝe prowadzić. Często powstaje problem, czy np. dokonanie odsprzedaŝy rzeczy czy wynajem lokalu jest prowadzeniem działalności gospodarczej i w którym momencie naleŝy taką działalność zgłosić w urzędzie skarbowym jako działalność gospodarczą.
- działalność gospodarcza- Wszystkie działania zmierzające do realizacji celów statutowych i świadczenia statutowe powinny być dokonywane nieodpłatnie, a jeŝeli przewidywany jest jakiś udział finansowy otrzymujących świadczenie, to w postaci wspólnie ponoszonych kosztów. Działalność statutowa nie moŝe być prowadzona w celach zarobkowych
działalność gospodarcza OdróŜnienie działalności gospodarczej od działalności statutowej ma istotne znaczenie ze względów podatkowych. Organizacje, które prowadzą działalność statutową: - naukową, -naukowo-techniczną, -oświatową, w tym równieŝ polegającą na kształceniu studentów, -w zakresie kultury fizycznej i sportu, -ochrony środowiska, -ochrony zdrowia i pomocy społecznej (dobroczynności), -rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów, -kultu religijnego, -wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnych na wsi, są zwolnione od podatku dochodowego, jeŝeli dochody przeznaczą na cele statutowe. Wystarczy w tej sprawie podjęcie uchwały Zarządu o takim przeznaczeniu środków finansowych.
- działalność gospodarcza- Stowarzyszenie rozpoczynające działalność gospodarczą jest zobowiązana do: posiadania rachunku bankowego i gromadzenia oraz wydatkowania środków pienięŝnych za pośrednictwem tego rachunku, zawiadomienia urzędu skarbowego, właściwego ze względu na podatek dochodowy, o posiadaniu rachunku, zawiadomienia właściwego urzędu skarbowego oraz banku o posiadaniu innych rachunków, oprócz rachunku podstawowego, zawiadomienie banków o posiadaniu rachunku podstawowego, powiadomienia urzędu skarbowego o wszelkich zmianach w tym zakresie
- zatrudnianie- W przypadku potrzeby zatrudnienia pracowników do prowadzenia działalności gospodarczej, organizacja staje się zakładem pracy w rozumieniu przepisów prawa pracy. CiąŜą na niej wówczas obowiązki pracodawcy: obowiązek sporządzenia umowy o pracę, obowiązek odprowadzania składek na ZUS, obowiązek pobrania i odprowadzenia do urzędu skarbowego zaliczki na podatek dochodowy od kaŝdego zatrudnionego pracownika, przestrzeganie i zapewnienie pracownikom świadczeń określonych w Kodeksie Pracy (wynagrodzenie, urlop, delegacje, świadczenia socjalne, sporządzenie RMUA, etc.).
- księgowość- Koszty i przychody = pełna księgowość
Ą Ą ą ćśą ą ą ę ę Ą ńę Ŝę ń ę ń Ŝ ź Ŝ Przykładowe wnioski Wzór zgłoszenia inicjatywy do Nagrody Marszałka Województwa Opolskiego Partnerstwo bez granic I. INFORMACJE DOTYCZ 1.Nazwa instytucji/organizacji składaj cej wniosek CE INSTYTUCJI LUB ORGANIZACJI ZGŁASZAJ CEJ 1.Dokładny adres z kodem pocztowym 1.W przypadku organizacji pozarz dowej dokument potwierdzaj cy osobowo prawn 1.Lista dotychczas realizowanych inicjatyw we współpracy z partnerami zagranicznymi 1.Imi, nazwisko i funkcja osoby odpowiedzialnej za realizacj 1.Numer konta bankowego II. INFORMACJE DOTYCZ 1.Tytuł inicjatywy 2. Data rozpocz cia i zako czenia inicjatywy 3. Miejsce inicjatywy 4. Opis inicjatywy a) cele inicjatywy CE INICJATYWY: inicjatywy a)zaanga owani w realizacj inicjatywy partnerzy zagraniczni i krajowi a)beneficjenci inicjatywy kto i w jaki sposób skorzysta na realizacji inicjatywy a)opis zada zrealizowanych w ramach inicjatywy a)zasi g terytorialny inicjatywy a)harmonogram działa a)efekty inicjatywy 5. Bud et inicjatywy (ze wskazaniem ródeł finansowania poszczególnych pozycji bud sposobem kalkulacji kosztów) etowych i
Ę ńń ę ćś ę ę ę ę ń Ŝ Fundacja Wspomagania Wsi ul. Bellottiego 1, 01-022 Warszawa tel. +22/636 25 70 do 75 Bank Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych ul. Dubois 5a, 00-184 Warszawa tel. +22/860 11 57 fax. +22/860 11 02 FORMULARZ WNIOSKU O DOTACJ 1. Tytuł Projektu: Odnowienie Kr gu spotka mieszka ców Opawicy i organizacja Kiermaszu Wiejskich Produktów Lokalnych Polski i Czech wraz z warsztatami kulinarnymi. DANE NA TEMAT WNIOSKODAWCY: 2. Nazwa Organizacji: Grupa Odnowy Wsi 3. Dokładny adres (ulica, kod, miejscowo ): Gmina, powiat, województwo: Telefon /fax (z nr kierunkowym) Email: 4. Osoba odpowiedzialna za projekt: Imi i nazwisko oraz funkcja pełniona w organizacji Telefon/fax (z nr kierunkowym) 0-77 4857847 Zast pca osoby odpowiedzialnej za projekt: Imi i nazwisko oraz funkcja pełniona w organizacji Opawica 57, 48-155 Mokre Kolonia Głubczyce, Głubczycki, Opolskie 0-77 4857847 Eugenia Ganczarska sołtys Wsi Opawica 5. 6. Telefon/fax (z nr kierunkowym) Data rozpocz cia projektu: 30-03-2006 Data zako czenia projektu: 30-06-2006 Przewidywany termin zło enia raportu finansowomerytorycznego: 31-08-2006 Wnioskowana kwota dotacji w zł: 9.990,00 Całkowity koszt projektu w zł: 14.120,00