Co to jest aparat słuchowy? Aparat słuchowy to urządzenie służące do wzmacniania głośności dźwięków u dzieci niedosłyszących. Najważniejszą funkcją aparatu słuchowego jest kompensacja ubytku słuchu dlatego specjalnie dobrany aparat słuchowy umożliwia dziecku słyszenie własnego głosu, melodii, artykulacji, rytmu, a także szybkości wypowiadanych słów. Aparat słuchowy to urządzenie ortopedyczne i musi być wybierane pod okiem specjalisty laryngologa oraz audiologa. Od prawidłowego, właściwego wyboru zależy bowiem komfort słyszenia i rozumienia mowy przez dziecko. Budowa i sposób działania aparatu słuchowego Aparat słuchowy to wzmacniacz sygnału(dźwięku), który znajduje się w odpowiednio ukształtowanej plastikowej obudowie. Mikrofon aparatu słuchowego wychwytuje dźwięki z otoczenia i następnie przekształca je w 1 / 9
sygnał elektryczny, który przekazywany jest do wzmacniacza aparatu. Zadaniem takiego wzmacniacza jest zwiększenie głośności odebranych dźwięków. Spotykamy dwa rodzaje wzmacniaczy. Pierwszy rodzaj tzw. wzmacniacz liniowy, który wzmacnia wszystkie dźwięki jednakowo. Drugi typ tzw. wzmacniacz nieliniowy, który wzmacnia przede wszystkim dźwięki zwykle niesłyszalne dla dziecka z wadą słuchu, natomiast głośne dźwięki wzmacniane są lekko zachowując komfort słyszenia. Kompresja czyli wzmacnianie zależne jest od poziomu dźwięku i realizowane jest przez układ zwany kompresorem. Wzmocniony sygnał elektryczny przekształcony jest (przez głośnik) w słyszalny sygnał i następnie przekazany do przewodu słuchowego. Dostępne są aparaty, które posiadają regulację głośności. Regulację głośności mogą przy użyciu dźwigni, pokrętła lub na odległość pilota obsługiwać starsze dzieci. Jednak w najnowocześniejszych aparatach słuchowych to sam aparat dostosowuj głośność do środowiska, w którym znajduje się dziecko. Aparat słuchowy to urządzeniem programowalne. Podczas indywidualnego spotkania protetyk słuchu dostosowuje aparat słuchowy do specyfiki ubytku słuchu dziecka. Takie dopasowanie ma miejsce raz lub dwa razy w roku w okresie wczesnego dzieciństwa. 2 / 9
Dla kogo przeznaczony jest aparat słuchowy? Aparat słuchowy przeznaczony jest dla dzieci, u których wykryto niedosłuch wrodzony lub dla dzieci, które utraciły słuch w inny sposób przed końcem procesu nauki mowy czyli przed ukończeniem 7 rok życia. Wszelkie decyzje związane z wyborem urządzenia wzmacniającego powinny być konsultowane z doświadczonym audiologiem dziecięcym, który wybierze najodpowiedniejsze z nich. Jak wybrać odpowiedni aparat słuchowy Przed wyborem aparatu słuchowego należy rozważyć wiele czynników. Wybór konkretnego typu aparatu najczęściej determinowany jest przez charakterystykę ubytku, może być on również zależny od osobistych preferencji rodziców bądź pacjenta dziecka. Najważniejsze czynniki do rozważenia przed zakupem aparatu słuchowego to: 3 / 9
1. Wielkość, stopień ubytku 2. Anatomia ucha (zdarza się, że wielkość ucha jest zbyt mała by pomieścić aparat wewnątrzuszny) 3. Lokalizacja ubytku (w jednym czy w obu uszach) Przy wyborze aparatu słuchowego nie należy zapominać o umiejętnościach, możliwościach i potrzebach dziecka. Dlatego rozważyć należy również: 1. Obsługę aparatu (im mniejszy aparat tym trudniejsza obsługa dla małego dziecka) 2. Wygląd i estetykę ( aparaty słuchowe dostępne są w różnych kolorach i rozmiarach zastanów się lub zapytaj swoje dziecko czy woli mało widoczny aparat np. wewnątrzkanałowy czy zauszny w kolorze swoich włosów i karnacji skóry, lub woli kolorowy aparat) 3. Cenę (nie kieruj się względami finansowymi, staraj się dobrać aparat słuchowy najlepiej odpowiadający potrzebom twojego dziecka, jeśli koszty są zbyt duże dowiedz się o warunkach refundacji) 4. Jakość dźwięku. 4 / 9
Finansowanie aparatów słuchowych W Polsce aparaty słuchowe są refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). Inną możliwością dofinansowania zakupu są fundusze Państwowego Funduszu Osób Niepełnosprawnych (PFRON). W celu uzyskania dofinansowania należy: - Udać się z dzieckiem do lekarza rodzinnego bądź pediatry w celu otrzymania skierowania do lekarza laryngologa. - Podczas wizyty u laryngologa poprosić o wypisanie zlecenia na aparat słuchowy dla dziecka. - Wniosek na aparat słuchowy wysłać do oddziału NFZ. Do wniosku należy dołączyć wynik badania słuchu (audiogram) - Po otrzymaniu pocztą odpowiedzi czyli wniosku o przyznaniu dofinansowania należy udać się do wybranej przez siebie firmy oferującej aparaty słuchowe. Firma ta musi mieć podpisaną umowę z NFZ. Wniosek należy zrealizować w podanym terminie. Rodzaje aparatów słuchowych 5 / 9
Ze względu na sposób obróbki dźwięku aparaty słuchowe dzielimy na trzy podstawowe rodzaje. Wybór aparatu zależy od rodzaju ubytku słuchu, wieku dziecka oraz potrzeby rodziny. Pierwszy rodzaj aparatu słuchowego to aparat analogowy. Jest to podstawowe i najprostsze urządzenie, które zmienia falę dźwiękową docierającą do mikrofonu na jeden ciągły impuls elektryczny, w którym różnym częstotliwością i natężeniu dźwięku odpowiadają różne wartości napięcia prądu. Analogowy dźwięk może być przetwarzany tylko w pewnym stopniu, ponieważ ulega zniekształceniu i utracie jakości. Aparat ten składa się z mikrofonu, który zmienia dźwięki na sygnał elektryczny, wzmacniacza, elementów regulacyjnych np. potencjometru oraz słuchawki zmieniającej sygnały elektryczne na dźwięk. 6 / 9
Drugi rodzaj aparatu słuchowego to analogowy z możliwością programowania. Aparaty tego rodzaju mają większe możliwości przetwarzania sygnałów oraz posiadają kilka pamięci. Trzeci rodzaj aparatów słuchowych to aparaty cyfrowe. Cyfrowe przetwarzanie dźwięku polega na zmianie fali dźwiękowej docierającej do mikrofonu na postać cyfrową czyli ciąg cyfr uwzględniający głośność i barwę dźwięku w danym momencie. Taki sposób obróbki dźwięku jest najdokładniejszy i nie powoduje żadnej straty jakości sygnału. Cyfrowy aparat słuchowy składa się z mikrofonu, tzw. przetwornika analogowo-cyfrowego, procesora sygnałowego oraz przetwornika cyfrowo-analogowego i słuchawki. Dźwięk, który odbierany jest przez mikrofon jest zamieniony na postać analogową, a następnie przetwornik analogowo-cyfrowy przetwarza go na sygnał cyfrowy. Procesor cyfrowy znajdujący się w cyfrowym aparacie słuchowym to bardzo 7 / 9
złożony komputer. Aparat tego rodzaju posiada również innowacyjną opcję tłumienia hałasu. Ze względu na typy i rodzaje obudów (kształtów) wyróżniamy następujące aparaty słuchowe: - Wewnątrzkanałowy aparat słuchowy (CIC) (Completely-In-the-ear-Canal) Jest to najmniejszy typ aparatu słuchowego. Umiejscowiony jest całkowicie w kanale słuchowym ucha przez co jest praktycznie niewidoczny. Ze względu na jego mały rozmiar możliwości tego aparatu są najmniejsze, dlatego przeznaczony jest dla starszych dzieci z niedużym ubytkiem słuchu. Stosowanie tego typu aparatu wymaga również odpowiednio dużego kanału słuchowego. Obudowy aparatu typu CIC wykonywane są indywidualnie dla dziecka osobno dla ucha prawego i lewego. 8 / 9
obsłudze. słuchowych. ucha - (In-The-ear-Canal) Aparaty prawego Wewnątrzkanałowy Ten Obudowy ITC typ i lewego. są aparatów nieco aparatu większe aparat przeznaczony typu słuchowy od ITC aparatów wykonywane jest (ITC) dla CIC. dzieci Dzięki są indywidualnie o łagodnych większej wielkości i średnich dla dziecka są ubytkach łatwiejsze osobno dla w większe słuchu. aparatu - (In-The-Ear) Aparat Wewnątrzuszny Zauszny Są typu możliwości ITE łatwiejsze aparat ma wykonywane większy wzmocnienia słuchowy aparat w obsłudze rozmiar słuchowy są dźwięków. indywidualnie (BTE) niż i mogą modele (ITE) być Przeznaczone wewnątrz dla wyposażone dziecka kanałowe są osobno w dla cewkę szerszego dla dzięki telefoniczną. ucha czemu prawego zakresu zapewnia Obudowy ubytków i lewego. (Behind-the-Ear) umiejscowiona następnie kanału szczególnie - Aparaty (Receiver-In-The-Ear) Zauszny usznego. po polecane BTE wzmocnieniu aparat jest Aparaty umieszczane w małżowinie dla słuchowy tego dzieci. przez typu są rurkę (RITE) usznej. za są uchem. najbardziej i indywidualnie Dźwięk Osobna poprzez zaawansowane część dostosowaną mikrofon zwana technologicznie. trafia jest wkładkę wkładką do jednostki dostaje i Są się głównej, one do a jak przewodem Pamiętaj Twojemu jednak aparatu ma specjalistą Aparaty samym przypadkowej Szczegółowe stronach Już dla w miejsce Jest aparacie model przed przez słuchowe producentów. aparat dziecku.! wybrać wraz z informacje aparatem. umieszczane przypadkowym zmianie długi BTE to z dla Na najnowszej noszenie jego czas mamy dzieci rynku głośności. wzrostem techniczne (nie słuchawkę za dostępne dostosowane wyposażone aparatu zagraża otwarciem. generacji. uchem i rozwojem). na wewnątrzkanałowego umiejscowioną mu (BTE), są temat Moduł różne Osłona są powiększanie w ponieważ dla aparatów blokadę Starsze wielkości umieszczany ich pokrętła niewielkich w dzieci szufladki ich kanale słuchowych się głośności rodzaje budowa lub kanału jest mogą wewnątrzusznego. słuchowym uszu, z za najczęściej baterią, słuchowego pozwala zapobiega znajdą uchem, dlatego konsultacji i chronią Państwo połączoną na zamiast stosowane również dziecka, stosowanie zaszkodzą ze ją na wkładki tym cienkim Gabinety Bibliografia Twojego dziś znajdź Przyjazne dziecka. odpowiedni Szczegółowe Dziecku gabinet informacje protetyki słuchu w zakładce i wybierz Gabinety aparat Przyjazne dostosowany Dziecku. specjalnie które są 9 / 9