ROK TRZYDZIESTY PIERWSZY ZESZYT CZWARTY RUCH PRAWNICZY EKONOMICZNY i SOCJOLOGICZNY ORGAN UNIWERSYTETU IM. A. MICKIEWICZA I WYŻSZEJ SZKOŁY EKONOMICZNEJ W POZNANIU KWARTAŁ CZWARTY WARSZAWA 1969 PAŃSTWOWE WYDAWNICTWO NAUKOWE
KOMITET REDAKCYJNY Redaktorzy Stanisław Borowski, Stanisław Kowalski (zast. redaktora naczelnego), Adam Łopatka, Anna Michalska (sekretarz redakcji), Alfred Ohanowicz (redaktor naczelny), Stanisław Smoliński (zast. red. naczelnego) Członkowie Wiktor Jaśkiewicz, Alfons Klafkowski, Seweryn Kruszczyński, Władysław Markiewicz, Tadeusz Molenda, Tadeusz Szczurkiewicz, Stanisław Waszak, Franciszek Wróblewski, Zbigniew Zakrzewski Adres Redakcji Poznań, ul. Czerwonej Armii 90, Coll. Iuridicum UAM pokój 42, tel. 597-37 Copyright by Państwowe Wydawnictwo Naukowe Warszawa 1969 Printed in Poland PAŃSTWOWE WYDAWNICTWO NAUKOWE ODDZIAŁ W POZNANIU Nakład 1270 + 150 egz. Ark. wyd. 27,25. Ark. druk. 21,875. Papier druk. sat. kl.v, 65 g. 70 x 100 cm. Do składania oddano 4 VIII 1969 r. Do druku podpisano 10 XII 1969 r. Druk ukończono w grudniu 1969 r. Zamówienie nr 444/151. G-3/1102. Cena zł 30,- DRUKARNIA UNIWERSYTETU IM. ADAMA MICKIEWICZA W POZNANIU
SPIS TREŚCI I. ARTYKUŁY Adiunkt Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, dr Tomasz Langer, Z problematyki teoretycznej pojęcia formy państwa Profesor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, dr Zygmunt Ziembiński, Kompetencja i norma kompetencyjna Profesor Uniwersytetu Łódzkiego, dr habil. Adam Szpunar, Nadużycie prawa w dziedzinie przedawnienia Kierownik Oddziału Spraw Społecznych w Urzędzie Spraw Wewnętrznych Prezydium Rady Narodowej m. Poznania, mgr Leszek Wiśniewski, O nowy model prawny stowarzyszeń.... Docent Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, dr habil. Kazimierz Nowak, Sposób powoływania i zakres uprawnień rządu w Niemieckiej Republice Demokratycznej Asystent Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, mgr Andrzej Kijowski, Problematyka ochrony praw pracownika w nowym kodeksie karnym Wiceprokurator Prokuratury Wojewódzkiej w Katowicach, mgr Michał Bereżnicki, Z problematyki kryminologicznej złośliwego uchylania się od obowiązku alimentacyjnego Profesor Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu, dr Janusz Wierzbicki, Ekonomiczne i prawnicze aspekty rozrachunku gospodarczego przedsiębiorstw państwowych Docent Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu, dr habil. Elżbieta Czerwińska, Ceny, koszty i podatek obrotowy.... Docent Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu, dr Stefan Ochociński, Zmiany systemu finansowania inwestycji.... Starszy asystent Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu, mgr Andrzej Gącarzewicz, Zagadnienie samofinansowania w dyskusji o reformie systemu finansowania inwestycji Starszy asystent Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu, mgr Emilia Denek, Źródła finansowania miejskiego budownictwa mieszkaniowego Docent Wyższej Szkoły Ekonomicznej we Wrocławiu, dr habil. Józef Kaleta, Planowanie finansowe w przedsiębiorstwach przemysłowych Starszy wykładowca Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Krakowie, dr Antoni Skwarczyński, Programowanie dynamiczne w zastosowaniu do rozdziału środków finansowych w produkcji rolniczej Profesor Uniwersytetu Warszawskiego, dr habil. Egon Vielrose, Podatki w krajach rozwijających się 1 23 43 61 77 93 105 115 129 151 171 181 197 213 227
IV Spis treści Docent Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu, dr habil. Andrzej Szpaderski, Cele nowoczesnego handlu Adiunkt Wyższej Szkoły Ekonomicznej we Wrocławiu, dr Eugeniusz Michalski, Wrocławski eksperyment handlu dobrami trwałego użytku Docent Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, dr habil. Janusz Sztumski, Załoga przedsiębiorstwa przemysłowego w ujęciu socjologii 241 259 269 II. PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA J. Romul, Państwo a stowarzyszenia w Polsce Ludowej, Poznań 1969, Wydawnictwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Prace Wydziału Prawa Nr 40, ss. 134 (rec. Wiesław Skrzydło) J. Trojanek, Zasada współpracy i wzajemnej pomocy w stosunkach obrotu uspołecznionego, Poznań 1968, Wydawnictwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Prace Wydziału Prawa Nr 34, ss. 204 (rec. Wojciech Siuda) K. Marszał, Zakaz reformationis in peius w polskim procesie karnym, Poznań 1968, Wydawnictwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Prace Wydziału Prawa Nr 37, ss. 369 (rec. Mieczysław Siewierski) E. Kitłowski, Surogacja rzeczowa w prawie cywilnym, Warszawa 1969, Wydawnictwo Prawnicze, ss. 135 (rec. Alfred Ohanowicz). J. Rezler, Naprawienie szkody wynikłej ze spowodowania uszczerbku na ciele lub zdrowiu (według prawa cywilnego), Warszawa 1968, Wydawnictwo Prawnicze, ss. 178 (rec. Janina Panowicz). R. Sonnenfeld, Realizacja zasad współistnienia w ONZ. Aspekty prawne, Warszawa 1968, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, ss. 95 (rec. Tadeusz Jasudowicz) Źródła prawa finansowego. Wybór ważniejszych tekstów, praca zbiorowa pod redakcją Natalii Gajl, Warszawa 1968, PWN, ss. 226 (rec. Lesław Adam) Krakowskie Studia Prawnicze, Rok I, Zeszyt 1-2, Wrocław - Warszawa - Kraków 1969, Ossolineum, ss. 260 (rec. Alfred Ohano wicz) Symposium international sur des problèmes du droit pénal socialiste (Varne, 2-7 octobre 1967), Sofia 1968, Wyd. Association Bulgare de Droit Pénal et Union des Travailleurs Scientifiques de Bulgarie, ss. 218 (rec. Leon Tyszkiewicz) Socialist Concept of Human Rights (praca zbiorowa Imre Szabó i in.), Budapest 1966, Akadémiai Kiadó, ss. 309 (rec. Sławomira Wronkowska) István Szászy, International Labour Law, Budapest 1968, ss. 465 (rec. Leon Babiński) L'autodétermination et les droits de l'homme. Le bilan de 1968 dans les deux États allemands, Berlin 1968, ss. 87 (rec. Adam Łopatka) B. Minc, Wzrost ekonomiczny i efektywność inwestycji, Warszawa 1967, PWE, ss. 140 (rec. Janusz Tomidajewicz). Rozwój polskiej myśli statystycznej. Wybór pism statystyków polskich, wyboru dokonał E. Rosset, Warszawa 1968, PWE, ss. 526 (rec. Irena Machyńska) 281 283 286 288 289 292 294 298 300 304 307 310 312 314
Spis treści V M. Krzysztofiak, Statystyka dla wyższych zawodowych studiów ekonomicznych, Sopot 1968, Wydawnictwa Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Sopocie, ss. 200 (rec. Irena Machyńska) Matematiczeskije mietody analiza w torgowlie (Oczerki tieorii i praktiki), praca zbiorowa, Moskwa 1967, Izd. Ekonomika, ss. 246 (rec. Stanisław Wierzchosławski).. G. Hennig, G. Reinecke, Kostenrechnung im Binnenhandel aus betriebswirtschaftlicher Sicht, Berlin l969, Verlag die Wirtschaft, ss. 184 (rec. Stanisław Wierzchosławski). Socjotechnika. Praktyczne zastosowania socjologii, praca zbiorowa pod red. A. Podgóreckiego, Warszawa 1968, Książka i Wiedza, ss. 333 (rec. Jan Włodarek) 315 317 317 322 III. SPRAWOZDANIA I KOMUNIKATY Kontakty Wydziału Prawa Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu z zagranicą w roku akademickim 1968-1969 (Sławomira Wronkowska) Przewód habilitacyjny dra Kazimierza Marszała (Stanisław Stachowiak) Przewód habilitacyjny dra Andrzeja Kwileckiego (Michał Chmara) Produkcja i spożycie w systemie gospodarczym PRL w ujęciu czasowym i przestrzennym przedmiotem obrad VIII Ogólnopolskiego Zjazdu Kół Naukowych (Zdzisław Krasiński) Stefan Rozmaryn 1908-1969 Jan Gwalbert Kręglewski 1894-1969\ Kazimiera Magott 1941-1969 (Karol Marian Pospieszalski). (Jan Jachowski) (Zbigniew Zakrzewski). 327 332 334 336 337 339 340
CONTENTS I. ARTICLES Dr Tomasz Langer, Senior Assistant at the Adam Mickiewicz University in Poznań, The Form of State Dr Zygmunt Ziembiński, Professor at the Adam Mickiewicz University in Poznań, Competence and the Competence Norm. Dr habil. Adam S z p u n a r, Professor at the Łódź University, Abuse of Right in the Statute of Limitation Leszek Wiśniewski, Magister iur., Head, Social Affaire Section, Office of Internal Affairs, Preasidium of the Poznań People's Council, A New Legal Model for Associations Dr habil. Kazimierz Nowak, Docent at the Copernicus University in Toruń, The Appointment and Competences of the Government in the German Democratic Republic Andrzej Kijowski, Magister iur., Assistant at the Adam Mickiewicz University in Poznań, Protection of Rights of the Employee in the New Criminal Code Michał Bereżnicki, Vice-prosecutor, Voivodship Office of the Public Prosecutor, Katowice, Criminological Aspects of Non-payment of Alimony... Dr Janusz Wierzbicki, Professor at the Poznań School of Economics, Some Economic and Legal Aspects of the State Enterprises Dr habil. Elżbieta Czerwińska, Docent at the Poznań School of Economics, Price, Cost and Turnover Tax Dr Stefan Ochociński, Docent at the Poznań School of Economics, Changes in the System of Financing Investments.... Andrzej Gącarzewicz, Magister econ., Senior Assistant at the Poznań School of Economics, The Question of Self-Financing and the Discussion about a Reform of Financing Investment. Emilia Denek, Magister econ., Senior Assistant at the Poznań School of Economics, Sources of Financing of Municipal Housing Dr habil. Józef Kaleta, Docent at the Wrocław School of Economics, The Financial Planning in an Industrial Enterprise.... Dr Antoni Skwarczyński, Senior Lecturer at the Cracow School of Economics, The Application of Dynamic Programming in the Allocation of Financial Resources in Agricultural Production. Dr habil. Egon Vielrose, Professor at the Warsaw University, Taxes in the Developing Countries Dr Andrzej Szpaderski, Docent at the Poznań School of Economics, Aims of Modern Trade Dr Eugeniusz Michalski, Senior Assistant at the Wrocław School of Economics, Wroclaw Experiment in the Trade of Goods of Permanent Consumption Dr habil. Janusz Sztumski, Docent at the Copernicus University in Toruń, Staff and Workmen af an Industrial Enterprise. Sociological Aspects II. BOOK REVIEWS III. NOTES AND COMMUNICATIONS.. 21 40 43 59 91 104 114 127 148 169 179 194 210 224 239 258 267 280 281 327
СОДЕРЖАНИЕ I. СТАТЬИ Адъюнкт Университета им. Адама Мицкевича в Познани, д-р Томаш Лянгер, Из теоретических вопросов определения формы государства Проф. Лодзинского Университета, д-р Адам Шпунар, Злоупотребле- Зембиньски, Компетентность и компетентная норма Проф. Лодзинского Университета, д-р Адам Шпунар, Злоупотребление законам в сфере давности Заведующий Отделением Общественных дел в Учреждении Внутренних дел Президиума Горсовета Познани, магистр Лешек Висьневски, За новую юридическую мадель объединений. Доцент Университета Николая Коперника в Торуне, д-р Казимир Новак, Способы избирания и сфера правомочия правительства в Германской Демократической Республике.... Ассистент Университета им. Адама Мицкевича в Познани, магистр Анджей Киевски, Проблематика охраны прав трудящихся в навом уголовном кодексе, Вице-прокуров Воеводской прокуратуры в Катовице, магистр Михал Бережницки, Из вопросов криминологии о злонамернном уклонении от алиментов Проф. Высшей Экономической Школы в Познани, д-р Януш Вежбицки, Экономические и юридические аспекты хозрасчёта в государственных предприятиях Доцент Высшей Экономической Школы в Познани д-р Эльжбета Червиньска, Цена, стоимость, налог с оборота.... Доцент Высшей Экономической Школы в Познани, д-р Стефан Охоциньски, Перемена системы финансирования капиталовложений Ст. ассистент Высшей Экономической Школы в Познани, магистр Анджей Гонцажевич, Проблема самофинансирования в дискуссии о реформе системы финансирования копиталовложений Ст. ассистент Высшей Экономической Школы в Познани, магистр Эмилия Дэнэк, Источники финансирования городского жилищного строительства Доцент Высшей Экономической Школы во Вроцлаве, д-р Юзеф Калета, Финансовое планирование в промышленных предприятиях Ст. преподаватель Высшей Экономической Школы в Кракове д-р Антон Скварчиньски, Применение динамического программирования при распределении финансовых средств в сельскохозяйственном производстве 1 23 43 61 77 93 105 116 129 161 171 181 197 213
Spis treści VIII Проф. Варшавского Университета, д-р Эгон Фильрозе, Налоги в развивающихся странах Доцент Высшей Экономической Школы в Познани, д-р Анджей Шпадерски, Цели современной торговли Адъюнкт Высшей Экономической Школы ве Вроцлаве, д-р Еугениуш Михальски, Вроцлавский эксперимент торговли товарами длительного пользования Дочент Университета им. Николая Коперника в Торуне, д-р Януш Штумски. Коллектив промышленного предприятия в интерпретации социологии II. ОБЗОР ЛИТЕРАТУРЫ III. ОТЧЁТЫ И СООБЩЕНИЯ 227 241 259 269 281 327