SPIS TREŚCI Wstęp 3 Ankiety 4 Konto oszczędnościowe 11 Rachunek oszczędnościowy (Multisaver) 12 Forex 13 Złoto i srebro 14 Domeny internetowe 15 Produkty strukturyzowane 16 Akcje 17 Fundusze inwestycyjne 18 Obligacje 19 Nieruchomości 20 Dzieła sztuki 21
WSTĘP Czy młodzi Polacy oszczędzają? Najnowsze badania donoszą, że ponad połowa Polaków nie posiada żadnych oszczędności. Wolimy żyć tu i teraz zwłaszcza ludzie młodzi rozpędzili się w zaspokajaniu coraz to nowych potrzeb materialnych. Ponadto panuje powszechne przekonanie, że oszczędzać mogą tylko bogaci. Niechęć Polaków do systematycznego oszczędzania wynika także z braku cierpliwości. Tymczasem odkładanie co miesiąc nawet niewielkich kwot, ale systematycznie przez długi okres czasu, pozwoli na uzyskanie dużych pieniędzy. Chcemy wprowadzić modę na oszczędzanie. W gazetce prezentujemy krótką charakterystykę poszczególnych form oszczędzania lub inwestowania wierząc, że pomożemy w wyborze odpowiedniej formy inwestowania. Zapraszamy zatem do wędrówki po świecie inwestycji. Zachęcamy tych, którzy oszczędzają i inwestują do dzielenia się na forum szkoły własnymi doświadczeniami.
ANKIETY Aby sprawdzić zainteresowanie oszczędzaniem i inwestowaniem w naszej szkole poprosiliśmy nauczycieli oraz uczniów o wypełnienie anonimowej ankiety, której wyniki zamieściliśmy poniżej.
Nauczyciele 7 6 5 4 3 1 Jakie jest Pana(i) zdanie na temat oszczędzania? Warto oszczędzać Oszczędzanie nie ma sensu Trudno powiedzieć Jak określił(a)by Pan(i) sposób gospodarowania swoimi pieniędzmi? 7 6 5 4 3 1 Regularnie odkładam pewną kwotę Od czasu do czasu oszczędzam Bieżące potrzeby
25% 15% 1 5% Gdzie lokuje Pan(i) swoje oszczędności? 25% Na jakie cele Pan(i) oszczędza? 15% 1 5%
7 6 5 4 3 1 Czy znane są Panu(i) różne sposoby oszczędzania lub inwestowania pieniędzy? Znam wszystkie Znam niektóre Trudno powiedzieć 5 Czy chciał(a)by Pan(i) poznać dokładne informacje o różnych formach oszczędzania lub inwestowania? 4 3 1 Tak Nie Trudno powiedzieć
Uczniowie 9 8 7 6 5 4 3 1 Jakie jest Twoje zdanie na temat oszczędzania? Warto oszczędzać Oszczędzanie nie ma sensu Trudno powiedzieć 7 6 5 4 3 1 Czy rodzice zachęcają Cię do oszczędzania? Tak Nie Trudno powiedzieć
10 Czy uważasz, że młodzież może inwestować lub oszczędzać pieniądze? 8 6 4 Tak Nie Trudno powiedzieć 6 5 4 3 1 Gdzie lokujesz swoje oszczędności?
7 6 5 4 3 1 Czy znasz różne formy oszczędzania lub inwestowania pieniędzy? Tak Znam niektóre Trudno powiedzieć 6 5 4 3 1 Czy chciałbyś poznać dokładne informacje o różnych formach oszczędzania? Tak Nie Trudno powiedzieć
Konto oszczędnościowe Oprocentowanie waha się od 4,5% do 6,5% w skali roku. Plusy: bardzo duża płynność; dzienna kapitalizacja odsetek zapewnia wyższe zyski. Odkładanie pieniędzy na koncie oszczędnościowym jest chyba najbardziej popularnym sposobem oszczędzania mimo małej opłacalności. Jedną z największych zalet jest bardzo duża konkurencja na rynku bankowym, a co za tym idzie mamy do wyboru bardzo dużo różnorakich ofert. Poza różnicą w oprocentowaniu istnieje też wiele wariantów naliczania odsetek klasyczne co miesiąc, lub dzienne, które na dłuższą metę są bardziej opłacalne. Rynek ten jest bardzo płynny, a do konta mamy dostęp 24 godziny na dobę, także przez Internet. Jednakże nadal jest to jedna z mniej opłacalnych metod inwestowania. Minusy: mała opłacalność.
Rachunek oszczędnościowy (Multisaver) Plusy: oszczędzamy w sposób niezauważalny; prowadzenie konta jest całkowicie darmowe. To możliwość gromadzenia drobnych oszczędności podczas wszystkich transakcji przeprowadzonych przez klienta- czy to zakup kartą, czy przelew, czy nawet wypłata bankomatowa- może być automatycznie zaokrąglona w górę, a pieniądze z tego zaokrąglenia wynikające trafiać będą na rachunek. W ten sposób oszczędności gromadzą się niezauważalnie i ciągle procentują. Do wyboru są 3 opcje: końcówki kwota na rachunku za zakupy kartą zaokrąglana jest do pełnych dziesięciu złotych; procent od wartości zakupów, przelewu lub wypłaty gotówki (1-15%); stałą kwotę po każdej transakcji (3 10 zł). Minusy: mała opłacalność.
Forex Plusy: możliwość dużych zysków; możliwość inwestowania dużych, jak i małych sum. Jest to międzynarodowy rynek walutowy dostępny dla każdego. Działa 24 godziny na dobę, nie licząc weekendów. Celem handlu na forexie jest wymienienie jednej waluty na drugą z przyjętym założeniem, że wartość waluty, którą właśnie kupiliśmy wzrośnie wobec wartości tej waluty, którą właśnie sprzedaliśmy. Waluty zawsze występują w parach, na przykład EUR/USD. Ciekawą opcją jest tzw. Dźwignia finansowa, która pozwala nam inwestować, nawet jeśli nie posiadamy dużych pieniędzy (wystarczy wpłacić 1% wartości kontraktu). Oczywiście korzystanie z tejże opcji jest związane z większym ryzykiem, ale zarobić też można więcej. Minusy: duże ryzyko, szczególnie przy wykorzystaniu dźwigni finansowej;
Złoto i srebro Inwestycje w złocie i srebrze najczęściej kojarzą się ze sztabkami złota o kosmicznej wartości. Nie jest to jedyna opcja, można kupować także mniejsze sztabki złota lub złote czy srebrne monety bulionowe, które trzymane w domu zwiększają swoją wartość. Ponieważ zasoby złota są ograniczone, a co za tym idzie, jego wartość ma tendencję wzrostową. To samo dotyczy zresztą wszystkich metali szlachetnych. Jeśli planujesz zakup większej ilości złota (ponad 1000 dolarów), to lepiej skorzystać z usług firmy BullionVault. Dzięki niej w każdej chwili sprzedasz swoje złoto lub srebro za dobrą cenę i do tego w takiej walucie, która ma najlepszy kurs w przeliczeniu na złotówkę. Plusy: małe ryzyko; duży zysk przy długim okresie oszczędzania; nie trzeba inwestować dużych kwot. Minusy: od dłuższego czasu cena złota rośnie, może więc nagle zacząć spadać.
Domeny internetowe Popularność tego typu działalności z roku na rok stale rośnie, a rynek domen rozwija się w zawrotnym tempie. W Polsce najlepszym rozwiązaniem jest inwestycja w domenę z końcówka.pl, natomiast w szerszym, międzynarodowym aspekcie doskonale sprawdzi się rozszerzenie.com. Istotną rolę odgrywa także długość nazwy domenypowinna być ona możliwie krótka, chwytliwa i łatwa do zapamiętania. Inwestorzy najczęściej wystawiają zakupione przez siebie domeny na internetowych aukcjach lub giełdach domen. Niektórzy z nich sprzedają je także poprzez mailing, wysyłając oferty bezpośrednio do potencjalnych klientów. Wraz z większym zainteresowaniem domeną, jej wartość wzrasta, a inwestor ma szansę na zarobienie pokaźnej kwoty. Warto więc dłużej poczekać na efekty. Plusy: bezpieczna inwestycja; możliwość dużych zysków. Minusy: konieczność dużej wiedzy i zaangażowania.
Produkty strukturyzowane Plusy: ochrona zainwestowanego kapitału; możliwość dużych zysków. Chronią zainwestowany kapitał i dają szansę na atrakcyjne zyski, dlatego ich popularność szybko rośnie. Kluczową cechą struktur, jest wspomniana ochrona kapitału. Produkty strukturyzowane są połączeniem dwóch elementów: obligacji i opcji. Zastosowanie obligacji daje inwestorowi pewność odzyskania zainwestowanego kapitału (lub jego z góry określonej, części) po zakończeniu inwestycji. Opcja z kolei jest formą zakładu o to jak w przyszłości zachowa się instrument finansowy (np. indeks giełdowy czy cena akcji) dlatego pozwala wygenerować zysk, ale jednocześnie rodzi ryzyko straty. Minusy: bardzo niska płynność na pieniądze musimy czekać dokładnie tyle, ile przewiduje umowa z bankiem; inwestycja długoterminowa, jeżeli oczekujemy dużych zysków.
Akcje Akcje są papierami wartościowymi, które są poświadczeniem posiadania przez ich właściciela części danej spółki akcyjnej- osoba taka staje się akcjonariuszem tej spółki. Są nierozłącznie kojarzone z giełdą, gdzie na rynku wtórnym inwestorzy handlują miedzy sobą akcjami, co jest bardzo dobrym sposobem żeby szybko zarobić, ale można też dużo stracić. Im więcej akcji danej spółki jest wykupywanych, tym bardziej rośnie ich cena czyli w slangu giełdowym kurs. Zarabiać można nie tylko na handlu akcjami posiadając jakąkolwiek ilość papierów wartościowych inwestorowi przysługuje prawo do udziałów z zysków spółki tak zwana dywidenda. Jest to jednakże dość mało opłacalna opcja. Podsumowując, do opłacalnego grania na giełdzie potrzebne jest szczęście lub bardzo dobra znajomość rynku a najlepiej jedno i drugie. Plusy: bardzo duże zyski przy umiejętnej grze i znajomości rynku; duża płynność rynku (w momencie spadku kursu akcje można szybko odsprzedać). Minusy: spore ryzyko utraty części zainwestowanych pieniędzy.
Fundusze inwestycyjne Fundusz Inwestycyjny to forma zbiorowego lokowania pieniędzy w określone przez inwestorów instrumenty finansowe, przede wszystkim Bony Skarbowe, Obligacje, Akcje i Lokaty Bankowe. Mówiąc w skrócie Fundusz Inwestycyjny jest pośrednikiem między inwestorem a daną formą oszczędzania, co gwarantuje nam większe bezpieczeństwo, mniejsze ryzyko utraty pieniędzy, oraz profesjonalną opiekę nad inwestowanymi pieniędzmi, przez co inwestor nie musi tracić czasu na przeglądanie obecnej sytuacji na rynku. Minusem tego rozwiązania jest brak bezpośredniego wpływu na ulokowane pieniądze. Zyski są w pewnym stopniu zagwarantowane przez fundusz, dzięki czemu inwestor ma gwarancję minimalnej utraty na ryzykownych rynkach takich jak giełda. Ponadto zwiększając wartość dopuszczalnej straty inwestor jest w stanie zarobić więcej, niż w opcji bezpieczniejszej. Plusy: bezpieczeństwo i wygodaulokowanymi pieniędzmi zajmują się specjaliści, fundusz gwarantuje nam zysk; płynność inwestycji. Minusy: prowizja za korzystanie z usług funduszu od zysku odciągane są odsetki na ustalony procent, co uszczupla zyski; mała opłacalność w przypadku lokowania pieniędzy w obligacje lub bony skarbowe.
Obligacje Plusy: bezpieczeństwo mamy pewność, że dostaniemy zainwestowaną kwotę wraz z odsetkami po okresie inwestycyjnym; Najczęściej występującą formą obligacji są obligacje skarbu państwa. Jest to najbezpieczniejsza, ale najmniej opłacalna forma inwestowania. Oprocentowanie w skali roku wynosi od 4% dla obligacji 2 letnich do 5,8% dla 10 letnich. Kupując obligacje pożyczamy pewną ilość pieniędzy państwu, a po określonym w umowie czasie dostajemy pieniądze z powrotem wraz z odsetkami. Rynek ten jest preferowany głownie przez emerytów, którym nie spieszy się odbierać zainwestowanych pieniędzy. Minusy: mały zysk; bardzo mała płynność musimy czekać do zakończenia okresu umowy.
Nieruchomości Plusy: duży zysk w krótkim czasie (w porównaniu do innych metod inwestowania); niskie ryzyko ziemia rzadko, kiedy traci na wartości. Inwestowanie w nieruchomości i ziemię jest bardzo opłacalne. Wartość ziemi w lukratywnych lokalizacjach wzrasta bardzo szybko nawet 5 rocznie. Tak więc kupując spory kawałek ziemi i czekając kilka lat, możemy zarobić dwukrotność włożonej przez nas kwoty. Jest jednakże i druga strona medalu aby zainwestować w nieruchomości, trzeba najpierw uzbierać sporo pieniędzy. Jednakże raz kupiona ziemia, czy budynek, nigdy nie stracą na wartości, tak więc ryzyko straty jest minimalne. Minusy: mała płynność; konieczność zainwestowania dużych kwot.
Dzieła sztuki Plusy: ciekawa alternatywna forma inwestycji; przy trafnym zakupie bardzo duży zysk. Art Investing czyli handel dziełami sztuki pod względem zysku jest podobny do handlu nieruchomościami. Na dziełach sztuki można dużo zarobić, ale wymaga to sporo czasu i przede wszystkim doświadczenia. Inwestor musi zawczasu przewidzieć, które dzieła sztuki mogą zwiększyć swoją wartość, a które pozostaną bezwartościowe. Tak więc inwestycja w dobry obraz może się zwrócić, dając nam kapitał nawet kilkunastokrotnie wyższy, niż suma, za jaką go nabyliśmy, jednakże jest to obarczone sporym ryzykiem. Minusy: inwestycja obarczona sporym ryzykiem; inwestycja długoterminowa.
Konrad Boroń, Maciej Borys, Kuba Czapski, Łukasz Czepielik