EBA/GL/2017/03 11/07/2017 Wytyczne końcowe w sprawie współczynnika konwersji długu na akcje w umorzeniu lub konwersji długu
1. Zgodność i obowiązki sprawozdawcze Status niniejszych wytycznych 1. Niniejszy dokument zawiera wytyczne wydane zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010 1. Zgodnie z art. 16 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010 właściwe organy i instytucje finansowe dokładają wszelkich starań, aby zastosować się do tych wytycznych i zaleceń. 2. Wytyczne przedstawiają stanowisko EUNB w sprawie odpowiednich praktyk nadzoru w ramach Europejskiego Systemu Nadzoru Finansowego lub tego, jak należy stosować prawo europejskie w konkretnym obszarze. Właściwe organy określone w art. 4 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010, do których wytyczne mają zastosowanie, powinny stosować się do wytycznych poprzez wprowadzenie ich odpowiednio do swoich praktyk (np. poprzez dostosowanie swoich ram prawnych lub procesów nadzorczych), również jeżeli wytyczne są skierowane przede wszystkim do instytucji. Wymogi dotyczące sprawozdawczości 3. Zgodnie z art. 16 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010 właściwe organy muszą poinformować EUNB, czy stosują się lub czy zamierzą zastosować się do niniejszych wytycznych lub danego zalecenia lub podają powody niestosowania się do dnia 11/09/2017. W przypadku braku informacji w tym terminie właściwe organy zostaną uznane przez EUNB za niestosujące się do niniejszych wytycznych. Informacje należy przekazać poprzez wysłanie formularza dostępnego na stronie internetowej EUNB na compliance@eba.europa.eu z dopiskiem EBA/ GL/2017/03. Informacje przekazują osoby upoważnione do informowania o niestosowaniu się do wytycznych w imieniu właściwych organów. Wszelkie zmiany dotyczące stosowania się do wytycznych także należy zgłaszać do EUNB. 4. Zgodnie z art. 16 ust. 3 przekazywane informacje publikuje się na stronie internetowej EUNB. 1 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego), zmiany decyzji nr 716/2009/WE oraz uchylenia decyzji Komisji 2009/78/WE (Dz.U. L 331 z 15.12.2010, s. 12).
Tytuł I Przedmiot, zakres i definicje 1. Przedmiot 1.1. Niniejsze wytyczne, które zostały przygotowane na podstawie art. 50 ust. 4 dyrektywy 2014/59/UE (dyrektywa w sprawie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji), dotyczą wyznaczania współczynników konwersji długu na akcje w umorzeniu lub konwersji długu. Dotyczą one również konwersji odpowiednich instrumentów kapitałowych w momencie utraty rentowności, ponieważ art. 60 ust. 3 lit. d) wprowadza zgodność z art. 50, włącznie z wytycznymi EUNB, co stanowi warunek konwersji odpowiednich instrumentów kapitałowych. 1.2. Artykuł 50 ust. 1 stanowi, że organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji mogą stosować inny współczynnik konwersji w odniesieniu do różnych kategorii instrumentów kapitałowych i zobowiązań przy stosowaniu instrumentu umorzenia i konwersji długu. W takim przypadku należy działać zgodnie z: (i) zasadą, że współczynnik konwersji odzwierciedla odpowiednie odszkodowanie dla zaangażowanego wierzyciela z tytułu wszelkich strat poniesionych w wyniku wykonania umorzenia lub konwersji (art. 50 ust. 2), oraz (ii) zasadą, że współczynniki konwersji mające zastosowanie do zobowiązań, które uznaje się za uprzywilejowane zgodnie z obowiązującym prawem upadłościowym, są wyższe niż współczynnik konwersji mający zastosowanie do zobowiązań podporządkowanych (art. 50 ust. 3). 1.3. Artykuł 50 ust. 4 przewiduje wymóg, zgodnie z którym niniejsze wytyczne powinny w szczególności określać sposób, w jaki zaangażowani wierzyciele mogą otrzymać odszkodowanie w drodze współczynnika konwersji, a także współczynniki konwersji, które mogą być odpowiednie do odzwierciedlenia pierwszeństwa zobowiązań uprzywilejowanych zgodnie z obowiązującym prawem upadłościowym. 1.4. Dyrektywa w sprawie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji nie nakłada na organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji obowiązku wyznaczenia zróżnicowanych współczynników konwersji, a przy stosowaniu instrumentu umorzenia i konwersji długu lub uprawnienia do umorzenia lub konwersji instrumentów kapitałowych może podjąć decyzję o konwersji każdego instrumentu lub zobowiązania na akcje według tego samego współczynnika, o ile osiągną cele restrukturyzacji i będą respektować kolejność umorzenia i konwersji określoną w art. 48, zasady restrukturyzacji określone w art. 34, prawo własności na podstawie Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, a w przypadku instrumentu umorzenia i konwersji długu zabezpieczenie w postaci niepogarszania sytuacji wierzycieli, uwzględnione w art. 75 Niniejsze wytyczne zawierają wskazówki w kwestii wyznaczania współczynnika konwersji z uwzględnieniem powyższych czynników.
1.5. Niniejsze wytyczne przewidują wyznaczanie zróżnicowanych współczynników konwersji dla kategorii instrumentów, które różnią się pozycją w odpowiedniej krajowej hierarchii wierzycieli w postępowaniu upadłościowym z powodów ustawodawczych lub umownych. Nie przewidują natomiast wyznaczania zróżnicowanych współczynników konwersji dla kategorii instrumentów, które różnią się na przykład sposobem traktowania pod względem regulacyjnym lub księgowym, lecz nie różnią się pozycją w odpowiedniej krajowej hierarchii wierzycieli w postępowaniu upadłościowym. 2. Zakres i poziom stosowania 1.6. Niniejsze wytyczne są skierowane do organów ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, jeżeli są odpowiedzialne za wypłatę odszkodowania wierzycielom w ramach zróżnicowanych współczynników konwersji przy stosowaniu instrumentu umorzenia i konwersji długu w odniesieniu do instytucji, podmiotu, o którym mowa w art. 1 lit. b), c) lub d) dyrektywy w sprawie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, lub w odniesieniu do roszczeń lub instrumentów dłużnych przekazywanych do instytucji pomostowej lub w ramach instrumentu zbycia działalności lub instrument wydzielania aktywów oraz wykorzystania możliwości ustanowienia zróżnicowanych współczynników konwersji. Odnoszą się one również do organów ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, jeżeli wykorzystują one uprawnienia do umorzenia lub konwersji odpowiednich instrumentów kapitałowych w momencie utraty rentowności. Podstawą dla tych działań jest art. 60 ust. 3 lit. d), zgodnie z którym instrumenty takie mogą zostać poddane konwersji tylko wtedy, gdy współczynnik konwersji, który określa liczbę instrumentów w kapitale podstawowym Tier I, które są udostępniane w odniesieniu do poszczególnych odpowiednich instrumentów kapitałowych, jest zgodny z zasadami określonymi w art. 50 oraz niniejszymi wytycznymi. Tytuł II Wytyczne w sprawie współczynnika konwersji długu na akcje Wytyczne 1.7. Określone poniżej wytyczne odnoszą się bezpośrednio do wymogów dyrektywy w sprawie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz nie rozszerzają zasad restrukturyzacji ani zabezpieczeń określonych w tej dyrektywie. Ich celem jest uściślenie, jak organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji mogą zagwarantować wierzycielom odpowiednie odszkodowanie w ramach zróżnicowanych współczynników konwersji. 1.8. Wytyczna 1: niepogarszanie sytuacji wierzycieli Przy wyznaczaniu współczynników konwersji organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny dążyć do zagwarantowania wierzycielom lub akcjonariuszom takiego traktowania, które nie jest gorsze od traktowania, które zostałoby zastosowane, jeżeli przedsiębiorstwo rozpoczęło krajowe postępowanie upadłościowe w momencie, w którym podjęta została decyzja o uruchomieniu restrukturyzacji lub uporządkowanej likwidacji. Organy te powinny opierać
swoją ocenę oczekiwanego faktycznego traktowania na wycenie przeprowadzonej zgodnie z art. 36 ust. 4 lit. b) do g) dyrektywy w sprawie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Powinny opierać swoją ocenę oczekiwanego traktowania w przypadku upadłości na szacunkowym traktowaniu, jakiego można by się spodziewać w stosunku do każdej kategorii akcjonariuszy i wierzycieli, jeżeli przedsiębiorstwo zostało poddane likwidacji w ramach standardowego postępowania upadłościowego, zgodnie z wymogami art. 36 ust. 8 dyrektywy w sprawie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. 1.9. Przy wyznaczaniu współczynników konwersji, kiedy wykorzystywany jest instrument umorzenia i konwersji konwersji długu lub uprawnienie do umorzenia lub konwersji odpowiednich instrumentów kapitałowych, organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny również ocenić, czy odpowiednio uwzględniono prawo własności na podstawie Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. 1.10. Wytyczna 2: hierarchia wierzycieli Z zastrzeżeniem osiągnięcia celów wytycznej 1 organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinni wyznaczyć zróżnicowane wskaźniki konwersji wyłącznie w celu osiągnięcia celów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji lub poszanowania innych zasad wyznaczonych w art. 34 dyrektywy w sprawie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Przy wyznaczaniu współczynników konwersji organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny w szczególności dążyć do zagwarantowania następujących rozwiązań: a. w pierwszej kolejności straty ponoszą akcjonariusze instytucji objętej restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją; b. po akcjonariuszach straty ponoszą wierzyciele instytucji objętej restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją zgodnie z kolejnością zaspokajania roszczeń na mocy standardowego postępowania upadłościowego, z wyjątkiem przypadków, w których dyrektywa w sprawie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji wyraźnie stanowi inaczej; c. wierzyciele z tej samej kategorii są traktowani tak samo. 1.11. Przy wyznaczaniu współczynników konwersji, kiedy wykonywane jest uprawnienie do umorzenia lub konwersji odpowiednich instrumentów kapitałowych przewidzianych w art. 59 dyrektywy w sprawie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, organy powinny również zagwarantować, że w pierwszej kolejności straty ponoszą akcjonariusze, a wierzyciele ponoszą straty zgodnie z kolejnością uprzywilejowania ich roszczeń w ramach standardowego postępowania upadłościowego, natomiast wierzyciele z tej samej kategorii są traktowani w taki sam sposób, chyba że byłoby to niespójne z potrzebą uwzględnienia prawa własności na podstawie Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. 1.12. Poniżej przedstawiono wskazówki dotyczące sposobu stosowania przez organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji niniejszych wytycznych.
Wycena 1.13. Przed zastosowaniem instrumentu umorzenia i konwersji długu lub uprawnienia do umorzenia lub konwersji instrumentów kapitałowych w momencie utraty rentowności należy przeprowadzić wycenę aktywów i zobowiązań instytucji zgodnie z art. 36 ust. 4 lit. b) do g) dyrektywy w sprawie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Działanie to musi obejmować uczciwą, ostrożną i realistyczną wycenę aktywów i zobowiązań przedsiębiorstwa. 1.14. Wycena ma stanowić pomoc w podjęciu szeregu decyzji, które musi podjąć organ ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, również co do zakresu umorzenia akcji lub innych instrumentów właścicielskich albo obniżenia wartości tych akcji lub instrumentów, a także zakresu strat, które powinny zostać uznane w momencie restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Wycena powinna obejmować oszacowanie wartości nowych akcji przeniesionych lub wyemitowanych po konwersji jako wynagrodzenie dla akcjonariuszy przekonwertowanych instrumentów. 1.15. W art. 36 ust. 8 przewidziano również wymóg, zgodnie z którym wycena obejmuje szacunkowe określenie oczekiwanego traktowania każdej kategorii akcjonariuszy i wierzycieli, jeżeli przedsiębiorstwo zostałoby zlikwidowane w ramach standardowego postępowania upadłościowego. Należy również przeprowadzić niezależną wycenę ex post zgodnie z art. 74 ust. 2 w celu ustalenia, czy faktyczny sposób traktowania akcjonariuszy i wierzycieli w wyniku stosowania instrumentu umorzenia i konwersji długu był gorszy niż sposób traktowania, którego doświadczyliby, gdyby przedsiębiorstwo zostało objęte standardowym postępowaniem upadłościowym (wycena ex post). Stosowanie wytycznej 1: zagwarantowanie wierzycielom lub akcjonariuszom sytuacji nie gorszej niż w przypadku postępowania upadłościowego 1.16. Podczas stosowania instrumentu umorzenia i konwersji długu organy powinny wyznaczyć współczynniki konwersji w taki sposób, aby każdy wierzyciel lub akcjonariusz mógł oczekiwać wartości łącznej kwoty akcji i roszczeń z tytułu długu po wykorzystaniu uprawnienia do umorzenia i likwidacji, zgodnie z wyceną przeprowadzoną zgodnie z art. 36 ust. 4 list b) do g) dyrektywy w sprawie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, równej lub większej niż oczekiwana wartość, którą mogliby uzyskać, gdyby instytucja rozpoczęła standardowe postępowanie upadłościowe, zgodnie z szacunkowymi danymi uzyskanymi na podstawie art. 36 ust. 8 tej dyrektywy. 1.17. Uprawnienie do umorzenia lub konwersji, o którym mowa w art. 59 dyrektywy w sprawie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, może być wykonywane samodzielnie, bez powiązania ze stosowaniem instrumentu umorzenia i konwersji lub innego instrumentu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. W takim przypadku, jeżeli organy podejmą decyzję o zastosowaniu zróżnicowanych współczynników konwersji, powinny wyznaczyć współczynniki konwersji w taki sposób, aby każdy
akcjonariusz lub wierzyciel mógł oczekiwać faktycznego traktowania (zgodnie z wartością łącznej kwoty akcji i roszczeń z tytułu długu po wykonaniu uprawnień do restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji zgodnie z wyceną przeprowadzoną zgodnie z art. 36 ust. 4 lit. b) do g) dyrektywy w sprawie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji) równego lub większego niż oczekiwana wartość, którą mogliby otrzymać, gdyby instytucja rozpoczęła standardowe postępowanie upadłościowe zgodnie z szacunkowymi danymi przedstawionymi zgodnie z art. 36 ust. 8 dyrektywy, w zakresie, w jakim jest to konieczne do utrzymania podstawowych praw własności. 1.18. Jeżeli roszczenie wierzyciela zostanie umorzone w całości, wówczas jego roszczenie jest pozbawione wartości. Kiedy zobowiązanie lub inny instrument zostają przekonwertowane na akcję, roszczenie z tytułu akcji może mieć większą, mniejszą lub tę samą wartość co pierwotne roszczenie w zakresie przekonwertowania długu. Wartość takiego roszczenia względem akcji musi stanowić część oceny rzeczywistego traktowania wierzyciela. 1.19. Jeżeli oczekuje się, że całkowita szacunkowa wartość akcji otrzymanych przez zaangażowanych wierzycieli w następstwie umorzenia lub konwersji będzie większa niż łączna kwota roszczeń z tytułu długu umorzonych lub przekonwertowanych na akcje, uznaje się, że wytyczna 1 została zastosowana bez konieczności wprowadzania zróżnicowanych współczynników konwersji. 1.20. Jeżeli całkowita oczekiwana wartość akcji otrzymanych przez zaangażowanych wierzycieli w wyniku umorzenia i konwersji jest niższa niż łączna kwota roszczeń z tytułu długu umorzonych lub przekształconych na akcje, konieczne mogą być zróżnicowane współczynniki konwersji. 1.21. Jeżeli występuje potrzeba wyznaczenia zróżnicowanych współczynników konwersji w celu nie dopuszczenia do pogorszenia sytuacji wierzycieli w porównaniu z postępowaniem upadłościowym lub ochrony podstawowych praw własności lub innych celów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, współczynniki konwersji należy wyznaczyć w taki sposób, aby wierzyciele uprzywilejowani nie znaleźli się w gorszej sytuacji niż w przypadku rozpoczęcia postępowania upadłościowego, lub w taki sposób, aby zapewnić ochronę podstawowych praw własności. Organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji nie powinny wyznaczać zróżnicowanych współczynników konwersji, które przenoszą większą wartość na uprzywilejowanych wierzycieli niż jest to konieczne w związku ze stosowaniem wytycznej 2, aby zapobiec pogorszeniu sytuacji bardziej uprzywilejowanych wierzycieli w porównaniu z postępowaniem upadłościowym lub chronić podstawowe prawa własności albo inne cele restrukturyzacji i uprzywilejowanej likwidacji. 1.22. W przypadku wszelkich wierzycieli, których roszczenie zostało w całości przekształcone w akcje, oczekiwana wartość akcji, które otrzymają, powinna być przynajmniej tak duża, jak oczekiwany zwrot w postępowaniu upadłościowym.
1.23. W przypadku wszelkich wierzycieli, których roszczenie zostało przekształcone w akcje tylko częściowo, oczekiwana wartość akcji, które otrzymają, powinna być przynajmniej tak duża, jak oczekiwany zwrot w postępowaniu upadłościowym, pomniejszony o oczekiwaną wartość pozostałego roszczenia z tytułu długu. Stosowanie wytycznej 2: respektowanie pozostałych zasad z art. 34 w zakresie restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji 1.24. Organy powinny wyznaczyć współczynniki konwersji, aby zapewnić, w możliwie rozsądnym zakresie oraz z zastrzeżeniem uwzględnienia zabezpieczeń wierzyciela i podstawowych praw własności, pełne respektowanie hierarchii wierzycieli. Oznacza to, że jeżeli dana kategoria wierzycieli ponosi straty, co ma miejsce, jeżeli całkowita wartość pozostałego długu i należności kapitałowych po zastosowaniu uprawnień do restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, zgodnie z wyceną przeprowadzoną na podstawie art. 36 ust. 4 lit. b) do g) dyrektywy w sprawie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, organ ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinien wyznaczyć współczynnik konwersji równy lub bliski zero w przypadku wszystkich mniej uprzywilejowanych kategorii zobowiązań i instrumentów. 1.25. Oznacza to, że akcjonariusze poniosą straty w pierwszej kolejności. Wszelkie wartości zachowane w wyniku restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji zostaną w pierwszej kolejności przeznaczone na zaspokojenie roszczeń wierzycieli uprzywilejowanych i przyporządkowanych. W związku z tym zróżnicowane współczynniki konwersji mają na celu zapewnienie, że wierzyciele ponoszą straty po akcjonariuszach zgodnie z kolejnością uprzywilejowania roszczeń w postępowaniu upadłościowym. Jednakże można wyznaczyć współczynniki konwersji, które umożliwią pierwotnym akcjonariuszom (oraz akcjonariuszom, których roszczenia wynikały z konwersji odpowiedniego instrumentu kapitałowego w momencie utraty rentowności) utrzymanie niektórych roszczeń z wartością dodatnią lub podział akcji w pewnej proporcji między dwie lub więcej kategorii wierzycieli. Akcjonariusze mogą zachować pewną pozytywną wartość, jeżeli nie ma potrzeby umarzania żadnych roszczeń wierzycieli, tj. jeżeli instrument umorzenia i konwersji długu jest stosowany wyłącznie do konwersji. 1.26. Akcje należy podzielić w pewnej proporcji między dwie lub więcej kategorii wierzycieli, jeżeli jedna kategoria wierzycieli została całkowicie przekształcona na akcje, jednak wciąż występuje konieczność dokonania większej liczby konwersji, a częściowa lub pełna konwersja bardziej uprzywilejowanej kategorii wierzycieli nie doprowadziła do straty (tj. bardziej uprzywilejowanym wierzycielom zwrócono cały dług, a wartość należności kapitałowej jest co najmniej równa wartości ich pierwotnego roszczenia z tytułu długu).
Postanowienia końcowe 1.27. Organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny stosować zróżnicowane współczynniki konwersji tylko wtedy, gdy jest to konieczne do zapewnienia zgodności z niniejszymi wytycznymi. Jeżeli nie występują poważne obawy co do ochrony wierzycieli lub podstawowych praw własności, a organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji są przekonane, że stosowanie tych samych współczynników konwersji jest zgodne z art. 34 i pozwala osiągnąć cele restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, nie ma potrzeby stosowania zróżnicowanych współczynników konwersji. 1.28. W przypadku stosowania zróżnicowanych współczynników konwersji organy powinny wyznaczyć współczynniki w taki sposób, aby dawały one racjonalną pewność co do tego, że nieuprzywilejowani wierzyciele lub akcjonariusze nie znajdą się w gorszej sytuacji niż w przypadku rozpoczęcia postępowania upadłościowego (w przypadku instrumentu umorzenia i konwersji długu) oraz że ich podstawowe prawa własności podlegają ochronie. Oznacza to, że współczynniki konwersji dla uprzywilejowanych wierzycieli nie powinny być nieproporcjonalnie wysokie. Nieproporcjonalne korzyści pojawiłyby się wtedy, gdy tacy wierzyciele mieliby roszczenia o znacznie większej wartości w ramach oszacowania przygotowanego na podstawie art. 36 ust. 8 dyrektywy w sprawie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Tytuł III Postanowienia końcowe i wykonanie Organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji włączają wytyczne do krajowych praktyk restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w terminie 6 miesięcy po ich publikacji.