ROK PIĘĆDZIESIĄTY ZESZYT PIERWSZY RUCH PRAWNICZY EKONOMICZNY i SOCJOLOGICZNY ORGAN UNIWERSYTETU IM. A. MICKIEWICZA I AKADEMII EKONOMICZNEJ W POZNANIU KWARTAŁ PIERWSZY 1988 WARSZAWA POZNAN 1988 PAŃSTWOWE WYDAWNICTWO NAUKOWE
KOMITET REDAKCYJNY Redaktorzy Andrzej Kwilecki (zastępca red. naczelnego), Anna Michalska (sekretarz redakcji), Zbigniew Radwański (redaktor naczelny), Stanisław Wierzchosławski Członkowie Wiesław Daszkiewicz, Bohdan Gruchman, Bogusław Guzik, Adam Łopatka, Władysław Markiewicz, Eugeniusz Najlepszy, Włodzimierz Piotrowski, Teresa Rabska, Stanisław Sołtysiński, Halina Szulce, Jacek Trojanek, Zbigniew Tyszka, Janusz Wierzbicki, Wacław Wilczyński, Marek Ziółkowski Tłumaczenie na język angielski: Andrzej Szlęzak Adres Redakcji ul. Czerwonej Armii 90, 60-809 Poznań, Coll. luridicum UAM pokój 6, tel. 69-92-51, w. 290 Printed in Poland Państwowe Wydawnictwo Naukowe Oddział w Poznaniu Wydanie I. Nakład 990+110 egz. Ark. wyd. 27,5. Ark. druk. 21,125. Papier druk. sat. V kl. 70 g, 70X100. Oddano do składu w grudniu 1987 r. Druk ukończono w czerwcu 1988 r. Zam. nr 41/9. Z-8/221. Cena zł 260, Drukarnia Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
SPIS TREŚCI I. ARTYKUŁY Jerzy Tyranowski (UAM Poznań) Zagadnienie reintegracji terytorium państwa a prawo ludu do samostanowienia 1 Walerian Sanetra (Uniwersytet Wrocławski) O pojęciu i rodzajach interesów w prawie pracy 21 Andrzej Komar (UAM Poznań) Problematyka podatku od wartości dodanej...... 41 Roman Sowiński (UAM Poznań) Zakres regulacji statutu samorządu załogi przedsiębiorstwa.... 51 Feliks Zedier (UAM Poznań) Problemy postępowania zabezpieczającego w sprawach cywilnych.. 67 Adam Olejniczak (UAM Poznań) Treść umowy kontrzakupu w międzynarodowym obrocie handlowym.. 83 Andrzej Szlęzak (UAM Poznań) Konkubinat w świetle prawa państw socjalistycznych 105 Małgorzata Działyńska (IPiP PAN Poznań) Sądowe ustalenie ojcostwa na tle badań akt sądowych 121 Zbigniew Romanow (AE Poznań) Etatyzm w polityce gospodarczej państwa kapitalistycznego.... 141 Eugeniusz Kośmicki (AR Poznań) Teoria konkurencji ekonomicznej. Próba oceny stanu badań i koncepcji 155 Zdzisław Dąbrowski (AE Poznań) Planistyczne rachunki sfery produkcyjno-eksploatacyjnej przedsiębiorstwa 177 Danuta Śniegowska (AE Poznań) Plan społeczno-gospodarczy gminy a sterowanie jej rolnictwem... 191 Irena Ławniczak (AR Poznań) Wybrane problemy koncentracji i centralizacji ziemi w PGR w Polsce 205 Walenty Poczta (AE Poznań) Źródła dochodów rolniczych spółdzielni produkcyjnych 217 Feliks Wysocki (AR Poznań) Zbigniew Golas (AR Poznań) Efektywność gospodarstw indywidualnych według skali produkcji i produktywności 229 Kazimierz Żygulski (Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa) Kultura klasy robotniczej w warunkach kryzysu społeczno-gospodarczego. Uwagi teoretyczne 241
IV Spis treści Józef Pene (UŁ Łódź) Rola płacy w procesie motywowania 259 Andrzej Czarkowski (WSP Zielona Góra) Podejście prognostyczne w badaniach naukowych 279 II. PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA Eleonora Zielińska, Oceny prawnokarne przerywania ciąży. Studium porównawcze (rec. Jan Skupiński) 293 Marek J. Lubelski, Jan M. Stanik, Leon Tyszkiewicz, Wybrane zagadnienia psychologii dla prawników (rec. Stanisław Cora) 296 Mieczysław Goettel, Majątek odrębny małżonków (rec. Andrzej Dyoniak) 299 Teresa Liszcz, Stosunek pracy dyrektora przedsiębiorstwa państwowego w PRL (rec. Zdzisław Niedbała) 303 Aleksander Lichorowicz, Dzierżawa gruntów rolnych w ustawodawstwie krajów zachodnioeuropejskich (rec. Andrzej Zieliński) 307 Reforma gospodarcza oraz /warunki jej powodzenia, pod red. Janusza Piasnego (rec. Danuta Misińska) 309 Krzysztof Jajuga, Statystyka ekonomicznych zjawisk złożonych wykrywanie i analiza niejednorodnych rozkładów wielowymiarowych (rec. Aleksander Zeliaś) 312 Alvin Toffler, Trzecia fala (rec. Marek Żyromski) 314 Community Service. A New Option in Punishing Offenders in Europe, pod red. Hansa-Jòrga Albrechta i Wolframa Schädlera (rec. Aleksander Tobis)....318 Developments in British Politics 2, pod red. Henry Druckera, Patricka Dunleavy Andrewa Gamble'a i Giliiana Peele (rec. Andrzej Redelbach) 319 Glery Shirokov, Ihe Industrial Revolution in the East (rec. Marek Żyromski) 322 III. SPRAWOZDANIA I INFORMACJE Społeczne i ekonomiczne dylematy II etapu reformy gospodarczej w sferze rynku". Ogólnopolska konferencja naukowa, 7-9 czerwca 1987 r. (Urszula Kłosiewicz).... 327 Handel a gospodarka narodowa". Polsko-niemieckie kolokwium w Poznaniu, 1-2 kwiecień 1987 r. (Piotr Rzepczyński) 329 Socjologia i psychologia w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Pradze (Aleksander Wesołowski). 331 Kolokwium habilitacyjne doktora Adolfa Michalaka (Elżbieta Urbanówska-Sojkin) 335 * W zeszycie 4/1987 RPEiS, w spisie treści, błędnie wydrukowano imię recenzenta pracy Ustrój polityczny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Autorem recenzji jest Tadeusz Smoliński, a nie jak podano Stanisław.
CONTENTS I. ARTICLES Jerzy Tyranowski (Adam Mickiewicz University, Poznań) The problems of restoration of territorial integrity of a state and a right of a people to seld-determination. 1 Walerian Sanetra (University of Wrocław) On the concept and types of interests in labour law 21 Andrzej Komar (Adam Mickiewicz University, Poznań) The problems of value added tax 41 Roman Sowiński (Adam Mickiewicz University, Poznań) The regulation range of a statute of an enterprise crew self-government 51 Feliks Zedier (Adam Mickiewicz University, Poznań) The problems of injunction proceedings in civil lav cases.... 67 Adam Olejniczak (Adam Mickiewicz University, Poznań) The contens of counterpurchase contract in international trade... 83 Andrzej Szlęzak (Adam Mickiewicz University, Poznań) Cohabitation without marriage in law of the socialist countries... 105 Małgorzata Działyńska (Institute of State and Law Polish Academy of Sciences, Poznań) Suits for establishment of paternity in the light of the records of proceedings research 121 Zbigniew Romanow (Academy of Economics, Poznań) "Etatism" in economic policy of a capitalist state 141 Eugeniusz Kośmicki (Academy of Agriculture, Poznań) Theory of economic competition. An attempt to evaluate the state of research and conceptions 155 Zdzisław Dąbrowski (Academy of Economics, Poznań) Planning calculations of production-exploatation sphere of an enterprise 177 Danuta Sniegowska (Academy of Economics, Poznań) The socio-economic plan of a commune and steering the communal agriculture 191 Irena Ławniczak (Academy of Agriculture, Poznań) Selected problems of concentration and centralization of land in state farms in Poland 205 Walenty Poczta (Academy of Economics, Poznań) Sources of income of cooperative farms 217 Feliks Wysocki (Academy of Agriculture, Poznań) Zbigniew Gołaś (Academy of Agriculture, Poznań) Effectivity of private farms according to the scale of production and prndvctivity 229
VI Contents Kazimierz Żygulski (Institute of Philosophy and Sociology Polish Academy of Sciences, Warszawa) The working-class culture in conditions of socio-economic crisis. Theoretical remarks 241 Józef Pene (University of Łódź) The process of motivating and conditions of its efficiency in an anterprise 259 Andrzej Czarkowski (Pedagogical College, Zielona Góra) Prognostic approach in scientific research 279 II. REVIEW OF LITERATURE 293 III. REPORTS AND INFORMATIONS 327
СОДЕРЖАНИЕ I. СТАТЬИ Ежи Тырановски (Университет им. А. Мицкевича, Познань) Проблема реинтеграции территории государства и право пародов на самоопределение В Валерьян Санeтра (Вроцлавский Университет) О понятии и видах интересов в трудовом праве 21 Анджэй Комар (Университет им. А. Мицкевича, Познань) Преблематика налога на стоимость условно-чистой продукции.. 41 Роман Совиньски (Университет им. А. Мицкевича, Познань) Сфера регулирования устава самоуправления коллектива предприятия 51 Феликс 3эдлэр (Университет им. А. Мицкевича, Познань) Проблемы производства по обеспечению иска в гражданском деле. 67 Адам Олейничак (Университет им. А. Мицкевича, Познань) Содержание договора контрзакупки в международном торговом обороте. 83: Анджэй Шлэнзак (Университет им. А. Мицкевича, Познань) Внебрачное сожительство на фоне закона социалистических государств 105 Малгожата Дзялыньска (Институт государства и права Польской Академии Наук, Познань) Установление отцоства в судебном порядке на фоне исследований актов судебного дела 121 Збигнев Романов (Экономическая академия, Познань) Этатизм в экономической политике капиталистического государства. 141 Эугениуш Косьмицки (Сельскохозяйственная академия, Познань) Теория экономической конкуренции. Попытка оценки уровня исследований и концепций 155 Здзислав Домбровски (Экономическая академия, Познань) Планировочный расчёт производственно-эксплуатационной сферы предприятия 177 Данута Сьнеговска (Экономическая академия, Познань) Общественно-экономический план гмины и управление её сельским хозяйством. 191 Ирена Лавничак (Сельскохозяйственная академия, Познань) Избранные проблемы концентрации и централизации земли в госхозах в Польше 205 Валенты Почта (Экономическая академия, Познань) Источники доходов сельскохозяйственных производственных кооперативов 217
VIII Содержание Феликс Высоцки (Сельскохозяйственная академия, Познань) Збигнев Голась (Сельскохозяйственная академия, Познань) Эффективность единоличных хозяйств по масштабу производства и производительности. 229 Казимеж Жыгульски (Институт философии и социологии Польской Академии наук, Варшава) Культура рабочего класса в условиях общественно-экономического кризиса. Теоретические замечания 241 Юзэф Пэнц (Лодзинский Университет) Роль заработной платы в процессе мотивировки 259 Анджей Чарковски (Высшая педадогическая школа, Зелена Гура) Прогностический подход в научных исследованиях 279 П. ОБЗОР ЛИТЕРАТУРЫ 293 III. ОТЧЁТЫ И СООБЩЕНИЯ 327