KOD UCZNIA KRAKOWSKI KONKURS EKOLOGICZNY DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH KLASY IV-VI W ROKU SZKOLNYM 2012/2013 ETAP SZKOLNY Miejsce na metryczkę ucznia Numer pytania punktacja otrzymane punkty 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 1 5 2 1 1 1 1 1 1 1 2 4 2 2 1 2 1 1 1 1 1 Numer pytania 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. Suma punktów punktacja Otrzymane punkty 3 2 1 3 3 1 4 1 1 1 1 3 3 1 2 63
Drogi uczestniku konkursu ekologicznego! Miło nam, że zdecydowałeś się sprawdzić swoją wiedzę i umiejętności w III edycji Krakowskiego Konkursu Ekologicznego. Zanim rozpoczniesz rozwiązywanie zadań z testu wpisz na teście nadany Ci kod ucznia, a następnie na przygotowanej metryczce wpisz następujące dane: nadany Ci kod ucznia, imię i nazwisko, datę oraz miejsce urodzenia, nazwę szkoły imię i nazwisko nauczyciela przygotowującego Cię do konkurs. Następnie wrzuć metryczkę do zbiorczej koperty, którą posiada przewodniczący komisji konkursowej. Koperta zostanie zaklejona po wrzuceniu metryczek wszystkich uczestników konkursu szkolnego. Masz przed sobą test składający się z 36 zadań, ewentualny brak zgłoś nauczycielowi. Przeczytaj uważnie polecenia do wszystkich zadań. W odpowiednich miejscach czytelnie zapisuj swoje rozwiązania i odpowiedzi. Rozwiązania zapisuj długopisem - zapisy ołówkiem nie będą oceniane. Rozwiązania zadań testowych zakreślaj kółkiem. W zadaniach testowych jest tylko jedna poprawna odpowiedź. Jeżeli się pomylisz, przekreśl błędną odpowiedź znakiem x, a poprawną otocz kółkiem. Rozwiązania zadań otwartych zapisuj w wyznaczonym do tego miejscu. Nie używaj korektora. Podczas rozwiązywanie zadań zabronione jest używanie kalkulatorów i telefonów komórkowych. Na końcu testu znajduje się brudnopis, zapiski w brudnopisie nie będą oceniane. Za prawidłowe odpowiedzi otrzymasz maksymalnie 63 punkty. Na rozwiązanie wszystkich zadań masz 90 minut. Powodzenia!
Zadanie 1. [0-1] Światowy Dzień Ziemi odbywa się w miesiącu A) kwietniu B) czerwcu C) wrześniu D) listopadzie Zadanie 2. [0-5] Obok podanego opisu wpisz nazwę, której dotyczy: flora, fauna, nasiennik, zrąb, erozja, młodnik, drzewostan, samosiew, gradacja, zalesienie. 1. Drzewa rozsiewające się same, bez pomocy człowieka to. 2. Wszystkie drzewa rosnące w lesie to.. 3. Masowe rozmnażanie się osobników danego gatunku, głównie owadów to.. 4. Dorosłe, dojrzałe drzewo pozostawione w celu odnowienia lasu to... 5. Proces niszczenia np. gleby, głownie przez wiatr i wodę to..... 6. Obszar pozostały po wycięciu drzew to... 7. Ogół gatunków roślin występujących np. w lesie to... 8. Uprawa drzew gdy zaczynają się stykać gałęziami to.... 9. Obszar, na którym posadzono nowy las w miejscu gdzie nie było go wcześniej to... 10. Wszystkie gatunki zwierząt zamieszkujące np. las to... Zadanie 3. [0-2] W ramkach zostały opisane formy ochrony przyrody. Wpisz ich nazwy zamieszczone poniżej pod właściwymi opisami: ochrona gatunkowa pomnik przyrody rezerwat przyrody park narodowy Duże obszary o wyjątkowych walorach przyrodniczych utworzone w celu zachowania całej przyrody lub rzadkich okazów przyrody ożywionej i nieożywionej. A). Pojedyncze obiekty przyrody ożywionej i nieożywionej podlegające ochronie np. okazałe drzewa, wodospady i jaskinie. C) Obejmuje gatunki roślin, zwierząt i grzybów występujące rzadko lub zagrożone wyginięciem, a także środowisko, w których one żyją i rozmnażają się. B) Niewielkie obszary, na których chroni się niezwykle cenne gatunki roślin i zwierząt lub obiekty przyrody nieożywionej. D).... Zadanie 4. [0-1] Najmniejszy Park Narodowy w Polsce to: A) Poleski Park Narodowy B) Ojcowski Park Narodowy C) Tatrzański Park Narodowy D) Kampinoski Park Narodowy
Zadanie 5. [0-1] Jedynym morzem na Ziemi, w którym występują zarówno rośliny słonowodne i słodkowodne jest: A) Morze Martwe B) Morze Karaibskie C) Morze Bałtyckie D) Morze Czarne Zadanie 6. [0-1] Rośliny hodowane w pobliżu tras szybkiego ruchu lub zakładów przemysłowych mogą zawierać duże ilości metalu, który wykazuje właściwości toksyczne względem organizmu człowieka. Ten metal to: A) potas B) ołów C) wapń D) żelazo Zadanie 7 [0-1] Do odnawialnych źródeł energii zaliczamy: A) węgiel kamienny B) ropę naftową C) gaz ziemny D) biomasę Zadanie 8. [0-1] W Polsce ścisłej ochronie gatunkowej podlegają: A) wszystkie motyle B) wszystkie grzyby kapeluszowe C) wszystkie płazy D) wszystkie topole Zadanie 9. [0-1] Na czym polega recycling? A) na stosowaniu produktów ekologicznych B) na ponownym wykorzystywaniu zużytych materiałów C) na sortowaniu odpadów D) na używaniu tylko pojemników jednorazowych Zadanie 10. [0-1] Przed wiekami teren naszego kraju w większości pokrywał las, był to las pierwotny, tzn. powstały i rozwijający się bez udziału człowieka. W którym lesie Polski do dziś zachowały się jego fragmenty?
Zadanie 11. [0-2] Na podstawie podanego tekstu wymień 2 przykłady działalności człowieka wpływającej negatywnie na środowisko naturalne. Działalność człowieka wywiera niszczący wpływ na środowisko naturalne. W celu powiększenia obszarów przeznaczonych na pola uprawne wycina się lub wypala lasy. Produkuje się codziennie duże ilości śmieci. Gwałtowny rozwój miast i przemysłu przyczynia się do wytwarzania coraz większych ilości ścieków i zanieczyszczeń powietrza. Przykłady negatywnej działalności człowieka w środowisku to: a)... b)... Zadanie 12. [0-4] A) Uzupełnij schemat przedstawiający odżywianie się roślin. Wpisz w puste okienka substancje niezbędne do wytworzenia pokarmu przez roślinę oraz produkty jakie powstają w tym procesie. a) c) d) B) Proces, w którym rośliny produkują pokarm nazywamy... Proces ten zachodzi w.., dzięki obecności zielonego barwnika zwanego..., który ma zdolność pochłaniania. Zadanie 13. [0-2] Połącz liniami źródła zanieczyszczeń środowiska z ich skutkami. b) Źródła zanieczyszczeń dymiące kominy fabryczne Skutki zanieczyszczeń hałdy i wysypiska odpady eutrofizacja ścieki zatrute rzeki nawozy sztuczne kwaśne opady
Zadanie 14. [0-2] Wykonaj polecenia, wybierając z przedstawionych rysunków nazwy przedmiotów, które: a) wypisz tylko te odpady, które można przetworzyć ( wtórnie odzyskać)... b) wypisz tylko odpady niebezpieczne... Zadanie 15. [0-1] Zjawisko dziury ozonowej polega na: A) zwiększeniu ilości ozonu w atmosferze B) zwiększeniu ilości tlenu w atmosferze C) zmniejszeniu ilości ozonu w atmosferze D) zmniejszeniu ilości azotu w atmosferze Zadanie 16. [0-2] Podaj po jednym przykładzie oszczędzania. papieru energii Sposób oszczędzania Zadanie 17. [0-1] Ile jest Parków Narodowych w Polsce: A) 32 B) 23 C) 22 D) 31 Zadanie 18. [0-1] Poniższy symbol, jako jedna z informacji o produkcie, powinien znaleźć się na opakowaniu: A) ołówka B) baterii zegarkowej C) bawełnianej bluzy D) szklanego flakonu
Zadanie 19. [0-1] Rośliny światłolubne: A) nie wytwarzają chlorofilu (zielonego barwnika) B) nie wytwarzają kwiatów C) występują w miejscach mało nasłonecznionych D) zwracają liście i kwiaty w kierunku światła Zadanie 20. [0-1] Spis gatunków zagrożonych i ginących zawiera: A) Czarna Księga B) Czerwona Księga C) Biała Księga D) Zielona Księga Zadanie 21. [0-1] Jaki procent lasów w Polsce stanowią lasy państwowe: A) 2,3 % B) 17,4% C) 78,3 % D) 2% Zadanie 22. [0-3] A)Rozpoznaj na rysunkach wybrane gatunki ssaków i podpisz je. B) Poszczególne gatunki ssaków wyróżniają się cechami charakterystycznymi takimi jak np.: 1 - największy ssak kopytny z rodziny jeleniowatych występujący w Polsce, 2 - jest mieszkańcem nadwodnych zarośli oraz lasów o grząskim gruncie z bagnami i mokradłami 3 - występują we wszystkich rodzajach lasów, żyją też na łąkach i polach, 4 - samica jest potocznie nazywana kozą, samiec rogaczem, kozłem, młode zaś koźlętami, 5 - samiec byk o dużym porożu, samica łania rodzi zazwyczaj jedno cętkowane cielę, 6 - zamieszkuje duże lasy mieszane i iglaste, zarówno na nizinach jak i w górach. Przyporządkuj wymienione cechy do rozpoznanych gatunków ssaków wstawiając w rubryce B pod odpowiednimi rysunkami cyfry od 1-6 ( jedna cecha może być użyta kilka razy) A B
Zadanie 23. [0-2] Dokonaj klasyfikacji wymienionych w ramce czynników przyrodniczych, wpisując je w odpowiednie rubryki tabeli. rzeki, drzewa, wysypiska śmieci, wapienie, grzyby, protisty, powietrze, pantofelek, hałdy, woda Czynniki abiotyczne Czynniki biotyczne Zadanie 24. [0-1] Zaznacz poprawną odpowiedź dotyczącą nasilenia się tzw. efektu cieplarnianego. Ocieplanie się klimatu jest spowodowane: A) nadmierną ilością m.in. dwutlenku węgla i metanu w atmosferze, B) podwyższoną temperaturą powietrza na powierzchni Ziemi, C) gromadzeniem się pary wodnej w powietrzu, D) nadmierną ilością freonów w powietrzu. Zadanie 25. [0-3] Przyjrzyj się rysunkowi i zaznacz kółkami trzy źródła zanieczyszczenia środowiska, a następnie zaproponuj co można zrobić, by zmniejszyć zniszczenie środowiska przez nie spowodowane a)... b)... c)...
Zadanie 26. [0-3] Temperatura wody w jeziorze zależy od pory roku. Przyporządkuj rysunkom (oznaczonym literami) ich opisy (oznaczone cyframi arabskimi) oraz porę roku ( oznaczone cyframi rzymskimi). I wiosna, II lato, III - zima 1. Powierzchniowa warstwa wody ogrzewa się i opada, wypychając ku górze wodę z warstw leżących niżej. Następuje mieszanie się wody w całym zbiorniku, a jej temperatura się wyrównuje. 2. Taflę jeziora pokrywa warstwa lodu. Zapobiega ona zamarzaniu głębokich zbiorników do samego dna, gdzie temperatura wody wynosi około 4 C. 3. Powierzchniowa warstwa wody nagrzewa się, sięgając około 20 C, a dolne warstwy wody są zimne. A...; B.....; C....... Zadanie 27. [0-1] Na podstawie zadania 26 wyjaśnij jaka właściwość wody decyduje o tym, że nie zamarza ona na całej głębokości zbiornika wodnego ( zamarza tylko przy powierzchni), a tym samych zapewnia warunki życia w nim organizmom wodnym w okresie zimy: Zadanie 28. [0-4] Przyporządkuj wymienione organizmy do warstw lasu podanych w tabeli. Uzupełnij tabelę odpowiednimi literami. A. Malina E. Poziomka I. Dzięcioł B. Mrówka F. Kret J. Sarna C. Sosna G. Leszczyna K. Dżdżownica D. Jeż H. Dąb L. Borówka Ściółka i gleba Runo leśne Podszyt Korony drzew
Zadanie 29. [0-1] Monokultury leśne: A) są bardziej narażone na atak szkodników, niż drzewostany wielogatunkowe B) wykazują dużą odporność na inwazję szkodników C) zapewniają wysoką różnorodność i bogactwo gatunkowe zwierząt D) rzadko występują w Polsce Zadanie 30. [0-1] Wszystkie stokrotki pospolite rosnące na szkolnym trawniku tworzą: A) populację B) biom C) biocenozę D) ekosystem Zadanie 31. [0-1] W poniższym łańcuchu pokarmowym brakuje: mszyce biedronka ropucha bakterie A) producentów B) konsumentów II rzędu C) konsumentów I rzędu D) reducentów Zadanie 32. [0-1] Obieg materii w przyrodzie nie może istnieć bez: A) konsumentów i reducentów B) producentów i konsumentów C) producentów i reducentów D) destruentów i konsumentów Zadanie 33. [0-3] Popatrz na rysunki części drzew i rozpoznaj gatunki. Przy podanej nazwie gatunkowej drzewa wpisz literę od A - F rysunku, który go przedstawia: Sosna zwyczajna... Świerk pospolity Lipa drobnokwiatowa Dąb szypułkowy... Grab zwyczajny. Buk zwyczajny A B C D E F
Zadanie 34. [0-3] Na rysunku przedstawiającym budowę komórki roślinnej zaznaczono literami od A - F organella komórkowe. W miejsce kropek obok liter wpisz nazwy właściwych elementów jej budowy. B A- A B- C- D- E- F- Zadanie 35. [0-1] Organizmami heterotroficznymi są: A) glony B) bakterie samożywne C) rośliny D) grzyby Zadanie 36. [0-2] Znane Ci są liczne organizmy żyjące w środowisku wodnym i lądowym. Uporządkuj podane poniżej nazwy roślin i zwierząt, i wpisz je w odpowiednie miejsce w tabeli: grążel, błotniarka, kosodrzewina, trzmiel, okoń, pijawka, sokół, torfowiec, wywłócznik, kret, skrzyp, moczarka Organizmy wodne Organizmy lądowe Rośliny Zwierzęta Rośliny Zwierzęta C D E F BRUDNOPIS