Projekt z dnia 07 września 2015 r. R O Z P O R Z Ą D Z E N I E R A D Y M I N I S T R Ó W z dnia. 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie udzielania dotacji celowych dla jednostek samorządu terytorialnego na przebudowę, budowę lub remonty dróg powiatowych i gminnych Na podstawie art. 42 ust. 10 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2015 r. poz. 513, 789 i 1045) zarządza się, co następuje: 1. W rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 27 marca 2009 r. w sprawie udzielania dotacji celowych dla jednostek samorządu terytorialnego na przebudowę, budowę lub remonty dróg powiatowych i gminnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 316) wprowadza się następujące zmiany: 1) 2-4 otrzymują brzmienie: 2. 1. Jednostki mogą otrzymywać dotację na dofinansowanie zadań własnych w zakresie, o którym mowa w 1, przy czym w każdym roku gmina, w tym miasto na prawach powiatu, może skorzystać z dofinansowania nie więcej niż jednego zadania, a powiat z dofinansowania nie więcej niż dwóch zadań. 2. Dotacja na dofinansowanie zadania własnego w zakresie, o którym mowa w 1, jest udzielana w kwocie nieprzekraczającej 3 000 000 zł i do wysokości 50% kosztów realizacji każdego zadania. 3. Jednostka może złożyć wniosek o dofinansowanie wydatków związanych z realizacją zadań, o których mowa w 1, zwany dalej "wnioskiem", w liczbie odpowiadającej liczbie zadań określonej w ust. 1. 4. W przypadku złożenia przez jednostkę większej liczby wniosków niż określona w ust. 3, wojewoda wzywa jednostkę do wskazania w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania zadania, na które dofinansowanie wydatków ma być udzielone, z wyjątkiem przypadku zastosowania odstępstwa, o którym mowa w ust. 5. Po bezskutecznym upływie tego terminu wnioski pozostawia się bez rozpatrzenia.
2 5. Wojewoda może odstąpić od ograniczeń, o których mowa w ust. 1, dotyczących liczby zadań, jeżeli ich stosowanie uniemożliwia wykorzystanie sumy dotacji w województwie. 3. Warunkiem uzyskania dotacji jest ocena pisemnego wniosku, dokonana przez komisję powołaną w tym celu przez właściwego wojewodę, oraz umieszczenie wniosku na ostatecznej liście rankingowej projektów oraz na liście wniosków zakwalifikowanych do dofinansowania. 4. 1. Oceniając wniosek komisja, o której mowa w 3, bierze pod uwagę: 1) znaczenie zadania dla infrastruktury drogowej w sposób gwarantujący podnoszenie poziomu bezpieczeństwa ruchu drogowego - skala ocen od 0 do 20 punktów; 2) znaczenie zadania dla rozwoju spójnej sieci dróg publicznych na obszarze województwa skala ocen od 0 do 5 punktów; 3) wpływ zadania na poprawę dostępności komunikacyjnej, w szczególności do instytucji publicznych, instytucji istotnych dla sprawnej realizacji zadań państwa o kluczowym znaczeniu dla bezpieczeństwa obywateli oraz do lokalnych ośrodków gospodarczych, dostępności komunikacyjnej na obszarach wiejskich oraz poprawę infrastruktury drogowej wykorzystywanej na potrzeby transportu zbiorowego - skala ocen od 0 do 7 punktów; 4) współpracę jednostki w zakresie dofinansowania realizacji zadania z innymi jednostkami lub podmiotami - skala ocen od 0 do 5 punktów; 5) kontynuację zadania skala ocen od 0 do 5 punktów. 2. Przy ocenie spełnienia warunku, o którym mowa w ust. 1: 1) pkt 1 - uwzględnia się w szczególności prawidłowość przyjętych rozwiązań techniczno-budowlanych, elastyczność w kształtowaniu elementów drogi wynikającą z lokalnych potrzeb komunikacyjnych oraz jej otoczenia, kompleksowość zaplanowanych robót, stosowanie rozwiązań techniczno-budowlanych podnoszących poziom bezpieczeństwa niechronionych uczestników ruchu oraz gwarantujących sprawne odwodnienie drogi; 2) pkt 2 - uwzględnia się w szczególności znaczenie danej drogi dla sieci dróg publicznych oraz jej ponadlokalny charakter, kryteria zaliczania dróg do kategorii dróg powiatowych i gminnych, określone odpowiednio w art. 6a ust. 1 i art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 460 i 774); 3) pkt 3 - uwzględnia się w szczególności objęcie zadaniem odcinków dróg zapewniających połączenie komunikacyjne niezbędne dla rozwoju obszarów wiejskich, ośrodków gospodarczych, przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą ważną dla społeczności lokalnych, podniesienie efektywności realizacji zadań
3 publicznych w tym w obszarze ochrony zdrowia, edukacji i administracji publicznej, połączeń drogowych istotnych dla sprawnej realizacji zadań państwa o kluczowym znaczeniu dla bezpieczeństwa obywateli oraz ważnych dla transportu zbiorowego; 4) pkt 4 - uwzględnia się wielkość udziału innych jednostek lub podmiotów we wkładzie własnym jednostki; 5) pkt 5 - uwzględnia się, czy planowane do dofinansowania zadanie stanowi zamknięcie danego ciągu drogi lub kolejny odcinek w ciągu danej drogi, która została zbudowana, przebudowana lub wyremontowana, w okresie ostatnich 3 lat, licząc od roku, w którym jest składany wniosek, bez względu na źródło finansowania. 3. Minister właściwy do spraw transportu zatwierdza ostateczną listę rankingową projektów na podstawie oceny złożonych wniosków dokonanej przez komisję, o czym informuje ministra właściwego do spraw finansów publicznych, wskazując jednocześnie możliwość uruchomienia na wniosek właściwego wojewody procedury przekazywania środków finansowych. 4. Na podstawie ostatecznej listy rankingowej projektów właściwy wojewoda zatwierdza listę wniosków zakwalifikowanych do dofinansowania w ramach limitu środków ustalonego dla danego województwa. Zatwierdzenie listy jest równoznaczne z dokonaniem podziału limitu środków ustalonego dla województwa. 5. Właściwy wojewoda może zmienić listę wniosków zakwalifikowanych do dofinansowania w przypadku wycofania się wnioskodawcy zakwalifikowanego do dofinansowania zadania albo zmniejszenia wysokości dotacji w wyniku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, uzupełniając o kolejne wnioski z ostatecznej listy rankingowej, za zgodą wnioskodawców, którzy je zgłosili, pod warunkiem nieprzekroczenia limitu środków ustalonego dla województwa. 6. O zmianach na liście wniosków zakwalifikowanych do dofinansowania, o których mowa w ust. 5, właściwy wojewoda informuje ministra właściwego do spraw transportu w terminie 7 dni od dnia dokonania zmiany. ; 2) w 5 ust. 1 otrzymuje brzmienie: 1. Udzielenie dotacji następuje na podstawie wniosku złożonego do właściwego wojewody i umieszczonego na ostatecznej liście rankingowej zatwierdzonej przez ministra właściwego do spraw transportu, oraz na liście wniosków zakwalifikowanych do dofinansowania zatwierdzonej przez właściwego wojewodę. ; 3) 6 otrzymuje brzmienie: 6. 1. Właściwy wojewoda, po zatwierdzeniu listy wniosków zakwalifikowanych do dofinansowania, sporządza wniosek o uruchomienie środków z rezerwy celowej,
4 określający kwotę środków, która ma być przekazana w celu udzielenia dotacji na zadania znajdujące się na tej liście. 2. Właściwy wojewoda przekazuje ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych, za pośrednictwem ministra właściwego do spraw transportu, wniosek o uruchomienie środków z rezerwy celowej. ; 4) w 7: a) uchyla się ust. 1, b) ust. 2 otrzymuje brzmienie: 2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na podstawie wniosku, o którym mowa w 6 ust. 1, dokonuje zwiększenia wydatków w części budżetu państwa będącej w dyspozycji wojewody. ; 5) w 10: a) po ust. 1 dodaje się ust. 1a i 1b w brzmieniu: 1a. Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1, powinno zawierać w szczególności: 1) informacje ogólne, w tym: a) nazwę zadania i wskazanie jednostki, której udzielono dotacji, b) numer i datę podpisania umowy o udzielenie dotacji, o której mowa w 8 ust. 1 pkt 2 oraz okres jej realizacji; 2) informacje rzeczowe, w tym opis zakresu rzeczowego zrealizowanego zadania oraz osiągnięte efekty rzeczowe, wraz ze wskazaniem przyczyn występujących różnic między wielkościami planowanymi zgodnie z zawartą umową o udzielenie dotacji, o której mowa w 8 ust. 1 pkt 2, a wielkościami rzeczywistymi; 3) informacje finansowe, w tym koszt realizacji zadania określony w umowie o udzielenie dotacji, o której mowa w 8 ust. 1 pkt 2 oraz koszty rzeczywiste obliczone po zakończeniu realizacji zadania wraz ze wskazaniem przyczyn występujących różnic między tymi kwotami. 1b. Do sprawozdania, o którym mowa w ust. 1, należy dołączyć protokół końcowy odbioru robót, wskazanych w umowie o udzielenie dotacji, o której mowa w 8 ust. 1 pkt 2, w przypadku gdy nie był on przedłożony na etapie realizacji zadania i stanowił podstawę wypłaty dotacji., b) ust. 2 otrzymuje brzmienie: 2. Wojewoda sporządza i przekazuje ministrowi właściwemu do spraw transportu zbiorcze zestawienie wykorzystania dotacji przez jednostki, w terminie najpóźniej 30 dni od dnia otrzymania sprawozdań z wykorzystania dotacji od jednostek..
5 2. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. PREZES RADY MINISTRÓW
6 UZASADNIENIE Projekt rozporządzenia jest wykonaniem delegacji zawartej w art. 42 ust. 10 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2015 r. poz. 513 i 789). Zmiana rozporządzenia wynika również z modyfikacji przyjętego w obecnie obowiązującym Narodowym Programie Przebudowy Dróg Lokalnych sposobu przyznania wsparcia dróg powiatowych i gminnych. Ustawą z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2015 r. poz. 789) dokonano zmiany brzmienia ust. 9 w art. 42. Zgodnie z nowym brzmieniem ust. 9 zmianie uległ organ odpowiedzialny za podział środków z budżetu państwa przeznaczonych na dofinansowanie budowy, przebudowy lub remontów dróg powiatowych i gminnych. Dotychczas organem tym był minister właściwy do spraw administracji publicznej, natomiast zgodnie z ustawą z dnia 9 kwietnia 2015 r. aktualnie jest nim minister właściwy do spraw transportu. Stosownie do 1 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 września 2014 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Infrastruktury i Rozwoju (Dz. U. poz. 1257) minister właściwy do spraw transportu kieruje działem administracji rządowej transport obejmującym sprawy m.in. funkcjonowania oraz rozwoju infrastruktury transportu, w szczególności budowy, utrzymania i ochrony dróg publicznych. Biorąc pod uwagę zakres kompetencyjny to Minister Infrastruktury i Rozwoju jest organem właściwym w zakresie koordynacji działań dotyczących rozwoju sieci dróg lokalnych. Minister Infrastruktury i Rozwoju posiada wieloletnie doświadczenie w zakresie współpracy z samorządami przy dofinansowaniu dróg samorządowych w ramach rezerwy subwencji ogólnej. Rezerwa subwencji ogólnej funkcjonuje na przestrzeni 17 lat od roku 1999. Rokrocznie środki są dzielone według ściśle ustalonych kryteriów uzgodnionych wspólnie przez stronę rządową i samorządową. Ponadto Komitet Stały Rady Ministrów w dniu 7 stycznia 2014 r. wskazał właściwość Ministra Infrastruktury i Rozwoju w zakresie koordynacji działań dotyczących rozwoju sieci dróg lokalnych, zobowiązując go do przedłożenia niezbędnych rozstrzygnięć w tej sprawie. W związku z uchwaleniem ustawy z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego konieczna stała się zmiana rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 marca 2009 r. w sprawie udzielania dotacji celowych dla jednostek samorządu terytorialnego na przebudowę, budowę lub remonty dróg powiatowych i gminnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 316) określającego szczegółowe warunki i tryb udzielania
7 dotacji z budżetu państwa na dofinansowanie zadań jednostek samorządu terytorialnego w zakresie budowy, przebudowy lub remontu dróg powiatowych i gminnych. Wejście w życie przyjętych przez Sejm w dniu 9 kwietnia br. zmian w ustawie z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego da podstawę do zrealizowania ustalenia Komitetu Stałego Rady Ministrów z dnia 4 grudnia 2014 r. i przygotowania przez Ministra Infrastruktury i Rozwoju nowego wieloletniego programu dofinansowania dla dróg powiatowych i gminnych. Nowy Program zostanie zatwierdzony uchwałą Rady Ministrów i zacznie obowiązywać od 2016 r. Szczegółowe kwestie dotyczące przyznawania dofinansowania, składania wniosków, oceny wniosków, organów właściwych do oceny wniosków o dofinansowanie, udziału własnego jednostki samorządu terytorialnego, rozliczeń dotacji zostaną zawarte w Programie rozwoju gminnej i powiatowej infrastruktury drogowej na lata 2016-2019, który zostanie przyjęty przez Radę Ministrów. Kontynuacja obecnego mechanizmu wsparcia dróg powiatowych i gminnych tj. dotacji na budowę, przebudowę lub remont dróg powiatowych i gminnych przyjętego uchwałą Nr 174/2011 Rady Ministrów z dnia 6 września 2011 r. ustanawiającą Narodowy Program Przebudowy Dróg Lokalnych w Programie rozwoju gminnej i powiatowej infrastruktury drogowej na lata 2016-2019 zostanie przeprowadzona w niezmienionym zakresie przedmiotowym. Biorąc pod uwagę wyniki kontroli przeprowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli, postanowiono większą wagę położyć na poprawę bezpieczeństwa uczestników ruchu i zwiększenie dostępności transportowej przez tworzenie spójnej, zrównoważonej i przyjaznej użytkownikowi sieci drogowej w wymiarze lokalnym. Projektowane zmiany rozporządzenia obejmują zmianę organu nadzorującego wdrażanie Programu z ministra właściwego do spraw administracji publicznej na ministra właściwego do spraw transportu, co jest zgodne ze zmianą organu nadzorującego w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Projektowane rozporządzenie zmienia procedurę zatwierdzania i wskazywania projektów, które uzyskają dofinansowanie. Zgodnie z przyjętymi założeniami Komisja ustala i przedstawia wojewodzie ostateczną listę rankingową wniosków. Wojewoda przesyła tę listę do ministra właściwego do spraw transportu celem zatwierdzenia. Minister właściwy do spraw transportu zatwierdza ostateczną listę rankingową wniosków. Na podstawie ostatecznej listy rankingowej zatwierdzonej przez ministra właściwego do spraw transportu, wojewoda zatwierdza listę wniosków zakwalifikowanych do dofinansowania w ramach dostępnego limitu środków przyznanych na województwo. W przypadku rezygnacji wnioskodawcy albo
8 zmniejszenia wysokości wnioskowanej dotacji, w szczególności w wyniku procedury przetargowej, wojewoda może zmienić listę zakwalifikowanych wniosków bez konieczności przesyłania jej każdorazowo do zatwierdzenia przez właściwego ministra. Taki sposób postępowania powoduje przyspieszenie procedur administracyjnych i efektywniejsze wykorzystanie środków finansowych. Dotychczas decyzję o wysokości kwoty dotacji przyznanej jednostkom podejmował minister właściwy do spraw administracji publicznej poprzez zatwierdzenie listy na podstawie oceny wniosków dokonanej przez Komisję. Minister właściwy do spraw administracji publicznej mógł na wniosek właściwego wojewody, zmienić listę w przypadku wycofania się wnioskodawcy zakwalifikowanego do dofinansowania zadania lub zmniejszenia wysokości dotacji w wyniku procedury przetargowej, umieszczając na niej kolejne zadanie z tej listy, pod warunkiem nieprzekraczania limitu środków ustalonego dla województwa na podstawie art. 42 ust. 9 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. W wyniku dokonanych analiz postanowiono zmienić procedurę. Zgodnie z projektowanymi zmianami ( 3 i 5) udzielenie dotacji następuje na podstawie wniosku złożonego do właściwego wojewody i uwzględnionego na ostatecznej liście rankingowej zatwierdzonej przez ministra właściwego do spraw transportu. Dopiero na podstawie ostatecznej listy rankingowej, wojewoda zatwierdza listę wniosków zakwalifikowanych do dofinansowania w ramach dostępnego limitu środków przyznanych na województwo. Minister właściwy do spraw transportu informuje ministra właściwego do spraw finansów publicznych o zatwierdzeniu list rankingowych i możliwości uruchomienia na wniosek wojewody środków finansowych. Zmianie ulega również kwestia zatwierdzania zmian na liście wniosków zakwalifikowanych do dofinansowania (polegających na ich uaktualnianiu). Właściwy wojewoda (a nie jak dotychczas minister) może zmienić (uaktualnić) listę wniosków zakwalifikowanych do dofinansowania w szczególności w przypadku wycofania się wnioskodawcy zadania zakwalifikowanego do dofinansowania lub zmniejszenia wysokości dotacji w wyniku procedury przetargowej, umieszczając na niej kolejne zadanie z tej listy, pod warunkiem nieprzekraczania limitu środków ustalonego dla województwa. O tych zmianach na liście wniosków zakwalifikowanych do dofinansowania właściwy wojewoda zobowiązany jest poinformować ministra właściwego do spraw transportu w ciągu 7 dni od dokonanej zmiany. Powyższe zmiany zostały wprowadzone w oparciu o dotychczasowe doświadczenia właściwych wojewodów. Mają one na celu zmiany procedur a tym samym skrócenie procesu
9 i zmniejszenie ilości wymaganej dotychczas dokumentacji. Zmiana ta przyczyni się do przyspieszenia realizacji Programu i efektywniejszego wykorzystania dostępnych środków. Ponadto uszczegółowiono, iż dotacja jest udzielana w kwocie nieprzekraczającej 3 000 000 zł i do wysokości 50% kosztów realizacji każdego zadania. Doprecyzowano również, że gmina, w tym miasto na prawach powiatu może złożyć 1 wniosek, a powiat 2, gdyż na taką liczbę zadań może otrzymać dofinansowanie. W przypadku złożenia większej liczby wniosków wojewoda będzie wzywał jednostkę do wskazania zadania, na które dofinansowanie wydatków ma być udzielone, w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania, Po bezskutecznym upływie tego terminu wnioski pozostawia się bez rozpatrzenia. Powyższe wezwanie nie będzie dotyczyło sytuacji, gdy wojewoda ze względu na ryzyko niewykorzystania sumy dotacji w województwie odstąpi od ograniczeń co do liczby zadań, na jakie może dana jednostka otrzymać dotację. W projektowanym rozporządzeniu zawarto warunki, których spełnienie przez zadania zgłaszane do dofinansowania przez gminy i powiaty będzie oceniane przez Komisję. Na wniosek wojewodów został opracowany i wskazany w rozporządzeniu (w 10) otwarty katalog elementów, które powinno zawierać sprawozdanie z realizacji zadania, na które została udzielona dotacja. Z uwagi na fakt, iż minister właściwy do spraw transportu nadzoruje realizację Programu to wskazane w katalogu elementy będą wykorzystywane w tym celu. Jednak to właściwy wojewoda monitoruje realizację zadań. W tym celu może wskazać dodatkowe elementy. Dotychczas taki katalog nie był przedmiotem uregulowań przedmiotowego rozporządzenia. Ze względu na fakt, iż rozpoczęcie naboru wniosków jednostek samorządu terytorialnego przez wojewodów na rok 2016 r. powinno rozpocząć się w październiku br. konieczne jest jak najszybsze wejście w życie przedmiotowego rozporządzenia. Mając na względzie ten ważny interes państwa proponuje się, aby projektowane rozporządzenie weszło w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. Nie narusza to zasad demokratycznego państwa prawnego zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 197 poz. 1172, z późn. zm.), który dopuszcza taką możliwość w uzasadnionych przypadkach. Projekt rozporządzenia nie zawiera przepisów technicznych w rozumieniu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039, z późn. zm.) w związku z tym nie podlega notyfikacji. Rozwiązania zawarte w projekcie nie są sprzeczne z prawem Unii Europejskiej.
10